CHRWEEKEUADopGED.GDOni)&IAG voÖRDlZUID-HOUInZEElJWiC^^ CIIAnDEn
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EIUNPEN-NIEÜWS"
Gemeenteraad Melissant
10e Jaargang
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1937
No. 875
Land en Tuinbouw
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" 18e JAARGANG
De Democratie in
verdruicking.
De noodtoestand te Bruinisse
Werkverschaffing Middelharnis
Het gras wordt minder!
Houdt de melkgift op peil
door biJYOedering met
Bertels' Lijnzaad koekjes
met suiker,
Bertels' Ratiokoekjes A of
Bertels' Zuivel koekjes.
Bestelt bij Uw leverancier
of direct aan de fabriek.
Oliefabrieken N.V. Amsterdam
Voornaamate inhoud
Advertenticpry» 20 cent per regel. R«clames 40 et.; Dienst*
aanvragen en aanbiedingen van 16 regels 80 et.; Boekmaan»'
kondijing 10 cent per regel Contracten belangrijk lager.
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelharnis Prins Hendrikstr. 122 C Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17.
Abonnementsprijs 85 cent per 3 maanden b(j vooruitbetaling.
Verschijnt iederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlyke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per jaar
*i|i
Wij zijn overtuigd democraat. Dat wil
zeggen, dat wij de gezonde en rechtmatige
volksinvloed op de regeering Hes lands een
kostelijk goed achten, zoodat wij het een
ramp zouden vinden, wanneer ons Neder*
landsche volk van zijn constitutioneele rech»
ten om door. middel van een in volle \ny
heid gekozen Parlement op te komen voor
zijn geestelijke en stoffelijke belangen bij de
Overheid op de ééne of andere wijze zou
worden beroofd. Wij zijn daarom tegen
alle partijen of stroomingen, welke het erop
toeleggen, dit groote en niet genoeg te waar*
deeren voorrecht aan ons volk te ontnemen.
De democratie is diep in onze volfcsziel ver«
ankerd; in langjarige strijd hebben wij op
verschillend gebied onze volksvrijheden moe
ten veroveren en wij zullen ze ons niet zoni<
•der strijd laten ontnemen.
Wanneer wij over democratie spreken, dan
hechten wij echter aan dat woord een an*
dere prlnclplëele beteekenis tlan de revolu*
tionalre groepen. Van de democratie der
revolutiemannen moeten we niets hebben.
Zij heeft tot grondslag de leer der volks*
souvereiniteit, welke volkomen in strijd is
met de Staatsleer, gebaseerd op de beginse»'
len van het Christendom. 'Wij verwerpen
dus de socialistische democratie en evenzeer
de vrijzinnige als principieel onaanvaardbaar
en practisch ongewenscht. Het is met name
de sociaalodemocratle geweest, welke de weg
gebaand heeft voor het communisme en
daarmee ook voor haar tegenpool: het fas*
olsme, zoodat indirect het marxiime de oor*
zaak is van de scherpe verhoudingen, die
zich thans in en tusschen de verschillende]
landen in toenemende mate openbaren.
Het gaat de democratie niet voor de wind.
Haar belagers zijn vele en in meerdere lan*
den is zij reeds vermoord. Het aantal staten,
dat de democratisch*parIementaire regeerlngs
vorm heeft afgeschaft, is in Europa reeds ta*
melijfc groot. In Rusland, Duitschland,, Ita*
llë. Polen, Oostenrijk, Joego*Slavië en Por*
tugal is de democratie dood en allerlei
soorten dictaturen zijn verrezen, communist!*
sche, fascistische, nationaal*soclallstlsche mi*
lltarlstlsche en zelfs roomsche. En in ver*
scheldene andere landen is de strijd aan de
gang tusschen de democratie en de opko*
mende dictatuurstroomlngen, welke laatste in
't geheim of publiekelijk worden gesteund
vanuit de gevestigde dictatuur*staten.
Zoo heeft de democratie het zwaar te ver*
duren en is hef niet te verwonderen, dat
haar voorstanders in 't geweer zijn tot haar
verdediging. De soclaal*democratle preten»*
deert daarbij in de eerste plaats geroepen te
zijn tot wederstrijd en als het ware de
keurbende te vormen in deze kamp. Ook de
Roomschen, althans In ons land, doen zich
heel democratisch voor. En zelfs de com»»
munlsten hebben een zekere ommezwaai
gemaakt in idemocratische ritihting. Wij' ver*
wachten evenwel van al deze „democraten"'
heel weinig voor het behoud der volksvrlj*
heden en wel om deze reden, dat zij in hun
eigen beginsel de klem der autoritaire ge*
dachte meedragen en al verschillen ze nog
zooveel -van de dooidsviij^nd der democratie,
het fascisme, toch zullen ze geen voldoend
tegenwicht kunnen vormen tegen de op*
dringende dictatoriale verdwazing. Wij be*
schouwen ten eerste:
het Communisme en de democratie.
Voor de practljk hiervan zie men naar
Rusland. Ook al schermen thans de commu*
nisten met de nieuwe Russische grondwet,
waarin de bescherming der godsdienstige
overtuiging wordt gewaarborgd, wij laten
ons daardoor niet verblinden. Dte communis*
tische verdraagzaamheid is in de practljk an*
ders en komt wel openbaar in de concen*
tratlekampen, verbanningsoorden, massa*pro'»
cessen en Gepeoe*terreur. Heeft Lenin niet
zelf geleerd, dat het bolsjewistisch Commu*
nisme naar niets minder streeft dan naar
de dictatuur van het proletariaat, welke niet
anders dan in stroomen bloeds kan worden
gevestigd en gehandhaafd? Zelfs de meest
elementaire vrijheden des volks doodt het
communisme; het is een terreur*stelsel bij
uitnemendheid, dat om zoogenaamd het ka*
pltalisme kapot te maken de maatschappij tot
een gevangenis maakt en de economie tot
een staatsmachlne. Het Communisme maakt
evenals het fascisme van de staatsburgers
staatsslaven en is dus evenzveer de
antipode der democratie.
Het socialisme en de democratie.
Als men de soclaal*democratische pers
leest, zou men meenen, dat er geen grooter
en fanatieker verdedigers van de democratie
zijn dan de socialisten. Tot in hun naam
prijken ze met dit woord. Waren ze vroe*
ger zoo eerlijk te zeggen, dat de democratie
voor hen alleen het middel was om te ko*
men' tot de socialistische maatschappljvorm,
thans is zij volgens hun bieweren ook' het
doel hunner actie, m.a.w. de democratische
staatsvorm Is hun staatkundig ideaal. In de
gesocialiseerde raaatschapplij en in de soci*
allstlsche staat zal dus de democratie d.i.
de verdraagzaamheid tegenover andersden*
kenden richtsnoer zijn!
Wanneer wij echter de socialistische prac*
tijk in oogenschouw nemen, dan blijkt, dat
,reeds nu die democratische levenshouding
den socialisten veelal slecht afgaat, zoodat
dit niet veel goeds belooft voor de positie
der minderheden in een socialistisch geregeer
de staat. Men zie naar het door een rood
Volksfront geregeerde Frankrijk. Daar
heerscht een ware terreur der roode vak*
bonden over allen, die niet denken als zij.
Daar maken de roode vakvereenigingsleiders
het eco.nomlsche leven tot een chaos en zijn
ze zoo democratisch, dat ze zelfs het eigen*
domsrecht niet ontzien. En nog pas vertelde
op een in ons land gehouden conferentie
een Deen, die de Christelijke beginselen was
toegedaan, dat in zijn door socialisten gere*
geerd land de roode democratie zóó wordt
toegepast, dat de Christelijke georganiseer*
den buiten de rijkswerkloosheidsregeling
met de vakbonden worden gesloten, alles
om temeer het monopolie der roode organi*
saties te vestigen en te verstevigen. Het soci*'
'alisme is dan ook in wezen nief democra*
tisch; het staats* en maatschapplj*ideaal van
Marx is slechts met dwang te verwezenlijken
Het Roomsch^Katholicisme en de democratie.
Maar de Roomschen dan? Zijn zij niet
geweldig democratisch en wedijveren ze niet
met de rooden in zuiverheid en \;raad
van democraten? Het is er verre vandaan.
Ook het Roomsch*Katholicisme is in zjjn
diepste wezen niet vrij van dictatoriale al*
lures. Men zie naar Oostenrijk, waar een
Roomsche dictatuur sedert een aantal jaren
We geestdrift van alle Roomsdien op'wekt.
Het is een dictatuur op pauselijke grond*
slag: Quadragesimo Anno Is de basis. En in
Portugal lijkt het er ook veel op. En wat
èal Spanje te zien( geven als Franco wint?
Een dictatuur van generaals en bisschoppen.
Eigenlijk is de heele inrichting der Room*
sche kerk fascistisch*dlctatorlaal en is de
pauselijke hiërarchie op hetzelfde stelsel
gebaseerd als het fascisme, n.I. op de on*
mondigheid der groote masse.
Zoo is noch van het socialisme, noch van
!het Katholicisme te vefwadhten, Idat ze
ruggegraat zullen toonen tegenover de die*
tatuur. De ware Calvinistische democratie
zal op zlchzelve zijn aangewezen in de
handhaving onzer aloude historische volks*
rechten.
Het kraakt in de N.SuB.
In de N.S.B, botert het niet. Bedankjes
en royementen zijn aan de orde van den
dag. Dat alles wijst er op dat de zaak ver*
loopt.
Nu dat beTiöèft ook niet te verwonderen.
Dte N.S.B. is een on^Nederlandsche bewe*
ging. In strijd met onze volksaard en histo*
rle. In wezen een revolutionnalre partij. Die
leven wil en het land besturen wil zonder
en bulten 's Heeren Woord. Het Woord
des Heeren verwerpt als maatstaf voor het
regeeringsbeleld. Dat is in wezen revolution*,
nair.
Hoe men zich ook noemt en 'welke partij*
en men ook aantreft als men niet 's
Heeren Woord en Wet aanlegt als de maat*
staf voor het staatkundige leven dan is men
revolutlonnair.
Revolutie Is de verwerping van Gods
Woord.
En daarmee zijn alle partijen, hoe ook
geschakeerd, van links, één in de verwers
ping van Gods Woord als grondslag voor
het regeeringsbeleid.
En dat is ook de grondslag van de N.
S.B. f
Men doet het ook daar zonder en bui»
ten Gods Woord.
Ja men plaatst zich zelfs boven Gods
Woord.
Daarom is de N.S.B, zoo verwerpelijk.
Niet omdat ze dit wil of dat wil, maar om*-
dat ze met Gods Getuigenis niet rekent.
Omdat alles buigen moet voor één
mensch. Voor de mensch, waarvan Gods
Woord ons leert „Wat is in hem te achten?"
Voor de zondige, verdorven wil van een
in wezen dwaas schepsel moet de Godde*
lijke Openbaring wijken. D'e mensch heer
en meester dat beteekent tirannie.
N.S.B, beteekent tirannie. En tirannie
zegt ellende en onnoembaar leed en ver*
driet. Daarom verheugt ons de teruggang
van de N.S.B. Niet om de personen, maar
om de verbreking van het anti*bijbelsch be*
glnsel.
Een onderhoud met een gefrofien kwee<
ker. Eenige middelen die tot verbe=
tering zouden leiden.
De mosseliers te Bruinisse verkeeren In
nood.
Weken en maanden liggen circa vijf en
dertig mosselschippers aan den kant, zon*
der één mossel te kunnen afleveren. Streng
wordt de hand gehouden aan de minimum*
maat der mosselen; er zijn er die slechts
een nagelschrap te kort zijn en daardoor
niet in aanmerking komen om te leveren.
Wij hebben een onderhoud gehad met
een der getroffen kleine kweekers waarbij
wij inzonderheid vroegen of het C.V.K.
het Centraal Verkoopkantoor niet eenlgszlns
de nood zou weten te lenigen.
Deze kweeker, vergrijsd in het mosselvak,
deelde ons mede, dat een paar jaar geleden
het Centraal Verkoopkantoor werd opge*
richt. Deze instelling werd zeer toegejuicht,
daar er nu een eind zou komen aan de
doodende concurrentie. De mosselen lm*
mers, werden verkocht voor prijzen, waaruit
voor velen zelfs de exploitatiekosten niet
konden worden betaald. Dit waren inzonder
de minst kapitaalkrachtigen, de kleine kwee*
kers.
Het met medewerking van de Regeering
in 't leven geroepen CV.K. werkte dan ook
uitstekend. Het vischgewicht was bepaald
op 14 Kg. en veel mosselen, jCalhoewel
dat jaar de natuur den handel niet mee«\
werkte, en de mosselen niet al te best van
visch waren) konden worden afgeleverd,
zoodat bijna alle kweekers waren voldaan.
De leiding der Centrale Verkoop*vereen.
berustte echter in handen van eenige groote
kweekers, wat helaas tengevolge had, dat
er gedurig veranderingen plaats hadden,
zoowel in berekening vaa het kwantum der
te leveren hoeveelheden, als in de tarra,
het vischgewicht en ook telkens verandering
in de prijs. Voor de kleine kweekers Inzon*'
derheid waren deze veranderingen funest,
want ze konden dan aan het een, dat aan
het andere niet voldoen. De voorwaarden
waren steeds in het belang der groote kwee^,
kers en mocht het al eens zijn, dat ook
hun belangen spaak liepen, werden de voor*
waarden direct In hun voordeel veranderd.
Wat deed nu het Centraal Verkoopkan*
toor, opgericht om de kleine kweekers te
helpen? Niets! Door de maatregelen van
het Centraal Verkoopkantoor, aldus onze
zegsman, is de kleine kweeker aan handen
en voeten gebonden, en totaal van de markt
verdwenen.
Vóór de oprichting van het C.V.K. was
er wel een doodende concurrentie, tóch
kwamen de visschers toen met een klein
weekloon thuis. Nu komt er geen cent bin*
nen en zijn er, die leven bij de gratie van
de neringdoenden, zonder uitzicht op ver*
effenlng.
Het noodgeschrei der kleine kweekers
wordt "gedurig te Bergen op Zoom en in
'.Den Haas gehoord, men schlijbt er niet de
minste aandacht aan te schenken. En in*
tusschen verstrijkt het sfiizoen.
Niet alleen het belang der groote, maar
zéker ook dat Ser kleine kweekers moest
worden behartigd.
Vóór de oprichting van het C.V.K. wer*
den de mosselen verhandeld voor f 0.80
f 1.35 per ton met de oprichting stegen
de prijzen direct tot f 1.60f2.00 en hooger.
Allen profiteerden daarvan. Nu is dat an*
ders en halen alleen de groote kweekers de
bult weg en de kleintjes hebben niets. Daar
komt bij, dat die duizenden tonnen mos*
sels naar Antwerpen of Brussel worden ver*
varen, waarvoor respectievelijk 40 en 80
cent vracht wordt betaald. Een grootte kwee*
ker te Yerseke ontving behalve f30.000
besomming van zijn product nog f9000.
aan vracht. Tal van kleine visschers zouden
zijn geholpen, aldus onze zegsman, indien
het zoo werd geregeld, dat behoeftige kweeil
kers die mosselen te vracht konden verva*
ren. De kweeker die in staat is gesteld voor
f 30.000 mosselen af te leveren, mag toch
'al tevreden zijn.
Een andere uitkomst zou zijn indien
het C.V.K. uitkeering deed aan behoeftige
visschers, uit het z.g. kweekersfonds. Dit
kweekersfonds bevat gelden, ontvangen bo*
ven de uitkeering, die zoo even is ge*
noemd, eigen geld van alle kweekers teza*
men. Nam men, aldus onze zegsman, deze
twee middelen ter Hand, zouden bulten
Rljkssteun om de getroffen visschers, een
heel eind zijn geholpen."
Tot zoover het onderhoud.
De lezer weet, dat verleden week in den
gemeenteraad de nood van dezen tak van
bedrijf ter berde is gebracht. In dit nummer
vindt men een verslag van een vergadering
der visschers, onder leiding van de heer E.
Sterk uit Yerseke, waarin' voorstellen weiy
den aangenomen om zoo mogelijk van on*
der den druk uit te komen.
Het is te hopen dat de autoriteiten zul*
len inzien, dat er noodzakelijk iets gedaan
moet worden, wil de mosselvisscherlj te
Bruinisse niet totaal te gronde gaan.
Vorige week Vrijdag heeft de Raad der
gemeente Middelharnis vergaderd. Op ver*
zoek van zes leden was deze vergadering
belegd, aangezien deze leden het noodig
oordeelden, dat over de werkverschaffing
in het openbaar werd gesproken.
Veel is er reeds over gehandeld op de
kaai en op de straat, alsmede in het stem*
pellokaal, ja zelfs vernamen wij dat een
speciale werkloozen vergadering was ge*
houden.
Een officieele instantie sprak echter niet,
en daarom was het hoognoodlg dat dit
gebeurde.
Toen de Raad B. en W. machtigde de
steun stop te zetten en de werkloozen aan
de werkverschaffing te doen deelnemen, was
hij zich welbewust van de moeilijkheden
welke daaraan verbonden waren.
Die steun is in ons dorp niet hoog en
wanneer nu de menschen nog minder zou*
den gaan verdienen dan zou het loon
beslist ontoereikend zijn om rond te komen.
Niet iedereen is bij machte grondwerk
te verrichten. Zooveel menschen, ook zoo*
veel karakters.
Het groote bezwaar bij werkverschaffing
is, dat ledereen ongeacht zijn vak, tewerk
wordt gesteld, en velen dus werk moeten
verrichten dat zij nooit hebben gedaan.
Een juiste indeeling en met een goeden
wil is echter veel te bereiken.
Wat is nu gebleken?
a. Dat er menschen zijn tewerk gesteld
die daarvoor lichamelijk oiigeschikt
waren. Deze zijn intusschen weer in
den steun opgenomen.
b. Dat aan de ongeschoolde arbeiders
een trainingstoeslag is gegeven, ja dat
zelfs het Polderbestuur deze toeslag
langer heeft verleend dan uit den
Haa'g was toegestaan..
c. Dat aan gerechtvaardigde klachten zoo*
veel mogelijk wordt tegemoet geko*
men.
De raadsvergadering heeft in deze ver*
helderend gewerkt. i i
Wat wij echter wel betreuren is dit, dat
B. en W. als college, niet krachtiger de zaak
aanpakken.
Als personen mogen zij gedaan hebben
wat zij kunnen, maar als College lijkt de
houding naar bulten mat slap.
Bij den overgang van steun naar werk*
verschafflnj; kon iedereen rekenen op be*
zwaren en moeilijkheden.
B. en W. a 1 s c o 1 e g e hadden de eerste
dagen of weken zich regelmatig in verbin*
ding moeten stellen niet alleen met het Pol*
derbestuur, en den uitvoerder, maar ook met
de arbeiders.
Een zeer nauw contact, neemt zeer veel
ontevredenheid weg, en doet alleen concrete
feiten overblijven. i
Dat het ledereen naar den zin gemaakt
kan worden is buitengesloten maar wanneer
een arbeider een goed oor ontvangt )Én
overtuigd is, dat aan zijn positie gedaan
wordt, wat mogelijk is, dan zijn er geluk*
klg nog vele goede elementen onder, waar*
mede zelfs veel bereikt kan worden.
Wliji hopen in het belang der .arbeidersj
dat de werkverschaffing over de grootste bte*
zwaren heen mag zïjta, doclh indienl .niet,
dan hopen wïj dat B. en, W. als College,
meer de gelegenheid zal openen dat de
klachten b'ó hun gebracht kunnen worden,
opdat de bezwaren ter bfevoegder plaats
worden kenbaar gemaakt, besprofen en zoo
mogelijk ook qpgelost, in het bfelarig! zoo*
wel van het Polderbestuur als de werk*
loozen. f
Het is te hojien dat zoo'n mooi werk*
object niet wordt vergald door oinaange*
name ongeregeldheden len dat kan, als er
'sssgderiijdsch een nauw contact en samen*
werking bestaat. I
'fcZOU ZOO ZEGGEN.
I.
Men moet maa. boffeni.
Maa.' ook zou 'k zoo! feteggen men Ttan
todi ipech hebben!
Aan Weideuitdrukkingen dadht 'ik aan
het begin van dezej maarid.
De staalproduötie is geweWgi .gels'tfelglem
In sommige laniden wel met 50 o/o. Er komen
dus ook veel afvalproducten, wiaarvan men
de bekende f'osforzuurmiest het slakkenmeel
maalt. Veel aanbod maakt lage pilijMn. En
daar houdt de boer en de tuinder van. Dat
is te begrijipen. De oorlog w'ant die
is vriji zeker voor een goed deel de oorzaak
van de verhoogde staal productie komt
hier de land* en tuinbouwer te hulp.
Men moet maar bbffeai!
Maar ee.n a,nder product, dat ooikf in de
Jo&forzuurbehnefte van de bbdem kan voor*
zien, het superfosfaat, ondervindt de na*
righeid van den oorlog. En van de depiecii*
atle van den gulden. De gronfJstoflen moe*
ten alle uit het buitenlamd l^omen. Do
inikóoppi'ijs der grondstoffen is natuurlijk
indertijd met de depreciatie van de gulden
al sterk verhoogd. En alsof dati ,nog niet
genoeg was, is het 'p'yriet, een van de noad*
zakelijke grondstoffen, 'dat va'nuit Spanje
komt, niet te krijgen in ons! land. Want
Franüoi wil het alleen maar leveren ajan die
landen, welke z'ij'n regeering erkennen. En
'dat idoec onze regeering nog niet.
Men moet maar pedh beblbfen!.
Voor de gebruikers is het niietl zoo erg.
Ze kui;nen zich heel goed redden met slak<=
keninaal, dat het super biest k'ain vervain*
gen en in vele opzichten nog* extra Voor*
deelen heeft ook. Velen, die vroeger nooit
anders dan su,per gebirulkten, zullen nu wel
overgaan tot slakkienmeel, oordeelt het Cen*
traal*Bureau. Dat zou ik ook ieggenit
Vergadering van de gemeenteraad te
MELISSANT, op Vrijdag 24 Sept. nam.
2.30 uur.
Alle leden aanwezig.
1. Opening.
2. Notulen, welke na lezing worden goed
gekeurd en vastgesteld.
3. Ingekomen stukken o.a.:
A. Van' Ged. Stalen goedgekeurd verorde*
ning Vleeschkeurlngsdienst.
B. Idem verord. heffing fondsbelasting.
C. Jaarverslag Electrlciteltsbedrijf te
Dordrecht.
D. Jaarverslag van de Keuringsdienst van
waren te Dordrecht.
E. Een brief van de Commissaris der
Koningin betreffende de polltievakcursus.
De VOORZ.: Ik heb er met Vos over ge*
sproken en die is niet genegen ler aan
mee te betalen.
De Commissaris dringt er op aan en ik
zou daarom de Raad in overweging willen
geven maar qver die f 11.25 heen te stap*
pen en het nu definitief af te werken.
;De cursus' begiat begin October. Dirks*
land en Herkingen doen er aan mee, laat
Melissant nu niet achterblijven.
Laten de heeren het dan doen voor mijn
plezier.
De heer VOGELAAR: Ja, de eene dienst
is de andere waard.
HOOFDARTIKEL: De democratie in ver«
drukking.
De werkverschaffing te Middelharnis.
In de N.S.B. kraakt het!
Actie onder de in nood vetkeerende mosseb
visschers te Bruinisse.
Gemeenteraad te Tholen, Melissant en Mid»
delharnis.
Een artikel over „Mond» en Klauwzeer.''
{2e Blad.)
Officieele Crisispublicaties.
Markts en Veilingberichten.
Gemengd Nieuws: Meisje in wachtlokaal
te Naarden doodgeschoten.
Weesmeisje te Middelharnis vari"trap'dood*
gevallen.
