!W£EK5LADöpGED.GDOI1D5fAG
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEÜWS"
De weenende Kerk
4" Hoofdpijn en Kiespün
Uit het Kijkvenster.
STICHTELIJKE
OVERDENKING
13e Jaargang
ZATERDAG 6 JULI 1940
No. 1156
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER1935 OPGENOMEN HET BLAD .O N Z E E I L A N D E N" - 18EJAARGANG
■iHHHHHMa UITGAVE VAN
Wie weent over de zonde, heeft God
en Zijn heilige wet lief. Er waren eens
twee menschen, die met elkander
spraken over de dingen des Heeren.
De een vroeg aan den ander, of hij
den Heere wel eens had liefgehad. En
deze gaf daarop ten antwoordDit is
de liefde Gods, dat ik klaag van wege
mijne zonde. Uit dit gesprek blijkt,
dat de mensch wil liefhebben en niet
klagen, hij wil vrede, maar geen waar
heid. Als een kind zijn vader beledigd
heeft dan wil dat kind zijn vader lief
hebben, maar niet klagen over de be
lediging, zijn vader aangedaan. De
mensch wil omhoog en niet omlaag.
Ledeboer zegt: Wat hebben wij lief?
De zonde en de wereld. Niet God, niet
den naaste, niet Jezus, niet Gods Wet.
Dit is een hoogmoedige inbeelding
van den natuurlijken mensch, als hij
meent God, den naaste, Jezus, Gods
Wet lief te hebben. De mensch moet
van dien berg van hoogmoed af gestoo
ten worden en leeren door de overtui
gingen des Heiligen Geestes, dat wij
„van nature geneigd zijn God en den
naaste te haten." Petrus, werd, na de
verloochening van den Heere Jezus,
als Deze hem aanzag, van dien berg
van ingebeelde liefde afgestooten en
hij ging naar buiten en weende bitter
lijk over zijn zonde.
Gods Volk zijn zuchters over hun
zonde. En dat blijven zij tot aan hun
dood toe. Dit is de reden, dat de we
reld zich ergert aan Gods volk en hen
haat. En de schijnvromen lasteren
hen en God om hun zuchten.
Wat Gods volk in zichzelf veroor
deelt en bezucht, kunnen zij in een an
der niet goedkeuren. Daardoor zijn zij
wel in de wereld, maar n i e t v a n de
wereld. Het leven hier op aarde is een
gevangenis voor Gods volk: Ie. Van
wege hun eigen lichaam der zonde2e
Vanwege de wereld die in het booze
ligt, waarvan de duivel de overste is,
die haar beveelt en wien de wereld
aanbidt.
Gods volk is een afgezonderd volk
door hun droefheid over de zonde en
door het genot, dat de wereld heeft
in de zonde. De spraken van Gods
volk en de wereld stemmen niet over
een, de zeden en schatten evenmin.
Wat voor de wereld een schat is,
heeft voor Gods volk geen waarde.
Wat de wereld zoekt, ontvlucht Gods
volk. Waarin de wereld zich verblijdt
daarover treurt Gods volk. Bij zoo
veel verschil, kunnen zij niet samen
wonen. Gevaarlijk is de gemeenschap
met de wereld voor Gods volk. Petrus
is er door gevallen. Judas kwam er
door om. Lot was vermoeid van den
ontuchtigen wandel der gruwelijke
menschen en hij kwelde zijn recht
vaardige ziel door het zien en hooren
van hun ongerechtige werken in So
dom. Jeremia bidt om dag en nacht
te mogen weenen over „de verslage-
- nen van de dochteren zijns volks."
Zijn land was in zijn oogen als een
slagveld vol lijken. Zoo had de vijand
huisgehouden. Zijn volk was geeste
lijk dood.
Davids oogen zijn als tranenbeken,
omdat de goddeloözen Gods Wet niet
onderhouden. Is er ooit een tijd ge
weest, dat allen, die genade ontvan
gen hebben, mochten begeeren dit
tekstwoord te beoefenen, dan is het
thans. Doch in tegendeel, de tranen
drogen op; een bewijs, dat de Heere
doortrekt met Zijn oordeelen en er
nog geen- beterschap te wachten is.
Er vaart een atheïstische geest over
de aarde, die het gezicht verblindt en
het gevoel verhardt en het mensch-
dom in dartelheid met het heilige doet
spotten en met vuur doet spelen.
Mocht de Heere de oogen nog eens
openen en tot ons wederkeeren, opdat
wij de kracht mochten ontvangen om
tot Hem weder te keeren. „Wie zal
ons het goede doen zien? Verhef Gij
H^ere het licht Uws aanschijns." Dan
zullen wij de breuken, die ons gesla
gen zijn beweenen. Drie punten zullen
wij overwegen:
Wie weent?
Hoe wordt geweend?
Waarover wordt geweend
Wie weent? Ps. 119 wordt het
a. b, c des geloofs genoemd. Het stuk
der ellende klinkt ons tegen in „och"
en „ach" en roept tot vernedering.
Het stuk der verlossing predikt „het
heil" voor een armen zuchtenden zon
daar. Het stuk der dankbaarheid
prijst „welzalig" die „de Heere op het
spoor der Godsvrucht wandelen doet.'
Onze tekst behoort tot dit stuk. Wee
nen is het kenmerk van Gods volk.
Lachen is het kenmerk van de wereld.
In Ps. 126 2 lezen wij, dat de mond
■van Gods volk vervuld werd met
lachen, als de Heere hen uit Babel
Wiederbracht.
Paulus bestraft echter zot geklap
of gekkernij, als onbetamelijk, om de
overblijfselen der verdorvenheid en
zondigen aard van den ouden mensch
in Gods volk te dooden.
Nog wordt in Ps. 2 4 van een
schrikkelijk lachen gespro
ken, n.l. V a n G o d, om daarmede aan
te duiden,'hoe n i e t i g de raadslagen
zullen zijn en hoe vruchteloos
het gewoel van hen, die de onderwer
ping aan God en Zijn Zoon en hunne
dienaars willen verbreken en het rijk
van Christus zoeken uit te roeien. De
Heere zal hen in Zijn toorn verdelgen.
Evenwel, die nog getrouw zijn in den
lande en God vreezen zullen het moe
ten toetsemmen, dat het kenmerk van
Gods volk niet zóó te zien is als vroe
ger en dat wij meer een lachend volk
dan een weenend volk aantreffen, een
bewijs van Weinig genade.
De andere pimten bezien wij een
volgende maal.
Ds. N. C. B.
Ook Haarlem is door de Engelsche luchtmacht gebombardeerd. In de
Edisonstraat sloeg een bom in en vernielde twee huizen
s»gÊitmme»mimt iii iiiiruinn
lAIIDEri-IIIE
Abonnementsprüs 90 cent per 3 maandenbij vooruitbetaling.
Verseh^nt lederen Woensdag en 2L»tpd»g 2 maal per week,
Afzonderlake nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per jaai
Gevestigd te Mlddelliaimis Prins Hendrücstr. 122 C Giro 167930 i Fostboz 8 Tel. 17.
B^iantoor voor Zeeland: St. Maartensdijk Markt, Telef. 69.
Adv«rtentie<prj^ 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Diensf
aanvragen en aanbiedingen van 1—6 tegels 80 et.; Boekmaan»
kondiging 10 cent p« r^el Contracten belangr^k lager.
Waterbeken vlieten af uit mijne oogen,
omdat zrj Uwe wet niet onderhouden.
Psalm 119 36.
(Wordt vervolgd.)
Veilig en vlug als geen ander helpen
hierbij altijd een poeder of cachet
van Mijnhardt. Mijnhardt's Poeders per stuk
8 et. Doos 45 et. Cachets, genaamd „Mijn-
hardtjes. Doos 10 en 50 et.
De zenuwenf-oorlog Afleiding ge
zocht. i De Toetssteea Groen v.
Prinsterer een profeet? Wachter,
wat is er van den nacht?
Praat nu maar eens niet over de oorlog!
De gedachten zijn er vol van en het is het
dagelijks onderwerp van de gesprekken.Im-
muum zijn voor de gebeurtenissen om ons
heen is een onmogelijkheid, daar het geronk
van vreemde vliegtuigen in de lucht en het
gestamp van het afweergeschut ons de wer
kelijkheid wel bijbrengen.
De Waarnemer zegt wel eens tegen zijn
vrouw: Kom, nu gaan we eens ergens op
visite, waar niet over de oorlog en. al de
verschrikkingen van dien, wordt gesproken.
Maar niet zoodra is hij in een makkelijke
stoel gezeten, of het .discours is over de al-
gemeene toestand. Aanstonds zit men er
weer midden in. Hoe kan het ook anders.
Wij zijn opgeschrikt uit de gemakkelijke
rust waarin wij ons bevonden en lederen
dag spelen zich weer nieuwe gebeurtenissen
af, die de gedachten, doen vermenigvuldi
gen. En uit dien overvloed der gedachten
spreekt de mond.
Zouden wij het alles om ons heen zonder
op te merken laten passeeren, dat zou ook
niet goed zijn. Gaat het ulieden niet aan,
vraagt de Heere in Zijn Woord, gij allen
die over weg gaat? Wij mogen er wel erg
in hebben, dat we zien, hoe God de wereld
regeert. Want Hij toch staat boven alles en
heeft de draden van het geheele wereldbe
stuur in Zijn Hand. Dies zouden wij hoe
het ook loopt daarin altgd moeten ein
digen: Wat God doet is welgedaan. Dat is
moeilijk en de natuur leert het niet.
Onze gedachtengang neemt echter vrij
spel en draait zoo vaak in hetzelfde krin
getje rond. Dat is oorzaak, dat zoovelen
zenuw-ziek worden. Slachtoffers van de
witte oorlog" noemt men dat. Slaafsche
vrees is er niet vreér^d aan.
Als een dokter ee»' patiënt krijgt, wiens
gedachten aldoor om hetzelfde punt rond-
cirkelen, zegt hij, keiel, je moet eens wat
afleiding hebben! En inderdaad is dat dik
wijls een goede methode.
Dit recept zou ik ook aan diegenen in
onze lezerskring willen voorschrijven, die
door de zenuwenoorlög min of meer zijn
bevangen. Geen afleiding echter in dien zin,
om door alerlei vermaak de ellende maar
zoo spoedig mogelijk trachten te vergeten.
Met ontzetting verneem ik b.v. dat in
sommige verwoeste plaatsen, men zich al
lereerst beijvert, om de bioscopen en dans-
huizen op te bouwen! Dat smart aan het
hart en het staat te vreezen dat de Heere
zal waarmaken wat Hij in Zijn Woord zegt:
Zou ik geen bezoeking doen over zulk een
volk als dit is? Want God laat Zich niet
bespotten.
Om den geest te ontspannen is het nut
tig dat men een goed boek leest. Indien
we met ernst en met aandacht lezen komen
we onder den invloed van het geschrevene
en daardoor in een gansch andere gedach-
ten-sfeer. Ik bedoel niet het lezen van al
lerlei pruUerlge romans, want die brengen
in plaats van verrijking van den geest een
dorre geestledigheid. Die zich daarin ver
diept, het is met hem gelijk wanneer een.
hongerige droomt en zie hij eet; maar als
hij ontwaakt, zoo is üjn ziel ledig; of ge
lijk wanneer een dorstige droomt en zie hij
drinkt, maar als hij ontwaakt, zoo is hij
nog mat en zijn ziel is begeerlg (Jes. 29
vers 8.) j^^
Is het ooit noodig, dan is het wel nu.,
dat We ons niet bezig houden met beuzelin
gen maar eens afsteken naar de diepte en
een blik naar binnen slaan. De bijl is al
reeds aaji den wortel der boomen gelegd en
helaas hebben we al te veel tijd verknoeid!
De rechte wegwijzer is daartoe Gods eigen
Woord, waarin onzen diepgevallen Staat
zoo klaar en duidelijk wordt beschreven en
waar we, onder bearbeiding des Geestes, uit
den chaos der verwarringen alleen den rech
ten weg in kunnen terug vinden. Verwaar-
loozen we dat Boek toch niet, want het is
het geopenbaarde Woord Gods dat zeer vast
is en de Schriften, die ons wijs kunnen ma
ken tot zaligheid.
Daarnaast zijn zoo vele boeken van on2ie
godzalige oud-vaders, die de Heere Zijn
kerk in Nederland heeft gelaten. Nuttige
godgeleerde werken, geestelijke hulpmidde
len, welke nu nog zijn als gezonde wateren,
vlietend uit de zuivere bronnen en fonteinen
van Zijn Allerheiligst Woord. Zich daarin
verdiepen geeft de gewenschte afleiding,
éif-leiden van de wereld, en voerend tot een
nauwlettend zelfonderzoek.
Neem ik de Toetssteen van van der Groe
van de boekenplank, dan lees ik in de voor
rede, dat hij dit "doorwrochte werk schreef
in een tijd, waarin de kerk des Heeren in
diep verval was. „Zou men,', zoo vraagt hij,
in dezen donkeren avondstond, nu de dag
zoover gedaald is, voor het fijne goud in
het geheel geen Toetssteeli meer noodig
hebben, maar zal het nu bij ons slechts al-
temaal goud zijn wat er blinkt? Weten wij
dan niet meer dat er tweeërlei overtuiging
van zonden en tweeërlei werk van geloof
en bekeering, naar Gods Woord in de Chris
tenkerk geweest zijn en nog zijn en nog
altoos zijn zullen? Dat er zoowel gemeene
als zaligmakende gaven van Gods Geest
zijn, welke beide voor een tijd zeer gelijk
soortige uitwerking naar buiten, op des
menschen staat en verandering "kunnen heb
ben, doch die nochthans wezenlijk van el
kander onderscheiden zijn, dat uit gene de
snoode huichelarij en uit deze de ware God
zaligheid haren oorsprong hebben?"
Ja, die oudvaders! Ze waren met zoo'n
beetje niet tevreden, ze sprongen zoo zach
tjes niet om met een mensch, maar ze toets-
sten naar alle kanten. En ze spoorden aan
tot een nauw zelf-onderzoek. Mij dunkt,
die zich daarmee bezig houdt, heeft aflei
ding genoeg, wat, ofschoon hij er zelf niets
aan kan toebrengen nuttig kan zijn tot zijn
eeuwig behoud.
De boekenkast kan dan dus leerzame af
leiding bezorgen. Boeken is een schoon be
zit. Met welgevallen kan ik de zwarte rug
gen streelen en de gouden titels aflezen.
Zoo staan er twee deelen in van
den groeten Staatsman Mr. G. Groen v.
Prinsterer het Handboek der Vaderlandsche
Geschiedenis. Daar mag ik, nu deze
dagen zulke zwarte bladzijden aan onze
roemrijke geschiedenis worden toegevoegd,
nog wel eens gaarne naar grijpen.
Maar wat lees ik daar, op de allerlaatste
bladzijde van het tweede deel? Is Groen
van Prinsterer een profeet?
Luister wat hij zegt, het is als past het
op dezen tijd.
,,De toekomst is meer dan ooit in
donkere wolken gehuld. Dezelfde dwa
lingen, doch meer in de gevolgtrekkin
gen ontwikkeld, doorwoelen de Kerk
en den Staat en het geheele lichaam
der Maatschappij. Er zal gemaaid wor
den wat men gezaaid heeft Hoedanig
zal het lot vian Nederland zijn? Is het
bestemd om in grootere Rijlten te wor
den opgenomen en met verlies zijner
Nationaliteit opgelost te wordenl, of
wel is de hoop gegrond, dat hetgeen
verstorven schijnt door hetgeen nog
leeft met nieuwe levenskracht zal wor
den bezield? Dit is onzeker; maar on-
wijfelbaar is het, dat de historie van
Nederland, in vroeger eeuw bij uitne-
mendh-eid bevoorrecht tot op dezen dag
aan de onbedriegelijkheid der belaften
en der bedreigingen Gods getuigenis
geeft; dat ook in volgende tijden het
onderscheid zal gezien worden tusschen
den rechtvaardigen en den goddeloözen,
tusschen dien die God dient en dien die
Hem niet dient."
Het is merkwaardig, dat'bl^èen v. Prins
terer zijn Handboek met deze woorden be
sluit. Het geeft te denk-on.
De sluier van de toekomst vermogen wij
niet op te lichten. Het is met ons, gelijk
Jesaja zegt, dat wij tasten naar den wand
gelijk de blinden en gelijk die geen oogen
hebben, tasten wij. Wij wachten op het licht
maar zie er is duisternis op een groeten
glans, maar wij wandelen in donkerheden.
Wachter, wat is er van den nacht?
De morgenstond is gekomen en het is nog
nacht.
WAARNEMER.
SCHADEREGELING BIJ BOMBAKDE
MENTEN.
Deze week heeft het dorp Middelharnis
een heel ernstige slag getroffen, door het
feit, dat drie bommen uit een vliegma
chine gevallen of geworpen zijn en groote
schade hebben aangericht.
Van nabij hebben nu de eilandbewoners
de vreeselijke verwoesting ervaren en on
willekeurig wordt er gevraagd: hoe zal het
gaan met de schade?
Beknopt willen vrtj trachten hierop eenig
antwoord te geven.
In oorlogstijd zijn er verschillende oor
zaken, waardoor de bevolking schade kan
oploopen.
Het eerste is, wanneer eigen regeering
ten behoeve der verdediging de schade ver
oorzaakt. Deze kan bestaan in het afbre
ken of laten springen van huizen welke in
de vuurlinie liggen, of voor de verdediging
moeten worden ingericht en daartoe moeten
worden ontruimd. Ook wanneer landerijen
onder water worden gezet, of beschadigd
door het aanleggen van loopgraven of ver
sperringen, of boomgaarden worden omge
hakt,, enz.
In al deze gevallen zal de schade worden
vergoed, op grond van de Inundatie- x Al-
gemeene verorderingswet 193^ en 1939.
Hoe die schade wordt geregeld en precies
vergoed, staat nog niet vast, want de prac-
tijk is eenigszins anders geweest, dan de
wetgever zich had gedacht, doch hoe ook,
hier wordt van regeeringswege in voorzien
en met de betrokken personen onderhandeld.
Voor die schade bestaat dus een wettelijk
recht.
Anders staat het met schade, welke, het
zij door eigen leger of door den vijand is
aangericht tijdens de gevechtshandelingen.
Voor al deze schade, veroorzaakt hetzij door
schieten, hetzij door bombardementen, het-
,zij door plundering, of door vernieling van
vruchten, wanneer het leger door gewassen
trekt, enz. bestaat
geen) wettelijk recht.
voor schadevergoeding. Men kan aan de
hand van geen enkele wet aanspraak ma
ken op oorlogsigeweldschade.
Doch, al bestaat er geen wet, leder in
woner gevoelt het als zijn plicht, zijn mede-
mensch te moeten helpen. Wanneer men
plaatsen als
Rotterdaan; Bhenen;
burg; Wageningen
Middel-
gaat bezoeken, en de groote verwoestingen
daar aanschouwt, dan zou men wel geen
mensch moeten" zijn, om een deernis te
hebben met de slachtoffers.
Allerwegen zijn dan ook hulpacties in
het leven geroepen en worden er gelden in-
gezaineld. Om echter al te groote versplin
tering tegen te gaan, wordt er één groote
NATIONALE COLLECTE
gehouden op Zaterdag 6 Juli a.s.
Deze collecte dient om in de eerste be
hoeften te voorzien van de zwaargetroffen
gezinnen.
Hoewel op een, ruime, milde bijdrage ge
rekend wordt, toch kan de bedoeling verder
niet strekken, want de totale schade wordt
geschat op een paar honderd millioen gul
den. Van regeeringswege is men thans be
zig om gegevens te verzamelen om deze
totale oorlogsgeweldschade te bepalen. Deze
gegevens worden ingevuld op daartoe uit
gegeven formulieren in overleg met het ge
meentebestuur.
Als het totaal bekend is, en de ge
vallen in rubrieken gesplitst, zal nader wor
den medegedeeld, op welke wijze de regee
ring hierin tegemoet komt, alsmede op
welke manier deze post op de begrooting
zal worden 'voorgedragen. Kleine onkosten,
zooals gebroken ruiten e.d., zullen als re
gel niet worden vergoed.
Zoo zal het o. i. ook moeten gaan met de
schade, die te Middelharnis is aangericht.
Onze deernis gaat uit tot de gezin
nen, welke dooden hebben te betreu
ren en de .geheele burgerij betuigt
haar Innige deelneming met bet ge
troffen verlies.
Wat de schade aan de huizen en de zaken
betreft, deze is bereids opgenomen en wordt
in overleg met het Gemeentebestuur nader
uitgewerkt, om aan de regeering te worden
opgegeven.
Doch behalve dit is er de directe behoef
te. Enkele gezinnen staan dakloos, hun ge
heele huisraad is verwoest. Een paar za-
kenmenschen zijn zoo gedupeerd, dat zij
noodzakelijk, al is het weinig, toch wat ge
holpen moeten worden, om te kunnen blij
ven bestaan.
Naar wij vernemen worden plannen be
raamd, om ook hierin te voorzien en is de
vorming van een comité daartoe bereids
in voorbereiding.
