CHQWEEKBIADÖpGED.GnonD51AG vöÖRDËZUID-HOLLInZEEUWSCHE EHAHDEn i N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEUWS" Hebt ge U doorgezeten op de fiets Verschillende berichten 13e Jaargang WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940 No. 1165 Een strijdbaar held. Wat wil de Neder- landsche Unie? WAARIN SEDERT 1 N O V EM B ER 19 3 5 O P G E N O M E N H E T B LA D .O N Z E E i L A N D E N" -. 1 8E J A A R G A N G W. A. DE BAKKER niEuws UITGAVE VAN Gevestigd te Mldddlumis i Prins HendrilEstr. 122 G Giro 167930 Fctftbox 8 k Td, 17. Bpotntoor Toor Zeeland: St. Maartenadiyk MorKt, Telef. 69. Abonnementsprïijs 90 cent per 3 maandenby vooruitbetaling. Vetscliint lederen Woensdag en Zat^dag 2 maal per week. Afzonderlgke aununem 5 oeni Buitenland 8 gulden periaai Adveriemtiea^ifc 20 cenit per regel. Redames 40 et.; Dienstil aaavragen en aajaHedingen van 1—6 r^eb 80 et.; Boekü'aam'l koaéisijag 10 cextt per i^^el Contracteii belangi^k lager. 3. „Maar de kinderen Israels deden, dat kwaad was in de ogen des Heeren." In bijzonderheden gaat de heilige ge schiedschrijver er niet op in, wat er wel bedoeld werd met dat: „dat kwaad was in de ogen des Heeren," doch uit heel de ge schiedenis van het Richteren tijdvak blijkt, dat hun zonde telkens weer bestond in: Ie. het verlaten van Gods geboden; 2e. het dienen van den Baal of Baals en Astarte of Astaroth en 3e het zich vermengen met de Kanaa- nieten. Ten eerste dus, het verlaten van Gods geboden. En wanneer we nu om ons heen zien en ook blikken in de dagen, die achter ons liggen, moet dan ook van ons land en volk niet worden betuigd, dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan het verlaten van Gods geboden, en dat op alle terreinen des levens. Waar bleef de uitvoering van de hoge roeping van onze landsregering naar luid van art. 36 van onze Nederlandse Ge loofsbelijdenis? Waar de handhaving van Gods heilig recht in de instelling en uitvoe ring van de doodstrajf Waar de heiliging van Gods dag in het sluiten van biosco pen, theaters, schouwburgen, danszalen en diergelijke? Waar de intense bestrijding van de overtreding van het .zevende gebod En zo zouden we kunnen voortgaan. Is het dan ook een wonder, dat de Heere gekomen is, met de roede Zijner verbolgenheld Ten tweede noemden we u, het dienen van den Baal en Astarte. Was het niet bij Israël, alsof er geen God in den hemel was, dat men Jehova verliet, om zich te buigen voor hout en steen, voor den afgod Baal, de „heer" en de godin der vruchtbaarheid Astarte. De ze moesten Israels betrouwen uitmaken,, daarop moesten zij sterven, die moesten hun toevlucht en hun helper zijn ten tijde van benauwdheid, die zouden de zegeningen moeten afgieten. O, wat zouden ze en wat zijn ze er bedrogen mee uitgekomen. Wat zou bewaarheid worden hetgeen de dichter van Psalm 115 zegt: „Hunlieder afgoden zijn zilver en goud, het werk van 's mensen handen. Zij hebben ,een mond, maar spre ken niet, zij hebben ogen, maar zien niet, oren hebben zij, maar horen niet, zij hebben een neus, maar zij ruiken niet; hunne han den hebben zij, maar tasten niet, hunne voeten, maar gaan niet; zij geven geen ge luid door hunne keel. Dat die ze maken hun gelijk worden, en al wie op hen ver trouwt." Israels benauwdheid is gekomen en hun Baals en Asteroths bleken machteloos en krachteloos te zijn. En hoe is het ons land gegaan? Waar hebben wij ons betrouwen opgesteld? Op Jehova alleen, en hebben wij naast een naarstig wandelen in de inzettingen en rechten des Heeren Heeren, gezorgd voor ons leger en onze vloot op de juiste wijze- omdat Gods Woord ons spreekt van oor logen en geruchten van oorlogen? Helaas! Hoe geheel anders hebben wij gehandeld op de Volkenbond, als op den groten Baal ver trouwt! En in de ure der benauwdheid bleek deze ineen te storten als het grote Dagons beeld. „Die in den hemel woont zal lachen, Hij zal spotten als hun verderf komt." O, dat we toch geluisterd hadden naar 's Heeren eigen woord; dat ons toe roept; „Israël, vertrouw gij op den Heere, Hij is huri hu],p en hun schild. Gö huls Aarons, vertrouwt op den Heere, Hij is hun hulp en hun schild. Gijlieden, die den Heere vreest, vertrouwt op den Heere; Hij is hun hulp en hun schild." En verder, om op Israël terug te komen, inplaats dat dit de zegen, de bloei en de vruchtbaarheid van den Heere verwachtte in den weg van Zijn heilige Voorzienigheid, stelde men zijn hope en vertrouwen naast Baal op de godin Astarte, die beschouwd werd als de vrouwelijke natuurkracht, als de bron van alle vrtichtbaarheid en als de verwekster en onderhoudster van het le ven. Die zou zorgen voor vruchtbare ak kers, weelderige landouwen en kostbare grasvlakten. Van haar zou dat alles vandaan komen en zij zou zegening op zegening afgieten. Maar helaas, we zullen in het vervolg on zer geschiedenis zien, op welk een gevoeli ge wijze de Heere daarin Zijn Israël heeft bestraft. Neen, God laat niet met zich spot ten. En zie dan ook eens naar ons land. Wan neer is, in de jaren die achter ons liggen, gebleken, dat ons land en volk zijn betrou wen wilde stellen, wat zegen, bloei en vruchtbaarheid betreft op den Heere alleen, om dit alles te verwachten in de weg en van de hand Zijner Goddelijke Voorzienlg- 'heid? Heeft men geleefd bij wat de Heidel- berger Catechismus ons zo schoon zegt in Zondag 10, dat de Heere alle schepselen, gelijk als met Zijn hand nog onderhoudt en alzo regeert, dat loof en gras, regen en droogte, vruchtbare en onvruchtbare jaren, spijs en drank, gezondheid' en krankheid, rijkdom en armoede, en alle dingen, niet bij geval, maar van Zijn Vaderlijke hand ons toekomen." Of heeft men gemeend, het alles zelf te moeten doen? Of is het niet vreselijk ge weest, wat men heeft gedaan? Zelf zou men de teugel? van het bewind in handen nemen en door drukkende crisiswetgevin gen, vreselijke vernietiging van levensmid delen en een allergruwelijkste afslachting van vee en dergelijke, wilde men komen tot welvaart en bloei, teneinde de geweldi ge crisis te keren. En waar heen heeift ons dat gevoerd? Een ieder weet het. De Heere kent Zijn tijd, ook de tijd Zijner bezoeking en ook de wijze, waarop. Wie ogen heeft om te zien, en oren heeft om te horen, die merkt hier op. Ja, 't leven bij de Goddelijke Voorzienig heid wordt en werd zoveel gemist- op alle terreinen des levens. Was het niet fonds op fonds, verzekering op verzekering; 't leek wel of daar geen eind aan kon komen en ai, zeg me, wat hebben de verzekerings- maatscha,ppijen in deze oorlogsdagen voor U kunnen doen? Maakten die Uw sterkte en Uw toevlucht uit? Moesten die voor U en het Uwe zorgen? O, hoe teleurstellend zijt ge er dan mee uitgekomen. Gelukkig, er leeft nog een ander volk op aarde. Dat is het volk van den levenden God. Dat is Zlon. Dat zijn de heiligen van hoge plaatsen. Dat zijn de gekochten door Christus bloed. O ja, ook zij moeten tot hun schande nog zo dikwijls klagen, dat ze hun betrouwen op zoveel stellen buiten den levenden God. Doch anderzijds kennen ze door genade toch ook tijden in hun leven, dat ze, ont dekt aan eigen machteloosheid en krachte loosheid, door het geloof getuigen mogen met den dichter van Psalm 46: ,,God is ons een toevlucht en sterkte. Hij is krachtiglijk bevonden een hulp in benauwdheden. Daar om zullen wij niet vrezen, al veranderde de aarde hare plaats, en al werden de bergen verzet in het hart van de zeeën; laat hare wateren bruisen, laat ze beroerd worden; laat de bergen daveren door derzelver ver heffing. Sela. De beekjes der rivier zullen verblijden de stad Gods, het heiligdom der woningen des AUerhoogsten." Sedert ongeveer een maand is er in ons land een beweging in actie gekomen onder leiding van een drietal personen, die in de korte tijd van haar verschijning zeer sterk de aandacht heeft getrokken en groote op gang maakt. Het is de „Nederlandsche Unie," staande onder leiding van het drie manschap Mr. Linthorst Homan, Mr. Eint hoven en Prof. de Quaij. De bladen bevat ten voortdurend groote artikelen of mede- deelingen erover, de sympathie betuigin gen en aanmelding van leden gaat bij hon derdduizenden gelijk en hieruit blijkt dus wel, dat het gaat om een zeer belangrijk politiek verschijnsel, waartegenover ook wij ons standpunt zullen hebben te bepalen. Door het ontbreken van een regeering, die het volk vertegenwoordigt en de non- activiteit der oude politieke partijen, is het naomenteel vrijwel onmogelijk, de stem van het Nederlandsche volk te doen hooren. Toch zou dit zeer wenschelijk zijn, vooral met het oog op de toekomstige vredeson derhandelingen en het contact met de be zettingsautoriteiten. Begin Juli zijn daar om, naar het Nationaal Dagblad mededeelt, onderhandelingen begonnen tusschen de voormannen der grootste politieke partijen, waarbij ook de heeren van de „Nederland sche Unie" betrokken werden. Langdurige besprekingen schijnen gevoerd te zijn, waar bij ook Dr. Colijn een Voorname rol heeft gespeeld, doch men kon niet tot overeen stemming geraken. De oorzaak dezer mis lukking moet (we citeeren het Nat. Dag blad) volgens Dr. Colijn gezocht worden in de volgende punten: 1. de onklare doelstelling der Ned. Unie. 2. de weigering der Duitschers om in een te verspreiden manifest te ge wagen van vrijhed en onaifhankelijk- heid in trouw aan Oranje, hetgeen Dr. Colijn niet wilde prijsgeven. 3. de bedoeling der Ned. Unie om de politieke partijen uif te schakelen. Van een concentratie dezer politieke par tijen is hierdoor niets gekomen, doch de Ned. Unie ging voort met haar actie en publiceerde een program, dat in hoofdzaak op het volgende neerkomt: 1. behoud van het Nederlandsche volks karakter. 2. Vrijheid van godsdienst, kerk, le vensbeschouwing en opvoeding. 3. Opvoeding der jeugd in nationale zin 4. Organische or4ening der arbeidsge- meenschap zonder klassetegenstellin gen. 5. Organische opbouw van het Neder landsche gemeenebest onder leiding van een krachtig gezag. Bij dit program, waaruit we slechts het allervoornaamste overnamen, gaf het drie manschap een toelichting. Mr. Einthoven zeide op een persconferentie o.a. Het is aibsoluut noodig, dat men hoort, dat er ook nog andere Neder landers ^Ijn dan de relatief bepertete groepen, die tot dusverre hun stem hebben doen hooren (bedoeld zijn de N.S.B, en Nat. Front. Red.) De be zettende {maicht mag niet de indruk 'krij'gen, dat de rest van het Nederland sche volk, die de overgroote meerder heid vormt, met stomheid en lauwheid geslagen is. Hij deelde voorts mede, dat het staat kundig element in het program zeer sober is gehouden, omdat op dit gebied voors hands toch niets gedaan kan worden. De taak van het driemanschap werd in- tusschen vooral gezien in het rijp maken van ons volk voor de nieuwe denkbeelden. Dezer dagen werd een nieuwe persconfe rentie gehouden, waar Mr. Linthorst Ho- man een aantal vragen beantwoordde. Hij zei o.a. De Ned. Unie is 'geen vermomd/S poging om het oude systeem te behouden. Wie zich aanmeldt uit tegeni^n tegen een andere strooming, (bedoeld ^1 zijn de N.S.B. Red.) doch zonder frissche* gezindheid tot nieuw leven in Nederland, Üs aan het verjkeerde adres. De Unie is geen reactionaire groep. Zij wil allereerst het gemeenschapsgevoel oproepen en binden en voorts bij voldoende consolideering adviezen geven en voorstel len doen aan de Nederlandsche autoritei ten en contact onderhouden met de bezet tingsautoriteiten. De organisatie zal zooda nig zijn, dat het driemanschap ook in de toekomst de leiding heeft en wordt gead viseerd door een Raad van Bijstand. (De Unie wordt dus van bovenaf geleid met uitschakeling van de invloed der leden, zoo- als tot dusver in ons democratisch" bestel gebruikelijk was in alle organisaties. Red.) Een éénhoofdige leiding van de Staat zoo- als in Duitschland en Italië acht het drie manschap niet gewenscht. De toestanden zijn hier geheel anders. Verder werd ge zegd, dat de Ned. Unie ook na de vrede zal blijvien bestaan, dus geen nood- of interimi- organisatie is. Zij is geen schuilplaats tot de bui over is. Wat de oude politieke par tijen aangaat, sprak Mr. Homan als zijn meening uit, dat deze in de toekomst ver dwenen zullen zijn en dat wis lid der Ned. Unie wordt, niet te- geiyic lid viEui een politieke partij kan zijri. Dit zijn de voornaamste gegevens, waar uit men een oordeel over deze beweging- kan vormen. We maken naar aanleiding ervan de volgende kantteekeningen. De personen der leiders. Naar we mee- nen te weten zijn Mr. Homan en Mr. Eint hoven van vrijzinnige opvatting, de eerste met een Christelijk-humanistisch-Oxfordi- aansche nuance, terwijl prof. de Quaij ka tholiek is. Een vertrouwensman van ons Protestantsch-Christelijk volksdeel zit dus niet in de leiding, zoodat genoegzame waar borg ontbreekt, dat met de beginselen van dit volksdeel, dat steeds zulk een sterk ca chet op ons nationale leven drukte, wordt gerekend. Het program. Dit lijkt ons buitengewoon vaag en onbepaald en ten eenenmale on voldoende om erop in zee te gaan zonder nadere preciseering van verschillende pun ten. Het eenige concrete punt is dat over de vrijheid van godsdienst etc, ofschoon ook hier nog wel vragen overblijven. Het doel. De mededeeling van Mt. Eint hoven, dat het noodig is, een andere stem te doen hooren dan die der N.S.B., is één der weinige dingen, die het Nederlandsche volk goed begrepen heeft bij deze actie en daaraan is het dan oök zeer waarschijnlijk toe te schrijven, dat het aantal adhaesiebe- tuigingen zoo ontzaglijk groot is. Het is juist deze overweging, die bij honderddui zenden op het oogenblik in sterke mate leeft. Men hoopt, dat de Ned. Unie de con centratie zal willen zijn, liefst tijdelijk, van de groote massa der Nederlanders, die van de N.S.B, geen heil verwachten. Inderdaad schijnt dit, blijkens de uitlating van Mr. Einthoven, ook In zekere zin de bedoeling te zijn. In zooverre kan dus ieder Neder lander, did het met de radicale, politieke Uw huid oif voeten stukgeloopen Purol verzacht en geneest. Tube 45 c. Doos 60 en 30 c. eischen der N.S.B, niet eens is, met de Ned. Unie instemmen. Er is echter nog een andere kant aan het optreden dezer mannen. Zij willen de nieu we denkbeelden realiseeren en het oude sy steem derhalve voorgoed afdanken. De groote vraag is echter: Wat bedoelen ze hiermee? Men kan dit lied tegenwoordig in alle toonaarden hooren zingen, doch na dere preciseering ontbreekt veelal. Wat verstaan ze onder „de nieuwe denkbeel den?" In hoeverre verschillen ze in dit op zicht van de N.S.B, en wat willen ze nu eigenlijk opruimen? Ons dunkt, dat hier over eerst klaarheid moet komen. Vast staat, dat ze de oude partijen wil len opdoeken. Dit blijkt uit wat Mr. Homan zei op de persconferentie. Men wil dus het één-partij-stelsel. En deze ééne partij moet het heele Nederlandsche volk omvatten. Zoo wil het de N.S.B. ook. Het schijnt dus, dat er slechts een gradueel verschil is tus schen beide groepen, gelegen in het meer of minder radicale. Het lijkt ons derhalve dringend noodig, dat de Ned. Unie ons eens precies vertelt, hoever ze wil gaan met de groote politieke schoonmaak. We zijn het met de stichters der Ned.' Unie In zooverre eens, dat de politieke toe standen van vóór 10 Mei niet zonder meer mogen worden gecontinueerd. Ook al was er geen oorlog geweest, zou toch een gron dige correctie van ons staatkundige sy steem noodzakelijk zijn geweest. We heb ben daarop meermalen gewezen. De Regee- rinf was te veel-afhankelijk van de sym pathieën van bepaalde partijen of groepen en moest teveel rekenen met parlementaire en buitenparlementaire invloeden. En zoo was er meer. Het is echter zeer gevaarlijk, hieruit tot het doodvonnis over al het oude te besluiten, want men werpt dan met het badwater ook het kind (n.l. onze traditlo- neele volksvrijheden en rechten) overboord. En daarom is nadere opheldering zeer ge wenscht. Alles bijeengenomen, kunnen we onze le zers voorshands niet adviseeren, tot de Ned. Unie toe te treden. Het schijnt ons toe, dat deze nieuwe politieke groepeering van ons eischt een op nonaotiviteit zetten van ons Calvinistisch staatkundig begin sel. En daartoe mogen wij vrijwillig niet overgaan. GOED VERDUISTEREN. Uw eigen 'belang. De avonden worder korter. Men kan niet meer met daglicht toe tot het naar bed gaan, zooals velen vermoe delijk 't verduisteringsvraagstuk hebben op gelost, toen het nog lang licht was. Het is den dienst van de luchtbescher- ming gebleken, dat vooral den laatsten tijd nog meermalen af en toe licht wordt opge stoken in niet afgeschermde vertrekken (keukens, achtervertrekken, gangen, enz.) Met nadruk wordt er nog eens op gewe zen, dat alle liohtuitstrallng, ook aan de achterzijde der woningen, verboden is en niet kan geduld worden, daar het de ori ënteering van de vliegers vergemakkelijkt. Ook al geschiedt dit licht opsteken mis schien bij onnadenkendheid, het eigen be lang der bewoners brengt mede, dat er op juiste wijze en afdoende afgeschermd wordt. BLOEMEN OP ORANJE-DAGEN. 's-GRAVBNHAGE, 1 Aug. Straatver- koopers van bloemen wordt er op gewe zen, dat het voorhanden hebben en aan bieden van zekere soorten bloemen (oran jekleurige, vergeet-mij-nietjes, vsritte anjers e.d.) op Oranjedagen, beschouwd kan wor den als het uitlokken van verboden de monstraties. EEN ONPRETTIG AVONTUUR Boot naar Middelharnis liep laan den grond. De talrijke passagiers, die Zaterdagmid dag om kwart over drie met de boot van de R.T.M, van Rotterdam naar Middelhar nis vertrokken, hebben een onaangenaam avontuur beleefd. Kort voor de haven van Middelharnis liep het vaartuig aan den grond op een zandbank, die zich daar ter plaatse bevindt. De boot bleef voorloopig onwrikbaar vast zitten, zoodat tal van pas sagiers zich met behulp van kleine boot jes, die te hul,p snelden, naar den wal heb ben begeven. Dat het gebeurde voor vele passagiers aanzienlijke vertraging oplever de, moge blijken uit het feit, dat verschei dene van hen pas laat in den avond op de plaats van bestemming arriveerden. EXTRA RANTSOEN SUIKER VOOR DEN INMAAK. De duur van de loopende distributie met een week verlengd. De secretaris-generaal, waarnemend hooifd van het departement van landbouw en vls- scherij deelt mede, dat binnenkort op een nader aan te wijzen bon van het algemeen distributiebonboekje per hoofd van de ge- volking een extra rantsoen suiker voor den Inmaak beschikbaar zal worden gesteld. In verband met het streven om de distri butieperioden voor de verschillende in distri butie gebrachte goederen zooveel mogelijk te doen samenvallen, zal voorts de duur van de loopende distributie met een week worden verlengd, hetgeen dus beteekent, dat bon 66 in,plaats van tot 24 Augustus tot 31 Augustus geldig blijft, en eerst met ingang van laatstgenoemden datum een nieuwe bon voor suiker zal worden aan gewezen. Aangezien men dus met het loopende rantsoen 5 weken in plaats van 4 weken zal moeten toekomen, is besloten ter compen satie hiervan he t extra rantsoen voor den inm aak te stellen o p 1% kilogram, inplaats van, zooals aan vankelijk de bedoeling was, op 1 kilogram. Het nummer van de bon, welke recht geeft op het extra rantsoen van 1% kilo gram, zal omstreeks 10 Augustus a.s. wor den bekend gemaakt. ANTI-REV. PARTIJ EN NEDERL. UNIE. Van welingelichte zijde wordt aan „De Tijd" medegedeeld, dat het bericht, in dat blad gepubliceerd, volgens hetwelk het hoofdbestuur van de Anti-Revolutionnaire Partij aan haar leden afwijzend heeft ge adviseerd t.a.v. aansluiting bij de Neder landsche Unie, een correctie behoeft. Het bedoelde advies is n.l. niet gegeven door het hoofdbestuur, maar door dr. Colijn persoonlijk, hoewel deze er met twee leden van het hoofdbestuur over gesproken had Dr. Colijn komt in zijn advies tot de con clusie, dat „voorshands," d.w.z. totdat om trent doel en middelen der N.U. meer klaar held aanwezig is, tot onthouding van deze beweging moet worden geadviseerd. C.H. UNIE AFWIJZEND TEGENOVER NEDERL. UNIE. Het Christelijk-Historisch orgaan „De Nederlander," dat aanvankelijk de Neder landsche Unie met welwillendheid tege- moetgetreden is, adviseert thans zijn lezers de aanmelding voor het lidmaatschap der Ned. Unie achterwege te laten, in afwach ting van een nadere, duidelijke verklaring van de leiding dezer beweging. De aanleiding tot dit advies is de Za terdag j.l. vanwege den heer Linthorst Ho man CS. gedane mededeeling, dat het lid maatschap van de Nederlandsche Unie in principe onvereenlgbaar is met dat van eenige politieke partij. Daarmee worden, aldus „De Nederlander," de chrlstelijke- historischen, die aanvankelijk sympathie voor de Nederlandsche Unie gevoelden, ge steld voor de keuze tusschen de Nederland sche Unie en de Chr. Historische Unie en die keuze kan niet twijfelachtig zijn. geeft vele moeilijkheden. Laat daar om Uw zaken door ons op vlotte wij ze afhandelen, (formulieren, aanvra gen enz. enz.) Voor Landbouwers en Middenstandsbedrij ven (ook particu lieren, beleggers etc.) speciale boek- houdregisters met ace. controle, voor diegenen waar een compl. bedrijfs- boekh. te kostbaar is. Juist nu met het oog op Belastingen, Distributie, Efficiency, Zuinig Zaken-Vermogens en Beleggings beheer enz. zeer ze ker onmisbaar. voor Handel, Bedrijf en Particulier Administratiën Accountancy OUDDORP

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1940 | | pagina 1