CHDWEEKBLi^öpGED.GD0nD5IA6 vöÖRolZUID-HOUÊnZEEUWSCIIE CHAHDEn
DOUWE EGBERTS
N.V. ÜITGEVERSMAATSCHAPPU JILANDEN-NIEÜWS"
Wolken van genot!
''f U S A R I O L
STICHTELIJKE
OVERDENKING
lie Jaargang
ZATERDAG 4 MAART 1939
No. 1020
Pil nummer bestaat uil 2 bladen
„De worstelende Bruidegom,
de slapende Bruid"
Uit het Kijkvenster
N.V. Chem. Fabr. en Handelsmij. vh. Jan E. de Boer, den Haag
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE E IL AN DE.4" - 18e JAARGANG
OnGAVE VAN
(Gethsemané- (1)
Groot is het werk hetgeen de
Leeuw uit Juda's stam gewrocht
heeft, opdat des Satans' werk den bo
dem zou ingeslagen worden en dat de
uitverkorenen door het plaatsbeklee-
dend werk zouden gedekt zijn. Juist
heeft dien dierbaren, ééngeborene des
Vaders, het Avondmaal ingesteld, op
dat Gods kerk Zijn lijden en dood ge-
denke, doch ook opdat hun ziel ver
kwikt, hun geloof versterkt werd. En
nu, heffen zij te saam den lofzang aan
het groote hallel, opdat alle dingen
volgens de ordening Gods zouden ge
schieden nu wordt geopend de bloed
en kruisweg voor het ware Lam
Gods.
Hij voorzegt dat allen aan Hem
zullen geërgerd worden en hoewel Pe
trus, op 't zelfde moment zegt: „Ik
zal niet aan U geërgerd worden",
spreekt de Meester tot den leerling:
„Gij zult Mij verloochenen".
Daar gaat het gezelschap, Christus
zingt Zijn zwanenzang en weet welk
een lijdenskelk Hij moet uitdrinken
tot den bodem toe, voor de diepgezon-
kenen die vrijwillig gedronken hebben
den giftbeker van den vorst der duis
ternis. Hoe vreeselijk, als Christus
gaat naar Zijn worstelperk, dan gaat
Judas naar den Hoogen Raad om Je
zus over te geven. Maar ondanks dat
het Lam Gods dit weet, trad Hij als
een moedige Leeuw voort, om den
strijd met de machten der helle aan
te binden.
Hij trad in Gethsemanédie plaats,
die eertijds een plaats des gebeds was,
wordt nu een plek van de allerdiepste
zielsworsteling. Onder de uitspraak
„zit hier neder totdat Ik henenga en
aldaar zal gebeden hebben", worden
er acht van de elven afgezonderd.
Drie discipelen worden dieper in
den Hof medegenomen, opdat zij ge
tuigen zouden zijn van het zware zie
lelijden van hun Meester. Doch ook
nam de Heere hen mede om hen te
toonen, dat de mond vaak zooveel kan
zeggen; want Petrus had immers ge
zegd dat hij zijn leven voor Hem zou
stellen en de anderen, Johannes en Ja
cobus, konden met Jezus den drink
beker drinken.
De Heere zou hen ontdekken aan
eigen dwaasheid en vermetele eigen
waan. Maar ook, die Zijn heerlijkheid
op Thabor aanschouwd hadden, wilde
Christus ook medenemen, opdat zij ge
tuigen zouden zijn van Zijn allerdiep
ste vernedering.
Zulken, die bijzondere bewijzen van
Zijn genade mochten ontvangen, wor
den daarna vaak in zeer diepe wegen
geleid, opdat zij klein en ootmoedig
zouden blijven.
Daar in Gethsemané wordt het
strijdperk geopend en Jezus' ziele
wordt bedroefd tot den dood toe.
Hij smeekt Zijn Vader: „Indien het
mogelijk is, laat dezen drinkbeker van
Mij voorbijgaan, doch niet Mijn wil,
maar de Uwe geschiede." Aldus
smeekt de Christus tot den Vader
als Hij bedroefd en zeer beangst is ge
worden, vanwege de aanvallen van
den vorst uit de hel, die alles in- en
saamspant tot verdelging van den
Messias.
De hemelsche ziele Bruidegom zag
boven zich de toorn des Almachtigen
tegen zich rooken, beneden de macht
der duisternis. Hij was inwendig bela
den met de zonde Zijns volks, dus
moest Hij belijden. „Bedroefd tot den
dood toe." O, Hij had gezegd: „Blijft
hier en waakt met Mij", doch als Hij
opstaat en zich tot de discipelen
keert, dan vindt Hij hen slapende.
De worstelende Bruidegom vond
zijn kerk slapende, ach, hoe diep trof
Hem dat!
Daarom spreekt Hij t' uit: Kunt
gij niet één uur met Mij waken?
Wat is toch een mensch na ontvan
gene genade, slapende, als de Zone
Gods strijd met de machten der helle.
Maar Hij geeft den kamp niet op want
Hij is immers gekomen tot overwin
ning, want weer valt de Heere in het
gebed en weer wordt dezelfde smeek
bede ten hemel gezonden en met zijn
gansche ziele buigt Hij zich neder.
Ten tweede male vindt Hij hen sla
pende, doch nu keert Hij zich met
zieleangst bezet naar de plaats en dan
straalt het volle maanlicht over de
strijdende worstelaar en Hij stort zijn
ziele uit voor Zijn Heilige Vader.
Zoo geweldig waren des Satans aan
vallen, zoo zwaar drukte de cente
naars last der zonde zijns volks en zoo
zwaar voelde Hij het zwijgen van Va^
der, dat zijn zweet als groote druppels
bloed op de aarde afliep. En als Va
der dit aanschouwde vanuit den hemel
dat Zijn kind zoo worstelend bleef
aanhouden, dan daalt een gezant uit
den hemel, om dien dierbaren Worste
laar te ondersteunen. Als Jezus aldus
worstelt, slaapt Zijn kerk, wijl Hij
toch dit deed, opdat de Zijnen voor
eeuwig zouden verlost worden en niet
de eeuwige doodslaap zouden slapen.
V.
(Wordt vervolgd)
„Koop Nederlandsche waar,
dan helpen wij elkaar."
A21755
leder pak D.E. verschaft U wolken van genot. Let
daarom op het merk DE. U rookt dan geurige, milde
en goed brandende tabak, uit de aloude Friesche
tabaksfabriek van Douwe Egberts. Tabak, die dus de
naam verdient van Echte Friesche Heeren-Baai.
&^^FR1ESCHE HEEREN-BAAI en BAAI-TABAK
De voordeellgste Droogontsmetter voor Graan- en Vlaszaad, etc.
Erkend en Goedgekeurd door Wageningen.
Telef. 11-63-38 (2 lijnen) Fabrieken te TIEL.
Verkrijgbaar bijC. GRINWIS Kr.z., Ouddorp.
Die zich tevens belast met het ontsmetten.
niEuws
Advertentie"^ri^ 20 cent per regel RecUmes 40 ct.i Dicmt»
«amvragea en aanbiedingen van 1-6 regel* 80 Boekmaan»
köffldiging 10 cent per regel - Contracten belangrflfc lastt.
Gevestigd te Mlddelluimif Frins HcndrÜcstr. 122 G Giro 167930 i Postbox S x T«I. 17.
Kiikantoor voor Zeeland: St. Maartensdijfc. Markt, Telef. 59.
Ab(Uinemei!itsi>rQi 85 cent pei 3 maanden bj vooMiltbetaÜng.
Verscbint lederen Woossda^ en 2Uterdag 2 maal f er week
AtsonderMkie nummert 5 cent Buitenland 6 gulden pte ]aai
„Zit hier neder totdat Ik heenga en al-
„daar zal geheden hebben."
(Tatth. 26 36 m.)
^IVOROL" De Nederlandsche tandpasta
De Fransch© Minister van Onderwijs
in ons land De zelfstandig flen-
kende fransche jeugd Op het voet
spoor van Descartes, die alleen de
rede aanhing.
Er is hoog bezoek in Nederland geweest.
De Fransche Minister van onderwijs Jean
Zay, heeft het nuttig geoordeeld eens een
bezoek te brengen aan onzen Minister van
Onderwijs Prof. Dr. Slotemaker de Bruine.
Aan de Amaterdamsche Universiteit heeft
de heer Zay een rede gehouden over het
onderwijs in Frankrijk. Nu heeft ons land
van Frankrijk nooit veel genoegen en voor
deel beleefd, zoodat de Waarnemer altijd
wat gereserveerd staat tegenover hetgeen
ons uit Frankrijk komt tovgewaaid.
Tóen Prins Willem in den strijd tegen
Spanje op hulp van Frankrijk aanstuurde,
vond hij den bekenden Petrus Dathenus te
genover zich. En toen later van Oldenbarne-
veld in den strijd, die aan het 12-jarig Be
stand vooraf ging den blik naar Frankrijk
en Engeland richtte, kwam hij-in conflict
met al de getrouwe predikanten die ons
land toen bezat. Daar speelde dan tevens
het conflict met de Remonstranten, die van
de zuivere leer afweken, een rol in.
En weer later in onze geschiedenis is de
Fransche Overheersching ons land duur te
staan gekomen en is het juichen om de vrij-
heidsboom ons volk leelijk opgebroken.
Want nog ademt onze grondwet den geest
der fransche revolutie. En men vindt dat
blijkbaar heel gewoon.
Welnu, Minister Zay heeft in Amsterdam
weer echt Fransche dingen verteld over het
onderwijs in dat land. Immers, zoo zeide hij,
de Franschen volgen de wijsbegeerte van
Descartes, die ook in Holland heeft ge
woond en wij dringen het kind geen enkele
meening op, Het kind moet zelf maar ont
dekken wat waar is. De meester moet elk
gezagsbeginsel laten varen, want als ge
den leerling begint te dwingen iets te geloo-
ven, dan werkt hij dat toch maar .tegen.
Echt Cartesiaansch! Cartesius was een
franschman, een geleerd man, die van 1629
tot 1649 in ons land heeft gewoond. Hij
was een wijsgeer, die leerde,' dat onze rede
de bron van al ons kennen is en dat wij
niets hebben aan te nemen wat ons ver
stand niet bewijzen kan. De beroemde, God
zalige, geleerde kerkvader Voetius is dan
ook krachtig tegen zulk een leer te weer
gekomen, wat niet belet heeft, dat onder
andere zaken ook de ifilisofie von Cartesius
onze Hervormde Kerk verwoest heeift.
Het schijnt wel, dat de menschen geen en
kel v^ijsgeerig systeem te moeilijk vinden
om het te bestudeeren en te volgen, maar
ootmoedig het hoofd buigen voor Gods Ge
tuigenis, Dé,t is velen onmogelijk, en toch
als het nu gaat om wat wdér is, zie dan den
Bijbel In; die leert ona wat de menach door
de zonde geworden is en daar wordt het be
wijs toch das aan dag van geleverd.
Ook wordt in Fran^crijk de vrije tijd der
scholieren onder eenig toezicht doorge
bracht. Dan gaat de klas met den meester
of juffrouw naar een museum, een theater
of iets dergelijks.
Er is dus alle reden om de fransche jeugd
te beklagen, omdat zij zoo geheel in den
geest van de wereld wordt opgevoed. Het
kind moet zelf maar ui'm aken wat waar is.
Maar 't is toch vreemd, dat over God en Zijn
Dienst niet met hen .gesproken wordt, en
zoo kan dat geheel vrije kind daarop moei
lijk zijn keus laten vallen! Ik denk, dat de
onderwijs-menschen in dat groote Frankrijk
nergens zoo afkeerig van zijn als van dien
ouden Bijbel.
Zeker, de godsdienst is in Frankrijk niet
uitgeroeid. De Roomsche Kerk is er vrij
sterk, ook zijn er meerdere protestante
kerken en gemeenten; slechts een enkele
daarvan is gereformeerd en dan nog van
eenig ander gehalte dan wij in Nederland
kennen.
Als wij zoo den blik eens over de wereld
laten gaan, dan is er yrijwel geen land aan
te vrtjzen waar nog zoozeer de zuivere re-
iformatorische waarheiid in eere is, als in
Holland. Dit is toch ^eer opmerkenswaard.
Het is waar, er is v$el stryd in dezen in
ons land, maar dat bewijst, dat men voor
de waarheid nog strijden wil. En spreek nu
met iemand, die al eens hier en daar bui
tenslands heeft gewoond, dan hoort ge
steeds hoe diep treurig het elders met de
protestante kerken gesteld is. Dan is er
maar één Nederland!
Legt dit nu niet bijzondere verplichtingen
op ons? Het pand der waarheid, ons toe-
betrouwd, hebben wij te bewaren. Geve God
ons daarvoor- maar steeds kloeke mannen,
door den Geest geleid, ervaren in Zijn
Woord, die tegen alle afwijking der zuive
re leer opkomen! Wie de ware Gereformeer
de leer bemint, in wat kerk hij ook zg,
moet wel met leede oogen aanzien den toe-
nemenden invloed vati de Roomsche Kerk
in Nederland. Met groète sprongen gaat de
ze vooruit, meestal door de onverschilligheid
en lauwheid der protestanten. De twijfel van
het modernisme en de gevoels-godsdienst
der ethischen banen den weg voor de Room
sche leer eenerzijds en voor algeheele on-
godsdienstigheid anderzijds. Aan een ieder
onzer mag wel eiken dag de vraag voor
oogen staan: waar gaat dat heen? En de
bede: Uw Koninkrijk komej dat is: bewaar
en vermeerder Uw kerk, moge ons maar
veel in het hart gelegd worden. Dat zal
dan zeker er toe leiden, dat wij ook in dezen
doen, wat onze hand. te doen vindt. Dan
laat ons de nood van Gods Kerk zeker niet
onbewogen.
Ten vorigen male bezigde ik het woord:
geloofsplantje. De zetter maakte er van:
geloofsplankje. Ik schreef toen wel over een
timmerman, maar een plankje kwam er
niet bij te pas. Dat moest den drukker toch
duidelijk geweest zijn. Laat ik hopen, dat hij
mij geen verdriet meer aandoet en laat mij
trachten zóó mooi te schrijven alsof ik zóó
van de schoolbanken kom. Een schrijfma
chine gebruik ik niet, 't is alleshandwerk.
Dit handwerk is óók bij mij in eere!
WAARNEMER.
VERWORDING OF VERWILDERING!
Eenigen tijd geleden heeft d'e Waanaswier
er in het Kijkvenster op gewezen dat het
aantal echtscheidingen, ia ons land jaar op
jaar toeneemt. De bijbelsche opvattingen om
treat hef huwelijk kuixneni een groot deel
van ons volk niet meer bekore».
De Heilige Schrift is immers een boek met
verouderde begrippen, misschien nog goed
voor conservatieve oude menschen ea dom»
per.s, maar in geen geval voor een verlicht
(1) mensch uit de twinitigiste eeuw. Die laat
zich liever vergiftigen door film en tooneei
welke een permanente propaganda voeren
voor „vrije liefde"' en verkeerde huwelijks^»
toestanden. Terwijl pok een stroom vam veri^
derfelijke lectuur allerminst veredelenid op
ons volk inwerkt. De moderne opvattingen^
aangiaanlde het huwelijk leiden oïiher!joepe=
lyk tot een verregiaamde verwording e» ver^
wildeiing. M'en kan au eenmaal niet straf"
feloos de ordeningen Gods verachten en
vertreden. Wat dunkt U, lezer, vant de -vph
^ende advertentie?
I ,s,OUDERS, 'die gaan scheiden, willen
.«afstand doen van eer» lief meisje 15
^maanden oud, met wagen en si;oel er
„bij. Brieven ir. Nr
Wij kunnen zooiets zelfs met eens „beesit«=
achtig' noemen, want de beesten verzor*
gen hun jongen meestal met weergalooze
trouw.
Als het op dezen weg voorfgaait, kunnen
wy misschien de tijd aog beleven, dat kleine
kinderen verhandeld worden op dezelfde ma
nier als thans tweedehandsch boeken.
Men zou denfeen, dit wel iedere Neder»
latider, die aanspraak maakt lop het predi'=
caat „beschaafd'', de toenemende verwilde»
ringi met zorg gadeslaat. Doch het tegendeel
is waar. Velen, zelfs leden van de Tweede
Kamer zouden gaarne de wet zoodanig ge^
wijzi^d' ,zicn, dat het huwelijk sneller en
g«makkeliJKer ontbonden zou kunnen wor«
dien, dan tot dusver het geval is.
Welbewust tracht men dus de afbraak' in
de hand te werken.
Eil. Th;
TROUW MOET BLIJKEN.
In hei nummer van 21 December 1938
Wïid ons in een „driestar"' aangetoond hoe*
veel, of liever hoe vrsinig Waarde het woord
van een dictator heeft. Nog maar een paar
jaar geleden, heeft M'ussojini beweerd, dat
Italië tot de „verzadigide"' landen behoord,
terwijl men het nu alweer gemunt heeft op
Fransche gebieden.
ZoiO zien wij dialnj, dat .op d'e wtoorden.
van een groot man als de Duce, al heel w;i='
nig staat te maken is. En zoo gaat het dik*
WJjls in de hooge politiek. Mto zegt dat
er sinds 1918 ruim 100 pacten en verdragen
geteckend en gesloten zijn.
Wat hebben zij voor waarde?
'Zij worden over het algemeen geacht als
scheurpapier, verdragen schijnen er alleen
te zijn, om verbroken te warden 1
In een oud tijdschrift vonden w'J nog' een
frappant staaltje v^n Mussolini s verantwoord
delij«hcid. Het was lOvergienomen uit „De
Rotterdammer"' 'die het op zijii beurt wïer
had ontleend aan de „Nieuwe Tilburgsche
Courant".
,,In 1911 stond er te Forli in Italië
,,een anti^miliiairist terecht, hij kïeeg 5
,,maan,den gevangenisstraf, omdat hij ver*'
..trekkende, koloniale troepen had opge»
,,ruid lot diensiweigering. De man heette
Benito Mussolini en bij de rechtzit*
.„tingi zwoer hij, 'dat zijin leven ge*
,;,Wijd zou zijn aan den oorlog tegen den
.,,ponog'! Het kan verkeeren! Als ver*
„zachtende pmstandigheid'' zou kunntsn
gelden, dat Mussolini toen nog geen die*
,,tator was en dus nog niet aan haniden
,,en voeten gebonden, om ten koste van
,„jalles succes te hebben bij zijta, volgelin*
^,gen, die hij opgevoed heeft met de stel*
„lingi, dat de oiorlog voor den man moet
i,,zijn. Wat het m,oedersChap is voor de
.„vnouw:" --
Maar nu behoeft waarlijk' nog geen d'ic*
tator te zijn om een eens gegeven waoridj
minder n,av.wkeurig na te komen. Ook in
eigen omgeving ontmoeten Wj' menschen die
aan „veranderingen"' onderhevig zijn, al zijn
die veranderingen uit den aard der zaak!
minder in het oog vallend en verstrekkend',
dian de „weerhaan manieren"' van de groo*
ten der aarde.
Mtesolini's, zij het dto' ook' in zakfor*
maat, treffen wij aan, zoowel op maat* i
schappelijk, als op kerkelijk terrein. Deze
laatsten willen wij wat nader onider de loupe
nemen.
Wij leven op een eiland^ waaï de meeste
menschen gelukkig nog ter kerk gaan en af
en toe zijn er. dlie de plaats WJjar zij' ge*
doopt zijn en Ijelijdenis des geloofs hebben
afgelegd verlaten, om bij een apdere kerk*
formatie aansluiting te zoeken.
«De oorzaken daartoe kunnen van vet*
schillenden aard zijn. Men heeft soms moei*
lijkheden met het kerkbestuur of den koster
en denkt deze het best op te lossen, door
er maar uit te trekken.
Ook komt het voor dat „Amor"' er schuld
aan heeft. De verloofde behoort tot een
andere "kerk en om vrede met hem (haar) of
de nieuw: familie te houden, gaat men dan
na hef huwelijk maar mee. Sommigen flui*
stèren het en anderen durven het w;l hard
op zeggen, dat overgang tot een ander kerk*
verband weleens een .negotiekwesüe is. J
Ik hoop van harte, dat zulks laster is,
het zou toch al heel onwaarachtige huiche*
larij zijn, zoo men ter wille van wait gel*
delijfc voordeel, maar deed "alsof de kerk
een vereeniging is, walks lidmaatschap men
naar believen kan aangaan of opzeggen. O,
op wilke lichtvaardige gronden breekt men
soms een eens gegeven woord! Wat kan
de ontroerende ure spoedig vergeten zijn, in
dewelke men aan den voet van den kansel
voor God en Zijne gemeente o.a. beloofde
„Tot den bloei van het Godsrijk in het alge*
meen en van de kerk v/aartoe men behoort
in het bizonder naar vermogen volijverig
te zullen medcw:rken"'.
Als na korter of langer tijd de prediking
niet meer bevalt. (Wij,, bewoners van het
Eiland Tholen zijn geboren preekenproevers
en keurders) en de „spijze"' door den Voor*
ganger uitgedeeld, te licht wordt bevonden,
dan gebeurt het niet zelden, dat men er
