m^&mm^'
ChDWEEKBLADÖpGED.GROn[)&lAG wÖQÖlZyD-HOLLIriZEElJWiCH^ EILAHDEn
N.V. UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „EILANDEN-NIEÜWS"
AKKERTJES
Buitenland
EERSTE BLAD
STICHTELIJKE
OVERDENKING
9e Jaargang
ZATERDAG 10 JULI 1937
No. 852
Uit het Kijkvenster
Muziek
Bij zomerkleeding
'n Barstende Hoofdpijn
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" 18e JAARGANG
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De groote daden Gods
die U kwelt en belet te werken?
Neem een "AKKERTJE" en binnen
een kwartier voelt Ge de hoofdpijn
wegtrekken, als mist voor de zon.
Heb steedji AKKER-CACHETS in
huis. Vannacht kunnen ze te pas
komen bij Hoofdpijn, Kiespijn, Ze
nuwpijn, Spieraiin of gevatte kou I
T^ecMamfe^ Smaakloos ouwef'-omhulse! ofB^
Product 't poeder. Ge proeft daardoor
- - niets. Ze glijden naar binnen.]
Per 12 St. 52 et. Zakdoosje 20 ctt'
iiAnDEn-niEuws
Advertentieprijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst»
aanvragen en aanbiedingen van 16 regels 80 et.; Boek'aanö
kondiging 10 cent per regel Contracten belangrijk lager.
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelhamis Prins Hendrikstr. 122 G Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17.
Abonnementsprijs 85 cent per 3 maanden b§ vooruitbefaliiig.
Verschünt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent Buitenland 8 gulden per jaar
Groote dingen heeft aan mij gedaan
Hij die machtig is en heilig is Zijn
naam.
Luicas 1 49.
Groote blijdschap verkondigt de engel
aan de herders in de velden van ES^^atha
De hemelsche heirsdhajcen dalen neder
en in den Kerstnaiclit ruï^c^t het Engelen*
lied over Beïhlehems velden.
En zij, die de groote 'daden Gods mogen
verstaan, heffen voor, in en na den Keirs^ts
n,a(dlit den loifzang aaji.
Elisabeöis hart springt op van blïj'd*»
sdhap in de begroeting van dé moeder des
Heeren.
Als Zacharias' tong wordt losgemaakt,
mag ihij zingen van de innerljjfee beweging
gen van Goids barmhartigheid.
Maria, de moeder des Heeren heft haar
lofzang aan: Miij'ne ziel maakt groot den
Heere en mijn geest verheugt ivki in God
mijnen Zaligmaker.
De herders keeren lovende en prijztende
God van de kribbe naar hun kudde terug.
De oude Simeon zingt in dem tempel met
het Christuskind in zijn armen: Mijne
oogen hebben uwe zaïligheid gezien..
Het komt er voor een ieder onzer op aan
te keren kennen de groote daden Gods in
den Kerstnacht geopenbaard.
Groote dingen heeft aan mij gedaan Hij
die machtig is en heilig is Zijki naam
zingt Maria.
De Heere zocht haar op.
Maria was een konfeigstelg. Zij' stamde
uit het eens zooi doorluchtige huis van Da^s
vid.
Hoe groot was de eer, de maicht, de rijb»
dom van dat koningshutó in de dagen van
David en Salomo.
Maar ach het was geworden een gropite
ontluistering.
Alle macht is ondergegaan. Herodes, de
Edojniet, een afstammeling van Ezau zat
op Davids troon;
Alle rijkdom is vergaan. Maria behoorde
tot de armsten des volks.
AUe eer is verloren. Wie noodde Maria
bij haar komst in Bethlehem?
Er was voor haar zelfs geen plaats in
de herberg.
Alles, alles was verloren vanwege de .i<xaf
de en de ongereöhtigheid van dat huis van
David..
Zullen -ïvij ooit iets verstaian van die groo;»
te dingen, waarvan Maria zingt, zoo zullen
wij aUereersL in haar, die arme en berooide
ons beeld moeten leeren zien.
Wij zijn in Adam van een hooge, zeer
hooge afkomst.
De brieven van adeldom djin den mensch
eenmaal uitgereikt in den staat der redht;»
heid.
In het dragen van het beeld Gods, in het
genieten van de gunst en de gemeemsdhap
G9.ds was de mensdh eenmaal met groo*
tere eer en heerlijkheid bekleed dan ooit
Salomo in al z^n aardsdhe heerlijkheid.
Maai ach die eer, macjit, rijkdom, alles
is verloren in den zondeval.
De vorst der duisternis regeert in ons
hart. Wij zijn het beeld Gods kwijt en dra^
gen hec beeld van den leugenaar.
De gevallen mensch waant evenwel rijk
en verrijkt te djn en meent geens dings ge<>
brek te hebben.
Hoe vreeselijk, zoo wij nog in het bezi»
zijn van onzen vermeenden rijkdom.. Rijt»
fcen toch zendt de Heere ledig heen.
Het was bij Ma-ia één ontluistering. Ze
had alles verloren.
Zulk een worden wij is eigen oog door
den Heiligen Geest overtuigd van zonden
gerechtigheid en oordeel. Dajn wordt een
zondaar in*^ en uitwendig vernederd. Al
zijn gewaande schoonheid vergaat. Hij
wordt in eigen oog wat hij is, arm, ellen*
dig, naakt, jammerlijk. Hij! leert zich
schuldenaar kennen en bukken voor den
hoogen God. Het wordt aan rijne zijde bui*
ten hope.
De Heere zocht Maria op in haar jam*
merstaat, zond den engel Gabriel met
de boodschap: „Wees gegroet, gij bege*
nadigde; de Heere is met u;, gij zijt geze*
gend onder de vrouwen. Gij' hebt genade
bij God gevonden."
't Was enkel vrije genade, dat de Heerei
naar zulk een wilde omzien.
't Zijn de innerlijke bewegingen van
Gods barmhartigheid, waarmede de Heere
haar bezocht heeft, de Opgang uit de
hoogte.
Haar ziel maakt groot den Heere, om*
dat Hij de nederigheid Zijner dienstmaagd
heeft aangezien.
De Heere ziet om naar huet verachte, het
in zidhzelf verlorene..
Alzoo zegt de Heere, de Verlosser Israels
tot de verachte ziel, tot diien aan wien het
volk een gruwel heeft: De Heiilige Israels
heeft u verkoren.
Aan dezulken bevestigt de Heere Zijn.
woord: Op dezen zal Ik zien, op den arme
en verslagene van geest en die voor Mijn
woord beeft..
't Is vrije gunst, die,eeuwig Hem bewoog.
Os. L.
1 (Wordt vervolgd).
Vaicamti*. De scholen gesloten.
Publius en de vaijantje. Paulus
len de va,:antie, De oude jufc
feoMW ft£gieï|eisd.
Als de JuUmaand gekomen is, rijst in veler
gedachten de herinnering oip aan vacanijie.j
aan onderbreking van den dagehjkschen ar*
beid, die Weer een jaar dag in dag u^it ijs
verricht.
't Is waar, niet allen denken aan vacan*
tie. Allereerst zijn daar de duizenden in
de stad en honderden ten plattelande, die
sedert een, twee of mieer jaren geen geré*
gelden arbeid konden vinden. Hun leed is
al dien tijd groot geweest maar 'tis of hun
toestand te meer schrijnt., nu er om hen
heen velen aan 't werk zijn gekomen... Ook
zijn daar de boeren en hun knedhts, de
boerinnen en de meiden, die juist in den
zomer met verdubbelden ij!ver moeten aan*
pakken. Hun vacantie als die bestaat, valt
meest in den winter. Maar naar vaoantiege*
neujgten moeten we niet bij den landman
informeeren, want het wil er bij hem maar
slecht in, dat zoovelen 3, 4 of 6 weken van
hun werk aflaten. Met dat al, wie gedurende
een jaar ingespannen geestesarbeid heeft ver*
richt, kan door enkele weken van ondeir*
breking van dien dagelij'ksdhen sleur wel
eens verkwikt worden.
De scholen hebben van oudsher ©en flinke
zömervacantie gehouden. Voor de kinderen
is dat goed ter versterking van hun gezond*
heid, maar niet minder voor de onderwijzers
en de juffrouwen, die weer eens op verfhaal
moeten komen. Het wordt de meesters en
sdhooljuffrouwen wel eens misgund, dJe va*
icantie in winter en zomer. Want moeder
vindt het ZOOI heerlijk als de lastpostjes
den dag op school doorbrengen; rij' zijn
er goed verzorgd en, dat komt er ook nog
bij, zij leeren er tevens allerlei nuttigs! Mis*
s!ciüen mag ik die ouders, die nu weer met
Schrik tegen de vacantie oprien len niet be*
grijpen, waar dat nu goed voor is, eens
herinneren, aan wat meermalen in den
loop des jaars hun mond ontsnaptn.ll
idit: „Kind, kind, Wat ben je toich woelig,
hoie houdt de meester of juffrouw het tocïx
uit xa.it zoo'n klas vol kinderen, 't zou
mijn vak niet kunnen wezen." Welnu, dan
mag de school wel eens gesloten worden^,
opdat de ras^t^ïs en juffrouwen daarna
weer met nieuwen moed de beweegüjfce scha^
re kinderen ontvangen. En dat het uw vak
niet zoiu wezen, daar kan de Waaimemep
goed inkomen. Als u of ik voor de klas
moesten gaan staan Eep het verkeerd af.
Wat zoiuden de kinderen er onder lijden.
Er zou een groot strafregister en een regen
van oorvegen van komen. Met tot gevolg
weerbarstige kinderen en klagende ouders.
Maar ter zake. De vacanties verkrijigen
steeds meer burgerrecht., 't Was vroeger an*
ders. Men werkte toen bijn|a een geheel
jaar door. Wellicht dat ook ons zenuwge*
stel zwakker is dan dat van onze ouders.
Bijzonder de stedeling ,^drijft op zijn zenu:»
wen" en zoekt dan buiten het stadsgewoel
Weer zïjin evenwicht terug.. Al krijgt ge
van sommige menschen ook den indruk, dat
zij het zich in de vacanije nog drukker
maken dan wanneer zij aan hun dageUjksch
werk zijn.
Ook de dominé's heWben behoefte den!
pastoralen arbeid eens even te onderbreken
Ik las van hen, dat zij een landhuis hebben
doen inrichten, dat hen kan herbergen. Het
kreeg den naam Publius, ontleend aan Han*
delingen 28, waar Publius Paulus ontving op
zlijkie landhoeven op het eiland Milete of
Malta. Zoo is dan het vacantieoord nog bij*
belsch ook, en dat maakt hejt te aangenaf*
mer. Zij het ook, dat Paulus niet bepaald
met vrij*af was, toen hij op Milete arri*
veerde. Zijn dierbaar dienstwerk is ook daar
doorgegaan, zoo gij lezen kunt. Er moeten
daar, naar ik geloof, „banden" gevallen zijii.
Bij het vertrek hebben de bewoners Paulus
en zijn metgezellen dan oiok vant al wat
noodig was verzorgd. Als wiji zóó met va*
cantie zijn geweest, dan is er bij thuiskomst
nog wat degelijks te vermelden. Maar wie
durft zich bij dezen evengeliedienaar verge*
lijken; bij den machtigen'PaulusBij dien
raadselvoïlen Paulus? Als ik zwak ben, dan
ben ik madhtig.. Kradhtig van redenen en
toich: „ik, ellendig mensch!" Neen, vacantie
hielden de Apostelen er nifet op na. Wel
hebben zij' naar rust verlangd, jiaar 't einde
van den krijg. In de beste dagen huns Ie*
vens en somtijds in 't geval der verdrukking
is de begeerte om ontbonden en met Chris*
tus te wezen, sterk opgewaakt!
Uit de beslommeringen dezes aardSchen
levens is weder een oude juffrouw heenge*
gaan. Vierentachtig jaren heeft zij volge*;
maakt in arbeid en in gebeden voor zitlh*
zielf, hare kinderen en Gods kerk op' aarde.
Nu was haar vacantie nog onverwacht aan*
gebroken. Zij rust van haren arbeid en hare
werken volgen haar. De vele vrienden en
vriendinnen, die zij ziich verworven had,
zijn opgekomen om haar te geleiden naar
hare rustplaats. Daar gaan zij achter de baar,
die ouden, die n^g in den w'ijngaard zijö..
Hodie mi|hi, eras - tibi, heëèn ik, morgen
gij, zoo staat er op het hek van het kerkhof.
Ben ppsdhrift, dat menigeen met huivering
vervult. In deze begrafenisgangers sdhijnt
echter een getemperde droefheid en eén gé*
matigde blijdschap te heersdien.. Bij de groe*
ve zingen zij althans van de hope der op*
standing en, wedergekeerd, spreken zij van
de verwachting ook eens tot die hemelsdhö
bruiloft opgeroepen te zullen worden. Dan
wordt al wat ten deele is teniet gedaan; daar
zullen zij God zien, van aangezicht tot aan*
gezicht. Dus worden de vrienidschapsbamden
maar voor korten tijd geslaakt.. Wél hem,i
die er toe geraken mag!
Heb je ooit zooiets gehoord? zoo vroeg
mij iemand. Zij schijnen behagen te hébben
om dood te gaan. Inderdaad, het Vader*
huis met zijin vele woningen kan trekken;
voor de rechtgeaarde kinderen is dat niet
vreemd. Maar de diensttijd hier moet eerst
worden volbracht.
WAARNEMERl
BOTER OP HEI HOOFD.
De fascisten, bij' ons N.S.B, geheeten, ge*
ven vaak scherp af op weelde die ze bij
Overheidsersoneel meenen te bespeuren.
Hun propaganda die ze maken van ge*
vallen van cumulatie en groote tracjtemen*
ten enz. is bebend.
We willen hier uitdrukkelijk verklaren,
dat we het niet opnemen voor hooge tractei»
menten,_ cumulatie e.d We noemen dat mis*
standen. De Overheid beeft te streven naar
zuinigheid, naar soberheid. Inzonderheid in
tijden van nedergang, wanneer offers ge*
bracht moeten worden. Dan dient de Over*
heid voor te gaan alzoo een zedelijke
basis leggend voor soms harde finanicieele
maatregelen. Maar zooals de N.S.B, er zich
op werpt door dergeljjke misstanden uit te
buiten is meer dan erg.
Een spreekwoord zegt: „Wie boter op zijta
hoofd heeft moet nliet in de zon gaap/
loicïpien."
In Duitschland is de heer Goering «en
machthebber van je welste Cumulant in de
hoogste mate.
Hij is onder meer, generaaHuchtvaartmif»
nister, hoofd van de jagerij, eoonomilsiclh
dictator, tijksdagvoorzitter, miiiister*president
van Pruisen, groot aandeelhouder van ver*
sc'hillende particuliere ondernemingen enz.
Z. E. minister Goering gaat op reis. Eenige
dagen doorbrengen in Italië met zijn vrouw.
Om daar te komen maakt hij' gebruik van
een extra*trein bestaande uit drie saloinrijh'
tuigen.
In Nederland reist een minister met een
gereserveerde coupé en H.M. onze Koningin
met één salonrijtuig, meestal aangöhaakt in
een gewone trein. Anders dan in Duitsclh*
land. Bescheidenheid is de N.S.B, in het
bestrijden van misstanden wel aajti te bevelen
vanwege de boter op eigen hoofd
DE PSALMEN.
XXIII.
D|e iwitaHe I.
Evenals de toonreeksen een systeem verte*
genwoiordigen wat aan het hedendaagsch'e
voorafging, en dit, hoewiel zeer veel van
hun oorspronkelijk karakter is verloren ge*
gaan, voortleeft, behalve in bet Gregorif*
aansch ook in onze psalm melodiën, zoo
is het ook met de no,tatiIe, de o^teekening
dezer muziek gesteld. De meeste onzer psalm*
boeken bezitten een weergave van de me*
ladie welke ons vreemd is en die een toe*
lidhting vereischf. Het stukje „muziek*on*
derwijs" voorin de psalmuitgaven wijst wel
de manier aan waarop men de melodi,sc|he
lijn kan volgeni, doich voildoet niet aan,
onze weetgierigheid. Daar dit epistel ons
uitgangspunt zal rijn bij' de besrpeking van
het typische notenbeeld, wordt het hier
in z'n geheel vermeld. We lezen daar: „de
muziekkunst wordt uitgebeeld met A. B. C.
D. E. F. en G. en zou daarmede kusn,ne!H
gezongen worden. Doch men gebruikt in
plaats van die zeven letteren zeven noiten:
Ut*re*mi*fa*sol*la*!ci. Dit is het eerste A.
B. van de zangkunst. Dat van bixiten kun*
nende, ziet men maar de sleutels: deze zijn
drie, van welke fn deze Psalmboeken maar
één gebruikt wordt, te weten, de C.*sleutelj,
staande altijd op de middelsite lijln, en de
noot, op de middelste lijri staande, 'heet
altijd Ut, wanneer er geen b staat, en, een
6 daarbij staande, noemt men die Sol, of
daar de b Istaat, altijd Fa; en dan telt men
op of neer, naar dat de eerste noot staat,
totdat men bij de noot komt.
Allereerst dan over de zeven noten: Ut*
re*mi*fa*sol*la^siL
Aan den beroemden monnik uit de mid*
deleeuwen Guido van A.rezzo geheeten, geb.
on,^. 995 en gestorven omstreeks 1050 heeft
de toonkunst buitengewoon veel te danken.
En ook in verband met ons onderwerp zal
zijh naam nog versdheidene malen genoemd
Worden. Hij was'de eerste die om de sol*
misatie (to,on treffen) te bevorderen een aan*
tal namen vaststelde die nog heden worden
gebruikt. Guido, ontleende deze aan een
'hymne, gewijd aan de heilige Johannis waar*
in 'de zangers smeeken om voor sdhoirheiLd
bewaard te worden: Ut queant laxis Reso*
nare fibris mira gestorum Famli tuuorum.
Solve polluti Labii reatum Sancte Joannes.
(Opdat Uw dienaren uit volle borst met
losse stembanden) Uw wonderdaden kunnen
bezingen, neem de zondesdhuld van hun
bezoedelde lippen weg, Heilige Joannes.)
Aanvankelijk waren dus zes tonen benoemd,
na -eenige tijd is ook no. zeven, de si erbij
gekomen. Hierop komen wij nog terug. Ten
fjehoeve van de welluidendheild is het u|t
later vervangen door do.
Het notenschrift dat wij thans gebruiken
heeft in de loop der eeuwen in ontwikkeling
gelijke tred gehouden met de toonkunst en
heeft verschillende gedaanteverwisselingen on
dergaan. Maar het duufdde lang eer men:
de juiste hoogte en duur Idfer nolifeli, kon
aangeven. Het weergeven van een steeds te
ciorrigeeren hoogte was een probleem wat
Guido heeft opgelost: De notenbalk ont*
stond, aanvankelijk bestaande uit één roode
en drie in 't perkament gekraste lijhelnt
vier in 't geheel dus, welke, hoewieil at'en
zwart, nog heden bij 't Gregoriaansch wordt
gebruikt. Naderhandis de notenbalk tot
vijf lijnen uitgebreid, welke combinatie ook
in on2e psalmboeken voorkomt. Over de
notenvormen in verband met hun tijdsduur
zal nader geschreven worden. We zijiri nu
genaderd tot de zinsnede in het „muziek*
onderwijs" welke luidt: „Dat van buiten ken
nende, ziet men naar de sleutels." Om een
oriëntatie punt te verkrijigen op de balfc
Sdhrijft men voor aan de lijnen een „sleutel"
een teeken dus dat ons een vingerWiJz^g
is naar de bepaling van de notennamen. De
sleutel is de vervormïng van een ttetteri,
zooals b.v. gebeurd is met 'de g*f en c. VoiOir
ons is het van belang wtfike bleteekepïs
de 'c*sleutel voor de notatie onzjer piSalm*
wijien is, en hoe uit een chaos van versdhil*
lende csleutels een vereenvoudiging tot één
is tot stand gekomen.
F. A. BERNARD.
behoort een mooie bruine huid. Dat staat
sportief en charmant Uw eelaat. hals en armen
worden snel écht bruin, indien Udeze bij fietS'
tochten en bij verblijf in de zon. Inwrijft met
AMlLDA Eonnebruinc'ême Deze beschermt
U tevens volkomen tegen vervellen en de
zoo pijnliike zonnebrand.
Flacon 90 et. Tube 60 et. Doos 50 en 25 et.
Volgers recept van Apotheker Dumont
Veel bijzonders valt er deze wfeek niet te
vermelden.
De spanning tusschen
Ruslanld
en Japan is sterk verminderd, omteden Rus*
land, gelijk eenigszins werd vermoed geen
oorlog met Japan aandurft. De binnenland*
sche toestand is daarvoor van veel te ern*
stigen aard. I
Rusland heeft de bezetting van de eiland*
jes terug geroepen, maar nu wordt ge*
mield, dat Japan ze béz:et heeft.
Nu Rusland zich de mindere toont, wor*
den de Japanneezen stoutmoediger en heb*
ben er opnieuw zich enkele incidenten
voorgedaan.
Soms kan men den indruk niet van zich
afzetten, 'dat de Japanners moéiEjkhedeini
zoeken.
Is het nu met de Russen momenteel vreded.
thans zlijtn ze met de Ghineesche troepen
slaags geraakt. k
Japansche troepen hielden nacJhteKjk oefe*
ningen nabij' het Ghineesche garnizoen, met
het noodlottige gevolg, dat het werkéfijfei*
heid werd. Zelfs het geschut werd in stel*
ling gebracht.
Van Japansche zijÜe wordt gemeld, dat
de Ghineesche afdeelingen zich moesten
terug trekken met aditerlating van
200 dooden
terwijl aan Japansche ztjde 10 mansdhapip*
pen den dood vonden, waaronder 2 ,offi*
eieren.
De vrede was nog niet geteekénd, bij
het afschrij'ven van ons overzicht.
'Ook van het
Spiaanisclhief Ftjanut
valt heel weinig te bbrichten.
Aan het Baskische front zlij!n dé troepen
van Franco, bezig in het veroverde gebied
ae wegen te herstellen. Gestadig ruldcefn
zij voorw^aarts en ontmoeten zeer weinig
tegenstand. Het schijnt dat de Baskfen zich
geheel op Santander hebben teruggetrokken
en 'deze plaats zoo goed mogelijk zullen ver*
dedigen.
Rondom Madria hebben de regeeringstroe*
pen een bevigen aanval ondernomen op de
nationolisten.
Ten Zuiden van het Exoriaal vielen zij
naar schatting met
25.I0O0' mam
de Rechtsen aan.
Gesteund door veel artillerie, tanks en
vliegtuigen Wisten ziji de line der Rechtsdhc
te forceeren, en te doorbreken.
De Rechtschen ontvingen echter in aller*
ïj'l 'versterkingen waardoor zij! htm. linies
weder wisten te herstellen, en ruim 4000
man der regeeringstroepen van hun hoofd*
macht af te snijden.
De rooden .deden wanhopige pogingen
om' 'de ingesloten troepen weder te béviiji'
'den, doch het is hun nog niet moig6n( ge*
lukken. Getracht zal nu worden,, deze 400(?
man geheel te omsingelen en ze zoodoende
te 'dwingen, zich over te geven.