„EILANDEN-NIEUWS TRIUMPH Simon Gieke BEVREDIG UW SMAAK ROOK 1 CENT VIRGINIA I 2e BLAD ZATERDAG 28 MEI 1938 No. 94 BINNENLAND Ingezonden stukken OFFICIEELE CRISISPUBLICATIES Elke poetsing met Ivorol (volgens nieuw recept) is een ware mondwassching fi De ketter van Scherpenisse Cbr. Weekblad op Cer. Grondslag voor de Zuid-Holl. ea Zeeuwsche Eilanden. Uiteave van de N.V. .Eilanden-nleuws' Middelharnis. Tel 17. Giro 167930, Postbus 8 Rumoer in Midden Europa Nasleep van de exploisie te Rotterdam. Een internationaal complot? Geen intern pellatie Oss De „Ka»imata" zal een, aanval doen op het goud der „Lutine." 6 Sept. nationale Feestdag. Diverse berichten. De wereld is vol rumoer. Spanning beklemde Europa, toen zich Zondag het incident voordeed in Tsjecho=« Slowakije, v/aaivan we in ons vorig nummer melding maakten. Hoei 'licht had het tot een uitbarsting kunnen komen; een eiïkel schot had evenals "in 1914 eien wereldoorlog kunnen ontvlammen. Al staan wij er als neutraal land buiteii, onze diplomaten hebben in de critieke toe^ stand intens meegeleefd, want, komt het tot een oorlog bij de, nabuurstaten. Zijn ook de omliggende neutrale landen geroe* pen de noodige maatr^egelen te treffen dat niet onverwachts de grenzen worden ovep» schreden of op andere wijze de neutraliteit wordt geschonden. Gelukkig is het niet zoover gekomen; de sombere en dreigende oorlogs wolk' over MiddencEuropa is afgedreven, alleen hebben we het beangstigend gevoel over gehouden dat we, als op een vulkaan leven en dat het, hetzij vio^eger of later toch tot j een uitbarsting zal komen. Dat men gauw in de narigheid kan zitten ble^k wel' bij de explosie te Rptterdam die Maandagmiddag op den Coolsingel plaats had. Men ziet hiernaast een foto waar de ontploffing gebeurde. Zooals wij reeds mei* den, was het slachtoffer, die de ontplofbare stoffen bij zich droeg geen Nederlander en wint de overtuiging veld, dat men hier te dojen heeft met een internationaal terroi* rist, die in gezelschap was van ee;n ander vreemdeling, welke intusschen is gevangen genomen. Onze regeering heeft zich met deze zaak bemoeit, daar mejn tot de conclusie moet gekomen zijn, dat men hier te doen heeft met een zaak van internationale strekt king, waarbij Staatsbelangen zijn betrokken. De Regeering gat opdracht geen enkele in* lichting aan de pers te verstrekken, omi het onderzoek niet te bemoeilijken. Het slachtoffer droeg den naam „Novach" wat vermoedelijk een valschen naam is en de ^vaite medeplichtige draagt den naam van Ladislov Bora. De laatste informeerde in zijn hotel aan de Kruiskade of „Nop vach" al was gearriveerd waarop de portier onmiddellijk de politie opbelde en Bora, na eerst een poging tot ontvluchting te. hebben aangewend, werd gearresteerd'. Bora schijnt een samentreffen met „No* vach" gehad te willem hebben, naar hij zegt moest hij geld van hem ontvangen. Op het slachtoffer, zoowel als op Bora is echter geen geld gevonden. Men vermoedt nu dat er nog een derde in het spel moet zijn, naar wie de politie ijverige naspeurin* gen doet. i Het onderzoek heeft uitgewezen dat geen bomfscherveu zijn gevonden, zoodat ver* moedt wordt dat „Novach" een zeer ex* plosieve stof, n.l. nitro*glycerine heeft ver* voerd. Het zal vermoedelijk niet lang duren of de geheimzinnige sluier, die over dezC; zaak hangt, zal kunnen worden opgelicht. De Ossche kwejStie is voorloopig weer van de baan* namelijk in diein zin, dat de Tweede Kamer afwijzend stond' tegenover een verzoek om een interpellatie te houden over deze belangrijke materie. Nu k^am weliswaar dit verzoek van den N.S.B.*er, de beer Rost van Tonningen, en kan de meening gerechtvaardigd zijn, dat men het van die zijde doet om uit het geval polic tieke munt te slaan. Maar door die weigering vestigt zich toch meer en meer de indruk, dat men de Osschö zaak niet tot volle klaarheid wil brengen. De heer Rost van Tonr.ingen (N.S.B.) vroeg verlof tot het richten- van vragen aan den mihiisfer van Justitie over de voorloopige beslissingen ten aanzien van de brigade der Koninkl. Mare* chaussee te Oss en aanvullende vragen, welke onmiddellijk verband houden met het herstel der opsporings bevoegdheid van die brigade, het verkenen van rechts ingang tegen enkele verdachten en de handhaving van burgemeester Ploegmakers en den procu* reurf^generaal van 's*Hertogenbosch in hun functie. De Voorzitter der Kamer Mr. v. Schaik, (Roomsch) meende dat deze inter* pellatie hetzelfde onderwerp betreft als de enquete#Wendelaar en adviseerdie de Ka* mer de interpellatie niet io& te staan, on^ dat de enquete*aanvrage bovendien vroe* ger was ingediend. De heer Rost van Ton* ningen stelde, dat de interpellatie urgent was en raakte met den Voorzitter in hevig debat en noemde de Kamer een „doofpot* Kamer" Mr. Oud (V.B.) wilde het inter* pellatie*verzoek' aanhouden, tot het lot van het enquete*voorstel zou zijn bezegeld. Jhr. de Geer (C.H.) was het in feite met Mr. Oud eens, em meende dat zoowejl en*» quete als interpellatie wegen waren om deze zaafc tot klaarheid te breingen, die niet, mochten worden afgesneden. Het tusschen* voorstel Mr. Oud werd verworpen met 64 tegen 23 stemmen. Daarna kwam het voor* stel Rost van Tonningen tot he[t houden der interpellatie in stemming wat werd afge* wezen mer 79 tegen 7 stemmen. Tegen afwijzing stemden de N.S.B., de Staatk. Geref. en bij vergissing de heeir Dliyraaei^ van Twist. Het enquete*voorsteI van mr. Wendelaar is Woensdagmiddag in de Tweede Kamer, in de afdeelingen behandeld. Naar wij vernemen, moet het niet veel kans maken, te worden aangenomen. Er zal weer en misschien een laatste poging een aanval worden gedaan op het goudschip „Lutine" in de wateren van Terschelling. De Tinbaggermolen „Karimata," zoo juist gereed gekomen, zal eer het schip naar de Soendazee vertrekt, naar Terschelling worden gesleept, om daar inplaats tin, een proeve te nemen met goud baggeren!' Een emmCrkefting van 130 meter lengte, die even zooveel bakken telt, kain op 30 meter diap onder water worden gebracht, om zich met ijzeren kracht te boren Jn, de kong, de harde grond, waari'n h'et tin^ erts als zwart zand verborge(n ligt. Dirifel dieselmotoren brengen de immense energie voort. D'e bakken verbrijzelen de rotsgrond, vernielen het staalharde hout van reeds lang gezonkein oerwoudbomen zij zullen kinderspel hebben aain het verrotte hout van het Lutinewrak' Als bij de tuimelaar d« bakken zich' leegstorten, komt al het opgehaalde terecht in een geweldige zeeftrommel, die hét tin^ erts en zand door de klejitae gaaitjes laat stroomen, naar de waschinstallatie, de jigs en de groote stukken in een goot lieidt, zoodat deze onbruikbare bestanddeelen on-" geveer veertig meter achter de Karimata in zee gestort kunnen worden. Bij de werkzaamheden aan de Lutine ge* schiedt echter het omgekeerde. Het zand' is hier waardeloos erv stroomt dan ook' door speciaal aangebrachte buizen weg. Om „de groote stukke(n°' is dit ditmaal begonnen. Diefee Rowien In cfe goot ferecKt, echter rdet om weer in zee te verdwijjnen. Er is een staketsel in de goot aangebracht, dat de brokken tegenhoudt. Twee kokers gapen bij dit rekje. Een voor de stukkein' hout, kanonkogels en andere zaken waar ditmaal geen prijs op geisteld wordt; een ander voor het eventueel te vinden goud'. Zorgvuldig is deze schatkamer van de Ka* riraata ingekast. Onbevoegden zullen er wel niet gemakkelijk worden toegelaten. Het begint interessant te worden! Regeeringsjubileum der Koningin De regeeringspersdienst deelt mede: Naar wij vernemen heeft de regeering besloten, voor zoover het rijkspersoneel betreft, den dag waarop het regeeringsjubileum van H.M. de Koningin zal worden gevierd. Dins* dag 6 September a.s., te verklaren tot al* gemeene nationale feestdag. Het bezoek van Koning Leopold. Op 14 November te Amsterdam. Naar wij vernemen, is het officieel hff zoek van den Koning der Belgen aan de Koningin thans bepaald op 14 Novembe|r. Koning Leopold zal dien dag in de hoofdstad aankomen. De Koning zal eenige dagen ten Paleize op den Dam vertoeven. De duur van het bezoek staat nog niet vast. Nieuwe autosambulance naar Spanje Naar wij vernemen, heeft de commissie „Hulp aan Spanje" te Amsterdam, een nieuwe auto*ambulance aangekocht. Deze is uitgerust met vier uitneembare bracaids, gemonteerd op schokbrekers. Op het dak is een luchtverversingsitistallatie aange* ■bracht, enz. De carrosserie is geheel ver^ vaardigd uit een lichte, staalconstructie, ter* wijl rondom veiligheidsglas is gemonteerd. De nieuwe ambulance gaat vermoedelijk' reeds de volgende week naar Spanje. Wieringermeer vrijVel geheel in cultuur. De heer ir. S. Smeding, directeur van de Wierngerimeer, heeft deze week' in dte ttj Middenmeer gehouden algemeene vergade* ring van de vereeniging tot ontwikkeling van den landbouw in HoUandsch Noor* derkwartier een inleiding gehouden ovei( „de cuhuur en de kolonisatie van de Wie* ringermeer", waarin hij o.m. zei, dat de ge* h'eele oppervlakte van pl.m. 18.000 H.A. nuttig land (pl.m. 2000 H.A. wordt imge* nomen door wegen, kanalen, dorpen, enz.) thans nagenoeg in cultuur is. DIei cultuur* maatschappij heeft hiervan thans nog onge* veer 8000 H.A. in eixploitatie, terwijl er reeds ruim 9700 H.A. is verpacht. Hiervan is ongeveer 1000 H.A. als los land verhuurd, de res. in boerderijen verpacht. Van de 8000 H.A., in gebruifc bij de cuUuurmaat* schappij, wordt in November a.s. ongeveer 2000 H.A. in 54 boerderijen uitge* geven. 1000 H.A. wordt gereserveerd voor blijvende staatsexploitatie, zoodat er in 1939 en 1940 samen nog een oppervlak van 5000 H.A. kan worden uitgegeven. Aangenomen mag worden, dat de N.O. poldeir in het voorjaar van 1941 droogvalt, zoodat de landbouwkundige outillage van de Wierin* germeer daar dan een nieuw arbeiidsveld zal vinden. i Het in cultuur brengen van de Wieringer* meer en de uitgifte der gronden zal dus in; de 10*jarige periode, van 1930 tot 1940, tot stand zijn gekomen, in wefke jaren ook de grondslag is gelegd voor de koloni* satie. I (Buiten verantwoordeiykheid der Redactie) Mïjtaiheer de Redacteur De ramp in de „Valkensteeg" te Rotter»! dam, die tcnkele mensdhenlevens heeft ge<i eisciht, 'door onvoldoende of nalatige conn De plaats van de explosie op den Coolsin' gel te Rotterdam. trole op de bouWvalLigheid van de daan aanwezige muur, en een sdhadeloosstelling) aan de getroffen families, welke o.i. teni opzichte van de geofferde levens nimmen kan worden vergoed, ook al worden dte gevoelens van geheel Rotterdam, en het ge* meen te bestuur in de eerste plaats, met in«i nig deelnemen in de groote smart, daar») door aan vele gezipnen toiegebradht, Wij^ monde van den burgemeester mr. P. Droiog* leiver Fortuiijn vertolkt, heeft ook ver buiten Rotterdam verslageiAeid gebracht,- mede ook het aan de werknemers overko* men ongeval bij de herstelling van de 200 M2 groote garage, tevens vergaderzaal te Goes, welks dak, waarsch'ij'nlijk onder den last van het overvloedig vallende hemel* water, met hevig gekraak bezweek'. Hieraan veid r; bekendheid te geven is' niet de bedoeling van ons memoreeren.' Wel willen wij echter pogen langs dezeiv weg een onheil in onze gemeende trachtetK te voorkomen, door den betrokken verant=i woordelijken eigenaar of autoriteit te wij* zein op een zielfde, de gemeente ontsieren*" de wat het zwaarste niet weegt bouw* valUgheid, die door de schooljeugd ih, speelplaats wordt gerecruteerd en bij stukje.s en brokjes geslolopt; waardoor het dak dei) z.g.n. brandgang elen ztlfs minder over* vloedig vallend hemelwater niet zal kunnen trotseeren en daardoor bezWijken; met dei gervolgen die een even groote ramp, of z'ijl 'het minder groote, met zich kan b«engen,> daar veelal onder dit brooze bouWvalUgle dak, bij regen sdhuiling Wordt gezocht. Moge deze enkele regelen bijdragen tot voorkoming eener verslagenheid over de mogellijke gevolgen dier bouwvalligiheid. Dankemd voor de plaatsruimte. OBSERVATOR Stavemisse, Mei 193^ VGravenhage, 25 Mei DE BOTERHEFFING. WSj vei-nemen van bevoegde zijtdie, dat het bedrag be|dloeld in artikel 2 van de Crisis*Zuivelbesdhikking 1935 V, dat is het btdrag van die heffing en de steunuittóe* ring op b'oier, behoudens tusschea^^JtjfsdiQ wlijziging voor de week van 26 Mei tot 2 Juni is vastgesteld op 45 cfent per k.g. (on* veranderd). 's*Gravelnhage, 25 Mei i BIGQENMERKEN. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld» dat van 9 tot 14 Meii 1938 z'ijln Aange»; bracht 52244 biggenmerken, tegenover 47643 in de overeenkomstige periode van 1937. Van de toekenning 1938 zïjln tot 14t Mei 1.1. gebruikt 519399 merken, tegenover 558072 merken van de toekenning 1937 op het overeenkomstige tijldstip van het vorige jaar. Voor een juiste beoordeeling diene, dat van 1 Januari tot genoemden datum in ixsf taal zijn gemerkt 782098 biggen, welk aan* tal voor het overeenkomstige tijdvak van 1937 bedroeg 708211. Vroegeie athleet btyxiia hulpieloos dx>or rh«umatisch« p^jiqen. I Nu we«r zoo lét^ie als e-en kiat. Hij schrijft ons o.a.: „Mijn knieën waren door een rheumatiscbe aandoening ïoo stfl'f, d&i ik slechts mtt V(eel pijn en moeite uit een stoel kon opstaan. In mijn jonge jaxeii had ik nog wel in tweie elftallen gevoetbald en hield ik het schoolrecord op de 100 en 200 meter. Nadat ik ronder resultaat verschilH lende wrijfmiddelen had geprobeerd, nam ik een proef met Kruschen Salts «n om kort te gaan, ik ben nu Wejer zoo, lenig als een kat." W. S. F, Kruschen Salts spoort Uw atvoerorganen aan tot actieve gjeregelde werking, waajrdoor Uw lichaam gezuiverd wordt van alle schaj' deMjke stoffen, o.sl. het gevaartijkurinezuur, wat in de meelste gevallen de oorzaak is van Uw rheumatisclie pijnen. Geleidel'yk maar zeker zullen de piy'nen ophouden en U zult zich 200 goed voelen als in de beste dagen Uwer jeugd. Kruschen Salts is vert» krügbaar bij alle apothekejrs en erkende drogisten. De wetensctiap staat niet stil. De nieuwste vinding is in deze tandpasta toegepast, waardoor de tanden prachtig wit worden en de mond bijzonder frisch en rein. Tube 60 en 40 et. Naar een oud Dagboek .Auteursrecht voorbehouden (37.) Diaartoe waren ze met te groote voorzichtig* heid voorbereid. De opmerking van Ar* kelsz., dat Simon, als ketter, het zieker van den duivel wist, werd door deze mannen niet veel aandacht waardig gekeurd. Toch werd besloten om zoo spoedig mo» geijk zicih van Simon meester te maken. Dat was r edht naar den zin van Arkelisiz.y die zich al verlustigde in de gevangennje»' ming van den gevreesden jager. Nog veel werd besproken, en een algemeen plan, werd gemaakkt voor de volgende dagen. Inzonderheid aan Arkelsz. werd opgeidjra* gen nauwkeurig toe te zien en te tradhten om beiwlijien tegen sommige met name ge* noemde (personen in handen te kriij'gen. Hlij moest de mensöhen meer in hun doen en laten nagaan, en ijverig lelffèn op som* mige verdadhte personen uit Seherpeiiisse en omgeving. Verraders en zevenstuiversUeden uit ande* ra plaatsen van het eiland kregen gellijk* soortige opdrachten. Indien hun r apporten binnenkwamen zou men op een afgesproken avond zijn slag sTaafl ein' de ketters gevangen nemen. Arkelsz. was over dezen gang van zaken best te spreken. Zoo ging het naar zïjh zin. Het handgeld dat aan de verradiers wetd verstrekt werd door Arkelsz. met een glimlach van genoegen opgestreken.. Het was dezen keer ruimer dan Wij verwacht) had. Ja, Anthonio wist dijn maatregelen goed te nemen, hiij kende zijn mannetjes wel. Met één maatregel was Arkelsz. al zeer ingenomen. Nog dezen avond, na het val*, len van de duisternis zouden een twaalftal soldaten hun intrek te S<;heripenisse nemen.' Een drietal van hen zou voorloopig onder*' dak vinden blij Arkelsz. en de ajidere zou* den blij den waard hun intrek nemen. Dan' konden ze dadeljk bij' de hand zijln als er ie'ts te doen was en was men niet afhan*] keiijk van den baljuw, die niet al te voort* varend was als het er op aan kwam ketters te vangen. De zon was al ondergegaan toen Arkelr. de PoortvUetsdhen dlijk verliet en de Wei* hoek instapte. Nog een half uur, dan kon hliji thuis zSjin. Hij was opgeruimder dan hy in dagen geweest was nu hif het vooruilïicht had binnen eenige dagen zijn slag te slaan. Reeds naderde hlij zijn woning toen hij iemand aan iag komen, dien Wijl door de ingevallen duisternis niet herkende. O, als het die vreeselijke jager eens was? Dan liep hlij' liever een uur om, dan die in de duisternis te ontmoeten. Had Wij' nu 'de soldaten maar 'bij zich', maar die Zou!d|en pas over een uur of drie komen. Besluiteloos, of Wij het zou wagen om den ketter te ontmoeten, was hij' even blj'ven stilstaan, maar tot aijln groote op* luchting hoorde Wij zich toeroepen „Ha> Arkelsz., eindelijk tref ik je dan tochl. Ik ben vandaag al twee keer op de "boerderij geweest, maar je was telkens niet thuis.. Ik heb je kostelijk nieuws te ver* tellen, waarmte je je voordeel kunt doen". „O, b en jij he.-, je hebt me duchtig aan het schrikken gemaakt. Ik meende dat je de vreeselijke ketter Simon was," „Ha, ha, die Simon, die is mooi. Ik, dei ■waard uit de taveerne, zou de ketter Simoni ziyin? Man hoe kom je er bij? Ondertus«i schen was het juist ook over hem, dat ik jei Spreken wilde, en dat ik tweemaal te ver^" geefs naar je toe ben gekomen." Beide mannen waren nu vlak bliji elkaar gekomen. En daar hoorde Arkelsz. dingenj waarvan hij geducht stond op te kijken. Aanvankelijk werd 'het gesprek op zachten toon gesiproken, maar zoo nu en dan l^on Arkelsz. zich niet beheerschen, waarop 'Wij ijtótk|en(s doorden waard tot voiorzichtigheijd; ■werd aangemaand. Die Simon was niet te vertrouwen, misschienzwierf Wij wel vlak in de buurt rond. Dei kastelein was Wel zoo votorzüdhtig, idat hij alles niet dadelijk veriellde. Daar* voor was hij \e geslepen. Hij had eerst hoog opgeheven van de inlichtingen, die Wijl kon verschaffen, om daarna een overeenkomis td sluiten met Arkelsa. wat deae er vooi; over had. Arkelsz. kon geen bedrag noe»i mien. Dat stond aan broeder Anthonio te doen, maar in elk geval zouden ïie samen den hl uit deelen. Op handslag wierid deze overeenkomst gesloten, waarna de waard nog wel zorgde niet te veel te vertellen. In ieder geval verschafte Wg aan Arkelsz. ook naar diens meenil'ng waardevolle inlidhtin* gen, Deze was daarover niet wei|nig ver*, heugd en nu deelde Wij' aan den waard gemaakte plannen mede en dat hiji over een paar uur reeds Spaansche soldaten in kwar* tier zou ontvangen. Ben Zaak had de waard op het hart gei» b'rand, hij had het evenwel niet durven aeggen. Hoe kon Wij tegen den ketterjageij vertellen, dat diens eenigen zoon een ketten was en nog wet een van de ergste soort, i Hij had het niet gedurfd, maar toen z« reeds van elkaar gescheiden waren, kwam de Waard terugloopen en fluisterde Arkelszj in het oor „Zoek de ketters niet al te ver^ let maar eens goed op je zoon FiJip". i Met was de waard verdwenen, zich nie^ storend aan het geroep van Arkelsz. om terug te komen. M(et snelle schreden liep de waard naar huis. f r' 1 '1 Onderweg btesdhuldigde hij er zich van een fout gemaakt te hebben. Dat met Fili|p had biest kunnen waChten. Eerst maar ge* zorgd ,.dat da anderen gevangen genomen waren. Dan pas was het ^A geweest om over Filip te praten. Wat zou Arkelsz. doeji? Hij wist Koe opvliegend de Vlaming was. Maar wat kon Arkelsz. hem ook,sehe>< lien.? Tenslotte had hy hem nüets eenjs noodig. Hij zou zelf wel handelen, nu h^ soldaten in huis kreeg. Nog deaen nacht zou h!ij Zijijb. slag slaan. Dian .was oolf do belooning alleen voor hem. Jammet, dat hij zooveel tegen Arkelsz. gezei^ had. Maar hlij! zou Iprobieeren. hem voor te wcalen. Had hlij geweten, dat hijt .nog dezjen nacht sol* daten zou ki^ijfeen, hïj «ou Arkelsz. nlfet ojpge^ocht hebhen. Zoo snel als ide donker het hem veroior^ loofde, gin^ de waard naar huis. En Arkelsz.? i 't Was of e,en slang hem gebeten had. Wat, zliJn zoon zou een ketter 41»? Hoe durfde die waatid dat te zeggen? j Zijn bloed kookte, en hi(f begon hoq langer hoe sneller f« looipen. Zlijn zoon een ketter? Onmogeïgikl Hoei zou hij er aan gekomen zijn? Zoo het toch eens waar was? Wat een schande. Telkens verdreef hij de gedachte, dat zïjn zoon een ketter zou zijn. Dat denkbbekt alleen reeds maakte hem razend. Maar MJ zou het weten, nog dezien avond reeds. Niog eenige oogeriblikken en Wij Zou zieklerheid htebhen. i fi Maat dat kon toCh niet? J (Wordt vervolgd,);

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1938 | | pagina 3