CHD>/EEKBI/^opGED.GQ0nD5IAG vöördIZUI^^^ EltAHDEn De vrede van Hitler. S. S. „Binnendijk'' op een mijngeloopen. N.V. üiïGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEÜWS" Bieten rooien PUROL 12e Jaargang WOENSDAG 11 OCTOBER 1939 No. 1082 WAARIN SeOERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD ..ONZE EILANDE.^" 1 8e JAARGANG Belastingzaken en Boekhouding W. A. DE BAKKER voor Handel, Bedrijf en Particulier VECHTEN TEGEN BEN BEGIEM. Advertentie^ri{|is 20 cent per r^el. Reclames 40 et.; Dienste aanvragen en aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boek'aan» kondiging 10 cent per tegel Contraeten belangryk lager. UITGAVE VAN Gevestigd te Middelhamis Prins Hendrilcstr. 122 C Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17. Bijkantoor voor Zeeland: St. Maartenadyk Markt, Telef. 59. Abonnementspr^s 90 cent per 3 maanden bQ vooruitbetaling. Verschjfnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week. Afzonderere nummeta 5 oeai Buitenland 8 gulden per 'Jau De rede, welke Vrödag door den Dult- sehen Rökskanseller Hitler voor de Rijks dag werd uitgesproken, heeft weinig' nieuws gebracht. Tevoren was reeds bekend dat Hitleri nu de oorlog in Polen geëindigd is, aan Engeland en Frankrijk vrede zou aanbieden. Men was er alleen nog nieuws gierig naar, in welke vorm hö dit zou doen en of er als naar gewoonte ook nog sensa- tioneele dingen zouden worden medege. deeld. Wij hebben deze rede beluisterd en ons na afloop niet aan de indruk kunnen onttrekken, dat hier een man sprak, die eenerzijds geweldig pochte op de Poolsche overwinning, doch tevens heimelijk de voortgezette oorlog met de Westersche de- mocratiën Vreest. Wti willen deze rede niet op de voet vol gen, maar er toch één en ander uit naar vo, ren brengen, ten einde gelegenheid te heb ben, er op te wijzen, da^ Hitler alle dingen totaal op hun kop zet en met grenzenlooze vrijmoedigheid als vredesapostel optreedt, terwijl Zfl'n legers de ééne verovering na de andere' bewerkstelligden. „De veraintwool<d)eli}kheld voor de Pool sche oorlog ligt geheel voor rdkeninïg van Polen", aoo luidde Hitlers bewering. Wij vragen: Wie begon de aanval? Wie stelde onaanvaardbare elschen aan Polen? Wie legde het er op toe, Polens levensruimte te beknotten? Welk land, dat zfln onafhanke lijkheid wenscht te behouden, en zichzelf res pecteert, laat zich zulke eisohen stellen Het is een verregaande onbeschaamdheid de schuld nog te willen laden op een land, dat "^et anders deed, dan ztjn vrijheid ver dedigen. „De grondislagen ivan de Poolsche staa* deiiglden lüet"^ aldus Hitler. Het kan z\jn. Maar wat heeft Hitler daarmee te maken? Engeland en FrankrtJJi gaat het volgens hem niet aan, hoe Duitschland geregeerd wordt. Waarombemoeit hij zich dan met de interne zaken van Polen? Trouwens, de vraag mag gesteld: „Deugen de grondsla gen van den Duitschen staat?" „Anderhalf milUoen Duitachers werden uit Polen verjaaigdl,,. Gesteld, dat ^^t waar is, dan hadden de Polen daarin groot gelijk, want al deze Duitschers warendoor eeuwen lange kolonisatie in de Poolsche gebieden doorgedrongen, opdat later blikbaar gezegd zou kunnen worden deze gebieden 2^n Duitsch! „Polen vrildie Duitschland aanvallen in Ponuu»ren en Oost-Pruteen." Wie is er op de wereld, die dit gelooft De Polen waren wel wijzer. Dit argument is van dezelfde waarde als dat van de gruwelen tegenover Duitschers gepleegd. Indien er van Pool sche zijde wandaden ztjn begaan, is dit slechts een reactie geweest o^ de provoca tie en de terreur der Duitschers. „Polen mobilseerde ten aamvaL" Bekend is, dat het Poolsche leger nog in volle mobi. lisatie was, toen de Duitschers reeds blijkbaar met hun niet-gemobiliseerde leger kilometers ver In Polen waren doorge drongen^ „Nergiens )s het verlangen nsAr yredte zoo groot als in DnBtschlaindL" Dit kon wel eens waar zijn, maar dan alleen onder de bur gers. De nazi-leiders weten nog niet, wat vrede zijn begrippen, die elkaar uitsluiten. Majar als Duitschland dan zoo naar vrede haakt, laat Hitler dan zlgn volk de vrede geven en geen permanente mobilisatie en oorlogstoestand in het leven roepen. „Tot hedlen ikonden aUe iveraniderinigjen in de Doropeeschei jgirenzen osonder ,bloedivergi>©- ten tot standi komen en als de oorlog'shlt- sens niet aan het werk geweest waren, was dit oolk Ma geibeufd." We begrijpen het, Hitler vond, dat zijn methode uitnemend werkte: Oostenrijk, Sudetenland, Bohemen, Slowakije en Memel zonder slag of stoot ge nomen. Dat waa inderdaad een prestatie, waar Napoleon en later Roemenië en Frank, rijk b.v. eveneens op zulk een zeer vreedza, me Wijze onder de bescherming van Hitler konden worden gebracht. Men vraagt zich af, of Hitler nu werkelijk gelooft, dat de wereld dit duivelsche systeem van landwin. hin,g zou blöven gedoogen. Zoo ja, dan moet hö toch wel zeer naïef z^n. „Slowaliye heeft z»U om beschennln|g van DMStschlama; geiviraagd." 't Is mogelijk., Maar dan is dat gebeurd door een soort Slowaken, die heel veel geleken op een ze ker soort Nederlanders uit den jare 1795, die méér Fransch dan Nedérlandsch geori ënteerd waren en 18 Jaar noodig hadden om tot de erkenning te komen, dat 2le dom en landsverraderlrjk gehandeld hadden. „Ik wl]d& wel de oude v^and^chap tois- schen Franikryh en Duitschland begraven." Zoo sprak Hitler. Maar wat moeten de Pranschen denken van zfln uitspraak in „Mein Kampf." De onverbiddelijke doods vijand van het Duitsche volk is en blijft: Frankrijk! ,Jn het verikrygen van Dultschlands recht Is niet de methodte, ffloch slechts het resultaat van belang." Ziedaar klaar en duidelijk de leer van: het doel heiligt de mid delen. En wat is Dultschlands recht? Zijn levensruimte. Hoever strekt deze zich uit? Zoover de macht van Duitschland strekt, „Duitschland wenscht zün koloniën terug." Om er strategische punten b.v. duikbootba. ses van te maken? Engeland en Frankrijk waren wel zeer dwaas, als ze hierop ingin- geny „De staten zullen byeen moéten komen om vrede 'te sluiten, maar waarom moeten er eerst millioenen vallen?" Dat zegt iemand, wiens leger zoo juist een volk van 34 milloen hebben neergeslagen en War schau tot een puinhoop hebben gemaakt. En tenslotte damiklte Hitler den Almachti ge, dat Hij de wapenen van Duitschland tot dusver gezeigend heefij. We zullen hier niets van zeggen. Een dergelijke proifanatie laat zich moeilijk kwalificeeren op parle mentaire wijze. De strekking van Hitlers rede was intus- schen: De Poolsche kwestie is opgelost, Duitschland en Rusland hebben het land ge deeld en het oude Polen zal niet meer her rijzen. Waarom dus nog langer oorlog ge voerd? Duitschland heeft zijn doel bereikt. Het heeft Versailles kapot geslagen en al zijn randstaten, die het bedreigen konden, onschadelijk gemaakt. Duitschland wenscht niets meer, dan alleen de koloniën en daar van wordt geen ultimatieve kwestie ge maakt. Waarom zou het dus verder vech ten? Het belang van Duitschland is: vrede. Wö begrijpen dat. Hitler heeft liever geen oorlog met Engeland en Frankrijk. Het is gemakkelijker, om het half jaar een tweede of derderangstaat neer te slaan of te over rompelen en dan na elke usurpatie het voor te stellen, alsof Duitschland tevreden is, om straks opnieuw te beginnen. Dit „spelletje" ging aardi,g vlot en bracht het „Reich" groote winst. Spelbrekers kan het daarbij niet gebruiken. Daarbij komt, dat Duitsch land in de wereld zoo ongeveer alleen is ko men te staan. De as-genoot Italië houdt zich merkwaardig stil en toont geen lust zich te storten in een avontuur, door Hitler ontketend. Spanje heeft het van zich ver vreemd door het verbond met de Sovjets en Jai)an eveneens. De eeni,ge „vriend," die hulp zal bieden isStalin! Duitschland positie, oogenschijnlijk sterk, is in -wezen heel zwak en een langdurige oorlog zal het én ruïneeren én tot revolutie voeren. Dit alles weet Hitler zeer wel. En daarom wil hij vrede. Zullen de Westersche mogendheden op deze vredesaanbieding ingaan? Neen! Duitschland heeft zijn doel bereikt, maar Engeland en Frankrijk niet! Welk doel hebben deze beide geallieerden? Ten eerste: Dultschlands overheerschende machtsposi tie in Europa te breken. Ten tweede: Als middel daartoe vernietigingvan het Hitler- regime. Ten derde: Herstel van Tsjecho- Slowakije en Polen. Ten vierde: Een radi caal einde te maken aan de voortdurende agressie en onveili,gheid. Daarvoor zijn deze landen In de oorlog gegaan. Indien zij nu zouden terugtreden, had Hitler wederom en dan voor goed het pleit gewonnen. Dan ware Europa overgeleverd aan de willekeur van Berlijn en Moskou. En dan pas zouden de wereldaspiraties van het nationaal-so- cialisme en het bolsjewisme zich in volle omvang kunnen doen gelden. Is het d^"^ waar, dat Duitschland streeft naar een wereldpositie Herinnert men zich niet, dat de nazi's telkens spraken van een „nieuwe orde"? Wat moet dit anders be- teekenen dan een nieuwe verdeeling der Wereld, waarbij de bezitters zullen verli,e- zen en de bezitloozen zullen vwnnen? Ge looft men in Engeland en Frankrijk niet aan Hitlers verklaring, dat Duitschland nu werkelijk tejreden is? Men kan daaraan niet gelooven, want Hitler brak herhaalde lijk zijn woord. Ziehier de feiten: Op 17 Maart 1934 verklaarde Hitler het verdrag van Locarno voor geldig. Op 7 Maart 1936 verscheurde hij het door remilitairisatie van het Rijnland. Op 21 Mei 1935 verklaarde hij: Duitsch land is niet voornemens tusschenbeide te komen in debinnenlandsche aangelegenhe den van Oostenrijk, Op 13 Maart 1936 annexeerde hij Oos tenrijk met geweld. Op 26 September 1938 zei hij: De Sudeten Duitsche kwestie Is het laatste probleem dat moet worden opgelost, daarna heeft Duitschland geen territoriale vorderingen meer en de Tsjechen wilde hij niet hebben. Op 13 Maart 1939 overweldigde hij Bo hemen en Moravië en maakte het tot een protectoriaat. Op 12 September 1938 zei Hitler: Duitsch land heeft besloten de grenzen met Polen als onherroepelijk te beschouwen. Op 1 September 1939 rukken de Duit sche troepen Polen binnen en overweldigen het met hulp der Sovjets. Is het wonder, dat Frankrijk en Enge land met al dezte feiten voor oogeU geen ge. loof kunnen hechten aan de woorden van Hitler, als ïhij nu verklaart, dat hij niets meer wenscht, noch van Frankrijk, noch van Engeland? Het vertrouwen ontbreekt. En daarom: Hitler bracht de oorlogstoe stand over Europa en Wil nu zijn vrede dic- teeren, maar deze vrede is de ware niet. Zoolang er geknechte en onderworpen vol ken in Europa zijn en de drei,ging voort duurt, zullen Engeland en Frankrijk geen vrede sluiten. LAATTJW uitsluitend op deslsamdlge en vlotte wijze behandelen, bg OÜDDORP Vermogens, en Beleggingsbeheer. (Ook voor de Zeeuwsche eilanden.) Vechten tegen een regiem, tegen een re- geeringsvorm, waaraan men agressie toe schrijft is een onbegonnen werk. Dat heeft Engeland ondervondenHet re giem van den Duitschen keizer moest weg. Het gelukte. En de gevolgen. Niets bereikt. Na twintig jaar een n(% meer gevrees,d re giem. En zal Engeland om dat te vernietigen weer blijven vechten? 't Heeft er allen schijn van. Maar wat dan. Stel eens: Enge^ land behaalt de overwinning. Wat dan? De regeeringsvorm van Hitler vernietigen. Beletten, da^ Duitschland weer een macht van beteekenis wordt. Maar dat is onmogelijk. Moet dan Duitschland weer geknecht worden^ Maar dan legt men toch weer de .kiemen voor de herhaling van wat in de laatste jaren is geschied. De geest van een volk laat zich niet over winnen. Zeker niet van zoo'n groot volk als Duitschland is. Zal men het <lan uiteen ruk ken Machteloos maken Dat zal dan toch moeten. En is dat verantwoord? Neen vechten tegen een regiem is een dwaasheid. Moeten daarvoor wellicht millioenen sneuvelen Dat is geen oorlogsdoel. Dan ware het beter realistisch de zaken te bezien en daaruit zijn conclusie te trek ken. Vechten tegen een regiem, de geschiede nis heeft het geleerd baat niet. Is onvruchtbaar en tot mislukking gedoemd. HITLEB HEEFT GESPROKEN. '^*^'^^- Dagen lang heeft men gewacht op het spreken van Hitler. Algemeen werd verwacht dat er na de bezetting van Polen een vredesaanbod zou komen. Men sprak wel van een vredesof- fensief. En nu heeft Hitler gesproken., En komt nu de vrede Het ziet er niet naar uit. De grondslag van Hitler zal door Engeland niet aanvaard worden. De stelling waarvan Hitler uitgaat komt hierop neer. Versailles met al wat daar aan vast zit heb ik opgeruimd. In samenwerking met Rusland heb ik orde gesteld in Oost-Eur opa. Dat is een zaak waar Engeland en Frankrijk niet mee te maken hebben. Voor het overige: Ik heb geen aanspraak op het geen van Engeland of Frankrijk is, ook van niemand der landen meer. Een gevolg van Versailles moet nog worden opgeruimd en dat zijn de koloniën. Die begeert Duitsch land terug. En verder zouden de volkeren samen moeten komen om te overleggen over ont wapening, vaststelling van de munt en her stel van den handel. Kort gezegd: Duitschland heeft bereikt wat het heeft nagestreefd, de anderen heb ben zich daar bij neer te leggen. En de anderen? Zullen ze da^ doen? Waar Duitschland van vrede spreekt, zullen zij dat als basis voor vrede erkennen? Neen. Zeker, ook zij spreken van vrede. Maar dan moet eerst het regiem van Hitler weg. De voortdurende bedreiging van een agressee. rend, van een aanvallend Duitschland. Zoo spreekt men van vrede, maar bedoelt oorlog. Zoek^ men naar vrede, maar Vindt die niet. 't Staat te vreezen, dat de verschrik kingen van den oorlog nu pas recht zullen losbarsten. Naar het ons toeschgnt ligt de vrede, zoo ze ooit nog komt, nog zeer ver in 't verschiet. Met als gevolg groote ellen de. Ook voor ons. Maar: 't Is God, die de oorlogen stilt en doet ophouden. Uit Hitlera spreken komt geen vrede voort. Alleen God is de machtige. Distributie van levensmiddlelen. In de oorlogsjaren 1914 1918 vond de distributie plaats via de gemeentelijke bu reaux, die de goederen leverden. Thans is de opzet anders. Men is er van uitgegaan, dat de handel zooveel mogelijk intact moet blijven en dat de goederen lan,gs de normale kanalen van den handel bij den consument moeten wor den gebracht. Tevens ligt het in de bedoeling van de Re. geering, de distributie niet alleen te doen geschieden wanneer er schaarschte heerscht maar ook dan zullen artikelen gedistribu eerd worden, wanneer de productie dier ar- tikelen voldoende is voor den afzet in Ne. derland, maar waarbij gevaar bestaat, dat de voorraden zullen worden weggekocht. Het café-, hotel- en restaurantbedrijf zal zooveel mogelijk geheel Intact blflven. Te vens is een aparte regeling getroffen voor gestichten, als ziekenhuizen, gevangenissen en dergelijke. De uitreiking van de rijksdistributiekaar- ten is geschied en had een vlot verloop. Deze uitreiking betrof slechts een voorloo. pige regeling. Thans is in vele gemeenten in bewerking en in andere gemeenten reeds uitgereikt de distributiestamkaart. Op vertoon van de distributiestanikaart zullen bonboekjes worden uitgereikt. Deze bonnen dragen nummers. Per radio enperg zal dan worden medegedeeld,in welk tijd vak en welk artikel op een bepaald num mer te verkrijgen is. Daar brood eiken dag benoodigd is, zjullen hiervoor aparte bon boekjes worden verstrekt. De winkelier levert op de bon het aan gekondigde artikel en levert deze bons op geplakt in bij het distributiekantoor; dit zorgt nu voor verzending naar het Centraal Distributiekantoor. Nadat de bons zijn in geleverd kan de omzet per winkelier wor den berekend. Voor de eerste maal is de voorraad en de omzet bij den kleinhandelaar opgenomen per enquête-formulier, die thans door het Centraal kantoor worden bewerkt. Is de omzet te groot of te klein opgegeven op dit formulier, dan zal dit aanstonds na de in levering der bons blijken. Berekend naar het aantal ingeleverde bons wordt de win kelier een bestelbiljet toegezonden, waarop zij goederen bij den groothandel kunnen aanschaffen. De distributiestamkaart heeft nog een doel en wel het volgende. Het geldt tevens als indentiteitsbewijs, zij is een soort bin- nenlandsch paspoort., wat reeds in België jaren voorkomt onder den naam: carte d' indentité. Ook wa(nneer de distributietijd is geëindigd, behoudt deze kaart haar waar de als zoodanig voor politie, justitie en an dere autoriteiten. Zoodra alle kleinhandelaren zyn ingeschre ven en de gegevens voorkomende op de en quête formulieren voldoende zijn verwerkt, kan, zoo noodig, een aanvang met de dis tributie worden gemaakt. LANDSTORMEBS MET KLEIN VERLOF, 's-GRAVENHAGE, 9 Oct. Van bevoeg de zijde wordt ons medegedeeld, dat binnen afzienbaren tijd ongeveer vier duizend ge- mobiliseerden, die krachtens een verbintenis bij den vrijwilligen landstorm waren opge roepen, me^ klein verlof zullen worden ge zonden. Zulks zal geschieden ingevolge ver zoeken der betrokkenen, ,die verklaard heb ben een vrgwillige verbintenis slechts te hebben aangegaan in de meening bö mobili satie niet te zullen worden opgeroepen. 10.000 BALEN SUIKEB ZMN OP KOMSX. Uit Engeland, waar ze eerst uit het *-^- „Stuyvesant" moesten gelost, maar later naar Nederland zijn vrijgegeven. KANONGEBULDER TB OOSTMAHORN. OOSTMAHORN, 9 Oct. Te Oostmahorn is gisterochtend omstreeks elf uur gedurende een korten tijd een hevig kanongebulder ge hoord komende uit de richting van de ost- Friesche eilanden. Kloven, ontvellingen, schrammen en andere huidverwondingen verzacht en geneest men snel met Doos 30 en 60 cent. DE BEMANNING GERED. Het met graan en veevoeder volgeladen schip in het Kanaal gezonken. Het Nederlandsche stoomschip „Binnen dijk" van de H.A.L., dat van New York op weg was naar Rotterdam, is Zaterdagnacht nabij Shambles Light op een m^jn geloopen en gezonken. (Shambles Light ligt ongeveer 20 K.M. Z.O. van Weymouth,) Alle 41 opvarenden konden worden gered Zij zijn in de Engelsche Marinehaven Wey mouth aan de Zuidkust van Engeland, aan Land gebracht en voorloopig opgenomen in het Zeemanshuis, het hotel van het Leger des Heils en twee andere hotels. Twee leden van de bemanning, een Bto-< ker en een 18-jarige leerling, zijn in een ziekenhuis opgenomen met beenbreuken. De „Binnendijk" is het tweede Rotterdam- sche koopvaardijschip, dat sinds het begin van de vijandelijkheden is verloren gegaan. Naar men zich herinnert, is het s.s. „Mark" van Vinke en Co. te Rotterdam, de vorige maand in de Noordzee op een mijn geloopen en gezonken. Afgezien van het verlies van het 6783 bruton metende schip, dat in 1921 op de N.V. Werf de Noord te Alblasserdam werd gebouwd, voor de HiA.L., heeft dit verlies beteekenis, omdat het 6./3. Binnendijk vrijwel volgeladen was met graan en veevoeder, bestemd voor de Nederlandsche regeering. Een correspondent van het A.N.P heeft een onderhoud gehad met den heer Moree, gezagvoerder van de „Binnendijk." De heer Moree vertelde, dat hg zich op de brug bevond, toen zich een vreeseltjke ontploffing voordeed. De machines en da draadloQze installatie raakten in het onge- reede en konden geen dienst meer doen. Zeer langzaam begon het schip te zinken. Daar van de radio-installatie geen gebruik gemaakt kon worden, moest men vuurpijlen a)fschieten om de aan- dacht te trekken. Deze vuurpijlen wer den beantwoord en later kwam een der vaartuigen die in dienst van de Brit- sche contrabandecontrole staan, langs zij. Het vaartuig maakte zich vast en nam alle opvarenden aan boord. „Wij hadden," aldus de heer Moree, „geen passagiers aan boord. Onsje reis van New York was tot dusverre door niets büzon^ ders gekenmerkt. Ook bij het naderen van de Engelsche kust namen wg geen teeke nen van oorlog waar." Een der opvarenden zelde nog: „WiJ" la gen In onze kooien, toen wij de ontploffing hoorden." Naar wij vernemen bevonden zich op' de „Binnendijk" twee opvarenden «It Middel- hamis, o.m. de zoon van den heer Verwers. Het vergaan van het s.s. „Binnendijk" kost de regeering 1% mlUioen gulden, aan gezien zoowel het caaco als de lading op het z.g. regeerings tarief verzekerd waren. KAMER VAN KOOPHANDEL EN FA BRIEKEN VOOR DORDRECHT EN OMSTREKEN. Dordrecht, 7 October 1939. HULPVERLEENING AAN GEMOBILI SEERDE ZAKENLIEDEN. De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Dordrecht en Omstreken heeft met het Bestuur van het' Borgstellingsfonds voor het District der Kamer oVerleg gepleegd over de mogelijkheid, dat door deze laatste instelling ook de zakenbelangen van hen,- die thans in militairen dienst zijn, worden behartigd. Dit overleg heeft tot een gunstig resultaat geleid. Niet in de eerste plaats wordt beoogd hulp van financieëlen aard, al kan mogelijk het Fonds ook hier zijn gewone taak vervul-» len. Op den voorgrond zal echter staan het

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1939 | | pagina 1