CriDWCEK5l/\DÖpGED.GR0nD5IAG ^^SnolZUID-HOaEnZCEU^^ EHAHDEn
i
i
l
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEDWS"
Buitenland
GEMENGD NIEDWS.
Het oorlogsdoel van
Engeland.
12e Jaargang
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1939
No. 1078
Flakkeesche Boerenbond.
Rook- en
Pruimtabak
50 Sigaren 87'|2 et
VERBRUGGE
Administratiën l
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE E IL A N D E .4" ISe JAARGANG
W. A. DE BAKKER
OUDE SMAAK
13 en ZO et. per half pond
MID DELHARNIS
OVERBOORD GESLAGEN
EN VERDRONKEN.
VOERMAN DOOD LANGS DEN WEG
GEVONDEN,
ERNSTIG MOTORONGELUK
TE DURGERDAM.
UITGAVE VAN
Adv«rtentie*prjus 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienste
aanviagen en aanbiedingen van 1—6 regels 80 et; Boek'aan«
kondiging 10 cent per regel Contracten belangngk lager.
Gevestigd te Middelhamis Prins Hendrikstr. 122 C Giro J67930 Postbox 8 Td. 17,
Bijkantoor voor Zeeland: St. IVIaartenadSyk Markt, Telef. 69.
Abonnementsprijs 90 cent per 3 maandenblj vooruitbetaling.
Verschijnt iederen Wo^isdag en Zaterdag 2 maal per week.
AfzonderJ^ke nummerf 5 ceai Biiitenland 8 gulden ptr jaar
De wereldgeschiedenis is een aaneenscha.
kelzng van oorlogen. De perioden van strijd
w^aren meerder en langer dan ,d.ie van vrede.
En diA is ook geen; vsronder. Wat in het le
ven der menschen individueel geldt, dat zij
hatelijk zijn en elkander hatende, dat zij
gaarne macht uitoefenen over anderen, zoo.
dat heersohzucht en wangunst veelszins
hoogtij vieren, ziet men evenzeer in het in
ternationale leven der volkeren. Zoodra er
in de wereldhistorie staatsgemeenschappen
optraden, begonnen ook de conflicten. Daar
van is reeds de oude geschiedenis vol\^ Men
denke slecWts aan de oorlogen der Assy-
riërs, Babyloniërs, Egytenaren, Perzen,
Grieken en Romeinen, v(relker doel steeds
weer opnieuw was het, vestigen van een we
reldmacht, hetgeen slechts kon geschieden
door talrijke en vweede oorlogen en de on
derwerping van zwakkere volken. De heer-
schers over deze wereldrijken, of zij Assur.
banipal, Nebucadnezar, Raamses, Alexan
der, Herxes of Augustus heetten, droomden
allen van een eindelooze wereldheerschappij
en oon dat doel te bereiken, joegen zij mil-
lioenen lin de dood en brachten zij vele vol
ken in namelooae ellende. En met de voort
gang der historie werd het er niet beter op.
Ook Karel de Groote met zijn geweldige
rijk was een man des bloeds en Karel V,
de stichter van h©t machtige Spaansche
riJk der 16e eeuw, voerde de ééne oorlog na
de andere. En Napoleon's leVen stond geheel
in het teeken des bloeds. Al deze hoofdper
sonen der geschiedenis voerden hun oorlo
gen ter bevrediging van hun toomelooze
eerzucht. Dat daarbij kleinere volken moes
ten ondergaan in slavernij en tirannie,
deerde hen niet.
Ook de wereldoorlog was in de grond.der
zaak een s):rijd om de macht. Duitschland
werd een gevaarlijke mogendheid in Cen
traal-Europa en de imperialistische fanfa
res van Wilhelm II deden terecht de wereld
vreezen, dat dit land van plan was, verstrek
kende doeleinden te verwezenlijken. Enge
land heeft die wereldoorlog gevoerd om de
expansie van Duitschland te verhinderen.
Het kon en kan niet dulden, dat ®en conti
nentale mogenheid de alleenheerschappij in
Europa Verkrijgt, want dit strijdt met Enge
lands belangen. Daarom heeft het eerst de
Spaansche macht verslagen men denke
aan de Onoverwinnelijke "Vloot, die in bond
met de Hollanders vernietigd werd daar
om sitelde het zich tegen Napoleon, die
Engelands positie bedreigde. Van En-
gelsch standpunt uit is dit zeer verklaar
baar. Welke mogendheid ziet het lijdelijk
aan, dat srijn politieke, strategische en econo.
mische positie ondergraven wbrdt? In beide
gevallen, die we noemden, liep het belang
van Nederland geheel parallel met ■'^s-t van
En,geland., Ook wij wilden verlost worden
van de tirannie van Spanje en van Napo
leon. En het is ook nu voor ons land van
het allergrootste belang, dat geen der Eu-
ropeesche mogendheden de hegemonie ver
krijgt over dit werelddeel, want dat betee-
kent een groot gevaar voor Nederland, on
verschillig oif dit Duitschland of Frankrijk
is. Zoo loopen ook in dit opzicht de belan
gen van Engeland en Nederland geheel even
wijdig.
Wanneer nu de vraag gesteld wordt, welk
doel Engeland nastreeft met deze oorlog,
die het verklaarde aan het Duitsohe Rijk,
kan daarop geemtwoord worden, dat de si
tuatie thans dezelfde is als in 1914. Duitsch.
land heeft zich van de slagen, die het in de
wereldoorlog en daarna bij de Vrede van
Versailles ontving, inzooverre hersteld, dat
het ondanks een practisch financieel bank
roet en een droevig economisch en sociaal
leven heeft kunnen opwerken tot de eerste
militaire mogendheid der wereld. Daarbij
heeft bet nationaal-socialisme een overwe
gende rol gespeeld. Het is het Hitler-regir-
me geweest, dat op de militaristische in
stincten van het Duitsche volk speculeerend
zich tot taak heeft gesteld, Duitschland niet
alleen te bevrijden uit de greep van Versail
les, maar zich ook alle „levensruimte" toe
te ei,genen, ,die het meent noodig te hebben.
Het gaat daarbij weinig scrupuleus te werk.
Beloften worden verbroken, verdragen ver
scheurd en met de levensruimte van andere
volken wordt niet gerekend. Op deze wijze
is geheel Midden-Europa onder de heer
schappij van Hitler gekomen, nu dezer da
gen ook Polen na een heldhaftige verdedi
ging ten prooi werd aan Duitschland, voor
zoover althans Sovjet-Rusland er zich niet
van meester maakt. Het vijfde staatshoofd
ging in ballingschap. Geen wonder, dat men
zich afvraagt: vide vol^? Zal no. 6 koping:
Carol Tan Roemenië zijn? De tijd z;al het
leeren. Maar met dit ^■l wordt de positie
van Duitschland militair en strategisch
vportdurend sterker en valt hqt niet te ver
wonderen, dat Frankrijk en Engeland de
tijd zien naderen, dat zij aan de beurt ko^
men om toegevingen te doen^
Nu de zaken zoo komen te staan en Hit
ler steeds voortging ondanks alle vredespo-
gin,gen de eene agressie op de andere te
stapelen, kwam voor Engeland het kritieke
oogenbUk. Moest dit land, ,dat zulke gewel
dige belangen te verdedigen heeft, dit alles
lijdelijk blijven aanzien? Dit was vanzelf
sprekend onmogelijk. Engeland is de oor
log ingegaan, niet om Danzig, zelfs niet om
Polen, maar omdat indirect Polens neder
laag weer een nieuwe dreiging vormde voor
het Britsche Rijk. Men meene heusch niet,
dat de groote mogendheden zoo philantro-
pisch zijn, dat zij hun volken in de oorlog
brengen en hun bloed doen storten voor de
vrijheid der kleinere naties. Engeland be
gon in 1914 niet tegen Duitschland te strij
den, omdat dit land de Belgische neutrali
teit geschonden had. Dit was slechts de aan
leiding, de oorzaak was dezelfde als nu. Het
oorlogsdoel van Engeland tegen Duitsch
land was en is: de macht van dit land zoo
danig te verminderen en te bekno(tten, dat
het niet meer in staat is andere volken te
bedreigen en met name voor En,geland een
gevaar te Vormen.
Het feit valt te constateeren, dat de En-
gelsche staatslieden en de Engelsche pers
dit oorlogsdoel publiekelijk anders stellen.
Zij spreken van een meedoogenlooze oorlog
tegen het H^tlerisme en roepen het Duit
sche volk op om zich van dit tiranniek be
wind te ontdoen. Zij beweren dat Engeland
niet rusten zal, voor het Hitler-regime ver-
ni^igd is en dat er geen. vrede in Europa
zijn zal, zoolang Duitschland door deze
„bende terroristen en oorlogsmaniakken"
wordt geregeerd.^ Inderdaad valt het niet
tegen te spreken, dat de onrust en onveilig
heid In Europa een aanvang hebben geno
men, toen in 1933 Hitler de macht in han
den nam. Het nationaal-socialistisch be
wind kenmerkt zich door een nietsontziende
actie voor de eer en de grootheid van
Duitschland en bekommert zich daarbij niet
om de rechten van anderen, daar het slechts
één doei nastreeft: meer macht. Indien het
Duitsche Rijk een andere regeerin,g had, die
op vreedzame wijze de bloei en de wel
vaart zocht te bevorderen, zou Duitschland
niet 2:0,0 gehaat zijn in de ,geheele wereld
en zou elk volk gaarne met bet Duitsche
samenwerken tot gezamenlijke welvaarts
vermeerdering. De ervarin,g leert echter,
dat het Hitlerisme van principes uitgaat,
die onaanvaardbaar zijn in het verkeer der
volkeren. Zooals in h^t eigen land het be
wind is gebaseerd op dreigement, ,dwang en
terreur, zoo meent het nat. socialisme ook
de andere volken te kunnen behandelen op
dezelfde wijze. Dat de groote mogendheden
zich dit niet gelieven te laten welgevallen,
behoeft geen verwondering te baren.
Hitler heeft er zich in zijn jongste rede
te Dantzig over beklaagd, dat Engeland
voorgaf te strijden niet tegen het E)uit-
sche volk, maar tegen hem en zijn regime.
Hij kenschetste dit als gewetenloos en wees
zulk een tegenstelling tusschen leider en
volk af. Hij vergat evenwel, dat het toch
niet de eerste maal in de geschiedenis is,
dat dit voorkomt. De Pruisen streden in
1813 en 1815 volgens hun zeggen niet tegen
Frankrijk, maar tegen Napoleon, die heel
Eurqpa in rep en roer bracht en na wiens
verbamiiiig' naar St.-Helena de ru',t in
ons werelddeel terugkeerde. De leiding,
welke een volk heeft, kan doorslaggevend
zijn voor zijn verhouding tot heti buiten
land, .gelijk dit 9°^ in Rusland het geval
is, waarvan Hitler steeds heeft beweerd,
dat hij het bolsjewistisch regime gaarne
vernietigd zag. Zooals men ziet, ontbreekt
de consequentie totaal. Hitler zal het moe
ten accepteeren, dat de vrijheidiievende lan
den hem beschouwen als de sta-lin-de-weg
naar de vrede en de welvaart der volkereny
Antwoord' op ide vraaig om meer
krachtvoier.
Op ons schrijven aan den voedselcommis-
saris van Zuid-Holland, ontvingen wij na
volgend antwoord:
's-Gravenhage, 21 September 1939.
Dat de voorraden krachtvoer van dien
aard zijn, dat beperking niet achterwege
kan blijven.
De boer moet trachten met groenvoer,
bieten, bietenkoppen e.d. zooveel mogelijk
krachtvoer te besparen.
Dit is ook best mogelijk.
Inmiddels zijn de normen voor werkpaar-
den in het bouwbedrijf iets verhoogd.
Voor den regeerin,gscommissaris Hoofd
Rijksbureau voedselvoorziening in oorlogs
tijd.
onderteekening)
De secretaris van den Flakk, Boerenbond,
A. W. KBIJZER.
TOT BESCHAMING
Versailles bestaat niet meer. Dat wil zeg
gen het vredesverdrag van Versailles. En
de scheppin,g van Versailles, de Volkenbond
is ook verdwenen. Roemloos ondergegaan.
De werkelijkheid van 's menschen bestaan,
hatelijk en elkander hatende naar het
woord van .den Apostel, ja naar 's-Heeren
Woord, heeft het bouwspel van den moder
nen mensch ter neer geslagen. Het ideaal
ontspruitend aa|n het onwezenlijk humanis
me is geveld door de werkelijkheid van 's
menschen bestaan. Roemloos is de Volken
bond ten onder gegaan, niemand vraagt
meer naar dit pro.duat van de overwinnen
de landen van 1918. Een- kort bestaan heeft
de Volkenbond gehad^ Dat kan ook niet an
ders. Het fondament lag in de onwezenlijk
heid in de valsche droomwereld van het hu
manisme. Het humanisme dat de verklaar
de vijand is van 's Heeren Woord. We le
ven er ]^o licht over heen. Zgn zoo ge
neigd mee te loopen met en toe te juichen
wat de mensch zich schept.
En daarom mo,gen we het wel eens scherp
tegenover elkaar stellen.
Het aroombeeld! van het onwezenlijk. Gods
Woord vijandige hulmanisme ligt als Dagon
'ter aarlde, maar üe Waarheitl van 's-Hee>-
renWoonS vinltüt ajJ^'bevestiging in der ty-
iden bangle worstelingen. De reg««rin(g Golife
bestaat, niet d© dwaze Utusie's van een Co
de vijandige denkwereld.
En daarvoor gebruikt de Heere inzonder-i
held Hitler. Hitler de breker van het Com
munisme, Hitler de breker van den Vol
kenbond. Zoo zal de historie van latere tij
den Hitler beschouwen. Daarmee voeren we
niet liet pleit voor Hitler, dat ^j verre, de
'bei^nselen waaruit Wg leeït en de toepassing
van dieaelve knnen we niet sterk genoeg
veroordeelen. Maar ook Nebukadnezar en
Cyrus waren knechten des Heeren, die 's
Heeren Raad moesten volvoeren'. En zoo is
tot op heden Hitler de man, die het vooze
onwerkelijke bouwsel van den Gode vijandi.
ge mensch heeft neergeslagen., 't Zij geen
verdienste voor hem zelf, omdat hij mist
het leven en de grondslag naar en van Gods
Woord. Maar wel gaat er een sprake van
uit, dat de Heere blaast in het menschen-
werk dat de bedoeling had het Bestuur ,der
wereld, te regelen buiten God om.
Den staatslieden der landen en ook onze
Christelijke staatslieden tot beschaming.
LANDBOIJWVEIILOF OP DE SCHOOL
TE ST. MAARTENSDIJK.
Nog enkele opmerkingen willen we ma
ken van meer algemeenen aard.
De onderwijzers en hun vacantie. Sinds
Kokadorus kon mtrekenen dat een onder
wijzer eigenlijk nooit werkt, ja het heele
jaar vacantie heeft en dan nog uren te kort
komt Wordt er vaak met de vacantie van
de onderwijzers gespot.
Toch jammer in zöo'n belangrijke zaak,,
waar onderwijs en opvoeding van de jeugd
bij betrokken zijn.
De kinderen hebben vacantie noodig. Dat
we^t toch ook wel elke ouder. Dat is aan
hun gunstige lichamelijke ontwikkeling tij
dens de vacantie wel te zien. Het :Sal de
meeste ouders wel opvallen. Ze brengen hun
kind van zes jaar op school. Een wolk van
een jongen of meisje. En een half jaar op
school
De kleur is verdwenen en het kind is
zichtbaar magerder geworden.
Maar ook het personeel heeft behoefte
aan betrekkelijk lange vacanties. Hun
werk is zwaar. Wat kost het een vader
of moeder groote moeite zijn of haar wil
op te leggen aan het kind. (Jammer ge
noeg dat ze het daarom maar vaak nalaten
en de wil van het kind baas laten, wat fu
neste gevolgen heeft.) En daarmee is de
ondervsrijzer den heelen dag bezig. Het op
leggen van izijn wil aan tientallen Jdnderen,
W3arby bovendien noig geleerd moet worden.
Daarom heeft het onderwijzend personeel
betrekkelijk lange vacanties noodig. Over
het algemeen wordt voldoende ,geacht een
week met Paschen, eenige dagen met Pink
steren, een Zomervacantie van drie weken,
een herfstvacantie van een week en Kerst-
vacantie gedurende 10 tot 14 da,gen.
Eén zaak willen we nog aanstippen. Wet
houder Koopman roerde ze aan door te
zeggen volgens het krantenverslag: „Als
men in armoe zit en je zou je kind thuis
houden om wat te verdienen, ,dan krijg je
een bon," De woordenkeuze laten we voor
rekening van het betrokken raadslid maar
de zaak zelf verdient de aandacht.
Het komt in het algemeen maar al te
vaak voor dat de .kinderen voor allerlei zia--
ken vrij Van school krijgen.
De onderwijzers hebben een ver,gadering,
de kinderen krijgen vrij. Zooveel verloven
dus als er kinderen op school zijn «f het
dubbele als een dag vrij wordt gegeven.
Met allerlei feestjes, reisjes en dergelijke
is de school in den regel te vrijgevig. En
dan wordt ^^t aangevoeld zooals Wet
houder Koopman het uitdrukte.
Allerlei andere zaken gaan we voorbij,
zooals de opmerking b.v, van den heer
Bout ,,we zijn tegen landbouwverlof," dat
houdt verband met de sociale opvattingen
van genoemd raadslid.
KORTE OORLOGSBERICHTEN,
Naar verluidt zal Hitler dezer dagen naar
Berlijn terug keeren. De Poolsche veld
tocht wordt als beëindigd beschouwd. Von
Ribbei^trop is reeds te Berlijn; de Führer
Zal waarschijnlijk in het laatst der week
naar het Westelijk Front vertrekken.
Men meent in bevoegde kringen dat deze
week een week van belangrijke politiek-di-
plomatieke gebeurtenissen zal worden. Bij
zonderheden worden echter nog niet doorge
geven/
Intusschen verdedigen de Polen in de stad
Warschau zich met 'den moed der wan
hoop. Herhaaldelijk hebben hevige bombar
dementen plaats en wordt de stad met bom
men bestookt, maar de Polen houden onder
leiding van kolonel Lipinski, hardnekkig
stand.
Alle teC'kenen wijzen er op, dat het zwaar
tepunt der Duitsche operaties geheel van
Oost naar West verlegd zal worden.
Fransche vliegtuigen hebben boven Frie-
drichshafen gevlogen en de Zeppelin-fa^
brieken meit bommen bestookt. Een van de
nieuwste aifdeelingen der fabriek, waar
vliegtuigen worden gemaakt, zou zijn ver
nield.
Weer is een Zweedsche houtboot getorpe.
deerd n.l, het ^.s. „Sillia" dat 2850 ton
meet en op weg was naar Huil (Eng.). De
bemanning is door een ander Zweedsch
schip gered.
De Poolsche regeering, die naar Roemenië
is gevlucht, mag vandaar niet vertrekken.
Naar aanleiding van de in de buitenland-
sche pers opduikende berichten als zou
Duitschland de neutraliteit NedJerlanid
en België willen schenden, is van Duitsche
zijde uitdrukkelijk verklaard, dat Duitsch
land er niet aan denkt hier toe over te gaan
Uit militair-tactisch oogpunt zou di/t ook
geen voordeel brengen.
BBITSCH VRACHTSCHIP
GETORPEDEERD.
Het Britsche vrachtschip „Haz Elside"
werd door een Duitsche duikboot bij Du-
lin tot zinken gebracht. Twee-ientwintig le
den der bemanning konden in sloepen de
kust bereiken.
Men vreest dat 12 opvarenden zijn omge
komen.
OP EEN MIJN GELOOPEN.
Het Britsche ministerie van Marine deelt
mede dat het patrouille-vaartuig „Kittiwa-
ke" op een mijn is geloopen waarbij vijf
opvarenden worden vermist, welke vermoe
delijk zijn omgekomen., Het schip is niet ge
zonken, doch 'kon nog naar de haven terug-
keeren.
DUITSCHE VERLIEZEN AAN
VLIEGTUIGEN.
KOPENHAGEN,-23 September. (Reuter.)
Uit Riga wordt vernomen dat de Fransche
militaire missie bij het Poolsche leger van
meening is, dat het Duitsche leger in Polen
omstreeks duizend vliegtuigen heeft verlo
ren.
voor
Handel, Bedrijf
V OUDDORP
en Particulier
AAN ZEE
I
'1 axateur.
f Behandeling van Uw zaken op f
vlotte en deskundige wijze.
f (Ook voor de 2eeuwsche Eilanden) f
Gedipl. Beëedigd Makelaar
Taxateur.
De 18-jarige J. Hilbrink, uit Amsterdam,
is tfldens werkzaamheden aan boord 'Van
het motorschip Elisabeth, dat in het Noord-
zee-'kanaal onder de gem. Westzaan voer,
overboord geslagen en verdronken.
De Rijkspolitie heeft zijn lijk opgehaald.-
SITTARD, 24 Sept. Van den 35-jarigen
handelaar in landbouwwerktuigen L, Colle
uit Sittard sloeg Zaterdagmiddag het paard
plotseling op hol. De man sprong van den
wagen en viel met het hoofd tegen het
wegdek.. Met een hersenschudding en een
hersenbloeding werd het slachtoffer later
op den weg gevonden. De dood was toen
reeds ingetreden.
AUTO BOTST TEGEN TREIN.
Een Wieringer vischhandelaar welke op weg
was naar Schagen reed met zijn auto tegen
den trein naar den Helder, vermoedelijk
doordat hij deze te laat zag aankomen. Het
voorste gedeelte van den wag^en werd ge
heel weggerukt. De bestuurder werd op
slag gedood, terwijl de vier overige inzit
tenden met den schrik vrij kwamen.
MOTORRIJDER VERONGELUKT,
DEVENTER, 23 Sept. De dertigjarige
sergeant Asma uit Heeg (Fr.) is met zijn
motor tegen een vrachtauto gereden. De
man was onmiddellijk dood.
Zaterdagavond is op den Durgerdammer-
dijk te Amsterdam een ernstig on,geluk ge
beurd, Een motorrijder, uit Durgerdam af'
komstig is met flinke snelheid tegen een
groot stuk basalt gereden, dat op den weg
lag, tengevolge waarvan hij over den kop
sloeg en een zeer ernstige hersenschudding
opliep.
ERNSTIG MOTORONGELtJK.
LAREN, 25 Sept. Op den hoek Verbin.
dtngsweg-Eemnesserweg te Blaricum. is
door onbekende oorzaak de motorrijder D.
Mol, uit Huizen, in botsing gekomen met
een luxe-auto. De motorrijder werd tegen
den grond geslingerd en. bleef hevig bloe
dend liggen. Hij had een zware hersen
schudding, terwijl zijn rechterbeen gebroken
was.
MEER DAN SCO TERECHTGESTELDEN
IN ROEMENIE.
BOEKAREST, 23 September (Reuter),
Ofificieel wordt medegedeeld, dat meer dan
300 leden van de IJzeren Garde werden ge
dood tengevolge van muiterij in de gevan
genkampen, toen het nieuws van den moord
op Calinesco werd vernomen.
EXPORT VAN POOTAARDAPPELEN.
De V6reenigin,g voor Bedrijfsvoorlichting
Goeree-Overflakkee vestigt de aandacht op
het Volgende bericht.
Het dagelijksche 'bestuur van den N.A.K.
te Wageningen deelt ons het volgende mede.
Naar wij vernemen is het zeer waarschijn
lijk, dat ide export van pooitaardappelen
spoedig weer zal worden toegestaan, waar
voor dan voorloopig althans de EERSTE
LING en BINTJE in aanmerking zullen ko
men.
Zooals wel te verwachten was. zal de ex
port aan bepaalde regelingen worden ge
bonden.
Voor het Bestuur,
J. A .van Nieuwenhuijzen, Voorzitter
C. A, van Loon, Secretaris.
