„EILANDEN-NIEUWS" TRIUMPH Simon Gieke ELKEN DAG PREFEREEREN DUIZENDEN NIEUWE ROOKERS DE BESTE H SIGARET WEK UW LEVER-GAL OP 2e BLAD - ZATERDAG 19 AUGDSTOS 1939 No. 1067 BINNENLAND Ingezonden stukken Marktberichten De troepen van de Rijksveldwacht, die tijdens de blijde gebeurtenis dienst hebben gedaan nabij het Prinselijk Paleis te Soestdijk, zijn vertrokken. Centrale veiling Middelharnis De ketter van Scherpenisse (Wordt vervoegd). Chr. Weskblid op Ger. Grondslag voor de Znid-HoII. en Zeeuwsche Eilanden. Uitgavt van de N.V. .ElUnden-nleuws' Middelbarnis. Tel 17, Giro 167930, Postbus 8 De Koffermoord-affaire Hofmees ter K. blyf t ontkennen Een som ber beeld van vierkeersongevallen over Juni De debacle van Men delssohn Co. Een rumoerige laniaiverpachtinig: in Zeeland Klom- penhanflielaar uit Gg®s Iaat een an- dfer voor hem öe straf uitzitten Nu moet hij echter zelf brommen De doop van Prinses Irene Varia. De afgeloopen week waren alle monden, vol over de verschrikkelijke koffermoordr, affaire, waarbij de hofmeester K. aan boord van de „Johan de Witt", als verdacht van dien moord te Semarang is gearresteerd. De hofmeester blijft nog steeds ontkennen. Bij zijn verhoor deed hij een omstandig verhaal van de wijze, waarop hij zijn ver lof van negen dagen in Nederland heeft doorgebracht, waarbij hij echter de kardi nale punten omzeilt. De gearresteerde zal met de „Marnix van St. Aldegonde" naar Nederland worden overgebracïit, onder geleide van den hoofd, agent der veldpolitie te Oengaran, J. J. Roose. De „Marnix van St. Aldegonde" ver trekt op 3 September van Semarang. Eer dere overbrenging is niet mogelijk, aange zien de „Indrapoera" reeds ia volgeboekt, en het daarop volgend schip een vrachtboot is, dat dat geen accomodatie heeft voor het vervoer van gevangenen. Verkeer en vervoer toonen een somber beeld wat het aantal ongevallen betreft. De voorloopige gegevens betreffende de verkeersongevallen over Juni, zooals ver strekt door het Centraal Bureau voor de Statistiek, toonen wederom een ongunstig beeld, al is de relatieve toeneming van het aantal ongevallen ten opzichte van vorig jaar niet zoo sterk als in de vorige maand, De cijfers voor het eerste halfjalar van 1939 zijn als volgt (tusschen haakjes de overeenkomstige cijfers van vorig jaar) Gedood Zwaar gewond Januari 42 (52) 326 (306) Februari 46 (39) 314 (287) Maart 43 (42) 361 (331) A,pril 58 (69) 413 (348) Mei 65 (49) 500 (387) Juni 77 (66) 452 (384) Voor zooveel uit de dagbladberichten ko^ worden opgemaakt, waren twaalf dooden het gevolg van onverwachts overstekende voetgangers, acht van spelende kinderen op den rijweg en elf van onverwachts over stekende wielrijders; drie dooden vielen op den onbewaakten overweg en twee perso nen geraakten onder trams. Drankmisbruik veroorzaakte vier dooden. De onbewaakte overwegen eischen teil- kens tal van slachtoffers. Op initiatief van de Ned. Spoorwegen is een commissie ingesteld uit den ANWB de KNAC, den Bond van Bedrijfsautohoti- ders en de Vereeniging voor Veilig Ver-' keer te Amsterdam, waaraan nog de Bond van Vereenigingen voor Veilig Verkeer zal worden toegevoegd, voor de bevordering van de veiligheid op de onbewaakte over wegen. De Ned. Spoorwegen hebben een bedrag van f 5000 ter beschikking gesteld van deze commissie voor propaganda-doel- einden. Men wil het nu eens met automatische versperringen of afsluitingen probeeren. Waar zooveel geld noodeloos wordt uitge geven is het wel zaak, dat ten opzichte der onbewaakte overwegen afdoende maatrege len worden genomen. Een menschenleven is méér waard dan enkele .duizenden guldens. De plotselinge dood van den bekenden bankier dr. Mannheimer den genaturaliseer den Nederlander, heeft een debacle van ge weldige afmetingen aan het licht gobra,cht. Over den persoon van Dr. Mannheimer is tijdens .zijn leven veel geschreven en gewre ven, wat we hier niet alles kunnen op sommen. Het is kort gezegd met een bankier van de soort als Dr. Mannheimer zoo, dat zij een spel spelen, waarbij, wan neer van de regels van het spel wordt af geweken, te gewaagde ondernemingen wor den gedaan, de topzware finantieele positie plotseling ineenstort. Dr. Mannheimer, ,die aan een hartkwaal leed, heeft de komst van de val bij de fa. Mendelssohn en Co. wel zien aankomen, dit heeft, naar men zegt, zijn dood verhaast. Vaste lijn is er in .deze affaire niet te ontdekken; de gepufcliceerde crediteuren- i^ijst heeft slechts één zij.de van de zaak in het licht gesteld, want duister blijft de po sitie met betrekking tot de activa. Uit niets is n.l. gebleken, dat er op eenig .gedeelte van het privé-vernaogen van den overleden .dr. Mannheimer beslag werd gelegd. Dit zou er op kunnen wijzen, dat het par ticuliere vermogen reeds in de activa en passiva werd verwerkt en rnen vraa,gt zich dan ook af, of ,dr. Mannheimer wellicht een meer of minder groote schuld bij zijn fir ma had. In dat g'eval zou de post debiteu ren van twijfelachtig gehalte kunnen blij ken. De verplichtingen van de firma bedroe gen geen 217 millioen, maar bijkans 300 mill. Het is nog niet opgehelderd, waar om de uit de overdracht van schatkist wissels voortvloeiende verplichtingen ten aanzien van de vereeniging slechts Pro Memorie, en wel tot een bedrag van tusschen de 50 en 60 millioen werden op gegeven. Men kan dit enorme faillissement slechts zien als het resultaat van een f a n t a s t i^i sche speculatie van dr. Mannheimer persoonlijk, en daarom is het wel zeer te betreuren, dat Nederlandsche bankinstellini.. gen zich voor eenige medewerking daaraan hebben willen leenen. De Fransche banken, zoo werd uit Parijs gemeld, hebben overhet speculatieve karakter niet willen praten, teneinde minister Reynaud niet in zijn plan nen tot conversie van de Fransche staats schuld te dwarsboomen. Niet alleen te Pa rijs, maar ook te Londen, bleek men ,de transacties van dr. Mannheimer al gerui- men tijd te doorzien. De villa van den overleden bankier Dr. F. Mannheimer aan het Museumplein te Amsterdam, is in verband met ,de finanti eele moeilijkheden bij de Fa. Mendelssoim en Co., op last van de auitorlteiten verze geld. Notaris van Werkum te Heinkenszand verpachtte voor ,de Kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente te Borsele 39 peroeelen bouw- en weiland, het overgroote deel voor f 100 per H,A. Enkele perceelen brachten meer op tot f 130.andere minder goe- ,de grond f 50 per ha. Vermeldenswaard is, dat het bij deze verpachting niet altijd even rustig is toegegaan. Het was een pu blieke verpachting, zooals was aangekon,-i digd. Enkele vorige pachters moesten dan ook hun grond laten aan andere bieders, die hoo.ger bod deden, dan zij. Een van de oude pachters protesteerde er heftig tegen, dat .zijn perceel weide waar door hij tot if 102 de ha. bood, in den roep werd toegewezen aan een ander die f 104 bood. Hij beweerde, dat de ander de pacht had opgejaagd en dat hij ,daar hij steeds het gepachte naar genoegen van de pach ters had onderhouden, recht had op weder- inpachten. De ander echter meende te moe. ten opmerken, dat men hem 't perceel dien de gunnen, waar 't n publieke verpachting gold en hij als solide bekend stond. Het werd erg rumoerig, toen de notaris bekend maakte, dat het bestuur over deze kwestie zou beraadslagen en dan de beslissing zou meedeelen. Na dit overleg gepleegd te hebben, deel de de notaris mee, dat het bestuur beslo ten had, de weide aan den ouden pachter te gunnen voor een bedrag van f 80 per ha. Dit wekte nu de verontwaardiging van den hoogste bieder en van talrijke aanwezigen op, schrijft de M.C. Men was het niet eens met den notaris, waar deze beweerde, dat het bestuur zijn beslissing nam, omdat de pachtkamer een pacht van f 104 te hoog zou vinden en dus zich genoodzaakt gevoel de den ouden pachter, .dle op één na het hoogste bod deed, dat ook te hoog zou ge vonden worden door de pachtkamer, de wei de toe te wijzen voor den billjijken prijs van if 80 per ha. Toen gaven verschillende aanwezigen aan hun verontwaardiging uiting, daar zij ook te veel hadden moeten bieden om het thans bij hen in pacht zijnde te houden, doordat andéren opgeboden hadden. Daarin bracht het bestuur echter geen verandering, om dat, zoo zei de notaris, ,die pachten door de pachtkamer niet te hoog zouden wor den geacht. Het bleek echter, dat verschiln lenden, die zich nu ook gedupeerd achtten, bij de pachtkamer zouden protesteeren. Een bekend klompenhandelaar uit Goes de heer A. W., welke relaties heeft over de geheele wereld, had zich het vorig jaar tegen de politie verzet. Hij was dronken; de pdjlitie wilde hem zijn papieren afnemen, om hem verder rijden te beletten. Na ver zet werd dhr. A. W. gearresteerd. Vier we ken gevangenisstraf werden hem toegewe zen, die hij in de strafgevangenis te Sche- veningen moest uitzitten. Nimmer met de justitie in aanraking ge weest, duchtte hij de schade welke zijn goe den naam zou worden toe,gebracht, als men wist, ,dat hij in ,de gevangenis gezeten had. Met de veertigjarige Koster, een bekende van hem, had hij in overleg dat deze voor hem de straf zou uitzitten. Voor honderd vijftig gulden werd men het eens. Koster werd goed geïnstrueerd, voorzien van ver schillende legimitatie-bewijzen, zooals diens portefeuille, een sigarettenkoker, waarin zijn naam stond gegraveerd en verschillen de papieren. Het lukte. Niemand merkte iets van het bedrog en W. zat zijn straf uit. De politie te Goes kreeg echter van zeke re zijde een wenk en na beiden aan den tand gevoeld te hebben, zakten zij door de mand. W. heeft zich bij het Paleis van Jus titie te Den Haag moeten melden en zit thans zijn straf uit. Voor beiden zal het mtiisje wel een staartje hebben. Naar wij vernamen, kan dit vergrijp met zes maan-* den gestraft worden. De doopplechtigheid van Prinses Irene. Zoo in'o|g€illjk in September in dfe Nie|uwe Kerik te Amsterdam. SOESTDIJK, 16 Aug. Het ligt in het voornemen van H. H. K. K. H. H. Prinses Juliana en Prins Bernhard, dat de doop plechtigheid van Prinses Irene zoo mogelijk in .de maand September in de Nieuwe Kerk te Amsterdam zal p(laats hebben. OUD MINISTER DE VISSER IN ZIJN OUDE FUNCTIE TERUG. Arnhem, Zaterdag. Naar wij vernemen, zal de oud-minister van Justitie, mr. J. A. de Visser, binnen kort weer optreden in zijn vroegere func- tie ,van procureur-generaal bij het Arn- hemsche gerechtshof. De juiste datum van zijn weder-iin-functie-treden is nog niet be kend. Momenteel vertoeft mr. De Visser met vacantie buiten de stad. Buiten verantwoordelijkheid .der Redactie. St. PhiUpsland, 14 Au,gustus 1939. Mijnheer de Redacteur, Vergun mij s.v.p. een plaatsje voor onder staande in uw veel gelezen blad. Bij voor baat mijn dank. In de vergadering van den raad der Ge- meente St. PhiUpsland gehouden 4 Au,g. kwam ter sprake om met de blijde gebeur tenis in ons Vorstenhuis een uitkeering doen aan de armen in onze .gemeente. Hier kon den heer P. de Ruijter zich mee vereenigen, mits het niet meer over het Burgerlijk Armbestuur werd gegeven, zooals dezen vsdnter is gedaan. Dhr. de Ruij ter voerde aan, dat het niet goed is ver deeld. Mijnheer de Redacteur, U moet weten, dat toen al de Armbesturen uit onze ge meente zitting hebben genomen, om datge ne wat door den Raad was gevoteerd, te verdeden, n.l. 4 Kerkarmbesturen, Burger^ lijk Armbestuur plus een Commissie uit den Raad. Dit alles onder Voorzittersshap van Burgemeester Kleppe. De heer de Ruijter had het echter beter verdeeld! Hier laat ik ieder weldenkend mensch zich over uitspreken. De Armbesturen hebben toch al een zwaar en moeilijk werk en bovendien is het „lief- .dewerk!" Ik ben ook Fliplander en heb nooit ge hoord, dat hetgeen door den Raad is ge geven, niet goed op zijn plaats gekomen is. Dit wilde ik slechts even opmerken, mijn heer de Redacteur, Het oordeel laat ik aan den lezer. Een Uitkijker. .'i'ï-lt Hl rtii> en u zult 's morgens uit bed springen, gereed om bergen te verzetten. lederen dag moet uw lever een liter lever- gal in uw ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van lever-gal onvoldoende is, ver teert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt. Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u ziet alles zwart. De meeste laxeermiddelen zijn slechts lap middelen. U moet CARTER'S LEVER-PIL LETJES nemen om deze liter lever-gal vrü te doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on overtroffen om de lever-gal te doen vloeien. Bischt Carter's Lever-Pilletjes bü apothekers en drogisten, f. 0.75. Veiling van Woensdag 16 Augustus 1939 Tomaten f 4.4.20; Precose de Trevoux f 6.------8.10; Claps Favorite f 11.—12.30; N. H. Suikerperen f 3.106.7Ö; Transparante de Croncels f 5.50; Duchesse D'Oldenburg f 5.70; Zigeunerin f 6.509.80; Keswick f 3.103.40; Spinazie if 0.901.30; Stoksnij- boonen f 9.6012.70; Stamsnijboonen f 6 8.20; Dubbele Princessen f 6.909.En kele Stokprincessen f 10.10; Postelein f 5.30—7.Savooie kool f 2.803.50; Roo- de kool f 1.1.30; Eigenheimers f 1.80— 2.20. Alles per 100 K.G. Reine Victoria f 6.7.70; Gele Pruimen f 7.Boerewit f 6.707.90; Washington if 12;Druiven f 13.16.90; Roode bessen f 6.20, Alles per 100 pond. Meloenen net f 10.17.90; Meloenen Anna- nas f 11.11.70; Komkommers f 1.1.30; Andijvie f 2.40—2.90; Sla f 2.90—3.—; Per ziken f 4,509.70. Alles per 100 stuks. Bospeen 'f 2.50—2.70; Selderij f 0.30. Alles per 100 bos. Veilingen van Donidieraaig 17 Ajugtostus '39. AARDAPPELEN. Eigenheimers f 1.75; Drielingen f 0.94; Kriel f 0.94. Totaal aanvoer plm. 5000 kg. UIEN. Gewone uienf 2.93; Drielingen f 0.60; Piek Iers f 3.01. Totaal aanvoer plm. 9000 kg. Alles per 100 kg. EIEREN. Eieren 48—52 kg. f 3.734.02; Eieren 58— 60 kg. f 4.31—4.47; Eieren 62—63 kg. f 4.554.59. Eendeneieren if 3.55. Alles per 100 stuks. ETTEN, 16 Augustus 1939. De aanvoer op de heden alhier gehouden veemarkt bedroeg 214 stuks. De aanvoer van muntig vee was ruimer, de handel bijzonder levendig en de prijzen iets hooger. De a.anvoer van vet vee was zeer vol doende, de handel vlug en de prijzen als vorige week. De aanvoer van melkvee, was voldoende, de handel redelijk en de prijzen onveranderd. De aanvoer van jong vee was normaal, de handel matig en de prijzen vast. De aanvoer van biggen was gewoon, de handel stil met onveranderde prijzen. Kalf koeien van f 140250.; kalf vaar zen van f 130^230; melkkoeien van f 150 265; mager vee van if 120180; graskal veren van f 4095; vet vee van f 0.30 0.37 per kg. levend gewicht en biggen van f 13—17 per stuk. TWEEDE DEEL. De verdröving van de Spanjaarden van onze eilanden. Door MEVAHOB. Naar een oud da,gboek. Auteursrechten voorbehouden. 34. „De zaak van Veere is verloren. Een groote Spaansche vloot komt de Schelde af zakken." Een vreeselijk bericht, dat de sombere voorgevoelen van den knecht van Wouterszoon hun bevestiging scheen te ge ven. „Ik moet heengaan, ik moet zoo mogelijk met de Rijk maatregelen helpen nemen," sprak Lievenszoon. ,,Ga, niet heen, voor we samen gebeden hebben en Gods hulp hebben afgesmeekt voor ons en voor onze vaderstad. tWas de bakker, die deze woorden had gesproken en die in een hartroerend smeek gebed, pleitend op het Verbond Gods, de be. langen van hun allen en van hun vaderstad den Heere opdroeg. Lievenszoon sneWa na het gebed naar de haven. Daar dacht hij hopman de Rijk wel te zullen vinden. En zoo was het ook. Beide mannen waren weldra in een ern stig gesprek gewikkeld. -■\.Is de vijand op Veere aanzeilt Jiijn we verloren. Tegen .zoo'n overmacht van alle zijden kunnen v^e niet standhouden. Vooral daar de Noordzijde van de stad zoo goed als niet versterkt is. Laten we alle beschikbare mannen verza- nelen. Stand houden totd en laatsten man is het parool. Hoe staat het met de burgerij? Trouw tot in den dood. Ze 7U;ler. tot den laatsten man vechten. Ze zijn razend van haat tegen den Span jool. Ze zullen hun leven zoo duur. mogelijk verkoopeii. Br is bij de Spanjaarden geen pardon. Een vreÉselij,ke lot staat de stad te wach ten zoo we haar niet behouden kunnen. Dan is niemands leven of goed veili,g. Griderwijl beide mannen de beweging der vloot in spanning volgden had de Rijk zijn bevelen f e.geven. De trommen werden gevoerd en ieder die kon was naar de hem aangewezen plaats gesnc ld. De order was: „Standhouden tot het uiter ste." Een i'reeselijke vastberadenheid had zich van de mannen meester gemaakt. ,,Sïerve.': of cverwinnen" riepen de vSsschers en zee lieden, ja de gansche burgerij. Alleen ouden en zwakken waren in de huizen gebleven,. Daar kwamen de Geazen aanmarcheerèn. Hun f;c>roep kimk al van ver. „Leve de Geuzen, dood aan de Spanjo len. 'tv/as een vreeselijk gezicht .deze ma'^rtn te zien. Hun gelederen waren al zeer gedund. Men; geen van hen die eenige dagen ge ls-den, zoo dapper voo- de stad gevochten had, hing als een walgelijke vrucht) aan een vvucht,boom in een van ,de boomgaar;f'n rond Veere. Een wit doek, met een groote'bloedvlek er o,p wapperde boven hun hoofden, 't Was him aan te zien dat het „sterven of over winnen, geen ijdele leus was. Deze mannen zouden niet vluchten. Maar de Veersche burgerij gaf hen wenig toe. Ook zij vertoonde in deze hachelijke om standigheden een vastberadenheid, die met ontzag vervulde. Vooral het zeevolk was onvervaard. Tot het uiterste waren .ze door de Spanjolen getergd. Zij vidsten het, het was vechten voor zich zalf en voor hun vrouwen en kinj deren, 't Ging om hun leven. Pardon had den zij niet te wachten. Noch zij, noch hun vrouwen en kinderen. Liever gevallen in den tijd, dan door den vijand als een dier te worden afgemaakt onder spot en hoon. Een doel vervulde hen allen, de burgerij zoowel als de Geuzen, Overwinnen of sterven." En moesten ze sterven dan zooveel mo gelijk vijanden gedood. De Rijk en Lievens zoon, waarbij zich nog enkele andere bur gers .gevraagd hadden stonden nog steeds naar .de vloot te kijken, „Voor 't oogenblik gered, het gevaar is voorbij," 't Was de Rijk die het uitriep. Zijn ge oefend oog had gezien, dat de koers was ge wijzigd en ,dat de vloot op Zierikzee aan .zeilde. Een schok van verlichting ging door de •mannen. De overgroote spanning week en men drong naar voren om zich te overtui gen of het waarheid was dat de vloot Veere voorbijzeilde. Inderdaad het was zoo. Man nen, nu aan 't werk. De Spanjaarden zullen komen." Mogelijk over een paar dagen. La kten We onze stad versterken. We hebben nu nog tijd." De stad te versterken was werkelijk wel noodig. Aan de Noordzijde bij de haven was ze zoo goed als onver- sterkt. Maar waar mee zou men versteri ken. Grachten, en een muur maken dat ging in de gegeven omstandigheden niet. ,,De haringtonnen, de haringtonnen" rie pen enkele visschers. Reeds kwamen enke le visschers met haringtonnen aanrollen. Weldra was ieder in de weer om een bar ricade van harihgtonnen te maken, 't Leek heel. wat, maar in werkelijkheid kon het den vijand niet tegenhouden, hoogstens hem ophouden, Ondertusschen was de avond ge vallen. De meesten waren huiswaarts ge- .keerd, wie geen wacht had was naar zijn wonin,g gegaan om daar door den slaap nieuwe krachten te verzamelen voor den strïJd, die zeker komen zou. Als .de Spaansche vloot een bezetting voor Zierikzee had ontscheept, dan zou ze zeker de kust van Walcheren opzoeken. De Spanjaard zou niet rusten voor Veere en Vlissingen weer in zijn handen waren. Maar wee zoo de Spanjaard weer meester van de stad Werd. Ook Lievenszoon was naar huis gegaan. Voor eenige uren slechts. Hij had hopman de Rijk belooifd om dezen nacht van af twaalf uur een oog in het zeil te helpen houden. Men kon nooit weten, wat de Spanjaard onder beschermiAg van de duisternis in zijn schild voerde. Samen met Arjaan en eenige andere knechts zou hij om dien tijd hop man de Rijk en eenige anderen aflpssen. Zoo had dan de Rijk en baljuw Rollé het met Lievenszoon overlegd. Bij zijn thuis komst had hij ook Simon nog aangetroffen, Simon Gieke was erg neerslachtig, dat hij nog niet kon helpen. Toen vandaag de bal juw alle verdedigers naar de haven riep was hij o zoo gaarne mee gegaan. Hij was naar het achterhuis gegaan. Daar had hij een vuurroer genomen en geprobeerd het aan te leggen. Maar 't ging niet. Zijn armen beefden en een pijnlijke steek in zijn borst waarschuwde hem dat hij het herstel van zijn lichaam niet forceeren moest. Terneer geslagen is hij naar binnen ,ge,gaan. Later op den. dag is hij nog eens weer naar het achterhuis ge,gaan. Daar is zijn oog geval len op een strijdbijl.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1939 | | pagina 3