„EILANDEN-NIEUWS"
Simon Gieke
WEK UW LEVER-GAL OP
Hoofdpijn - Kiespijn - Gevatte koude
2e BlAD - ZATERDAG 24 FEBRDARI 1940 N«. 1120
BINNENLAND
Marktberichten
OFFICIEELE CRISISPUBLICATIES
Het s.s. „Ameland" is op zijn weg
naar Indië door een ontploffing ge-
troffs^n en gezonken. Op onze foto
ziet men het schip.
Centrale veiling MIddelharnis
De Icetter van Scherpenisse
Chr. Weekblad op Ger. Grondslag voor de Zuld-Holl. en Zeeuwsche Eilanden
Uitgave van de N.V. .Eilanden-nleuws" MIddelharnis. Te) 17. Giro 167930, Postbui 8
0e winter wijkt Weer Netler-
landsche scliepen vergjaan On
ze in- en uitvoer stei^lt gedaald
De garnalenvisschers te S^ïellen-
dam zonder steun Verschillen
de berichten.
De winter wijkt! Het gaat er nu inder
daad op lijken, dat de barre winter van
'40 de vlucht neemt. Er komen lentegeu
ren in de lucht. De Bilt voorspelde, dat er
groote kans is, dat de dooi nu defmitief
zal intredew. 's-Morgens vriest het nog een
weinig, maar klimt de zon boven de kim
men, dan biedt zij reeds zoo'n warmtegloed
dat het fel dooit. J,
Nu heeft, zooals we weten, de dooi ook
zijn gevaren: de rivieren wassen sterk en
ook Is ijskruien nog niet uitgesloten. In
België haddett reeds overstroomingen plaats
en,, de was der rivieren, kon vandaag ons
land bereiken. Met ijsbrekers werkt men
met man en macht, om het ijs stuk te krij
gen en de stroomvermellingen zoodoende
een goeden afloop te geven.
De herinnering aan „het jaar veertig"
zal, alles bij elkaar genomen, onze gene
ratie lang heugen!
Zooals ons ook de Europeesche oorlog
van '39-'40 lang heugen zal! Als neutraal
land, buiten deze oorlog staande, lijden wij
er groote ifinantieele en ook materieele ver
liezen, door. Schier lederen dag gaan er van
onze koopvaardijschepen door mijnen of
torpedo's naar de zeebodem, en is de koop
vaardij nauwelijks meer uit te voeren. Nu
valt te melden, dat de stoomtreiler „Pet
ten" IJm. 49 op de Noordzee is gezonken,
nadat het een lek door een ontploffing in
de machinekamer had gekregen. De be
manning kon gered worden en is te IJmui
den aan land gebracht. Ook is het Neder-
landsche kustvaartuig „Alja" dat op weg
was van Spanje naar Nederland vergaan.
Dit motorkustvaartuig 385 ton groot,
stootte nabij Glenan op een wrak ge
lukkig kon ook hier de bemanning worden
gered. Kapitein is de heer W. Nooitge-
dacht te Groningen en was eigendom van
den reeder J. v. Dijk te Groningen.
Door een geweldige exploisie is ook het
motortankschip „Den Haag"
gezonken toen. het op weg was van New
York naar Rotterdam met een lading van
11.800 ton olie voor de A.P.C, aan welke
maatschappij het schip toebehoorde. Zon
der voorafgaande waarschuvring geschied
de, toen het schip rustig in kalme stee
voer, opeens een ontploffing, waarbij het
schip zoo goed als in tweeën brak. Men
had nauwelijks tijd om in de booten te
gaan, één der reddingsbooten werd in de
davids vernietigd, de bemanning werd
ijlings in de drie beschikbare booten ver
deeld. Waar het precies is gebeurd weten
wij niet met zekerheid te zeggen, in ieder
geval ver van de gevaarlijke aöne zoodat
aan torpedeering gedacht wordt. Van de
39 opvarenden zijn er 13 te Londen aange
komen, die door een Engelsch schip wer
den opgepikt, w.o. ook de kapitein dhr. C.
jWijker. De twee andere sloepenworden
nog vermist. Op 15 dezer heeft de scheeps
ramp zich voltrokken), zoodat men vreest
dat 26 man is omgekomen.
O.W.-BELASTING.
ONTWERP ONDERWEG.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffen(de het wetsont
werp tot instelling van een Leeningsfonds,
deelt de minister o.m. mede, dat het ont-
weï;p tot heffing van een oorlogswinstbe
lasting reeds sinds eenigen tijd het depar
tement van Financiën heeft verlaten.
BUNSCHOTEN GAF VOOR FINLAND.
Bunschoten heeft niet achter willen blij
ven bij de vele steden' en gemeenten, die
ten bate van Finland een collectie hielden
Een inzamieling van huis tot huis de vori
ge week in het 5500 inwoners tellende
plaatsje heeft Uefst if 2000.35 opgebracht.
Een oude Vrouw, die geen geld had om
weg te geven, stelde den] collectant haar
trouwring ter hand.
IN- EN UITVOER STERK GEDAALD.
Blijkens mededeeling van het Centraal
Bureau voor de Statistiek bedroeg volgens
de voorloopige cijfers de Nederlandsche
invoer (zonder goud en zilver) in Ja
nuari 1.402 (vorige maand 1.690, vorig
jaar 1.647) millioen K.G., ter waarde van
f 139 (vorige maand f 147, vorig jaar f
112) mililoen.
De uitvoer beliep in Januari 559 (vo
rige maand 735, vorig jaar 1.114) millioen
K.G. ter waarde van f 72 (vorige maand
f 68 vorig jaar f 79) millioen.
Het percentage der invoerwaarde ge
dekt door de uitvoerwaarde beliep 51.5%
(vorige maand 46.0 vorig jaar 69.9.)
DE GARNALENVISSCHERS
TE STELLENDAM.
Vragen aan de regeering.
Het Tweede-Kamerlid, de heer Amelink
heeft aan de ministers van Economische
Zaken en van Sociale Zaken de volgende
vragen gesteld.
Is het waar, dat te Stellendam, speciaal
onder de garnalenvisschers, ten gevolge
van dea oorlogstoestand en van maatrege
len, genomen in het belang der defensie, en
tengevolgeni van den langdurigen winter,
een noodtoestand is ontstaan van zoodanig
karakter dat gebrek wordt geleden en dat
het gemeentebestuur gebonden a,ls het is
aan beperkte financieele middelen, daarin
niet voldoende kan voorzien.
Is het waar, dat de schippers te genoem
der plaatse van eiken steun zijn uitgeslo
ten en de minister van Sociale Zaken af
wijzend heeft beschikt op een verzoek, de
ze schippers in de Rijkssteunregeling te
mogen opnemen)
Indien de voorgaande vragen bevestigend
worden beantwoord zijn de ministers dan
bereid maatregelen te treffen, waardoor in
den bedoelden nood kan wordeni voorzien
en .söjn zij dan bereid te bevorderen, dat
voor de schippers een speciale steunrege
ling wordt getroffen?
NAAR VERMINDERING VAN GARNA-
LENINVOER IN BELGIË?
BRUSSEL, 20 Febr. (Per. tel.) De
Hooge Raad voor de zeevisscherij, advisee-
rend lichaam, waarnaar het departement
van Zeewezen dikwijls luistert, hield te
Oostende een vergadering welke door den
gouverneur van de provincie West-Vlaan-
deren werd gepresideerd. Op de agenda
stond een bespreking van de moeilijke si
tuatie der Belgische gamalenvisscherij.
Om hierin verbetering te brengen wer
den diverse voorstellen gedaan, inhouden
de allereerst vermindering van den; garna
len invoer uit Nederland.
(Tel.)
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-
gal in uw ingewanden doen vloeien. Wanneer
deze stroom van lever-gal onvoldoende is, ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u
opgeblazen, u raakt verstopt. Uw lichaam ia
vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u
ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zün slechts lap
middelen, moet CARTER'S LEVER-PII,
IiETJES nemen om deze liter lever-gal vrij te
doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch
voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de lever-gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bü apotheker»
•n droffisten. t. 0.75.
ETTEN, 21 Februari 1940.
De aanvoer op de hedeni alhier gehou
den veemarkt bedroeg 202 stuks.
De aanvoer van melkvee was normaal,
de handel matig en de prijzen iets lager.
De aanvoer van muntig vee was voldoen
de, de handel stil en de prijzen onveran
derd.
De aanvoer van jong vee was iets min
der, de handel redelijk en de prijzen iets
dalende.
De aanvoer van vet vee was voldoende,
de handel tamelijk en de prijzen als vorige
week.
De aanvoer van biggen was voldoende,
de handel vlug en de prijzen onveranderd.
Prijzen: Kalf koeien van f 140245; kalf
vaarzen van i£ 135240; melkkoeien van
f 150250; mager vee van f 110140;
graskalveren van f 3595; vet vee van f
0.320.40 per kg. levend gewicht, en big
gen van f 14—20 per stuk.
UIENVEILING van Dinsdag ZO Febr. '40.
Gewone uien f 7.82 8.51
Drielingen f 2.71
Picklers f 3.37 3.48.
Tweede soort f 2.98.
Stekuien f 0.53 0.68.
Alles per 100 KG. Aanvoer 68000 KG.
Veilingen van Donderdag 22 Febr. 1940.
UIEN:
Gewone uien i 6.10
Drielingen if. 1.71 1.80.
Picklers f 3.01 3.17.
Tweede soort f 2.42 2.91.
Stekuien f —.12-------.31.
Alles per 100 KG. Aanvoer 62000 KG.
EIEREN.
Kipeieren 4950 kg. f 4.50—4.61
Kipeieren 58—61 kg. f 5.63—5.84
Boter f 0.80—0.83 per pond.
's-Gravenhage, 21 Februari 1940.
MAXIMUM-PRIJZEN VOOR HOOI.
Naar ons van officieele zijde wordt me
degedeeld, hebben de militaire autoriteiten
In het verloop der hooiprijzen aanleiding
gevonden, den Minister van Economische
Zaken te verzoeken, ter zake regelend op
te treden.
Tengevolge daarvan is in de gisteren
avond verschenien staatscourant een be
schikking opgenomen aangaande de prij
zen, boven welke het verboden is weide-
hooi, lucerne en roodklaverhool uit de eer
ste hand te koop aan te bieden en te ver-
koopen.
Deze prijzen bedragen ,per 100 kg. bij
levering franco binnen 10 km. van het be
drijf van den verkooper:
weidehooi lucerne en
roodklaverhool
Ie kwaliteit
f 53.— f 58.—
2e kwahteit
f 49.— f 54.—
3e kwaliteit
f 45.— f 50.—
Bij andere leveringscondities dienen de
verkoopprijzen met de genoemde in over
eenstemming te zijn.
Het uit de latere hand te koop aanbie-
deni en verkoopen van de genoemde hooi-
soorten en kwaliteiten tegen prijzen, wel
ke meer bedragen dan de hiervermelde, ver
meerderd met een redelijk bedrag voor kós
ten en winst, is eveneens verboden.
PROVINCIALE BOND VAN
GBITENFOK-VEREENIGINGEN
IN ZUID-HOLLAND.
Op Zaterdag 17 Febr. j.l. hield de Pro
vinciale Bond van Geitenfokvereeniglngen
in Zuid Holland zijn Algemeen* Vergade
ring in Hotel Coomans te Rotterdam. De
vergadering was druk bezocht, ruim 70 af-
deelingen van de 83 waren door hun afge
vaardigden vertegeniwoordigd. Onder de
aanwezigen bevond zich eveneens de Heer
Ir. P. Verhoeven Rijksveeteeltconsulent
voor Zuid Holland.
Te ruim kwart over twee opent de voor
zitter de Heer H, Roest uit Brielle de ver
gadering met een woord van welkom in
het bijzonder aan den Riijksveeteejtconsu-
lenit, wien hij dank brengt voor zijn be
moeiingen inzake de verstrekking van vee
voeder aan geiten.
Uit het jaarverslag van den secretaris
penningmeester blijkt, dat de Bond zich in
een gestadigen groei mag verheugen. Het
aantal aifdeelingen klom van 76 op 83, het
aantal leden van 3816 tot 4081, terwijl het
aantal geiten steeg van 7069 tot 7402. Het
aantal bokken, in de afdeelingen gestatio
neerd bedroeg 115 of 13 meer dan het vo
rig jaar.
Het verslag wijdt voorts veel aandacht
aan de melkcontrole bij geiten. In een lut
tel aantal jaren is op dit gebied reeds veel
bereikt, zoodat melkproducties van 700
800 K.G. per melkperiode, geen zeldzaam
heid meer zijn, terwijl er van'de 137 vol
ledig gecontroleerde geiten 6 waren waar
bij de melkproductie 1000 K.G. en meer be
droeg. Het hoogste resultaat bereikte een
4-jarige geit van den Heer M. Wielaard
te Melissant, die de 1515 K.G. haalde. 60%
der gecontroleerde geiten( had bovendien
bij deze hooge melkgift een vetgehalte der
melk van 45%.
Als regel stelt de Bond, dat geen bokken
worden aangehouden, waarvan de moeders
niet zijn gecontroleerd op melkgift en vet
gehalte.
Het verslag dringt voorts er op aan dat
de afdeelingen vooral plaatselijk propagan
da .zullen maken voor het fokken; van goe
de geiten en dat met name de plaatselijke
autoriteiten niet mogen worden gepasseerd
als het gaat om belangstelling te wekken
en te vragenj voor het werk van de geiten-
fokkers. Intensieve propaganda is voorts
gelegen in het deelnemen aan kringkeurin-
gen en tentoonstellingen, waar het beste
uit het beste aan het publiek kan worden
getoond. Krachtig strijdt de Bond voorts
tegen de z.g. wilde bokken, dat zijn bok
ken die niet in een stamboek staan inge
schreven. Reeds in 41 gemeenten, van Zuid-
Holland is zulk een verordening in wer
king. Groote medewerking wordt daarbij
vaak ondervonden van de plaatselijke auto
riteiten.
De vergadering verlengde met algemee-
ne stemmen het bestuurslidmaatschap van
den Voorz., de Heer H. Roest, die reeds
bijna vanaf de oprichting deel uitmaakt
van het bestuur. De secretaris wenscht hem
met een kort en hartelijk woord geluk met
zijn benoeming en hoopt dat de Heer Roest
zijn taak nog vele jaren zal mogen ver
richten tot welzijn van den Bond. De Heer
Roest wordt voorts nog candidaat gesteld
voor het bestuur van de Nederlandsche
Commissie voor de Geitenfokkerij, een Or
ganisatie, waarbij alle Provinciale Bonden
zijn aangesloten. De vergadering benoemt
hem tevens als afgevaardigde naar de ver
gadering van deze commissie op 14 Maart
aanstaande.
De agenda van de vergadering, bevatten
de tal van voorstellen, werd verder vlot
aifgewerkt, terwijl vooral de rondvraag in
de smaak bleek te vallen. Ruim 20 afdee
lingen namen hieraan deel.
Te ruim kwart over vijf sluit de voor
zitter de zeer geanimeerde vergadering
met een woord van dank aan allen, voor
de verrichte arbeid.
Mijnhardtjes (dit zijn hartvormige cachets) helpen snel en goed. Doos 50 et. Proef-
doos 10 et.
TWEEDE DEEL.
De vendröylng van de Spanjaarden van
onze eilanden.
Drfor MEVAHOR.
Naar een oud dagboek.
Auteursrechten voorbehouden.
75.
Daarom was Baayeszoon er tegen om
geweld te gebruiken;
Maar een ander middel bleef er niet
over.
De verraderlijke spionnen van Alva, de
handlangers van Anthonio wisten de ver
blijfplaats van de arme menschen, uit zich
zelf zouden ze het niet meedeelen.
Dan was er geen ander middel om hun
verblijfplaats te ontdekken.
Toch durfde Baayeszoon aan de Kluppel
zijn toestemming niet te geven.
Hij wilde het eerst overleggen met zijn
vrienden, Voshole en Simon Gieke.
Misschien was het hun nog wel gelukt
om er achter te komen.
Baayeszoon maakte de aifspraak met
den jager, dat hij over eenige dagen zou
terug komen en dat ze dan verder zouden
zien.
Daarop was Baayeszoon heen gegaan om
langs allerlei omwegen tegen het aan
breken van den morgenstond in de jacht-
hut aan te komen.
Daar vond hij ook Voshole en Simon
reeds.
Geen van drieën had eenige ontdekking
kunnen doen. Ook Simon niet.
't Was een moeilijke tocht die hij ge
maakt had.
In Noordelijke richting was hij gegaan
in een wijden boog om het dorp Poort-
vliet heen.
Toen, was hij van af den Noorddijk dwars
door de Welhoek in de richting van het
kasteel gegaan.
Slechts een man als Simon had het kun
nen doen.
Er was geen weg.
Dwars door poelen en plassen, door moe
rassen en rietvelden was hij eindelijk in de
nabijheid van het kasteel gekomen. Hoe
dichter bij het kasteel hoe gevaarlijker.
Een breed moeras scheidde hem ten
laatste van den kasteelmuur.
Er zat niets anders op, daar moest hij
door heen waden zonder eenig gerucht te
maken. Hoe nader hij bij den muur kwam
hoe meer het gevaar dreigde. De maan
was ondergegaan, 't Was nu geheel duister
geworden. De wind was opgestoken en een
koude regen sloeg hem in 't gezicht. Als
een somber donker geheel doem,den de wal
len en de muur voor hem op. Voetje voor
voetje steunen/d op zijn polsstok schoof hij
vooruit. Geen geplons of eenig ander ge-
ruchi nocht hij maken want dan kon de
bezetting gealarmeerd worden. De wind die
den regen in zijn gezicht striemde belette
hem het uitzien maar anderzijds was het
hem gunstig omdat nu het geplas in het
water ook minder te hooren was.
Plotseling zonk hij weg. De moerassige
waterplas ging hier plotseling over in de
kasteelgracht. Tot aan zijn hals zakte hij
in het water.
Gelukkig behield hij zijn tegenwoordig
heid van geest.
Vooruit moest hij. De gracht door en
dan de muur beklimmen. Hij waadde door
de gracht heen en stond toen voor den
m,uur.
Eerst even rusten en af wachten of er
geen onraad kwam.
Zoo bleef hij eenigen tijd vastaangedrukt
tegen den muur staan. En toen tasten of
hij zich op den muur kon werken. Waar
hij stond ging het niet. Geen enkel uitsteek
sel vond hij om hem tot steun te dienen.
De muren waren bouwvallig, dat wist hij.
Daarom tastte hij om een geschikte plaats
te vinden. En die vond hij.
Op een plaats waar de muur was inge
stort. Groote steenklompen waren hier in
de gracht terecht gekomen. Daardoor ge
lukte het hem uit het water te klauteren
en de brokstukken van den muur te be
klimmen.
In het donker liep hij gevaar met stuk
ken van den muur en al in het water te
storten. Gelukkig, hij was over de muur
heen.
Nu zou hij op de binnenplaats van het
oude kasteel komen.
Het werd nu dubbel oppassen. Hoe licht
kon hij over een "steenklomp of eenig an
der voorwerp ter aarde storten.
Behoedzaam kroop hij voort. Maar niet
zoo behoedzaam of hij stortte een volgend
oogenblik plotseling naar beneden in een
diepe kuil met water.
Niet weinig verschrikt trachtte hij op de
been te komen. Dit gelukte hem en nu
hield hij zich eenige oogenblikken dood
stil. Zou de bezetting ook iets gehoord heb
ben? Neen gelukkig niet. Alles bleef dood
stil. Nu door deze gracht. Dat het een
gracht was had Simon spoedig bemerkt en
ook het doel waarom ze was gegraven.
Niet in staat om den muur te herstellen
hadden de Spanjaarden hier een tweede
gracht gegraven om tegen overvallen ge
dekt te zijn.
Simon waadde door de gracht.
Hij was er gemakkelijk door heen geko
men en hij kon er ook wel gemakkelijk uit
klimmen, maar dat deed hij niet.
Hij mocht geen sporen achter» laten. Dat
zou hij zeker doen als hij tegen het ver
sche werk op klauterde. Daarow waadde hij
naar het eind van de gracht, waar deze
zoo ongeveer weer bij den muur aansloot.
Daar kon hij verwachten dat de bodem
geen sporen zou achterlaten.
Zijn berekening kwam uit.
Hij voelde dat de gracht in westelijke
richting doodliep, tevens bespeurde hij,idat
de grond daar hard en met gras begroeid
was.
Hier klauterde hij op den wal.
Nu was hij op de binnenplaats.
Nu kon hij zijn onderzoekingstocht voort
zetten. M^aar uiterst voorzichtig moest hij
zijn. Het was een bouwvallig geheel.
Van het hoofdgebouw was een gedeelte
ingestort. Brokstukken daarvan lagen op
de binnenplaats verspreid. Hoe licht kon hij
daar over vallen en zoo door het maken van
gedruisch zich verraden. Overigens wa
ren er van het hoofdgebouw nog wel eeni
ge gedeelten bewoonbaar.
Toch scheen geen levend wezen er zich
in te bevinden).
Geen geluld, geen lichtflitsje kon hij be
merken. Behoedzaam kroop hij om het ge
bouw heen.
Nu strekte zich het voorplein voor hem uit
Daar zag hij een licht in de poort. Blijk
baar was daar de bezetting gehuisvest in
de bijgebouwen vlak bij de poort. Onder
het steenen verwulfsel hoorde hij geregel
de voetstappen.
Zeker een schildwacht. Vlak tegen de
voormuur van het hoofdgebouw lei hij zich
neer.
Hij rilde van kou en natheid. Maar dat
was niet het ergste. Van meer belang was
dat hij van hier uit de schildwacht in het
poortlicht kon zien stappen.
Een heele poos had hij hier zoo stil ge
legen toen de wacht werd afgelost.
