„EILANDEN-NIEUWS
TRIUMPH
DE MAN
VAN SMAAK
It ENT
VIRGINIA
Hmmo'mKB\iKEHST^oopïdimmm.^
2e BlAD - ZATERDAG 29 OCTOBER 1938 - No. 985
PREFEREERT
'N TRIOMF
VAN SMAAK
De Familie Geuzenkamp
BINNENLAND
yy
Rheumatische pijnen
VE RVO L GVE R H A AL
door MEVAHOR.---------
Chr. Weekblid op Ger. Grondslag voor de Zuid-Holl. en Zeeuwsche Eilanden.
Uitgave van de N.V. .Eilanden-nieuws" Middelhamis. Tel 17. Giro 167Q30, Postbus 8
In den mist. Grieksch stoom
schip gezonken. Menschen door
den trein vermorzeld. Misgestapt
en gedood. Slachtoffers van d/en
trein. Ir. Mussert wil geein Joden
meer in de beweging. Varia.
Deze week is een week van ongelukken
van allerlei aard. Wij wielen er een kleine
opsomming van geven.
Allereerst, dat door den dikken mist
van Woensdagnacht, het op den Nieuwen
Waterweg voor anker liggend Grieksche
stoomschip „Chryssi" door een ander, tot
nog toe onbekend gebleven schip, met
volle kracht werd in den grond geboord.
Het valt te begrijpen dat dit in den don
keren, mistigen nacht een onbeschrijfelijke
verwarring veroorzaakte, te meer, daar de
manschappen meerendeels in de kooi lagen.
Gelukkig zijn ze op de uitgezonden S.O.S.
seinen, allen gered worden. Het schip steekt
thans alleen met de masten boven water.
Vermoedelijk heeft het Portugeesche s.s.
„Marie Cristina" de aanvaring veroorzaakt,
maar de ondervraagde kapitein en officie
ren van het schip bleven zich in de groot
ste stilzwijgendheid hullen, ofschoon hun
schip een groote deuk in den voorsteven
vertoonde. Het schip, dat dei aanvaring heeft
veroorzaakt, heeft geen enkele poging ge
ldaan om de reddende hand te biiedien.
Gelukkig zijn toch allen gered geworden.
Het onderzoek naar de schuld-oorzaak,
zal dus vele moeilijkheden met zich bren
gen.
De mist was ook nog oorzaak van een
ander ongeluk. De 22-jarige W. te Maas=»
sluis. Was gewoon langs den spoorweg naar
huis te fietsen. Toen hij dit Dinsdag ook
deed, bemerkte hij door den mist den na
derenden trein niet, werd gegrepen en dein
tiental meters meegsleurd. Zijn vader die
wegwerker aan de spoorlijn is, was er ge
tuige van hoe het verminkte lijk van zijn
zoon van de bumpers werd gehaald. De
dood is vrijwel onmiddellijk ingetreden.
De trein maakt veel slachtoffers. Op
heel droevige wijze kwam deze week eian
37-j,arige vrouw van een Oiverweg^wachter
onder Krabbendijke om het leven. Zij werd
door een trein gegrepen en vele metfe^:s
meegesleurd. De ongelukkige was moeder
van vier kinderen.
Een wel vreeselijk ongeval deed zich
deze week nog voor te Leiden aan het
station. De 73-j:arige v. d'. P. uit Rotterdam
Was met zijn vrouw naar Leiden geweest
en aanvaardde de terugreis. De oude luid-
jes bemerkten, juist op het moment dat
dt trein zich in beweging zette, dat zij
in een verkeerde trein zaten. Mevrouw
V d'. P. wist er ongedeerd uit te stappen,
maar haar man viel tusschen het perron
en den trein en werd onherkenbaar ver
morzeld Voor de oogen zijner vrouw. Uit
rijdende voertuigen stappen is, ziooals men
ziet levensgevaarlijk. Eén stap mis en het
is gebeurd.
Dat was ook zoo met een beijaairdö
dame uit Arnhem, die op het plat van
haar woning naar een stof doek wilde grij
pen en door een misstap, 6 Meter naar
beneden viel. Deze ongelukkige kwam met
het hoofd op den grond en Was op slag
dood.
Onder de vele ongevallen, die de laatste
dagen zijn gebeurd, vermeiden we ook
nog dat een
dominé te water
ging maar zichzelf wist te redden.
Dinsdagavond omstreeks 9 uur, reed na
bij het vKegkamp„De Kooy" onder den
Helder, een auto, bestuurd door den 53-
jarigen Dominee H. J. Witkop, Ned. Herv.
Predikant te Schragerbrug, tengevolge van
den mist in het Noord HoUandsch Kanaal.
De bestuurder had de tegehoordigheid van
geest zijn auto vol te laten loopen en daar
na het portier te openen. Doordat zijn jas
ergens aan bleef haken kon Z.Eerw. ech
ter den wal niet bereiken. Staande op zijn
auto kwam hij met het hoofd juist boven
water uit. De leerling-onderoffider^lieger
A. Otten slaagde er in den drenkeling op
het droge te brengen. Na in het vüegkamp
van droge kleeren te zijn voorzien, is de
predikant naar zijn woning overgebracht.
Zijn toestand is bevredigend,
Ir. Mussert, de leider der Nationaal-Soci»
alisten heeft ook Weer eens van zich laten
hooren. Te Amsterdam heeft hij: de winter
campagne met een groot gebaar ingezet.
Nu, hij moet weer wel eens de groote
trom roeren, om te laten weten dat hij ler
nog is. Want de partij, die de leiding zou
nemen, is wel zeer lijdende aan bloedarmoede
De gelederen van de N.S.Bl zijn wel zeer
gedund en tienduizendem hebben" de bewe
ging in den steek gelaten. Trouwfens Mussert
moet zelf erkennen, dat van 1931 tot 1937
hem 130.000 stemmen zijn ontvallen. Nu
zijn er weliswaar een paar duizend, stemmen
bijgekomen, maar het is ook nog niet ge
zegd, dat die hem trouw zullen blijven.
De man die steeds zegt zich niiet te ver
gissen, heeft zich hierin wel deerlijk ver
gist. Hij heeft misschien gedacht, in dichte
gelederen het parlement binnen te mar-
cheeren, maar de 400.000 getrouwen hebben
niet zooveel getrouwheid betoond.
Sinds 22 Oct. j.l. heeft hij de -beweging
gesloten voor toetreding van Joden als lid.
Wij gelooven niet, dat veel Joden zich aan
dezen man zullen Wagen.
Evenmin als nuchter-denkende niet»joden
zich door de N.S.B, willen laten overtroe
ven om vasal van den dictator- in spé te
worden. Dictator-schap, daar moeten we
vooralsnog niets van hebben, daar is het
geen in genabuurde landen gebeurd, een
te goed voorbeeld voor.
Er is in de afgeloopen wfcek een groot
zakenman overleden, n.l. de heer Brennink-
meijier ,oud firmant van de bekende firma
C. en A. Brenninkmeij'er. Hij stierf te M'öti-
tiijgen in Westfalen, waar hij de laaltste
jaren woonde, in den ouderdom van 76
jaren. De overledene was een owertuigd
TOomsch-kathoHek, en om zijn verdiensten
commandeur in de orde van GregoriuS den
Grooten. Dinsdag is zijn stoffelijk over
schot te Mettingen teraarde besteld'.
Vestingwet Kleinbedrijf.
De vestigingswet kleinbedrijf 1937 is thans
ook van toepassing op het kappersbedrijf
Dit verbod geldt voor ten hoogste één jaar.
Daarna doch eventueel eerder, zullen vesti-
gingSeischen worden afgekondigd.
Moreele en geestelijke herbewa-pietning.
Van offideele zijde wordt uit Apeldoorn
vernomen, dat H.M. de Koningin Dinsdag
middag met Haar naaste omgeving een per-
soonlijke bespreking heeft gehouden omtrent
de drie oproepen, weUce zijn verschenen,
met betrekking tot de moreele en geestelij
ke herbewapening. Daarbij bestond gele
genheid tot het stellen van vragen.
iMijnhardljes dóen deze snel verdwijnen.
12 stuks 50 et.
De jongste OranjC'telg in
Haar box.
De nüuwste foto van
Prinses Beatrix.
BESTRIJDING VAN DE UIENVLIEG
door behandeling van het zaad met
Calomel.
Men maakt een slappe oplossing, ongeveer
50/0 van vloeibare lijm, zoals in den handel'
verkrijgbaar is, met water. Goed roeren, om
een volledige vermenging te verzekerew is
noodzakelijk.
Vermoedelijk is ook stijfsel goed te gebrui
ken doch dit is niet geprobeerd. Het zaad
wordt uitgestort in een houten, glazen of
geëmailleerd vat; metal^?, worden door Ca
lomel aangetast. Vervolgens wordt de ver
dunde lijm toegevoegd naar rato. van 25 cc
op Ikg. uienzaad, dat zorgvuldig wordt
geroerd, tot alles goed bevochtigd i s.
Hierna wordt het poedervormig calomel
bijgevoegd een gewichtshoeveelheid cole-
mel evengroot als het gewicht van het
uienzaad, gaf de beste resultaten waarna
weder zoolang geroerd wordt, tot alle zaden
gelijkmatig bedekt zijn. Het aldus behandel
de zaad kan onmiddellijk worden uitgezaaid
of wel eerst gedroogd, waarbij het calomel
niet verloren gaat. Wanneer te veel lijmop-
lossing Wordt gebruikt verkrijgt men een
kleverige massa, die niet uitgezaaid kan
worden.
Het zaaibed moet goed vast aangedrukt
worden hetgeen niet alleen de kieming
en verdere groei bevordert, doch tevens
het boven den grond brengen van'de zaad
huid' belemmert. Degene, die in de grond
bEjven, behouden het calomel bij! de basis
van de plant waar het zijn doodelijke wer
king op de jonge larven schijnt uit te
oefenen. In tegenstelling met de andere
middelen, den vorigen keer beschreven, die
in 1937 bij proeven in Engeland, niet of
weinig boven de controle ontstoken (steeds
meer dan de helft aangelast) vertoonde weer
de Calomelbehandeling, evenals in 1936,
een zeer gunstig resultaat, doordat minder
dan 10 pet. der planten door de uienvlieg
aantasting te gronde ging.
Er zijn dit jaar door den Plantenziekten-
kundigen Dienst te Wageningen enkele proe
ven genomen, welke goede resultaten ople
verden. Een foto, op de Landbouwschool
aanwezig, laat dit duideÜjk zien. Proefne-
ming op grootere schaal en het a.s. Voor-
j!aar verdSent zeker aanbevüing. Daarom uien
verbouwers, knip dit stukje uit en bewaart
het.
G. DEN EERZAMEN.
SOMMELSDIJK,-October 1938.
OUDE TONGE
De ingelanden van het waterschap
de polders loozende door het Oudeland van
Oude Tonge, kwamen Donderdag in een
vergadering bijeen. Na de opening door den
•Voorzitter A. de Haas van Doissen, deelde'
'deze mede, dat door de cultuur technische
dienstplannen zijn ontworpen welke vtrbe-
teringen inhouden van de watergangen. Deze
verbeteringen en het aanleggen van nieuwe
Watergangen zijn door de stichting! van helt
stoomgemaal noodzakelijk geworden. Het
bestuur stelt daarom aan de vergadering
voor de plannen te aanvaarden.
De heer Breeman, ambtenaar van d'e Cul
tuur technische dienst gaf een uiteenzetting
van de gang van zaken welke heeft geleid
tot het stichten van het stoomgemaal. Naar
aanleiding hierven werd uit de vergadering
gevraagd welke motieven het bestuur heefi
gehad om inplaatsvan een Nederlandsche een
buitenlandsche motor (Crossley) te plaatsen.
De Voorzitter deelde daarop mee, dat
er verschillende motieven hebben gegolden
Ten eerste een prijsverschil van f 1500.en
verder een rapport van het bureau „kracht
werktuigen" in deze.
Vervolgens werd' door den heer Breeman
een duidelijke toelichting gegeven omtrent
de verbetering en aanleg van nieuwe wa
tergangen. De kosten van het werk zijn
begroot op rond f80.000.waarvan een
belangrijk deel door subsidie voor Rijks
werkverschaffing wordt gedragen. Een lang
durige discussie waarbij tallooze bezwaren
tegen het voorstel naar voren kwamen had
vervolgens plaats.
Tenslotte werd het voorstel van het be
stuur aangenomen met 131 tegen 118 stem
men.
Een ingekomen verzoek van eenige inge
landen om een zakelijk recht op enkele
dammen aan de Capelleweg en Tonische
weg werd ingewilligd.
Oorsprankelljk historische gegevens vrij be
werkt, van het leven van den kleinen boer van
voor 30 jaar. Auteursrecht voorbehouden.
21'.
Met al hun best te doen zonk het gezin
van Geuzenkamp al dieper en dieper weg
in de schulden.
Werkelijk in het giezin van Geuzenkamp
werd armoede geleden, fatsoenlijke armoel/»
de, maar daarom niet mindecr bitter.
Ook voor Kees en Rika was het een naar
leven.
Ze konden onmogelijk krijgen wat een
ander had.
Arbeiders]ongens staken hun vaak dte
oogen uit met wat zij niet verkrijgen kon^»
den. Hoe was Kees verlangend geweest haar
een horloge.
't Was er gekomen. Verdiend. Door over
werk. Van een oom had hij eenige gemeten
suikerpeen aangenomen om die schoon te
houden. Toen hij' in het najaar zijb geld
trok was hij een horloge gaan koopen. Niet
geheel was het betaald, maar de horloge
maker vertrouwde hem en nam verder ge
noegen met afbetaling.
En zoo was het op alle gebied.
Met de kleeren van Kees en van Rika.
Neen ze konden lang niet meedoen. Net
jes gekleed. Ja, maar hoe zuinig moest het
er naar toe en dat Kees dit jaar een nieuw
pak had gekregen was te danken aan het
crediet, dat de familie nog altijd bij den
kleermaker bezat. Maar 'twas onbetaald.
Kees schaamde zich als hij in gezelschap
kwam van de zoons van den kleermaker.
Want het was niet alleen zijn pak dat er
nog betaald moest worden. Er stond van
jaren her. Koopen en betalen ging lang
niet meer. Jaarlijks de schuld afbetalen ook
niet. 't Was op afbetalen koopen geworden.
Maar ieder jaar bleef er meer te betalen
over.
Het leven van de familie Geuzenkamp
stond onder zwaren druk. De schulden
drukten als een loodzwaren last op de
schouders van het geheele gezin.
Kees en Rika droegen mee. Evengoed ab
vader en moeder. De jongere kinderen
leefden onbezorgd mee, maar Kees en Rika
droegen de zorgen evenzeer als vader en
moeder.
Vaak zaten vader en moeder en Kees en
Rika, als de jonge kinderen naar bed wanen
gegaan samen te praten. Het was hun alle
vier Wel duidelijk. Men raakte hoe langer
hoe dieper in de schuld. Zoo kon het op
den duur niet voort gaan.
De winter was de moeilijkste faj'd.
Als met Nieuwjaar de rekeningen kwa
men. Rekeningen waarvan men van te voren
wist, dat ze niet betaald konden worden.
De menschen hadden toch ook recht op
hun geld.
Meestal liep het er op uit dat Geuzen
kamp maar weer uitstel van betaling ging
vragen. Wat waren dat toch zware gangen.
Er waren ook menschen bij' zooals „de
baander", de kojenboer en enkele anderen,
die ook het geld niet missen konden.
De pachter en de rente moesten voor
gaan, dat was zeker. Daaraan had Geuzen
kamp zich altijd gehouden.
De meeste menschen gaven gemakkelijk
uitstel. En dat viel Geuzenkamp telkens op,
de armsten het gemakkelijkst.
i.Als u mij niet kunt betalen, dan kan ik
het een ander ook niet, zoo^ was de meening
van „de baander". Moet ik wachten, dan
moet een ander ook maar wachten. Ik ben
er van overtuigd, dat het geen onwil, maar
onmacht is. ToCh Geuzenkamp, kan het
op den duur zoo niet blijven. Er moet eens
een keer schoon schip gemaakt geworden.
Lastig vallen zal ik je niet doen, zoolang
ze het mij ook niet doen. Maar tenslotte
moeten de menschen ook hun geld hebben.
Op die manier kunnen we toch maar niet
jaar in, jaar uit voortsukkelen Je zult er
toch wat op moeten vinden om eir veran
dering in te brengen. Ieder jaar bHjft er
meer staan dan het vorige".
Zoo sprak „de baander"., en zoo spra
ken er meer. Zoo een leven als ze nu had
den, altijd over de schuld moeten piekeren
was toch ook geen leven. De opmerkingen
van „den baander" waren aanleiding, dat
Geuzenkamp de eerstvolgende dagen wat stil
ler was nog dan gewoonlijk.
Vrouw Geuzenkamp en Kees en Rika
hadden er wel erg in, maar wat zouden ze
er aan doen? Dien Zaterdagavond nadat de
kinderen naar bed waren zat het gezin
bijeen.
Geuzenkamp begon en zeide: „Ja zoo
kunnen we toch niet voortsukkelen. De
menschen moeten hun centen hebben. Ze
zijn over het algemeen schappelijk genoeg.
Maar dat de menschen op je rug moeten
kijken omdat ze op hun geld moeten wach
ten, dat is geen leven. Daasna deelde hij
het gesprek mee, dat „de baander" met hem
had gevoerd.
En nu, zoo zei Geuzenkamp, heb ik een
plan dat we samen eens kunnen bespreken.
Ik heb in de loop van deze dagen alles
eens uitgerekend. Ons spulletje is nu be
zwaard met drie duizend gulden. Het is ze
ker wel vier en een half duizend waard. Als
we alles bij elkaar rekenen, dan moeten de
menschen zeker acht honderd gulden van
ons hebben. Als we nu eens duizend gulden
op konden nemen, dan konden we alle schul
den betalen en enkele hoogst noodzakelijke
dingen koopen. Want daar mag op de bed
den en in het kabinet ook wel eens wat
nieuws komen.
He, een mensch kan er naar verlangen
om iedereen vrij in de oogen te kunnien
kijken. Dat je eens van de schulden afkomt.
Eigenlijk zitten we er zoo kwaad niet
voor, we hebben meer dan we betalen moe
ten. Als we alles eens verkochten dan
hielden we toch nog wel een duizend gulden
over.
Het viel de anderen op, dat vader zoo
opgewekt sprak, D'e gedachte alleen al, dat
niemand iets van hem moest hebben en dat
hij alles zou kunnen betalen hadden hem
in een eenigzins goede stemming gebracht.
Waarom zoo gemarteld, als we ons zelf
toch helpen kunnen.
Lang hadden ze dien avond er over ge
praat samen.
„Eens uit de schulden komen, ach het
bekoorde hen alle vier.
Het voor en tegen werd nauwkeurig
overwogen.
Er werd gepraat. Een potloodje kwam
er bij te pas. Er werd gecijferd en nog eens
gepraat en overwogen. Ook moeder was
er wat van opgefleurd. Dat de bedden en
het ondergoed eens wat vernieuwd zoudfen
worden. Het was bioodnoodig en de ge
dachte er aan dat het mogelijk zou kunnen
deden haar op het oogenblik de zorgen en
tobberijen vergeten.
En Kees en Rika?
Ook in hun jonge harten was zooveel
dat ze zoo gaarne zouden hebben. Dat ze
ook eens zouden kunnen meedoen. Met de
kleeren en met andere dingen.
ledere jongen had tegenwoordig haast
al een fiets. Kees niet.
(Wordt vervolgd.)
