CHDWEEKBiADÖpGED.GROnD&IAG vöÖRolZUID-HOUInZEEUW^ CIIAnDCII
MKER,
N.V. üiïGEVERSMAATSCHAPPIJ „EIUNDEN-NIEÜWS"
STICHTELIJKE
OVERDENKING
12e Jaargang
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1939
No. 1067
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Uit het Kijkvenster
Hoe is 't mogelijk
OFFICIEELE CRISISPUBLICATIES
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILAND E.<i"" -■ 18e JAARGANG
Geen vrees in dreigend
gevaar.
De verdrukte Kerk mag zich ver
heugen in den Heere, al zou de verlos
sing zelfs toeven. Immers alle ver
drukkingen der Kerk zijn in de hand
des Heeren en Hij weet zeer goed wat
het einde daarvan zal zijn, alsook wat
het einde zal zijn van degenen, die
Zijn volk onderdrukken. De scepter
der goddeloozen zal niet altijd rusten
op het lot der rechtvaardigen. Sion
mag en zal gemoedigd en verblijd zijn,
wanneer de Heere hen daartoe roept.
Als de goddeloozen zich opmaken om
te vernielen, als zij zich vermaken in
den ondergang der Kerk, welke zij in
al hunneraadslagen bedoelen, dan
weet de God Zijns volks, dat aan dit
hun gruwzaam vermaak een rampza
lig wee verbonden is, dat zij zelf niet
zien, waarvan zij zelf niet weten,
ma&r dat in den hemel bekend is en
dat voor Zijne kinderen niet verbor
gen blijft. Het geloof, dat de wereld
overwint,, is geen blind geloof, maar
het ziet wat zal komen en hoe het
in het einde zal gaan. Hier hebt ge
het-onderscheid tusschen de Kerk en
hare vijanden. Deze laatsten weten
niet wat volgen zalverblind door de
zonde; zich vermakend in hunne vij
andschap, zullen hunne voeten onver
wacht slibberen in de duisternis.
Maar waar het geloof is, en rechtuit
mag zien op God, Zijn raad. Zijn
Woord en beloften en daarop alleen,
daar weet de geloovige, dat al zou al
les samenspannen, en de vijand zich
verheffen als de baren der zee om
zich tegen den Heere en Zijn volk te
stellen, dat het toch in weerwil van
dat alles den rechtvaardige zal wel
gaan, dat zij de vrucht hunner wer
ken zullen eten. Maar wee den godde-
looze, het zal hem kwalijk gaan, want
de vergelding zijner handen zal hem
geschieden.
Hoe ellendig en bedrukt en verla
ten Gods Kerk ook moge zijn, zij
houdt toch het beste en uitnemendste
over, dat haar door geen enkelen vij
and kan ontwrongen worden. Zij
heeft en houdt God tot hare hulp
over. Die nimmer sluimert noch
slaapt. Die de Psalmen geeft in den
nacht; Die het licht voortbrengt in
de duisternis; Die de droefheid Zijns
volks haast verandert in blijdschap;
Die in zwakheid krachten schenkt.
Neen, de geloofsroem van Gods Kerk
is niet ongegrond. De rechtvaardige
is een eeuwige grondvest, want God
is met hem. En zoo God voor ons is,
wie zal dan tegen ons zijn?
Welk een zwakken arm hebben toch
de vijanden van God en van Zijn volk.
In ijdelen waan meenend sterk te zijn
een geweld makend als het bruisen
der wateren, zijn zij toch niet meer
dan gelijk kaf van den dorschvloer,
dan een droge stoppel, die ras ver
teerd wordt. Zij zullen uit al himne be
dekselen uitgerukt worden in dien
dag, als de Heere in de sterkte Zijner
almacht zal opwaken. Dan zal al hun
ne schoonheid verwelken en al him
glans verduisterd worden en al hun
geweld op hun eigen hoofd nederda
len.
Neen, de geloofsroem der Kerk is
niet ijdel. De meest droeve bedeehn-
gen zijn in de hand der Goddelijke
voorzienigheid en bestuurt ze ten
gunste van Zijne kinderen. Christus
is het Hoofd van Zijn Kerk, Die geze
ten is op den troon Zijner majesteit
aan des Vaders rechterhand in den
hemel. Die alle dingen in Zijne hand
en alle zaken bestuurt en in Zijne
hand heeft, waarbij de eer Zijns Va
ders en de zaligheid van Zijne uitver
korenen betrokken zijn. Nooit zal één
van Zijne leden, die Hij met Zijn bloed
gekocht heeft, uit Zijne telling kun
nen uitvallen, dat hij niet bereiken
zou de volle zaligheid en eeuwige
heerlijkheid. Rampen en tegenheden,
hongersnooden en pestülentiën, oorlo
gen en beroerten, duizendvoudige
woelingen van de machten der duis
ternis; alle valsche staatkunde, aan
gelegd om de Kerke Gods schade te
doen, zullen toch niet vermogen om
den zwakste der geloovigen te ver
nielen; zullen niet in staat zijn om
Gods erfdeel van de aarde te verdoen.
Neen, de geloofsroem der Kerk is
niet ijdel. Zij mag onbevreesd zijn in
dreigend gevaar en zich verheugen in
den Heere als hare sterkte. God wil
niet, dat de eer der overwinning H^m
voorbijgaat. Daarom, waar Gods Kerk
roemt in den Heere, buigt zij in het
stof en vernedert zich voor Hem, om
Hem te erkennen in hetgeen Hij is en
doet. Om met den dichter uit te roe
pen: „niet ons, o Heere niet ons, maar
Uwen Naam geeft eere."
In bezwijkende en beproevende tij
den wordt Gods Kerke geroepen veel
werkzaam te zijn in levende oefening
des geloof s en der hef de tot Christus,
haar dierbaar Hoofd. Die rijdt op het
witte paard Zijner overwinningen en
zal al Zijne in zichzelf zwakke kinde
ren meer dan overwinnaar doen zijn.
Volk van God, Hij zij ons ook in de
ze tijden van beroering en ontzetting
tot een sterkte, want Hij heeft gezegd
„Ik zal u niet begeven, noch Ik zal u
niet verlaten," zoodat wij vrijmoedig-
lijk mogen zeggen: „de Heere is mij
een Helper en ik zal niet vreezen, wat
mij een mensch zal doen,"
D.
B.
niEUWS
Advertentieprijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst*
aanvragen en aanbiedingen van 1—6 regels 80 et; Boekmaan»'
fcondiging 10 cent per regel Contracten belangrijk lager.
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelhamis Prins Hendrikstr. 122 C w Giro J67930 Postbox 8 - Tel. 17.
Bijkantoor voor Zeeland: St. Maartensdijk Markt, Telef. 59.
Abonnementsprijs 90 cent per 3 maandenbrj vooruitbetaling.
Verschijnt iederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderigke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per jaar
Daarom zullen wij niet vreezen, al ver
anderde de aarde hare plaats, en al
werden de bergen, verzet in het hart
van de zeeën: laat hare wateren brui
sen, laat ze beroerd worden; laat de
bergen daveren door derzelver verhef
fing. Sela.
Psalm 46 3, 4.
Zomertljifli, Vacantletiyfi Drukke toe-
sprekimgen in Den Haag De Gevan
genpoort De Gebroeders de Wltt ge-
iflood Leive het Huis van Oranje!
Het is, onder alle dingen, die ons in deze
tijden bezwaren, nog een voorrecht te zien,
dat naar des Heeren Woord, zomer en win
ter niet ophouden.
Ook thans verkeeren wij weder midden
in den zomer, in den vacantietijd, waarop
duizenden menschen hun werk eens even
mogen laten rusten om wat verpoozing te
genieten, 't Is waar, dit is niet aller deel.
Heel wat personen hebben, in hun werkloos:^
heid reeds een al te lange vacantie. Anderen
weer, meest kleine zakenlieden ,gunnen zich
geen vrij, dat „zit er niet aan" ,ze,ggen zij.
En zoo zijn er dus ook heel wat lieden,
die dag in dag uit in hun winkel of o,p hun
bedrijfje in gestadigen arbeid bezig blijven,.
Dat is toch ook vifeer een prijzenswaardig
feit, die noeste vlijt, die van geen ophouden
weet.
't Zijn min of meer ouderwetsche luidjes,
die geen tijd voor vacantie hebben. Ik heb
er gekend die tot hun 70e of 75e jaar ge
werkt hebben en die elk jaar één dag
mochten wegblijven uit de zaak. Ja, dat
was feest, als die da,g kwam dat de man
en vader daar zoo maar niets deed! En
toch voelde hij het zelf aan, dat het bulten
den regel was, want, als het eens twee da
gen zouden geweest zijn, wel, dat ware al te
veel, hij zou baldadig geworden zijn.
Zijn wij in onzen tijd nu heusch zooveel
gelukkiger dan weleer, nu het reizen en
trekken zóó in zwang is?
De tijden veranderen en wij mét hen. El
ke tijd kent een ander geslacht, met weer
andere begeerten en andere inzichten. Uw
Waarnemer, vergun hem zijn smaak, neigt
meer tot wat weleer was. Het is hem soms
of alle rust, eenvoud en tevredenheid uit
de menschen verbaimen is.
leeftijd. De blijdschap over zijn nieuwe ka
binet is niet héél groot in den lande. Was
er verschil over de finantiën onder Minister
Colijn, thans worden twee socialisten mi
nister en die bekijken alles nog al met een
luchtig hai;t, nietwaar? Dus ben ik zeer
benieuwd te vernemen hoe het nu met 'ie
millioenen tekorten zal gaan. Aangezien
dit Ministerie zich voorloopig niet aan de
Tweede Kamer voorstelt, is het gevrijwaard
om dadelijk met een program voor den dag
te komen. Het Ministerie is er nu, 't werd
hóóg tijd ook, wilde men den naam van ons
land hoog houden. Meer zal ik ei^ nu niet
van zeggen.
Ja, 'twas daar een druk geloop bij de
Regeeringsgebouwen en bij de woning van
Mr. de Geer. Zoo lang hij doende was me
dewerkers te zoeken, werd hij van den vroe
gen morgen tot laat in den nacht belegerd
door fotografen en andere kr;antenheeren.
Men moest vooral het nieuws het eerst hoe
ren! Ik weet, dat Mr. de Geer daar knap
hekel aan had, maar wat doet ge er tegen?
Ik vernam laatst, dat de journalisten on
langs den chauffeur van Dr. Colijn aanhiel
den en zeiden: Toe, jij weet best wat, ver
tel nou eens wie er Minister van Buiten-
landsche Zaken wordt!
Ja, zei de chauffeur, ak weet ,dat. Nu,
was het commando:: „zeg op" en zij dron
gen hem met vier, vijf man, bijna van zijn
stuur af. Wel, zei de chauffeur, dat word ik
zelf. Nu, toen bemerkten zij, dat hij hen
voor 't lapje had gehouden.
Ondanks Augustus hebben ,de politieke
heeren in ,den Haag het druk 'gehad. Eerst
de heer Colijn met zijn driedaagsch Minis
terie, nu weer de heer de Geer, die er na
itallooze conferenties in geslaagd is een
nieuwe regeerin,g te vormen.
Ik heb respect voor de werkkracht van
Mr. de Geen, die al deze vermoeienissen
weer torst, ondanks zijn ver gevorderden
Over den Vijverberg gaande, komt ge
langs het huis van Jan de Witt.
Deze was een zeer bekwaam man, met
vaste hand bestuur;de hij onze Republiek in
zeer zorgvolle tijden, maar met even vaste
hand hield hij Prins Willem III van den
troon. De jongfe Prins vfcas geworden Kind
van Staat, Totdat de Oranjegezinden om.
den Prins gingen roepen. Zeeland was de
eerste provincie die de acte van Seclusie,
waarbij Oranje voor goed van den tr;oon
was uitgesloten, opzegde. Cornells de Witt,
broeder van den Raadpensionnaris Jan, zat
reeds op de Gevangenpoort, verdacht van
een aanslag op het leven van den Prins.
Tichelaar, een barbier uit het dorpje Piers-
hil, had die klacht tegen Cornells de Witt
ingediend. Nadat Cornelis vruchteloos ge
pijnigd was in die vreeselijke gevangenis,
werd hij, al had hij niet bekend, toch uit
het land verbannen.
Hij ontbood nu zijn broeder Jan de Witt
bij zich om het vertrek te regelen. Een
woedende volks menigte zag Jan de Witt
de Gevangenpoort ingaan, 't Was 20 Au
gustus 1672. 't Was het „rampjaar;" oorlog
met Engeland, Frankrijk, Munster en Keu
len.
Het volk riep allang, dat het land door
de Witt verraden was. Thans was Tichelaar
óók bij de Gevangenpoort. „Haal ze naar
buiten" spoorde hij de menschen aan.
En jawel, men brak de Gevangenis open,
sleurde de Gebroeders de Witt naar buiten
en daar werden zij door een menigte, die
door het dolle heen was, op gruwzame wij
ze gedood, in stukken gescheurd!
De Gevangenpoort staat er nog en is te
bezichtigen. Het is de 10 centen waard er
eens rondgeleid te worden, al de folterwer-
tuigen nog te bekijken, ook de groote cel
te zien waarin de gebroeders hebben samen
gesproken, tot zij er uit gesleept werden.
Dus mag ik wel eens gaarne over Vijveri-
berg en Plaats wandelen, langs de Gevan-
genpooi^t en het „Groene zoodje." Jan de
Witt is er vermoord, daar is ook Jan de
Bakker om 't geloof verbrand. Bij 'teen
krijgsgeschreeuw, bij 't andere vooral lof
zangen uit den kerker, door allen die er hun
doodvonnis nog afwachtten!
Ja, 't is gevaarlijk om Oranje aan te
tasten! God gedoogt het niet. De ware: Ge
reformeerde religie heeft middellijkerwijs
aan het Huis van Oranje veel, ja alles te
danken. De Heere stelle dat Huis weer tot
rijken zegen voor Zijn volk in Nederland.
Voor de zuivere prediking Zijns Woords
voor de eere Zijns Heiligen Naams! Toen
Gods Woord in eere was, was Holland in
eere.
WAARNEMER.
een zwart Costuum reeds vanaf zes
tien gulden en vijftig cent.
Moderne Heeren en Jongens Cos-
tuums, de nieuwste stoffen, de nieuw,
ste modellen, de beste afwerking.
Veranderingen doen wij gratis en
vakkundig. Wij zorgen er voor dat
't geheel naar uw genoe,gen is.
A. ALEMAN
OtJDDOBP
EUeeidiiins naar maat en Confectie.
Inivoeri<ng van de doodstraf noodizakelijk.
Dezer dagen werden we opgeschrikt door
een vreeselijke moordgeschiedenis. Helaas
moorden komen in ons land veelvuldig voor.
Maar de omstandigheden van dezen
moord waren al bijzonder afschuwelijk. Ze
deden denken aan afschuwelijke moordge-
schiedenissen, waarvan men wel eens las uit
Parijs, Londen of Amerika. De romp van
een vrouwenlijk wordt toevallig door bra
menzoekers op de Veluwe gevonden. Geluk,
kig heeft men den dader ontdekt en al in
gesloten. Dat stemt tot blijdschap en dank,
ook voor den ijver der politie. Zoovele vree
selijke misdrijven blijven verborgen. De bij
zonderheden van den moord, laten we hier
rusten. Ze zijn afschuwelijk. Een .gruwelijke
«^achterij.
Een allerlaagst, wreed individu, ,die het
bedreef. Het rechtsgevoel van ons volk is
bevredigd door dat den dader gegrepen is.
De bevrediging van ons rechtsgevoel zal
van korten duur zijn. Straks wordt het
rechtsgeding gevoerd. Een advocaat wordt
den moordenaar toegewezen. En dan begint
het pleiten. Het pleiten voor zulk een af-
sohuwelijken moordenaar. Ontoerekenbaar,
minder toerekenbaar of dergelijke begrip
pen worden dan weer vernomen en tenslotte
een min of meer getal jaren gevangenis
straf. Geen doodstraf
Neen, want die is in ons land afgeschaft
onder vrijzinnig bewind en bleef afgeschaft
onder tientallen jaren van Christelijke re
geeringen. Ia er een feit dat spreekt van
het on-Christelijke van de coalitieregeerin-
■gen met Rome, dan is het wel dit ifeit, dat
de doodstraf afgeschaft bleef. Tot eenige
Christelijke daad konden die Christelijke
regeeringen niet komen. Invoering van de
doodstraf is eisch van Christelijk beginsel
Ook het rechtsgevoel van ons volk roept
er om.
Bij vernieuwing dringt die eisch op bij
het vernemen van zulke vreeselijk moorden.
DE SINGELWEG TE THOLEN.
Begrijpelijkerwijze heeft het belangrijk
besluit van onzen gemeenteraad, nopens den
aan te leggen Singelweg, veler belangstel
ling.
Tegelijkertijd is ook het oordeel er over
verschillend, varieerend van pro tot con
tra.
Of die standpunten bij iedereen gelijken
tred houden met de zaak zelve, wagen we
niet zoo voetstoots te aanvaarden. Het per
soonlijk element van stimulanten speelt on
willekeurig een min of meer beteekende rol.
Voor wat de eerste catagorie betreft,
gaat daarvan eene lezing uit, geheel tegen
overgesteld aan die, ontwikkeld in ons eer
ste schema.
De uitleg er van komt hierop neer, dat
de gansche asmleg aan de gemeente niets
kdst.
Ze wordt metterdaad gefinancierd door
de brug, waartoe het surplus van de batige
saldi dienen. Aanvankelijk werd het zuiver
voordeelig slot gestort in een vernieuwings-
reservafonds, ter bestrijding van mogelijke
voorkomende vernieuwingen, ontstaan door
buitengewone omstandigheden.
Maar dit fonds heeft langzamerhand een
hoogte bereikt dat Ged, Staten de noodzaak
van verdere uitbreiding er niet meer van
inzien.
Dat heeft er toe geleid om deze beschik
baar gekomen gelden uit de brugontvang-
sten aan te wenden voor een aan de brug
inhaerent onderdeel, welk karakter deze
weg draagt, door rente en aflos daaruit te
bestrijden.
Bij de binnen afzienbaren tijd mogelijk
aan de orde komende onderhandelingen tot
overname van de brug, zal het bestaan van
dezen weg alp onmisbaar sluitstuk in het
verkeersobject, een reden te meer kunnen
zijn tot het leiden van succes voor de oveiji
name.
Nu was ons oorspronkelijk schema geba
seerd op de persverslagen van de raadszit
ting waarin dit besluit is genomen.
Maar van zoo'n transactie was daarin
geen sprake. Wett is meegedeeld, dat met
het voorstel van den aanleg van den weg
was inbegrepen het plan der geldleening.
Zonder nadere aanduiding, .die op dat mo
ment is uitgebleven, kan men niet aan den
indruk ontkomen, dat de gemeente deze
zaak financiert en daardoor weer een aan
merkelijke last op hare schouders neemt.
Onwillekeurig werpt zoo'n lezing als de
voorgaande een ander licht op deze zaak.
Dit zal aljes wel tot in bijzonderheden
zijn vermeld in de desbetreffende stukken,
die uitsluitend voor den raad beschikbaar
zijn. Alleen is het dan wat bevreemdend dat
het standpunt van de beide tegenstemmers
enkel is gemotiveerd met de bemerking dat
het plan te duur is. Blijkbaar was men dus
niet afkeerig van een afleiding van het ver.
keer uit de kom der gemeente, doch van
U moet er in geen geval
mee biijven loopen, maar
een "AKKERTJE" nemen. Er
bestaat geen samenstelling
die hoofdpijn of migraine
vlugger kan verdrijven!
"AKKERTJES" zijn een vin
ding van den beleenden
apotheker Dumont en alleen
echt in den het gemakke
lijkst in te nemen ronden
Worm met hetAKKER"-merk.
/Let U daarop vooral en laat
U toch geen v/aardelooze na
maak of imitaties aanpraten.
tegen pijnen, nare dagen, koorts, kou.
Doos 13 stuks - 12 stuivers2 stuks - 2 stuivers.
eenige aanwijzing in welken vorm men dit
probleem dan wèl wilde zien opgelost, is
niets gebleken.
We bepalen ons tot de weergave van het
nader aan den dag getreden feit van den
opzet van dezen aanle,g en stellen ons dus
geen partij.
We kunnen er nog aan toevoegen, dat
noch de bruggelden er door verhoogd zul
len worden, noch de belastingen als middel
lijk of onmiddellijk gevolg erdoor zufljen
stijgen.
DE SIGARETTE.
Geen pantalon noch schoolbankjas versleet
ik in de college-klas, toch maak ik op mijn
dood gemak een sterke man een nervous-
wrak. Ook is 't mij maar een kleinigheid
om energie en noest en vlijt te leenen eenen
lammen ziel in eenen grauwen luiaard's kiel.
En, is 't niet waar, bewees ik niet de we
reld in haar groot verdriet, dat pijn en
kwalen, met hun trein mijn vrienden en
mijn broed'ren zijn? En, hij gewis, die in
zijn pas mijn reis en mijn historie las;
weet, dat 't geheugen, zoo spontaan verhuis
de naar de volle maan. Maar ook beken ik
hier oprecht, hoe goed ik ben, of, ook,
hoe^ slecht; ik neem uit 't werk dait
iemand doet al interest en hoop en moed
Dus. Deern, of ook jij, Jonge Vent, of
oude heer, die mij niet kent; wilt ge succes
in 't tafereel; smook eigaretten, lang en
veel!!
MEDEDEEUNG.
Aan aè Schippers PuJpcampagne 1939-194Ö.
De B.C. te Dordrecht deelt mede, dat vooi'
de fabriek „Puttershoek," evenals het bie
ten-vervoer, ook het PULP-vervoer in eam-
paigne zal geschieden.
De schippers, die aan deze PULP'-CAM-
PAGNE wenschen deel te nemert, gelieveii
zulks op het aanvraagiformulier duidelijk in
te vullen. Zij moeten in ieder geval in het
HOOFD VAN HET AANVRAAG-FOR^
MULIER het woord „BIETEN-CAMPAG
NE" vervangen door „PULP-CAMPAGNE"
Aanvraagformulieren zijn verkrijgbaar op
een der kantoren van de Bevrachtingscom
missies te DORDRECHT, NIJMEGEN of
ROTTERDAM en hare agentschappen.
De inleveririig der aanvraagformulieren
voor deze Pulpcampagne kan geschieden tot
en met Zaterdag, 2 September a.s., des na-
Jnüddags 12 uur.
De Bevrachtingscimmissie
voor Dordrecht en Omstreken
DE BOTEBHEFFING,
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat het
bedrag van de heffing en steunuitkeering
op boter, behoudens tusschentijdsche vrtjzi-
ging, voor de week van 17 tot 24 Augustus
is vastgesteld op 55 cent per kg. (onveran
derd.)
