„EILANDEN-NIEUWS"
Ruwe Handen, Ruwe Huid Purol
Simon Gieke
2e B'AD - ZWERDW 3 FEBRUARI ^W - W.. 1114
BINNENLAND
UW KINDJE
VERKOUDEN
Marktberichten
Ingezonden
De ketter van Scherpenisse
Chr. WeekbUd op Ger. Grondslag voor de Zuid-HoU. en Zeeuwsche Eilanden.
UHsivevande NV. .Eilindpn-tileuws" MIddelharnIs. Tel 17. Giro 167930, Postbus8
Het jarige Prinsesje De Elfsteden
tocht Wegverkeer lamgelegd door
stuifsneeuw Weer spionnage?
Het Incident te Venlo 180 boeren
voor den rechter in Den Bosch Car
navalsfeesten In Den Bosch gaan
door Varia.
Er was deze week feest in het paleis aan
het Noordelnde. Feest, omdat ons prinses
je Beatrix twee jaar oud werd. Overeen-
Itomstig den wensch van Aiet Prinselijli:
Paar is deze verjaardag in alle stilte ge
vierd. De ernst der tijden leent zich niet
voor uitbundig ifeestvertoon. Evenwel ging
deze jaardag niet geheel ongemerkt voor
bij. Vele bloemstukken werden Woensdag
ten paleize afgegeven. Door het personeel
van de Nederl. Spoorwegen is een getrou
we reproductie vervaardigd van den eer
sten stoomtrein, die nu 100 jaar geleden
tusschen Haarlem en Amsterdam geloopen
heeft. Deze trein eli stations, seinpalen,
alles electrisch werkend is door de direc
tie der Nederlandsche Spoorwegen persoon
lijk aangeboden, gepaard met hun geluk-
wenschen. De felicitatieregistera werden
druk geteekend; onder de eersten bevon
den zich de buitenlandsche gezanten. Van
vele zijden kwamen cadeaux, o.m. een
mooie pop in Hierdensche kleederdracht.
In de steden en dorpen wapperden kleu
rige vlaggen; overigens is deze dag rustig
voorbijgegaan.
Anders is dit gesteld geweest met de
Dinsdag gehouden Elfsteden-tocht. Daar
mee was het in Friesland een heel feest.
Was deze nationale schaatsentocht van
week tot week uitgesteld, eindelijk achtte
men het ijs zoover betrouwbaar, dat het te
wagen was. Meer dan 3000 deelnemers wa
ren er, die zich voor den ruim 200 kilo
meter tocht, Leeuwarden-Stavoren-Dok-
kum-Leeuwarden hadden laten inschrijven.
De zege van den wedstrijd werd na schier
bovemnenschelijke inspanning behaald
door een kopgroep van 5 winnaars, be
staande uit de heeren Jongert, Adema,
Keizer, Westra en v. d. Duim. Van de 3000
ryders hebben er slechts 100 den tocht vol
bracht, o.m. ook een 25-jarige dame,
Sjoesdje Faber uit Warga. Tientallen kilo
meters hebben de deelnemers zich door de
sneeuw moeten waden, daar op verscheide
ne plaatsen de banen door decimeters
sneeuw warea bestoven.
Gelukkig zijn er bij dezen wedstrijd geen
ongelukken te betreuren. Ofschoon wij be
wondering hebben voor het uithoudingsver
mogen der stoere rijders, kan zulk een
tocht ons niet bekoren. Het is een moor
dend werk geweest over ongeëffende ba
nen en in een ijzige noord-oostenwind,
waarin het menschelijke lichaam ca. elf
uur aaneen heeft geworsteld; louter om de
eer. Prins Eernhard heeft zich te Leeuwar
den de 5 wiimaars voor Jaten stellen.
Hadden de Elfstedentocht-deelnemers te
gen de sneeuw te kampen, ook het verkeer
vecht met ontzaglijk veel moeite tegen de
stuifsneeuw. De rulle, droge sneeuw, heeft
zich op sonunige trajecten tot metershoo-
ge barricaden op den weg opgehoopt. Op
de Afsluitdijk van het IJselmeer zijn tien
tallen auto's vastgeloopen en moest het ver
keer worden stopgezet. In geheel Friesland
is het wegverkeer hopeloos. Uit de meeste
provincies komen berichten binnen dat ve
le wegen onberijdbaar zijn. Tusschen ver-
scliillende plaatsen is de verbinding geheel
verbroken en vele dorpen waren geheel
geïsoleerd. Het ergste is: het opruimen
helpt nietv Achter het geruimde baanvak
stoof het weer dicht. Meerdere automobilis
ten hebben hun wagens in den sneeuw moe
ten laten en zullen moeten wachten tot de
dooi Invalt.
In onze naaste omgeving op Goeree-
Overflalckee is het al niet minder erg. Te
Ouddorp wist men niet te komen en ook
te Ooltgensplaat niet. De handel wordt
enorm belemmerd en vurig wordt ge-
wenscht dat de dooi intreedt en aan de
misère een eind kwam. De winter van
1940 kan men meerekenen!
iH V H*
Weer is een soort spionnage-geval ont
dekt, en wel te Lage Zwaluwe-Moerdijk
(dorp). Een militaire chauffeur zag daar
een burger bij een auto, die een karabijn in
de hand hield. Dit kwam hem verdacht
voor, hij volgde met zijn wagen de auto en
toen- deze weer .stilstond heeft hfl den bur
ger, na een hevig gevecht, de karabijn af
genomen. De auto reed daarna vol gas
weg. Later werd langs den weg ook een
militaire uniform, rubberlaaren en een gas
masker gevonden, die waarschijnlijk uit de
auto waren geworpen. Men vermoedt met
een nieuwe uniform-affaire voor spionnage
doeleinden te doen te hebben. Een ernstig
onderzoek wordt Ingesteld.
Na het incident te Venlo.
Sedert 9 November 1939 heeft men van
den Haagschen garagehouder, den heer
Jan Lemmens, na het grensincident te
Venlo, niets meer vernomen; noch de re
geering, noch zijn echtgenoote heeft eenig
bericht omtrent zyn lot gekregen. Men
begrijpt, dat zijn vrouw, die vier jonge kin
deren heeft, sinds twee maanden in de
grootste spanning en ongerustheid leeft.
Drie weken geleden heeft zij, zoo meldt de
Tel., de stoute schoenen aangetrokken en
zelf een brief geschreven aan den Duit-
schen rijkskanselier Adolf Hitler, met het
verzoek inlichtingen omtrent haar man te
naogen ontvangen. Zij vroeg hem verder,
te bewerkstelligen, dat haar man weer
naar Nederland zou terugkeeren. Ook
heeft zij een brief gericht aan het hoofd
van de Gestapo te Berlijn met een zelfde
verzoek. Tot heden heeft zij hierop niets
vernomen. Ook het departement vaji Bui
tenlandsche Zaken, tot wie zy zich eenige
malen heeft gewend, heeft haar moeten
meedeelen, dat ook de Nederlandsche re
geering tot heden op haar verzoek om op
heldering over deze zaak, niets heeft ge
hoord. Mevr. Lemmens verzekerde nog
maals, dat haar man met de geheele affai
re niets te maken heeft gehad en alleen als
chauffeur van den auto was meegegaan.
De angstige spanning, waarin deze ifamilie
leeft, duurt dus nog steeds voort.
180 BOEREN VOOB DEN RECHTER.
Colorado-kever had vrij spel.
De stio>k achter de deur.
's-HERTOOENBOSCH, 31 Jan. De plaats
vervangend kantonrechter te Den Bosch,
mr. dr. C. van Leeuwen, heeft een drukken
dag gehad meldt het N. v. d. D. Ruim 180
boeren moesten tegelijk terecht staan, om
dat zij verzuimd hadden de noodige maat
regelen te nemen tegen den Coloradokever.
Zg hadden hun aardappelvelden niet bespo
ten met loodarseoaali.
De verontschuldigingen, die de overtre
ders aanhaalden^ waren vele. Sommigen
hadden bezwaar tegen de onkosten, doch
verreweg de meesten verklaarden bang te
zijn geweest, dat andere te velde staande
gewassen door het loodarsenaat vergiftigd
zouden worden.
Een deskundige kwam vervolgens ver
klaren, dat het gevaar daarvoor zeer ge
ring is, omdat men voldoende maatregelen
ter voorkoming daarvan treffen kan.
De boeren werden door den waarnemend
kantonrechter veroordeeld tot geldboeten,
varieerend van f 5 tot f 10. Allen werd
evenwel de stok achter de deur een
voorwaardelijke geldboete opgelegd van f
60, subsidiair 60 dagen hechtenis.
Een overtreder beriep zich op den Bij
bel. Hij had zijn aardappelvelden niet ge
zuiverd van het gevreesde insect, „omdat
de mensch niet mag dooden wat God ge
schapen heeft."
Hij werd veroordeeld tot f 15 subsidiair
15 dagen.
De Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden hield ter
gelegenheid van haar 8ste lustrum een réunie van oud-Ieden.
Onder de réunisten bevond zich H.K.H. Prinses Juliana, die
met haar mede-oud-leden in den stoet door Leidens straten
liep. Na dezen tocht werd de lunch gebruikt in „De Vergulde
Turk" te Leiden, waaraan ook H.K.H. Prinses Juliana aanzat.
Carnavalsfeesten.
Vanwege de benarde tijdsomstandighe
den zijn in diverse plaatsen in Brabant de
Carnavalsfeesten voor dit jaar verboden,
's Hertogenbosch schijnt daarop een uitzon
dering te maken. Optochtenj en georgani
seerde muziekgezelschappen zullen wel van
den openbaren weg worden geweerd, doch
men zal zich wel gecostumeerd op straat
mogen begeven). De uitgieting der zonde,
die met deze echt roomsche feesten altijd
gepaard gaat, zal dus in den Bosch wèl
plaats vinden,, zoover het het straatcarnaval
betreft. Een té meer te betreuren feit, daar
in den Bosch vele militairen liggen, die
daardoor aan extra verleiding worden bloot
gesteld.
Wrijf dan keel, rug en borstje in me»
Dampo. Wonderlijk zooals dè» helptl
MV-^'^J Pot 50 et. Tube 40 c». Doos 30 c».
ETTEN, 31 Januari 1940.
De aanvoer op de heden alhier gehouden
veemarkt bedroeg 140 stuks.
De aanvoer van melkvee was normaal,
de handel levendig en de prijzen vast.
De aanvoer van muntig vee was iets
korter, de handel vlug en de prijzen iets
stijgende.
De aanvoer van jong vee was voldoende,
de handel redelijk en de prijzen vast.
De aanvoer van vet vee was gewoon, de
handel bgzonder vlug en de prijzen iets
hooger.
De aanvoer van biggen was klein, de
handel kalm en de prijzen stijgende.
Prijzen: Kalf koeien van f 140245.
kalf vaarzen van f 130^235; melkkoeien
van f 140155; mager vee van f 130180
graskalveren van f 4595; vet vee van f
0.310.40 per K.G. levend gewicht en big
gen, van f 1520 per stuk.
FEBRUARI.
'kWeet het heel goed, als er sneeuw ligt
En het water is bevloerdj
Dat er voor Oom Ko uit 't hoekje
Niet zo veel wordt uitgevoerd.
Als je uren hebt gereden
In de sneeuw of op het ijs,
Zou er dan bij één nog lust zijn
Voor een raadsel? Ben je wijs?
Als de vingers, dik gezwollen
En verstijfd van felle kou.
Eens een pen hanteren moesten!
Denk je dat het lukken zou?
Als Piet 's avonds ^an het ijs komt.
Schaatsen beng'lend om zijn nek,
Ziet hij vader met de krant al
In het warme woonvertrek.
„Vader, 'k heb zo fijn gereden!"
„Zo, dat doet me groot plezier."
Vader toont dan met een glimlach
Aan zijn zoon een blad papier.
En daar ziet Piet tot zijn blijdschap:
't Nieuwe raadsel is al af!
„Dank U, vader, toch maar goed, hé.
Dat Oom Ko een raadsel gaf."
OOM KO.
centrale veiling Middelharnifr
Veilingen van Donderdag 1 Febr. 1940.
UIEN:
Gewone uien' f 5.045.11; Drielingen f
1.30; Picklers f 3.59; Stekuien f 0.30. Alles
per 100 kg.
Aanvoer 61.000 kg.
EIEREN:
Kipeieren 48 kg. tot 50 kg. f 3.533.56;
Kipeieren 58 kg. tot 68 kg. f 4.58—4.81,
alles per 100 stuks.
Het Bestuur van het ziekenhuis te Dirks-
land verzoekt ons om opneming van- de
volgende mededeeling:
BEZOEK IN HET ZIEKENHUIS.
In dezen tijd van moeilijke verbindingen
wordt het bezit van een eigen ziekenhuis
op Flakkee bijzonder gewaardeerd. Maar
ook afgezien daarvan voelt ons Eiland de
weldaad van een Ziekenhuis in eigen om
geving. Naast vele andere voordeelen,
biedt dit immers de gelegenheid aan veel
voudig bezoek. Jammer, dat van deze ge
legenheid menigmaal een onverstandig en
al te vrijmoedig gebruik wordt gemaakt.
Men bezoekt patiënten, die vlak na eeni
operatie of wegens andere redenen behoef
te hebben aan rust, niet te veel tege
lijk en doch het algemeen komen op de be
zoekuren te veel familieleden en kennissen
(soms vrij verre kennissen), zoodat inéén
uur van één patiënt samen 8, 10 of meer
bezoekers gereed zitten en het een voort
durend komen en gaan is, wat voor ern
stige patiënten het bezoekuur vaak tot een
beproeving maakt en vele patiënten zijn
blij, als het maar weer voorbij is.
Wij hopen, dat de bevolking,( van Flak
kee haar waardeering voor het Ziekenhuis
ook zal willen toonen in een verstandig ge
'bruik van de gelegenheid om de patiën
ten te bezoeken.
Wij herinneren er aan, dat voorschrift
is, dat niet meer dan 3 bezoekers tegelijk
bij één zieke mogen komen en niet meer
dan 6 bezoekers in het geheel voor één pa
tiënt in éèn bezoekuur.
Wanneer op den duur een ongepast ge
bruik van het bezoekuur zou worden ge
maakt, zouden maatregelen genomen moe
ten worden om liever een einde er aan te
maken, wat altijd onaangenaam is en ook
niet noodig, wanneer ieder het voor zich
als toepassing maakt.
TWEEDE DEEL.
De verdryving van de ^Spanjaarden van
onze eilanden.
Door MEVAHOB.
Naar een oud dagboek.
Auteursrechten voorbehouden.
71.
Van Fransche hulp kon niets
meer komen^ De Prins - in zijn legerkamp
ternauwernood aan den dood ontkomen,
door zijn hondje wakker gemaakt kon hij
nog net vluchten - heeft zijn leger moeten
afdanken en Graaf Lodewijk heeft de
stad bij verdrag moeten overgeven En nu
triomfeert Alva verschrikkelijk. Eergiste
ren waren er in Tholen droevige berichten
van de stad Mechelen. Die is door de zoon
van Alva ingenomen. Volgens de geruch
ten moet het er daar beestachtig naar toe
zijn gegaan. Alles werd geplunderd en
verbremd. Mannen en vrouwen, kinderen
en grijsaards zijn op beestachtige wijze
vermoord. Ook werd in de stad Tholen
verteld, dat de Prins van slechts enkele
personen vergezeld over Kampen naar
Holland is gegaan. Daar moeten de men-
Bchen zeer neerslachtig zjjn geworden en
den moed als het ware hebben ops;egeven.
De Prins 13 er heen getrokken om de za-
ken gaande te houden zoo lang als hij kan.
Maar wat zal het baten? Och, het schijnt
dat alles toch tevergeefs is geweest, wat
denkt gij er van Simon Gieke en Voshole?
Hoe staan de zaken er voor in ons gewest?
Vertel ons daar eens Iets van.
„jDat is gauw gezegd, zei Voshole, met
Gods hulp kunnen we de Spanjolen ons
wel van het lijf houden en mogelijk meer
doen dan dat. De Zeeuwsche Geuzen zitten
niét stil. Walcheren en Schouwen-Duive-
land zijn geheel bevrijd van Spanjolen.
Middelburg wordt met den dag nauwer in
gesloten. De vloot van de Geuzen wordt al
sterker en gevreesder voor de Spanjolen.
Neen in ons gewest staan de zaken nog
niet hopeloos indien Holland maar stand
houdt en de Heere ons helpt.'"
„Dat doet me genoegen te hooren,'" zei
Baayeszoon maar laten we eens zien wat
we hier op Tholen kimnen doen voor de
goede zaak en om het volk te verlossen van
de vreeselijke kwelling der verraders. Wat
dunkt U Simon Gieke, hebt U al een plan?
„Neen een plan nog niet, maar laten we
samen overleggen wat ons te doen staat."
Hoe sterk is die bende, die onze geloofs-
genooten zoo deerlijk kwelt?
Dat zal alles bij elkaar niet meer z\jn
dan een twintig personen. 'tZ^jn allen van
die lage verraders, van die door Alva be
taalde zevehstuiverslieden. Maar vergeet
niet Simon, dat als het er op aankomt ze
zeker hulp van de Spanjaarden krijgen.
Juist omdat sie daarvan verzekerd zijn
treden ze zoo driest op.
En hoeveel Spanjaarden zijn er op het
eiland
Niet meer dan twee honderd. Eerst wa
ren er wel 5 vendelen, maar drie vende
len zijn vertrokken naar het leger van Al
va. Maar dat is juist het ergste. Dat aan
tal is zeer gemakkelijk te vergrooten. Van
Brabantsche zijde zijn ze zoo te Tholen.
Willem Baayeszoon was in staat om ver
schillende berichten mede te deelen over
de legering van de Spanjolen. In de stad
Tholen waren er nauwelijks honderd.
De anderen zijn verdeeld over de kust
in groepjes van tien tot twintig. Op het
kasteel te Poortvliet zijn er niet meer dan
een tiental onder bevel van Hermandez een
ruwe Spanjaard, die niets anders doet dan
vloeken en drinken.
Hoe betrekkelijk gering de Spanjaarden
ook in getal waren, wat kon men er tegen
over stellen?
„Neen, de bevolking is niet in beweging
te krijgen, daar behoeft ge niet op te re
kenen," zoo had Baaijeszoon gezegd.
En toch moeten we onze broeders hel
pen, zoo was de algemeene gedachte.
Tegen de lage plannen van de zevenstui-
verslieden kon men niet werkeloos blij
ven.
Veel plannen werden gemaakt, maar ook
telkens als niet uitvoerbaar en doeltref
fend weer opgegeven.
En de gevangenen?
Niemand wist of vermoedde waar ze
waren.
Eindelijk was men het eens over de
maatregelen die men zou kunnen nemen.
Baayeszoon zou bij de beide Watergeu
zen blijven.
Men zou trachten op de hoogte te komen
van de plannen van de bende vaji Antho-
nio.
't Zou moeilijk zijn, maar tegen list
moest men list stellen.
Het was bekend, dat het gespuis zijn
hoofdkwartier had te Scherpenisse bij den
waard en te Tholen bij den priester Antho-
nio. Van af die plaatsen zou men trachten
hun gangen na te gaan. Maar hoog noodig
was dat men over meer menschen kon be
schikken. Eenige versterking was noodig.
Als men nog eens een paar Geuzen er bij
had?
Voshole nam op zich om te trachten
eenige van de Veersche vrienden op het
eiland te krijgen, maar daartoe was naast
hun bereidwilligheid ook de toestemming
noodig van kapitein de Rijk. „Eén man zou
ons ook van veel dienst kunnen zijn, sprak
Baayeszoon. „Ik bedoel de Kluppel, de ja
ger uit Schakerloo."
„'k Vrees, dat ge u vergist, zei Simon,
die man ia de ketters allerminst gezind,
'k Geloof veel eer, dat we voor hem op on
ze hoede moeten zijn, daii dat we hem kun
nen vertrouwen."
Inderdaad, heeft hekel aan ket
ters en Geuzen, maar de Spanjaarden haat
hij met een volkomen haat.
't Is Waar 't is een beest van een man
maar toch geloof ik dat hij ons van groe
ten dienst kan zijn. Als het tegen de Span
jaarden gaat kunnen we wel op hem reke
nen. Ik wil het toch eens probeeren.
Ik heb hem wel eens een dienst bewe
zen, 'k geloof dat ik de eenige ben voor
wien hij nog zoo Iets als vriendschap voelt
In ieder geval ik wil het probeeren.
Na nog eenige schikkingen te hebben ge
troffen gingen de mannen uiteen. Door Si
mon en Voshole werden ze op dezelfde ma
nier als ze gekomen waren uit de jagers
hut en uit de Welhoek geleid.
Baayeszoon bleef in de hut.
't Was tiJd, dat de vrienden uit elkaar
waren gegaan. Kort na de terugkomst van
Simon en Voshole begon het daglicht door
te breken.
De drie mannen in de hut hadden nu ge
legenheid om in den slaap verkwikking te
zoeken.
Moeilijke zware dagen zouden wellicht
voor hen aanbreken. De overmacht was
zoo groot en hun aantal was zoo klein.
