Ct1DWEEKBLADöpGED.GD0nDSIAG vöÖRDlZUID-HOaöiZEClJW^ EHAHDtn Münhardtjes N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EIUNDEN-NIEÜWS" Dictatuur-aanbidders in Nederland Uitvoer-Controle-Bureau. GEMENGD NIEDWS. Verf- en Schoonmaak artikelen 12e Jaargang WOENSDAG 20 MAART 1940 No. 1127 Ingezonden stukken M. VAN LOON, v.b.J. de Korte Marktberichten WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER1935 OPGENOMEN HET BLAD ,0 N Z E E I L A N D E N" - 1 8E J A A R G A N G UITGAVE VAN Kerkring 4 - OUDE TONGE Telefoon 52. eiiaud niEuws fisam Abonnementsprfls 00 cent per 3 maandenbtl vooruitbetaling. Verschant iedeien Woensdag en Z«tpdag 2 maal per week. Afzonderlilkc Bunaneri 5 ceml Buitenland 8 gulden per jaa» Gevestigd te Middelbaimis Frius Hendrikstr. 122 O R Giro 167930 i Fositboz 8 Td. 17, Bpcantoor voor Zeeland: St. Maartenadiyb Maribt, Telef. 69. Advertentiei^i^ 20 cent per regel. Redames 40 et.; Dienst* aanvragen en aanbiedingen van 1—6 t^ek 80 et.; Boekvaan^ leondi^ng 10 cent per regel Contracten belangrgk lager. De geschiedenis kende tot voor anderhal ve eeuw terug hier schier uitsluitend staatsvormen, waarbij.de koning een abso luut monarch was en bijna of geheel regeer de zonder dat het volk ook maar eenige in vloed had op het staatsbestuur. De oude geschiedenis, vooral der Oostersche volken, heeft haar despoten gehad, in wier hand le ven en dood der onderdanen besloten lag en aan wier willekeur millioenen waren overgeleverd. Hun regime was meest een bloedige aaneenschakeling van tyrannieke handelingen, men, denke slechts aan de heer schers van Assyrië, Babylonië, Perzië, Egypte en Griekenland. De Middeleeuwen waren, vanuit staatkundig oogpunt be schouwd, niet veel beter, daar de toenma lige keizers en koningen hun macht niet met anderen deelden; slechts inzoover was de toestand beter, dat het Christendom, zij het in zijn Roomschen vorm, gedurende die tijd een matigende invloed oeifende op de ze den. En de Nieuwe Tijd aanschouwde even zeer de absolutische regeerwijze: Karel V, Lodewijk XIV en vele anderen zijn er devoor- beelden van. Eerst de 19e eeuw zag de vermeerdering der volksinvloed, de verschij ning der constitutioneele monarchie, het optreden van een parlement als vertegen woordiger van de staatsburgers. De vorste lijke macht werd beperkt, die des volks in de grondwet vastgelegd. Op deze wijze kwam de democratische regeeringsvorm tot stand. Dat dit moest gebeuren door middel van revoluties, die in vele opzichten een verkeerd principieel uitgangspunt had den, doet niets af aan het feit, dat een, ge zonde volksinvloed en mondigheid der bur gers in het staatkundig leven eisch is van goed staatsbeleid en ook van de Calvinis tische politiek. Wij zijn en blijven) van meening, dat een staatsinrichting, zooals wij die hier in Ne derland hebben, een zegen is voor ons volk en voor de politieke rust in ons land. Het absolutisme moge goed zijn voor volken, die in een staat van achterlijkheid en on kunde verkeeren en derhalve van bovenaf geleid moeten worden, voor een volk van de ontwikkeling, intellect en beschaving als het onze is het ten eenenmale uit den boo ze. Het is verheugend, dat de tijd, waarin een paar menschen in een land, provincie of gemeente de lakens alleen uitdeelden, voorbij is. En wij beschouwen het als een onschatbaar voorrecht, dat ons volk op de mocratische wijze wordt geregeerd, waar door het mogelijk is, dat het mede kan be slissen over de groote vraagstukken van het staatsbeleid. Wij komen er dus rond voor uit, dat wij het parlementair-constitutioneele stelsel, ook wel democratisch regime genoemd, als een ideaal beschouwen voor elk volk. Elke terugkeer naar absolute staatsvormen is een politieke achteruitgang, die met alle kracht moet worden tegengegaan. En daar om zijn de volken, die de prooi werden van dictatoren, diep te beklagen. Zij zijn, wat hun staatkundig leven betreft, teruggeval len in eenj toestand, zooals die eeuwen gele den heerschte, doch die menl sindsdien voor goed overwonnen waande. De moderne tgd heeft dictaturen zien opkomen in verschillende landen, soms zelfs met medewerking van het volk, al thans van een groot deel ervan. Dat deze dictaturen konden verschijnen, had z^jn oorzaken. In Ruslaiid is op het tyrannieke, absolutistische Czarenbewind als reactie de bolsjewistische revolutie gevolgd, die om zich te kunnen handhaven, een dictatoriale vorm moest aannemen, daar de meerder heid van het Russische volk van het bolsje wisme niet gediend is. In Italië en Duitsch- land is het de politieke chaos geweest, ge- scha,pen door het communisme en socialis me, waardoor het volk ten einde raad in een dictatuur heil ging zoeken. Hieruit blijkt eenerzijds, dat elk absolutistisch be twind de klem der revolutie in zich draagt, doch anderzijds, dat een slap democratisch regime, dat door gebrek aan gezag de volksmassa's de baas laat, een caos schept, welke de vruchtbare voedingsbodem is voor de autoritaire of dictatoriale staatsge- dachte. Natuurlijk kan de toestand van een volk zóó bedenkelijk worden, dat menschelrjker- wijs gesproken alleen een krachtmensch de redding kan brengen uit de anarchie. Maar dan moest toch eigenlijk die dictatuur een noodmaatregel zijn, die direct weer ver- dwynt, als de toestand normaal is gewor den. Dit nu is steeds heel moeilijk, om twee redenen. Eerstens beschouwen de aanhan gers van het dictatoriaal systeem dit als het ideaal en dus. verre te verkiezen boven de democratie, voor welke zij geen woorden genoeg kunnen vinden om haar in verach ting te brengen. En daarom is de dictator met zijn gevolg nimmer bereid, goedschiks te verdwijnen. Het volk, dat zich aan hem uitlevert, rekene erop, niet meer van hem af te komen, ook niet, wanneer de groote meerderheid hem niet meer wil. Wij zouden ons dus slechts één geval kunnen denken, waarin de dictatoriale staatsvorm aanbeveling zou verdienen, ten minste tijdelijk. Dat is, wanneer practisch de anarchie heerscht en de democratie door haar eigen aanhangers gedegenereerd. Maar zulk een toestand is er In Nederland heelemaal niet. Wel zijn de sociale en eco nomische toestanden niet volmaakt dat zijn ze In de dictatuurstaten zeker niet en zou men van sommige volksgroepen, die zich democratisch noemen, wel wat meer echt-democratlsche gezindheid willen zien, maar de algemeene politieke en maatschap pelijke situatie is hier te lande niet van die aard, dat een dictatuur noodig Is. Ons parlementair - democratlsch-constltutloneel stelsel werkt uitstekend en alle fraaiighe- den, die de autocraten ons voorspiegelen als zegeningen der dictatuur, kunnen wij missen. Wie weet, hoe een volk onder een dictatuur leven moet, verlangt niet naar zulk een bewind, maar bidt God ervoor be waard te mogen blijven. Niettemin loopen In ons land menschen rond, die de toestand hier blijkbaar zóó slecht vinden, dat wij Duitschland, Italië of Rusland maar moesten vervolgen en Mus- sert of De Visser de dictatuur moesten aanbieden. Deze verdwaasden, die in hun onnoozelheld meenen, dat buitenlandsche regimes zonder meer hier overgeplant kun nen worden, zien niet in, dat zij daarmee hun land in de ellende zouden storten. In- plaats van heen te gaan naar het land hun ner droomen en In Moskou of Berlijn de zegeningen te gaan genieten van het dicta toriale regime, probeeren ,zlj met allerlei middelen, waarbij er zijn, die verdacht veel gelijken op landverraad, ons volk in beroe ring te brengen en de gedachte, dat zij zélls buitenlandsche hulp niet zouden versmaden om hier aan de macht te komen, leeft in breede kringen, zoodat vele Nederlanders In deze dictatuur-aanbidders een soort ,,Par triotten" zien, die een da capo van 1795, maar dan vanuit eeq andere richting, niet ongaarne zouden zien geschieden. Behalve deze comnvunistische en nat. so cialistische groepen, die op dictatuur aan sturen, zijn er ook In ons land nog men schen, die tot geen van beide partijen be- hooren, maar toch door hun uitlatingen, hun propaganda, ons volk in dictatoriale richting sturen. Men vindt ze ook In onze kringen. In hun eenzijdigheid het lijkt wel een soort bewustzijnsverenging doen ze niets dan afgeven op de democratie, waarin ze niets goeds kunnen ontdekken en prijzen ze bij elke gelegenheid het Duitsche stelsel. Ze vertellen den volke, dat de demo cratie ten doode Is opgeschreven en dat de toekomst aan de dictaturen is. Ze vermo gen zelfs daarin Calvinistisch tendenzen te bespeuren! En hoewel ze volgens hun be weren geen nat.-socialist zijn het lijkt er anders heel veel op doen ze voortdu rend niets anders, dan deze strooming in de kaart spelen en helpen ze alzoo, den weg te banen voor een systeem, dat in Neder land niet thuis hoort en hier alleen geeste lijk en stoffelijk ellende kan brengen. Wij zouden deze personen ernstig in overwe ging willen geven, hiermede op te houden en zich te bezinnen op de consequenties van hun daden. tegen Hoofdpijn, Kiespijn, Migraine De Emmaüsgangers. Blijf met óns, want de zon is weggezonken. De avond daalt, straks is het donk're nacht De vreemdeling had bij, hen onverwacht In 't bange hart weer nieuwe hoop geschonken. Zijn woorden sprankelden als vuurge' vonken, Zij waren vol van Goddelijke kracht En hadden wond're liefd' in 't hart gebracht: Hun harten brandden en hun oogen blonken» Toen kwam Hij in en zwijgend brak Hij brood... En plots herkende zij den Dischgenoot, De teek'nen zagen z'in Zijn hell'ge handen. Een zaal'ge vree vervulde hun gemoed. Zij hadden in hun smart hun Heere ontmoet: Hun oogen blonken en hun harten brandden. M. NIJSSE. DE VRIJMETSELARIJ. Mijnheer de Redacteur, Vergun mij, als bepaald andersdenkende, U mijn bijzondere waardeering te betuigen voor hetgeen U in Uwe hoofdartikelen over de Vrijmetselarij hebt geschreven. WeUswaar ware daarop, wat enkele on derdeden betreft, zoo hier en daar een aan merking te maken zoo begaat ook Gij de veel voorkomtende vergissing, van ,,de Loge" te spreken, wanneer de vrijmetselarij bedoeld wordt (Loges zijn enkel de plaat selijke afdeelingen) terwijl Gij, wat ernsti ger mag heeten, den Vrijmetselaren be paald onrecht aandoet, wanneer Gij in den algemeenen zin, waarin Gij dit stelt, ver klaart, dat „de tempeldienst zinledig Is en het hart koud laat",... iets, hetwelk Gij, geen vrijmetselaar zijnde en zulk een tem peldienst nimmer bijgewoond, laat staan mede-doorvoeld hebbende, immers niet kunt beoordeelen maar dat neemt niet weg, dat, in het generale, de wijze, waar op Gij, uit uwen gezichtshoek, deze aan Uwe opvattingen zoo vreemde geestesstroo- ming hebt behandeld,, naar mijn oprechte gevoelen, een voorbeeld mag heeten van dat streven naar eerlijkheid en objectiviteit, hetwelk bij de beoordeelingen van den an dersdenkende medemensch klaarblijkelijk ook naar Uwe meening eerste eisch is. Bij de vele verdachtmaking waaraan de vrijmetselarij blootstaat, de vele sprookjes en leugenjachtlge gruwelverhalen, welke men, ook heden ten dage nog, voortgaat, omtrent haar te vertellen, doet zulk een eerlijke en op behoorlijke kennis van zaken berustende, bestrijding, ook al loopt zg prin cipieel op een afwijzing uit, niettemin wel dadig aan. Immers, Artikel 4 van de Grondwet der Nederlandsche Orde- van Vrijmetselaren luidt aldus: „Zij neemt voorts als grondslag aan de erkenning van: de hooge waarde van de menschelijke persoonlijkheid; ieders recht om. zelfstandig te zoeken naar waar heid; 's menschen zedelijke verantwoorde lijkheid voor zijn doen en laten; de gelijk heid in wezen van alle menschen; de alge meene broederschap der menschen; ieders plicht om met toewijding te arbeiden aan het welzijn der gemeenschap." Waar nu de vrijmetselaar voor zichzel- ven, maar niet minder voor zijnen mede mensch, opelscht het recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid, zou hij al een slecht vrijmetselaar zijn indien hij eens an ders eerlijk gewonnen overtuiging niet zou eerbiedigen, temeer, wijl die ander, niet en kel naar de bewoordingen van dit artikel uit zijn Ordegrondwet, maar ook naar dat van den Evangelist Mattheus, In het acht ste vers van het 23e Hoofdstuk, zijn mede broeder is? Met herhaling mijner betuiging van waardeering teeken Ik mij derhalve gaarne Uw dienstwillige: MEESTER VRIJMETSELAAR. Geachte Redactie, Het verheugt ons te kunnen constatee- ren, dat het aantal advertenties uit ons eiland In Uw blad steeds toeneemt. Ben ad vertentie van de Ambachtsschool te Ber gen op Zoom hoort terdege in Uw blad thuis, daar kinderen van verschillende le zers deze Inrichting bezoeken. Mogelijke onbekendheid met dit streek- blad is het misschien, dat sommigen toch geen annoce In Eilanden-nleuws plaatsen. Naar onze meening was een advertentie voor een betrekking in één der westelijke dorpen van ons eiland In Uw blad even zeer op zijn plaats als in een ander week blad. EUandèrv-nieuws wordt In de bewuste ge meente druk gelezen en één der gemeente naren wordt, gelijk ook uit de alphabetische voordracht bleek benoemd. Onder Uw lezers zijn ook veel uienver- bouwers. Een aankondiging voor een lezing in Uw blad over belangen uientelers rakend en geldend voor het gehéele eiland, zooals te St. Annaland plaats vond, mocht toch ook wel een plaats in Uw blad erlangen. 't Leveren van grint, openbare verkoo- pingen. Uw blad Is het aangewezen adres voor ons eiland. Onder de lezers zijn toch ook grintleve- ranclers. Mochten óf Ingelanden óf leden van de bewuste landbouwvereeniging op de advertentie kolommen in Uw blad wijzen, opdat eventueele onbekendheid niet meer voorkomen, óf wel met tradetie gebroken wordt. Met dank voor de plaatsing. EEN THOLENAAR. Controle op Uien. Het jaarverslag van het U.C.B, over 1939 is verschenen^ Wij nemen daaruit over hetgeen op de uienteelt betrekking heeft en wijzen vooral de Zeeuwsche uientelers op de terechtwij zing over hun gebrek aan zorg, waardoor Zeeland thans het eenige cultuur-centrum geworden is, dat niet in staat blijkt om vorstvrije uien te leveren. Was de uitzaai van uien in 193S reeds groot, 1939 spande toch verre de kroon. Het aantal ha. met uien bezaaid, bedroeg in 1939, 6264 en in 1938 5065, dus een ver grooting van het areaal met 23%. Voor de drie voornaamste provincies, waarin de uienteelt wordt uitgeoefend, be droegen de uitzaaicijfers: Toejie- 1939 1938 ming Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland 840 ha 595 ha 41% 2.689 ha 2.290 ha 17% 2.485 ha 2.003 ha 24% Het behoeft bij het beschouwen dezer cij fers geen verwondering te wekken, dat er in 1939 een groot kwantum uien werd ge oogst, i Aangezien ook de uienöogst In 1938 reeds groot was, geeft de uitvoer van uien In het kalenderjaar 1939 een recordcijfer te z!en. Ook bij de uiencultuur spelen de ziekte verschijnselen en de bestrijding daarvan een groote rol. Ieder jaar opnieuw is het weer een vraag, af de houdbaarheid van het ge was goed is en blijken voorspellingen ten aanzien daarvan zeer moeilijk te geven. Zoo waren na den oogst 1939 de vooruit zichten, wat betreft de kwaliteit, zeer opti mistisch. Gedurende de maand September waren onze uien, zoowel wat kwaliteit als wat de kleur aangaat, zeer goed. Toch trad, even als in 1938, In October en November weer het beruchte „koprot" op. Dit deed ons be sluiten de keuringen van uien uitsluitend bij daglicht te doen geschieden, omdat de prac tijk bewees, dat bij keuringen! met kunst licht het niet wel mogelijk was, deze ver raderlijke ziekte voldoende te onderkennen. Wij juichen het ten zeerste toe, dat er thans een. Instelling is opgericht, die zich speciaal bezig houdt met de verbetering der uiencultuur in den ruimsten zin, n.l. de Nederlandsche Ulenfederatle. Er is op het gebied van oordeelkundige bemesting, ziek- tebestrijding, .Zaadselectie, goede bewaring enz. enz. nog zooveel te verbeteren, dat een instelling als de genoemde een ruim arbeids veld heeft. Wij hopen, dat haar werkzaam heden succes mogen hebben ten, bate van den exporthandel In uien. Werden wg aan het einde van 1938 ver rast door een plotseling intredende vorst, ook dit jaar trad de winter in December In. Toch bestond er een belangrijk verschil in omstandigheden, in vergelijking met 1938. Nu toch bleken de producenten in Flakkee zeer goed voor hun product t© hebben ge zorgd en was de hoeveelheid vorstvrije uien onbeperkt. Helaas kunnen wij hetzelfde niet van Zeeland getuigen. Deels door de bewa ring in rennen, grootendeels echter door on voldoende verzorging, stagneerde aldaar de levering van uien reeds spoedig. Zoowel de producenten als de commisslonnairs hebben hier nagelaten maatregelen te nemen om het product vorstvrQ te houden, tot eigen schade. Ondervond de afzet van bijna alle tuin bouwproducten ernstige belemmering we gens den ingetreden oorlogstoestand, de ex port van uien naar Engeland leed tot nog toe weinig schade. Wel werd de versche- pingsgelegenheid via Rotterdam geringer en vooral onregelmatiger. Door de directe verladingen voor Engeland Vanuit Flakkee en Zeeland werd dit nadeel evenwel groo tendeels opgeheven. Gedurende de laatste jaren heeft de directe verlading van uien vnl. vanuit Flakkee een grooten omvang aangenomen. In 1939 vertrokken naar En geland vanuit MIddelharnis 108 zeeschepen en uit Den Bommel 13 zeeschepen met in totaal 29.400 ton uien, terwijl te MIddelhar nis 9 scheepen voor Duitschland werden ge laden met 4.200 ton uien. De afzet naar andere landen, waarvoor de verzending overzee moest geschieden, ondervond groote moeilijkheden, waardoor sedert 1 September de uitvoer sterk ver minderde. Gezien den grooten uien-oogst mogen de prijzen, welke over het algemeen werden gemaakt, geen reden tot klagen geven. De schommelingen in den prijs waren, zooals gewoonlijk, zeer groot. In Januari werd besteed een prijs van 3.tot 5.per hl., die echter in Maart I was gedaald tot 1. iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiinndffliiiiiiiuiiiiMiiiiiiiiiiHnHiiiiiiHi»^ iiiiiimiiiiiiimiiiiiniiiiiiiHmiiBiiiiiiiiiiDiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiitiiiiiiiiin Voor de maanden Augustus-December werd gemiddeld ca. 1.75 per hl. betaald. De export van pootuien was dit jaar zeer gering, veroorzaakt door het bevriezen van het plantmaterlaal. Ook de zoogenaam de zaalpootuien waren door de strenge vorst in December 1938 practisch alle afge- vroren. OP EEN MIJN GELOOPEN. Het Nederlandsche s.s. „St. Annaland" Van de scheepvaart en steenkolenmaat- schappij te Rotterdam, is Zondagmiddag, In de nabijheid van Pairybank, op een mijn geloopen. De bemanning is gered door het Nederlandsche s.s. „Schieland" van de zelfde maatschappij, dat zich in de nabij heid van de „St. Annaland" bevond. (De „St. Annaland" meet 2248 tón bruto en 1206 netto register ton. Het schip is in 1916 op de werf van A. F. Smulders te Schiedam gebouwd.) Nader wordt uit IJmuIden gemeld, dat de ,,St. Annaland" om half 1 op 51.23 gr. n.b. en 2.01 gr. oj. op een ïnijn Is geloopen. Toen de bemanning het schip verliet, was het zinkende. De St. Annaland" was op weg van New Castle on Tyne naar Slulskil, toen het op de reeds gemelde plaats op een mijn liep, Van de geheele bemanning, welke, zooals reeds medegedeeld, door de „Schie land" is gered, zal een gedeelte te Vlls- slngen aan land worden gezet. Vermoede lijk bevond zich ook het Nederlandsche s.s. „Sehokland" van dezelfde maatschappij In de nabijheid van de „St. Annaland." De geredde bemanning van het s.s. „St. Annaland" is Zondagavond laat te Vlissin- gen aangekomen. Het bleek dat twaalif. hunner waren gered door het s.s. „Schie land" en negen door het s.s. „Nieuwland" Met een marinevaartulg zijn de schipbreu kelingen van de op de reede liggende sche pen gehaald. ROTTERDAM, 18 Maart. Vee. Aanvoer in totaal 2361 stuks, zijnde 865 vette run deren, 204 vette kalveren, 36 nuchtere kal- verenl 882 varkens, 348 schapen plus 25 lammeren^ 1 bok. De prijzen waren als volgt: vette koeien Ie kW. 7486, 2e kw. 58-72, 3e kw. 46-56 et., per kg., vette ossen Ie kw. 7482, 2e kw. 58-72, 3e kw. 46-56 et. per kg., vette kalveren Ie kw. 1.35-1.45, 2e kw. 1.10-1.25, 3e kW. 0.95-1.05 per kg. varkens (lev. gew.) Ie kW. 61, 2e kw. 60, 3e kw. 58 et., per kg., schapen Ie kw. 62, 2e kw. 55, 3e kw. 43 et., per kg., Ie kw. 38, 2e kw. 28, 3e kw. 21 gld. per stuk, lammeren Ie kw. 64, 2e kw. 57, 3e kW. 52 et., per kg., Ie kw. 28, 2e kw. 21 3e kW. 15 gld. per stuk. Vette koeien en ossen: aanvoer rulmer, handel stroef, prijzen Ie en 2e kw.. koelen en ossen Iets hooger, 3e kw. onveranderd; prima koe 90 et., pr. os 86 et., Vette kalveren: aanvoer Iets grooter, han del vlug, prijzenl van vorige week gemakke lijk te handhaven, prima's f 1.55. Vai'kens: aanvoer grooter; handel stug, prijzen iets lager. Schapen én lammeren: aanvoer iets groo ter, handel vlot, prijzen hooger. Eenige kleine- partijtjes schapen voor ex port gekocht. Marktb^ericht van Jac. Knoop, Malce- laiar in aardappelen, Groenften en Fruit, Admiraal de Ruyterweg 196, Xelef. 81431, Amsterdam. Er worden wekelijks nog veel aardappe len te Amsterdam gebruikt; dit loopt elke week tusschen de 13000 en 15000 HL. van verschillende soorten, hoofdzakelijk Zeeuw sche Bonten van de beste kwaliteiten. Met de aanvoer van versche groenten is het treurig gesteld. Ieder die zijn aardap- I pelen of groenten of fruit naar Amsterdam

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1940 | | pagina 1