„EILANDEN-NIEUWS
TRIUMPH
WINT!
KOMAAN
ROOKERS
ondervindt:
DAT
DE LEERLINGENSCHAAL
1 GENT
yiRGlNIA
De Familie Geuzenkamp
Marktberichten
HOHIO's KEUKEHSlROOPcetsMzofumf/
2e BLAD - ZATERDAG 19 NOVEMBER 1938 - No. 991
BINNENLAND
Centrale veiling Middelharnis
VERVOLGVERHAAL
door MEVAHOR.---------
Chr. WeekbUd op Ger. Grondslag voor de Zuid-Holl. en Zeeuwsche Eilanden.
Uitg«ve van de N.V. .Ellanden-nieuws' Middelharnis. Tel 17, Giro 167930, Postbus 8
Het lot der Duitsche Joden. Dui
zenden vluchtelingen melden zich
zich aan onze grenzen.
Het lot der Duitsche Joden, die zooveel
ellende van de dictatuur beleven, is voor
ons land een urgent vraagstuk geworden*)
Zes honderd duizend joden worden uit
Duitschland verdrongen en het is begrijpe
lijk dat zich groote drommen aan onze
Oostelijke grenzen melden, om in het gast
vrije Nederland te worden toegelaten. Het
is dus wel een zeer nijpend vraagstuk, dat
zich voordoet, en vanzelfsprekend onmo
gelijk om al deze vluchelingen ongestoord
toe te laten>
In de Tweede Kamer heeft de minister
president mededeeling gedaan van het
standpunt der regeering en d e maatrege-
letiwelke reeds genomen en in voorberei
ding zijn. Dr. Colijn noemde het het meest
droeve drama van dezen tijd" en deelde
mede, dat de minister van Justitie bedacht
is op verscherping der beleedigings-bepa-
lingen.
Nu zijn er direct van de het ergst onder
druk staande Joden, meerdere honderden
over onze Oostgrenzen toegelaten. Alle
600.000 kunnen we ze niet hebben, zelfs
geen 100.000. Wat zou dat moeten wor
den? Het zou voor de Nederlandsche Joden
ook niet gewenscht zijn. Nederland is in
alle eeuwen door een gastvrij land geweest^
maar bij de meest consientieuze beleving
van naastenliefde, kan men het land toch
niet laten overrompelen door vreemde
vluchtelingen.
België b.v. .houdt tot heden zijn grenzen
potdicht, in Frankrijk is men ook voorzich
tig. Alles dringt dus op Nederland aan.
Nu heeft onze regeering zich in verbin
ding gesteld met Denemarken, Engeland,
België,. Frankrijk en Zwitserland,, om te
zien wat gemeenschappelijk kan worden be
reikt.
Intusschen komen hier te lande twee ba
rakken-kampen,, waarvan de inrichting in
voorbereiding is. Minister Colijn heeft in
de Kamer toegezegd, dat de regeering zoo
ver zal gaan als mogelijk,, en met andere
landen getracht zal worden het acute
vreemdelingen-probleem op te lossen.
Helaas is ons land niet geheel vrij van
anti-semitisme. Vele adressen zijn bij de
regeering binnengekomen, die er op aan
dringen een wettige totstandkoming van
noodzakelijke afweermiddelen tegen
uitingen van anti- semitisme te bespoedi
gen. Op het gevaar van binnen
sluipend gif van het anti-semitisme in
eigen land, wordt van vele zijden gewezen.
Het kabinet hoopt aan alle belangen recht
te doen wedervaren.
Het is ook daarom dat we een arti-
kelen-serie over de Lijdensweg der Joden
geven, in ons Woensdagnummer.
NEDERL. INITLA.TIEF VOOR
JOODSCE KOLONISATIE.
Reeds toezeggingen voor meer dan
een millioen gulden.
Naar ons medegedeeld wordt, is de eer
ste stap gedaan om te komen tot de stich
ting van de „International Jewish Coloni
sation Society," welke organisatie zich ten
doel stelt, de emigratie van Joden uit Mid
den-Europa en de kolonisatie in voor ves
tiging geschikte gebieden te bevorderen.
De stichtingsacte van de organisatie,,
welke te 's-Gravenhage gevestigd zal zijn,
is reeds voorbereid
De eerste toezeggingen voor het stich
tingsfonds hebben reeds een bedrag van f
1.000.000.overschreden.
NEDERLAND LAAT SLECHTS BE
PERKT AANTAL VLUCHTELIN
GEN TOE.
De Regeeringspersdienst meldt nader:
Ten onrechte blijkt hier en daar in het
buitenland de meening' te hebben postge
vat, dat Nederland zijn grenzen voor Jood-
sche vluchtelingen zou hebben opengesteld.
Uiteraard is dit niet het geval. Zooals reeds
werd bekend gemaakt zal slechts een zeer
beperkt aantal vluchtelingen in Nederland
kunnen worden toegelaten. Voor eiken per
soon en voor elk geval afzonderlijk is een
speciale beslissing van den Minister van
Justitie noodig. Elke binnenkomst zonder
voorafgegane vergunning moet dan ook
worden geweigerd. Mogelijk mede als ge
volg van de verspreiding van geruchten in
het buitenland als zouden Joodsche vluch
telingen op groote schaal hier worden toe
gelaten, wordt thans zoodanige druk op on
ze grenzen uitgeoefend, dat het noodig is
gebleken, de grensbewaking opnieuw te
versterken.
Afgekeurd moet worden het gedrag
van Nederlanders,, die per auto of
trein Joodsche kinderen naar Neder
land pogen over te brengen. Ben der
gelijke ongeordende aanvoer van vluch
telingen kan uiteraard niet worden
geduld.
Alleen een geordende toevoer is toe-,
laatbaar en dan nog in zeer beperk
te mate.
Herdenking van Nederlandsch'
Onafhankelijkheid.
Deze week is het 125 jaar geleden dat
Nederland herstel van vrijheid en een on
afhankelijk volksbestaan verkreeg. Napo
leon werd afgezworen, de Pranschen ver
dreven, en het Geslacht der Oranjes te
ruggeroepen! Groen van Prinsterer schreef
hierover in zijn handboek:
,.,Wakkere Vaderlanders, met van Hogen-
dorp aan het hoofd, behoefden om een-
drachtigen opstand te bewerken,, slechts
de banier te ontplooien, waaronder men,,
in vroegere dagen, aan het zegevieren ook
óver Frankrijk en aan het vernederen ook
van trotsche Geweldenaren gewend was.
Het geklank van Oranje-bovenwas niet
de kreet eener partij, maar de ontboeze
ming eener Natie; de Vaderlandsche leus,
waarin, bij het terugroepen van een onver
getelijk Stamhuis, tegelijk een dankbaar
herdenken en een blijmoedig uitzicht open
baar werd.'
Den 15en en 16en November waren toen
veelbewogen dagen voor Amsterdam, alles
wat Fransch was werd verstoeten, wapen-
borden afgerukt en vernield, wachthuizen
der douane verbrand en een nieuw Stede
lijk bestuur gevormd.
Daags daarna den 17en Nov. had een
radicale omwenteling inden Haag plaats,
Keizer Napoleon werd openlijk afgezworen
en het hoog gezag aanvaardt door Gijsbert
Karel v. Hogendorp, van der Duin van
Maasdam en Graaf van Limburg Stirum,
in naam Oranje!
Men heeft in den Haag op plechtige wij
ze dit feit herdacht, de nazaten van den
zelfden naam van het hierboven genoem
de edele drietal hebben medegewerkt er
eenige plechtigheid aan bij 'te zetten. Een
krans is gelegd aan den voet van het
standbeeld van Willem I, en op het onlangs
teruggevonden graf van Gijsbert Karel van
Hogendorp.
De ramp van de „Ijsvogel."
Naar de oorzaak van de vliegramp van
,,De Ijsvogel" waarvan we in ons laatste
nummer melding maakten, is ijverig ge
speurd. Men meent uit den stand van
een der propellers te moeten opmaken, dat
tijdens het lage vliegen een der motoren
werd gestoord en de machine geen kracht
genoeg had, zich weer omhoog te werken.
Dit is voor het vliegtuig noodlottig gewor
den. Heden Vrijdag zullen de omgekomenen
worden begraven of gecremeerd. De toe
stand der gewonden is redelijk wel.
Van het wrak geven we hiernaast een
foto.
VARIA.
Het Prinselijk Paar in Polen.
Naar een telegram uit Warschau meldt,
is H.K.H. Prinses Juliana Dinsdagavond
te Swno, bij Poznan, in Polen aan geko
men, waar zij een bezoek zal brengen aan
het landgoed van ds Grafelijke familie
Mlelzijnsky, welke bevriend is met Prins
Bernhard. De Prins is daar reeds Dinsdag
middag aangekomen.
Vreemdelingen mogen geen lian-
dfeisagent worden, zonder vergcn-
niug.
.De regeeringspersdienst meldt: Aan de
beroepen of bedrijven,, welke niet door
vreemdelingen zelfstandig mogen worden
uitgeoefend, zonder een vergunning van
den minister van economische zaken, is
thans toegevoegd het beroep van handels
agent.
Ingevolge dit besluit zal het met ingang
van 17 November a.s. aan vreemdelingen
niet geoorloofd zijn zich als zefstandig
handelsagent te vestigen zonder schrifte
lijke vergunning van voornoemden minis
ter.
Daarnaast zal degene, die op 16 Novem
ber reeds als zoodanig zelfstandig werk
zaam was, op 1 Maart e.k. van een derge
lijke vergunning voorzien moeten zijn.
Afdeeling luchtbescherniing
ten Departemente.
's-GRAVENHAGE, 16 Nov. Naar wij
vernemen, zal binnenkort de inspectie voor
de luchtbescherming in de organisatie van
het depart, van Binnenlandsche Zaken
worden opgenomen.
De inspecteur voor de Luchtbescherming
zal tevens met de leiding der nieuwe afdee
ling worden belast.
Wat is dat toch met die leerlingenschaaj?
Telkens duiken ct in de dagbladen be
richten op over de leerlingenschaal'.
Wat wordt daarmee nu eingenlijk' be
doeld?
Het is iets, wat de scholen aangaat.
Iedere school krijgt ,een aantal onderwij
zers (essen) betaald door het Rijk volgens
het aantal leerlingen, da,t er op die school
is. Er is b.vj. geizegdji a,ls er op school
maar 40 leerlingen zijn, dan: betaa^ het,
Rijk maar 1 onderwijzer (het hoofd).
Zijn er tussen de 40 en SO leerlingen,
dan betaalt het Rijk 2 leerkrachten. Zijn
er scholen met een aantal leerlingeni tussen
de 80 en 130 dan betaa,!* het Rijl^ 3 leer
krachten in töfjaal en zo' gaat dait vferdei'
volgens in de wet vastgestelde getalien. En
die getallen noemen we de schaal', de leer
linge nschaal.
Volledigheidshalve volgt hier een over
zicht tot en met een schaol voor 7 leer
krachten van de thans geldende Leer]gn>gen-
schaal:
van 8 t.m. 40 leerlingen
van 41 t.m. 80 leerlingen
van 81 t.m. 130 leerlingen
van 131 t.m. 185 leerlingen
van 186 t.m. 235 leerlingen
van 236 t.m. 285 leerlingen
van 286 t.m. 335 leerlingen
1 onderwijzer
2 leerkrachten
3 leerkrachten
4 leerkrachten
5 leerkrachten
6 leerkrachten
7 leerkrachten
Het Wrak van het tijdens den mist op Maandagavond j.I. nabij Schiphol bij' idei
landing vernielde K.L.M, vliegtuig „Ijsvogel", Waarbij vier leden van de bemanning
en twee passagiers werden gedood en alle anderen gewond.
ledere lagere school heeft normaal 7ifeer-
jaren van de eerste tot en met de zevende'
klas. Heel gewoon zou zijn, dat een ge
middelde van het totale aantal leerlingen
per onderwijzer kwam. Tenminste, dat zou
zo een buitenstaander kunruen denken. Maar
dat is niet zoi omdüM zulks eenvoudig
niet gaat.
Neem een school van 280 leerlingen. Dat
is al een „grote" school. Die krijgt 6 leer
krachten. Vooraf wordt hier opgemerkt,
dat één onderwijzer dan toch 2 klassen zal
hebben, of meerdere onderwijzers ieder bij
hun eigen klas nog een stuk varn een an
dere klas. Immers er zijn 7 leerjaren. Men
voelt de moeilijkheden al daarbij'. Diodh
daarover zal hier niet al te zeer wioj-den
geschreven.
Die 6 leerkrachten met totaal 280 leer-
llngeti hebben „gemiddeld" 46 leerlingem.
Pas op, Want dat gemiddelde is heel mooi,
maar spot met de practijk.
Het is zo goed als zeker, dat niet iedere
klas precies of bijna precies hetzelfde aan
tal kinderen heeft. Welnu, dan volgt daar
uit, dat er een ongelijkei verdeling moef^
plaats hebben, dat deklassebezet|ting ver
schillend i's. En nu is het geen zeldzaam
heid, dat er aan een sdhoiol als boven van
280 leerlingen een to-estand is als b.v.
Ie leerjaar
2e leerjaar
3e leerjaar
4e leerjaar
5e leerjaar
58 leerlingen
52 leerlingen
41 leerlingen
38 leerlingen
40 leerlingen
6e leerjaar
7e leerjaar
31 leerljingen
20 leerl|ingen
Waar er slechts 6 leerkrachten beschik
baar zijn en er 7 klassen zijn, vrageiu we
maar aanstonds: Waar zullen we de leer
lingen van het 7e leerjaar onderbrentgen?
Bij het 6e leerjaar. Dus dan 51 samen
voor één onderwijzer.
Of anders dat 7e leerjaar maar in twee
gedeelten nemen en ieder stuk bij ©epi an-
deir leerjaar voegen.
Dat brengt grote moeilijkheden. Dan ko
men er overbelaste klassen.
Nu is ons voorbeeld nog een mooi voor
beeld. In de practijk zijn er Veel ingewik
kelder combinaties en komen veel groter
moeilijkheden v'ooir.
Waar komt dan al dat lastige vandaan?
De ooirzaak is, dat er feitelijk te w'einig
leerkrachten aan die school zijlnj en dat
komt dan weer door de getallen van de
leeirlingenschaal. ledere school lijdt onder
de te grote getallen van de tegenwoordige
leerUngenschaal.
Volgende maal over de nadeleö daarvan.
ETTEN, 16 November 1938.
De aanvoer op de hieden alhieir gehou
den veemarkt bedroeg 177 stuks.
De aanvoer van melkvee Was voldoende;
de handel levendig .-prijzen onveraadetid.
De aanvoer van muntig vee Was ruimer;
de handel redelijk en de prijzen iets lager.
De aanvoer van jong vee was nauwËjks
voldoende; de handel daarin was matig en
de prijzen als vorige Week.
De aanvoer van vetvee was iefB korteaï;
handel kalm en prijzen iets daj^nldlef Da
aanvoer van biggen Was voldoende; Ssntdel
ma,tig en de prijzen stabiel'.
Prijzenkalfkoeien f 180—280; kalPsvaar-
zen f140—265; melkkoeien f 190—275maj-
ger vee f130160; vaarzen van f120150;
graskalveren f4080; vetvee f 0.310.36 p.
K.G. levend gewicht. Biggen van 1014.
Huiden en Wol'.
ROTTERDAM, 14 Nov. Vanaf he
den wordt besteed voor: koehuiden 14 cent!,
s'tieren 11 cent; graisvel'leln 16 oenll; veWei
kalfsyell'en 18 cent par pond. NuChteiieri
kalfsvellen f 1.75; paar'denhuiden met staart
en manen f6.507; schapenveilieini f2
lamsvellen f2.50 per stuk.
Wolprijzen: N.-HoU. scheerw'ol f 0.75; Z.'
Hol. f 0.70; Friesche f0.70; Zeeuwsche fi
0.60 per kg.
Wolhandel kalm prijshoudeinld.
Veiling van Dinsdag 15 November 1938.
Alicante f 10,20—13,70; Bramley Seedüng
fl6.—Bergamotten fl7.—Goudreinetten
f 10,50—21,50; Witlof £6.50—14.50; Veld
sla f3—3.50; Sla f4.50—5.50; Andijvie
0.75—2.50; Knolselderij f5.50; Tomaten f
2.60—4.50; Roode kool f 1—2.70; Bloem
kool f3.50; Savoye kool £2.40-3.70; Sprui
ten f7—12.50; Prei f4—4.70.
Spierïal« UiénViHli&e.
Gewone f3.35; Driehngen f2.41; Pickllers
f6.78; 2de soort f 1.84—2.01; Stek £0.28.
Alles per 100 kg. Aanvoer 25.000 kg.
Speciale Uienveiling van Donderdag 17Nov.
Gewone uien f3.37; Drielingen f2.31; Pick-
lers) f6.80 per 100 kg. Aanvoer 60.000 kgj.
Oorspronkelijk historische gegevens vrij be
werkt, v«n het leven van den kleinen boer van
voor 30 j«ar. Anteursrecht voorbehouden.
27.
Nadat alle paaltjes geplaatst waren, be
gaven beiden zich naar huis. Er werd niet
veel gesproken. Kees begreep wel, dat het
hoofd van Vader met allerlei gedachten
vervuld was en daarom stapte hij maar
zwijgend naast vader voort. O, als het aan
hem lag, dan ging hij vandaag nog naar
Rotterdam. Hij was het meer dan moe op
het dorp. Van de stad stelde hij zich heel
wat voor. Daar zou het beter gaan. Hier
was niet de minste toekomst.
De dagen die volgden, was er niet veel te
doen. Op het land was geen werk meer. In
de schuur nog wat opknappen, 't Waren
toch nare dagen, die dagen van den ver
koop.
Tegelijk met het verkoopen van de veld-
vruchten zou het huis en de schuur worden
ingezet met een stuk grond, dat hen ook in
eigendom behoorde.
lederen dag kwamen er kijkers. Van ve
len wisten ze wel, dat het kijkers en geen
koopers waren. Dat het bij hen uit nieuws
gierigheid voortkwam.
En overal werd gekeken, van den zol
der tot den kelder toe. 't Viel vrouw Geu
zenkamp ook niet mee. Al die vreemde
menschen in huis.
En je moest ze van zelf maar te woord
staan, 't Zou een rust zijn als alles achter
den rug was. Ze verlangde er naar.
Het heele gezin kwam in de war.
Eindelijk was de avond van de inzet en
van het verkoopen der veldvruchten aan
gebroken.
Kees was met vader meegegaan naar een
der herbergen op het dorp.
Daar zou de verkoop plaats vinden.
Zoo'n verkoop was een heele gebeurte
nis. In den regel was de herberg vol met
menschen. Zoo ook nu. De zaal was vol
met pratende en lachende menschen. In de
achterzaal zat aan een tafel de notaris met
een tweetal klerken en de omroeper. Va
der en Kees hadden ook aan die tafel
plaats genomen. Naar oud gebruik werd
er wijn geschonken. Die kwam immers
voor rekening van de koopers.
De verkoop was begonnen.
Vader en Kees noteerden samen de cij
fers.
Vlug maakte Geuzenkamp eenige becij
feringen.
't Viel niet tegen.
Er was wel kooplust. .En toen hij alles
had opgeteld kwam hij wel een paar hon
derd gulden hooger dan hij verwacht had.
Nu die inzet. Ook die viel niet tegen.
Ondanks zichzelf voelde Geuzenkamp
een zekere voldoening. Hij zou wel komen
tot het noodige bedrag. Dat was een pak
van zijn hart. Na afloop van de verkoo-
ping had hij nog een kort onderhoud met
den notaris. Die deelde hem mede, dat nie
mand zijn rekening bij hem gepresenteerd
had. Men vertrouwde Geuzenkamp dus wel.
Ook de notaris meende, dat er flink gebo
den was.
Kees was al vooruit naar huis gegaan.
Daar waren ze brandend nieuwsgierig.
Dat was geen wonder. En daarom was hij
vader maar vooruitgegaan. Toen Geuzen
kamp thuis kwam was zijn vrouw er over
verbaasd, dat hij er zoo opgeruimd uitzag.
Ze had zoo tegen dezen avond opgezien.
Maar dat viel geheel anders uit.
't Is me meegevallen, zoo uitte hij zich.
Als ik alles goed heb opgeteld, dan komen
we e r wel. 'kWas toch zoo bang, dat het
niet veel zou opbrengen. En wat hadden
we dan toch moeten beginnen?
Nu zijn we zoover dat als alles betaald
is we met eenige hulp van oom Jaap de
zaak in Rotterdam ook wel kunnen beta
len. En bij den verkoop komt er licht nog
wat bij. Ook heeft niemand zijn rekening
bij den notaris ingediend. De menschen heb
ben dus nog wel vertrouwen in ons. Dat is
toch prettig. Zelfs Gelselaar is niet naar
den notaris geweest.
Ook dien avond werd er heel wat bespro
ken en heel wat gerekend maar het eind
was,, dat allen vergenoegd waren over den
afloop.
't .Was meegevallen. En de menschen ver
trouwden hen nog.
Ook de verkoop was meegevallen.
't Was gegaan zooals altijd in dergelijke
gevallen.
Kooper was geworden van wie men het
heelemaal niet gedacht had. En van Wie
men verwacht had, dat ze zeker wel tot de
gegadigden zouden behooren die hadden
geen bod gedaan.
Gelukkig, dat het achter den rug was.
Geuzenkamp kon al zijn schulden betalen
tot de laatste cent en hield nog zooveel
over, dat hij met eenigebijstand van oom
Jaap de zaak in Rotterdam kon overne
men.
Zoo spoedig mogelijk ging Geuzenkamp
de menschen betalen. En dat moest hij la
ter met dankbaarheid erkennen van alle
menschen had hij blijken van vertrouwen
mogen ontvangen.
Ja, zoo had Aalders gezegd, toen Geu
zenkamp hem betalen kwam, dat is nu
die man, waarvan ze zeiden, dat hij failliet
Was.
Iemand waarschuwde me, dat ik mijn
rekening wel bij den notaris mocht indie
nen, want dat ik anders naar mijn centen
kon fluiten.
Ik heb dieii man gezegd. Daar komt
niets van in. Geuzenkamp zal wel zorgen,
dat geen mensch iets aan hem te kort
komt. Daar ken ik ze wel voor.
En al hadden ze allen hun rekeningen bij
den notaris ingediend, ik zou het niet ge
daan hebben.
Daarvoor kunnen we elkaar van jaren
hen veel te goed.
Niet op tijd kunnen betalen, is geen
schande,, als je je best doet. Ik heb nooit
eenige onrust over mijn geld gehad. En je
weet het zelf wel, dat ik je nooit lastig
heb gevallen."
Zooals Aalders sprak, zoo ongeveer lie
ten allen zich uit.
Dat deed Geuzenkamp toch goed.
Met opgercht hoofd kon hij door het
dorp gaan.
Niemand moest een cent van hem heb
ben.
Nu alles aan den kant was verlangde
ook Geuzenkamp, dat hij goed en wel te
Rotterdam zou zijn. Hij had nu niets te
doen.
En geen werk was voor den vlijtigen man
niet uit te staan.
Kees was nu al een maand in Rotter
dam.
Van hem ontvingen ze opgewekte brie
ven, 't Was hem erg meegevallen.
Hij was het nu al gewoon.
En de. zaak viel ook mee.
De eigenaar had er werkelijk niet te
hoog van opgegeven,, dat had hij al wel
gemerkt.
Ze zouden er best hun brood in kunnen
verdienen.
(Wordt vervolgd.)
