Nederland gemobiliseerd.
PRESTO
PRESTO
CHDV/EEKBLADopGED
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EEANDEN-NIEÜWS"
De zorgen van Engeland.
12e Jaargang
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1939
No. 1070
Uienmarkt
Een correcte Boekhouding
w. A. DB Bakker
Marktberichten
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDE.^"' - 18e JAARGANG
UITGAVE VAN
PRESTO
HET BETERE ZEEPPOEDER VOOR SLECHTS 5 GENT
iiit-mn-Hm
Advertentie»prJ!js 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst*
aanvragen en aanbiedingen van 1—6 regels 8Ö et.; Boek'aan=<
kondiging 10 cent per regel Ckmtracten belangrijk lager.
Gevestigd te Middelliamis Prins Hendrikstr. 122 C Giro J67930 Postbox 8 Tel. 17.
B^kantoor voor Zeeland: St. Maartena^k Markt, Telef. 59.
Abonnementsprijs SO cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Verschijnt iederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzoaderi^ke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per 'jaar
Ten einde ten volle voorbereid te
zön op den plicht, welke op Neder'.'
land zou rusten, in geval dat, tegen
alle nog bestaande hoop in, een ge
wapend conflict in het buitenland
mocht uitbreken, onze onzijdigheid
naar alle zijden, met alle ter beschik,
king staande middelen te handhaven,
heeft de Regeering gemeend niet lan
ger te mogen wrachten met heit ne
men van den uitersten voorzorgs
maatregel en is daarom thans het
bevel gegeven tot mobilisatie van le
ger en vloot.
De regeering heeft zich rekenschap
gegeven van de groote moeilijkheden
voor het Nederlandsche volk, welke
van dezen maatregel het onvermijde
lijke gevolg zal zijn.
Zij doet een beroep op de medewer
king van alle Ingezetenen om ge
meenschappelijk die moeilijkheden
zoo goed mogelijk te overwinnen.
Dit is de inhouid van het mobilisatiebe
vel, dat gisteren, Maanda,gmlddaig, in onze
steden en dorpen werd aangeplakt. Als
eerste mobllisatledag stond aangegeven;
Dlüüsjdiaig 29 ApgWltiis.
Men had algemeen al eenigszins vermoe
den, dat ua de voorloopige mobilisatie alge-
heele mobilisatie zou volgen.
Toen MaandBigmoiigen bekend was dat
Hitler de betrokken ambassadeur had laten
weten, dat hy Danssig en de Corridor moest
hebben, was heft voor velen zoo goed als
zeker dat Leger en Vloot zou worden gemo^
blliseerd.
Vanzelfsprekend bracht dit bericht bij
velen een schok Van ontroering te weeg,
want al is het, dat er ni«ït direct gevaar
dreigt, dat Nederland er bij betrokken zal
worden, brengt het toch velen in moeilijk
heden, die zoo plots hun haard^eden moe
ten verlaten, en hun zaken en bezigheden
aan anderen moeten overlaten.
Weer anderen, die een zieke vrouw of
een ernstig lijdend ifamHie-lid moteten ach
terlaten, met de kans hen misschien nim
mer levend weder te zien.
Met kalme gelatenheid heeft men echter
aan de oproep gehoor gegeven. Voor de ge
meentehuizen in de dorpen op het eiland
Tholen stonden Maandagmiddag groepen
menschen de toestand te bespreken. Ner
gens was eenige onregelmatigheid te be
speuren. Onze mannen hadden voldoende
tijd hun spullen bijeen te zoeken en zich
voor den anderen dag gereed te maken.
Te Mididielhai-nls
aan het station heerschte Dinsdagmorgen 7
uur een ongekende drukte.
De ernst was, zoowel bvj de vertrekkende
soldaten als bij de familiebetrekkingen, die
de jongens wegbrachten, op de gezichten te
lezen. Het vertrek liep zeer normaal, door
de Rott. Tramweg Mij. was alles prima ge
organiseerd.
Het was ook een zeer indrukwekkend ge
zicht, de honderden geuniformde mannen
scheep te zien gaan, om ona goede eiland
voor wie weet hoe lang te verlaten. Nog
een laatste groet aan een broer, een zuster
een verloofde, en langzaam glijdt de tram-
boot uit de haven.
C3oid geve, dat de wereld voor een alles-
verwoestenden oorlog worde gespaard en
dat, mocht het zoo z^jn dat het tusschen de
volken tot een breuk komt, Nederland's
neutraliteit strikt moge worden bewaard.
Onze Koningin
heeft zich gisteravond door de radio tot
Haar Volk gericht en den algemeenen we-
reldtoesitand ernstig genoemd. Het was
Haar dan ook een behoefte om, nu land- en
zeemacht op voet van oorlog zijn gebracht,
het woord tot de Nederlandsche natie te
richten. Zfl hoopte nog op een vreedzame
oplossing der betrokken Mogendheden, maar
mocht de aifschuwelijke mogelijkheid werke4
Itjkheld worden, dan zal Nederland in dat
conflict naar alle zijden en met inspanning
van alle krachten en middelen waarover ons
land beschikt, een strikte onzijdigheid in
acht nemen. Hare Majesiteit bevestigde dit
in de onderstelling en het vertrouwen dat
geen der strijdende partgen Nederland in
den oorlog zal willen betrekken.
In alle duidelijkheid liet Hare Majesteit
ook uitkomen, dat Nederland zich van geen
enkele zijde bedreigd behoeft te gevoelen.
De maatregel die genomen is, is een voor-
zorgsmaatregel, die door de uitzonderlijke
omstandigheden wordt gewettigd.
Onze Vorstin was zich overtuigd dalt het
voor velen moeilijk zou vallen den dienst
plicht te vervullen, niet alleen dat mannen,
vaders en zoons aan de gezinnen worden
ontrukt, maar ook gaf Zij zich rekenschap
van de groote materieele moeilijkheden die
h(St voor heel velen meebren,gt.
Maar evenzeer weet Ik, zoo luidde Haar
slotwoord dat de Nederlandsche vrouwen
in volle berusting en Godsvertrouwen be
reid zijn de offers die het Vaderland vraagt
voor haar te brengen.
Allen te samen moeten wij vooral in
een tijd als dezen blijk geven doordrongen
te zijn van een geest van eendracht en lief
de tot den naaste, waardoor alleen het ons
mogelijk zal zijn de lakten die ons worden
opgelegd gezamenlijk en voor elkander te
dragen.
l^ui'tenant-Generaal Reyndeirs
wordt opperbevelhebber.
Staatsblad no. 185 van 28 Augustus be
vat een Koninklijk Besluit, waarbij uit over.
weging dat het oogenblik gekomen is om de
algeheele voorbereiding en leiding der lands
Verdediging in handen te leggen van den op
perbevelhebber van land- en zeemacht, be
noemd is tot opperbevelhebber van land- en
zeemacht de luitenant-generaal I. H. Reyn-
ders, Chef van den generalen staf.
Voedsel-o'oonzlening
Een reeks uitvoer-Verboden zijn los ge
komen. Het Crisis-ultvoerbureau en de an
dere crisisbureaux bewijzen nu goede dien
sten.
Walt de voedseIi-l(:oorziening betreft be
hoeft niet de minste ongerusltheid te be
staan. De regeering heeft een volledig over
zicht van alles wat er is, dank zij de Land-
bouwcrisisi-organisaties.
Hamsteren is ten strengste verboden. Wie
het toch doet, zal .zwaar beboet worden en
de goederen verbeurd verklaard.
In magazijnen, vrinkels, opslagplaatsen
enz. is balans OiPgemaakt van de voorraad
goederen, alleen het normale mag worden
aifgeleverd. Zoowel de winkelier als de
klant is aitrafbaar in dien niet bij iedere
hoeveelheid die in den vanke 1 afghaald
wordt, of bij den klant thuisbezorgd, een af-
leverin,gsbewljs aanwezi,g is,
SpoeidSg oorlogsbrooid?
Al zijn er Voldoende voorraden in ons
land aanwezig, wordt Verwacht, dat wel
vrij spoedig zal worden overgegaan tot de
invoering van het oorlo,gsbrood, waarmede
onlangs gunstig verloopen proeven zijn ge
nomen en dat bestaan zal uit tarwebloem
met 30% rogge en aardappelmeel.
Zoo noodog zal ook, n.1.1 wanneer het
publiek zilvergeld zou vasthouden wat
heel niet nodig is evenals in 1914 over
gegaan worden tot uitgifte van zilverbons.
Dit papieren noodgeld is reeds gedrukt.
Steenkolen zijn er ook voldoende. In 1914
bedroeg de Nederlandsche productie 3 mil-
lioen ton, thans ruim 14 millioen ton. Tot
distrib^tie van kolen denkt men niet te
moeten overgaan.
DUITSCHLAND ZAL ONZE
INTEGRITEIT EERBIEDIGEN.
De Regeeringspersdienst maakt bekend:
H.M. de Koningin heeft Zaterdag, in te
genwoordigheid van den minister van bui-
tenlandsche zaken, den Duitschen ge^ïant
in audiëntie ontvangen. Graaf von Zech
Burkersroda heeft aan Hare Majesteit me-
dedeeling gedaan omtrent de houding van
het Duitsche rijk ten opzichte van Neder
land in geval dat een oorlog onvermijdelijk
zou blijken.
Het Duitsche rijk zal de onaantastbaar
heid en integriteit van Nederland onder
geen enkele omstandigheid schenden en het
Nederlandsche grondgebied te allen tijde
eerbiedigen. Daartegenover werd de ver
wachting uitgesproken, dat Nederland te
genover Duitschland een volstrekte onzgV
digheid in acht zal nemen en deze ook te
genover derden zal doen eerbiedigen.
Overeenkomstige Verklaringen zijn afge
legd te Brussel en te Bern.
DIBKSLAND.
EEN PAARTJE MIDDEN IN
DEN NACHT GEHXTWD.
In de Maandag op Dinsdagnacht is alhier,
omdat de bruidegom naar dienst moest,
een paartje gehuwd. Het betreft hier onze
dorpsgenoot de heer K. J. Smit met Mej.
Cornelia Verweij uit Middelharnis.
Door eenige meerdere standvastigheid
der telers, is de markt voor inzinking be
waard gebleven.
De prijs was Zaterdag 19 Augustus j.l.
f 1.30 met neiging tot verdere daling tot
f 1.20, doch door het feit dat de telers wat
tot bezinning kwamen, en niet meer afga
ven, herstelde de prijg Zich.
Maandagavond 21 Aug. werd reeds al ge
boden f 1.40 om verkrolgens na op f 1.50
gestaan te hebben. Zaterdag te sluiten op
if 1.60.
De internationale toestand had hierop
nog geen invloed.
Tijdens hier de markt vaster werd en iets
opliep, was de Londensche markt zeer slap.
Vrijdag werd verkocht op basis van schraal
f 1.50 hier. Het was de reactie van de da
ling van vorige week in Holland.
In Londen zijn nog groote voorraden uien
uit andere landen, tervrijl de aanvoer van
uit Holland steeds toeneemt. Het weer is
warm, en de onzekere toestand bracht bo
vendien geen normale geregelde handel.
Zaterdag liep de prijs op, met het oog
op de politieke toestand, doch slechts ma
tig.
Deze stijging en het feit dat er momen
teel uien naar Argentinië gaan, deed de
markt oploopen. Er zijn reeds eenige mon-
sterzendin,geni vooruit gezonden, naar Ar
gentinië en het schijnt dat nabestellingen
thans volgen. Argentinië heeft voor eenige
maanden een tekort, en of dit nu veel of
weinig is, Holland wil gaarne leveren.
Wat nu de toestand zal brengen, durft
niemand voorspellen.
De Engelsche booten zijn alle teruggeroe
pen en of de vaart vanuit Holland naar En
geland zal onderhouden worden, hangt hee-
lemaal van de omstandi,gheden af. Terwijl
wij dit schrijven was er nog geen besluit
genomen of de Batavier boot de dienst zou
onderhouden ja of neiü.
Wij hopen als wij daartoe in staat zijn
onze lezers met de marktpositie op de
hoogte te blijven houden.
voor Uw landbouw- of mid-
denstandsbedrijf is NOOD
ZAKELIJK. Inlichtingen bij:
voor
Handel, Bedrijf en Particulier
OUDDORP AAN ZEE
Belegging en Vermogenbeheer,
effecten, coupons.
(Ook voor de Zeeuwsche Eilanden)
De ontwikkeling van de internationale
toestand heeft de laatste week een zoo
uitermate snel verloop gehad, dat ons ar
tikel van Dinsdag j.l. op het tijdstip der
verschijning van ons blad reeds door de
feiten was achterhaald. Toen wij da,t artikel
schreven, was men in Engeland zeer opti
mistisch gestemd ten opzichte van de slui
ting van het antl-agressie-pact met Sovjet-
Rusland en stelde men het voor, alsof dit
al zoo ongeveer in kannen en kruiken was.
Welk een geweldige verrassing en teleur
stelling moet het daarom geweest zijn voor
Engeland, toen op het onverwachts het be
richt kwam, dat Rusland in het geheim een
niet aanvals-pact niet Duitschland had voor
bereid, waardoor de onderhandelingen met
Engeland en Frankrijk totaal overbodig
werden. Voor Hitler was dit alhans op
het eerste gezicht een groote diplomatie,
ke overwinning.
Wij aarzelen niet te beweren, dat dit po*-
litieke spel van Stalln en Molotov met het
groote Britsche R\jk het
grootste itliplömattelse badirog en
iverraad dier weireldhistorie
genoemd kan worden. Vijf maanden lang
werden de Britsche en Pransche onderhan
delaars op sleeptouw en voor de gek gehou
den en hun geduld op een bovenmenscheig-
ke proef gesteld. En tenslotte werden het
bolsjewisme en het nationaal-socialisme het
eens om elkaar economisch te helpen en
zelfs, naar beweerd wordt, samen op de
Poolsche buit uit te trekken.
Er is niemand, die deze loop der gebeur
tenissen heeft kunnen voorzien. Wie had
kunnen denken, dat Moskou en Berlijn het
eens zouden worden, ja dat StaWn Hitler
een sterke troef in de hand zou spelen om
zijn afpersingspolitiek, die vast dreigde te
loopen op de onverzettelijkheid van Polen,
Engeland en Frankrijk, met succes voort te
zetten? Was het bolsjewisme niet volgens
al Hitlers redevoeringen „de grootste pest"
der wereld? Had hij het communisme in
Duitschland niet te vuur en te zwaard uit
geroeid Was hij niet aan het bewind geko
men, doordalt hij beloofde zijn land te be
vrijden van het bolsjewistisch gevaar Stel
de hij zich niet aan de wereld voor als de
redder der beschaving, welke met name in
Europa gevaar liep door het communisme
onder te gaan? Had hij zijn soldaten nielt
naar Spanje gezonden om ook daar het
bolsjewisme te helpen uitroeien Had hij
met Japan, Italië en Hongarije niet het an
ti-Kominternpact gesloten ter bestrijding
van dat bolsjewisme Had hg niet tegen de
Tsjechen de strijd aangebonden, mede omdat
Praag een „bolsjewistisch broeinest" was?
Had hij in zijn boek „Meln Kampf" niet zijn
ifelste bladzijden gevrijd aan deze cultuur-
vijandige ideolo,gie en had hij niet geschre
ven, dat men met een regeerin,g van ban
dieten en boeven niet onderhandelt? Inder
daad, oppervlakkig gezien zou men ge
meend hebben, dat er geen grootere v^an-
den en fanatieker tegenstanders bestonden
dan bolsjewisten en Hitlerianen.
En toch hebben vrij al jarenlang gezegd
en geschreven, dat dit alles slechts schijn
was. In de grond van hun beginsel z^jn ze
één. Wij hebben nog nimmer één principi
eel verschilpunt kunnen ontdekken. En nu
blijkt wel, wie het naast familie van elkaar
zijn. Op het vliegveld van Moskou wapper
den bij de aankomst van Von Ribbentrop
de hakenkruisvlagen en in de nacht, dat het
monstei^act geteekend was, speelde de
Duitsche radio een communistenlied!
De twee machten, die de meest revolutionai.
re ter wereld zijn, die de onduldbaarste ty
rannic over hun volken uitoefenen en die
beiden streven naar de wereldheerschappij,
hebben elkaar nu gevonden in de affiniteit
huns geestes om tezamen godsdienst en
vrijheid, beschaving en menscheigkheid van
de aarde te verdelgen.
Sommigen onder ons hebben steeds een
zekere voor ons onverklaarbare sjrmpai-
thie voor Hitler en zijn leer gehad. Meestal
werd deze veroorzaakt door zijn neerslaan
van het communisme. Inderdaad kon dit
steeds op zijn creditzijde geboekt worden
als één der zeer weinige goede diixgen, die
het nazi-regime heeft gebracht. Thans is
ook dit verdwenen en doet het nationaal-so
cialisme zich voor in zijn Ware gedaante,
n.l. als een macht, ,die zonder zich om be
ginselen of rechten te bekommeren, met
niets ontziend geweld streeft naar de we
reldheerschappij. Wij hopen, dat nu ook de
germanophilen onder ons dit zullen inzien
en voorgoed genezen zullen zijn.
Met dit al is de politieke situatie in Euro
pa voor Engeland wederom moeilijker ge
worden. Dit land had gespeculeerd op de
antithese tusschen Rusland en Duitschland,
doch nu deze het eens werden, veranderde
de toestand. Natuurlijk kon Engeland zijn
belofte van bijstand aan Polen niet Intrek
ken, hoewel het verleenen van hulp aan dit
land, dat tusschen Duitschland en Rusland
ingeklemd zit, er niet gemakkelijker op
Werd. Het is daarom een daad van moed
geweest, dat Chamberlain direct aan Polen
de verzekering gaf, dat Engelands houding
niet veranderd was. Maar daarmede was de
risico, welke Engeland nemen moest, groo-
ter geworden,
Intusschen schflnt het wel, dat door het
sluiten van het monsterverdrag tusschen
Hitler en Stalin in het Verre Oosten, waar
Engelands vragen ook zoo .groot en zoo
vele ,zijn, iets aan het veranderen is. Ja
pan n.l., dat tot dusver Duitschlands bond
genoot was, voornamelijk tegen Rusland, is
over het sluiten van dit verdrag buitenge
woon gebelgd en het schijnt wel, dat het
zich uit de Anti-Komintern zal terugtrek
ken, Het heeft blijkbaar bemerkt, dat
Duitschland slechts belangen dient en des
noods tervrille van zijn Europeesche positie
Japan in de steek laat. Het gevolg van dit
alles zou wel eens kunnen zijn, dat de hou
ding der Japanneezen tegenover de Engel-
schen in China verandert en dat zg geneigd
zullen zijn, met dezen tot een vergel^k te
komen. Indien deze veronderstelling juist
is, zal dit de positie van Engeland in Euro
pa zeer versterken, daar het in dat geval
een groot deel van zijn vloot in de Aziati
sche wateren in Europa kan concentreeren.
Het Engelsche wereldrijk maakt de laat
ste jaren wel een zeer moeilijke periode
door. Sedert de agressieve politiek van Ja
pan, Duitschland en Italië een aanvang
nam, begonnen de moeilijkheden zich te ver
menigvuldigen. In Azië teruggedrongen
door Japan, in de Middellandsche Zee be
dreigd door Italië, in Palestina beziggehou
den door Joden en Arabieren, vanuit Ier
land bestookt op eigen territoir met bom
aanslagen, gewikkeld in een titanenstrijd,
die tot dusver nog diplomatiek gevoerd
wordt, om de hegemonie van Duitschland
over het Europeesche continent te verhinde
ren, vermenigvuldigen zich de zorgen van
Chamberlain, die voor de geweldige taak
staat, het Britsche imperium, dat door zö'n
uitgestrektheid over alle werelddeelen zoo
uitermate kwetsbaar is, te beveiligen tegen
iedere aanval en het in zijn huidige samen
stelling te behouden. Dat Engeland daarbij
over verschillende lEronten zijn aandacht
moet verdeden en paraat moet zijn, ver
hoogt vanzelfsprekend de moeilijkheden.
Er zijn menschen, die zóó door de Duit
sche en Itallaansche bluf- en intimidatie
methoden worden gehypnotiseerd, dat zg in
de meening verkeeren, da,t de dagen van
het Engelsche Wereldrijk zijn geteld en dat
het onder de mokersla,gen van zfln vijanden
zal ineenstorten. Wij gelooven dat niet.
Duitschland, Italië en Japan mogen mili
tair sterk zijn, economisch en financieel
zijn ze inwendi,g zoo zwak, dat een eenigs
zins langdurig conflict hun totale ineenstor.
ting zal veroorzaken. Daarbij komt nog,
dat in die landen, vooral in Duitschland,
duizenden, ja wellicht millioenen zitten te
wachten op het gunstige oogenblik om het
door hen zoo gehate re,gime ten val te bren
gen. Wij kunnen daarom voorshands niet
gelooven In de voorspelde ondergang van
Brittannië. Dit rijk heeft zoovele hulpbron
nen, het beheerscht zóó afdoende de wereld
zeeën en kan zoo noodig uit zijn koloniën
zooveel manschappen in het vuur brengen,
dat een nederlaag wel zeer onwaarschijnlijk
is. Dit is zeker: Engeland zal zijn impe
rium met de moed der wanhoop verdedigen.
ROTTERDAM, 28 Aug. Aanvoer 491 Vet^
te runderen, 230 vette kalveren, 9 nuchtere
kalveren, 585 varkens, 577 schapen of lam^
meren.
De prijzen waren als volgt: vette kOeieö
Ie kW. 78, 2e kW. 64, 3e kW. 3862, vette
ossen 66, 62, 4052, vette kalveren 90,
75, 5060, varkens (lev. gew.) 53, 52, 51,
schapen 44, 39, 32 cent, per kg. fl917IB
per stuk; lammeren 49, 44, 39 ce^t per kg.)
f 12—10—8 per stuk.
Vette koeien en ossen: aanvoer iets klei
ner, handel matig, prijzen prigshoudend, pri.
ma koe 80 cent, pr. os 72 Ot.
Vette kalveren: aanvoer iets minderi
handel stroef, prijzen van vorige week met
moeite te handhaven, prima's f 1.
Varkens: aanvoer kleiner, handel vlug,
prijzen iets hooger, prima's tot 54 et.
Schapen en lammeren: aanvoer iets kor
ter, handel flauw, prijzen van vorige week
Maandag konden zich nauwelijks handha
ven,
Er werden weinig schapen voor export
gekocht.
Marktb^cht 'Van Jac. Knoop lm aard^
appelen, 'groenten en fruit, Aidmiraal de
Kuyterweg 196, telefoon 81431, Amster
dam.
Toch komen er in enkele partijen aange
voerde aardappelen zieken voor, wat nog
moeilijk te zien is. Poter soorten bijna niet
te verkoopen, groote zijn te goedkoop.
Mooie blanke bonten uit alle streken blij
ven gevraagd, ook ronde blauwen. Verkoop
