ClimVECKUADÖpGED.GQ0nD51A6 vöÖRolZUID-HOLLInZEEliWSCHE EHAHDEn
SCHELE HUID
KLOOSTERBALSEM
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEÜWS"
Roomsche politiek
Centraal Station te Utrecht
een prooi der vlammen.
Gemeenteraad
Ooltgensplaat
lie Jaargang
WOENSDAG 21 DECEMBER 1938
No. 1000
Pruimtabak
50 Sigaren 87^2 et.
VERBRUGGE
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN'— ISe JAARGANG
Di!<ijven tifi^t oarliaff.
OUDE SMAAK
15 en 20 et. per half pond
M I D D ELHARNIS
AKKER'S
■kn'
niEuu
Adv«rtentle«piis 20 oent per regel. Reckmes 40 et.; Dienst»
taoTzagta en aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boek*aaa«
koóid^Jng 10 cent per legel Contracten belangr^k l^pcr.
UITGA val VAN
Gerestlgd te Mlddelhaml;! Frins Hendrikstr. 122 C Giro 167930 i Fostboz 8 f Tel. 17,
B^kantoor voor Zeeland: St. Maartensdgk, Markt, Telef. 59.
Abonnementsprjfs 85 cent per 3 maanden bj| Tooroitbetallng.
Veischjlnt lederen Woensdag ca Zaterdaf 2 aoaal per week.
Atzooderl^ namnien 5 oeat Buiteolaad Bfuld» pn {xu
Over het algemeen staat de politiek bij
de meeste menschen niet in een al te beste
reuk. Zeer velen zien in haar niets anders
dan de kunst om met behulp van mooie
woorden, schoone beloften, „onwankelbare"
principes en demagogische propaganda de
macht in handen te krijgen en ondanks al
lerlei voorgevende democratische allures de
andere volksgroepen van velerlei gunsten
en voorrechten uit te sluiten. De middelen,
èie men ter bereiking zijner politieke doel
einden, aanwendt, zgn inderdaad in vele ge
vallen van een zeer bedenkelijk allooi: wie
de kiezers het meest op de mond weet te
praten, wie de meeste beloften durft te
doen, ook al weet men zelf, dat ze ten
eenenmale onvervulbaar zijn, in één woord,
wie het best het klavier van de volksgeest
kan bespelen, die heeft in de politiek de
meeste kans van slagen.
Wij zullen niet gaarne beweren, dat deze
teekening van de, politiek onjuist is. Wie
het politieke leven in de practijk niet te
korte tijd heeft meegemaakt, die weet, dat
het heel dikwijls erop gelijkt, alsof men er
op dit terrein een eigen moraal op na houdt.
En in hoe hoogere regionen men terecht
komt, hoe weerzinwekkender dit bedrijf
wordt, getuige wat zich afspeelt in de in
ternationale politiek. Als men ziet, dat alle
partijen zich beijveren den volke hun beg^in-
selen voor te houden en hun strijd voor
stellen als een principiëele, terwijl de prac
tijk telkens weer laat zien, dat het in wer
kelijkheid gaat om de macht en om de baan
tjes, dan kunnen we ons voorstellen dat ve
len zich van het politieke bedrijf, afwenden
vanwege de huichelarij, de leege woorden
praal, de onwaarachtigheid en het Farize-
Ssme, dat op dit terrein hoogtij viert.
Niet alle partijen hebben het in deze
.kunst evenzeer gebracht. Het socialisme en
het communisme zijn in de demagogie al
tijd zeer getraind geweest en zweepen het
Volk op tot het stellen van allerlei onver
vulbare eischen, ook al gaat daarmee het
land ten onder. Zie Frankrijk. Zij hebben
'echter hun meester gevonden in het nati-
onaal-soclalisme, dat in zijn pogingen om
het heele volk achter zich te krijgen, zich
In zulk een menigte van demagogische
kronkelingen beweegt, dat men tenslotte
tot de conclusie moet komen, dat het wel
een gansch zeer bijzonder en wonderlijk
samenstel van tegen elkander strijdende ele
menten moet bevatten.
Intussohen kan men van deze beide, in
wezen revolutionaire bewegingen, dergelij
ke dingen verwachten. Doch hoe te denken
over de politiek der Roomsch-Katholieke
Staatspartij, die met haar 30 zetels in de
Tweede Kamer de sterkste in ons Parle
ment is? Deze is vooral de laatste jaren
van een zoodanig kaliber, dat we er eigen
lijk geen parlementair woord voor kunnen
vinden.Hetgeen we nader zullen aantoo-
nen.
Het is den Roomschen steeds een doorn
in het oog geweest, dat Dr. Colijn in 1933
minister-president werd en in 1937 weder
om. Zg schijnen van meening te zijn, dat
hun leider deze positie toekomt. Meermalen
hebben zij dan ook getracht, Colijn onmo
gelijk te maken, doch door het onbeholpen
karakter hunner pogingen gelukte dit niet.
Met de grondslag van zijn eerste Kabinet
zeiden ze het niet eens te zijn. Men zou dan
verwachten, dat hun mannen ook geen deel
ervan zouden willen uitmaken. Doch dit is
van de Roomsche bescheidenheid teveel ge
vergd. Zfl willen in de Kamer en in de pers
gaarne het Kabinet scherp becritiseeren om
alzoo hun roodachtige kiezers te bevredi
gen, doch anderzijds-willen zij ook een zoo
grootmogelijke invloed uitoefenen op het
landsbestuur en de verdeeling der baantjes.
Zoo snijdt het mes van twee kanten. Men
is regeerings- en oppositiepartij tegelijk.
De Roomsche bladen geven af op Colijn, doch
hun voormannen werken broederlijk met
hem sa.inen. De Roomsche ministers nemen
de regeeririgspolitiek voor hun rekening.
doch de Roomsche Kamerfractie heeft niets
dan crlttek. Het is waarlijk een weerzin
wekkend schouwspel, onwaardig en on
waarachtig.
Een recent voorbeeld van deze afkeurens
waardige politiek gaf de Roomsche fractie
te zien bg de jongste behandeling der On-
derw^sbegróoting van Minister Slotema-
ker de Bruine. Het ging hierbij om de be
kende kwestie van de verlaging der leer-
lingenschaal bij het Lager Onderwijs. De
Regeering had bij monde van Dr. Colijn
gezegd, dat er geen geld voor was én dat
het géheele Kabinet dus ook de Room
sche Ministers het daarover eens was.
Wat doet nu de Roomsche fractie? Eerst
komt bij de Algemeene Beschouwingen
over de B^jksbegrooting de leider Dr. Dec
kers die naar men zegt niet eens het
vertrouwen van de meerderheid zijner frac
tie heeftverklaren, dat het geld ervooi
toch gevonden zal moeten worden. Vervol
^•eiis houdt Dr. MoUer in Franeker op eeu
Roomsche vergadering een rede, waarin hij
zegt, dat zijn fractie tegen de begrooting
zou stemmen oif of een andere opzienbaren
de daad van protest zou laten zien, Alge
meen verwachtte men dan ook, dat de
Roomschen Min. Slotemaker zouden weg
stemmen. Natuurlijk was dit zeer onrecht
vaardig geweest, want het heele Kabinet
stond achter dezen Minister, ook Goseling
CS. En de gevolgen waren niet uitgebleven.
Het Kabinet zou in zijn geheel zijn afge
treden en had Min. Slotemaker niet alleen
als zondebok heengestuurd. Dit alles wisten
de Roomsche Kamerleden. Wat moesten ze
nu? Het was inderdaad moeilijk'. Ze moes
ten actie voeren, daden verrichten terwille
van hun kiezers, doch deden ze dit, dan ge
beurden er politieke ongelukken, waarvan
zij nadeel zouden kunnen hebben. Goede
raad was duur. De heeren besloten en
het was waarlijk een prachtige uitvinding
geweest, als het niet zoo intens kinder
achtig was niet aan de debatten met
Min. Slotemaker deel te nemen.
De spreker MoUer werd een zwijger, uit
protest. Voor den Minister was het wel
een fraaie behandeling, door zijn coalitie
vrienden hem aangedaan. Maar de bespre
kingen liepen ten einde en er moest ten
slotte gestemd worden over een socialisti
sche motie, die verlaging der leerlingen-
schaal vroeg. Wat nu te doen? Men zou
denken: de dapperen zullen tegen de Re
geering stemmen. Doch neen! Even voor de
stemming kwam de heer Moller namens
zijn fractie verklaren, dat ze toch maar
voor de Regeering zouden stemmen! Van
wege de hooge belangen, die op spel ston
den. Waren dit de landsbelangen? Neen,
Het waren de belangen der Roomsche
groep, die dan haar Ministers zou zien
vallen. En het is dan ook geen wonder, dat
de geheele Kamer de Roomsche heeren eens
kostelijk heeft uitgelachen.
Welk een politiek! Het is een misselijk
gedoe, waarvan men zich met verachting
afkeert. En deze menschen, bij wie de rech
te politieke lijn ten eenenmale zoek is, die
met de landsbelangen een spel spelen, pre
tendeeren tegenwoordig de geheele staats
macht te mogen uitoefenen. De Roomsche
aanmatiging is even grrenzeloos als de
Roomsche politiek ongelukkig, dubbelzin
nig, demagogisch, clericaal en aan principes
gespeend. Want dit is is wel duidelijk ge
worden, dat de Roomsche politiek niet op
beginselen rust, doch op de belangen der
Roomsche Kerk. Om deze laatste te dienen,
voert de Kamerfractie oppositie en zitten
Mr. Goseling in de Regeering. Het Protes
tantisme moet worden uitgeroeid en de
heerschappij van Rome gevestigd in de
staat en de maatschappij. En Rome doet
wat het wil. Men ziet het met dé zaak-
Oss. De marechaussees moesten per tele
gram verplaatst worden, doch een bespre
king in de Kamer wordt door Mr. Go
seling van maand tot maand uitgesteld. En
bij dit alles verrichten de A.R. hand- en
spandiensten. De Minister van Dijk (A.R.)
gaf aan Mr. Goseling de vrije hand in Oss
En zelifs de C.-H. steunen de coalitie. On
danks de fraaie behandeling, die de Room
schen nu prof. Slotemaker aandeden. Deze
politiek zal uitloopen op de triumf van Ro
me, dat overwinnen zal door zijn getal en
zijn activiteit, niet omdat het groote man
nen heeft. Moge Protestantsch Nederland
ontwaken uit zijn slaperige toestand en zich
schrap zetten tegen de steeds voortschrij
dende verroomsching van ons vaderland.
'De tijden die we beleven zijn hoogst
ernstig en zorgedSjk. Het wordt van dag tot
dagi openbaar dat de werken van de men"
scheni verbroken worden. De volken staan
tegen elkaar op en dorstein naar elka^rs
Moed.
(loü nog toe is de vrede bewaard'. Maar
dall is geen menschenwerk.
Dat is de Hand des Heeren. God heeft
nogi uitstel verleend.
De verwachtingen, die door d'e mensdiheid!
werden gekoesterd dat na München ee»
töjdperk van verbraedering en van vredt
zou aanbreken zijn als een damp vervlogej».
Et is maar ééne hoop, maar een vertrou'
wen op de wereld.
Dat is bewapening. AUe landen bewaf*
penen z.;ch op een ontstellende wijze. Na de
oveiieenkomst van München dacht men dat
het anders zou wioiden. Duitschland en Ew
geland, Frankrijk en Italië ze zouden elkaar
beter leeren verstaan. Maar er is niets van
gekomen. Verder gaande verwijdering.
Nieuwe kwesties en verschillen. Zoo ook
tusschen Italië en Frankrijk.
iStelselmatig worden de volken tegen el*
kaar opgezweept. Er is een begeeren naar
eikaars bezittingen. In beide landiS» wördtn
betoogingen gehouden tegen elkaar en beide
■/olken worden opgevoed iin onderUn^en
haat. £r komt geen tast in on« werelddeel.
De eene kwestie volgt de andere op. Dei
haat en de onderlinge verbittering klimmen
met den dag. Dat moet op den duur op
oorlog uitloopen. Haat, nijd en verbittering
worden onderling geziaid. Men wil elkaar
niet verstaan. Zoo komt er een haat tils'»
schen de volken die uit loopein moet op
oorlog.
Hel woöïd van ee» d|c<;atolr.
,„Een man een m.m^ een wtoord een
wOond".. Dat is een oud en een algemeen
bekend spreekwoord. De beteekenis komt
hier op neer, dat men op iemands woorden
staat moet kunnen maken.
Mussolini, de dictator van Italië sprak
eenigei jaren geleden na de veiroverinj van
Abessinië, dat Italië nu tot de verzadigde
landen behoorde. Dat het m.a).W. glezegd
aanspraak meer zou mjken oip eemig land óf
landstreek van anderen.
Een paar jaar zijn sedert dien tijd voorbije
gesneld. En nu weeiklinken in de Italiaaïif
sdiie Kamer de wooiden „Tunjis^Corsicaf»
Nice,'.
Dat die woorden in de Kamer weerklbn»
ken zou op! zichzelf njiet zoo eig zijn maar
het blijkt wel dat die uitroepen grond' heb*
ben in de voUcsmeoning.
In Italië schrijft de pers en dat betee*'
kent in een dictoraal geregaesd land dat de
Regeering er ook zoo over denkt, dat deze
gebieden bij Italië moeten komen. In heel
Italië Worden daarvoor betoogingen gehou*
iden. Groote massa,'s volk komen in de ste»"
den bij elkaar en eisdhen dat genoemde
landstreken bij Italië zullen komen. Dat is
heel wlat anders dan ve'rza.digd zijn. Dat is
in flagranten strijd met de woordeinj va»
Mussolini.
Zoo blijkt wel dat men op zijn woorden
geen staat kan maken.
In Frankrijk blijft men ook niet stilzitten.
Tegenbetoogingen worden daar gehouden.'
En zoo worden de volkeren tegen el*
kaar opgezet en verbitterd. Een vreeselijk^
geest van haat en verbitterïng komt zoo
de verstandhouding tusschen de volkeren
bederven.
Het einde daarvan is de oorlog, zoo God
het niet verhoedt.
stationsgebouw bQna verwoest.
Stagnatie in treinenloop.
Zaterdagavond is het Centraal Station te
Utrecht door een felle brand bijna geheel
verwoest. Voorbijgangers constateerden een
vuurgloed, waarna de-onmiddellijk gewaar
schuwde brandweer met groot materiaal
uitrukte.
Door den sterken Oostenwind werd het
vuur zeer aangewakkerd, terwijl de brand
weer er zoo goed als machteloos tegenover
stond, omdat er geen druk op de Waterlei
ding was. Eerst later kwam er voldoende
druk; echter was toen de bovenbouw ge
heel uitgebrand. Omstreeks twee uur was
men het vuur meester en behoefde men
voor uitbreiding niet te vreezen.
Het treinverkeer is door deze brand hee-
lemaal in de war geloopen. De electrische
treinen moesten, door het onderbreken van
het electr, voedingsnet, door diesel- en
stoomtreinen worden vervangen.
Duizenden belangstellenden waren aan
wezig om het machtige schouwspel van den
strijd der weermannen tegen dezen unie
ken brand te zien. Zelfs uit Amsterdam en
wijd uit den omtrek waren er gekomen om
het blusschingswerk te bekijken.
Omtrent de oorzaak is niets bekend. Ver
moedelijk zal een geheel nieuw station wor
den gebouwd.
Kind in een ,pinda gestikt.
Bellen, Maandag
Zaterdagmiddag heeft het driejarig zoon
tje van den rij-wlelhandelaar R. de Weerd
een pinda in de luchtpijp gekregen. Hoe
wel de vader zich onmiddellijk met het
kind naar den dokter spoedde, kon medi
sche hulp niet meer baten. Het kind is ge
stikt.
Bij duikoefenlng door hartverlamming
overleden.
Soerabaja, Maandag
Bij de duikoefeningen van de marine, wel
ke Zaterdagmorgen werden gehouden,
moest de matroos eerste klasse H. Lunsen
in een z.g. dragertank atfdalen, welke tank
bij de oefeningen werd gebruikt. Toen de
tank op de bodem was aangeland, gaven de
assisteerende duikers de gebruikelijke ruk
ken aan de lijn, waaraan Lunsen was af
gedaald. De beantwoordde rukken, welke
Lunsen moest geven, bleven achterweg.e.
Men haalde hem toen op, waarop bleek, dat
Lunsen geen teekenen van leven meer gaf.
Onmiddellijk werd kunstmatige ademhaling
toegepast, welke eveneens zonder resultaat
bleef. De marine-arts kon slechts de dood
door hartverlamming constateeren.
Te veel arbeiders in de Wyngaard
uitgèstooten
Al sedert enkele jaren worstelen de Ge)'
ireformeeide Kerken met een candidatemover'
vloed. I
De stroom van a.s. predikanten, wast al
meer en meer en velen huniner loopein
al jaien uit te zien naar een bexoep' dat
meestal tevergeefs op zich laat wachten.
Momenteel zijn er 115 candidaten, d|e
nog geen beroep ontvingen. 83 van hen
studeierden aan de Vrije Universiteit te Am*
sterdam en 32 aan de Theologische Hooge*
school te Kampen. -
Voorwaar een -vreemd versdiq'nsel, datt
stof tot n.adenken geeft!
I
Openbare Vergadering van den Raad
der gemeente Ooltgensplaat, op Don
derdag 15 Dec. Ides nam. 6 uur.
Voorzitter de Edeladhtb. ,Hecr Burgen
meester C. Slobbe;.
1. Lezen deir Notulen.
Na eenige opmerkingen van de heeren
Kreeft en de Vos goiedgek. en vastgesteld.
2. Ingekomen Stukken:
a. Schrijven van Mej. Smit, waarin zij
de Raaa haar dank betuigd vopr het haar
verleende eervolle ontslag.
b. V,;n de Muziekvareen. U.D.l. een
beleefd verzoek om subsidie.
Besloten om dit schrijven voor prae asd*
vies te verwijzen naar B. en W.
tl. Van dhr. Bi. Noordijk een reclame
cKver de straatbelasting. Adressant is aan*
geslagen voor een bebou-wd eigendom dat
niet bestaat, reeds eenige jaren geleden af*
gebrand. De ontheffing wopdt verleend.
3. Voorstel tot wijziging van de Algem.
Poütieverordening (beperking verontreiMi*
ging) slooten e.a.
Deze wijziging was noodig om tegen de
vervuiling b.v. aan het einde der P. Bigge*
straat te kunnen optreden.
De wijzigingen worden met alg. stemmen
voor goedgekeurd. Ook komt er een arti*
kei in voor dat B. en W. in bijzondere ge*
vallen ontheffing kunnen vorleeinen.
De heer DE VOS: Als de: gemeente zelf
maar geen prooes^verbalcn krijgt. Want als
ze alleen maar kijken naar het -vuile waiter
uit de riolen dat in de slooten loopt, dan
zijn we al in overtreding. (Gelach)
De VOORZ.: Daar maak ik me nog niet
bezorgd lOver, dat zal wel Ibsloopen.
Tevens Wordt een artikel in de politie*
verordening opgenomen waarbij het mogelijk
is, om personen die op de zwarte lijst staan
voor drankmisbruik en toch j-xi de cafe's
komen ook zelf te kunnen bekeuren.
4. Voorstel tot vaststelling van de defi*
nitieve vergoeding over 1937 ingevolge art.
101 der Lager^onderWijswet 1920 aan de
besturen der in deze gemeente gevestigde
bijzondere lagere scholen.
De VOORZ. deelt mede dat aan die
R.K. school te Adithuizen over 1937 nog
betaald moet worden f 535.39 en dat voor de
Bijz. School te Ooltgensplaat van het voor*
schot over 1937 nog terugontvangen moet
worden f 75.S0. Hiertoe beslaten.
5. Voorstel om aan P. van der Wouden
ingevolge art. 13 der L.Oi.i'wet 1920 over
het cursusjaar 1938—39 tot 1 Mei 1939
in de reiskosten van het bezoeken door
Als Ge geplaagd wordt door achrale huid,
kloven, gesprongen handen, dan komt dat
doordien Uw huid door de schrale wind t»
veel Is uitgedroogd, te weinig vet bevat
en niet voldoende functionneert. Versorg
Uw huid dan dadelijk met Kloosterbalsem,
Wrijf 's avonds wat Kloosterbalsem op Uw
huid, wrijf goed In. Na een kwartier 1» dé
Kloosterbalsem door Uw huid opgezogen.
Gedurende de nacht doet de Kloosterbalsem
aön huidgenezende en huidversterkend»
werking. Kloosterbalsem dringt diep in d»
-weefsels en maakt Uw huid gezond, jlad
*n iraaf, bestand tegen 't ruwe klimaat.
Akker'» Kloosterbalsem bijt niet, zooaU
andere middelen en is ook niet t* verge
lijken m»t geparfumeerde cr£mes, dte w*l
aangenaam ruiken, maar ni*t genexui!
Par p»t van 25 Gram f 0.631/3, pot van SO Grasi 11.64
zijn leerplichtig kind Aafje J. van iet
Wouden van de U.L.O. school te Middel*
haimis een vergoeding toe te kennen vtn
i 20.—.
B. en W. hebben hiertegen geen bezwair,
alhoewel zij een beperking toe willen pas'"
sen daar -de leerling tot 1 Mei 1939 koM
plichtlg is. Hiertoe besloten.
6. Voorstel om de secretarie in" liet vtf
Volg slechts voor het publiek open te Stel*.
len des v.m. van 912 üur.
B. en W. hebben geconcludeeirfd dat eï
geen redelijk motief voiox is om hiermeda
te waditen tot het nieu-we gemeentehui*
klaar is. Wel zal deze maatregel socpel|
Worden toegepast Hiertoe besloten.
7. Voorstel tot vaststelling van een
inieuwe instructie voor deii gem.*sectetari»
De werkuren worden bepaald van 13
uur v.m. en van 24 uur. VastgestelM.
8. Voorstel tot vaststelling van een
nieuwe instructie voor den weger aan da
weegbrug binnen de kom der gemeentW..
De uren wordenbepaald van 512 uur
en van 12.30—6 uur. In de maainden Jan.
Febr. en Dec. van 7—12 uur en van 12.30
5 uur.
!9. Voorstel tot vaststelling van een.
nieuwe instructie voor den havenmeester
van de haven binnen de kom der gemeente.
Zonder bespreking vastgesteld.
10. Vooistel tot aankoop en plaatsbe*
spireking van een nieuwe weegbrug binnen
de kom der gemeente.
De VOORZ.: De weegbrug kunnen w«
als het gemeentehuis klaar is niet op diei
plaats handhaven.
j B. en W. achtten het beter de oud*
brug over te brengen naar de Sluisha-ven en
een girootere nieuwe brug te doen plaatsen.
Van de volgende firma's zyh opgaven biw
nengekomen fa. C. Vis Czn. te Sommelsdijk,
N.V. J. C. Massé te Goes, fa. Witvliet
te Middelhamis, Weegbruggenfarbiek Haar*
lem en de Eerste Nederl. Molensdhot Zn.
Bceda.
Over deze aanbiedingen hebben wK «t'
vies ingewonnen te Wageningeln.
B. en W. hebben de twee aanbiedinge»
van fa. Witvliet en fa. Molenschot er uit
genomen, die beiden geschikt zijh en W«t
de prijs betreft ongeveer eender.
Wij -chten dat vooral met het oog op da
toekomst, we tot aanschaffen van een brug
van 10 bij2V2 Meter moeten overgaan.
Gezien de prijs der nieuwe brug, de prijt
van het overplaatsen der oude brug naar
Sluishaven en de prijs van een te levere»
huisje, stellen B. W. voor op de aanbjiei'
ding van de fa. Moletechot in te gaan.
De heer v. KEMPEN: 'k Heb een foto
jEjerfen van de birug te Djrkslamd, W«
heeft die geleverd?
De VOORZ.: fa. Molenschot.
De heer V. KEMPEN: Voldoet die btug?
De VOORZ.: Ja, alleen willen B. ca
W. in overleg met Wageningen wel eerwgfl
Voorwaarden stellen wat betreft de uitvoe*
iSng, wij willen liever de ouderweltsdia
uitvoering van het weegapparaat, dexe uit*
voering is eenvoudiger en gemakkelijket ti
bedienen.
De heer v. GURP: Ik adit een brtigj
van acht Meter ruim voldoende voor deza
s*reek. By een brug van 10 Meiter is het
haast ondoenbaar die elk jaar omhoog ta
brengen voor het menieën. Het is ook ee»
groot bezwaar d« paa;rden mei t» weigaïv
