Gemeenteraad HERKINGEN
Gemeenteraad
'n Migraine op koitisf
SINT PHILIPSLAND
Brieven uit het
Thoolsclie land.
VOOR WAS EN VAAT
3&c^ Scis-./iei/zaM,
jHET LAAGST IK RRIJ^ ÉN
BOVENAAN INKWALITEIT
PR0.1J-0503A
gdieel vernield, dan to.dh zeei| ernstig ik'
schadigd worden. Tegen dergelijke voltreÉ"
fers kunnen in den 'burgerbioiu-w' in het al<!
gemeen geen afdoende besdhermingsmaat"»
regelen worden genomen. Maar de kans op
dergelijke v.oiltreffiers is gering.
Dtornaast mjoet bïj dit soort bommen
ook rekening worden gehouden mfet de tUb
werking van 'de scherven waarin zij' uit
elkaar sipringen, met wegspringende steenen,
grond' enz. en met door de on^loffin^ ver»»
oorzaakte luchtdruk en grondtrillingen. De
uitwerking van bomsdherven en van; door
de ontploffing weiggesUngerde mKerial'Mi
en v<an den afstand van welke, de scferven
en de materialen het huis treffen. Hiertegen
en tegen instorting van het huis of eein
gedeelte ervan als gevolg van den luchtdruk
en van de grondtrillingen isi redelijke beo
sdherming wél m|0(gelijk. Meer in 't bizons
der dtaor inrichting van sdhuilfeelegenhedle»,
hetzij in den vorm van schuilkelders, hetzij
inj den vorm van sdbtuilloolpgraven of schuil*
gangen als het inrichten van schuilkelders
niet 'of alleen ten koste van hee' hooge
uitgaven mogelijk is.
Giasgevaar wordt voornamelijk veroor»»
z|aakt idoor gasbommen, dat zijn bommen
waarin gassen of in nevelvormi te verspr,ei*
den vloeistoffen (als b.v. mosterdgas) zijn
opgesloten. Hiertegen is bescherming vno'
gelijk door middel van gasmaskers en door
het gasdicht maken van de ruimten waarin
men verbHjft.
De beschermitijg van dieren tegen gas kan
olp soortgelijke manier worden doorgevoerd
als die voor de mensdhen. Zoo heeft men
ü.v. al speciale gasmaskers voor honden en
Oiok ipaardengasmaskers en oogbescherm^rs,!
terwijl als noodhulpmiddelen wel wordenf
aanbevolen: omhangen van een natten
hjoofdzak (ten deele met natte bladeren, nat
stnoo, niat hooi_,pf nataas gevuld) en de
oogen bedekken 'met natte doeken (zakdoek,
ipèardedeken o.d.).
Het grootste gevaar voor de b'urgerbb'^
Volking, zoowel in de stad als olp het platte
land. leve»t de brandbom otp. Deze bom is
er een van btetrekkelïjk gering gewicht
waardoor er groofe aantallen van kunnen
worden meegenomen en tegelijkertijd eén
groot aantal branden worden teweeggebracht
Als de gevaarljiksfe noemt men de electron^»
thermietblom, welke een temiperiatuur van
2000 tot 3000 graden Celcius kan ontwikken'
len. Ak andere soort noem* men w(el de
licht*ontvl!ambaar materiaal als b.v. houten
phpsphorbom, die veel minder w^armte
ontwikkelt en daardoor eerder in( aanmjjr^
king komt om aan|gewend te worden tegen;
huizen, schuren, hooibergen e.d. Ook tegen
hoogcopjgroeiend droog koren, heide* en
bos^perceelen. Onnoodig te zeegen, dat de
eleotronothermietbom ook hierin reusachtige
btanden kan teweegbrenJi^h.
Het platteland kent in ditf verl)land tal
Vaii ernstige nadeelen. Een guoioti deel van
de woniii,g©n is van oude makelei. Op ver**
schillende 'punten vindt men sdhuren miet
zeer brandbaren inhoud, als hooi, graan»'
soorten e.d., waarbij ook de schuren zelf
veelal voor een groot deel/ uit e% droog
Wrandbaar materiaal bestaat. Bovendien r^
kent men voor brandweerfiulj» veselal op
n'ablijlgelegen grootere gemeenten. Ivlaar iü
tijlden van mogelijk luchtgevaar zal men
geheel op zichzelf zijn aangewezen.
Door verschillende m|aatregelen kan het
gevaar voor b'randveroorzakin|g door brand*
Womimen en meer in 't blijteonder^^ dat voor
een belangrijke uitbreidinig van een, ontsta*
nen brand aanmerkelijk Worden vermindieïdl
Deze en andere maatregelen, welkei moe*
ten idienen om in tijden van mogelijk lucht*
gevaar de gevolgen van dit gevaar voor de(
bujpgerbevolking zoo gering mogielijk te
maken, kunnen pas dan den hoogsten graad
van doelmatigheid bereiken als ieder, reeds
in vredestijd is geleerd, welke maatregel*
len men moet treffen om zijn gezin, zichp
zfelf, zijn woning en zïjin bezit zooveel mo'
gelijk te beschermen en op welke wijze men
ertoe kan bijdragen om, gesteund! en aani>
gevuld door de Overheidsmaatregelen, het
geheel van ludhtbesdiermingsmaatregelen tot
zijn volle recht te doen komen.
De Overheid aal zorgen, dat] omttrent dit
alles de noodige voorlichting wordt gege*
ven. Zij wordt daarin terzijde gestaan door
de Nederlandsche Vereenigin(g voor Lucht*
biescherming. Deze Vereenjiging zal binnen*
kort hier enkele sipreelkbeurten laten vers>
vullen om verschillende hoofdzaken van de
luchtbtócherming ^nader te verduidfcljfcen
en om; te komen tot oprichting van een af*
deeling van die Vereemiiging, welke afdeeliiig
dan die voorlichtingstaak verder voortzet.'
De luchtbescherming vraagt Uw aandacht 1
Weest U zich bewust van Uw plicht daar*
aan Uw volle aandacht te wijden, elke
gelejgenheid tot het verkrijgen van voor«<
lichting op dit gebied te benutten, in heit
btlang van Uw gezin, van Uzelf, van Uw
gehcele omgeving 1
Openbare Raadsvergadering der ge»
meente St. Philipsland, op Maandag 17
Jan. 1938 des v.m. 9.30 uur.
(VERVOLG)
De Middenstandsvereen. wordt voor de
cursus Vestigingswet met f 150.ge»
subsidieerd. De schooljeugd zal ge»
tracteerd worden.
Ingekomen Stukken
Schrijven van den heer A. W. Beurkens,
dat hij zijn benoeming als controleur werk*'
verschaffing enz. aanneemt.
Uitvoerig schrijven van den Minister van
Soc. Zaken, betreffende de kolentoeslag,
waarvan de uitkeering verlengd wordt tot
18 Maart terwijl een verhoogi'ng zal worden
toegepast van f 1.— tot f 1.30. De steunr,t*
geling wordt geldig verklaard van 1 Jan.
tot 2 Juli 1938.
Van denzelfden Minister een schrijven
over de controleur werkverschaffing en steun
regeling, dat deze moet worden aangenomen
op arbeidscontract en het salaris per maand
is vastgesteld op f 35.— per maand.
De VOORZ. zegt dat ze aan het Def=
partement ook niet weten wat ze willen.
De Raad wilde per maand, toen moest het
per week, terwijl het nu wéér per maand'
moet. B. en W. stellen voor hierop in te
gaan. (Tot 1 Maart f40.— dan f35.— per
maand.)
De heer DE RUITER: Is het nu toch
met dien verstande, wanneer er b.v. maar 3
of 4 werkloozen zijn, de controle wordt
overgenomen en Beurkens wordt opgezegd?
De VOORZ.: Dat is mogeHjk.
De_,heer v. NIEUWENHUIZEN: Op ar*
beidscontract beteekent, dat hij iedere maand
kan ontslagen worden.
Wordt conform den wensch van den
Minister besloten. f
Werkcbjeclen.
Het plan van dhr. L. J. v. Nieuwenhuizen,
(uitdiepen van slooten enz.) is goedgekeurd
door den Min. van Soc. Zaken. De Soc.
lasten zijn voor den belanghebbende. Er
zal f730.— in worden verloond (80 pet.
f 584) Het basis uurloon is 20 cent per uur.
In denzelfden zin is goedgekeurd een ob*
ject van den heer v. Westen, waarvan de
Overheids*subsidie f 400.bedraagt.
Aangaande het uurloon deelt de VOORZ.
mede, dai St. Philipsland vorig jaar niet
aan de 22 cent per uur is gekomen, wel
aan de 20 cent. We staan onder het eiland
Tholen. Dat is eigenlijk niet juist. Hierté»
genover hebben wij kolentoeslag er op ge*
gooid, dus komt het op 't zelfde neer.
De heer V. NIEUWENHUIZEN: De be*
grooting van het werk is gebaseerd op 22_^^^j jijn'^lje verleenén n.l. f35.— per jaar
Kasopname 16 Dec. Totaal ïn Kas f33910.
62, wat volkomen in orde was.
Ingekomen is een adres van de plaatse!.
MJddenstandsvereeniging, houdende mede*
deeÜng, dat inzake de Vestigingswet het
in het voornemen ligt, daarvoor een cursus
op te richten om de vereischte examens
af te leggen waartoe zij tot betaling der
lesgelden een subsidie van f 150.verzoeken
én tevens om een gemeentelijk schoollokaal
in gebruik te mogen nemen. i
De VOORZ. geeft hierop een toelichting,
hoe een en ander tot stand is gekomen en
hoe aan vestigings*eischen moet worden vol*
daan. Ook bespreekt de Voorz. de diverse
lesgelden; hier zal het voor ieder f 22.50
totaal bedragen. Boeken moeten zelf wor*
den aangeschaft. Het lesgeld der onderwij*
zers bedraagt f 2.per uur.
De heer DE RUITER vindt het lesgeld
hoog, maar de Voorz. zegt dat er correctie
bijkomt, leerlingen bijwerken etc.
De VOORZ. deelt mede, dat, wanneer er
Avondschool in deze gemeente wordt ge*
houden, dit f 300.per jaar kost. Dat
moeten wij geven. Dit is echter niet veif
plichtend, maar spr. acht het zeer nuttig.
De heer DE RUITER: Of U wilt zeggen
hef eene doen we niet nu( kunnen we
't ander wel doen! Ik vind het best, hoor.
De heer VERWEIJS vraagt of bij de aan*
vrage schoollokaal ook gratis vuur en licht
wordt bedoeld, en of het een schoollokaal
is, waarin overdag de kinderen school heb*
ben?
De heer DE RUITER: Er is toch nog
een lokaal leeg? Kan dat er niet voor ge*
reserveerd gemaakt worden?
B. en W. vinden het goed dit lokaal in
te richten. Uit de bespreking blijkt, dat de
schooliokalen nu bezet zijn door muziek* en
zangvereeniging enz.
Getracht zal worden hiervoor een oplos*
sing te vinden. i
Wat.de subsidie'betreft zegt de VOORZ.
dat de Vereen, rek. en verantwoording zal
moeten doen van de aanwezige kasgelden.
Volgens de begrooting is er nu f 175.
tekort, gevraagd wordt f 150.Er zullen
er zijn die geen lesgeld kunnen betalen,.
Gerekend is op 12 leerlingen; komen er
nu b.v. 20 1.1., dan wordt het per leerling
voor de minder gegoeden voordeeliger. Spr.
zegt nog' dat bet jammer zou zijn dat de
leerlingen naar een andere gemeente moetejn,
Voorgesteld wordt door B. en W. op het
verzoek algeheel gunstig te beschikken.
Wordt m.a.s. besloten, de f 150.— subsidie
voor 1938 toegestaan.
Verzoekschrift van den Ned. Bond Hotel
en Caféhouders om bij de a.s. blijde ge^
beurtenis Prinselijk Gezin algeheele belem*
meringen, tapverboden, dansverbod enz. op
te heffen. Wordt voor kennisgeving aange*
nomen.
Vergoeding kosten vervoer naar de School
A.J., Polder wordt gevraagd door den heer
W. V. Schelven voor rijn dochtertje, idem
van Fl. FeUus, voor 2 leerlingen.
B. en W. stelt voor om de volle ver*
cent per uur. Dat staat in d» -'•-i-'-'^ï''
De ViJÖRZ. zal het naziei.
De heer DE RUITER vraagt wie de te*
werkgestelden aanneemt, waarop de VOORZ
antwoordt, dat die worden aangewezen door
B. en W.
Wat het uurloon betreft ziet Voorz. de be*
grooting na, en zegt dat bet bericht Van
den Minister luidt, dat 20 cent per uur
moet betaald. De lijsten van 22 cent moeten
wij terugsturen. Daarom hebben wij de
kolentoeslag er bij gedaan.
De heer DE RUITER vindt het een eigen*
aardige situatie.
De VOORZ. zal zich in verbinding stellen
met dhr. Quist, opz. Heide Mij., om naar
een ander te informeeren, ook wat is uitbek<
taald. Als er 22 cettt is uitbetaald, moef
ten wij aan 't terugbetalen, aldus spr\, en
dat valt heelemaal niet mee.
De aangelegenheid werkobjecten wordt
goedgekeurd, nadat enkele onderdeelen na*
der zijn Desproken.
Goedgekeurde gewijzigde haven*verorde»
ning door Ged. St. teruggezonden.
Goedgekeurd terugontvangen regeling
Bank Ned. Gemeenten.
Terugontvangen de gemeentebegrooting
1938 met enkele op* en aanmerkingen, o.m.
dat het overschot 1935 moet geraamd voor
reserve. Dit is al eenige keeren veranderd
maar wordt nu de juiste manier geachtf.
Wat over '37 van de fondsen mtoer is
binnengekomen dan geraamd, komt er bij
als meevaller n.l. f 8.37.31. Betreffende de
geldleening hoofdstuk VII, een aflossing,
worden inlichtingen gevraagd.
Betreffende de rente en aflossing Water*
leiding Mij. moet deze op staat annuïteit
worden geplaatst. Op 1 Jan. was de schuld
der gemeente hiervoor ruim f 105.000.
Gevraagd wordt, hoeveel de haven over
1937 heeft opgebracht. De raming is plm.
f 3000.wat er boven is, moet gereser?
veerd. De Voorz. geeft hierop de toelichting,
dat de inkomsten beneden de raming zijn'.
De toeleidende wegen naar het havenpla*
teau hebben een vernieuwing ondergaan,
ook zijn enkele extra aflossingen gebeurd,
wat aan Ged. Staten zal worden medege»;
deeld. Enkele opmerkingen worden gemaakt
betreffende de gemeente*ambtswoningen.
Medegedeeld wordt dat de meerdere op*
brengst belastingen ruim f600.— moeten ge*
reserveerd. i
De VOORZ. vindt dit onbillijk.
Verder gaat spr. de rest der op* en aanf
merkingen, meest van administratieven aard,
stuk voor stuk na, waaraan zal wordien
voldaan.
Nagegaan worden de loopende diverse
geldleeningen waarvan enkele bedragen zuL
len worden afgelost, gezien de Bank van
Ned. Gemeenten boven 10 ten honderd
van de begrooting geen rente meer verstrekt
Om niet vast te loopen zal binnenkort een
geldleening worden gedaan op korten ter*
mijn. (Vier leeningen,.te!, 'samen groot f
2970.— zullen worden afgelost en een bedrag
van f 11700.zal worden geconverteerd
van 4 op 31/2 pet.) Wordt m.a.s. goeder
vonden. 1
No. 142, dd. 27-_J">)g937. ">'j
Dengenpwi^i** ^^^Wm s'ietiA-i»'x' ^•j*vv+. wor^at
Diniê^uKort niet méér leerplichtig zijn.) Er
is nog gevraagd met terugwerkende kracht;
maar de wet staat dat niet toe.
De heer DE RUITER vindt het typisch,
dat het nu gevraag4 wordt. Het aantal K.M.
is gewijzigd, gebracht van 5 pp 4. Spr. vraagt
als de nieuwe weg er is de afstand niet
korter' is dan 4900' M. 1 1
De VOORZ. licht toe, dat thans de af*
stand nog geldig is. Spr. zal daarom voort*
stellen voor één jaar; is dte weg klaar
kan er weer gezieil worden.
Wordt m.a.s. goedgevonden.
Bij de besprekingen over de Bijz. School
te A. J. Polder laat de heer de Ruiterf
zich uit, dat hij, wanneer er een Bijz. School
zou zijn van zijn richting, hij zijn kinderen
naar de Bijz. School zou sturen. Hij is er
niet tegen. l
Verslag Keuringsdienst van waren wordt
goedgevonden.
Voorsiel B. en W. om de sloot bij Kem»
peneers te dempen. Hiervoor is 375 M. buis
noodig.
De heer VERWEIJS vraagt of de berm
zal zakken bij het gereedmaken, anders
verdrinken de menschen in 't water.
De VOORZ.: De sloot is niet van de
gemeente, dé dijk ook niet. Wij moeten het
•doen voor een ander. Met een greppeltjte
is het misschien te verhelpen.
Wordt besloten tot uitvoering.
De heer v. NIEUWENHUIZEN: Dus hét
is gecoupeerd door de ambtenaar der Pro*
vincie?
De VOORZ.: Het Ugt maar 2 huizen ver*
der, zoo erg is het niet.
De rondvraag levert verder geen bijzon*
derheden op.
Sluiting.
Voorstel B. en W. om in verband met
de a.s. heugelijke gebeurtenis de leerlingen
te tracteeren iedfer a 35 et., wat m.a.s. (schrif*
telijk te voren) wordt goedgevonden.
De heer DE RUITER zou ook nog gaarne
zien, dat er aan de kinderen een blijvend
aandenken werd gegeven, dat verbindt nog
meer aan het Vorstenhuis.
De VOORZ. juicht dit voorstel toe maar
liet wordt wat duur zegt spr. Hem zijn al
■dingen aangeboden die z.i. weinig waarde
hebben, b.v. een Jubileum*schrift. Zou het
bewaard worden? Laten we het bij het Ju*
Meum van onze Koningin nader bezien.
Wordt goedgevonden.
Eenige af* en overschrijvingen begrooting
"38 worden aangebracht en goedgevonden.
De zekerheidsstelling borgtochten enz.
wordt ingetrokken officieel volgens de wet,
ran straks bij de Fraude*verzekering te wor*
den opgenomen. I
De pensioensgrondslag Mej. de Bruine
•wordt vastgesteld op f 1604.
Rondvraag,
De heer DE RUITER vraagt of de aan*
I sluiting steentjes aan de Bicoflux weg, hiei?
•op de dijk, al goed is afgeleverd.
De VOORZ.: Het is nog maar noodweg.
Het is slechts voorloopig. Het zal bekeken
worden. 1
De heer DE RUITER is laatst 'door Kar*
reveid gekomen en zag dat een paadje ge*
graven werd bij Jac. Neele wat later weer
is verlegd. Spr. vraagt naar de oorzaak.
De VOORZ. schrijft het toe aan een
abuis. De opz. der Provincie heeft verlegging
noodif (Wiii.dit. I
Spoedeischende openbare Raadsverga»
dering van den Gemeenteraad te Her»
kingen, op Woensdag 19 Januari des
v.m. 10 uur.
Afwezig de heeren v. Eek en v. d. Velde.
De VOORZ. Burgemeester Visscher opent
de vergadering met gebed, waarna hij al*'
lereerst de heeren Raadsleden danktj voor
de hem gezonden gelukwenschen, waarbij hij
hen wederkeerig geluk en voorspoed wensdht
voor hun en hunne gerfnnen. Tevens drukt
hijl de hoop uit, dat de Raad in 1938 onder
Gods zegen tot heil der gemeente mag ar*
beiden.
Ingekomen stukken v
Goedgekeurd teru'gontviangen wiyiziging
rek. courant Bank van Ned. Gemeenten;
idem begrooting dienst 1937; idem verorde*
ning schoo«!geldheffing.
Ingekomen is de faegrooting Kewrings*
dienst van Waren te Dordt. Bijdrage voor
Herkingen f83.97.
Wordt goedgevonden.
Gtoedgekeurd de verordening Vleesöhkeu*
ringswet.
Verslag afbeidsbémilddeüng Herkingen
Wordt ter visie gelegd.
Van Ged. Staten beridht, dat het besluit
Van 'de Raad d.d. 15, Juni 1937 is vemie*
tigd. Dit betreft de bijdrjage ex art. 72 L.O.
wet, jgroot f206.f
Hierover is een 'brief bdnnen,gekomen van
Ged. Staten de intrekking van dit besluit
te bevorderen en de begrooting in dien
zin :te wijzigen.
Verztoek van dé Hotel, Café Rest. en Slij*
itersbond' omi bij de a.s. heuglijke gebeurtenis
e.v. tap* en dansverbbden zooveel mogelijk
in( te tiekken. Wordt voor kennisgeving aan*
genomen.
4. Benioeming' 2 leden van de Commissie
van Toezicht op het Lageri Onderwijs. In
dö vacature A. Munters wordt deze als no. 1
op de voordracht geplajatst en als 2e dhr.
A. W. Soeteman. Dhr. Munters m.a.s. geko*
zen. In de vacature Johs. Meüssant wordt
als N]o. 1 op de voordradht geplaatst C. v.
d. Veer en als no. 2 J. Huizer.
Dhr. V. d'. Veer m.a.s. gekoaen.
5. Bijdrage polder Dirksland verbeterirtg
'weg. r
De VOORZ. leest hierover een schrijven
voor van de Polder dat deze voome'mens
is de Westdijk te verharden door idie te te*
ren en later over te: teren. De kosten bé*
u- ^^PT,, f 7000.wat niet uit de kas kan
Ifr'cien: Ijletaald. Zijl doen daarom een beroep
op eenige financi:eiele hulp van de gemeente
Herkingen, daar die er groot bjellang bij
lieeft als toegangsweg naar de gemeente.
De VOORZ. zegt, dat B. en W. het hier*
mede eens is, jn al kan de jtemeenté zich
geen ^roote offers getroosten, stellen B. en
W. voor, toch f 100.— als een bedrag ineeins
bSJ te dragen.
De heerS TRUIK meent, dat het verkeer
ial w:oTden omgelegd. Hij zou er voor zïjh
als het de Geldersche dijk betrof.
Weth. DE GEUS zegt, dat de meeste,
arbeiders aan de Westdijk arbtei|den^ Voor
de fietsen is het een belangrijke verbetering
Voor een auto geeft hetj niet zooveel on^
een eindje oxa te rijden.
De heer MELISSANT vraagt stemming.
Wordt verworpen met 3—2 stemmen. Al*
leen de Wethouders voor.
6. Voorstel intrekking aa-nshiitiiijg ^bij
de Fraude*verzekering, om zich aan te
sluiten bij; de Nat. Borg. M^'. De Ver. van
Ned. GemeentJeM. eisdht een controlei c^p dé
kas van het Burg. Armhfestuur,^ voor welke
clontrole extra moet worden betaald; p. en
W. achten dit niet zO,oi belangrijk en bb*
vendien vraagt de Ned. Borg.'. Mij slechts
f 9 premie per mille.
De heer MELISSANT vraajgt of die vetóe*
kering verplichtend is.
De VOORZ. Ja, dat wkmdt verplichtend.
Wprdt mi.a.s. hiertoe besloten.
7. Red(s:otie^wiijiziiging algem. )pOlitie*vier*
ordening. Dit 'betreft het losloopen van
vee, waarin geen verandering komt dan
alleen een wijziging in de redactie. Het ar«t
tikel blijft zoo het is. Voorts moet aangei*
vuld, idlat bij' e.v. motAlilsatie slxiiting drank*
l[0iC|a!iteiten verplichtend is.
8. Mededeeiing van Ged. Staten dat ten
Ie dé bésUssing goédfce'uring gem.( begroo»"
ting 1938 is verdaagd; dat volgens art. 246
gemeentewet de heffing pers. bel. is gé*
stuit; verder een schrijvein. Waarin enkele
wijzigingen in de begr. 1938 worden naar
voren geblradht, o.m. dat een bijdrage y^^
f 1000 naar de kapitaaldienst mioe^ worden
overgebracht voor reserve. De inkomsten
zijn meer als de uitgaven^ zOodat zondleir
eenige voorzieninig aan he* verzoek van Ged.
Staten' kan worden voldaan.
Hiertoe wordt besloten.
9. Eenige wijzigingen in de gemeente*
blegrooting 1938 worden aangebracht en
gioedlgevonden.
10. Aankoop t grond Molenidijlk voor
stichting van een woninlg. 1
Ter btes'preking kosten aankoop gaat mejö
in besloten zitting. Na heropening besluit
men m.a.s. tot aankoop over te gaan.
11. Een verzoek van de commissie van
advies tot vóór* en nazorg krankzinnigen,
waarvoor Ic ent per inwoner per jaar bij*
drage wordt gevraagd, wordt afgewCzlen.
Voor de rondvraag was er niets.
Sluiting.
Als 's morgens dat onbehaaglijke
gevoel weer zoo'n ellendige
aanval van migraine aankondigt,
voorkom dan die misère mei 1 of 2
No. TOO.
Van Ko van de Rand aan zijn Oom,
die in de stad woont, en die sedert de
doorbraak van Strlen in 1895 niet meer
op het eiland is geweest.
Waarde Oom,
Wat is de werkloosheid toch een geduch*
te ramp, die over ons volk gekomen is,.
Zoo jaar in jaar uit moeten rondloopen
en maar niet aan de slag te kunnen koÉ<
men. Zulke menschen beginnen op den
duur den moed te verliezen, dat is licht te
begrijpen. Hoevelen zijn er niet, vooral
In de groote steden die in jaren niet meer
gewerkt hebben en die al dien tlj'd maar
moeten'! even van de steun, Dat is een ont*
zettende zaak, als ge daar over denkt, dan
begrijpt ge eigenlijk niet hoe zulke men*
schen nog eenige moed hebben toverge»
houden. Daar had vriend Arjaan van 'Smer*
diek het onlangs ook nog oven. „Ja Ko,
zei hij, dat kunnen w"ij ons hier in het
eiland niet voorstalen, hoe ellendig zulke
menschen er aan toe zijn, vooral afs ze wil*
len werken en maar nooit 'aan 'dé slag
kunnen geraken, '^n dan van de steun te
moeten leven dat valt ook liiet mee. 'Op
ons eiland kunnen wïj dat ons niet indenken
omdat de werkloosheid hier niet zoo hevig
is als in de groote steden. Zeker er is bij
ons op het eiland ook wel werkloosheid,
maar die is toch nog van geheel anderen
aard. Ze is hier meer van tljdlelljké aard.
Het komt toch bij ons op het eiland al zeer
zeldzaam voor, dat men jaar en 'dag zonder
werk is. Op oi\s eiland zijn bet m'eer pep
rioden van weriTIoosheid.
Perioden van werkloosheid die vaak wor*
den afgewisseld met tijden van over groote
drukte, aat het zoo druk is dat er niemand
op straat behoeft te staan. Ik weet wel,
dat die tijden van werkloosheid maar al te
druk terug keeren maar het is toch bij ons
nog heel wat anderis dan in die groote
steden.
In zulke gezinnen van die menschen die
jaar en dag zonder werk zijn komt er heel
wat kijken, geloof dat maar Kq. Op den
duur komt In zulke gezinnen haast overal
aan tekort. Zeker honger lijdt men gelukkig
niet, maar daar is het bij Velen ook' mee
gezegd. Wat nieuws aan te schaffen dat kan
er niet af. Je zoudt raar staan kijken als je
bij die menschen eens op de bedden en in
de linnenkast ging kijken. Want daar komt
het juist op aan. Iets nieuws kan niet ge*
kocht worden en door de ontzettende lange
duur raken de menschen overal uit. Dezul*
ken raken overal door en hebben aan on*
dergoed en beddegoed eén vreeselijk' tekort.
Daarom is het wel goed, dat die menschen
geholpen worden zooals nu weer met die
B steun."
Toch lees je daar rare dingen over. Zoo
las ik dezer dagen van een plaats waar ze
op één soort feestelijke w"ijze gingen coUecs
teeren voor de steun. Ze maakten' er een
feest van en dachten zeker dat er op die wij*
ze een flink bedrag bijeen gebracht zou wori»
den. Maar dat was geheel mis. Toen men de
opbrengst ging tellen bleek dat de gemidc»
delde opbrengst niet hooger was dan twee
cent. Collecteeren en er een feest van maken
dat komt niet overeen, die kerkelijke ge*
meente had het beter begrepen, die een
bidstond hield en tevens een collecte had
uitgeschreven om de armen der gemeente
een wintergave uit te' reiken.
Daar bracht de collecte vrij wat meer op,
ruim het veertigvoud werd daar gegeven
van wat die feestende menschen hadden ge*
offerd. Die ééne collecte bracht in een
keer verscheidene guldens op. Ja Ko, de
barmhartigheden der goddeloozen zijn wreed.
Is er wel iets stuitender te bedenken,
dan om een feest te gaan geven om op die
wijze te gaan collecteeren voor dé armen,.
Och het is eigenlijk een droef beeld van
onzen tijd. Van de oordeelen Gods maakt
men een gelegenheid tot vermaak. Inplaats
dat wij ons verootmoedigen onder de slaan*
de hand Gods gaan wij pleizier ,maken
om dan ja toch nog zoo jiets te doen
aan barmhartigheid. Wreed ontzettend wreed
is dat. De armoede van zoovelen buit men
uit om zich zelf pret en vermaak' te ver*
schafren. Een hartelooze wijze van mlldda*
dlgheid. Zou men zich wel eens verplaatsen
in de gemoedstoestand van de menschen
waarvoor gecollecteerd wordt?
Ik geloof het niet. Deed men het, men zou
er niet kunnen toekomen om op die wijze
de arme menschen als het ware te krenken.
En als men uitgaat van dé gedachte dat
feestende menschen erg mild zijn, dan is
men al geheel mis, het voorbeeld' dat we
er van lazen spreekt een ander taal. Ja
men kan wel gul zijn om te feesten maar
daarom is men het nog gansch niet voor
de arme menschen.
Feestende menschen zijn niet zelden erg
gierig als het er om gaa't iets af te zon*
deren voor hen die gebrek hebben. Neen
Ko als je zulke dingen leest dan krïjig
je geen hooge gedachten van de menschen
en zeker niet van hun beseft dat het de
IJeere is die ons slaat miet werkloosheid
en met tegenslag op zoo Velerlei gebied.
Geld inzamelen voor de nooden der armen
en voor die inzameling een feest aan ta
richten, zie dat strijdt met elkaar en wy^
op een verhardheid des harten, die vreesef»
lijk is." Nu oom voor ditmaal genoeg.
Je neef Ko van de Rand.