CHDWEEKBlADÖpGED.GQOnDSIAG vöÖRolZUID-HOllEriZCEUWSCHC CILATIDEn
- TPillMPH
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEÜWS"
Graaf Lodewijk van Nassau
U moei^^n „triumphator" in smaak worden! Rook-
Indien gij maaglijder zijt^
STICHTELIJKE
OVERDENKING
10e Jaargang
ZATERDAG 29 JANUARI 1938
No. 909
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Vrede in bitterheid.
Uit het Kijkvenster
Voor
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" 18e JAARGANG
Witter dan wit]
IVOROL
X x\»xV^XTXX XX VIRGINIA CIGARETTES
VOOR
niEuws
Advertentie*pt5fï 20 cent per regel. Redames 40 et.; Dienste
Mfnvragen en aanbiedingen van 16 regels 80 et.; Boek«aan^
kondl^ing 10 cent per regel Contracten belangrijk lager.
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelharttis Prins Hendrifotr. 122 C Giro 167930 Postbox 8 - Tel. 17.
Abonnementspriys 85 cent per 3 maanden bg voomitbetaling.
Verschjint iederea Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent Buitenland 8^den ptr ja«r
Zie, in vrede is mij de bitterheid bife=
ter geweest; maar Gij hebt mijne ziel
liefelijk omhelsd ,dat zij in de groeve
der vertering niet kwame; want Gij hebt
mijne zonden achter Uwen rug gewor»
pen. Jesaja 38 17.
Deze woorden zijn een gedeelte van een
danklied en tevens gebed van Hiskia aan
den Heere. Daarin zag hij terug op heti»
geen hij niet lang geleden had' doorleefd.
En dal was niet gering geweest, Vele ió'
genspoeden waren na elkander zijn deel
geweest. Historisch wijzen de woorden „in
vrede" op 't geen de Heere aan land en
volk had gedaan. De vijand, n.l. Assyrië
lag met een groot leger om Jeruzalem. Doel
was, om 'tin te nemen, en 't volk verl«
bannen. Hoon en spot werden Hiskia' en
zijn volk niet gespaard. De vijand speelde
als 't ware met het beangstigde volk'. Hij'
was immers zeker ,dat niemand dat verf*
drukte volk zou kunnen verlossen. Voor
den levenden God, dat Die tusschenbeide
zou komen, scheen hij evenmin bezorgd'.
Hoon» en spotbrieven ontving Hiskia
door middel van een bode uit des vijands
hand. In die brieven werd gewezen dat de
goden der omwonende volkeren deze hat^'
ste ook niet hadden verlost. De Heere, die
aldus met die afgoden gelijk werd gesteld
zou het dus ook niet kunnen doen. Een
miskennen van des Heeren Almacht. En
Hiskia vond in den tempel juist in die
Almacht zijne sterkte. Dat was niet ver*
geefs.
Jesaja werd van den Heeré tot Hiskia
gezonatn met rijke troost. De Heere he>'
loofde een volkomene verlossing. Wat Hij
belooft, vervult Hij ook. Hij is een waar*
maker van Zijn Woord. Dat heeft Hiskia
met zijn volk tot groote blijdschap onder*
vonden, en de vijand tot zijne ontzetting.
In ééne nacht sloeg de Engel des Heeren
185.000 soldaten, zoodat deze allen stier*
ven, terwijl daarop de koning Sanherib in
zijn eigen land door twee zijner zonen in
den atgoastempel werd gedood.
Hiskia's schatkist werd rijk gevuld met
den bult uit het gedoode vijandelijke Ie*
ger. Koning en volk konden weer ruim
adem. halen. Er was vrede van rondom.
Maar ach die vrede werd bij Hiskia spoef»
dig verstoord. David zong eens in den
34sten psalm: vele zijn de tegenspoeden
der rech'ivaardigen.
Wanneer wij uil een tegenspoed verlost
zijn, rekenen wij maar zelden dat er weer
spoedig een op kan volgen, tenzij wij in
dien weg ook oefening hebben verkregen.
Hiskia's vrede werd door bitterheid ge*
volgd. In die dagen, zoo lezen wij', weiid
Hiskia krank en wel tot stervens toe. Je*
saja moet hem mededeelen, dat zijnj
krankheid doodelyk was. Op menschehjke
hulp viel dus niet meer te rekenen. Medi*
cijnen zouden niet meer baten. Geen hoop
meer, zoo klinkt het in des konings ooren.
Wat ge nog te bestellen of te beschikken
hebt, moet ge thans doen, want naar den
aard uwer krankheid zijt ge spoedig niet
meer. Ontzettende boodschap, nu het nog
wel uitwendig vrede is. Gelukkig voor
Hiskia, dat zijn ziel gered en zijn staat voor
de eeuwigheid in gunstigen zin vast lag.
Maar daarom kon hij nog niet sterven.
Levensgenade is nog geen stervensgenade.
Gods volk moet nog voor den dood inge*
wonnen en daarmee verzoend worden. Dat
was ook Hiskia niet. Hij kirde als een duif
en piepte als een zwaluw, en riep in deze
bitferheid, die voor hem zeer bitter was,
zijnen God aan. Daar wilde de Heere hem
hebben. Hiskia zou opnieuw ervaren, dat
de Heere uit allen nood kan verlossen, ook
uit den nood eener doodelijke krankheid.
waar menschelijker wijze, geen hoop meer
voor was.
O wat is het toch een voorrecht, een
God te hebben, tot Wien men zich wen*
den kan in allen nood. Wat is de mensch
die dat niet kent toch beklagenswaardig.
Want de onbekeerde ervaart ook zoo vaak
de bitterheid dan, wanneer 't vrede schijnt.
Als men in zich vrede waant, en geen ge*
vaar ons schijnt te bedreigen, dan staat
niet zelden een haastig verderf voor de
deur. hoe wordt de wereld vaak plotse*
ling weggerukt uit 't land der levenden,
waar zij zich waande in het glansfpunt
van wereldsch genot en geluk. Dan wordt
de bitterheid een eeuwige, waaruit geen
ontkomen meer is. Hiskia klaagde zijn
nood den Heere. En de Heere hoorde en
verhoorde. Jesaja werd met rijken troost
gezonden tot hem, Hiskia zou herstel*
len. Met 3 dagen zou hij weer gezond in
den tempel zijnen God in ootmoed kunnea
danken. Een klomp vijgen zou het middel
zijn-
Het terugkeeren der zon op hare banen
tien graden ver zou het teeken zijn. De
Heere herstelde niet alleen maar deed het
ook in Zijne rijke gunst. De onbekeerde
herstelt ook meer dan eens van zijne
krankheid. Doch dit is dan slechts een
openbaring van des Heeren algemeene
goedheia, en een bewijs dat Hij nog geen
lust heeft in des onbekeerden verderf maar
in diens bekeering. Meer in den regel niet.
Maar Hiskia kon zeggen: „Gij hebt mijne
ziel liefelijk omhelsd, dat zij in de groeve
der verteering niet kwame." In die kranla»
heid veranderde de Heere zijn gansche leger.
Ds. Gr.
worden Uw tanden indien U poetst met
Tube 60 en 40 et. Doos 20 c(.
1538-10 Januari 1938.
Een leven in dienst van onze vrijheid
en van het Protestantisme.
(SLOT).
Willem en Lodewijk ze hebben al hun
krachten samen ingespannen om de^ Span*
jaarden te verdrijven, beiden met verHes
Van hun leven.
De invloed van Lodewijk is zeer groot
geweest, we hebben reeds uit het getuigenis
van Groen van Prinsterer gehoord, dat de
Prins van Oranje, door Lodewijk tot ken*
nis der waarheid is gekomen. Lodewijk
wordt door den Prins aangewezen als be*
stuurder van zijn vele goederen.
Niet onaardig is de persoonlijke geluk*
wensch van zijn moeder Juliana van Stol>
berg met het ambt vani haar zoon,. Ze
schrijft: „Ich wünsche Dir viel Glück' zu
Diesem Amte;' dieweil Du ein Amtman
bist so must Du aluch bald eine Friau
haben, damit Du Dich desto besser an»
zustellen weisst: denn sie wird Dich voi
allem übel bewahren." Deze moederlijke
en goed bedoelde raad is door Lodewijk
niet opgevolgd ,hij heeft geen vrouw ge*
nomen en is zijn gansche leven ongehuwd
gebleven.
Dat Prins Willem groot vertrouwen in
hem stelde blijkt wel uit de gewichtige
opdrachten die hij hem toevertrouwde.
In 1559 wordt hij met een zeer delicate
zending belast. De gemalin van den Prins,
de gravin van Buren is overleden. Hij heeft
nu het oog geslagen op Anna van Saksen.
Aan zijn broer Lodewijk draagt hij nu de
bezending op om voor hem het huwelijks*
aanzoek te gaan overbrengen. En Lodewijk
brengt deze opdrpcht tot een gelukkig ein*
de, a! is dit tweede huwelijk van Willem
van Oranje al zeer ongelukkig geweest.
We wezen er reeds op dat Lodewijk een
grooten invloed had op Prins Willem.
Dat behoeft ons niet te verwonderen. Lo*
dewijk is langer onder invloed geweest van
zijn godvruchtige moeder. Ook heeft hij
niet zooveel aan de verleiding bloot ge*
staan van het wufte Brusselsche hof als
Prins Willem. Zijn geloofsovertuiging is
veel dieper dan die van Willem van Oran*
je en hij onderscheidt zich zeer gunstig
bij de andere edellieden die aan het wufte
Brusselsche hofleven deelnemen. Van hem
zingt reeds de geuzendichter in 1567;
„Graaf Lodewijck heeft het gheloof
ontfaen
Als Willem v?ji Oranje als balling naar
Duitschland is vertrokken en plannen be*
raamt om ons land van Alva en zijn Spaan*
schei soldaten te verlossen ondervindt hij
hierbij grooten steun van graaf Lodewijk.
Graaf Lodewijk dient als gezant, als scha*
kei tusschen Oranje en de velen, die hem
hglpen om de Nederlander te bevrijden.
Altijd is hij in dienst van den Prins.
'Verbintenissen aanknocpen, afspraken ma*
ken, in Duitschland, bij c'-, vorsten van Sak*
sen, van Hessen, van Cleef, Hij vormt
de schakel tusschen den *^°ins en de Fran*
sche Hugenoten. Altijd g'dienst van Wil*
lem van Oranje, altijd i erkzaam om onze
vrijheid te bevorderen.
Nu eens strijdende iii de gelederen van
de Hugenoten, dan weer als 's Prinsen ver*
tegenwoordiger op de vloot van de Water*
geuzen. Altijd dat ééne groote doel voor
oogen. De Nederlander te bevrijden van
de Spaansche onderdrukking.
De zaak van onze vrijheid dienende met
inspaning van alle feachten, met het on*
dergaan van groote gevaren en ontberingen.
Een zwervend leven leidend, levend op zijn
zwaard om den Spanjaard, waar hij kon
afbreuk te doen. Van hem wordt getuigd,
dat hij Duitengewoon dapper, ja zelfs te roe*
keloos was, zoodat hij het gevaar nimmer
ontzag. i.,--------
Bij het opgezette bevrijdin^splan van 1568
voert hij een legertje aan, .dat in het Noon*
den een inval doet. Hij verslaat de Span*
jaarden bij Heiligerlee. Helaas zijn broer
Adolf is onder de gesneuvelden.
Een schok gaat door ons volk.
Hoopvol gaat de zon der vrijheid op.
„God zij met ons, de Leuse was
Van het volck van Nassouwe:
Waarachtich wast soo op dat pas,
Een yeghelick mocht aanschouwen:
Hij maecte hert en 'handen sterk,
Ende wrocat daer door zijn wondïrwerTc,
Met haer die hem betrouwen."
Helaas de zon daalde .-ïpoedig weer on*
der de kim. Straks won Lodewijk versla*
gen. Zijn soldaten muf^ten zelfs bij de
komst van de Spanjaarden. Lodewijk ont*
komt slechts door zich in den Wezer te
werpen en zoo zwemmend den anderen
oever te bereiken.
Na deze nederlaag houdt hij zich meest
op in Frankrijk bij de Hugenoten.
Aan de tweede bevrijdingspoging in 1572
neemt hij een zeer werkzaam aandeel. Hij
bereidt de zaak voor in Frankrijk. Hij ver*
meestert door verrassing de sterke vesting
in België. Helaas de Parijsche bloedbrui*
loft doet het plan mislukken en Lodewijk
kan slechts voor zich en de zijnen een
vrije aftocht bereiken.
In 1574 zal hij het benarde Leiden hel*
pen. Lodewijk valt ons land binnen bij
Maastricht. Helaas de Spanjaarden zijn hem
telkens voor. Voor bij de bezetting van
Maastricht, voor bij Roermond, voor bij
Mook. Daar wordt hij verslagen. Daar wordt
zijn leger afgeslacht en verliezen hij en
zijn broer Hendrik het leven.
Prot. Blok schrijft er van: Graaf Lode*
wijks Jaa^ste verschijning in de geschiede*
nis is he. tragische beeld van een op het
slagveld stervenden krijgsman die, zwaar
in den rechterschouder gekwetst, op de rech!*
terzijde liggende, met de linkerhand de
hulp afwijst ,die toch niet meer baten kan.
Lodewijk door zijn tijdgenooten de vol*
maakste ridder van Europa genoemd heeft
zijn leven geofferd voor onze vrijheid.
Hooggeacht en vereerd door zijn vrienden
is hij een waardig lid van het beroemde
Vorstenhuis. Heeft hij zich zeer verdienste*
lijk gemaakt in onze vrijheidskamp. Maar
niet alleen in den vrijheidsstrijd voor ons
land. Zijn heele leven heeft hij, besteed in
dienst van het Protestantisme. Moge het
ook aan hen bewaarheid zijn geworden
wat hij schreef na een zeer gevaarlijken
tocht dwars door Frankrijk, die eindigde
met de nederlaag van Montcontour.
„Ik begrijp dat God ons bezocht heeft
wegens onze zonden; Hij heeft ons echter
niet allen vernietigd, maar een groot aan*
tal behouden; hiervan wil Hij Zich bedie*
nen en een zoo grooten slag slaan, dat ook
de tegenstanders gedwongen zullen worden
te erkenen, dat Hij alleen alles kan en dat
Hij de djnen nooit in den nood alleen laat."
Rotterdam wordt verfraaid. Een
volksschouwburg? De middenstand
Schuld bij den winkelier.
Ten vorigen male heeft de Waarnemer
zich verschreven bij, het melding maken van
het bedrag der conversie van de staatsleeninf»
gen. Er wordt niet 17 millioen gulden van
4 op 3 pCt. gebracht, maar 1700 millioen.
Dat is een cijfer van 17 met acht nullen er
achter. De rentebesparing is goed herekend;
hef voordeel voor de schatkist wordt circa
16 millioen gulden per jaar. Volledigheids*
halve dient er nog op gewezen, dat de
schatkist straks ook minder belasting za'I
innen, omdat het renteinkomen van het
publiek is gedaald. De besparing is dus voor
het rijk minder dan 16 millioen gulden per
jaar.
Een achtbaar man, oud*lid van den Rot*
terdamschen Gemeenteraad, heeft eens in
het openbaar gezegd, dat Rotterdam de lee*
lijkste stad van Europa is. Of dat waar is,
zullen wij elkander maar niet betwisten.
Een mooie stad is Rotterdam echter niet.
Een havenstad is maar zelden mooi. In zulk
een stad is, in normalen tijd een boterham
te verdienen, maar daarmede is dan ook'
alles gezegd. En dat verdienen van de
boterham is Dij de Rotterdammers van*
zelfsprekend van zooveel belang, dat het
mooie en aangename er wel wat door
naar den achtergrond gedrongen wordt. In
den laatsten tijd wordt er veel aan Rotteip
dam verbeterd en verfraaid, maar.... maar....
men denkt er nogal eens terug aan de
vroegere jaren, toen de stad géén nieuw
stadhuis, géén Coolsingelboulevard en géén
nieuw museum had, maar toen er werk was,
veel werk, gc>ed betaald werk.
Er zal thans een nieuwe Dierentuin ko*
men. De grond van den tegenwoordigen
tuin wordt dan tot straat om aldus (het ver*
keer Ijeter te kunnen dienen. Het station
D.P. zal een nieuwen gevel krijgen, het
Maasstation zou worden gesloten, ja, men
is vo* van plannen. Het is te hopen, dat
er voor dat alles middelen beschikbaar zul*
len komen. Want zonder geld begint men
niets. En de toestand is in Rotterdam nog
niet gunstig.
Ook wordt er door personen „uit het
cultureele en bedrijfsleven" reeds druk
gecontereerd over de oprichting van een
volk'sé=sc'houwburg, en, zoo het soc. dem.
blad Voorwaarts schrijft, zal men er spoedig
meer van hooren.
Er zullen bij dit laatste plan' wel een
paar gewiekste mannen betrokken zijn, die
kans zien iets te verdienen. En voorts is
een volksschouwburg een jarenoude innige
wensch van de S.D.A.P. en andere hard*
loopers. Zij zouden het liefst zien, dat de
Gemeente er een schouwburg op na hield
met gemeente*spelers en gemeente*vrijkaart-
jes. Op een gemeente tekort draait het dan
doorgaans uit. Al is zulk een onderneming
niet rechtstreeks gemeentelijk, dan kan toch
de Gemeente er menige veer voor laten,
door b.v. den grond voor een zacht prijsje
beschikbaar te stellen, enzoovoort.
De plannen zijn natuurlijk nog maar in
een eerste stadium, maar het zal mij niet
verwonderen als straks het zaakje op sümme
wijze aan den hals van de Gemeente Rot*
terdam wordt gehangen. Men heeft een
Soc. Dem. college van B. en W. en die
heeren staan nergens voor. Aan een over*
maat van bescheidenheid lijden zij geenszins.
Een kleine minderheid in zulk een groote
stad is met vrees bezet over al den vooruit*
gang. Speciaal de winkelierp hebben het
hard te verantwoorden. Aan de eene zijde
gevoelen zij de concurrentie van de groote
warenhuizen en coöperatieve winkels, aan
den anderen kant vinden zij een publiek,
dat hooge eischen stelt en toch maar wei*
nig koopt. De kosten van licht, verwarming,
belasting en sociale lasten gaan door of er
veel of weinig verkocht wordt. Met zor*
gen zijn zij zoo bezet, dat de verfraaiing
van Rotterdam hen maar matig interesseert.
Men zegt, dat er te veel winkeliers zijn
en dat er eens „geordend" moet worden.
Nu, er sneuvelen er dagelijks, zoodaf er
geen wettelijke opruiming van winkeliers
noodig is!
Rijwielen, reparaties, banden en
onderdeelen, van het goedkoopste
tot het beste. De grootste keuze
en de laagste prijzen, bij
D. HOEK
Rijwielhandel
Ouddorp
De zorgen van den middenstander zou*
den al heel wat verlicht worden, als de
klanten eens besloten hun inkoopen con*
tant te betalen. Als gij hoort hoeveel geld
er „onder de menschen zit" slaat ge de
handen in elkander. Deze onhebbelijke ge*
woonte van koopen op crêdiet komt niet
alleen in de stad voorj, neen, ook' elke
dörpswinkelier weet er van mee te spreken.
De klanten verzwaren op die wijze de taak
van den winkelier en zij scheppen voor
Mchzelf het groot gevaar, dat eenige achtetj*
uitgang in hun inkomen of een niet ver*
wachte uitgaaf van 6eteekenis hun onmoge*
lijk maa'kt hun schuld "bij den winkelier te
voldoen. De zucht om, al heeft men niet
het geld bij de hand, toch alles te koopen
wat men meent noodig te hebben, speelt hier
een groote rol. Men Tcan zichzelf zoo moeü«
lijk iets ontzeggen. En oefening tot sober*
heid is toch zoo nu'ttig.
Die 't wel meent met den naaste moet
daarom niet uit slordigheid nalaten te Be*
talen wat 'fiij schuldig is. Als morgen aan
den dag een ieder zijn schuld, al ware
't maar voor de helft, voldeed, zou de winf
keistand weer voor een poos uit de zorg
zijn. En dan koin het crisis comité er
buiten blijven. WAARNEMER.
laat dan Uw eten weer smaken! Hoe kunt U eten en drinken zonder er
last van te hebben? Lees wat hier volgt!
Een wetenschappelijk saamgesteld medicijn heeft wonderen op medisch gebied
verricht, in zoo vergevorderde ziekten stadia, dat de lijders zich aan een operatie
zouden moeten onderwerpen.
Duizenden zijn er nu, die getuigen, dat ze zich voorstelden niet meer te kun*
nen genezen, totdat ze begonnen met G. R. Maagtabletten, die spoedig hun pijnen
lenigden, en hen brachten op den weg der genezing. Het medicijn verlost van de
folterende pijnen, veroorzaakt door brandend maagzuur, waardoor ZEER DIKWIJLS
DARM. EN MAAGZWEER ONTSTAAT, welke in korten tijd genezen na trouw
gebruik der maagtabletten. Door het innemen der tabletten kun^ U weer een har*
tig maal gebruiken, zonder last van hinderlijke gevolgen te hebben. Als U last
hebt van Uw maag, is dit 'n waarschuwing van de natuur, dat het belangrijk^
ste orgaan van Uw lichaam niet in orde is, dat het voedsel in plaats van te ver*
teren, gist. Dat vergiftige stoffen in Uw bloed geraken, die allerlei kwalen te*
weeg kunnen brengen. Evenwel is dit een van de meest voorkomende kwalen,
maar.... zé kan genezen worden. Dit is Het groote NATUURLIJKE geneesmids
del, het heeft uitkomst gebracht aan duizenden Maaglijders en is door H.H. Me»
dici erkend als het meest afdoende middel tegen maagkwalen, en kunnen ten
zeerste worden aanbevolen, daar er geen medicijn bekend is, dat genezendet werkt
dan deze C. R. tabletten. Prijs per doos van 20 tabletten f 1.90 plus 15 et. porto,
per doos van 60 fabl. f 5.50, porto vrij. Giro 281457. Gebruiksaanwijzing bij
elke doos ingesloten. Alleen verkoop Imp. M. C. GERMAN, Havenstrr'99, R'dam.