CI1Q.WEEKDLADÖpGED.GnonD5LAG vöÖRDlZUID-HOLLEnZCEUWiCHE EILAHDEn PRESTO „Eilanden-nieuws" 9e Jaargang WOENSDAG 7 APRIL 1937 No. 826 N.V. Uitgeversmaatschappij «Eilanden-nieuws „De tegenwoordige Schoolstrijd" Het Blad voor Uw Familieberichten OFFICIEELE CRISISPUBLICATIES Brieven uit het Thoolsehe land. N.S.B.-ers verstoren verkiezingsvergadering WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HÉT BLAD „ONZE EILANDEN" - 18e JAARGANG Binnenland VOOR DE SCHOONMAAK werd. Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst- aanvragea en -aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boek-aan- Icondiging 10 c«nt per regel Contracten belangrijk lager *t UITGAVE VAN Gevestigd te Middelharnis - Prins HendriYstr. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17 Abonnements-priji 85 cent per 3 maandan bij vooruitbetaling. Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maai per week. Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar De sdhadelcossi^Uing van We leden diM Tweed* Kamer. Recjfiter over eigen zaak, iiet tractement. „Over d« behandeling in de Tweede Ka* mer, van het aMikel betreffende de schade* Icoss'e'Iing van de leden dier Kamer 25jin we in het geheel niet opgetogen." Zoo sdhrijft de Nieuwe Rotterdamscbe Courant," in het Avondblad van 23 Feb'r. j.l. En het blad vervolgt dan, „Er is met te weinig kradht Oipgek'omen tegen het stKven van s.d. en r.k. om die sdhadeloosstelling, waarvan teredht verlaging was voorgesteld, weer gedeeltelijk op te voeren. We kunnen begrijipen, dat Minister de Wilde, om te red;» den Wat te redden viel, (de grondwetherzie^ ning n.l. Red. E. N.) de concessie heeft' gedaan, dat het bedrag van f 4000 gebracht werd op f4500 (thans f 5000). Maar het had op den weg van de vertegenwoordigers van andere ipartij'en gelegen zidh niet alleen om der btezuinigings wille tegen het streven der radidale elementen in de Kamer te verzetten. (Juist, maar waarom deden de liberalen het dan niet. Red. „E. N.") Aangezien de libferaie commissie voor de grondwetherzienin_g een ondubbelzinnig ge" luid liet hooren, schij'nt het ons aangewezien, dat de libterale senatoren over dit redhter spelen in eigen zaak een hartig woordje laten hooren. De schadeloosstelling van de Tweede Kamerleden, zoo schreef toch die ïiommissie, worde verminderd tot een Mj' de wet te hepalen bedrag, Ihetwielk' de sotri van i 4000 n'et te t'oven mag gaan. Volkomen juist. Hoe wil men aanpassing aan de gewijei zigde omstandigheden voor anderen heplei* ten, als de volksvertegenwoordgigers zidh' zelf meer dan het dublbfele bedrag van voor 1917 Wijven toekennen. (Toen bedroeg de schadeloosstelling f 2000. Red. „E. N.) Tot zoover de N. R. C. Dit liberale orgaan Wij'st oip het drijVen van de socialisten en roomsohen. Inderdaad geen mooi voorbeeld. Voor de meerderjieid van de leden der Tweede Kamer 'schijhit te gelden: „Jullie moeten aanpassen, w'ij niet". Maar de Rotterdamimer moet over haar eigen Kamerleden ook klagen. Immers ze hadden in dezen werkzaam kunnen zijn. Er was een amendement van de Staatkundig Geref. Partijl om het b'edrag der sdhadeloos^ stdUng te bfepalen op f 2500. Maar dit kon niet in behandeling komen. Het was niet voldoende ondersteund. Slechts drie onderi» teekenaren, de leden van die partij', alle anderen, ook de liberalen steunden niet. En mitsdien kon het voorstel der SGP, niet i n behandeling komen. N&B. EN BURGEMEESTERSCHAP. Burgemeester Point ontslagen. Zooals bekend is, vallen Rijksambtenarea CHider de bepalingen van het ambtenaren"" reglement, waarin is vervat da^t zij niet mo»* gen zijn aangesloten bij bepaalde politieke; partijen, waaronder ook de nat. socialistische is begrepen.. Bij sommigen heerlsdhte de meening, dat heeren Burgemeesters daar niet onder vielen, doch thans is komen vast te staan, dat het tegenovergestelde waar is. De Burgemeester van Hillegom kwam voor op de candidatenlijst voor de Tweede Kamer voor de Mussert«beweging, wat in ons land wel eenige verontwaardiging heeft ge»" wekt.'Het is toch een groote tegenstrijdig* heid, dat iemand het ambt van Burgemees* ter bekleedt, dus het wettig gezag heeft te gehoorzamen, en daaAij tegelijk zich aan de bevelen van den „leider" moet onderwer<^ pen, die geenerlei verantwoordelijkheid ge» voelt voor de Staten Generaal. Het is een verblijdend teekem, dat strenge maatregelen tegen dezen Burgemeester zijn genomen. Reeds op 31 Maart j.l.. heeft de minister van Binnenlandsche Zaken, vïa den loco«commissaris der Koningin ïn Zuid«Hol* land. Mr. Pont uitgenoodigd om voor 10 April a.s. zijn ontslag^aanvrage in te dienen. Naar wij thans vernemen is bij Koninklijk Besluit van 3 April, met inga,ng van i4 April, eervol ontslag verleend aan genoem* den Burgemeester. Het is de Regeering dus ernst. Dit aange*. vraagde verhaaste ontslag, heeft vermoedelijk ten oorzaak de publicatiies in „Volk en Vaderland" over dit geval. De BurgemeiesteT[ had een spoedeischende raadsvergadering bijeengeroepen, om daarin een verklaring van zijn houding af te leggen. Het ingrijpen van de Regeering heeft dat nu voorkomen. In een interview met de Telegraaf heeft de Burgemeester gezegd: Met ingang van Zondag 4 April ben ik geen burgemeester van Hillegom mieefr Het is voor de eerste maal, dat het in Nederland gebeurt, dat een Burge» (meester op zoo'n wijze ontslag krijgt. Ik heb geen gelegenheid mx^r, afscheid van den Raad te nemen. Als ambteloos burger kan ik mij slechts nog ten stad* huize vervoegen om mijn besdheiden te gaan halen. Mogelijk rest mij de kans I ergens in een café afscheid van den Raad te nemen.. Op het stadhuis heb ik geen toegang meer als burgemeester." Als men het zoo leest, klinkt het, als de kreet van een martelaar. „Volk en Va*. derland" zal er het hare wfel aan toedoen. Intusschen juichen wij het toe, dat de Re' geering hier niet met zidh liet spotten- Het Overheidsgezag zou anders ondergeschikt 2ijn gemaakt, aan het vermeend gezag van een zich reeds wanenden „Führer." AMBACHTSaCHOOL TE BRIELLE MAGHINISTENOPLEIDÏNG. Blijkens een in dit Mad voork'omeiidel advertentie begint 3 Mei a.s. aan bovenge* noemde school weer een oipleiding tot het voorloopig diploma als madhinist. We ver* wijzen gaarne naar deze opleidingsmogelijki* heid, omdat men na het doorloopen van deae cursus nu eens niet behoeft te vragen: ,Wat nu?" Als zoodanig vormt dit dus wel een zeer groote uitzondering met vele andere bbroepen. Er heerscht n.l. een groot gebrek aan jonge sdheepsmadhinisten, ioodat ie* mand, die geslaagd is voor het voorloopig diploma als machinist ter koopvaardij, bijna oogenblikkelijk emiplooi kan vinden. Allen, die dan ook dit jaar met vrucht de cursjus doorliepen, terwijl ze slaagden voor het diploma, zijn dan ook zonder moeite aan het werk gekomen. Is het dan ook uw bedoeling uw zoon, vooruit te helpen in de maatschapipij' en voelt deze zidh tot dit befoelp aangetrokken, laat hem dan voor dez'e cursus als leerling inschrijven. Waarvan de resultaten zeer gurw stig 'bekend staan. De vereischten zij'n; een diploma als me* taaibewerker, onverschillig welk vak, van een ambachtsschool met 3 jarige dursus en uiterlijk o'p 1 Mei a.s. den 17 jarigen leeftijd. Wanneer U meerdere inlidhtingen wensdht, is de Directeur der school gaarne btereid deze te verstrekken. door ds. C. A- Vreugdenfhil. Wij ontvingen ter recensie een exemiplaar van een 36 bladzijden tellende broohure van ds. Vreugdenhil, de schrijiver van nog enkele andere korte geschriften o^p het ge* bSed van de strijd voor het Chr. Onderwijs. Na „De Strijd blijft", "Waaromi ChristelÜjk Onderwijs" en „Waakzaam blijven", die wij in ons blad ook besiproken hebben, ver*! scheen thans als (propaganda uitgave van de Unie „Een School miet den Bijbel"' bovengenoemde brodhure, w'aarin Mr. Han* gelbroek een voorwoord schreef. Het is een zeer lezenswaardig geschrift, waarin de voorstanders van het Chr. OnderWÏjS worden gewaarschtiwd, niet te denken, dat de schoolstrijd geheel uit is, doch iparaat te blijven tegenover de aanvallen van links. Een zeer groot aantal voorbeelden voert de sdhr^ijver aan om aan te toonen, dat in de ipractijk de palstaanders voor de olpenhare school zich nog steeds niet bij de pacificatie kunnen neerleggen en oip allerlei wijzen het Chr. Onderwiijs btestrijden. Met clij'fers btewijst hij echter, dat de beschuldigingen van duurte etc. niet olp het Chr., doch juist o(p het Openbare OnderWij's van toepassing ïijn. Vele ipamfletten. Waarin de oude, af* gezaagde argumenten tegen de Chr. School worden aangevoerd, bespreekt de sdhr. en stelt er het redht van het Chr. Onderwijs tegenover. Ook wat door diverse s(prekers van „Volkïonderwiijs" op vergaderingen Werd aangevoerd, b.v. te Somimelsdïjk, weer* legt hij) op zakelijke, princilpiëele gronden. En tenslott; w^ijst hij o'p de nieuwe gevaren, die dreigden, n.l. dat van de dictatuurstaa,t^' van de Barthiaansdhe theologie, van de Openbare School met den Bijbel en van eigen Farizeesdhe zelfgenoegzaamheid. Wij kunnen deze brochure van harte aanbevelen aan allen, die diredt of indirect bij het Chr. onderwijs betrokken zijn. Een verdedijings* en proipaganda geschrift tegenover de actie van „Volksonderwïji" was dringend noodig en daarom heeft de schrijver het Chr. Om derwijs wederom' zeer aan zidh verplicht^ Sieunvetgoedinig Erwten en Veldboomen. De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt bekend, dat de steunvergoeding voor groene erwten van de kwaliteitsklasse C, gedenatureerd in het tijdvak van 29 Maart 1937 tot en met 3 April 1937 f 1.40 per 100 kg. zal bedragen. Voor in datzelfde tijdvak gedenatureerde groene erwten van de laagste klasse en andere erwten is de steunvergoeding be* ipaald op f 0.90 'per 100 K.fG. De steunvergoeding voor veldböonen wel* ke volgens de dateering van het dorsdh* briefje in genoemd tijdvak zijn gedorscht, is vastgesteld dp f 1.per 100 K.G. 's Gravenhage 2 April 1937. S' Gravenhage, 1 April 1937. RIJKSBUREAU VOORBEREIDING VOEDSELVOORZIENING IN OORLOGSTIJD!. Naar aanleiding van een door de Com* missie voor de Edonomisdhe verdedigings* voorbereiding biji den Ministerraad ing|e* diend ralpport irizake de voorziening met levensmiddelen heeft de Minister van Land* bouw en Visscherij ingesteld het Rijksbu* reau ter voorbereiding van de voedselvoor* ziening in oorlogstijd. De dan noodzakelijke maatregelen zullen door dit bureau thans reeds worden voor* bereid, zoodat ook Nederland niet achter* blij'ft in het treffen van die maatregelen, welke in ie, en toekamstigen, onverhoöpten oorlog, waarin niiet alleen het leger, dodh ook de burgerbevolking teti volle zal zijh. betrokken, van groot belang zullen blijken te zijn. Dit Bureau staat onder leiding van den Regeeringsdommissatis voor den Akkerbouw^ en de Veehouderij den heer Ir. S. L, Loüwes, terwijl als technisch adviseur zal oiptreden, de leider van de teohnisdhe af* deeling van den Centralen Crisis Controle* dienst, de heer Ir. S. J. E. Rooda. Er zullen drie afdeelingen (uitvoeringsi* organen) worden gevormd, te weten: a. a^deeling granen: onder leiding van den heer Ing. C. C. C. van Stolk, Direct' teur van de Nederlandsche Akkerbouwl« dentrale. b. afdeeling vetten: onder leiding van den heer Dr. Ing. J. B. R. van der Sdhootj .administrateur der afdeeÜng margarine, vet* ten en oliën der Nederlandsche Zuivelden* trale; d. afdeek'ng vleesdh: onder leiding van den heer Mr. Dr. A. van Deth, administra* teur van de Nederlanidscfhe Veehowd'er'ijl* centr.-ile. Het Rijks'öu"eau, waaraan als sectetaris u verbonden de heer Mr. Th. M. Bautzii 15 gevesfjgd L ange Voorhout 11, 'Den'Haag. PRINS BERNHARD IN DEN RAAD VAN STATE. Naar het A.N.P. uit Den Haag verneemt zal op Donderdag a.s. de Raad van Stat* bijeenkomen in buitengewone vergadering, Waarin Prins Bernhard Wien zooals men zidh z'al herinneren in dit College zitting IS verleend als zoodanig zal worden ge»? ïnstalleerd. Deze pledhtigheid zal geschieden door- H. M. de Koningin zjelf. Al wordt de dag van terugkeer stilgie=< houden, moeten Wij' dus aannemen dat het Vorstelijk Paar Donderdag weer in ons land zal gearriveerd ziijn. ONZE MINISTERS TER Sui» KER CONFERENTIE. Met den boottrein van Zaterdagmorgen naar Vlissingen zijn Minister<'President Dt. H. Colijn, die als 'Minister van Koloniën leider is van de Nederlandsdhe delegatie naar de Internationale Suikerdonferenüe te Londen en Mr. Dt. L. M. Deckers, Minis* ter vain Landbouw en Vissdherij, uit Den Haag vertrokken om' zidh via Vlissingen naar Londen te begeven. De Conferentie Wordt Maandag a.s. geofjend. VERMAKELIJK. Jan, de fietsenmaker zoo lezen wij: in het orgaan van den Centralen Bond van Ned. P. T. en T.*ipersoneeI moest voor een ipaar dagen op' reis, juist toen in zijn gezin een blijde gebeurtenis voor de deur stond. Hij sprak met de huisge^ nooten at, dat Zij hem' diredt zouden telegrafeeren als de nieuw^e wereldbur*- ger zijn entree had gedaan. Maar het komt niet te pas, dat ze oip het- telegraafkantoor van het dorp eerder weten wat er aan de hand is dan ik, de vader zelf, vond Jan. Als het dus een meisje is, telegrafeer je maar "damesfiets" en als het een jongen is „heerenfiets". Drie dagen later ontving Jan een tele* gram': „Tandem". TRAP VAN EEN PAAPD. Vrijdagavond 'heeft te O s s de veertien* jarige jongen van Galen een trap ge^ kregen vSn een Ipaard, dat hij voorbij liep,. De jongem'an werd zoo hevig aan heff achterhoofd getroffen, dat hij' bewusteloos tegen de straat sloeg. Onmiddellijk wterd geestelijke en geneeskundige hulp ontboden. ,De getroffene is naar het ziekenhuis over* gebradht. Hij bleek «en zeer ernstige hersen* schudding met schedel'b'reuk te hebben bte* kom.en. Zijn toestand is hopeloos. Van Ko van den Rand aan z'jjn Oom, die in de stad woont en voor het laatst op het eiland geweest is Mj de doop* braak van Strien in 1895. No. 86. 'f I Waarde Oom, Volgens vriend Arjaan 'hebben de aanne* Mers in de bouwvakken ook met groote moeilijkheden te kampen, vooral jn dezen tijd van groote werkloosheid. Op ons eiland Tholen is dat nu niet zoo zeer het geval vanwege het weinige blouwen maar op andere plaatsen moet dat slimmer zijn. Naar ik en vriend Arjaan ook uit uw sdhrijVen hebben begrepen doelde u daar ook o'p. Dat is de kwestie van de beunhazen. Nu 'het woord beunhaz'en is bij ons op Tliolen geen onbekende al wordt het ook anders uitgesproken. U zult u nog wel herinneren van vroeger en zeker als ik het nu schrijf,; dat wij hier op het eiland spreken van „bfeunaaiers". Daar worden dan "mee bedoeld de kleine boertjes, mensdhen die zoo'n paar geme'.en land hebben. Integenstelling van de groote boeren. Dat woord beunhazen kan vriend Arjaan ook niet verklaren, maar hij! zegt, dat het wel een zeer oud woord Is, hetwelk men in den tijd van de gilden ook al gebiruikte. En om nu die beunhazen te weren, richten de ambadhtslieden hun bouw* vafcpatroonsbonden op. Van die beunhazen ondervinden de aannemers veel last. Of die dan goedkooiper kunnen werken? Eigenlijk niet, maar de omstandigheden zijn er naar. £r is een karwei. Aanbesteding zal plaats Rebben. Ben Ipaar werklooze ambachtsluiedhts 'denken er zoo over, „Beter werk al wordt er weinig verdiend, dan voortdurend stem* |jelen." Als ze maar een loontje verdienen gelij'k aan of iets hooger dan het steunbe* drag, dan doen ze dat liever. Ze hebben nooit iets aangenomen. Maar waarom zou* den ze het ook niet probfeeren? Ze doen mee. Hun inschrij'vingssom is uiterst gering. Ze hebben 2co gerekend: beter L-ag betaa!d werk dan geen werk, of naar de steun. Ze calcu^eeren loonen je'ijk aan of iets hooger dan de steunbedragen. Het werk kan ook nog wel meevallen. T)aar kunnen "de geves^^ tigde aannemers niet tegen op. Die moeten hoogere loonen 'betalen aan hun knechts en zitten ook met hun sociale lasten. Met het gevolg, dat de beunhazen het werk' krijgen. Dat kan goed gaan. Maar pok bet tegendeel kan het geval zij'n. Het Werk kan ook tegenvallen. En dan krijlgen de leveran» ders van bouwmaterialen vaak last. De "lioutleverandiers, de steenfabriek kan niet geheel worden bfetaald. Verhaal is niet mo* geKjk. En zoo worden vaak de handelaars in bouwmaterialen de dupe, die hun geld niet binnen wbten te krijlgen. Bij dit eene geval behoeft het niet te blijVen. Bij' een ander karwei worden soms weer andeiiè leveranciers het sladhtoffer. De Concuwen* tie is immers groot genoeg., (Dat iis een geval waar sprake is van bfeunhaaen.. Maar er zijn iook tal van andere gevallen. Die fceunhazsn zijn ©en doorn in het oog van de aannemers en ookv^n 'de hadelaren in bbuWmaferialen. Tegen die beunhazen gaat men zidh weren en er ontstaat een bond of een regeling van b'ouWvakpatroons, erkende handelaren in bouwmaterialen en steenfabrikanten. Een landelijke bond btestaat reeds, maar gewes* telijke bonden, die hun werkingssfeer uit* breiden ontstaan geleidelijk. Hoe kunnen die nu de beunhazen be* strijden? Ze gaan lijsten aanleggen van georgani» seerde patroons en handelaren. Die niet mee willen doen worden op de zoogenaamde zwarte lijst geplaatst. Die patroons worden verplicht hun materialen te betrekken van erkendie handelaren of fabrikanten en om* gekeerd worden deze vetiplidht sledhts aan .erkende patroons te leveren. Bij^ aanbfeste* dingen mag door erkende patroons niet worden ingeschreven zoo er ook niet er* kende pxitroons of ongeorganiseerde pa* troons aan deelnemen. Om een en ander goed te doen werken is een boetestelsel v,astgesteld. Iedereen kan licht begrijipen, dat z'oo'n b'onö. mits de aansluiting vrijwel algemeen is een geducht wapen is tegen de beunha* zen. Maar tegen hen niet alleen. Ook tegen hen, die om welke redenen dan ook' niet wcnschen aan te sluiten en toch als bona* fide patroons aangemerkt mogen worden. Nu oom, voor dit maal genoeg. i Je neef, Ko van de Rand. Hevig tBmuW in OuidsVosme^. Men schrijft aan de „Standaard": In het dorpje Oud*Vosmeer op Tholen heeft een groep N.S.B.*ers, onder leiding van den adj.*gewestelijken commissaris voor Zeeland, den heer Dekker uit Goes, een A.R. Verkiezingsvergadering, waar Ds. Bi. E. J. Bik uit Enkhuizen sprak, verstoord op een wfjiïe, die in h|et \ru,stige dorpj.ei groote consternatie heeft verwekt. De N.S.B.oers, waaronder zich personen uit onderscheiden plaatsen van Zeeland en zelfs uit Rotterdam en Am^sterdam' bevon* ■den, hadden een half uur voor den aanvang van de vergadering der Anti*Revolutionaii!en een bijeenkomst ^gehouden, waar blijkbaar instructies waren gegeven en waren daajtop de stampvolle zaal binnengekomen, gewa* pend met gummistokken. In de zaal was poUtie, die op de hoogte was van de komst van de N.S.B.*ers, onder leiding van den burgemeester, Mr. Verg sluys, aanwezig. Onder de rede van Ds. Bik werd h(et weldra rumoerig in de zaal. Heir|haaldelijk 'interumpeerden N.S.B.pers en zoowel Ds}. Bik als de voorzitter, de heer Öeurloo en de Geref. predikant van Oud*Vosmeer, Ds. Vreugdenhil, moesten hen herhaaldelijk tot de orde roepen. Ten slotte maakten de Nationaal*socialis* ten het zóó bont, dat de politie een hunner lUiit 'de zaal moest verwijderen. Op dat oogenblik stond de adj. gewestelljj». kb commissaris, de heer Dekker uit GoeSj op en eischte op luiden toon, dat proces*, verbaal zou worden opgemaakt, tegen Ds. Bik, wegens beleediging. Burgemeester Versluys weigerde aan de* zen eisch te voldoen. „Hier is niemand bfe* leedigd," zeide hij'. De politie heeft hierop ook den heer Dekker buiten de zaal gezet, dje door een tiental volgelingen onder groot getier weifd gevolgd. Ds. Bik vervolgde zijn rede, en onder diens spreken gingen een aantal N.S.B.'ers lectuur verspreiden in de zaal. Burgemeester Versluys trad hiertegen op, Een N.S.B.'er maakte zich toen zoo boos, dat hij den burgem'eester een klap in het gezicht gaf, waarbij diens bril verbi|tjzeld Dit was voor de ipolitie aanleiding om den sabel te trekken en- onder hevig verzet en groot tumult de oproerige elementen te verwijderen. Ondanks al deze stoornissen werd de ver* gadering voortgezet en na de beëindigeng van Ds. Blik's rede, werd gelegenheid tot debat gegeven. Een N.S.B *er maakte hier* van gebruik en Ds. Bik diende van Repliek, fnder deze beantwoording lep de deï^ter, boos weg en toen ontstond een vechtpartij', waarin zicTi ook enkele antirevolutifonajrei bezoekers, tot het uiterste door de N.S'.Bi*eTls getergd, hebben gemengd. Hierbij' heeft een der Oud*Vosm'eerders een N.S.Bi.*er, met de vuist neergeslagen. De politie heeft tegen den leider van den N.S.BI.*ers, Dekker en tegen enkele andere Mussertianen proces*verbaal opgemaakt;

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1937 | | pagina 1