„EILANDEN-NIEUWS
i
i
Simon Gieke
HEUMATIEK
mrERscHE miEH?
Mijnhardtjes
WEK UW LEVER-GAL OP
Pachtzaken
PAS OP
Rechtzaken
Marktberichten
2e BLAD - ZATERDAG 2 DECEMBER 1939 - No. 1097
BINNENLAND
OFFICIEELE CRISISPUBLICATIES
Er iseen\5i
in de maand
de \5i van
t
Centrale veilingMiddelharnis
W. A. DB BAKKER
De ketter van Scherpenisse
Chr. Weekblad op Ger. Groadslag voor de Zuld-Holl. en Zeeuwsche Eilanden.
Uitgave van de N.V. .Ellanden-nleuws* Middtlharnis. Tel 17, Giro 167930, Postbui 8
De evacuatie Practlcale naastenlief
de Holland een waterland Ne
derland en de oorlog De controle op
de contrabande, mönengevaar enz.
Men is op de verschillende dorpen op deze
eilanden bezig voorbereidende maatregelen
te treffen voor e.v. evacuatie. Alle wonin
gen worden opgenomen om het aantal on
der te brengen geëvacueerden te kunnen be
palen. Men winde zich over deze maatre
gelen niet al te .zeer op, zij wijzen niet op
eenig onmiddellijk dreigend gevaar; zg
worden alleen genomen, om, als de nood
aan den man komt, technisch en admmi-
stratief klaar te zijn. Om dit in orde te
brengen, moet er een enorm werk worden
verzet.
Wij hebben al jaren inkwartierings-
lijsten voor militairen en daaraan is men
gewend. Hetzelfde wordt door de burger
bevolking gedaan, niet omdat er gevaar
dreigt, maar omdat men klaar wil zijn.
Als er iets zou gebeuren moet dit niet gaian
in een verwarde paniekstemming, maar
moet de evacuatie rustig kunnen geschie
den. En dat kan alleen als alles technisch
en administratief in orde is. Vandaar de
getroffen maatregelen.
Men vergete niet, dat men wanneer het
ooit zoover komt, beter menschen kan ont
vangen, dan zelf huis en goed te moeten
verlaten. Het Is niet te hopen dat het ooit
moet, maar dan zou de naastenUefde met
recht practlcaal moeten worden beoefend.
Ten dezen zou gelden, het is zaliger te ge
ven dan te ontvangen.
Holland is een waterland. Heeft men bij
voorbaat reeds het water in gebruik ge
steld van defensie, door verschillende stre
ken van ons land te inundeeren, thans moet
worden geconstateerd, dat het water een
onwelkome gast is. Door de zware regens
van de laatste dagen zijn de rivieren ver
bazend gewassen, zóó, dat hier en daar het
verkeer grondig is ontwricht en dat ook
de Industrie er onder lijdt. In Helmond
moest een dekenfabriek worden stopgezet,
in de Betuwe tracht men door de overlaat
te Spijk het water te verstuwen. Verschil
lende landerijen staan blank, de bewoners
van laaggelegen plaatsen moesten hun wo
ningen ontruimen. En nog wordt van de
rivieren een stagen was van het water ge
meld.
De oorlog brengt voor ons neutrale Ne
derland veel narigheid en ellende. Het ge
vaar ter zee Is al heel groot en heeft in
de 12 weken oorlog op velerllpi gebied ook
uit Nederland slachtoffers geëischt. De in
ternationale handel wordt geweldig ge
fnuikt, de Britsche controle heeft nu reeds
een half millioen ton contrabande in be
slag genomen. Vorige week werden 29 sche
pen in de Duins onderzocht, thans leggen
er nog 22 Nederl. schepen voor onderzoek
te wachten. De protesten vanuit de neu
trale landen baten niet veel, Engeland
zet de blokkade tegen Duitsch-
land met onverminderden ijver voort. Hoe
wel de oorlog ter zee zeer wordt ver
scherpt, als gevolg van door de oorlog
voerende partijen getrofifen nieuwe maatre-
gelen, blijft Nederland toch varen. De Ne-
derlandsche zeelieden laten zoo gauw den
moed niet zakken. Wel worden de uiterste
voorzorg- en veiligheidsmaatregelen geno
men, maar toch blijven onze schepen zee
kiezen met aanvaarding van de onvermij
delijke risico's. Dat is inderdaad een be-
wonderlngswaardig feit.
RIJK TAST DIEPER
IN DEN ZAK.
De zware financieele behoeften, waar
aan het Rijk In de huidige tijdsomstandig
heden het hoofd heeft te bieden, komen in
den weekstaat van de Ned. Bank per 27
dezer duidelijk tot uiting. Het Rijk heeft
zich middelen verschaft, door nog 39 mil
lioen aan schatkist papier rechtstreeks bij
de Bank onder te brengen, waardoor het
totaal; thans op f 59 mUlioen gekomen is.
Zeer waarschijnlijk wordt een belangrijk
deel van dezen post op 1 December afge
lost. De goudvoorraad blijkt met f 10 mil
lioen te zijn verminderd, vermoedelijk in
verband met operaties te New York.
De saldi in rekening courant van ande
ren zijn mjet f 15 millioen tot f 250 millioen
gestegen.
VERZWARING VAN DE INDIRECTE
BELASTINGEN NIET UITGESLOTEN
'8 Gravenhage, 29 Nov. Het zal wel voor
niemand een (vierrasslng zijn, dat de regee
ring het niet uitgesloten acht, dat in de
toekomst nog tot een verdere verzwaring
van enkele indirecte belastingen zal moe
ten worden overgegaan.
Deze sombere mededeelingen vernemen
wij uit de Memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer over Financiën."
Verder zegt de minister dat hij wijziging
van de regeling van betalingstermijnen in
dier voege, dat lederen belastingbetaler
twaalf termijnen worden gewaarborgd, niet
wenschelijk en niet noodig acht.
De meening van verscheidene leden, dat
de verhouding tussohen directe en indirec
te belastingen thans niet in overeenstem
ming is met de sociale rechtvaardigheid,
deelt de minister niet.
Zooals blijkt uit de nota betreffende den
toestand van 's Rijks financiën, stelt de re
geering zich voor, de vereischte verster
king der middelen in de eerste plaats te
vinden door een herziening van de inkom
stenbelasting en vervanging van de divi
dend- en tantièmebelasting door een winst
belasting.
De voorgenomen herziening van de in
komstenbelasting zal strekken tot verhoo-
ging van de daaruit te verkrijgen baten.
In hoever dit mede bereikt zal worden
door wijziging van het stelsel, zal te zflner
tijd blijken.
verdrijven ze veilig en vlu0,12 stuks SOcl.
DECEMBER.
De Germaanse kind'ren dachten
(Twintig eeuwen is 'tgeleên)
Dat hun hoofdgod Wodan zomaar
Door het luchtruim kwam gereên.
En voor 't paard van Wodan moest toch
Hooi en stro voorhanden z^jn.
Was dat niet zo, dan zou Wodan
Toornig zijn op groot en klein.
Daarom, legden d'arme mensen
Hooi en stro voor 't paard gereed.
Wat gelukkig is het, kind'ren.
Dat jelui het beter weet.
En toch zijn er nu nog kind'ren.
Die zowat hetzelfde doen,
Want ze zetten bij de schoorsteen
Een met stro gevulde schoen.
Als voor jullie in December
Glad geen schoen of klomp staat klaar,
Vindt Oom Ko dit toch niet Jammer;
Geen die Wodan dient, nietwaar?
Maar als jullie trouw blöft raads'leq
Uit het hoekje van Oom Ko,
Dan komt er wellicht een prijs los
Zonder klompje met wat stro.
OOM KO.
en u zult 's morgens uit béd springen,
m gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever «en liter lever-
gal in uw ingewanden doen vloeien. Wanneer
deze stroom van lever-gal onvoldoende is, ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u
opgeblazen, u raakt verstopt. Uw lichaam Is
vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u
ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen z3n slechts lap-
middeleh. U moet CARTER'S LEVER-PILr
LBTJES nemen om deze liter lever-gal vrij to
doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch
voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de lever-gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bij apothelter»
en drogisten. 0.75.
RECHTBANK ROTTERDAM
Vrijdag 24 November stond voor den
PoUtie-rèchter te Rotterdam terecht de
heer S. J. v. H., paardenhandelaar, te Goes
ter zake van beleediging.
Genoemde van H. had te Oude Tonge op
de beurs den paardenhandelaar J. Mijn-
ders beleedigd. De verdachte zelf was niet
verschenen.
De officier van Justitie noemde het een
zeer ergerlijk feit, temeer daar verdachte
reeds drie maal was veroordeeld ter zake
van beleediging.
Vooral in dit geval was het feit ernstig,
daar hier iem^d beleedigd was, die alge
meen gunstig bekend stond, en de beleedi
ging plaats had gevonden op een druk be
zochte beurs.
Naar aanleiding hiervan overwoog de
Officier van Justitie, om in dit geval een
gevangenisstraf te eischen, doch hij wilde
dit voor deze keer nog achterwege laten,
zoodat de Officier van Justitie volstond
met het eischen van een boete van f 50.
Door de getuige J. Mijnders werd tevens
tegen verdachte een verordening ingesteld
tot vergoeding der schade, welke door hem
tengevolge van deze beleediging was gele
den.
De Polltie-rechter veroordeelde hierna v.
H. tot betaling van een boete van f 25.—
en tot betaling van een schadevergoeding
aan Mijnders eveneens f 25.
's-Gravenhage, 29 November 1939.
ARBITRAGE IN LANDBOUW
CRISISZAKEN.
De Minister van Economische Zaken maakt
bekend, dat op 1 December 1939 in werking
zal treden het Koninkl^k Besluit van 15
November 1939 Staatsblad no. 679 QQ),
houdende wijziging van het Crisis-Organi-
satiebesluit 1933. Ingevolge deze wijziging
zal met ingang van dien datum de arbitra
le clausule in de statuten der crisisorgani
saties komen te vervallen. Nu de werkings
sfeer der Landbouwcrisiswet 1933, doordat
zij thans ook de maatregelen ten behoeve
van de voedselvoorziening omvat, aanmer
kelijk is uitgebreid, is het gewenscht ge
bleken, de beslechting der geschillen aan
den gewonen burgerlijken rehter op te dra
gen. Mede van belang was het feit, dat ten
gevolge van het ontbreken van verplichte
arbitrage bij andere miaatregelen op het ge
bied der economische verdediging, welke
maatregelen niet op de genoemde wet zijn
gebaseerd', verschil in berechting dreigde
te ontstaan.
Reeds bö de Crisis-Arbitrage Commissie
vóór 1 December aanhangig gemaakte za
ken zullen door deze commissie worden af
gewikkeld.
ETTEN, 39 November 1939.
De aanvoer op de heden alhier gehouden
veemarkt bedroeg 207 stuks.
De aanvoer van melkee was normaal, de
handel kalm en de prijzen vast. De aanvoer
van muntig vee was voldoende, de handel
redelijk en de prijzen als vorige week.
De aanvoer van Jong vee was minder,
de handel stil m\et lagere prijzen.
De aanvoer van vet vee was voldoende,
Aan het strand te Zandvoort is men begonnen met het demon-
teeren van mijnen, die op het strand zijn aangespoeld,
de handel vlug en de prijzen onveranderd.
De aanvoer van biggen was als gewoon,
de handel levendig en de prijzen vast.
Prijzen: Kalf koeien van f 130240; kalf
vaaren van f 120230; melkkoeien van f
140245; mager vee van if 90140; gras
kalveren van f 4595.vet vee van f 0.32
0.38 per kg. levend gewicht en biggen
van f 14.------18.per stuk.
VEILINGEN VAN DONDERDAG SO Nov.
UIEN.
Gewone uien f 2.712.85; Drlelingen f 1,—
Picklers f 5.04; Tweede soort f 0.86
Alles per 100 KG. Aanvoer lOO.OOOKG.
EIEREN.
Kipeleren 5052 kg. f 4.05—4.15; Kipeieren
58—63 kg. f 5.07—5.36;Eendeieren f 4.51 al
les per 100 stuks.
Witlofwortels f 5.17 per 1000 kg.
Veiling van Dinsdag 28 Nov. 1939
UIEN.
Gewone uien f 2.85; Drlelingen f 1.02; Piek
Iers f 4.68; Stekulen f 0.14. Alles per 100
kg.
Aanvoer 14.000 kg.
Witlof 1 f 11.20—11.50; Wltljbf II f 5.10—
7.Goudreinetten f 6.9010.40; Bloem-
zoet f 10.60—10.70; Comtesse de Paris f
12.80—15.10; Cox's Orange Pippin f 12.80,*
Kleiperen f 4.Alles per 100 kg.
Alicant f 7.307.50; per 100 pond.
Bloebkool I f 10.4010.70; Bloemkool II f
1.50—3.90. Alles per 100 stuks.
Beheer en Administratie
van vaste goederen
Makelaardij Taxatie (Beëedigd)
voor
Handel, Bedrijf en Particulier
OUDDORP
Vermogena. en Beleggingsbeheer.
(Ook voor de Zeeuwsche eilanden.)
TWEEDE DEEL.
De veiOryving van de Spanjaarden van
onze eilanden.
Door MEVAHOB.
Naar een oud dagboek.
Auteursrechten voorbehouden.
59.
Van dien rhan had ze veel hulp ontvan
gen.
Ze behoefde slechts een boodschap te
sturen en ze kon er op rekeneii, dat hij
kwam.
Daarom had ze niet geweigerd om het
boek in ontvangst te nemen.
Den aandrang en de woordeni, die Fran
ken, er btj had gesproken, ze begreep er
niets van.
Een belofte om in het boek te lezen, had
ze niet gedaan en ze las er aanvankelijk
ook ooit In.
Hoe vaak Franke er ook naar kwam
Informeeren steeds was haar antwoord,
dat ze voor lezen geen tijd had.
En zoo lag de Bijbel onder een laag van
stof ergens in een kast.
Nooit keek ze er naar om en ze kon het
maar niet begrijpen, waarom Franke, tel
kens- als ze zelde, geen tijd voor lezen te
hebben, zoo droevig met het hoofd schud
de. Ze zou er haast toegekomen ztjn om
voor het genoegen van Franke er in te
gaan lezen.
Maar ze deed het niet. En zoo lag de
Bijbel tenslotte vergeten in een kast.
Maar daar kwam verandering in.
Haar kinderen groeiden op en de tijd
kwam aan om ze te leeren lezeni en schrij
ven.
Ter school zenden, daar was geen gele
genheid voor.
Haar kinderen de kunst van lezen en
schrijven onthouden, neen daarvoor was ze
te verstandig, dat ging ook niet.
Ze zou ze het zelf leeren.
Nog bewaarde ze een paar boekjes uit
haar jeugd als een aandenken aan haar
ouders.
En daaruit leerde ze haar kinderen met
onbeschrijfelijke moeite en inspanning het
lezen.
Maar die boekjes waren tenslotte door
gelezen. Meer leerstof was noodig.
En zoo vond ze den weg om Gods, Woord
te lezen.
Op zekeren keer deelde ze Franke mee:
„Nu lees ik in het boek, dat Je me bezorgd
hebt!"
Weer moest ze zich verwonderen over
de blijdschap van dieni nian.
Zijn gelaat glansde bepaald van vreugde
en van wat hij toen zei begreep ze in 't
geheel niets. „Dat is een goed bericht vrouw
Meeuweszoon, zoo worden er nog Jong;©
soldaten gevormd voor 't Koninkrijk Gods." i
En zoo werd er sedert dien tiJd gelezen
in Gods Woord op het eenzame boerderijt-
je. Niet uit behoeifte, geen sprake van, ook
niet uit plicht, neen enkel en alleen als les-
pt leerboek deed de Bijbel dienst.
Toch gebeurde het een enkele maal, dat
vrouw Meeuweszoon haar kinderen leeren-
de en hun daarbij wat voorlezende door
nieuwsgierigheid gedreven werd om verder
te lezen. Ook gebeurde het wel dat haar
kinderen haar vroegen toen ze wat ouder
werden: Toe moeder lees die geschiedenis
eens verder." Langzamerhand waren die
oude Roomsche hoekjes In het vergeetboek
geraakt en werd er uitsluitend in Gods
Woord gelezen.
Franke had nog wel eens een enkele
keer een ander boek gebracht van meer
leerstelligen aard waarin de dwalingen en
het afgodisch karakter van de Roomsche
kerk werden aangewezen, maar die konden
haar niet bekoren, daarvoor had ze geen
belangstelling.
De Bijbel was nu eenmaal het leesboek
geworden bij het leeren lezen van haar kin
deren. Dat de Bijbel 's-Heeren Woord is,
dat het de openbaring van Gods Woord is
en den weg der zaligheid aan ons ontsluit
het was voor vrouw Meeuweszoon verbor
gen.
Toch raakte ze met 's-Heeren Woord aar
dig op de hoogte.
Het leesonderwijs dat ze haar kinderen
gaf was uiterst primitief en gebrekkig. Het
bestond In het leeren kennen den letters,
het voorzeggen van woorden en eindelijk
van zinnen.
Dikwijls was ze genoodzaakt een enkele
zin meermalen aan haar kinderen voor te
zeggen en onwillekeurig bleef er op die wij
ze veel van in haar geheugen hangen.
Zoo snelde de tijd voort, het eene Jaar
voor en het andere Jaar na kwam en ging.
Veel en harde arbeid moest door haar
worden verricht, maar gelukkig kreeg ze
meer en meer hulp van haar kinderen.
Zoo leefden deze menschen voort, van den
morgen tot den avond werkend om in hun
eenvoudige levensbehoeften te kunnen voor
zien.
En verder levend als heidenen.
Zonder andere behoeften dan die van eten
en drinken, werken en slapen. Met de bui
tenwereld kwamen ze weinig in aanraking.
Ze woonden zoo afzonderlijk,
Hun behoeften, waarin de opbrengst van
akker en vee niet voorzag werden vervuld
door rondreizende kooplieden waarvan een
enkele tot haar woning wist door te drin
gen, wetende dat zijn waar er welkom
was. Die kooplieden ze hield ze op een af
stand.
Haar vrouwelijke schroom weerhield haar
om eenigermate aan hen haar vertrouwen
te geven. Niet onvriendelijk, maar kort en
zakelijk deed ze de noodige inkoopen, wel
zorgend, dat een van haar kinderen steeds
in haar nabijheid was en onderwijl voort
gaande met haar huiselijke arbeid.
BRUIDSPAAR SAMEN 154 JAAR:
Hij 73, zij 82 jaar.
Deze week heeft in het Groningsche dorp
Warffum een 72-Jarige bruidegom zich bij
den ambtenaar van den Burgerlijken Stand
gemeld, om in het huwelijk te treden met
een 82-Jarlge bruid, te Groningen woon
achtig.
De volgende week ,zal het huwelijk te
Groningen worden voltrokken, meldt het
Rrt. Nwbl. Het zal het jonge bruidspaar
zeker niet aan belangstelling ontbreken.
Rheumatiek is een sluipende kwaal, die een
mensch zich op de hals haalt, zonder dat
hij er aanvankelijk iets van merkt. De eene
krijgt het van kou of tocht, de ander van
vocht oif regenweer. Maar het resultaat is
biJ allen hetzelfde: ondragelijke pijnen in
gewrichten en ledematen, op den duur
hulpbehoevendheid en smart voor het
slachtoffer en zijn omgeving. Daarom
wacht niet tot het te laat is. Neem Uw
maatregelen bij de allereerste aanwijzing
neem Kruschen Salts. Dit wereldberoemde
middel heeft zoo'n wonderbaarlijke werking
omdat het aan lever, nieren en ingewan
den verhoogde energie toevoert. Ze worden
aangespoord tot krachtiger werking, het
bloed gaat weer sneller stroomen en alle
overtollige schadelijke zuren worden weg-
gefilterd. Dé,Arin zit het groote geheim
van Kruschen, want die schadelijke zuren
veroorzaken Uw pijn, vooral als ze zich
gaian ophoopen in weefsels en gewrichten,
'n Kruschen-kuur is dan ook met recht een
bloedzuiverende kuur. Begin er dadelijk
mee: met morgen te beginnen. lederen
ochtend bij het opstaan de kleine dage-
lijksche dosis Kruschen Salts zooveel
als er op een cent gaat. 't Zal U goed
doen!
Kruschen Salts, verkrijgb. bij apoth. en
drog. f 0.40, f 0.75 en f 1.60 (extra,
groot pak). Fabr.: E. Griffiths Hughes
Ltd., Manchester (Engeland), Opger. 1756.
Den Rjaomschen viel deze vrouw niet op,
.ze waren het al zooveel jaren gewoon, dat
deze vrouw zich met kerk noch huis be
moeide en daarin stond deze vrouw niet
alleen.
O, neen een breede schare was onverschil
lig tegenover den, Roomschen godsdienst.
In zijn huiselijk leven hield men nog vast
aan sommige Roomsche inwendigheden,
maar meer niet. Ja niet weinigen leefden
voort zonder eenige godsdienst, ook naar
den vorm.
En de Hervormden?
Och deze leefden uiterst voorzichtig.
Ze wisten het wel, dat hun omgang met de
menschen, dezen in verdenking stelden en
dat moesten ze vermijden. Vandaar dat de
Hervormden zich ook niet bij vrouw Meeu
weszoon lieten zien, behalve dan biJ de
noodzakelijke hulp zoals bij het binnenha
len van den oogst en andere werkzaamhe
den waarbij mannelijke hulp niet kon wor
den gemist.
Door dat haar kinderen meer en meer in
de hand Itwamen had ze al minder behoefte
aaoti hulp en werd het leven van het gezin
nog eenzamer.
Het lezen in den Bijbel werd ook minder
toen haar kinderen eenmaal zoover waren
dat ze konden lezen. Dagen en weken gin
gen er toen wel voorbij, dat de Bijbel vet
geten in de kast lag.
(Wordt vervolgd.)
