„EILANDEN-NIEUWS
TRIUMPH
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
.TRIUMPHATOR
IN SMAAK
ROOKT
Als U
D. HOEK
1CENT
VIRGINIA
RONDOM SCHELDEHOF
2e BLAD - ZATERDAG 30 APRIL 1938
No. 934
BINNENLAND
Marktberichten
Bladzijden uit het leven
van Oom '<^o-ers.
Chr. Weekblad op Ger. Grondslag voor de Zuid-Holl. en Zeeuwsche Eilanden.
Uitgave van de N.V. .Eilanden-nienws* Middelharnis, Tel 17. Giro 167930, Postbus 8
Pe padenientaire enquéte^aanvraag in
de zaak Oss Die Nederlander Corns
mans in Duiischlaud terechtgesteld i
Radiostelefoongesprekken mogelijk met
Nederiandsche schepen op de Oceaan
Men schift eendagskuikens uit heiu
nen of hanen OefC'ntocht van de
„Java'' met ministers aan boord.
Verschillende berichten.
In ons laatste nummer hebben wij reeds
medegedeeld dat Mr. Wendelaar een par<=
lemenatire enquête aangevraagd heeft in
die zaak Oss. Dit denkbeeld gaat de Tweede
Kamer nu aan een afdeleÜngs^onderzoek
onderwerpen, waarna stemming volgt, of,
tot parlementair onderzoek wordt besloten.
Van roomsche zijde wordt tegen deze
enquête van belang gesputterd. De „Maas»
bode" noemt het een hopeloos opgeblazen
affaire en „De Tijd" beschouwt het als een
politieke manoeuvre van Mr. Wendelaar.
Het is te hopen dat in deze historie volle
klaarheid komt. Het Nederiandsche volk,
zoo schreef zeker blad, wil eindelijk wel
eens haring of kuit hebben!
In een vergadering van den gemeenteraad
te Oss, dezer dagen gehouden, werd door
een der leden een toespraak gehouden,
ter gelegenheid van de herbenoeming van
burgemeestej: Ploegmakers. De raadsleden
schaarden zich achter den burg<<meester.
Zij vonden het schandalig dat Oss op
deze wijze in teeken der belangstelling werd
gezet.
Intusschen zullen we afwachten wat het
„nader onderzoek" zal opleiveren.
Een gebeurtenis, die deze week de bijl*
zondere belangstelling trekt, is de terecht'
stelling van zekere Commans uit Venlo,
welke tegelijk Nederlander, maar ook van
Duitsche nationaliteit moet zijn. De Dinsdag
in Duitschland terdoodgebrachte Venlonaar
is 1894 uit Nederiandsche ouders in Huelst
bij' Krefeld geboren. Op 1 Aug. 1914 heeft
hij dienst genomen bij het Duitsche leger.
Volgens de Nederiandsche wet kon hij
zijn HoUandsche nationaliteit behouden om*
dat hij minderjarig was. Hij volbracht in
Nederland zijn stemphcht en stond ook in
andere opzichten als Nederlander bekend.
Na den oorlog vestigde hij zich te' Ven=»
lo, huwde met een Nederiandsche Joodsche
vrouw, en verdiende in een electrische
schoenmakerij een goed stuk brood. Toen hij
in Januari '37 zich per auto in Duitscha
land bevond werd hij gearrejsteerd, ver»»
dacht van spionnage. Over het process zelf
is niet veel bekend. Op 5 November werd
zijn zaak te Berlijn behandeld, den 6en
November viel het besluit tot de doodstraf.
De Nederiandsche regeering heeft nog een
verzoek tot gratie ondersteund, doch dit
heeft de terechtstelling niet kunnen voot<>(
komen.
De techniek wint hand over hand veld.
Met ingang van 10 Mei a.s. wordt de gew
legenheid opengesteld tot het voeren van
radiotelefoongespreikken tusschen alle kan»»
toren en stations in Nederland en Ne*
derlandsche schepen op de Atlantische Oce*
aan. Voorloopig zijn alleen gesprekken mo^
gelijk met het s.s. „Nieuw^Amsterdam" van
de Holland*Amerika*lijn.
De dienst is geopend op werkdagen van
9.20 uur tot 15.50 uur, onder bepaalde om'
standigheden tot uiterlyk 23 uur. Gespreks*
aanvragen kunnen worden ingediend op
werkdagen van 8 tot 22 uur.
De kosten van een gesprek met de
„Nieuw*Amsterdam" van drie minuten be*
dragen: f8.40, f21.- of f 25.50, afhan^
keiijk van de plaats van het schip op ziep.
Alleen gewone particuliere en regeerings*
gesprekken zijn toegelaten.
De aanvrager kan den opgeroepene kos*
teloos uiet een of twee woorden doen in^
lichten over het onderwerp van het gesprek.
Toen een jaar geleden de Bladen be*
richten, dat ia Japan een methode bestond,
om bij een*dagskuikens te constateeren of
het hennen of hanen zijn, werd dit be*"
richt met eenige reserve ontvangen. Men
achtte het niet mogelijk, dit te constateeren
vóór de dieren eenige weken oud waren.
Thans is echter te Apeldoorn een Japan<=
ner opgedoken, die inderdaad met verblufi*
fende zekerheid eendagskuikens weet te
schiften in hennen en hanen. Deze Japan»"
ner „sekst" bij verschillende boerderijen
1000 eendags'kuikens per dag. De hanen
worden meestal direct gedood en naar een
vossenfarm voor voedesel gezonden. Er 'zijh
echter ook opkoopers, die de beestjes voor
eendagskuikens verkoopen en vertellen er
dan niet bij, dat het „hanen" zijn! Dit is
de reden, waarom de pluimvee^controle te
Beekbergen zich tegen het seksen verzet. Dt'
uitvinding van het scheiden van de kraaiers
van de eierleggers heett dus ook z'n be|*
zwaren!
Oefentocht met ministers aan boord.
De kruiser „Java" onder commando van
den kapitein ter ze;e L. F. Klaassen, die
eenige dagen aan de voormaligen steiger
van de Holland Amerika*Lijn te Amstejr*
dam heeft gelegen, heeft gisterochtend om
half acht de hoofdstad verlaten met bestem!*
ming naar Den Helder. Hier zal het schip
tot begin Mei blijven liggen, om daarna
voor eenige jaren naar IncÜë te vertrekken.
Te IJmuiden hebben de ministers Colijn,
Van Dïjk en Welter zich ingescheept, die de
tocht naar Den Helder hebben meegemaakt.
Onderweg zijn oefeningen met geschut en
vliegtuigen gehouden. Ook werd in zee een
nevelgordijn gelegd.
Hei vertrek van de „Java" uit Den Hel*
der naar Indië is vastgesteld op Woensdag
4 Mei te drie uur namiddag. Het zal met
eenige ceremonieel gepaard gaan.
WERKLOOSHEIDBESTRIJDING,
Aantal hoofdambten^ren naar hei j
buitenland.
Dezer dagen is een tweetal hoofdambte?»
naren naar Zweden vertrokken, teneinde
aldaar een onderzoek in te stellen naar de
wijze, waarop in dat land in verband met do
Ter gelegenheid van de herdenking van den geboortedag van Willem den Zwijger
werden aan het ruiterstandbeeld voor het Koninklijk Paleis te 's*Gravenhage kransen
gelegd.
werkloosheid openbare werken worden uit*
gevoerd en gefinancierd.
Van bevoegde zijde vestigt men de aan*
dacht er op, dat niet alleen Zweden in dit
onderzoek wordt betrokken, maar ook En»"
geland, Duitschland en België. GeUjk naar
Zweden zal zich ook naar elk van di^
landen een tweetal hoofdambtenaren be*
geven, om zich ter plaatse op de hoogte te
stellen van de overeenkomstige aldaar toef
gepaste middele;n tot bestr^jding der werk*'
loosheid.
INCIDENT BLAUWE ZAND.
Ir. Mussert van rechtsvervolging ontslagen.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
vanmorgen arrest gewezen in de zaken aan*
gaande het incident op het Blauwe Zand.
Men zal zich herinneren, dat de recht*
bank den leider dex N.S.B., ir. A. A. Mus"
sert, die terecht stond wegens mishandeling,
van alle rechtsvervolging ongsloeg. De
tweede hoofdfiguur in deze zaak, P. Mei*
chers, werd toen wegens mishandeling ver*
oordeeld tot fl5boete, terwijl de derde
verdachte Bunning wegens openlijke ge*
weldpleging een gevangenisstraf kreeg van
drie maanden en drie weken met aftrek
van denzelfden tijd in voorloopige hechte*
nis doorgebracht.
Bij de behandeling voor bert gerechtshof
eischte de procureursgeneraal bevestiging
dezer uitspraken.
Het hof bevestigde hedenmorgen hetvon*
nis ien aanzien van ir. Mussert, die\ dus
ontslagen werd van alle rechtsvervolging.
Ten aanzien van den verdachte Mei*
chers achtte het hof een zwaardere straf
beter in overeenstemming met den ernst
van het gepleegde feit. Het hof veroor
deelde Melchers tot een gevangenisstraf voor
den tijd van tien dagen.
Het vonnis tegen Bunning werd bevestigd.
EEN POSTDUIF SNELLER
DAN DE TELEFOON.
In een gezin wonende aan de Boschweg
te Gouda, werd dezer dagen een blijdei
gebeurtenis verwacht. Met familie te Nieu*
werkerk a.d. IJsel was afgesproken, dat
de tijding hiervan per postduif en
per telefoon zou worden overgebracht.
Daartoe was een postduif uit Nieuwerkerk
te voren naar Gouda overgebracht. Direct
na de blijde gebeurtenis werd de duif los*
gelaten en ook telefonisch verbinding aan*
gevraagd met het op 8 K.M. afstand gelegen
Nieuwcrkerk a.d. IJsel. Zoodra de verbin*
ding tot stand kwam, werd de gelukkige!
vader reeds met de geboorte van z'n zoon
geluK gewenscht. Eenige oogenblikken tej*
voren was de duif reeds te Nieuweri*
kerk aangekomen en had men de tijding dus
reeds bij de familie ontvangen.
De duif was op deze korte afstand dus
sneller dan de telefoon.
DE LEGERMANOEUVRES
Van 26—29 September a.s.
Dir jaar zullen, naar verluidt, de groote
legermanoeuvres in de Betuwe worden ge*
houden van 2629 Septembe;r a.s. onder
leiding van den commandant van het veld*
leger lt.*gen. baron van Voorst tot Voorst.
I ;een RIJWIEL noodig h'eeïé, kom
dan eerst eens zien wat wij U kun»
nen leveren, dat verplicht U tot
niets, vanai i 23.50.
Batavus, Sparta en Simplex Rijwielein
Rijwielhandel I Ouddorp
LEUR, (N.*Br.) 27 April 1938. - De.
aanvoer op deze veemarkt bedroeg 355
stuks.
Prijzen Kalfkoeien van f 250—315;
kalfvaarzen van f 250285; melldcbeïeal
van f 270-310; Mager vee van f 150—230
Vaarzen van f 120—200; Pinken van 'f 80
—140; Graskalveren van f 60—90; Vet vee
van f 0.380.41 per K.G. levend gewicht.
Biggen van f 20—25.
De aanvoer van melkvee was voldoende,
de handel redelijk, de prijzen vast.
De aanvoer van muntig vee was vol*
doende, de handel traag, de prij'zen als
vorige week.
De aanvoer van jongvee was voldoende,
de handel matig, de prij'zen vast.
De aanvoer van vet vee eveneens voU
doende, de handel goed, de prijteen vast.
De aanvoer van biggen was voldoende,
de handel zeer levendig, de prijken als
vorige week.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en tJ zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
in Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet, het bederft, voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLEITJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zün. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter's Leverpilletjes bij apothekers en
arogisten. f. U.75.
l ïteor OOM KO.
(SLOT).
Nu hebben we het ding opgehangen in dei
waditkamer en nu hangt het daar zóó
prachtig, dat we 't niet meer wiljen missen.
Maar wij hebben er geen recht op. Het is
van Frans, nietwaar? Nu was müjn vraag
of we de teekening mogen houden. En wat
zeg je daarop, jongen?" j f
„O dok.er, dat mag best", zegt Frans,
„Heusdh", zegt Mevrouw, „mag het
heusch?"
„Ja, Mevrouw", antwoordt Frans. „Ge*
rust, hoorl"
.fDat vind ik aardig van je, jongen."
Met z'n vieren gaan ze nu eerst naar de
Wachtkamer om te zien hóe mooi het „schil*
detijtje" daar wel hangt.
„Ik meet je dan wel vriendeÜijk bedan*
ken, Frans." zegt de dokter. Maar het
^eekt vanzelf dat ik het niet krijgen w^l
voor niemendal Zie eens hier, ik heb zóó
gedaoht." Dokter haalt een stapel rekenin*
gen, en vervolgt dan „Je weet, als het
Januari is, stuur ik mijn rekeningen ali^d.
Die voor jou is er ook b!ij> Van dei^ Hei."
Na even zoeken, zegt hij „Hier heb' je
'm." Bfl vouwt de rekening apen, laat
Frans' vader het bedrag zien, en laat dan
volgen „Heü je 't gezien? Daar dani"
Dokkter verscheurt de rekening en werpt de
stukken palpier in de kachel
„Dat is gauw betaald", laat hSj er lachend
op volgen. I
Mevrouw Mjkt naar de verwonderde ge*
zichten van vader en Frans. Ze heeft er
,$Ohik in.
„Maar dokter maar dokterzegt
Van der Hei. „Dat moet toch niet?"
„Wou j« er méér voor hebben?'" vraagt
de geneesheer.
„Neen, o neen!" roept Frans vader. „Dat
is véél te veell Neen, dokter, dat mag nieti"
Frans schudt ook al met zlijn hoofd.
Mevrouw zegt: „Laten we er nu maar
over iwijgen. W^ teWen 't samen zoo a>
gesproken en 'tis nu zoo gebeurd ook."
„Als 't dan zóó gemeend is, dan mag ik
dokfer en Mevrouw wel heel vriendelijk
bedanken", zegt Van der Hei. ,,'t Is todh
erg óók hoor!"
„Niks erg, 'tis goed ioo. Wat zeg jij,
Frans?" vraagt de dokter.
Frans lacht maar.
„Oob," zegt Mevrouw. „Voor Frans is 't
niet zóó leuk als voor zijn vader, want dei
jongen heeft nou eigenlijk niets voor zlgii
werk".
't Zal b'est gaan. Mevrouw", zegt vader,
„'tis zoo meer dan genoeg."
Als straks vader en Frans vertrekken,
stopt Mevrouw nog gauw een gulden in
Frans' hand. „Tegen niemand zeggen, hooi\
IDie is voor jou", zegt ze in zlijn oor.
Voordat ze den weg naar Scheldehof in*
slaan, gaan ze eerst nog even naar groot*
vader en grootmoeder, om te vertel;len wel*
k« boodsohaip dokter had.
Van d:en gulden heeft Frans toen niet
kunnen zwijgen. Hij was de woorden van
Mevrouw al héé] gauw vergeten. Dat was
cok goed te begt<ijipen.
14. ONS LEVEN.
't Is enkele jaren later, in 't najaar van
1937. Rondom Scheldehof gaat het leven
zlüDtt gewone gang. De velden zïj'n bewerkt
en de vruchten worden ingezameld, zooalls
al jaren; al eenwen, sedert de polders uit
de zee iijki opgerezen. Op den zomer volgt
het najaar, dat overgaat in wintertJjd; da«
volgt de lente, en weer een zomer is in
't land. Zco wentelen de jaargetijden en de
ja: en maar voor", tot er eenmaal geen iïjd
meer zal ziijn
Beer K'Jij'nse rekent uit en overdenkt hoe
h|j' 't beste zijn land kan Vdb'ouwen. Hij
gaat zijn werkvolk na. Hij betaalt ze uiten
's Zondags gaat MJ met zijn huisgezin naar
de kerk. HliJ zal zoolang Ijoeren tot hij,
evenals zlijn vader, het hoofd ter ruste zal
leggen, vcor aï 3jd. En dan zal één van
zign jongens op Scheldehof wonen. Ariel
helpt al aardig mee en is nu al een flinke
knecht. Leen gaat op de H.B.S. Wat hij)
later Worden moet, weet niemand nog.
Tiuus zit in de hoogste klas, terwiijl Nel
haar mceder Mjstaat in het huishouden.
Neljie leeft nog steeds niet gerust. Het
wordt haar al maar moeilijker te vindeti,
wat ze Zoekt, en todh kan ze niet nalateri
te bidden. Nu en dan spreekt ze met haaii
moeder heel operihariig over ernstige din<<
gen. Als ze dan eenmaal begoiuien is, stort
ze haar gansdhe hart uit. Dan vertelt ze
wat ze mist in haar hart en wat ze graag
zou bezitten.
Haar mceder zegt dan „Wat je nu tegenl
mlij zegt, Nellie, vertel dat maar gerust aan'
den Hee'e. Vraag Hem maar wat je noodig
hebt. Maar volhouden, kind. Wie weet.)
wat de Heeie doen zal".
Jan van der Hei werkt, als hij gezond!
is, van den morgen tot den avond en brengt
's Zaferdags zïjn weekloon thuis, vermeer»
deid met het loon van Frans, want diel
werXt cok op Scheldehof. Toen Frans van
school ging, heeft meester aan zlijfa vader
gevraagd, of Frans niet verder leeren moest,
of verder zich in het teekenen zou bekwa*i
men. Maar v ader had gezegd, dat er in de
toekomst voor zoo'n jongen toch geen uit*
zicht was. En Zou Mji het kunnen bekosti*
gen als Frans ging leeren?. i
Frans vindt h«t aangenaam om 'sZater»
dags zïjn Icon aan moeder te kiuinen gevenj
Nu en dan teekent hüj nog wel, maar ajs
hH} «lin heelen dag in de kou en regen heeft
vertoefd, dan is de- jongen moe, en dan
staat zlijn hoo-d er niet naar om ingespan=>
nen bezig te ziijn. Dan gaat hij maar 't liefst
vrcflg naar bed, om uitgerust te dijtn voor
den dag die komt, met weer telkens weftó
cipnieuw. Als 't mooie avonden z5jn, en een
prachti-e lucht vol sterren is te zien, dan
gaat Frans wel eens naar buiten met het
sterrenkaartje van Kleinoord. Dan doet hij
„sterrenkunde'" oip :iijn manier. Dan doet
hlij net als oip sChooI: een atlas op de banli
en de kaart op 't bord ermee vergelijken.
De sterrenhemel is dan de „groote" kaail
en hij heeft „de atlas", het sterrenkaartje,, in
zijn hand, te.wijl hij het bijjlicht met een
Zaklantaarn. i'
Mientje en Jaantje, de zusjes van Frans,
gaan naar school. Ze praten over taal en
rekenen, over jaartallen leeren en psal*
men, over handwerken en zingen, toitdat
cok zij de schooljaren achter den rug
hebüen. -
Klein Jantje is eiken dag nog bSji z!gn
moeder thu.'s. Dan is hij lastig en ondeu*
gend, dan -weer lief en zoet. Dlam moet
moeder op hem birommen en dan weer moet
ze om den guit lachen. Nog een poosje,
als hy 't beleven mag, dan ztdlen ook zijn
schooljaren aanvangen.
Tante Jo is nog steeds blij den dokter^
Ook zSj heeft haar dagelïjksche zorgeti en
't zal wellicht niet lang meer duren of ze
Zal voorgoed naar huis moeten komen. Haar
vader gaat langzamerhand achteruit. Zlijn
adem wordt kort. Ver loopen kan hij niet
meer. En voor Jo's moeder staat een kwade
tijd op handen 't wordt winter. En ze
weet eiken winter komt de lastige, benau*
wende bronchitis, waar ze telkens nog
doorheen gekomen is, maar dat zal niet
bÜjijven duren
Die menschen op 'tdonp zien Plet Kfei<
noord niet meer zlijn dagel(jksche wandeJSng
maken. Hijl heeft een gevaarlijke operatie
achter den rug en hij gevoelt zich 't beste
Jiu maar thuis in zlijn ruststoel oif op bed.
Het leven gaat voort rondom Scheldehof.
Dat is maar op een klein stukje grond. Zoo
gaat het leven ook zlijm gang over de heele;
wereld. De strijd in Abessynië is ten einde.
Nu is er een langdurige bui^roorlog In
Sipanje, en in 't verre Oosten strijden China
en Japan verwoed met elkaar. In die stre*
ken leeft ook elk mensch zijn eigen leven,
tot het plots ten einde is.
Het leven rondom Scheldehof kunnen we
verder niet inzien, want we kunnen in da
toekomst niet Mjken. We hebhen maar een
kleine periode bekeken. Op dien grond
leefden al eeuwen mensChen met hun zor*
gen en hun blijdschap, met hun weder*
waardigheden en verwikkelingen. Het eene
geslacht gaat en het andere komt.
Nu hehben w'ij ergens op de wereld een
iestaan gekregen voor zekeren tijd, de
één lang, de ander maar kort. Maar datl
leven van ons raakt eenmaal ten einde. En
dan zal het leven van een ander nog door^
gaan. Dan zal ons nageslacht leven waar'
wlij nu wonen. En zoo zal 'tblj'ven voort*
gaan zoolang de Heere de aarde Iaat staisj
Ons leven is slechts een voorportaal van de
eeuwigheid. En die eeuwigheid is een eeu*
wig wel of eeuwig wee. c
Hce gelukkig zouden we z^jn als we ons
leven mochten besteden in 'sHeeren dienst;
Dat we in al onze verrichtingen den Heere!
vcor oo-en mochten stellen en Hem moch^*
ten smeeken het niéuwe leven in onzet
harfen te werken. i
EINDE.
