„EILANDEN-NIEUWS
ROOK
tteiüMPH
DE BESTE
1 CE NT
SIGARET
IpVERVilliims^
RONDOM SCHELDEHOF
2e BLAD
ZATERDAG 19 MAART 1938
No. 923
BINNENLAND
93
BladzQden uit hel leven
van Oom Koers.
Cbr. Weekblad op Ger. Grondslae voor de Zuid-HoII. en Zeeuwsche Eilanden.
Uitgave van de N.V. .EIIanden-nieuw,s* Middelharnia. Tel 17. Giro 167930, Postbus 8
RADIO«REDE VAN Dr. COLIJN.
Gevoel'van onzekerheid en onveilig»
heid in geheel Europa Het ge;«
heele jaar door moeten wij over
een geoefend leger kunnen beschikt
km.
Dr. Gjlijn heeft Dinsdagavond voor de
radio het volgende gezegd:
De gebeurtenissen van de laatste dagen
in het buitenland heb'ben ook op het Ne*'
derlandsche volk een diepen indruk ge=
maakt. Ook onzie zorgen en moeiten yijri
er door vermeerderd.
Want al Is het nu zoo, dat geen climid»
delKjk oorlogsgevaar dreigt, al mag men er;
voor danken,, dat ook deze wtolk voorbÜj«^i
dreef zonder ravage over ons werelddeel aan
te lidhten, het is niettemin juist -Wat die
Engelsdhe minister^president in het LageiW
huls getuigde, dat de jongste gebeurtenasseil
een effect moeten heibhbn, dat men thans'
nog wel niet met nauwkeurigheid bepalen
kan, maar dat toch hierop neerkomt, dat het
gevoel van onzekerheid en onveil^eid in
Europa in sterke mate verhoogd is. Juist is
ook wiat de Heer Chamberlain opmerkt©
dat men iidi weliswaar behoiort te pn^^'
houden van al te haastige besluiten en van
arhtelooze woorden, maar dat zulks niet'
mag leiden tot veronachtza,ming van de
noodïakellijke voorziorgen.
Het is niet nu voior het eerst, dat ook'
de 'Nederlandsdhe regeering zidh verplicht
adhtte om rekening te houden met de poli
tieke spanningen om ons heen en om de
voorzorgen te treffen die noodig werw
den geacht. Het 'feit, d'at wKj' niet het get^*
heele jaar de 'besdhikking hebbbn over ge^
oefende militairen noopte reeds éénmaal
nu twee jaar geleden tot een buiteni^
gewone voorziening van tïjdeïijken aand
Daarna, heeft de regeering een wijziging vaiy
ons Icgerstelsel in overweging genomen, dal
er op gerldit wïis deze zwakke stee in ons
defensiewstelset te doen verdwijnen en in gep'
meen overleg met de Staten«Generaal is de
wet van 21 Februari 1938 tot stand geko^
men, waarbSj de duur van de eerste oefening
voor de infanterie van 5 1/2 maand tot fl|
maanden weid verlengd. De aldus gew5j|zigf
de Dienstplichtwet is 5 Maart j.l. in wer.<i
king getreden en daardoor is de vjeg ge*
baand om het geheele jaar te kunnen be^»
schikken over een, z5j het niet zeer sterke,,
voldoend geoefende troepenmacht, die in
staat is het eerste verzet te bieden telgen
aantasting van ons grondgebied.
Tot nu toe w;aren er vele maanden in,
het jaar, dat geen enkel verzet tegen plotse«<
linge verrassingen mogeljjk was. In het
licht van het ïieei' snelle verloop
van militaire aotjes, als thans moge*
lijk bkek mag zulk een toestand onder de
huidige omstandigheden geen dag langer ht^
stendigd worden. Het is daarom, dat de re=i
geering besloten heeft, gebruik te maken van(
de bevoegdheid, die zij krachtens de gewiijw"
zigde Dienstplichtwet bezit, om den ver^
lengden eersten oefendijd te doen geldiejn!
voor de lichting 1938, dus ook' voor dafl
deel er van, dat in het begin van October
1937 voor eerste oefening onder de wape»!
nea is gekomen. Het gevolg hiervan is der»'
halve, dat het deel der lichting 1938^
dat 25 Maart a.s. met groot verlof naar hiusj
zouj z^n teruggekeerd, na dien datum ondei/
de wapenen zal bl'ijVen. Aanvanlcelijk wa.</
dit d^ bedoeling der regeering niet. Zli|
hoopte, om allerlei redenen, dat zlij de ver^»
lenging van den eersten oefenfijd eerst zlou,
behoeven toe te passen op de lichting 1939,
waarvan het eerste deel in October a.s. onder
dc wapenen moet komen.
De omstandigheden dwingen ons thans
dat voornemen pr'ijs te geven. De h o og<i
s t e belangen v a n h e t 1 a n d n o p e i>
da ar t o e. Voor sommigen zal dit regeej^
ringsbeleid ongetw'ijfeld een teleurstelling'
zijn, maar ook zij zullen begrijpen, dat de
algemeene politieke toestand niet toelaat om
op«Zien*k'omen te spelen; ook zij zullen in^
zien, dat het treffen van viooirzorgen in
dezen tijd niet mag worden najelaten. Er./
voor het overige ligt het in hetvoornemen
van den minister van defensie om met eirn^j
stige persoonlijke belangen, met inbegrip
van die van verwanten, aoioveel als 's lands
belang toelaat, terdege rekening te houden.
Tenslotte doe ik een beroep op het g&«
heele vaderland om kracht te toonen dooij
rustige aanvaarding van wat
noodzakelijk is. En ik besluit met de
bede, dat de Almachtige God ons wereld-j"
deel en daardoor ook ons vaderland behoel
de voor een nieuw Armageddon
(Armageddon of Harma,geddon is ix\
Openbaring 16 16 de naam van de plaats
waar de koningen der aarde den beslissen«j
den strijd zullen voeren tegen het koninlo"
rijk Gods. Engelsche schrijvers gebiruikent
daarom dezen naam dikwjijls voor volkeren*
striyd in het algemeen. Naar de meest g^M
Wone verklaring beteekent het woord Berg
van Megido; en Me^id'o is de naam ivanf
een plaats in de vlakte van Israël', "waai*
Josia, koning van Judea, door Pharao Ne.<
choi werd verslagen, 2 Kon."^3, 29 RedO
OPKOMST VAN DIENSTPLICHTJGEN.
In verband me^ de ministerieele beschiki
king, waarbij de dienstplichtigen 31 Maart
a.s. onder de wapenen moeten komen, werd
de aandacht der Ned. Herv. predikanten
en kerkeradem gevestigd op de wensdhojlSjk*
held om d'sn voorafgaamden Zondag, 27
Maart a.s. dus, deze jonge menschen in het
openbare gebed in het midden der ge=<
meente te herdenken.
De 38ste J^beurs (geopend;
Van meer opwekkenden inhoud is de me'^
dedeeling over de opening van de 38ste
Koninklijke Nederlandsche Jaarbeurs. Men
ziet er hierneven een plaatje van.
Gebruikelijkerwijs ging de openings^plech^»
tigheid vooraf met een pers=ontvangst door
het Jaarbeurs bestuur, waarbij de algemeen
secretaris, de heer Graadt van Roggen een
overzicht gaf van den algemeenen economi-»
schen toestand in ons land.
De algemeen secretaris vond veel; bé«
moedigends te vermelden al kon hij niet
ontkennen, dat de opleving zich niet in die
mate heeft voortgezet, als de inzet van
1937 had doen verwachten.
Doch hü ziet in het geheel geen reden,
om zich over dit „vertragingsproces van
het economisch herstel" ongerust te maken.
De cijfers van in* en uitvoer liggen nog
altijd een behoorlijk stuk boven die van
1936 en het is een onmiskenbaar feit, dat
ons land, al is het natuurlijk niet aan de
algemeene inzinking ontkomen, zich in de
einde 1937 ingetreden nieuwe depressie'
veel heter heeft kunnen handhaven dan
vele andere landen. Terwijl de uitvoer in
de maanden Januari en Februari 1936 niet
meer dan 11 milÜoen voor elk dier maan*
den bedroeg, waren deze cijfers voor de
overeenkomstige maanden van 1938 82 en
82 millioen. Voor den invoer geldt hetzelfde
in genoemde maanden van '36 bedroeg
deze 79 en 74 mill'ioen, in Januari en
Februari '38 119 en 118 milMoen. In de
scheepvaart bleef de bedrijvigheid aanhou*
den, meer nog: toenemen. Het aantal zeef
schepen in de vaart was in Januari 1938
weer 100.000 bruto registerton hooger dan
in Januari 1937.
Z.K.H. Prins Bernhard verrichtte de opening van de Beatrix^hall op de
Jaarbeurs te Utrecht. 1
HOOGE RAAD 100 JAAR.
's^GRAVENHAGE, 16 Maart. - Op 1
Juni a.s. zal de Hooge Raad der Nederlan»
den, kortweg Hooge Raad genoemd, hon*
derd jaar bestaan.
DE WERKLOOSHEID IN FEBRUARI.
Nog steeds boven de 400.000.
Dc directeur van den Rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbbmid*'
deling deelt mede, dat in de week 21 tot»
en met 26 Februari 1938 Mj gesubsidieerde.
vereenigingen met werklooZenkas waren aan;
gesloten 551.400 personen (waarvan 74.800
la.ndarbeiders). Voor de 476.600 verzekerden
buiten de landarbeiders Was het werldoos^i
heidspercentage 28.8 (in die vorige verslag*
week 7 tot en met 12 Febtuari 1938, was-
dit percentage 29.3).
Voor de 551.400 verzekerden met inbegrip
van de landirbeiders was 't werkloosheidsi*
percentage 2.78 (in de vorige verslagweek
was het 28.8).
In de tweede verslagweek van Februari
Was het werkloosheidspercentage voor allo
verzekerden in de laatste jaren a.v. (tus*'
schen haakjes zSjn vermeld de percentages
indien de landarbeiders bWten beschouwi'ng
worden gelaten) 1935 32.6 (34.6) 1936 33.3
(55.4), 1937 29.4 (30.9, 1938 2(7.8 (28.8).
BSj de organen der openbare arbeidsbe^
middeling stonden op 26 Februari 1938 in
totaal 443.027 werkzoekenden ingeschreven,
onder wie 418.584 mannen. Van deze werk*
boekenden Waren er 423.265 werkloos, onf
der wie 404.822 mannen.
PILOOT LIET ZIJN VLIEGTUIG DALEN
Er zat een passagier in hei verbor*
gen te rooken.
BRUSSEL, 15 Maart.- Het K.L.M.*vlieg^
tuig „PH*AKJ", het Douglasvliegtuig dat in
aansluiting op den dienst MalmöAmster*
dam, vanmiddag tegen vier uur uit Amster*
dam naar Pailijs vertrok, heeft te Brussel
een niet in de dienstregeling opgenomjen
tusschenlanding gemaakt.
Het was zoowel een veiligheids* aJ!s een
disciplinaire maatregel van gezlagjvoerder
von Weyrother, die daarmee heeft getoond,,
dat hij aan boord van z'ijin vliegtuig, geen
onregelmatigheden duldt.
Door de merk'w'aardige luchtstroomingen,
die in kajuit van een verkeersvliegtuig tüj>
dens de vlucht optreJen, bemerkte men voor
in de cabine, dat in het vliegtuig gerookf
werd. Het bleek, dat een der passagiers zjch;
naar het toilet achter in de kajuit had' be*'
ven en daar in het verborgene een sigariet
had opgestoken, geen acht slaand op dé
voorsdhriften, die het rooken aan bbord van
Nederlandsche vliegtuigen streng verbieden
en geen rekening houdende met de veilig*
heid van züjn medepassagiers.
De rookende passagier zag zioh tegen zij4
verwachting in en tot zijn groote verrassing be
trapt en moest ziijh sigaret natuurlijk weg*-
gooien, maar von Weyrother meende, dat
tegen een zóó onverantwioordeljke oivertrpa!
ding der reglementen maatregelen genomem
moesten worden en weigerde met deziesa
passagier de vlucht voort te zetten. Het toe*
stel maakte een tusschenlanding op hej
Brusselsche vliegveld Haeren, Wüar de passa<
giej; uit het vliegtuig Werd gezet, en rapiporfc
aan de Belgische luchtvaartautoriteiten, die
den oaverantwoordelijken luchtreiziger een
verhoor afnamen terwSjl het K.L.M.*yliegtuig
met geringe vertraging zlij'n tocht voortzette;
MACHINIST ONDER ZANDTREIN.
MONTFOORT, 15 Maart. - B3ji de zand^
graverlij van de Amsterdamsche Ballastmaat*
schappiijl voor den aanleg van den weg Den
Haag—Utrecht is vanmorgen een ernstig on^
geluk gebeurd.
De 23*jarige A. R, te Montfoort, hulp^
machinist op een zandtrein, beging de on*
voorzichtigheid tfjdens het rijiden een dec
beide gekoppelde locomotieven los te ina*i
ken, hetgeen streng verboden is. Hij bil^^
daarbij met zijn kleeding aan een uitstekend
deel van de eerste locomotief v(ast?4itteni,'
viel voor de tweede madhine ew "kwam e"
metzJjti beide beenen onder.
Beide beenen werden den man afgeredep.
Hijl is naar de rijksklinieken te Utrecht ver*
voerd. Zijn toestand' is zeer ernstig.
Doodelijk ongeluk te Den Bosch.
DEN BOSCH, 16 Maart. Hedaimorgen
is op het Veemarktterrein alhier een om*
streeks 35*jarige man door een tractor over*
reden. De tractor ging den man over het
hoofd, zoodat hü' op slag dood was.
De nieuwe, overvette Rinso is Inderdaad „een wonder in de v/asmachine"
Eén pak Rinso op 40 liter water geeft een ongelofelijke hoeveelheid
sop. En een sop met zeer bijzondere hoedanigheden. Zo volmaakt
reinigend, dat Uw wasgoed een ongekende helderheid krijgt. Boven
dien werkt het prachtige, overvette Rinso sop veel sneller dan ge
wone zeeppoeders. En het sop kan, na het witte goed, nog uitstekend
dienen om het gekleurde goed in ie wassen. De nieuwe Rinso
is werkelijk een wonder van doelmatigheid en zuinigheid. En
niet alleen in elke wasmachine maar ook in elke lobbel
De prijs is slechts 12i ei. en bovendien een bon voor geschenken.
I I doior OOM KG.
(11.)
„Als j« daaraan denkt", zegt Frans' vader,
„Wat leven we dan todh zorgeloos voiortj
den meesten tijdi van ons leven. En eenheelle
boel mensdhen zeggen' dan „Erg voor zoo'n
vrouw en moeder, die achterblijft. En 'tis
erg ook, vreeselijk erg, maar in den regel
(Ik zal dat nu van deze vrouw' niet zeggen)
in den regel zlyln ze de gestorvenen spoedig'
vergeten. Maar dat na het sterven het Oor«<
deel komt, daar hoor je maar weinig oven
praten."
„Odi Jan, da meesten zeggen maar „dood
is dood, dan is 't afgeloopen", en anderen
troosten -déa. dat de dooden naar Jezui
gaan, maar dat Zal zonder vennieuwd hart
niet kunnen. Dat dijïi wij toch wel andersi
geleerd, nietwaar?"
„'tis droevig, als je bli^een begrafenisi
luistert, hoeveel menschen er zalig worden
gesproken. Je weet van te 'voren al wat et"
zal komen. Alsi je maar opjjlassend leeft, dan
is het tegenwoordig al voldoende. Maar Wij
hooren het in de kerk' todh wel anders. De
Heere zal een a>ndere maatstaf aanleggen.
Gods 'Woord spreekt toch duideïijke taal
„Zonder wedergeboorto aal niemand hel
Koninkrgfc! GoUs a|w".
Al pratende was het drietal door den Pol*
derweg bïy het huis van Janus gekomen. Het
verdere van den dag werd gezellig doorgeJ
bracht. Nadat ze nog eens gegeten haddenj
maakten Frans en zijn vader aanstalten om
te vertrekken.
Na een pradhtigen fietstocht, dien Frans
vooral zoo fg'n vond, behoorde de vrije dag
weer tot het verleden.
9. NELLIE'S GEHEIM.
Op dien Zaterdag waarop Frans met z'ijn
vader op reis waren, aitten 's middags boer
Ki'ljhse en zijn vrouw op de bank vóór het
huis. 't Is heel rustig, want al de kinderen
zijii weg Nellie en Truois zijn. een eindje
gaan fietsen en Arie en Leen rijii naar den,
zeedüj'k.
„Nu moet je eens luisteren, man", begintl
de boerin. „Daar w^as ik vanmorgen op'
Nellie's kamertje en ik keek eens in haaT
kastje. Dat doe ik wel eens meer om te^zien;
of ze alles ordelijk houdt. En daar vind ik!
onder een stapeltje kleeren een brief
„Een brief? Van wie?" valt haar maw
haar in de lede.
„Ik zal er eens vlug om gaan; ik bien
zóó terug," zegt rfjn Vrouw. „Nu kan het
juist, nu er toch niemand thuis is". j
Even later komt zie terug en dan zegt ze j
„Je Weet wel, dat ae met de raadsels uit dq
krant heeft meegedaan, voordat ze op d^
Huishoudschool ging? Nou, zoo nu en dan
schriijft M nog 'wel eens jan dien oom; zó<5^
maar, zonder de raadsels te maken. Nu moet
je eens lezen. Ik heb er den heelen dag
nog over gedadht".
D^. brief wordt open gevouwen, en samen
lezen ze wat Nellie, wellicht gisterenavond'
vóór 't naar bed gaan, heeft geschrerven.
Beste Oom,
Zooals u al weet, ga ik' op de Huishoud^s
sdhool en daardoor héb ik geen (fijd om Üe'
raadsels te maken. Maar ik schrijf nu
maar eens, zonder de oolossingen. Ze zijn
ajlemaail naar bed en nu pi iU hieir te,
sohrïjfven. Nu dacht ik, oom, dat ik uzoov^eel
te zeggen had, maar op het oqgeiiblik is 't
of ik niets meer weet. Ik kan alf!ij|d zioo,
s*echt beginnen. Maar u zegt altÜj'd, dat we
maar schrijven moeten, wat we willen en
wat in onze gedachten komt. Misschien
spring ik dan wel van den hak op den
tak, maat dat geeft toch niet, hè oom?
Volgende week Donderdag hebben we 's
avonds een dominee. De meeste dominee's;
komen door de week. Bij ons is hetmeestalj
leeskerk. Sommige menschen vinden dat
niet prettig, maar ik geef er niets om. 7k>
kunnen hier nogal goed lezen, en meestalj
kan ik het goed volgen. En dan heb ik aj*
tijd, vals ik goed luister, een begeerte omi
God te dienen, en dan bid ik daar ook wel
om. Maar den anderen dag is de indruk
weer weg en dan denk ik er niet meer aan.
En 's avonds op bed komt het weer in miör(
gedachten en dan bid ik, dat ik van jdi
zionde verlost mocht wiorden, en toch doe
ik 'de zonde gedurig weer. O, ik weet niet
wat ik doen moet. Het lijkt wel of de
hemel gesloten is en dan kan ik' niet meer
bidden. O, dat ik geloven mocht! Ik ben
soms va.00 bang, dat ik niet geloiofi wa.xi3\
den Bybel staat. Ik geloof het wel', maar
het is maar een historisch geloof. Dat ik
het ware geloof mocht ontvangen, want van
ons self hebbfen we het niet. Ik wou, da*
ik er eens met iemand over kon praten^
maar ik weet niet met wie. Ik A)u ep wej
eens met onzen ouderling over wiüien pra*-
ten, maar dat du,rf ik niet. 'Weet u, niet, haP
ik dat doen moet, oom?
Vorige week is e^een paar uur hier van?J
daan, een meisje met haar vader op één dag
verdronken bfl' het z\vemmen. Zoo zien we,
dat er niet alleen oude, maa,r ookl jonge»
menschen moeten sterven. Dat we e;r toc^A
meer bijj bepaald mochten wolden. O, dat
we todh eens modhten Ijeseffen hoe noodig
het is om bekeerd te woirden. Ik wou dat
Ik er eens behoefte naair had. Soms denk'
ik het wel eens, maar als we er een rechte!
behoefte naar hadden, zouden we toch niet!
zoo in de wereld voortleiven. Maar is zooi
moeilijk den Heere te sioeken als alles je
van Hem aftrekt.
Ik weet niet wat ik moet doen. Ik vraag,'
wel aan den Heere of Hij me wil leeren',
maar ik kan niet bidden; Ik weet niet hoé
ik moet bidden.
Maar altijd de wereld moeten dienen, is
todh ook vr»esel!ijfe, wjint h«t vwvult hul^
hart niet. Het 'bljft zoo leeg in de wereld.
's Avonds voel ik dikwijls zoo'n verlangen
om' bekeerd te mogen wotden. O, wat moe*
ten die menschen toch wel gelukkig <ij'n,;
die den Heere toebehooren! Wat is het
heerlijk om geheel van Hem af te hangen-
en alles van Hem te verwachten! Mocht dei
Heere me nog eens op de knieën voor Hem'
brengen en dat ik het bfekennen modht, te
gen Hem gezondigd te hebben. 'Want dat is
noodig.
Ik wieet nog niet of ik vi dezen brief wei
zal sturen. Ik durf het haast niet. Maar pis
ik hem stuur. Zet er dan niets van in de!
krant, oom. i
Het is veel gemakkelijker zulke dingen te
schr'ljVen, dan om er met iemand o|yer. tq
praten. Ik Zou er anders wel gratag eens
met onzen ouderUng over wijllen jjraten.
Maar dat durf ik niet.
En dit schrijf ik nu alles aan u, ooxcii
dien ik niet eens ken. Maar ik 2ou 1^
niet schrijven, als ik niet wfet, ifat u en
ookf zoo over denkt, en ons ook dSkw^fe
waarschuwt.
Dit laatste is niet zoo mooi geschreven,
oom, want het was al zooi idoiiker, dat ik
de Ikjhtjes niet meer zien kon, maar dai|
wilt u misschien wel over het hoofd zjen.
Nu, eindig ik heusch, oom'.
De haxteillijke groeten van uw
oud*iaad3elnidhtj»
Nellie Ki«jin«e.