CriQWEEKBIADÖpGED.GR0ni]t5IA6 ^ÖRÖIZUID-HOUöiZECUWSCHE EILAHDEn N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NffiüWS" De Vrijmetselarij R.LM. -- van der Schuyt Commissie Weijerman Jaargang WOENSDAG 6 MAART 1940 No. 1123 OFFICIEELE CRISISPÜBLICATIES WAARIN SEDERT 1 NOVEMBE R 19 350 P G E N O M E N HET BLAD .ONZE EILANDEN" - 18e JAARGANG UITGAVE VAN Landbouwers Middenstanders W. A. DB BAKKER voor Handel, Bedrijf en Particulier niet 5 millioen gulden niEuws Abonnementsprtls 90 cent per 3 maandenbg vooruitbetaling. Verschgnt lederen Woensdag en Zstprdag 2 maal pti week. Afzonderlikt aummen 5 cent Buitenland 8 gulden per jaar Gevestigd te Mlddeliamis Prins Hendrikstr. 122 C Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17. B^omtooT voor Zeeland: St. Maartensid^k Markt, Telef. 69. Advertentie»prqs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst* aanvragen en aanbiedingen van 1—6 it^els 80 et.; Boek'aan' kondiging 10 cent per regel Contracten belan^lc lager. De laatste jaren wordt er meer over de vrijmetselarij geschreven en gesproken dan voorheen. De oorzaak daarvan ligt voor een groot deel in de houding, die de totali taire staten Duitachland en ItaUë ertegen over aannemen. Het nationaal-socialisme en het fascisme immers hebben de vrijmet selarij tot staatsvijand verklaard en de lo ges ztjn dan ook in die landen verboden. In navolging van deze bultenlandsche ac tie wordt oök in ons land deze groep fel bestreden en op deze wijze wordt er meer de aandacht op gevestigd, tot zelfs in de Tweede Kamer toe, waar enkele jaren ge leden van N.S.B, zijde aan de Regeering verwetep werd, dat zö Mi-. P. J. Oud (thans burgemeester van Rotterdam), die volgens hen vrgmetselaar is, in het Kabi net had opgenomen. Afgezien van deze politieke actie wordt ook onder het eenvoudige publiek de vrij metselarij dikwijls besproken op een wijze, die duidelijk aantoont, dat men geen flauw besef heeft van wat zij eigenlijk is. Er zijn omtrent deze groep menschen allerlei ver keerde begrippen in omloop en men kan er soms de meest fantastische verhalen over vernemen. Voor een deel is dit de schuld van de vrijmetselarij zelf, die zich In een waas van geheimzinnigheid hult, wat tenr gevolge heeft, dat de buitenstaander bij gebrek aan betrouwbare gegevens! er van alles achter gaat zoeken. Het lijkt ons daarom, mede met het oog op de principi- ëele voorlichting van ons volk, gewenscht, over deze geestel^ke strooming wat meer licht te verspreiden en ze vanuit Schrif tuurlijk standpimt te beoordeelen, al brengt het eerste voor een niet-vrijnaetselaar wel eenige bezwaren met zich mee. De vrijmetselaars vormen een vereeni- ging of genootschap, verspreid over de ge- heele wereld. Hun aantal is niet precies bekend. Volgens een ons ten dienste staan de statistiek moeten er ongeveer vier en een half mijlloen; zijn, waarvan alleen in Amerika drie en een half miUioen. In Enge land is het aantal een half millioen en in Nederland, waar er naar verhouding niet zooveel zijn, moet het ongeveer 8000 bedra gen. Hun geestelijke grondslag is het huma nisme, dat is de leer, dat de menschelijke natuur, ondanks zekere zwakheden en, ge breken, van nature goed is. Het is derhalve mogelijk, de menschheid op te voeden tot hooger geluk, wanneer hg slechts leeft vol gens zijn aanleg en streeft naar een reine toestand van volmaking. Veredeling van het menscheltjk geslacht behoort dus niet tot de onmogelijkheden. Alle menschen, van wat rang of stand of ras ook, zgn als broeders te beschouwen en daarom moeten zie elkander helpen en steunen, maar ook verdraagzaam zgn jegens elkander. Anders denkenden moet men nooH bitter beoordee len. De vrijmetselarij gaat uit van het standpunt, dat niemand de waarheid be zit, maar dat wiJ als menschen slechts de waarheid kunnen zoeken. En omdat voor hem dus alle godsdiensten zoo ongeveer ge lijk staan en in elk een stukje der waarheid schuilt, moet de vrijmetselaar als verdraag zaam menech ook geen kerk of godsdienst bestrijden. Uit dit alles volgt, dat de vrijmetselarij een beweging is, die in sterke mate het vr^ denken voorstaat, d.w.z. een geëman cipeerde wereldbeschouwing, die geen re kening houdt met de Openbaring Gods, ja deze verwerpt. Daarom ontpopt zij zich ala puur vrijzinnig en staat practisch, ondanks haar geproclameerde verdraagzaamheid, zeer scherp tegenover het Calvinisme en ook tegenover het Roomsch-Katholicisme, daar dit openbaringsreligies zijn. En wanneer men aanvoert, dat ook predikanten tot de loge behooren, kan dit aldus worden ver klaard, dat dit geen Gereformeerden, maar moderne dominees zijn. Van de zijde der vrijmetselaars wordt dan ook meestal toe gegeven, dat vrijwel alle leden der loge in de politiek en in het kerkelijk leven; voor- zoover ze daaraan meedoen, tot de vrijzin nigen kunnen worden gerekend. Het staat zelfs vast, dat de vrijmetselarij in niet ge ringe mate heeft medegewerkt aan de voor bereiding van modernisme en liberalisme. De franc-masonnerie oi vrijmetselarij verwerpt dus de HeiUge Schrift als de openbaring Gods, want zij bevat de godde lijke waarheid als zoodanig niet. Van Bij- belsche dogmatiek wil zij niets weten, dus ook niet van het werk van Christus. Zij wil niet kerkelijk en dogmatisch zijn, doch alleen vaag-religieus, omdat in elke reli gie een stukje waarheid zit. Het ligt der halve voor de hand, dat alle echt Gerefor- m««rde, w^l Schriftuurlijke, waarheden, worden ontkend: de onmacht, de zondeval, de opstanding, de vleeschwording des Woords enz. De mensch wordt beschouwd vanuit een geheel ander oogpunt: door deugd, plichtsbetrachting, cultuur en we tenschap kan hij veredeld, gehumaniseerd worden. Bekeering is niet noodig en aan verlossing van de zondeschuld is geen be hoefte. De grondtrek van de vrijmetselarij is dus: menschverheerlijking. De mensch moet in zijn denken niet aan banden wor den gelegd maar absoluut vrij zijn. Het woord van Frederik den Grooten, den beken den koning van Pruisen en vriend van Vol taire, die zelf ook vrijmetselaar was, n.l. dat leder maar op zijn eigen manier zalig moet zien te worden, is denj vrijmetselaar uit het hart gegrepen. Waarom ook zou den de Islam en het Bouddhlsme hooger staan dan het Christendom? Zoo men ziet, is de vrijmetselaar in haar diepste wezen een puur vrijzinnige geestesrichting. Wat haar ontstaan betreft, dit ligt voor een groot deel in het duister. Zooals men weet, bestonden er in de Middeleeuwen al lerlei gilden, dat waren de georganiseerde ambachten. Bij groote bouwwerken, zooals men die in die tijden veel uitvoerde, wa ren met name de metselaars dan in grooten getale bijeen. Later kregen deze vereeni- gingen, naar het schijnt, een meer sociale en geestelijke beteekenis en ging men spre ken van het bouwen aan het geestelijk bouw werk der menschheid. Men behield de oude gereedschappen, maar gaf ze een symboli sche beteekenis. De winkelhaak b.v. heelde af, dat men de ongelijkheden van den mensch efifen moest maken en de passer, dat men cirkels van goedwilligheid moet trekken, rondom het menschdom. Het is alles wel ver gezocht, maar aangezien deze nieuwe geestesrichting ook behoefte had aan symboliek, maakte men dat ervan. Het aanwijsbare begin der vrijmetselarij moet gezocht worden in Engeland. In 1666 vernielde een geweldige brand in Londen 100 kerken en 13.000 huizen. Tijdens de wederopbouw waren daar veel metselaars, die in organisaties vereenigd waren en in loges (huizen) verblijf hielden. Later ging men spreken van geestelijke metselaars, werd de organisatie en haar doelstelling dus vergeestelijkt en in 1717 werd de Groot loge van Engeland gesticht, waarmede de vrijmetselarij als beweging en organisatie geboren .was. Zij woei over naar Frank rijk, Duitschland, Amerika en ook naar Nederland, waar in 1756 de eerste loge werd opgericht. In hoofdzaak is zij een pro duct van de 18e eeuw, de tijd der zooge naamde Verlichting, die de goddelijke open baring verwierp en het begin was der mo derne vrijzinnigheid. Sedert dien hebben steeds vele beroemde mannen tot de loge behoord, maar geen van alle waren zij van positief-Christelijk begin sel. We noemden reeds koning Frederik de Groote van Pruisen, we kimnen daaraan toevoegen George Washington, de vrijheids held der Amerikanen, koning Leopold I van België, president Theodoor Roosevelt (niet de huidige), de beroemde Duitsche dichter en wijsgeer Goethe, de bekende auteur van de Paust, Maarschalk Blücker en Welling ton, respectievelijk de Duitsche en Engel- sche generaals, die in de slag bij Waterloo Napoleon versloegen, de bekende admiraal Nelson, die In 1805 bij kaap Trafalgar de Fransche vloot versloeg en meer anderen. In ons land was b.v. prins Frederik (een broer van Koning Willem II) grootmeester der Nederlandsche loge. (Slot volgt.) 's-Gravenhage, 29 Februari 1940. DE BOTERHEFFING. Wij vernemen van officieele zijde, dat het bedrag van de heffiiig en steunuitkeering op boter, behoudens tusschentijdsche wijzi ging, voor de week van 29 Februari tot 7 Maart Is vastgesteld op 80 cent per kg. (onveranderd.- 's-GraVenhage, 29 Februari 1940. SCHETSEN VAN KALVEREN. Met het oog op de omstandigheid, dat, naar reeds werd bekend gemaakt, ingevol ge beslissing van den Minister van Econo mische Zaken, tot nader order geen kal veren en/of osseni ingevolge de toewijzing 1940 zullen worden geschetst, is de ge- wichtsgrens, boven welke kalveren van een identiteitsbewijs voorzien dienen te zijn, voor de maand MIaart 1940 op 200 kg. ge steld. Alle kalveren, welke in de genoemde maand minder dan 200 kg. wegen, kunnen derhalve zonder identiteitsbewijs worden aangehouden. 's-Gravenhage, 29 Februari 1940. PRIJSREGELIN<#ifOOR STROO. Naar wij van oificieele zijde vernemen, hebben de tot dusver door den Minister van Economische Zaken getroffen maatregelen met betrekking tot de stroovoorziening te gen redelijke prijzen, niet ten volle de ge volgen gehad, welke daarvan werden ver wacht. De Minister heeft zich daarom ge noodzaakt gezien de reeds in het persbe richt van 22 Februari aangeroerde prijsre geling in het leven te roepen. Met ingang van Maandag 4 Maart zal een vervoerverbod voor geperst graanstroo in werking treden. Van dit verbod zal aan handelaren of andere daarmede gelijk te stellen personen of instelling ontheffing worden verleend in den| vorm van geleide biljetten, indien men zich verbindt, geen stroo te zullen koopen tegen prijzen welke meer bedragen dan f 21.50 per 1000 kg. bij levering af boerderij of bij andere leve ringscondities tegen een daarmede overeen- komenden prijs en geen stroo te zullen ver- koopen tegen prijzen welke meer bedragen dan de hiervoor vermelde, vermeerderd met een redelijk bedrag voor kosten en winst. Voorts wordt de aandacht erop gevestigd, dat ook de aflevering van stroo tegen prij zen, hooger dan de bovenbedoelde, is ver boden. Nadere inlichtingen omtrent deze rege ling kunnen worden verkregen bij de pro vinciale voedselcommissarissen. en de .-TTffr Nadat de redactie der Flakkeesche Nieuws bode, na zich daartoe, zooals zij schreef, veel moeite te hebben getroost, zich in staat gevoelde, mededeelingen te doen om trent den gang van zaken in de Commissie- Weijerman, zijn wij er in geslaagd nadere inlichtingen te verkrijgen, welke deze zaak in het juiste licht stellen. In de kringen van het Rotterdamsche be drijfsleven is men reeds lang overtuigd van de noodzaak van verbetering der ver- keersvoorzieningen met- en in onze streek, welke ook voor de groote havenstad Rot terdam van bijzondere beteekenis is. Met erkenning van de waarde, welke de R.T.M, in het verleden voor de streek heeft gehad, is men overtuigd, dat het tegen woordig bedrijf der R.T.M, verouderd is naar technische uitrusting en organisatie, en geenszins meer in staat is om door goe de, veelvuldige, goedkoope en; snelle ver- voergelegenheld voor reizigers en goede ren, de ontwikkeling der streek te bevorde ren en de pubUeke verkeersbelangen naar behooren te verzorgen. Deze belangstellende Rotterdamsche groep heeft begrepen, dat voor een afdoen de reorganisatie noodig zijn: Ie. nieuw ka pitaal en 2e. een nieuwe bedrijfsleiding. ad Ie. Men was er in geslaagd toezeg gingen te Verkrijgen voor het beschikbaar stellen van het benoodigde kapitaal, van zelfsprekend niet voor de bestaande, ver lieslatende en met ca. 7% mlUioeni gld. schulden belaste oude zaak, doch wel voor de oprichting van een nieuwe verkeers- maatschappij, welke met een moderne be- drijfsultrusting de vervoertaak van de oude R.T.M, geleidelijk zou kunnen overnemen. Bij die kapitaalverstrekking zou de leiding genomen worden door het bankiershuis R. Mees en] Zonen, dat in geen enkele relatie staat met de N.V. Reederij v. d. Schusrt o£ met hare dochterondernemingen. ad. 2e. Men wilde de leiding opdragen aan een op dit gebied deskundige en erva ren organisatie, en koos daartoe de N.V. Reederij v. d. Schuyt, die zonder hulp van buiten en onder moeilijke omstandigheden reeds veel baanbrekend werk heeft ver richt, dat de waardeering mocht oogsten van Overheid en Publiek, zooals dat ook door belanghebbende Kamers van KoophaJi- del en verkeersorganisaties werd erkend. Deze Rotterdamsche groep wees als haar vertegenwoordigers aan de heeren Mr. H. C. Hintzen, bankier (R. Mees en Zonen), W. H. de Monchy, directeur der „Holland- Amerika-lijn" en W. B. K. Verster, direc teur der N.V. Reederü v. d. Schuyt, ten einde overleg te plegen met Regeeringsin- stanties, met het bestuur der R.T.M., en met juridische en technische adviseurs. Bestaande meenlngsverschillen of con- currentie-verhoudingen behoefden geen be letsel te vormen voor ernstig zakelijk over leg tusschen de vertegenwoordigers der Rotterdamsche groep, waarin dus ook de N.V. V. d. Schuyt betrokken was, en h»t bsstuur der R.JM- Dit overleg, waarin ook tevoren verte genwoordigers van de Regeering deelgeno men hebben, verkreeg een meer officieelen vorm door de instelling van de Commissie- Weyerman, welke op 24 Juni 1939 geïnstal leerd werd en op 11 September 1939 met hare werkzaamheden een aanvang zou ma ken. De Voorzitter stelde onmiddellijk de vraag aan de orde, of de Commissie haar opdracht zou kunnen volvoeren, nu door het uitbreken van den oorlog de omstandig heden totaal gewijzigd waren, en deze Overmacht de uitvoering van eventueele re organisatieplannen wel totaal onmogelijk zou kunnen maken. Besloten werd om over dit punt de beslissing te vragen van den Minister van Waterstaat. Diezelfde oorlogsomstandigheden maak ten het onwaarschijnlijk, dat de Rotterdam sche groep alsnog de voor een reorganisa tie benoodigde nieuwe kapitaalsmiddelen zou kunnen bijeenbrengen en daarom heb ben hare drie vertegentwoordigers zich ver plicht gevoeld op 28 October aan den Mi nister van Waterstaat mede te deelen, dat zij onder die door overmacht zoozeer gewij zigde omstandigheden niet langer aan spraak meenden te mogen maken op het lidmaatschap vas de Commlssle-Weyerman Dit schrijven eindigde met de volgende zin snede: „Evenals tot dusver achten zij een „goede oplossing van dit verkeers- „vraagstuk voor de stad Rotter- „dam en voor de geheele betrok- „ken streek van eminent belang, „en Indien Uwe Excellentie het nuttig mocht oordeelen, dat zij „alsnog hunne medewerking zullen ,,verleenen aan den verderen voor- „bereidenden arbeid der Commissie „zijn zij gaarne bereid hunne dien- „sten beschikbaar te blijven stel- „len." Na het terugtreden uit de Commlssle- Weyerman heeft de Rotterdamsche groep haar belangstelling voor deze zaak waarlijk niet verloren, al maakten' de oorlogsom standigheden het moeilijk spoedig concre te plannen uit te werken. Integendeel is sindsdien veel voorbereidend werk ver richt en zelfs gelukt met medewerking van een andere bankinstelling alsnog de voor een doeltreffende reorganisatie noodige nieuwe kapitaalsmiddelen bijeen te bren gen. Gezien de gecompliceerde en buitenge woon zware schuldeinpositie der R.T.M, en de moeilijke juridische en technische ver houdingen, zal een goede oplossing slechts met geduld en beleid bereikt kunnen wor den. Nimmer is door de Rotterdamsche groep overwogen een overijlde overschakeling van stoomtramvervoer op autovervoer voor te. stellen, en meer dan ooit geldt onder den tegenwoordigen oorlogstoestand, dat het op zichzelf onvermijdelijke modemiseeringspro- ces slechts zeer geleidelijk zal mogen ge schieden, mede met het oog op de belangen van het bij de R.T.M, werkzame personeel, waaraan bij elke reorganisatie bijzondere aandacht moet worden geschonken. Toch mag die oorlogstoestand niet leiden tot uitstel van in het algemeen noodzake- kelijke werken, en zoo eischt in dit geval het belang van de betrokken streek en van het R.T.M.-personeel, dat zoo spoedig mo gelijk althans een aanvang zal worden ge maakt met die verbeteringen van de ver- keersvoorzieningen, welke ter bevordering van de welvaart der streek noodzakelijk geacht moet worden. Uit den aard der zaalk gaat het hier in de eerste plaats om verbetering van de veerdiensten, van welke de eilanden in zoo hooge mate afhankelijk zijn, en het inrich ten van een uitgebreid net van m.oderne autobusdiensten ter vergemakkelijking en versnelling van het personenverkeer. De Rotterdamsche groep weet zeer wel, dat er verschillende trajecten zijn, waarop ook voor autobusdiensten weinig verkeer kan worden verwacht, en die toch even goed bediend moeten worden. De verliezen, welke de exploitatie van dergelijke trajec ten zal opleveren, zullen gedekt moeten worden uit de exploitatie-overschotten van trajecten, waarop een druk reizigersver keer bediend moet worden. Zoo kan de nieu we Verkeersmaatschappij zeer wel zonder Overheidssubsidie, en rekening houdende met den eisoh, dat over een ruimi aantal extra reservewagens beschikt moet kunnen worden, haar belangrijke taak tot tevre denheid van Overheid en Publiek vervul len, indien' het geheele samenstel van goe de en verkeersarme verbindingen te water en te land in één financieele en technische organisatie ondergebracht zal worden, het geen mede noodzakelijk is, teneinde een be hoorlijke aansluiting van de verschillende verkeersverbindingen in goed onderling ver band te kunnen waarborgen. Een voortgezette exploitatie van een autobusdienst Is natuurlijk niet mogelijk. Laat Uw bedrijfsadministratie in richten, controleeren, oif geheel bij houden op uitsluitend vakkundige en practische wijze. Uw bedrijf loopt beter onder voort durende adm.-contröle en bedrijfs voorlichting, door ass-accountant OUDDORP voor Landbouwbedrijven-Midden standszaken en Vermogens. (Ook voor de Zeeuwsche eilanden.) wanneer slechts een enkel mager traject mag worden bereden met een zgn. „Ver voerverbod" voor reizigers van aZ voor tus- schenliggende plaatsen, zooals het geval was met het buslijntje Sluishaven-Middel- harnis, dat ten gerieve van het publiek aansluiting beoogde te geven op den veer dienst Flakkee-Brabant. Daar werd nl. .zïeker niet in het belang van het publiek, doch op grond van ande re overwegingen-, van Overheidswege een voudig verboden, reizigers op te nemen of te latent uitstappen in de verschillende plaat sen, welke tusschen de genoemde eindpun- ten gelegen zijn. Door dergelijke verbods bepalingen kan men het voortbestaan voor eiken autobusdienst onmogelijk maken. Hetgeen de Flakkeesche Nieuwsbode over vorenigenoemde punten schreef, is even onjuist als hetgeen hare Redactie aan- teekent over de kapitaalspositie der R.T.M. Men weet dat de R.T.M, niet over eigen kapitaal beschikt, om een nieuw bedrijf te kunnen inrichten, dat wél aan de redelijke eischen van dezen tijd zou kunnen vol doen. Immers bestaat de R.T.M, nog slechts dank zij den geldelij ken steun van het Rijk. Het kapitaal ad f f 1.00Q.000.— (zooals deFlakk. N.B. schrijft), dat destijds door de aandeelhouders in de R.T.M, werd gestoken, is reeds lang geheel verloren ge gaan en wie weten vrtl waaraan, leze de verslagen van de vergadering der obligatie houders. De millioenien, welke door obligatiehou ders aan de R.T.M, werden geleend, zijn eveneens voor een groot deel verloren. De obligatiën, waarop de verplichte af lossingen en rentebetaUngen reeds jareni lang niet meer geschikt zijn, worden een enkele maal voor een luttel bedrag verhan deld. ZiJ vormen een voortdurende bedreiging voor het bestaan dezer noodlijdende onder neming en voor het daarin werkzame per soneel. Obligatiehouders kimnen immers op elk oogenblik het faillissement der R.T.M, aanvragen. Surséance van betaling is slechts denkbaar, wanneer eenig uitstel uitzicht zou openen op een bevredigende regeling voor de gedupeerde obligatiehou ders, hetgeen in het geval der R.T.M, uit gesloten mag worden geacht. Een eenmaal ingediende faillissementsaanvrage zou dus niet gestuit kunnen worden. In het belang van de streek en in het belang van het per soneel moet een dergelijke noodlottig ge beuren dus voorkomen worden. Reeds daarom is het van belang de hel pende hand te grijpen, wanneer deze toege stoken wordt door een krachtige groep van Rotterdamsche zakenmenschen, die zich voor de reorganisatie van het onmisbare verkeersbedrijf willen interesseeren met nieuw kapitaal en nieuwe werkkracht. Ongetwijfeld zal deze groep een regeling trachten te vinden in het belang van de te genwoordige obligatiehouders der R.T.M., om de fatale gevolgen te voorkomen van een onverhoopte faillissementsaanvrage, welke een geleidelijke overschakeling naar betere moderne vervoermethoden onmoge lijk zou maken. Ongetwijfeld zal deze groep ook een groot deel van het tegenwoordige personeel der R.T.M, in het nieuwe bedrijf te werk wil len, stellen, en juist door plotselinge stop zetting van het stoomtrambedrijf te voorko men, vele leden van het R.T.M.-peraoneel nog geruimen tijd werkzaam kunnen hou den, waardoor voor aifvloeiing en overgang naar andere functies in zooveel ruimere mate gelegenheid geboden zal worden. Ongetwijfeld zal deze groep haar plannen uitwerken in overleg met de Regeering en bereid zijn in samenwerking met het tegen woordige bestuur der R.T.M., de personeele belangen en de overschakeling van het oude naar het nieuwe bedrijf zoo goed mo gelijk te regelen.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1940 | | pagina 1