CtimVEEKfilADÖpGED.GIl0nDSIA6^SRDlZUID-rK)U:ir;ZCElW^ EIIAIIDEn
N.V. üitBeTersmaatsSapiirEILANDEN-NlElIWS"
V Victoriie
De verhouding der
Sovjets tot
Japan
VerschilleDde berichten
14e Jaargang
WOENSDAG 29 OCTOBER 1941
No. 1289
Duitschland wint
voor Europa op
"- alle fronten.
WAARIN SEDERT 1 N O V EMBER 19 35 OPGENOME N M E T B LAD ÓNZE EILANDEN" - 18E JAARGANG
Zorg dat Uw advertentie
voor het numtner van Vrijdag
a.s. reeds Donderdag in ons
bezit is. Onthoudt dat „Eilan-
den-nieuws" op advertentie
gebied, de vervanger is van
de Advertenfiebode.
K1783
Gevestigd te MlddeUutrnis Ftins Hendiikstr. 122 C a Giro 167930 i Fostbox 8 Tel. 17.
Blkaatoor vo«r Zeeland: St. Maartensdyk Mankt, Telel. 69.
Abonaementsprijs, 93 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Verschtint lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzondermke ntammers 5 cent Buitenland 8 gulden per Jaar.
Advertentle-prfla 20 cent per regel..
Reclames 40 cent
Hoofdredacteur:
TH. DE WAAI. WIDDELHARNIS C 122.
Sovjet-Rusland is een eigenaardig land.
Het is lialf-Europeesch, lialf-Aziatisch. Aar
drijkskundig wordt Rusland zelf- tot de
Oeral bij Europa gerekend, doch zijn ge
schiedenis en de aarej, zijner bevolking Ico
nen aan, dat het in ons werelddeel een uit
zonderlijke positie inneemt. Tot in de tijd
van Peter den Grooten bemoeide het zich
in 't geheel niet met de gebeurtenissen op
de rest van ons continent. Daarna gaat
het meedoen in de Europeesche politiek^ en
het kan niet ontkend wor.aen, dat de- rol,
die het gedurende de laatste twee eeuwen
vanaf het oogenblik, dat het een groote
mogendheid werd omstreeks 1700, ge
speeld heeft, meermaisn van niet geringe
beteekenis is geweest.
Reeds vóór 1700 had Rusland Siberië
bij zijn rijksgebied ingelijfd. Het schiereiland
Kamschatka ten Noorden van Japan werd
in het jaar 1697 Russisch. Het betrof tosn
echter alleefi Noord, en Middenfeiberië.'
De aanhechting van de streken ten Oosten
der Kaspische Zee naar de grens van
Afghanistan toe geschiedde pas in vorige
eeuw, hetgeen ook het geval was met de
Amoer- en de Kustprovincie. Daarmee
kwam Rusland omstreeks 1860 aan de Ja-
pansche Zee en werd de mogelijkheid ge
schapen tot wrijving met Japan, dat zich
omstreeks die tijd uit zijn Isolement be
vrijdde en in het Verre Oostisn een macht
van- beteekenis werd._In .die tijd (1860) was
het ook," dat de thaiis zoo bekende Russi-
sche havenstad Wladiwostok werd gesticht,
welke in de loop der jaren tot een sterke
marinebasis is uitgebouwd.
Toen Rusland alzoo, nog onder het be
wind der Czaren, vaste voet verkreeg aan
de kusten van de Groote Oceaan, was het
aantal der wrijvingsvlakken vergroot. Dit
werd in .de hand gewerkt eenerzij ds door
de expansie van Japan, anderzijds door de
machteloosheid der Chineesche regeeringen
om zich in het Noorden van hun' land te
handhaven. Op deze wijze werdisn de stre
ken, waar Siberië, China eii Japan bij el
kander komen, objecten van dispuift en on-
eenigheid tusschen Rusland en Japan, waar
bij China de rol van slachtoffer speelde.
Toen na de vrede van Simonoseki in 1895,
die een eind maakte aan de Japansch-Chi-
neesche oorlog, de machtspositie van Ja
pan wederom was versterkt, meende Rus
land het de voet dwars te moeten .zettsn.
Het ging Mantsjoerije en Korea bezetten
en gedroeg er zich als heer en meester.
Japan achtte zich hierdoor steeds meer
en meer .bedreigt en het nobdigde in 1904
Rusland langs .diplomatieke weg uit deze
beide landstreken te ontruimen. De Russi
sche regeering bleef talmen met een be
slist antwoord.en toen begon Japan zonder
oorlogsverklaring de vijandelijkhedsn met
een nachtelijke overval op eenige Russische
oorlogsschepen in de haven van Port-;Ar-
thur, die werden vernietigd.
Degenen, die 'van meening waren, dat het
kleine, vurige Japan zich te pletter zou loo-
pen tegen den -grooten Russischen kolos,
hadden het mis. De Japanners zettsn op
Korea een groote strijdmacht aan wal,
verjoegen de Russen uit dit gebied en
drongen Mantsjoerije binnen. Langs de
Transsiberische soorweg werd een groote
troepenmacht naar het Oosten gezonden,
maar desondanks verloren de Russen on
der generaal Koeropatkin de osne slag na
de andere. De Ja,pansche generaals toonden
zich meesters in de moderne krijgstactiek.
Moekden, de hoofdstad van Mantsjoerije,
werd bezet en de onneembaar geachte ha
ven Port-Arthur moest zich overgeven. De'
daar gestationeerde vloot werd vernield of
viel in handen der Japanners. E.3n nood
sprong deed de Russische regeering door
haar geheele Oostze-vloot om de Kaap naar
de Japansche wateren te zenden. Toen zij
daar na een half jaar aankwam, werd zij
door ,de Japansche vloot onder admiraal
Toga ZOO' goed a.ls geheel in de grond ge
boord. Daarmee was de Russisch-Japan-
sche oorlog beslist. Na anderhalf jaar van
vijandelijkheden werd in 1905 de vrede ge
sloten, die. voor'Rusland zeer nadeelig was.
Korea en Mantsjoerije gingen verloren; het
eerste kwam onder het bestuur van Japan,
dat het in 1910 definitief tot een kolonie
maakte en het laatste werd aan China te
ruggegeven. Bovendien verloor Rusland de
helft van het eiland'Sachalin.
Met deze uitslag was Japan in de rij der
toonaangevende mogendheden gekomen.
Tevens kon het nu zijn expansie-politiek
voortzetten. Gedurende, de Wereldoorlog
geschiedde deze ecljer niet ten koste van
Rusland, daar dit land toen evisnals Japan
tot de Geallieerden behoorde «n men dus
aan dezelfde zijde streed tegen Duitschland.
Nadat echter in 1917 de bolsjewistische
revolutie in Rusland het regiem .der Sovjets
had gesticht, werden de verhoudingen an
ders. De tegenstelling werd steeds scher
per, omdat de Sovjets in China invloed
poogden te krijgen en daarbij hun militaire
positie in het Verre Oosten tegisnover Ja
pan enorm trachtten te versterken. Van
Wladiwostok werd een eerste-rangs-oor-
logshaven gemaakt en een groot leger werd
er permanent gestationeerde. De Sovjets be
zetten .de Chineesche randprovincies van
Buiten-Mongolië, doch daartegenover maak.
ten de Japanners zich .in 1932 geheel mees
ter van Mantsjoerije, dat tot een vazal-
staat werd gemaakt. Doordat sedert het
uitbreken van de Japansche oorlog tegen
China dit laatste land door .de Sovjets
wordt gesteund, is de controvers tusschen
de twee landen steeds scherper geworden.
De huidige verhoudingen hebben de situ
atie wederom ingrijpend gewijzigd. Door
het Drie-Mogendheden-verdrag is> Japan in.
geschakeld in de politiek van de Spil. Toen
de oorlog tusschen Duitschland en de Sov
jets een feit was, beteekende dit ook een
veranderde houding van Japan. Dit is
door Engeland en de Vereenigde Staten na.
tuurlijk wel begrepen en om te verhinde
ren, dat de Sovjets in de rug zouden wor
den aangevallan, hebben zij gedurende de
laatste maanden dit land onder zyrare eco
nomische druk gezet. Inderdaad verkeert
Japan in een netelige positie. De oorlog in
China, die nu reeds 4 jaar duurt, put het
land uit, brengt de financiën in ,de war en
schijnt wéinig uitzicht te geven op een
spoedig einde. Daarbij komt de afl^anke-
lijkheid van verschillende grondstoffen, die
juist uit de thans vijandelijk gezinde lan
den moeten worden geïmporteerd, doch die
.door de blokkeering der saldi en de uit
voerverboden onbK'eikbaar zijn. Men
spreekt daarom wel van de wurgingspoli-
tiek der zoogenaamde A-B-C-D-landen (A
is Amerika, B is Brittanië, C is China en
D is Dutch Indien of Nederlandsch Ihdië),
waarbij dan nog komt de Sovjet. Nu de
positie dezer laatste hopeloos wordt, komt
in Japan de begeerte op om door een stoot
vanuit het Oosten te helpen om de Sov
jets de genadeslag toe te brengen. Zeer
waarschijnlijk zijn deze overwegingen de
oorzaak van meeningsverschillen in de boe.
zem der Japansche regeering; welke nu
reeds twee keer kort na elkaar geleid
hebben tot het aftreden van het kabinet.
Vooral de houding van Amerika is hier
van .zeer groote beteekenis. Intusscheq is
de toestand, voorzoover daarvan naar bui
ten blijkt, niet geheel .duidelijk. Er wor
den tusschen Japan en de Vereenigde Sta
ten onderhandelingen gevoerd om tot een
vergelijk te komen, doch tevens wordt de
economische druk verscherpt. Dit is ze
ker, .dat Japan voor buitsngewoon moei
lijke problemen staat. Ondanks de sterkte
van zijn vloot zal' het bij het uitbreken
van een conflict in, de Pacific door zijn
reeds wankele positie op gróndstoffengé-
bied en zijn uitputting .door de "Chineesche
oorlog een harde dobber hebben. Anderzijds
zou het natuurlijk gaarne als deelgenoot
van de Spilmo'gendheden het zijne bijdragen
tot .de gemeenschappelijke overwining. Om
nu, rekening houdend met al deze diploma
tieke, militaire en economische factoren, op
het juiste moment het juiste besluit te ne
men, is voor de Japansche staatslieden een
groote dosis wijsheid noodig.
DE STAATSLEENING EEN SUCCES.
Voor ca. f 600 mUlioen inges<^ixeven.
Volgens de voorloopige ramingen is op
de nieuwe staatsleening voor ongeveer f
60p millioen ingeschreven en het succes,
waarmede de uitgifte is bekroond, gaat de
verwachtingen, welke de laatste dagen wer
den gekoesterd, verre te boven.
In een verklaring, voor ,de radiouitge
sproken, heeft mr. M. M.. Rost van Ton
ningen uiting gegeven aan zijn verheuge
nis over het welslagen van deze 3% pot.
leening, en hij bracht daarvoor zijn dank
mede aaji de spaarders.
Reeds in het jaarverslag van de Neder-
landsche Bank over het boekjaar 1940-'41
verklaarde ,de heer Rost van Tonningen,
dat het in de toekomst mogelijk zou moe
ten zijn in Nederland op een basis van
3% pet. te leei>3n, en deze mogelijkheid
is thans vrijwel verwerkelijkt.
Met het succes van de leening is de
schaduw van een mogelijke gedwongen
leening volkomen van de markt verdwe
nen en dit kan niet anders dan een gevoel
van opluchting teweeg brengen, hetgeen
de stemming op de óbligatiemarkt gemak
kelijk ten goede kan komen.
Het feit, dat voor veel meer dan het
gevraagde bedrag is ingeschreven, geeft
ook ten opzichte van de koersontwikkeling
der nieuwe 31/2 pet. obligatiën goeden
moed.
Zeer belangrijk is de mededeeling van
den heer Rost van Tonningen, dat de gel
den voortspruitende uit deze emissie, in de
eerste plaats in .dienst zullen worden ge
steld van de voedselvoorziening van 'ons
land.
MIJNONGELUK.
Zaterdag is de 20-javige Border in een
mijn te Eygelshoven onder vallende kolen
geraakt. Het slachtoffer werd ernstig ge
wond en overleed korten tijd later.
DOODELÏJK ONGEVAL.
Arbeider ikreeg wagen met betcimen
heipalen over het lichaam.
Op den,Pleinweg te Rotterdam heeft Vrij
dag een ongeluk plaats gehad, waarbij een
arbeider, die te 'Wladdinxveen heeft ge
woond, het leven verloor. Twee andere ar
beiders, eveneens uit Waddinxveen, wer
den licht ge,wond.
De verongelukte arbeider de 55-jarige
W. Boerman, 'zat met den 35-jarigen R. H.
J>.mbachtsheer pp een wagentje, dat met
een touw was gekoppeld aan een vracht
auto, waarop betonnen heipalen, itverden
vervoerd. Naast het wagentis reed op de
fiets de 29-jarige W.Bakker, 'plotseling
brak het touw waarmede beide voertuigen
waren verbonden, met het gevolg dat liet
wagentje begon te slingeren. De beide ar
beiders vielen er door den- schok af. Boer
man kwam onder de wielen terecht en hij
werd zoo zwaar gewond, dat hij op weg
naar het ziekenhuis (i^erleed. Ambachts
heer liep een wond aan het linkeroog op,
terwijl Bakker een -klap kreeg van het
voertuig en eveneens verwondingen aan
het hoofd opliep.
LIJKJE GEVONDEN VAN HEO? TE
TILBURG VERMISTE MEISJE.
Op het landgoed Mariahoeve, onder de
gemeente Berkel, tusschen Oisterwijk en
Tilburg, is het lijkje gevonden-van de lO'-
jarige Ria Pagie. Het meisjewerd sinds
eenige maanden te Tilburg vermist. Bij het
jagen vond de jachtopziener vanochtend een
schoentje en zag onder een laagje heide
een kleedingstukje uitkomen. H^ verwij
derde de heide en vond een jurkje. Toen
hij verder groef ontdekte hij het lijkje.
Uit het ingestelde onderzoek bleek, dat
het het lijkje betrof van het meisje, dat
indertij.d spoorloos w-as verdwenen.
De recherche te Tilburg heeft de zaak in'
onderzoek.
DE ZWARTE HANDEL.
In Deventer zijn groote paa^jen in
beslag genomen.
De politie te Devisnter heeft op aanwij
zing van de politie te Kam,pen een- dertien
tal Deventenaren in hechteijis genomen,
die zich hadden schuldig gemaakt aan den
zwarten handel en aan overtredingen van
verschfllende distributiebepalingen en prijs
opdrijving. Men nam in verschillende pak
huizen in verband hiermede in beslag- 2000
pond vet, 60.000 sigaren, eenige rijwielen,
een partij leverworst, 36 pond ham m blik,
een partij elastiek, een groote hoeveelheid
rogge,' partijen i^nanufacturen en wollen
stoffen, honderd pond cacao, een paiUJ
koffie en een hoeveelheid slaolie.
ZWARE STRAFFEN VOOR
PRIJSOPDRIJVEKS.
De inspecteur voor de pïijzenbeheersching
te Utrecht heeft verschillende vischventers
te Spakenburg zware stralifen opgelegd
in verband met - geconstateerde overtredin
gen van het prijzenbesluit. Zoo werd de fa.
H. Koelewijn veroordeeld tot_een geld
boete van 7500, J. de Graaf tot 1500,
Z. de Graajf tot 2000, terwijl deze perso
nen tevens veroordeeld werden tot sluiting
van hun zaak gedurende een jaar
Verder werden H. van Diermen tot
3000, J. van Twillert tot 700 en H. de
Graaf tot 150 veroordeeld.
RAZZIA OP SMOIüKELWAAb!
Door ambtenaren van den crisiscontrole
dienst en de gemeentepolitie te Venlo,
werd in tal van ■woningen aldaar een on
derzoek ingesteld ir verban^ met vermoe
delijke overtreding der distributiebepalin
gen.
Uit een tiental huizen, waarin de razzia
naar smokkelwaar gehouden werd, kwam
een rijke buit te voorschijn. Een gedeelte
van het politiebureau .zag er dan ook wel
dra uit a's een welgevuld pakhuis. Op alle
mogelijke --en onmogelijke plaatsen in de
woningen bleken de goederen verstopt te
zijn. Ook de aard der goederen was zeer
verschillend. Zoo werden op een plaats dui
zenden riibberhakken in beslaggenomen.
Op ften andere plaats vond men duizenden
kaartjes stopgarens. Voorts behoorden on
der .andere nog een partijvtextielgoederen,
karpetten, verscheidene coupons heeren-
stoffen en een groote partij zeep en worst
tot de buit
Tegen de betreffende eigenaars is proces
verbF.al opgemaakt.
OLAKll>ESTIEN' GESLACHT SCHAPEN-
VLüESCH IN BESLAG GENOME'V.
PUR-MEREND, 24 Oct. De caféhoader
M. B. alhier, verzond gisteren per spoor
drie koffers met ongestempeld tchapen-
vleesch naar een Amsterdamsche relatie.
Bij deze verzending maakte hij de fou<" uit
een der koffers een kleinigheid onder het
deksel door naar buiten te laten steken.
Dit trok de aandacht van manschappen
'Van de rivierbrigade der marechaussee te
Zaandam, die aan het centraal station te
Amsterdam bij het goedei-envervaer con
trole oeifenden op de naleving van 'de bepa
lingen der visschefijwet ter aake van on-
dermaatsche" visch.
De vermelding ,,waschgoed en keuken-
gerei'' weerhield hen niet in de koffers een
onderzoek in te stellen. Een hoeveelheid
■Van 191 kg. schapenvleesch kwam voor
den dag. De caféhouder bleek de slachter
te zijn. In een als slachtplaats ingerichte
schuur in de Beemster werd het bij de slach
tingen gebruikte gereedschap in beslag ge
nomen. X
Nadat procesverbaal was opgemaakt, is
het vleesch aan het Amsterdamsche abat
toir afgeleverd.
NIEUWE VEROBDEININGEN TEGEN -
DE JODEN.
Het uitoefenen van een beroep.
Het verordeningenblad bevat een veror
dening van den rijkscommlssaris voor het
bezette Neder! andsche gebied betreffende
de regeling van het uitoefenen van een be
roep door joden.
Daarin' wordt o.m. het volgende be
paald
Artikel 1. Het uitoefenen van een werk
zaamheid als beroep, in een bedrijf^ dan
wel meer in het algemeen om daarmede
geld -te verdienen, door joden, kan door
instructie afhankelijk worden gesteld van
een vergunning of van voorwaarden of
Wel worden verboden. Daarbij kunnen te
gelijkertijd bepalingen omtrent het beëin
digen ep afwikkelen van die arbeièsovereen
konrtsten worden gegÈven, waarin de ,door
de instructie getroffen persoon partij is.
Arbeid in Joodsche huishoudingen.
De rijkscommissaris voor het -bezette
Nederlandsche gebied heeft een verordening
uigevaardigd betreffende het doen verrich
ten van arbeid in joodsche huishoudingen.
In deze verordening wordt het volgen
de bepaald:
Artikel 1. (1) Het is verboden nietjo-
den arbeid te doen verrichten in huishou
dingen van gezinnen, waarvan een. jood
het hoofd is of -waarvan een jood blijvend
dan wel tijdelijk, mits voor langeren tijd
dan vier weksn ononderbroken, deel uit
maakt.
Deelnemimig aan vereeniigingen.
In het verordeningenblad is opgenomen,
een verordening van den rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied be
treffende het' deelnemen van Joden aan
vereenigingen van personen en stichtingen
zonder oeconomisch doel.
Artikel 1 bepaalt: Aan een Jood is het
verboden:
Een vereeniging' van personen zonder
economisch doel in den zin der verorde
ning 145/1940, houdende bepalingen" ter
verkrijging van eeri overzicht (Erfassung)
van vereenigingen van personen en stich
tingen zonder oeconomisch doel, op te rich
ten, aan ,de oprichting van een dergelijke
vereeniging van personen deel te nemen
of lid van een dergelijke vereeniging van
personen te .zijn of te worden, tenzij de
vereeniging van personen uitsluitend Joden
alg leden heeft.
NED. LANDSTAND OMVAT LANDBOUW
EN VISSCHERIJ.
Einde yam de Crisis-organisaties.
Openbaar lichaaim met veroïdlende
bevoegdheid.
's-GRAVENHAGE, 24 Oct. Zooals ge
meld is in het thans verschenen verordenin
genblad opgenomen een verordening van
den Rijkscommissaris voor het bezette Ne-'
derlandsche gebied betreffende ,de oprich
ting van den Nederlandschen landstand.
Deze verordening luidt als volgt:
Artikel 1.
(1) De Nederlandsche landstand is een"
openbaar lichaam in den zin van artikel
152 der Grondwet en is gevestigd te 's-
Gravenhage.
(2) De Nederlandsche landstand heeft
verordende bevoegdheid in den zin van ar
tikel 153 der Grondwet.
ArUkel 2.
De Nederlandsche *andstand heeft in ver
antwoórdelijkheid tegenover het Nederland,
sche volk tot taak:
(1) De belangen van de landelijke be
volking te behartigen en te waken over
de eer van de standgenooten;
(2) In het kader der door dgn staat te
geven richtlijnen de bedrijfseconondsche
aangelegenheden der landelijke bevolking
te "regelen en .daarover te waken;
(3) Aan de voedselvoorziening van het
Nederlandsche volk-m^de te werken.
Artikel 3.
(1) Tot den Nederlandschen landstand
behooren:
1) Alle personen, die,door hun werk
zaamheid of door het ter beschikking stel
len van perceelen grond of water deelne
men aan het productief maken van ,den
Nederlandschen bo.dem met inbegrip der
binnen, en kustwatereni;
2) De faniilieleden der onder 1) ge
noemde personen, voor zoover dëzian geheel
of gedeeltelijk voor het onderhoud van ge
nen zorgen.
(2) Vereenigingen," lichamen, instellin
gen en stichtingen kunnen, onafhankelijk
van hun rechtsvorm en rechtspersoonlijk
heid, voor .zoover zij geen openbaar lichaam
zijn en
1) Voor zoover zij op het in artikel 2,
onder )1 omschreven gebied werkzaam zijn
door aanwijzing van .den in artikel 1 der
verordening no. 41/1941, ten einde te ko
men tot een herordening op het gebied der
niet commercieele vereenigingen en stich-
tingen genoemden commissaris.
2) Voor zoover zrj op het in artikel 2,
onder 2) omschreven gebied werkzaam zijn
door aanwijzing van den boerenleider in
den Nederlandschen landstand worden op
gelost of daarbij aangesloten dan wel wor
den ontbonden.
Artikel 4. -
1 Aan het hoofd v^n den Nederland,
schen landstand staat de boerenleider. Hfl
-vertegenwoordigt den landstand zoo in als
buiten rechte.
(2) De boerenleider regelt de inwendi
ge organisatie van den Nederlandschen land
stand door het geweirL van een statuut.
Artikel 5.^
(1) Het staatstoezicht op den Neder
landschen landstand berust bij den secre
taris-generaal van het departement van
Landbouw en Visscherij.
(2)/ De secretaris-generaal van het .de
partement van Landbouw en yisscherij
vaardigt de ter uitvoering dezer verorde
ning noodige voorschriften uit. Deze wor
den in de Nederlandsche Staatscourant af
gekondigd.
