I
CHQWEEKBIADÖpGED.GDQnD5IA6 wÖRolZUID-HOLlifiZECUWJCriC EIIAnDEn
1
N.V. UitgeTersmaatscbappü „EILANDËN-NIEDWS;'
Proclamatie»
STICHTELIJKE
I OVERDENKING
14e Jaargang
ZATERDAG 1 NOVEMBER 1941
No 1290
Uit het^
Kijkvenster
Belooning.
.vm-
1 8E JA A-R GANG
WAARIN SEDERT 1 N O V EMBER 19 35 O P G E KO M E N HET BLAD .ONZE EILANDEN"
UITGAVE VAN
1---------------------------------------
BEHOEFTE AAN
LIEFDE-UITLATING.
ffl
GEPOOGD EEN KOE IN DE WEIDE
TE SLACHTEN.
Zoek de
advertentie's
eens
door. Er is
iets voor U
bij.
1 Staat Uw advertentie er ook 1
1 inr
K1783
Gevestigd fe MiddeUiarals Fiins Hendtikstr. 122 C Giro 167930 t Fostboz 8 TeL 17,
I^SS^IHBi
Abonnementsprijs 93 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling:.
V'e'rschgat lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week,
Afzonderlflke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per jaar.
^kantoor voor Zeeland: St Maartensdytc Markt, Telet 69.
Advertentle-prös 20 cent per regel. Reclames 40 cent
Hoofdredacteur
TH. DE WAAL MTDDBUïARNIS C 122.
t DIT NUMMER BKSTAAT TJIT 3 BLADEN
Hü kusse mij met de kuissen ziijins
monldls
(HiM^gl. 1:2.)
Wat vreemdsoortig vangt ,dit „hooge-
liecl" aan! Heelemaal niet logisch! Dan zou
den wij eerst even een omschrijving hebben
gekregen over wie Su'ammlth, de Gemeente
des Heeren, het heeft.
Ik ben blij met dit „vreemdsoortig"
schijnbaar „onlogische" want hierin scliit-
tert de schoone logica, n.l. die der liefde.
Waarmede het hart vervult is, daarvan
spreekt de mond.
„Hij',, de Bruidegom, .de Heere Jezus
Christus, neemt zulk een plaats in haar
hart en hoofd in, dat het de meest vanzelf
sprekende vanzelf held is, dat als haar
mond zich opent, het gaat over „Hem."
Hierin spreekt zich uit het groote werk
Gods, dat in Sulammith verheerlijkt werd.
Waarmede zijn on2;e gedachten van na
ture vervuld, waarnaar strekken zich onze
genegenheden uit? Wiij kunnen dit samen
vatten met dit eene woord: ijdelheid, tot
oneer Gods, schade van onzen naaste," be-
leediging van onszelf. Het eind van dezen
weg is de dood in al zijn verschrikking.
Onvergelijkelijk groot als een zondaar,
ijie niet anders-geleerd heeft, dan kwaad té
bedenken, te begearen en te doen, bran
dende gener;cnheden krijgt naar demHeere
en Zijnen Christus.
„Hij kusse-mij," dit woord spreekt van
intieme kennismaking. Zij, die hier spreekt
heeft reeds eerder van deze liefde geproefd;
geen leed kan de wetenschap daarvan uit-
wisscbsn. Doch hoe groot het moge zijn,
te weten in de liefde van den hemelschen
Bruidegom gedeeld te hebben, daadwerke
lijk erin te deelen,' geeft verzadiging van
vreugd.
Daar staat Gods kind naar, daar strekt
zich heel zijn hart naar uit.
Wat een weldaad als de behoefte naar
des Bruidegoms liefdeuitlating er is.
Tijden kunnen er voorbij gaan dat .de
liefde niet lieft, het geloof niet gelooft, de
begeerte niet begeert. Dit zijn de winter
tijden in het geestelijke leven. Nooit heeft
de nieuw-geboome kunnen vermoeden, dat
hij zulke tijden in zijn leven zou beleven.
Hij loopt over de aarde, tusscïien zijn me-
de-lotgenooten, en vraagt zich af, wat on
derscheid is er tusschen den mensch, die
zonder Grod in de wereld is en mij, waa|r-
aan als ik mij niet bedrieg een wonder
Gods is verheerlijkt. Uit de aarde aardsch.
Niets uit den mensch in betrekking tot
Gods eer en eigen zaligheid. Smartelijke er.
varingen noodzakelijke lessen.
„Uit vrije goedheid waart Gij haar, een
vriendelijk Ontfermer."
Wat gaat Gods kind een band krijgen
aan deze Bijbelheiligen, wist het zijn harte,
vrinden, hunne taal zijn zieletolk.
Zelf de behoefte aan liefdeJuiy^ating
Wekt de Heere!
Is dit geen eenzijdig werk?
„Hij kusse mij met de kussen Zijns
monds.''
Wat moeten wij hierdoor, verbaan? De
randteekenaren van onzen Statenbijbel ge
ven ons een heerlijk licht hierover, n.l.
..Christus kust Zijn bruid. Zijn gemeente,
als Hij haar bewijst en laat gevoelen de
groote liefde, die Hij haar toedraagt
deze lieifde openbaart Hij door Zijn woord."
Wat snijden onze vaderen alle gezichten,
droomen en visioenen, waaruit zooveel
vreemdsoortige gevolgtrekkingen gemaakt
worden, radicaal af. Zoo onderwijst de
Heere Zijn volk niet meer. i
Hij doet dit door Zijn Geest en Woord.
De Geest deö Heeren ontsluit het hart
voor het Wooïd en Zijn Woord voor het
hart en geeft in daf' Getuigenis te aan
schouwen ,den Christus Gods, als den van
den Vader gegeven Zaligmaker, Die Zich
zelf uitermate diep heeft vernederd tot in
den .dood des Kruises. Dé ziel mag de zoe
te vrucht smaken van de liefde Gods des
Vaders, Die gaf; de liefde des Zoons, Die
zich overgaf; de liefde des Geestes, Die dit
wegschenkt en toepast aan het hart van
Zijn bruid.
Hier ontsluit zich de volle beek van gees
telijke wellust.
Vi^at spceekt de Bruidgemeente het naar
haar ervaren uit, „kussen' 'in het meer
voud, volhedep aanschouwt het zielsoog,
daar is geen „af" kijken aan, eeuwigheden
zijn noodig om deze Uefde te beleven. Als
een enkele bes uit Eskols druiventros al
zoo zoet is, hoe zullen dan de wijngaarden
■zijn
Maakten wij met deze liefde" kennis
Laten wij elkander er heilig jaloersch.
naar maken, daar is genoeg, eeuwig ge-
noeg, er is geen opkomen aan!
LAJMAN.
31 00*01)61 Henvormingsdlag
Luthier, de held door God verkoren
Een aamgrijpeniö. gebed Een ze-
Igenrijbe overwlniiing.
31 October Hervormingsdag.
Wie onzer weet niet, wat dat betee-
kent?
Hervormen, laten wij dat woord eens
goed bekijken, maar dan van achteren af.
Vorm)3n, oif vornüng geven wil zéggen:
aan iets een vorm, een gedaante geven.
Ver-vormen, zou .dan beteekenen iets een
anderen vorm geven, dan het oorspron
kelijk had. Zoo laten wij tegenwoordig wel
eens een hoed vervormen, vooral nu, nu
ze zoo duur zijn. Vermaken. En zoo'n ver
maakte hoed ziet er heel anders uit, dan
een o nvermaakte.
Maar her-vormen wil zeggen: iets
dat zijn oorspronkelijke vorm verloren
heeft, weer tot dien vroegeren vorm
t e r u g b r e n ,g en. Men kan zoo een oud
^huis hervormen, tot zijn vroegeren staat
terugbrengen en b.v. ook oude, leelijk ge
maakte kerken hun oorspronkelijke gedaan,
te teruggeven.
Kerkhervorming, daaronder ver
staan we echer .de Kerk met een hoofd
letter, de Kerk van Christus, op den Pink
sterdag zelf door den Heere gesticht, zoo-
als we daarvan in Handelingen 2 kunnen
lezen. Hoe schoon was die eerste, jeugdige
Christenkerk! IWat hadden zij, die er toe
behoorden een groote lust en ijver, het werk
van hun Heere en Meester voort te zgtten,
van Hem te getuigen, met een zoeken om
velen tot Hem te brengen. De eer van
hun Koning stond boven hun eigen eer en
voordeel, zij verheugden zich dat ze waar
dig geacht waren, voor Zijn Naam smaad-
heid te lijden en gingen zelfs blijnioedig den
marteldood tegsn.
Hoe jammerlijk is echter de Kerk in ver
val gekomen. Hoe werd ze door de leer
van Rome m i svormd. Zoo 2elfs, dat ze
onkenbaar was- geworden. Men gevoelde in
1414 dat ér toch iets zou moeten gebeuren,
omde Kerk weer in 't reine te brengen,
een Algemeene Kerkvergadering werd be
legd het Concilie van Constanz waar
bijna elf duizend kerkelijke en wereldlijke
gfooten, paus on keizer incluis bijeen
waren. Maar het Wo(jrd van God had men
niet tot grondslag, het liep op niets uit.
Twee mannen, die ook hervorming predik
ten, Johannes Hus en Hieronymus van
Praa^, werden er verbrand ....i.
Met het Concilie van Bazel, dat 12 jaar
duurde,ging het al evenzoo.
Toch liet God Zijn Kerk niet aan haar
lot over. Het licht des Evangelies sche
merde zoo hier en daar door. Wij herinne
ren aan Petrus Waldus (1160) en de zegen,
rijke invloed die van de Waldenaan is
uitgegaan. En dan gebeurde er, door de
trouwe zorg des Heeren nóg iets, ,dat voor
het Hervormingswerk onmisbaar was
het uitvinden van de boekdrukkunst in
1423. Door ,die prachtige uitvinding konden
later de geschriften der Hervormers, en
vooral de Bijbel, in menigte exemplai'en
worden verspreid en het eeuwig evangelie
alom bekend gemaakt. In Zijn wijsheid be
reidde de Heere alles voor, om op Zijn tij,d
het heerlijke werk der Kerkhervorming
tot stand te brengen. Door de mensch was
de Kerk in diepe .duisternis gedompeld;
door de genade Gods zou er een nieuw licht
uit de duisternis opgaan. De poorten der
hel zouden Zijn gemeente niet overweldigen
Hervormingsdag! Dat is de gedenkdag,
dat op 31 October van het jaar onzes Hee
ren 1517 de monnik Maarten Luther zijn
95 stellingen aan .de slotkapel te Witten
berg sloeg, om den aflaat te bestrijden en
het eeuwigblijvend Woord van God weer op
d'sn voorgrond te. stellen tegenover .de
menschelijke leeringen van Rome, die dat
Woord verdonkerden en het volk van de
heilige Schriften vervreemdden.
Hij was de held, dóór God uitverkoren,
om dat Woord weer te doen schitteren
in al zijn luister. Te midden van groote po
litieke en sociale beroeringen .vond de Re
formatie haar' weg, werden de hartisn door
Ihet levende Wpord Gods gegrépen en had
door de werking .des Heiligen Geestes een
massale omkeer plaats onder de natiën.
Door de werken der wet zal geenvleesch
gerechtvaardigd worden voor God. DaJ was
één van de stellingen van Lather, eerst in
't Latijn geschreven, maar onmiddellijk'in
't Duitsch vertaald en in nog geen veertien
dagen door heel Duitschlar.d verspreid.
Machtige werking des Geestes! De Hee
re wrocht mede! Die 95 stellingen, ze wer-i
den afgesciireven, in andere talen overge-
bracht,bij duizenden gedrukt en verkocht.
Naar paleizen, studeervertrekken, kloos
tercellen, zelfs naar het Va^ticaan vonden
ze hun weg. 't Was of de SngeLsn uitge
zonden waren om ze wijd en zijd over de
aarde te verkondigen, zei een tijdgenoot
van Luther.
Onder öods Voorzienig bestel is het
aanslaan dier stellingen de beslissende
stoot geweest tot het groote en gezegende
werk der Kerkhervorming. Al woedde
daartegen de gansche hellemacht, het werk
der Reforrriatie had voortgang, niet om Lu
ther, maar omdat God het zoo wilde. Het
was Gods eigen werk. De Hervormer, die
ook dichter was bij de gratie Gods, zong er
van in zijn onsterfelijk lied:
„Gods Woord houdt stand ,in eeuwigheid.
En zal geen duimbreed wijkisny
Beef satan! Hij, die ons geleidt
Zal u .de vlag doen strijken."
Het was, zoo zei ik, niet Luthers werk,
maar Gotls werk. In die geloofskracht kon
hij zeggen, toen men hem fer wille van zijn
lev'en afraadde naar den Rijksdag te Worms
te gaan: Al-ware de gansche weg van Wit
tenberg naar Worms één vuur, met vlam
men tot aan den hemel, ik' zal er tóch
heenwandelen om Christus te belijden. En
aan zijn vriend Spalatin zei hij: Al waren
er zooveel duivels als panned op de daken,
ik zal tóch naar Worm."! ij«jin.
En hij is gegaan en hij heeft voor de
Naam en de zaak des Heeren getuigt ten
aanhoore van Keizer Karel V en een on
noemelijk aantal kerkelijke grooten, keur
vorsten, hertogen, graven en andere voor
name heenan. Zelfs de vreeselijke hertog
van Alva pras er bij.
Luther was in het volle besef van het
gewichtige van deze zaak. O, wat had het
hem daags te voren aangegrepen. Wat was
op het laatste moment de bestrij.ding van
satan hem zwaar, en wat moest hij kracht
zoeken in het gebed.
„Almachtig God!" riep hfl uit, „hoe, ver
schrikkelijk is de wereld! .Wïat heb ik wei
nig vertrotiwen op U! Hoe zwak is het
vleesch ,en hoe machtig is de Satarf!O
God! mijn God! help mij! Het is niet mijn
werk, maar het Uwe! Gij moet het doen...
Gij alleen... Ik heb hier niets te dcen..Ik
heb niet te twisten met die .groote heeren
van de wereld! Het is Uw zaak.^ en zij
is rechtvaardig!... Getrouwe God, wees
mijn hulp! Ik verlaat mij niet op eenig
mensch... O Heere, hoort Qij niet? Mijn
God! zijt Gij dood?... Neen, Gij kunt niet
sterven! Gij verbergt u; slechts, Gij hebt
mij tot dit werk verkozen. Ik weet het...
O Heere! wees mij nabij om dan wil van
Uw lieven Zoon Jezus Christus, die mijn
hulp, mijn schild en mijn sterkte is!...
En een weinig later bad hij:
O Heere, mijn. God! waar zijt Gij!... Kom!
kom! ik ben bereid!... Ik ben bereid om
mijn leven voor Uw waarheid te laten. Ik
zal niet van U scheiden; noph heden, noch
in alle eeuwigheid.''Al ware de wereld vol
duivels en al werd mijn lichaam gedood,
ja, tot asch verbrand mij, mijn ziel is
Uwe! Zij zal eeuwig bij U blijven... Amen!...
O God, help mij... Amen!"
Hartroerend, zulk een gebed. In een blij
moedige «temming kon hij voor de groote
vergadering verschijnen. Vier uren lang,
sprak hij Wer den inhoud van zijn ge
schriften en toen men hem vroeg te herroe
pen, antwoordde hij in kernachtige taal: Ik
kan mijn geloof niet onderwerpen aan het
oordeel van den paus en de kerkvergade
ringen, daar het zoo klaar is als de dag,
dat zij .dikwijls gedwaald en zichzelve weer.
sproken hebben. Word ik niet door de H.
Schrift van dwaling overtuigd, zoo kan en
wil ik niet herroepen; want het is niet
raadzaam, iets tegen het geweten te doen.
Hier sta ik! Ik kan niet anders! God
helpe mij!.Amen!»
De Waarheid maakte Luther vrij. De Heere
stond voor Zijn eigen werk in. Zooals Hij
dat nog doet voor al de Zijnen, door alle
eeuwen, door alle omstandigheden henen.,
X)e Hervormingsdag zij daartoe een ge
denkdag wat God voor de Zijnen wrocht.
De Hervorming begon in Duitschland, be
gon ze ook in ons hart Heeft er ook in
NEDERLANDERS!
Het welzijn van het Nederlandsche volk eiScht, dat een ieder op de
hem gewezen plaats .zijn plicht vervult. Daarbij zullen de in het bezette
Nederlandsche gebied geldende wetten en voorschriften onvoorwaardelijk
moeten worden nageleefd. De oorlogsomstandigheden plaatsen ons voor
vele harde feiten, welke aanvaard moeten warden. Wanbegrip voor het
geen deze tijdeii ook van ons, Nederlanders, eischen, leidt alleen tot
verderf.
Helaas zijn ef nog landgenooten, die blijk geven, den ernst van den
toestand niet te beseffen. In hun verblinding rneenen zij door sabotage-
handelingen de bezettende macht te kunnen schaden, terwijl zij in werke
lijkheid slechts het Nederlandsche volksbelang benadeelen.
Wie gelooft, dóór het in brand steken van voorraden, van landbouwpro
ducten of door het vernietigen van landbouwwerktuigen een daad te ver-
■i richten, waardoor eenig Nederlandsch belang gediend wordt, is het slacht,
of'fer van een verderfelijke dwaling, Elk verlies, dat op dit gebied wordt
toegebracht, treft ons eigen volk, onze eigen volkshuishouding. Elke over.
treding van de distributiebepalingen, als clandestiene slachtingen, verval-
sching van distributiekaarten, prijsopdrijving en dergelijke, zijn sabo
tagedaden, gericht tegen het Nederlandsche volk.
Deze kunnen niet toegelaten worden. Het is ons aller belang, dat aan
het bedrijf der elementen, die deze praktijken uitoefenen, zoo spoedig
mogelijk een einde worde gemaakt.
Schaadt bij sabotage van de voedselvoorziening het Nederlandsche volk
in izijn geheel rechtstreeks zichzelf, zoo hebben aanslagen die zich richten
tegen de bezettende overheid, overeenkomstig de krijgswetten, de scherpste
maatregelen ten gevolge en treffen zij zoodoende indirect onze landge
nooten.
Aanslagen op goederen der weermacht, het verborgen houden van neer
geschoten vliegers hebben reeds de terechtstelling der schuldigen en de
gevangenneirung van eisn aantal gijzelaars ten gevolge gehad.
Tracht dezen tijd te verstaan; begrijpt, dat de Duitsche overheid een
verkeerde houding van het Nederlandsche volk niet kan dulden en besaft
vóór alles, dat door één enkele onbezonnen daad veler leVen in groot
gevaar wordt gebracht.
Vandaar ons dringend beroep op u allen:
Helpt mede, opdat ons volk niet benadeeld wordt door de daden van on-
bezormen en misdadige elementen. Brengt anderen zoo min als uzelf niet
in te overziene moeilijkheden.
Wij kunnen niet gelooven, .dat men dit woord onopgemerkt aan zich
voorbij zal labsn gaan. Wij blijven vertrouwen op het gezonde verstand
van ons volk.
De overheid maakt aanspraak op uw aller niêcléwërking!
De Secretaris-Generaal
van het Departement van Justitie,
J. J. SCHRIEKE.
De Secretaris-Genera.al
van de Departementen van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart en van
Landbouw en Visscherrj,
H. M. HIRSCHPELD.
De Secretaris-Generaal
van het Departement van Binnen-
landsche Zaken,
K. J. PREDERIKS.
's-GRAVENHAGE, 28 Oct. De directeur-generaal van Politie looft
een belooning van f 1000.voor lederen Nederlander, die omtrent ern
stige vergrijpen tegen de belangen van de voedselvoorziening of .de Duit
sche weermacht zoodanige aanwijzingen geeft, dat deze tot arrestatie
van de (n) schuldige (n) leiden. Deze premie wordt uitgeloofd om te
verhinderen, dat onschuldige landgenooten door de misdadige dwaling
van een enkeling geschaad zouden worden.
De directeur-generaal doet een dringend beroep op alle Nederlandsche
staatsburgers, om er toe mede te werken, .deze schadelijke elerirenten te
doen arresteeren.
ons hart een her-(vorming plaats-gegrepen?
Of is alles nog, zooals we geboren zijn?
De tijd gaat door,... de dag is voorts kort.
Ziet ik kom haaStiglijk, zegWChristus.
Het naam.christendom heeft geen wezen.
En als Hij komt, zal Hij dan nog geloof
vinden op de aarde? j
WAARNEMER.
ACHTIENHOVEN, 29 Oct. Een er
gerlijk geval heeft zich voorgedaan on.
der de gemeente Achtienhoven, waar een
in dè> weide loopende koe door eenige on
verlaten ernstig is mishandeld.
De mannen het moeten er minstens
twee geweest zijn hebben zich toegang
verschaft tot het weiland van den veehou
der V. I, gelegen in den polder Roosendaal,
met het doel een koe te slachten. Zij bon
den het dier en hebben toen getracht het
beest de keel door te snij.den. Mogelijk
heeft het dier zich toen weten op te richten
of de daders bemerkten- onraad. Althans
zij vertrokk>3n zonder hun lugubere daad te
hebben uitgevoerd. De koe bleef echter met
een gapende halswonde achter. Den volgen
den morgen vond de eigenaar het dier vrij
wel .doodgebloed.
In de Vecht- en veenstreek kwamen
veehouders dé laatste dagen des morgerya
tot de onaangename ontdekking., dat onbe
voegden een s'tuk vee in hetweiland hadden
geslacht. De politie heeft de daders nog niet
kunnen opsporen. De laatste dagen werden
vijf schapen door onbevoegden geslacht en
medegenomen.
VERPLICHT VERZEKEREN.
Geen aanbrengprenües.
's-GRAVENHAGE, 29 Oct. Het is
gebleken, dat onderscheidene, ziekenfondsen
die zich toeleggen op het inschrijven van
ingevolge de Ziektewet verplicht verzeker
den, er naar streven hun werfkracht te
vergrooten door het toekennen van aan-
brengpremies. Om verschillende redenen
moet dit minder gewenscht worden geoor
deeld. De commissaris, belast met het toe-
.zicht op het ziekenifondswezen, heeft daar
om het toekennen van dergelijke premies,
voor wat betreft .de categorie der verplicht
verzekerden, verboden. (A.N.P.)
