„EILANDEN-NIEUWS"
Simon Gieke
I WOL I
Gemeenteraad Melissant
Fa. H. BRflBER
2c BIAD ZATERDAG 16 DECEMBER 1939 No. 1002
BINNENLAND
Marktberichten
Dames!
Japonstoffen
Ingezonden
Landbouw
I BRE'EN IN DEN WINTER
I M VAN LOON, v.h J de Kort.
DRAISMA-VAN-VALKENBÜRG 'S-:
Centrale veilingMiddelharnis
1 Komt nu onze mooie soorten
I Kerkring 4 - OUDE TONGE
M Telefoon 52. g
De ketter van Scherpenisse
Ghr. Weekblid op Ger. Grondslag voor de Zuid-HoU. en Zeeuwsche Eilanden.
Uiteive van dp NV. .EHindpn-nlPuws' Mlddelhamlx Tel 17, Giro 167930, Postbus 8
Het sinds de oorlog vergane aantal
Nederl. schepen. Burgers mogen
2e Kerstdagavond en Nieuwjaars-
avond niet reizen. Oproeping
dienstplichtigen. Berstgave aan
werkloozen. Medeleven- met Fin
land. Staatsleening van f 300
miUioen.
De oorlog ofschoon die buiten onze
grenzen woedt vraagt iedere week ook
in Nederland slachtoffers. In de afgeloopen
week is, zooals wij in ons Woensdagnum-
mer melden, weer een HoUandsch schip ver
gaan, waarbij als door een wonder geen
menschenlevens verloren gingen.
Sinds het uitbreken van den oorlog
en dat is toch nog slechts enkele maanden
verloor Nederland door mijnen of tor
pedeering de volgende schepen:
Bruto ton.
MARK (mijn) stoomschip 1514
BINNENDIJK (mijn) stoomschip 6883
TEGRI (mijn) motorschip 279
SAFE (mijn) motorschip 400
SIMON BOLIVAR (mijn) stoomschip 8309
SLIEDRECHT motorschip 5133
SPAARNDAM (mijn) stoomschip 8857
TAJANDOEN motorschip 8158
IMMINGHAM (mijn) motorschip 398
Het wordt dus gevaarlijk op onze zeëen
Een geredde van de „Immingham" ver
klaarde na den uitgestanen angst, nimmer
meer op het water te zullen komen. Ook
voor de visschers is het levensgevaarlijk;
een Goereesche vlsscher zag deze week vijf
van die verderf-zaaiende dobbers drijven,
vlak in de onmiddellijke nabijheid van zijn
vaartuig. We kunnen bewondering hebben
voor den m,oed onzer zeelui, maar we moe
ten ons ook niet al te zeer verwonderen
dat er nog meer slachtoffers vallen.
Het Kerstfeest nadert en de gemobiliseer-
den verheugen zich bij voorbaat, dat zij de
ze dagen thuis zullen mogen doorbrengen.
Hun terugkeer op de avonden van den
Tweeden Kerstdag en Nieuwjaar zal spe
ciaal op de belangrijke stoom- en dieseltrein-
baanvakken geschieden. Dientengevolge
ontraadt de directie het Nederl. publiek be
slist om op deze 2 avonden te reizen, als
60.000 man naar hun legeronderdeelen te-
rugkeeren. Na 7 uur zullen burgerreizigers
op de betrokken baanvakken niet. meer ver
voerd kunnen worden.
De oproeping buitengewoon dienst
plichtigen.
Minister DijKhoorn heeft in ziijn rede in
de Tweede Kamer medegedeeld dat in April
en Juni buitengewone dienstplichtigen van
de lichtingen 1938, 1939 en 1940 zullen wor
den opgeroepen, in den leeftijd van 1922
jaar.
KERSTGAVE AAN WEBKLOOZEN.
2S pCt. van uitkeering.
's Gravenhage, 13 December. De mi
nister van Sociale zaken heeft aan de ge
meentebesturen medegedeeld, dat hij heeft
besloten, dit jaar aan ondersteunde werk-
loozen boven hun gewone steunuitkeering
een Kerstgave te doen toekennen. Deze
Kerstgave mag wederom bedragen 25 pCt.
van het bedrag, hetwelk de betrokkenen
over de week van 10 t.m. 16 December a.s.
aan uitkeering ontvangen, waarin begrepen
eventueele brandstoffen toeslag. De 25 pCt.
kan eveneens worden berekend over den
extra-bijslag, die aan inwonende kinderen
wordt uitgekeerd.
Aan de werkloozen, die in de betreffen
de week bij de werkverschaffing zijn ge
plaatst, kan over die week geen Kerstgave
worden toegekend. Ten aanzien van deze
personen zal de Minister nog nader be
slissen.
Aan degenen, die uitkeering uit hun
werkloozenkas genieten, kan de Kerstgave
worden uitgekeerd, indien en voor zooverre
zij aan kasuitkeering plus eventueelen kas-
bijslag minder ontvangen dan aan steun
plus Kerstgave zou worden toegekend,
indien zij geen kasuitkeering ontvingen.
De minister verduidelijkt met een voor
beeld de wijze, waarop deze bijslag voor
laatstbedoelde personen over de onderha
vige Week moet worden berekend.
I. Steunbedrag volgens de steunrege
ling f 12.Kerstgave f 3.totaal f 15.-
Uitkeering uit de werkloozenkas f 11.
bijslag op de kasuitkeering (met inbegrip
Kerstgave) f 4.
II. Steunbedrag volgens de steunrege
ling f 10.—; Kerstgave if 2.50, totaal f
12.50. XJitkeering uit de werkloozenkas f
11.—; Kerstgave f 1.50.
"^^CHT VaN SMAAK -PRUS 70 et
ETTEN, 13 December. 1939.
De aanvoer op de heden alhier gehouden
veemarkt bedroeg 250 stuks. De aanvoer
van melkvee was i«ts ruimer, de handel
levendig en de prijzlen onveranderd. De
aanvoer van muntig vee was normaal, de
handel matig en de prijzen iets lager. De
aanvoer van jong vee was voldoende, de
handel vlug en de prijzen als vorige week.
De aanvoer van vet vee was gewoon, de
handel vlug en de prijzen vast. De aanvoer
van biggen was iets minder, de handel re
delijk en de prijzen als vorige week.
PRIJZEN: Kalf koelen van f 140—240;
kalf vaarzen van 120230; melkkoeien f
150260; mager vee van f 90130; gras
kalveren van f 4095; vet vee per kg.
levend gewicht f 0.310.38 en biggen van
f 14.—17.—
ONBEKENDE NEDERLANDER
SCHENKT FINLAND P 100.000.
Een Haagsche bankinstelling liet giste
ren de Pinsch-Nederlandsche vereenlging
weten, dat een Nederlander, die onbekend
wenscht te blijven ten behoeve van Fin
land een bedrag van. f 100.000 had gestort.
Aan giften voor het Pinsch Roode Kruis
is alleen in den Haag reeds een bedrag
van f 15.000 binnersgekomen. Van de ande
re steden zijn nog geen bedragen bekend;
in de meeste gevallen, zooals te Amster
dam, moet de actie pas intensief beginnen.
De Haagsche ^restaurants hebben toege
zegd, dat tijdens de Kerst- en Oudejaars-
diners zal worden gecollecteerd voor het
Pinsche Roode Kruis. Reeds bracht een
dergelijke collecte in een Haagsch resta)u-
rant f 500.op.
19 DEC. OPENT INSCHRIJVING OP
STAATSLEENING F 300 MILLIOEN
a VIER PROCENT.
De nieuwe Nederlandsche Staatsleening,
welke reeds geruimen tijd verwacht werd,
is thans aangekondigd. De Minister van
Financiën stelt nl. op 19 Dec. a.s. de tn-
sehrijving- open: op f 24T^Si0f>,i}00-" vier pCt.
schuldbewijzen, deel uitmakende van de
4 pCt. Nederl. Staatsleening 1940, groot
nominaal f 300 millioen, waarvan reeds is
geplaatst tE 60 millioen.
De koers van uitgifte is 100 pCt., uitge
geven worden schuldbewijzen aan toonder
groot f 1000.—, f 500.— en f 100.—.
De obligaties kunnen" tegen, den pari-
koers in betaling worden gegeven ter vol
doening van de aanslagen in de vermogens
en de verdedigingsbelasting I. Hierdoor
bestaat de mogelijkheid, dat de looptijd der
leening, welke officieel 40 jaar bedraagt,
aanzienlijk/ wordt bekort.
De coupons, welke betaalbaar zijn op
1 Februari en 1 Augustus, zijn vrij van
couponbelasting.
jiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiii.aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiD
Veilingen van Dinsdag 12 December 1939
UIEN.
Gewone uien f 2.82; DrieUngen f 1.14; Pick-
lers f 4.41—4.52; Tweede soort f 0.85—1.24
Stekuien f 0.i6. Alles per 100 kg.
Aanvoer 60.000 kg.
Spruiten 'f 15.80—15.90, Knollen f 3.20—
3.30; Witlof 1 f 9.70—11.20; Witlof II f
4.10—5.50; Boerenkool f 5.506.70; Roode
kool f 3.50—3.70; Gieser Wildeman f 5.80
9.20; Goudreinetten f 5.30—8.60; Kleipe-
ren f 4.804.90; Ermgaard f 4.306.70;
Campagners if 4.20^5.70; Comtesse de Pa
ris 11.50—17.10; Bergamotten f 2.502.90
Zoete Beliefleurs f 4.204.50; Winter Louw
tjes f 4.10—5.10. Alles per 100 kg.
Bloemkool I f 5.40—6.80; Bloemkool II f
3.905.Alles per 100 stuks.
Veilingen van Donderdag 14 December 1939
Gewone uien f 2.863.05; Drielingen f 1.43
Ficklers f 4.554.58; Stekuien if 0.18; alles
per 100 Kg.
Aanvoer 87.000 kg.
EIEREN:
Kipeieren 50—52 kg. f 3.03—3.19; Kipeieren
58—63 kg. f 3.80—4.04. Alles per 100 stuks
Voor mooie
naar
TEL. 166 DIRKSLAND
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiirr
VERENIGING LIGHALLEN MIDDEL-
HARNIS-SOMMELSDIJK.
Onze oliebollenidag is een groot succes
geworden: een batig saldo van ruim f 156.-.
Wij willen nu allen, die tot dit prachtige
resultaat naeewerkten, nog eens onze har
telijke dank betuigen. Dit ,zijn natuurlijk
in de eerste plaats de inwoners van Mid-
delhasrnis en Sommelsdijk, die in zo groten
gstsii^'(wige .fÉi-odü^reiï ^.,*:!*!ca ■•.-^" p'"ï:i-;
men. De aiïleverlng van <!c bestellingen liep
niet zo vlot, als we gev/enst hadden. Maar
bedenkt, het was de eerste keer, dat wij
iets dergelijks organiseerden. Wij beloven
U, bij een volgende maal zaï zorg gedra
gen worden, dat alle orders stipt op tijd
zijn: we hebben onze eerste ervaringen op
gedaan.
Dan een woord van dank aan allen, die
zo welwillend waren in zo ruime miate in
grediënten beschikbaar te stellen. Zonder
hun milde gaven hadden we nooit een zo
hoog batig saldo verkregen.
Ook. de heer G., die steeds het beslag
in zijn kneedmachine klaar maakte, har
telijk dankl
En, last not least, onze welgemeende
dank aan alle dames en heren, die de ge
hele dag hun tijd en hun krachten voor het
goede doel gegeven hebben.
Uit dit alles zien we, dat, wanner een
drachtig samengewerkt wordt, onze Lig-
hallen niet steeds noodlijdend behoeven te
blijven. Gaat daarom allen voort op de in
geslagen Weg! Steunt daadwerkelijk!
Wordt lid der vereniging! Geeft Uw tijd
en krachten reeds nu voor de komende
bazar!
Het Bestuur der Bazar-coinmissie:
A. BAART, Voorz.
G. J. BOERBOOM-TEN
GATE, Secretaresse.
De nieuwste foto van ons Koninklijk Gezin
met Koning Leopold van België.
UITVOER VAN UIEN NAAR
DUITSCHLAND.
Gelijk wij indertijd in ons blad hebben
medegedeeld, is, behalve van appelen en
van druiven, ook de invoer van uien in
Duitschland gecentraliseerd.
Deze invoer is namelijk zoodanig inéén
hand gelegd, dat de uien naar één plaats
in Duitschland moeten worden verzonden,
vanwaar zij later naar hun definitieve be
stemming worden getransporteerd; ook
moeten de geleverde uien aan een adres
in Duitschland worden gefactureerd.
Tegenover deze volkomen centralisatie
van den invoer is door de Nederlandsche
Groenten en Pruitcentrale op verzoek en
in samenwerking met het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen en den Algem.
Bond van uien-exporteurs een zoodanige
regeling van den export gesteld, dat alle
normale uien-exporteurs zooveel mogelijk
Iiun aandeel in ;.-,zen export verkrijgen.
.?*'S^gB3if--TJe.«ïe»%(.i-.. l.'^f^'Sor dcii nitvoer .van
uien naar buitsi.iüand een extra betalings
contingent van R.ïT. 500.000 vastgesteld.
Aangezien voor vien geen veilingsver
plichting bestaat, en dit product helaas
nog altijd voor het grootste gedeelte door
de verbouwers buiten de veilingen om aan
de exporteurs wordt verhandeld, was het
noodig, dat ten aanzien van de winstrege
ling voor de exporteurs bijzondere voor
zieningen werden getroffen.
Met ingang van 4 December j.l. heeft
de Centrale de maximum en de minimum
te factureeren prijzen voor naar Duitsch
land te exporteeren uien vastgesteld ala
volgt:
1, De maximumprijs (per 100 K.G.) be
draagt het totaal van de onder A, B
en C vermelde bestanddeelen
A. de inkoopsprijs tot ten hoogste een
door den Voorzitter van het Dage-
lijksch bestuur vast te stellen en tel
kens per circulaire aan exporteurs be
kend te maken bedrag per 100 KG.;
B. de verpakkings- en verladingskosten
tot ten hoogste f 1.per 100 KG.;
C. de algemeene kosten plus de winst ter
grootte van ten hoogste 20 pCt van
de eerste 4 gulden en 5 pCt. van de
rest van het onder A bedoelde bedrag.
2. De minimumprijs (per 100 KG.) be
draagt de som van het onderl. A be
doelde bedrag en 80 pCt van het on
der 1, B ten hoogste toegestane bedrag.
In aansluiting' op dit bestuursbesluit
nr. 60 heeft de Centrale den onder A
bedoelden inkoopsprijs voorloopig vast
gesteld op ten hoogste f 3.p. 100 kg.
Gelijk wij in een elders in dit blad op
genomen artikel hebben medegedeeld, heeft
de uien-export naar Duitschland in de
maand November bedragen 1.823.000 kg.
Het grootste gedeelte van het beschik
baar gestelde extra betalingscontingent
voor uien is derhalve nog aanwezig; ver
wacht mag worden, dat binnenkort de uit
voer ten laste van dit contingent zal wor
den voortgezet.
DE TUINDERIJ.
s- zien. voor het breien van U'w W
J jumpers, Pullovers enz. Grootste
I sorteering. Billijke prijzen. g
Üuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii°
Raadsvergadering op Woensdag 13 De
cember 1939.
Tegenwoordig alle leden.
De VOORZ. Burg. D. J. Visscher, opent
met gebed.
Notulen worden gelezen en onveranderd
vastgesteld, behoudens een opmerking van
de heer Struijk, dat de heer Sieling gezegd
had, dat behalve twee S.G.P.-ërs ook een
C.H. man het bewuste strooibiljet had rond
gezonden.
De VOORZ.: Goedgekeurd plus een C.H.
man, dus.
Aldus besloten.
Bericht van eenige mutaties in het Wa
terleiding bestuur.
Van Ged. Staten bericht van eenige goed
gekeurde raadsbesluiten.
De gemeenschappelijke regeling statuten
TWEEDE DEEL.
De veTdri}ving van de Spanjaarden van
onze eilanden.
Door MEVAHOR.
Naar een oud dagboek.
Auteursrechten voorbehouden.
62.
Op zekeren morgen zag vrouw Meeuwes-
zoon iemand aankomen. Toen hij dicht de
woning genaderd was, zag ze dat het een
onbekend persoon was. Het leek een mars
kramer te zijn, want hij torste een zware
mars, die blijkbaar zoo zwaar was, dat de
kleine man, het viel haar op dat hij buiten
gewoon klein was, met moeite voortstrom-
pelde. In den regel waren het bekende man
nen, die op vrij geregelde tijden hun koop
waren kwamen aanbieden, slechts een en
kele maal gebeurde het dat het een vreem
deling was.
Dit was nu wel het geval, dat zag ze da
delijk.
Vrouw Meeuweszoon was niet op haar
gemak. Ze merkte dat ze beefde, dal
mocht niet, niets mocht verraden, dat ze
bevreesd was.
Een stil gebed zond ze op om hulp en
kracht en cm 's-Heeren bijstand.
Na aangeklopt te hebben stapte de vreem
deling binnen.
Met een zucht zette hij de schijnbare
zware mars neer,' maar het viel haar op,
dat naar den klank der oordeelen het met
de zwaarte wel afliep.
Ze nodigde op korten, maar niet onvrien-
delijken toon den man uit om plaats te ne
men dan zou ze hem een verfrisschende
drank bereiden.
Daarvoor was het noodig, dat ze zich
even naar den kelder begaf.
Hier gaf ze haar geprangd en beangst
gemoed lucht in een kort gebed tot God.
Ze had het wel gezien, 'twas geen gewo
ne marskramer, 'twas blijkbaar een spion.
Nooit had ze het ventje eerder gezien.
Wat een zonderlinge verschijning. De mars
was haast grooter dan de man. Die kon
zeker niet gevuld zijn met allerlei koop
waar, want dan kan deze dwerg, veel groo
ter dan een dwerg was hij niet, hem zeker
niet dragen.
Hoe loerend had hij rondgekeken en
alles opgenomen, hoe was zijn oog gegaan
langs de wanden en zeker had hij rondge
keken naar eenig beeldje, waarmede de
Roomsche kerk zoo kwistig is. En dat was
in haar woning niet te vinden. Nadat God
haar bekeerd had, had ze al die prullen
vernield, waren ze vroeger al geen voor
werpen van haar belangstelling geweest en
was het slechts sleur, dat een Christus-
beeldje en een van Maria op den .schoor
steen stonden, toen haar hart Christus als
borg had leeren kennen, was het beeldje
als afgodische beeldendienst in het haard
vuur terechtgekomen. Minder bevreesd dan
zooeven bood ze den marskramer een kroes
bier aan, die deze zich wel liet smaken.
Na zijn dorst gelescht te hebben kwam
de tong van den vreemden marskramer
los. Het was een onophoudelijk ratelen.
Een woordenstroom, die niet te stuiten
viel, trouwens, vrouw Meeuweszoon be
greep er niet de helft van, daar de koop
man met een vreemde tongval praatte.
Wat vrouw Meeuweszoon opviel was, dat
hia in tegenstelling met andere kooplieden
weinig moeite deed, om zijn koopwaar aan
te prijzen, maar telkens weer zijn gesprek
heenwendde naar kerkelijke zaken.
Dat hij zonder rechtstreeks naar haar
geloof te vragen, er toch naar vischte. Dat
hij schold en raasde op de ketters en op de
Geuz^jn en dat alles zóó vlug en rad, dat
ze er de helft niet van begreep.
Hoe meer de marskramer sprak, hoe
grooter de afkeer van hem werd. En wat
een vreemd voorkomen. Had ze aanvanke
lijk gedacht met een ongelukkig mannetje
te doen te hebben, die niet veel kracht had
later zag ze het wel beter en ontging het
haar niet, dat, hoe klein ook, deze man
door zijn krachtige lichaamsbouw over zeer
veel meer kracht beschikte, dan zijn kleine
gestalte zou doen verwachten.
Een afkeer had ze van zijn oogen. Door
zijn vreeselijk scheel kijken wist ze niet,
of hij haar aanzag, of naar iets anders
keek,
Reeds had vrouw Meeuweszoon eenige
malen de keuken verlaten en toen ze weer
binnen trad, zei Daneszoon, want die was
het, „Vrouw, het schijnt dat U niet veel
tijd hebt om naar mijn gesprek te luiste
ren, of wilt ge niet luisteren?"
„Het een is zoowel waar als het ander,"
gaf vrouw Meeuweszoon kordaat tot ant
woord. „Het ontbreekt me aan tijd en, ook
heb ik geen lust om te luisteren naar
praatjes van een koopman, die over alles
praat, behalve dan over zijn koopwaar. Dat
is ai een zonderling koopman, die vergeet,
zijn koopmansschap aan te prijzen." Kom
aan, ik heb aan verschillende dingen groo-
te behoefte, laat me Uw koopmansschap
maar eens kijken," en meteen noemde
vrouw Meeuwiszoon eenige huishoudelijke
zaken, op.
Even was Danlszoon uit het veld gesla
gen. Hij had werkelijk zich in de kaart
laten kijken. Het ontging vrouw Meeuwes
zoon niet, dat een valsche grijns over zijn
gezicht ging, ndaar ook merkte ze den
valschen stekenden blik van den dwerg
op, die haar weinig goeds voorspelde.
Ze deed evenwel of ze niets merkte en
op eenigszins gebiedende toon zei ze „Kom
aan koopman, ik heb geen tijd om ze lan
ger met U op te houden. Voor den dag met
Uw spullen. Laat me vlug uw waar zien,"
Werkelijk was Daneszoon door het kor
daat optreden van dè vrouw geheel verrast
een verrassing die hij probeerde te verber
gen wat hem evenwel niet gelukte.
Nog maakte hij geen aanstalten om de
laden van zijn mars open te doen.
Vrouw Meeuweszoon noemde hem toen
eenige artikelen op waarop hij moest be
kennen, die niet bij zich te hebben.
Telkens schudde hij met het hoorfd als
de vrouw naar iets vroeg. De sluwe Danes
zoon had het zich aoo geheel anders voor
gesteld, In een gesprek, zou hij deze vrouw
in de engte drijven, maar nu werd hijzelf
in het nauw gedreven, tenminste als hij zijn
rol van koopman wilde blijven spelen.
En dat moest hij wel doen, wilde hij geert
argwaan wekken, want aan alles had het
sluwe .kereltje wel begrepen, dat deze
vrouw een ketter was.
Graag had hij haar betrapt op het bezit
van een Bijbel, maar hoe hij ook rondspeurr
de daarvan was niets te zien.
Eindelijk had de vrouw iets genoemd, dat
hij wel bij zich had.
Haastig had hij het haar aangereikt en
de prijs er voor in ontvangst genomen.
„Ziezoo koopman, k heb nu geen tijd
meer om me langer met U te bemoeien,
ik kan me ook niet inlaten met vreemd
manvolk, dus als ge voldoende uitgerust
zijt heb ik liever dat ge vertrekt."
't Was bout gesproken en met groote
moeite was het vrouw Meeuweszoon gelukt
vastheid in haar stem te leggen.
(Wordt vervolgd.)
