(:HQWEEKEM/^ÖpGEQ.GD0nD51AG vöÖRDcZUID-HOUIriZEElW^ EHATtDEn
v:
Indien gij maaglijder zijt,
i
N.V. UiïGEVERSMAATSCHAPPU „EILANDEN-NIEÜWS"
Zeer
tarieven
STICHTELIJKE
OVERDENKING
Wij belasten ons
10e Jaargang
ZATERDAG 25 JUNI 1938
No. 949
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Verlost van den vloek der Wet.
10 cent
Gebr. de Waal - St. Maartensdijk
Uit het Kijkvenster
Autobusondern. „E.F'A.O."
Bij hoofdpijn en knagende kiespijn
De Burgemeestersvacature
in Ooltgensplaat
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" 18e JAARGANG
Nieuw
Nieuw I
Poesie'plaatjes in zak
jes inhoudendo iGsfuks
prachtige plaatjes voor
slechts
Tel. 52 Middelharnii
UITGAVE VAN
AdTertent{e«piJS^ 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst»
unviagen en axnbiedlngea van 16 regels 80 <ii.; Boek«aan«
kondi^big 10 cent per regel -^«Contracten belang4lk lager.
Gevestigd te Middelhaicnis Frins HendrÜatr. 122 C Giro 167930 i Fostboz 8 0 Tel. 17.
Bykanfoor voor Zeeland: St. Maartensdijk, Markt, Telef. 59.
AbonnementspiQs 85 cent per 3 maanden bjl vooruitbetaling.
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Atzonderlllke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden jper jaar
Qiiristus heeft ons v«rlost van den
vloek der Wiet, een vloek geworden
zijnde voor ons, want er is geschre^"
venVervloiekt is een iegelijk die aan
het hout hangt.
Gal. 3 13.
(VERVOLG.)
De Weiv,olb r enger is tevens Wet»
gever. Hij is Zelf God, Die de Naam des
Vaders in Zijn binnenste draagt; Hij is
het afschijhseJ van Gods heerlijkheid en
het uitgedrukte beeld Zijner zelfstandig*
heid: God in het vleesdh geopenbaard.
Hy is 't dus die volbrengt wat Hij
Zelf beveelt en doet wat Hij uit kracht
van Zyne heiligheid een ander beveelt
te doen. Hij zorgde voor een offer van
voldoening en een offerande van gehoor*
zaamheid beide, zoodat Christus voor Zijn
volk de verbondseiisch uit de Wet weg<
nam: Doe dat en gSj zult leven. Waarom)
zij nu gesteld worden voor een geheel uit-»
gewrochte en uit gewerkte zaligheid, die
zij alleen door een geschonken geloof
kunnen aannemen en zich' toeëigenen. Zij
Worden zalig door het doien van een An»
der en ktSjgen dus de zaligheid! door toe»
rekening van Christus' veirdienste en ge=«
reldhtigheid, zloodat alle roiem van schelp^
selszijde hier voor goed is uitgesloten en
des Apostels woord, Rom. 3 28, hier van
toepassing wordt: Wij besluiten dan dat
de mensch door het geloof gerechtvaar»»
dlgd wordt, zonder de werken der wet.
Dodh nie* ^z'ó'ó alsof z'ij met de Wet
niefs meer hadden te maken. O neen,
verre vandaar! Zie- kWjgen in 't nieuwe
levien de Wet terug als een zegel voor
hun leven en zouden willen die uit dank^
baarheid voor alles wat voor hen gedaan
is, die geheel te kiinnen houden en vol^
brengen. Imm^ zucht David hierom*
teent: Och dat mijne wegen gericht
waren om Uwe inzeittingen te bewaren.
Het wordt bij de wedergeboorte op
den bodem van de ziele geleg'd: de Heere
uit de Waardigheid van Zijn Wezen, al
was er geen hetóel of hel te holpen of ii\
vreezen, te eierbiedigen en te verheerlijken.'
Dat is het reine liefdesbeginsel dat ze
teru^rijgen uit God. Christus_, nadat Hij
h'un met Zijn bloed g«|kocht heeft, ver*
nieuwd hen naar Zijn evenbeeld en daar*
bij krijgen ze van Hem de les; Hierin is
l^jn Vadeir verfieeirlijtó, dat gij veel
vrucht draagt. Diat is dus alle vruchtbaan*
held tnekklen, alle grOei en levenssappen
verkt'ijgen uit Httm, Die het Hoofd is, de
vette Olijfstam, waarin zij als scheuten
ingeënt zijn en 's Meesters Woord tot zijn
recht komt; Uwe vrucht is uit Mij ge*
vonden.
Hoe jammerlijk bedrogen zullen ze toch
uitkomen, die, evenals de Parizeer en de
rijke jongeling, een schat van deugden en
werken in zichzelf bezitten. Bedrogen, en
dat voor eeuwig, zullen ze staan, omdat
de toorn Gods en de vloek die op 't schep*
sel ligt nooit kan afgewejnd worden door
doen en laten van 's menschen iijde. Dp
vloekeling kan zich nooit van die|n vloek
ontdoen, zonder die in zichzelf gejdragen
te hebben, of... een ander voor hein.
Abrahams zaad te zijn naar den
vleeschë, doop en belijdenis deelachtig te
zlijn, uitwendig onbesiproken te leven, helj
schiet allies te kort zonder dadelijke toe^
passing van deze gerechtigheid. Hoe licht*
vaardig men in onze dagen daarmee om
mag springen, hoe oppervlakkig men het
neme, hoe algemeen men het toepasse,
wat zal het den armen mensch baten als
het sterven wordt en al de maskers wegf
gerukt worden, als de rijke in eigen oogen
door vermeende gerechtigheid uit eigen
doen verkregen, naakt zal uitgeschud
worden voor 't ontzaglijk oog van ee'n
majestileuzie Rechter. JDe 'Alpostel zegt
(vs. 16): Niet den zadei als van velen, maar
als van één en uwen zade, en dat is
Christus, naar het woord der belofte; en
daarin worden al de geüoovigen, de ware
geloovigen, met den geloovigen Abraham
gezegend. Het was dus niet voor alle
Joden in 't openbaar, niejt voor alle be*
lijders len gedoopten, maar die is een Jood,
die het in het verborgen is; de verborgen
mensch des harten, de besnijdenis des
harten in den geest deelachtig zijnde,
welks lot niet is uit de menschen maar
uit God.
Volk des Heeren, wat is er toch op die
weg veel te leeren. Te leeien bovenal oin'
in de dagelijksche oefeningen ontdaan en
uitgeschud te worden van dien ouden
wettischen zuurdeesem. O, die wettische
woelingen diie na ontvangene genade de
ziel nog dagelijksch beroeren! Hoe menige
ziele gaat daardoor kwijnelnd zijn weg,
vervolgen door dat de kracht van het
werkverbond in hunnei ziele niet ver*
broken is. Zij zuchten en sjouwen om te
Wezen wai ze nooit meer kunnen worden
en laten daardoor hte-t geloovig gebruik'
maken van den die'rbaren Christus ach*
teirwege. Konden zSj melt weeke itiartenji
met aandoening en tranen hunne zonden
belijden. Konden zij met nauwgezetheid
en zoo zij het no/emen heiligheid
hun wegje bewandelen. Hadden zij terug
het gevoelige leven van vroeger, zij zouden
met meer vrijmoedigheid, zoo meenen ze,
hunnen staat kunnen opmakfen. Maar nu?
Het is alles te kort, vreeze en verschriki*
kijng bevangt hen mtlnigmaal bij de ge*
dachie aan een naderend einde. Hoe zuil*
len ze zoo God ontmoeten? Och, bedruW
volk, laat ons u toeroepen uit Gods eigen
Woord: Indien het is uit genade, zoo is
het niet meer uit- da werken, anderszins
is de genade geen genade mieer of he|il
werk is geen werk meer. 't! Is dus één van
twee: uit de werken der Wet |of uit gei*
nade. En is het uit gehade, dan is het
noodig dat er plaats bij de gddürigheid
voor de genade in uwe zielen gemaak'^
worde door het verliezen van al datgene
waar,! ge nog wat mee dacht te worden
iom daarop of daarmee God te ontmoeten.
Maar dan is 'took noodig dat gij als
vloek* en hie^lwaardig schepsel in u zelf
opwaarfö ziet naar den Vloiekdirager van
Golgotha en in Hem vindt niet alleen een
verzoening voor uwe schuld, maar ook
een volkomen genoegdoening aan al de
eischen van Gods heilige Wet, waar uwer*
:$jds geen tittel of jota aan toe te voeg<^n
i!s. En voorwaar zal uwe ziele, uw bedrukte
ziele, daar alleen verademing en vertroos*
tilng kunnen vinden. Hier rust de Vader
in die volkomen genoegdoening; daarin
heeft Hij Zijn welbehagen. Gelukkig wan*
neer gij rust en welbehagen vindt waar
God Zelf in rustte en welbehagen had,
eer uwe oogen het licht aanschouwden, ja
eer gij van uwe zonden overtuigd werd en
ooit aan een Verlosser of Zaligmaker ge*
dacht had, had de Vader het alles gereed.
Alles was klaar en in 'tco'ntract vast*
gelegd en besloten. Het eenigste wat ar
dus overschiet is: het volk moet klaar ge*
maakt atgewerkt worden om het om
niet uit genade te kunnen ont*
vangen. En dan wordt het een wonder
en zal het eeuwig een wonder blijven,
dat een Gezegende een vervloekte werd,
zonder Zelf in een vloek te veranderen
om vervloekten de zegeningen van het
genadeverbond toe te dienen en dieeli»
achtig te maken.
Ds. H,
Calvijn zoiO hij in zijn brieven tot
ons spreekt Calvijn en de Weder»
dooper Calvün en Servet.
Calvijn en de Calvinisten.
Het vordert breede studie wanneer wij
historisöhe ipersonen wenschen te kennen
in hun leven, bedoelen en werken. Doior
den voortreffelijken arbeid van geleerdie
mannen, die hun werk door den druk ge*
meen maken, mogen wllj in die kennis op
niet zeer moeiljjike wïjze voilderen. Maar
een nog meer helderen blik vermogen wüj
op personen uit vroeger eieuw te werlpein,
als wlij hun brieven kunnen inz'ien. In die
brieven tooh, ongekunsteld gesühreven, niet
met het doel dat anderen dan de geadres*
seerden die znllen lezen, spreekt de per*
soonliijkhedd zich uit. Zulke brieven, gelegd
naast hetgeen de geschiedenis ons meldt,
kunnen ons te meer met personen, die op
kerke'.iijk en politiek gdbied op den voor*
grond traden, bekend maken.
Het is een gunstige besclhikking.,des Hee<
ren, dat w'ij' den grooten Reformator Jojhan*
nes Calvijn niet alleen kennen door zSJn
Commentaren op versohillende bloeken des
Bijbels, of door zijn onvergelijkelijk schoon«j
Institutie of onderwijzing, maar dat van
hem ook vele brieven zïjn bewaard geble*
ven. Schreef Calvijn meestal in het Latij!n,
minder in het Fransch, door den arbeü.l
van bekwame vertalers mogen Wij die brie*
ven ook in onze taal lezen en er door
verkwikt worden.
De heer W. de Zwart beeft onlangs een
bundel brieven van Calvijn vertaald en
met geschiedkundige aanteekeningen ver*
rijkt. Een boek, dat zeer guns"tig afsteekt
bij de vele zouteloope kost, die de Chris*
telïjike drukpers in on* tijiden verlaat. Wie
boeken koopt, late de Christelijke romans
maar terdjde. Een boek Van of over Calvijn
is een plaatsje o'p de ..lioekenplank waard!
Zie ik dezen brievenbundel in, dan
word ik bevestigd in de overtuiging, dat
Calvlijn een man van veel lijldem en strijd,
maar ook van groot geloof en kennis was.
LidhameKjk was Calvïjta zwak. Hij' leed
veel aan hoofdpijn. Aan z'ijn vroegere doC"
toren ie Montpellier, die ztoozeer over hem
bezorgd waren, sdhr'ijft hij op 8 Februari
1564 uit Geneve, hoe het hem gaat. Jicht,
graveel, niersteen, zoo schrijft-hiji, storm*
den als estodrons op mïj' aan. Derdejd(aag*
sohe koorts en gewrichtsrheumatiek waren
hem ook niet vreemd. De maag verwerkte
de ^pijMn niet normaal, zooals hij' nauw*
keurig uitlegt. Dat dit alles dubbel ilwaar
was voor een man, die zjooveel werk te
verzetten had als h'ij, laat zich begrijipen.
Todh wil CalvÜjn niet beklaagd worden,
maar hoopt, dat de doktoren eenige, mefj^i*
cSjln voor henzelven mogen putten uit de
geschriften, die hij hun aanbiedt.
Kostelijk eij'n ook de raadgevingen,
die MJ in zïjn brieven aan de Kerken, die
elders in druk verkeeren, geeft. Met vader*
die de vervolgde gemeenten hebben te lei*
den. In alle druk vermaant Calv'ijn om de
goede belijdenis vast te houden en geen
US^U-B^lippid 3p»iri!t{ )t[0IlU3puO ppH^fliM, aijjfli)
voetstaip te wlijken. Hij kende den strijd
uit ondervinding. Want in Geneve kantpte
Calvïjn 2'elf met de Libertij'nen, die van
de scheripe tuCht, welke de Raad er uit<
oefende, niets moesten hebben en herhaaU
deffijk oproer verwekten. Oproer, dat immeï
door Calvlijn in (persoon, met gevaar des
levens moest gestiid worden.
CalVijn was voor geen l<lein geruChtje
vervaard. Aan zijn vriend en vader Fanel
sdhrijft hij in Januari 1546 over een we*
derdooper, dien Wij! lïit 'Geneve heeft ver*
bannen om de godslasterlijke leer," die hij
er verbreidde. In den Raald stelde dezfe
jddh aan, schr'ijft Calvijb, als een profeet;
hief het hoofd iop en liet de oogen rollen,
maar Calvijn wist den man zoover in het
nauW te drSjlven, dat de We|d|eirdooipcr
aweeg. Toen hij ,na enkele dagen toch
voortging z'ijn boekjes te verkoolpen, liet
Calv'ijn die verbranden, den man geeseien
en ïle stad uitjagen.
Bekend is vooral het vonnis des doojdls
tegen den Godslasteraar Servet, een geleerd
geneesheer, die de Driecenheid Gods gru»
Welijk lasterde en naar Geneve kwam om
daar de Gemeente te verstoren. Reeds vroe*
ger had Calvijn hem in geschrifte bestre*
den. Toen hij nu zoo brutaal wasl om i'n;
CalvSjb's stad onder een schuilnaam te
komen doeden, werd h'ij gevangen geno*
men en, zeer halstarrig z'ijnjde, tot dea
brandstapel veroordeeld. Geenerlei veifma*
ning had mogen baten. Dessen booze deCij'
keurde het doodvonnis goejd, doch had
de Raad uit zlijn midden weg. Calvijln
liever niet dien dood juist dioor brand^f
stalpel doen plaats hebben. Zooals h'ij zelf
in een z'ijner brieven meldt. Hij' kön dit
echter niet verhinderen. De Calvinisten van
onze eeuw zitten in dezen met CalViji^
verlegen en achten, dat h'iji nog te veel be*
vangen was in Roomsche gevoelens. Calv'ijn
echter kwam op vooir Gods eer en dulcStie
niet, dat z'ijn Meester door zulke homden
Werd aangeblaft. Omdat Servet van geen oip*
houden wist, trof hem dezte veroordeeling.
Dat de overheid het voox Gods daak
niet behoeft oip te nemen, is de leer eener
verdraagzaamheid, die niets met Calvijn
gemeen heeft. Het is gemakkelijk om te
eleggen, dat Calv'ijn nog aan Rooimsdhe
voorstellingen vast zat, maar dat is onweer*
legbaar een gesiocht argument. Het is niet
historisch, niet Christelijk, niet Schriftuur*
liÜk'. Dat CalVijin zulk een besdhuldiging
zou worden aangewreven nog wel door
hen, die zich zijn volgelingen noemen,
neen, dat heeft h'ij z'eker nooit kunnen
denken!
Zoodat ik Calvijn maar gaarne zie zooals
h'ijl in eigen werken en brieven tot mij
sipreekt, en niet in het neo*Gereformeerd
gewaad, dat hem in de twintilgste eeuW
over de schouders wordt gewonpen. "Men
moet "Calv'ijn Calvlyn laten. Aan hem
knoeien, dat heeft deze groote onder GoIJis
knechten z'eker niet verdiend. Men doe dan
liever van den Calvinistennaam eerlijk af*
stand.
WAARNEMER].
met het organiseeren van Bin*
nen en BuitenlandsChe reizen.
Prima materiaal. Grootst moge*
lijke service.
volking uitmaken, brengen met hun groep
nog geen 200 stemmen uit. Dexhalve zijn
de andere 575 rechtsche stemmen (201 A.R.,
234 S:G., 119 C.N.A. en 21 C.H.) van
de Hervormden afkomstig. Waar dus de Gej*
reformeerden den moed vandaan halen om
een burgemeester van hun kerk te eischen,
is ons een raadsel. Een mindeirheid van
13»/o. (in Den Bommel I40/0) eischt hier
als op zoovele plaatsen de burgerlijke macht
op en zij schijnt nog steeds niet te beseffen,
welk een verregaande aanmatiging hierin ge*
Mljnhardtjes (dit zijn hartvormige cachets) helpen snel en goed Doos 50 et Proefdoos 10 et.
Een burgemeestars*vacature brengt in zeer
Vele gevallen de politieke en kerkelijke ge*
moederen in een gemeente in meerdere of
mindere mate in beroering. Ook in Ooit*'
gensplaat is dit het geval. Men is helt daar
niet eens over de vraag, of men bij den Mi*
nister en den Commissaris zal aandringen
op een Hervormden of een GerefoTmeerden
burgemeesier, en ook niet hierover, of een
eventneele Hervormde burgemeester per sé
Anti* Revolultionair moet zijn, dan wel tot
een andere partij, b.v. de S.G.E. of de
C. N. A. mag behooren.
De Gereformeerden eischen een burge*
meester, die A.*Ri. is en tot hun kerk' be*
hoort. Een deel der Hervormden wenscht
een Hervormd A.*R. burgemeester, terwijl
een ander deel onder leiding van Dte.
Hienseh een Hervormd burgeimeester ver*
langt zonder meer.
Het behoeft eigenlijk niet gezegd, dat wij
ons geheel aan de zijdej van dé laatste
groep scharen. Ho,e toch in Ooltgensplaat
de situatie?
Allereerst de politieke kant der zaak be*
schouwend stellen we vast, dat dei Protes*
tantsch*rechtsche partijen samen 775 sterns
men hadden in 1937 tegen de hnksche
groepen gezamenlijk 450. Ongeacht de
Roomschen, die 281 stemmen behaalden en
die we dus kunnen uitschakelen, omdat
in een voor vier vijfde Protestantsche ge*
meente vanzelfsprekend een Roomsche bur*
gemeester een ongerijmdheid wezen zou, zijn
dus de rechtsche partijen veirre in de meen*
derheid, zoodat een rechtsche burgemeester
zeer zeker op zijn plaats is, ja redelijkerwijze
mag worden verlangd.
Wat nu deze rechtsche stemmen betreft,
deze zijn uitsluitend afkomstig van Her*
vormden en Gereformeerden; andere kerk*
groepen zijn er niet. De Gereformeerden,
die ong. 430 zielen tellen e|n 13i>/o der be!*
legen is. Zij weten, dat heit, dank zij' hun
groote invloed in de Landsregeering, gansch
niet onmogelijk is andere plaatsen bewijS*
zen het toch hun zin te krijgen. Maar
dit willen wij wel zeggen: als e|r een Geref..
'A.li'. burgemeester benoemd wordt, dan
ligt dat voor rekening van die Hervormden,
diei nog steeds A.R. stemmen, want door
hun 200 stemmen is de A.R. partij in Ooiti*
gensplaat nog groot en daarop baseeren
de Geretormeerden hun pretenties. Zij weri»
ken met het getal 400 e\n niet miet hun
200. Indien de A.R. partij nog alleen be«
stond uit de 200 Gereformeeirden dan
hadden zü geen kans, onder dezen Minister
bij "Exc. De Wilde natuurlijk wel.) De
Hervormde hulptroepen der A.R. partij heb*
ben de Gereformeerden al zooveel ministers
en kamerzetels en burgemeestersbaantjes bet»
zorgd, dat daaraan nu waarlijk wel eens
een eind dient te komen. Ongeveer de helït
der burgemeesters in Zuid>Holland is A.R.
en daarvan is de overgrooie melerderheid'
Gejreformeerd! Moeten Ooltgensplaat en
Den Bommel die onevenredigheid nu nog
grooter maken
Laten op dit punt de Hervormden toch
een eenheid vormeii! Waren zij politiek'
één, dan stonden zij in Ooltgensplaat met
bijna, 600 tegen 200 Gereformeerden.
Er is groote kans, dat Ooltgensplaat
een A,R.'*burgemeester zal krijgen, dank
zij de 200 Hervormden, die hun beginsel
en hun kerk veilig meejnen bij de A.'|R.
partij, welke ondanks haar interkerkelijk^»
heid op papier, in wezen een „Döleerende"
partij is. Want dit is de laatste jaren stee,ds
duidelijker gebleken, dat in Dfen Haag schier
bij uitsluiting aanhangers der groote coalitie*
partijen kans van benoeming hebben. Het
lijkt er veel op, dat men Roomsch moejl'
zijn of lid der Gereformeerde Kerken om
in Staatsdienst promotie te maken. En van
A.{R. zijde zegt men ronduit, wij hebbejn
het bij een dergeÜjkfe gelegenheid nog niet
lang geleden ervaren dat menschen, dig
tot de SG..P. of de C.N.A. behooren, niet
de minste kans maken. Wij zijn geneiigd
te vragen: waarom niet? EJr staat in het
laat dan Uw eten weer smaken I Hoe kunt U eten en drinken zonder er
last van te hebben? Lees wat hier volgt 1
Een wetenschappelijk saamgesteld medicijn h'eeft wonderen op medisch gebied
verricht, in zoo vergevorderde ziekten stadia, dat de lijders zich aan een operatie
zouden moeten onderwerpen.
Duizenden zijn er nu, die getuigen, dat ze zich voorstelden niet meer te kun*
nen genezen, totdat ze begonnen met C. R. Maagtabletten, die spoedig hun pijnen
lenigden, en hen brachten op den weg der genezing. Het medicijn verlost van de
folterende pijnen, veroorzaakt door brandend maagzuur, waardoor ZEER DIKWIJLS
DARM» EN MAAGZWEER ONTSTAAT, welke in korten tyd genezen na trouw
gebruik der maagtabletten. Door het innemen der tabletten kunt U weer een har*
tig maal gebruiken, zonder last van hinderlijke gevolgen te hebben. Als U last
hebt van Uw maag, is dit 'n waarschuwing van de natuur, dat het belangrijk!'
ste orgaan van Uw lichaam niet in orde is, dat het voedsel in plaats van te ven*
teren, gist. Dat vergiftige stoffen in Uw bloed geraken, die allerlei kwalen te*
weeg kunnen brengen. Evenwel is dit een van de meest voorkomende kwalen,
maar.... zé kan genezen worden. Dit is Het groote NATUURLIJKE geneesnudo
del, het heeft uitkomst gebracht aan duizenden Maaglijders en is door H.H. Mc'
dici erkend als het meest afdoende middel tegen maagkwalen, en kunnen ten
zeerste worden aanbevolen, daar er geen medicijn bekend is, dat genezender werkt
dan deze C. R. tabletten. Prijs per doos van 20 tabletten f 1.90 plus 15 et. porto,
per doos van 60 tabl. f 5.50, porto vrij. Giro 281457. Gebruiksaanwijzing b^
elke doos ingesloten. Alleen verkoop Imp. M. C. GERMAN, Havenstr. 99, R'dsun.