„EILANDEN-NIEUWS" Balascherm" Simon Gieke n Wij stoppen Gemeenteraad Poortvliet WOL 2e BLAD WOENSDAG 29 NOVEMBER 1939 - No. 1096 BRE E1^ IN DEN WINTERI iffl.VANLOnN,v.hJ.deKom Chr. Wetbblad op Ger. GroadsUe voor de Zuid-Holl. en Zeeuwscbe Eilanden. Uiteave van de N.V. .Ellanden-nleaws' Middelbarnla. Tel 17. Giro 167930, Postbut 8 Aanbevolen door Z. Ex. den Minister van Defensie. Uiterst sterk en solide, vochtvrij. Vi<or doelmatige en absolute licht af sluiting bij verduisteringsproeven. Levering uit voorraad. Verkrijgbaar in 100 en 200 cM. breed a 12 cent per vierk. M. Wij hebben de alleen verkoop voor Goeree en Overflakkee GROOTST SPECIAAL BED- EN TAPIJTMAGAZIJN TELEFOON 243 SOMMELSDIJK Ouddorp, Dirksland en Sfad aan 't Haringvliet Komt nu onze mooie soorten zien voor het breien van Uw g S Jumpers, Pullovers enz. Grootste g I sorteering. Billijke prijzen. 1 I Kerkring 4 - OUDE TONGE 1 Telefoon 52. De ketter van Scherpenisse (Wordt vervolgd.') GEMEENTERAAD VAN POOBTV1.IET VOOBM. 10 UtXR. Voorz.-Secretaris de heer B. J. van Oeve- ren. ...Na de gebruikelijke opening met het ambtsgebed, zegt de heer BOOGAART, naar aanleiding van de te lezing gelegen hebbende notulen, dat zijn daarin voorko mende beschouvsdng over zijn niet-opstaan bij het uitspreken van het ambtsgebed, speciaal bestemd was voor den voorzitter, die met zijn 2aenswijze ten deze niet be kend zou zijn, terwijl zijn mederaadsleden hiervan vi^el op de hoogte zijn. Na goedkeuring dier notulen deelde de Voorz. mede: I. dat voor het herhalingsonderwijs op de Openb. School zich 17 jongens en 7 mels jes hebben aangemeld. n. teni aanzien van de ter tajfel gebrach ten wenk om bij den hoek van Potter een verkeersspiegel te plaatsen, is namens de A.N.W.B. medegedeeld, dat deze wel ad vies geeft over den stand van zoo'n spie gel, maar niet over het eventueel succes. Over dit laatste gingen stemmen op, dat de verwachting er van niet groot is. De heer v. AST wees op die te Stavenis- se, waar er van weinig ongelukken wordt gehoord. Toch zag men er in 't algemeen meer hinder dan practisch nut in en achtte men het beter het verkeer tegemoet te komien door voldoende aanwijzingsborden. m. De mogelijke overname van polder wegen die op de kom der gemeente uitloo- pen heeft geleid tot eene conferentie met het Polderbestuur, waarover in besloten zitting nadere mededeelingen zouden wor den gedaan. IV. De gemeente Stavenisse heeft aan deze genveente gevraagd haar een tijdelijke kasgeldleenlng te verstrekken groot f 8600 Men bleek hiertegen geen bezwaar te heb ben, nu het, in den geest van Ged. Staten, een veilige belegging blijkt te zijn en men zal van het depositie der Bank voor Ned. Gem. groot f 8500, f 5600 en van de Boe renleenbank ter plaatse f 3000 terug ne men. V. In een onderhoud met den directeur der Waterleiding had deze medegedeeld, dat het niet wel mogelijk iSj te voren te waarschuwen van een afsluiting der hoofd kraan bij het repareeren van eeni buizen- lek. De heer V. AST weersprak deze bewe ring; hetgeen elders kan, kan hier ook. En men zou er een groote ongelegenheid voor de ingezetenen door voorkomen, die zich thans niet tijdig van eenig water kimnen voorzien. Des nachts als men toch geen water gebruikt, zou een voorafgaande waar schuwing wegens buizen-reparatie geen zin hebben, maar des daags zou men er veel on gerief door wegnemen. De heer BOOGAART had nog steeds geen antwoord ontvangen over het toezicht bij den bouw voor IJsseldijk en nu is de gem. opzichter aan het werk bij Steenpoorte. De VOORZ. antwoordt dat deze dit werk geheel particulier doet. Ingekomen stukken: a. Dankbetuiging van het Groene Kruis voor de verhooging van het gemeentelijk subsidie, waarvan een gepast gebruik zal worden gemaakt. b. Een schrijven van de R. Verz. Bank, dat aan M. P. Bouman, ingaande 20 Oct. j.l. een rente van f 43.88 per jaar wordt toegekend. Op de mededeeling van enkelen, dat de verpleegde weldra naar huis zal terug kee ren, zeide de Voorz. dat de rente, die nu aan de gemeente komt, in mindering van de verpleegkosten die nu voor hare rekening zijn, aan de vrouw zal toekomen. c. Verzoek van N.E.A. de Rijke tot het beschikbaar stellen van eeni schoollokaal ten behoeve van een cursus in melkwin- ning en id hygiëne, waartoe een 10- of 12- tal lessen zullen worden gegeven. B. en W. stellen voor, een lokaal daar toe af te staan tegen f 10.— .voor vergoe ding van vuur en ücht. De heer NIEMANTSVERDRIET heeft hiertegen allerminst bezwaar, maar wel te gen het bedrag der gevorderde vergoeding. Die cursus dient zeer zeker het algemeen belang der^ bevolking, maar ook dat de cur sisten in verband met de vestigingswet, waartoe ze dan meer onderlegd zijn. En daarom zou hij het lokaal gratis vrtllen af staan. De VOORZ. merkte op, dat B. en W. dit bedrag niet hebben gesteld op onwillekeu rige wijze, maar omdat adressant zelf voor vuur en licht een vergoeding heeft voorop gesteld. In dat geval nam de heer NIEMANTS VERDRIET direct zijn woorden dienaan gaande terug en werd het voorstel van B. en W. algemeen aanvaard. d. Het depart, van Sociale Zaken deelt mede, dat een belangrijk werkobject aan hangig is, door het egaliseeren van een groot deel der landbouwhoeve „Stadszicht" te Tholen, omvattende een uitgestrektheid van een 49 Hectaren, waarmee een 34 35000 gulden zullen gemoeid. De VOORZ. zeide, dat B. en W. gaarne willen voorstellen de vereischte financiëele gevolgen bij deelneming door werkloozen te aanvaarden. Het uurloon, waaraan gansch niet te tornen valt, bedraagt 22 cent. Reis vergoeding kan niet worden gegeven, om dat deze gemeente ten opzichte van den afstand, daarbuiten valt. Immers, boven 15 K.M. afstand wordt vergoeding voor de bus verstrekt, van 1015 K.M. 50 cent p. week en beneden 10 K.M. niets. Deze ge meente is. circa 6 K,M. van het werk ver wijderd. ,De heerv. AST wees er op, dat het nu korte dagen zijn, waarvan de tijd voor het schaffen tehuis moeilijk af kan en gaf'daar om in overweging te willen bevorderen dat er een schaJftlokaal zal aanwezig zijn. Aldus wordt het voorstel van B. en W. unaniem aangenomen. e. Een ander werk is omschreven in de mededeejing van den rijks inspecteur, na melijk het bewerken van een dijk van den heer Groenewege te St. Maartensdijk. Dit is een particulier werkobject waarvoor het wel mogelijk is een hooger loon te ver zoeken. Evenwel zou de Voorz. de verhoo ging niet voor rekening van de gemeente willen nemen. Dhr. V. AST acht een uurloon van 24 et. wel gewenscht, ook met het oog op de duurdere levens omstandigheden. De heer NIEMANTSVERDRIET zou dit zelfs willen bedingen en zoo men niet ge neigd was daaraan te voldoen, dan de voor waarden niet accepteeren en onze werk loozen niet ter beschikking stellen. De VOORZ. merkt op, dat dit zoo maar niet gaat; men mag niet dwars tegen hoo gere autoriteiten ingaan. f. Het depart, van Onderwijs deelt me de, dat over 1938 aan deze gemeente f 8580 is verstrekt als voorschot op de vergoeding der onderwijzers-salarissen. Het werkelijk bedrag beloopt f 8583, alzoo f 3.^ meer, die inmiddels zijn gerestitueerd. 9. Door het Hoofdkwartier is een ont- werp-verordening ingezonden betreffende het opvorderen van persoonlijke diensten, door mannelijke ingezetenen van 1860 jaar, tegen een loon naar de norm in werk verschatffing. De heer v. AST merkte op, dat een ge neeskundig attest ten aanzien van invalide personen, volstaan kan met het onderzoek van één dokter, inplaats van twee. Verder dat de termijn voor inzage van het desbetreffend register van tewerk te stellen personen, minstens een maand be hoorde te zijn. En tenslotte dat bij het op vorderen van werkkrachten rekening worde gehouden met hen, die hoogst moeilijk uit hun bedrijf kunnen gehaald worden en be ter te vervangen zouden zijn door hen die gemakkelijker kunnen gemist worden. De VOORZ. zeide, dat deze bemerkin gen kunnen geformuleerd worden, maar bij A. WIELHOUWER voorbaat wees hij er op dat de bedoelde inzage-termijn van 14 dagen ruimschoots is. h. Dr. J. Tazelaar te St. Maartensdijk heeft het voornemen een dam te leggen als inrit van zijn boomgaard in de Stoof- weg. En indien Ged. Staten hiervoor toe stemming zouden verleenen vraagt hij van de gemeente een ig den weg staande ol men boom over te nemen. B. en W. hebben dien boom laten schat ten en ze is door wagenmaker Nieuwenhui- ze getaxeerd op f 5. In 't algemeen noemde men deze prijs niet hoog en had men geschat f 10.te noteeren. Nadat de opmerking was gemaakt dat de gemeente deze boom als zoodanig zijnde onroerend goed, niet onderhandsch mocht verkoopen, werd goedgevonden de prijs te bepalen op if 10.-, na rooiing door de ge meente, welke verkoop kan geschieden na de toestemming door Ged. Staten voor de aanleg van den dam. i. Goedgekeurd werd het nieuwe con tract met de P.Z.E.M. voor de straatver lichting. Daarin is bepaald dat de avond- verlichting zal branden drie kwartier né, zonsondergang tot 11 uur en de nachtver lichting, op de hoeken der straten vanaf het voorgaande aanvangstijdstip tot drie kwartier vóór zonsopgang en geldig van 16 Augustus tot 16 Mei. II. Ter benoeming van een controleur voor de werkverschaffing etc, ingaande 1 Dec. a.s. op arbeidscontract en tegen f 150 's-jaars, ging men eerst over in Comité ge neraal. Na heropening werd tot stemming over gegaan en werden uitgebracht op P. J. v. Houdt 3, L. C. Slings 3 en H. Uijl 1 st. De 2e vrije stemming was vrij wel conform aan de Ie met uitzondering dat nu 1 st. werd uitgebracht op J. I. Monteau. Bij her stemming werd benoemd L. C. Slings met 4 st. tegen 3 op P. J. van Houdt. III. B. en W. stelden voor aan Ged. St. ontheffing te vragen van de invoering van het verplichte leervak j. gymnastiek op de openb. School, op grond er van, dat zoo wel een lokaal als een geschikt terrein ont breekt, terwijl onder het personeel er geen daartoe bevoegde kracht is. Voorheen kon de ontheffing worden gevraagd voor 2 jaar, doch nu slechts voor 1 jaar. Bovendien al zou er een geschikt terrein zijn, zou de aanschaffing van diverse middelen een niet onbelangrijke uitgave vorderen. De heer BOOGAART heeft altijd gepleit om ten dezen geen uitstel omdat hij een overtuigd voorstander van dit vak is, nu zal hij in de aanvrage berusten, ook omdat het maar voor één jaar is. Aldus algemeen besloten. De VOORZ. zeide dat B. en W. eenige menschen in dienst hebben moeten nemen voor de opnamen van evacuatie-gelegenhe- den. Maar zou ook de Voorz. toestemming vsdllen vragen voor de aansluiting van een tij delijke administratieve hulp indien dat noo- dig mocht zijn, zooals te verwachten is. Hij is wel niet bang voor het werk, maar het vele zou toch te machtig kunnen worden. Ook een kleine te verstrekken vergoeding daartoe zou hem aangenaam zijn. Unaniem kon men zich daamiede veree nigen, terwijl de vergoeding in comité ge neraal zou besproken worden. Bij de rondvraag vestigde de heer van AST de aandacht op de goot in den Ach terweg loopende vaji Iz. Geuze tot Nieuw- kerk. B. en W. zullen er aandacht aan schen ken. Voorts vroeg hij of de kolentoeslag voor kleine boeren ook toegepast wordt, waarop de VOORZ. bevestigend antwoordde. De heer NIEMANTSVERDRIET vestig de meer de aandacht op de rioleering in de Achterweg, waar de modder 1 M. bo- .ver het riool gestegen, is. Nu, de tuintjes ontruimd zijn, kan zij daar gedeponeerd worden. Ook dat zullen B. en W. nader bezien. De heer BOOGAART heeft de uitsteken de werking van een kleuterschool te Bruinis- se gevolgd, en gaf in ernstige overweging te onderzoeken om ook in deze gemeente zoo'n school voor 46 jarigen op te rich ten. Dat mag een hoogst noodige zaak worden geacht, daar die kleinen onwille keurig op straat hun heil zoeken en aan verkeersongelukken bloot staan. De VOORZ. zal deze zaak bij B. en W. in onderzoek nemen. En verder verklaarde de heer BOO GAART een oud stokpaardje van stal te halen, dat nu al 37 jaar oud is, de zoogen. dokterskwestie, die in 1902 feitelijk ont staan is met de vacature van Rijssel. En nu is laatst wel een wijziging in de instruc tie aangebracht met 43 stemmen, maar bevrediging geeft ze niet. Niet in het nainst gericht zijnde tegen de persoon van den gem. geneesheer, maar uitsluitend in het belang der ingezetenen, stelde hij voor, in de instructie alsnog de bepaling op te ne- man, dat de gem. geneesheer, evenals elk ander gem. ambtenaar in de gemeente moet wonen. Is hij daartoe hierdoor gehou den, dan staat het hem vrij dit op te vol gen of na te laten, maar dan zijn de ge volgen daarvan door hem te aanvaarden. De VOORZ. noemde het inderdaad een oud beestje dat van stal gehaald is, dat buitendien moe blijkt te zijn. Hij had lie ver gehad dat men geen oude koeien uit de sloot had gehaald. Niettemin zal hij het verzoek van den heer Boogaart bij B. en W. overbrengen, al kan hij geen groot succes voorspellen. De heer NIEMANTSVERDRIET was In dezen van zienswijze veranderd. Door tel kens op deze zaak terug te komen, wordt het als 't ware iets persoonlijks, alsof men vóór den een en tegen den ander is. Het is veel beter de zaak op zijn beloop te laten en aan de tijd over te laten een wijziging te scheppen. Hij zal er voortaan het zwij gen toe doen. Tenslotte deelde de VOORZ. mede, dat de controle vanwege sociale zaken over 1938 een bedrag van ruim f 58 heeft aangetrof fen, dat op de steun, de kerstgave en de kolentoeslag meer is uitgegeven dan ver antwoord kon Worden. Dit surplus zal bij de volgende steunbijdrage in mindering wor den gebracht. De VOORZ. zeide, dat het toenmalig dag. bestuur enkelen, niet heeft willen uitslui ten van die bedragen, dien zij het noodig oordeelden en was van oordeel, dat de raad daarmee zich wel zou vereenigen. Hetgeen dan ook het geval was. Daarna sluiting met dankgebed. U niet zoo maar een costuum in Uw handen om er verder af te zijn; neen is de pantalon te wijd oif te lang, of anderzins; de jas te veel of te weinig getailleerd! Dit alles maken vsrij gratis en vak kundig voor U in orde, tot in da puntjes!! Costuums vanaf f ll.'ÏS tot f 3S. Win'terjassen met en zonder ceintuiur vanaf f 15.tot i SO. Oabardine Regenjassen met en zon der ceintuur vanaf f 13.50 tot f 23.— Jeikkerg, Fantasii^roeJken enz. Prijizen zijn nog, onverhoogidl. A. ALEMAN OUDDOBP Voor Maatkleeding en Oonfetótie KAEWIJZAAD, Zooals bij persbericht van 27 October reeds is bekend gemaakt, heeft de minister aan de Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor de Zeeuwsche eilanden te Middel burg naar aanleiding van hun verzonden adres inzake uitvoer van Karwijzaad, het geen destijds ook door ons werd gepubli ceerd, medegedeeld, dat, Karwijzaad niet zal worden overgenomen van Overheidswe ge, terwijl een regeling zal worden getrof fen voor die partijen karwijzaad welke reeds door de Prov. Voedselcommissaris waren ingenomen. Den uitvoer van ge noemd product wederom mogelijk te ma ken ligt voorts in de bedoeling, waarvoor een regeling in voorbereiding is. iiuiiiHiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiHiniHniiiiHHiiiiHtniUHHiiuiuiM uiidWHniiiHiin«iinnu«iinitHni»ui»i»iiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiii^ TWEEDE DEEL. De verditrving van üe S>panjaarden van onze eilanden. Door IVIEVAHOB. Naar een oud dagboek. Auteursrechten voorbehouden. .58. Hongerig en dorstend naar het levende Woord des Heeren .gingen ze toch, om zich zelf niet in gevaar te brengen me^ groote voorzichtigheid te werk, Hoe was hun den Bijbel dierbaar en met welk een dankbare herinnering dachten ze vaak aan Simon Gieke, die in zoovele wo ningen een Bijbel had gebracht. Hoe be^ treurden ze zijn dood, want dat hij dood was moesten ze wel gelooven, daar hij an ders zich wel op het eiland zou hebben vertoond. Dat liij weldra weer in hun midden zou zijn Jtonden ze niet bevroeden(. Op zulke menschen nu werd door Ro me's kerk het booze gespuis van de ze- venstuiverslieden losgelaten, die loerend en gierend naar hun goed en bloed niet zouden rusten voor ze de ketters tot de laatsten man hadden uitgeroeid naar het ideaal van den verachtelijken Daneszoon. Da,t booze gespuis onder de hoofdleiding van den priester Anthonio begon in Augustus 1572 bij vernieuvsang zijn netten te spannen om Gods volk daarin te vangen. HOOFDSTUK IX. Boomsche terreur op het eiland Tholen, 't Is een der eerste dagen van de maand September 1572. Alles wijst er op, dat de zomer ten einde spoedt, 's Morgens en 's- avonds is het bepaald koud en de eerste barre najaarsdagen hebben reeds over de "ontbloote velden gegierd de bewoners er aan herinnerend, dat de winter zoo zachtjes aan weer voor de deur staat. De winter met zijn verschrikkingen van stormen en hooge watervloeden. De schrik zit er bij de bewoners nog in, de heninnering aan den vreeselijken Allerheiligenvloed van het jaar 1570, die over het geheele eiland Tho len groote schade deed en verschillende polders onder anderen de Scherpenissepol- der en Westkerke deed overstroomen lag nog versch in 't geheugen. Vrouw Meeuwis zoon bewoonde een klein boerderijtje in de Scherpenissepolder. Vroeger had de boerde rij veel Zuidelijker gelegen, zeker wel twin tig minuten loopens, maar toen was het land overstroomd en zoo ongeveer een goe de 40 jaar geleden was het op de tegenwoor dige plaats opgebouwd. Eigenlijk was de boerderij, die in de Wulpendalesche polder had gelegen een polder die door de zee was opgeslokt hier herbouwd. De oude materialen had men er voor ge bruikt en zoo was hier dan het boerderijtje ontstaan, veel kleiner van behuizing en schuren, maar vooral veel kleiner aan grond dan de oude boerderij. Veel had Vrouw Meeuweszoon beleefd: haar ouders waren gestorven, ook haar broer en liaar zuster en wat haar bovenal met onzegbaar leed vervulde ook haar man, waarmede ze slechts een vijftig jaren was getrouwd ge weest haar een zoontje en dochtertje na latend. De moeiten des levens waren haar dus allerminst gespaard. Na den dood van haar man met haar twee kleine .kinderen overblijvend was haar le ven een leven van inspanning en arbeid ge weest. En van angst. Angst, wanneer de stormwind het water hoog opjoeg, als ze naar den zolder ge vlucht het zeewater over den dijk zag slaan, ieder oogenblik vreezend dat de dijk het zou begeven. Want de zee was onverzadigbaar. Telkens en telkens dreigde de felle stroom uit het Lodijkêrgat komend, opgezwiept door den Zuidwester storm den dijk te door breken. Reeds was een Inlaagdijk gelegd op een paar honderd schreden van haar woning. Wat bange nacht had ze op zolder door gebracht, dien vreeselijken Allerheiligen- nacht, neen nooit zal ze het vergeten. De dijk doorgebroken, in der haast het vee ge bracht door haar jongen naar den Poort- vUetschendijk, die jongen niet meer terug gekomen. Zoo zat ze met haar dochtertje op den zolder. En ook daar nog dreigde de dood. Tot op den zolder drong het water door. Ieder oogenblik vreesde ze dat het huis zou instorten. En dan de zorg voor haar jongen. Die vreeselijke onzekerheid of haar jongen nog leven zou of hij mis schien door het water verzwolgen was. Neen 'twas eigenlijk geen doen om hier te blijven wonen. Als vrouw met twee kinderen. Maar wat zou ze? 't Was de erve harer vaderen. 't Verschaifte haar en haar kinderen een, zij het dan ook sober stuk brood. Zoo had ze daar geleefd en getobd. Maar nu zou het beter gaan. Haar jongen was een flinke knaap van zeventien jaar, die al meer en meer het bestuur en de leiding, daarin door zijn moe der voorgelicht, van het boerderijtje op zich begon te nemen. Van haar beide kinderen had ze niets dan plezier en haar toestand was veel draaglijker geworden dan bij den dood van haar man in het jaar 1558 toen ze met de beide jonge kinderen was overgebleven en al het werk op haar schouders rustte. Inwonend dienstvolk had ze niet kunnen bekostigen, zooveel mogelijk werd ze door de boeren uit Westkerke geholpen en wat niet gedaan kon worden moest maar blij ven liggen, als ze maar In het hoognoodi- ge voor zich en de kinderen kon voorzien' en haar boerderijtje maar aan haar zoon kon overdragen. Dat had haar steeds voor' oogen gestaan en dat doel scheen ze nu met al haar getob haast bereikt te hebben. Van haar moeder, die van goede af komst was had ze een goede opvoeding gehad, «oodat ze kon lezen en schrijven en deze VïKirdigheden had ze ook haar kin deren geleerd. Zoo had ze voortgeleefd te midden van den strijd der geesten, die het Thoolsche volk beroerd hadden. In den Roomschen godsdienst opgevoed had ,«c door haar hard en .zorgelijk leven eigenlijk niets aan den godsdienst gedaan. Daarvoor had ze geen tijd. Eenige Roomsche gebruiken, nu ja uit kracht van opvoeding had ze er nog aan vastgehouden, zonder er eenige belangstel ling voor te hebben. Haar leven was een zorgen - en werkleven. Ook op Zondag had ze al evenmin rust als in de week. En toch was ook de strijd der geesten, deze afgelegen woning binnengekomen. Had tenslotte ook deze vrouw beroerd. Gods Woord was in haar huis gekomen. Franke uit Westkerke had het haar ge bracht. Hij had er een en ander bijgezegd, maar dat was niet tot haar doorgedrongen. Dat zij het boek had aangenomen, waarom zou ze het niet hebben gedaan?

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1939 | | pagina 3