CHDWEEKBLi^opGED.GQ0nDSIAGvöÖRÖEZUID-H0LL1nZEEliW3CHCEIIAn
STICHTELIJKE
OVERDENKING
9e laar^ang
ZATERDAG 20 MAARX 1937
No. 822
N.V. Uitgeversmaatschappij «Eilandeti-nieuws*'
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD
Uit het Kijkvenster
Jubileum Firma HoUenkamp.
Dr. Ir. M. D. Dijt, spreekt over
de Crisis.
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN"
18e JAARGANG
>/MROM ROOK JIJ ALTIJD 5rERTABAK?'
,/OMDAT gJiPE TABAK MIJN GEZONDHEID
NIET SCHAADT.'"
Voornaamste inbond
uws
Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Oienst-
aanvragen en -aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boek-aan-
kondiging 10 cent per regel Contracten belangrijk lager
UlTGAVt VAN
Gevestigd te Mlddelhamls - Prins Hendri^str. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17
Abonnemènts-priji 85 'cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cenIF— Buitenland 8 gulden per jaar
(SLOT),
Uitgaan en aanschouwen.
„Gaat uit en aanschouwt, gij dodi*
teren Slons, den Koning Salomo."
Hooglied 3 11a.
Wat mag dit aansdhouwen iijn tot blijd*'
sciiap der ziele, wat kan het geloof er
boven mate door gesterkt worden.
Immers in Hem, die in de stilte der
eeuwigheid, in ihet Verhbnd der Verlossing
Zich aaribtiod, ons de Hem van den Vader
gegevenen, met Zijn bloed te koopen, om
de' rantsoeneerende btorgtoaht voor al de
Zijinen daar te stellen, om ze straks dien
Vader te kunnen voorstellen als de gi'
reinigden, de ;gew'asschenen, de geheiligd
den, als de gemeente zonder vlek en rims'
pel en door Hem eeuwige gemeensdhap in
het Goddelijke wezen.
O: diepte des rijkdoms! In Hem en door
Hem' is dus niet alleen herstel, zalig wor=<
'den mogelijk, maar ook zeker.
En waar dan zien in de verte, ook erva^»
ren mag worden in een meer nabij, zien,
en als dan de sprake van dien gezegenden
Christus, Wiens Namen zijin een uitge^'
drukte olie, door een uit Egypte gehaalde,
vernomen mag worden, en niet alleen het
oog _iCfp„hem' of haar slaat, maar ook het
doet beluisteren:
Gijl hebt Mij het harte genomen, .o mijto
zuster, o mijne bruid met een uwer oogen,
met het schreiend oog des verlangens, der
biegeerte, maar ook der schuld verslagen;^
heid, kennisse ontvangen hebbende van
eigen nietigheid en onwaardigheid, wat is
dan het 'wonder eenz'ijldig, o! wat wordt
daar het PsalmJied des dichters verstaan f
„Want d' op'ning van uw woorden zal
gewisij
Gelijk een licht het donker op doen
klarenu*
Zij geeft verstand aan sledhten, wien
't gemlis^
Van zulk een gla-ns een eeuwigen nacht
zou baren"ii
Zal er van een a anschouwen sprake kuns»
nen zijn, zoo moet er uit het hemelhof de
bbodschap geschonken zij'n, dat er zulk een
Koning is.
In Bethlehems velden ging de mededeel
ling, de böodsdhaip vooraf, voor uitgaan
en aanschouwen wtrd ervaren.
Langs lijnen van geleidelijkheid, maar
in eeuwige liefde getrokken, geeft de Heene,
hoe onderscheiden de wegen ook zijn
mogen, toch eenerlei hart en eenerlei weg.
Diis wSj'zen, dus leiden die geestelijke
werkzaamheden naar den Persoon.
Aanschouw den Koning Salomo.
Salomo's naam bteteekent de Vreedzame.
De groote Profeet en Leeraar verklaart
van Zidh Zelf;
„En ziet, meer dan Salomo is hier".
Aanschouw hem! In heilige ontvangenis
en geboorte. Van kribbe tot Jc'ruïs, in(
Jozefs graf, als den doodsoverwinnaar.
Door ludht en wolken doorgegaan om
biddend te eisohen en eischend te bidden
de zaligheid der Zijkien, om Zijne schapen
te geven het eeuwige leven;. i
Meer dan Salomo
Meer in wijsheid! Om' de knoopen
te ontbinden. Om een zaak die er hopeloos
bijl staat, te kunnen 'berechten. Engelen
begeerig om in zien, maar Hij weet raad
tegen den dood.
Meer in macht! Was Salomo's macht
groot als de ingezetenen van dorre plaat»
sen voor hem zouden knielen, deze Betere,
heeft een Almacht. Op Zijbe schouders
is de Koninklijke heerschappüj. Hij .zal
den noodruftige redden, die daar roept,
't dj' in het Noorden, 't zij' in het Zuiden
des lands, 't zij: hoe de kerkelijke naam' ook
gedragen wordt, maar die door Gods Geest
een ellendig, verloren, schuldig sdhepseili
gemaakt zijn, H ij zal redden, die geen
helper heeft. Hij zal niet verstoeten, 't Is
Zijne eere. Zijn macht is om den biuit dien
Hij verwierf uit te deelen.
Om een moordenaar een Paradijsbewo»
ner te verklaren.
Om bij her heilig eisdhend redht, bij de
roepstemKomt, laat ons tezamen rich«
ten ,bij het doodeÜj'k tijdsgewticht uw
Tusscbentreder te kunnen zijn, om' met
Zijn gerechtigheid te kunnen dekken, en
door de tussohentreding kan de Redhter
pardonneeren en 't genaderecht schenken tot
'het eeuwige leven, en alzoo doen ervaren
een bevredigd God en Vader.
Meer in rïj kd o mAan de schatten
van den aardschen Salomo kWam een eind
maar van den meerderen Salomo zijp. ze
onuitiputteliijk. Van dien rijkdomi krijigt de
gansobe Kerk bedeeling. Maar alleen door
armmakende genade, kan er voor die tyjk'
dommen plaits gemaakt worden.
Voor leeggemaakten en drooggemaakten
kan er uitstorting en overgieting van die
rijlkdommen ervaren worden.
Uitgeledigd, ontgrond, kennisse hebben*
de ontvangen dat de gronden van het 'be='
weeglijk koninkrijk ongenoegzaam zSj'n, en
dat de bron der bedorvenheid zoo diep
ligt en' de zwaarte der verlorenheid zoo
groot is, dat geen aardscbe madhten, en
geen engelenkrachten, uit dien kuil kunnen
verlossen, zie dan hier een rijlkdom', een
kapitaal aangebracht dat zijn volle groot»'
heid alken doet kennen 'bSj een totaal
geestielijk faillisement.
Dat de Heere nog uit dien rijkdom be«
deele in deze magere tijden en de schuld
van het verre afleven nog eens ervaren
worde.
Meer in eere is nog ^eze bteterel
Salomo.
Niet meer gekroond met de doorneus'
kroon, maar met de kroon der overw'in*
ning, der eere, door den Vader Hem* op
de slapen gedrukt, omdat deze CJedidja,
'deze Beminde des Heeren 's Vaders welbfe*
hagen volbracht.
Van idie eere en heerlijkheid geeft dezie
Koning straks de volle mededeeling.
2^tte eens Salom'b zijine moeder Bath»"
seba aan z'ijn rechterhand, straks zal de
Mi'ddelaarssKoning, na bteëindiging Zij'ner
Middelaarsbediefling die schare, door Zijn
bloed gekocht, door Zijln Geest geleid, met
heerlijkheid en leere gekroond, den Vader
voorstellen als het uitverkoren geslachij,
als het Koninklijk priesterdom', als het
heilig'C volk, als het verkregene ?voIk,
omdat de Koning lust aan hen had, dan
zal de eere en de heerlijkheid eens volko^
men van 'een Drieéeiiig Wezen op dat volk
afstralen, en zijl zullen eeuwig 'deerekroon
dragen, door U,'door U alleen om' 't eeuwig
Welbehagen.
Eigen werk komt om. Vrije gunst
'brengt in.
Ds. V. B.
GRUWELIJKE DINGEN.
We lazen in d« bladen het volgende be==
ridht.
„De godloozen in Frankrijk hebben
roode doopbewijzen ingevoerd. Op deze
'bewijfcen staat in den hoek een roode
figuur, die een kruis in stukken bireekt
en de inhoud luidt aldus; Godlooae
arbeiders van Frankrijk en koloniën! Wij
ondergeteekenden, verplichten ons heden,
tegenover de godloozen organisaties van
Frankrijk en koloniën, om' dit kind voor
den directen of den inderecten invloed
der kerk te besdhermen en het in dienst
der arbeidende klasse, waartoe dit kind
behoort, op den weg van den klassestfijd
te leiden".
Dan volgt verder de onderteekening
van den vader en de moeder.
't Is vreeselijk, 't Zijn gruwelijke dingen.
t Is georganiseerde haat en vijandschap
tegen God.
Dat is geen zondigen uit zwakheid, neen,
dat is gewilde, Welbewuste vijandschap..
Zoo o'penbaart zidh de mensdh der zonde.
Vreeselij'ke toestanden.
Helaas ook in ons land heeft men zulke
menschen, al zij' nzulke practijken als hier*
boven vermeld nog niet in zwang.
Maar ook 'hier 'in ons lanfl kunnen
at|heïsten, vrijdenkei-s en godloozen zich
organiseeren en vrij' uit propaganda maken.
Vr ijuit hun vreeselijke beginselen propa*
geeren. En hun lasteringen tegen den God
van hemel en aarde uitspreken. Die mogef
lijikheid zou men heft niet graag ontnemen.
Men zegt, de overheid moet laten groeien,
wat groeien kan. Dat is het groote goed
der vrijheid. Daar mag niet aan getornd
Worden. De overheid moet neutraal zijn.
Ze kan de wil des Heeren niet kennen.
Daarvoor mist ze het orgaan Zoo maakt
men de overheid heidensch. Iminers de" arme
heidenen missen Gods Woord. En zulke
godlo'Oze drogredenen boort men van Chris*
tel'ijke zijde, met name van anti revolution
naire staatslieden, 't Is vreeselijk. Wat moet
er van ons volk worden als het zoo geleid
Wordt. De overheid regeert naar 's Heeren
Wet. Dat is Bijbelsdli. In dien weg. is zegen
te verwachten. Dat ons orthodoxe volk dat
moge bedenken.
Besfuursbelei'J in wet en ve,rordieniog
Het ventersvraagstufc De voets
bal op' Zondag.^— Misplaatste revo=
lutie vrees.
Het besturen van land, gewest en ge*
meentc 'bhjft voor .oyelen nog immer zijn
aan(jrekkeiijkheid 'be^uden. Van oer*oU'de
tijden af vormt tt aij^ltesturen een dagehjks
w'ederkeerende zorgl&or hen die er m'ede
belast zijn. Zoo liW het voor de handji
dat in den loop^^lsr, tijden uitgebreide
complexen van wetien ontstonden, Waars<
door de publieke dienst wordt uitgeoefend.
Z'ijv idie tot besturen en medebesturen ge*
roepen worden, kottien geregeld met wet
en verordening in 'aanraking, ja, zijl zijn
ook veelmaals genoodzaakt, zelve regie*
menten, verordeningen en wetten te ma*
ken, opdat het openbare leven er gunstig
door beïnvloed wonde. Dit ontwerpen van
voorschriften nu birengt even groote moei*
lijkheden mede als het naleven en doen
naleven van reeds biestaande bepalingen.
Niet altijd zijn de lagere besturen (pro*
vincie, gemeente) even gelukkig in het
vaststellen van verordeningen. Vandaar dan
ook dat de hoogere besturen verordeningen
van de lagere kunnen vernietigen, dan
wel aan dezelve „hunne goedkeuring ont*
houden", hetgeen practisch op hetzelfde
neerkomt, omdat een verordening zonder
goedkeuring niet verbindend is.
Reeds lang, maar bijzonder in deze jaren
van adhteruitgang heeft het ventersvraagstuk
de kleinere gemeenteraden bezig gehouden.
Het is voor de burgerij een last, dat dj
dagelijks wordt overvallen door vreemde
kooplieden, die hun waar aan den man
willen birengen. Meestal betreft het hier
zojogenaamde snuisterijen, als garen, band,
bretelles, lepels, vorken enz., dodh ook
sigaren en verpakte levensmiddelen worden
aan de huizen aangeboden. Bij' sommige
kooplieden komt de handel meer neer op
bedelnegotledat nu daargelaten, beginrf
nen toch de winkeliers de schade te voelen
van den verkoop van deze lieden, die imi*
mers niet de helft, ja geen tiende deel aan
de 'bedrijfskosten te voldoen hebben voor
Welke de bonaÖde winkelier doorloopend
staat. In vele gemeenten bestaan dan ook
de z.g. vent*vergunningen, welke de vreemde
kooplieden tegen 'betaling van enisele
kwartjes per dag, op het stadhuis moeten
afhalen, willen z'ij in een gemeente te hun*
ner keuze handel doen. Ook de gemeente
Asperen had zulk een vent*vergunning ge*
maakt, maar deze is b'ij' Kon. Besluit van
10 Februari 1937 vernietigd. Wat was hier
het geval.
De Gemeenteraad had in de verordening
bfcpaald, dat voor het venten een vergun*
ning van B. en W. noodig is; dat dit niet
geldt voor 'de inwoners der gemeente;
dat met venten gelijkgesteld wordt ,het
ophaler, van 'bestellingen en het bezorgen
der waren. De Kroon heeft ten dezen
overwogen, dat 'men blij'kbaar de inge^
zetenen tegen niet*i'ngezet.enien heeft wil*
len 'beschermen, alzoo de ingezetenen helft
willen 'bevoordeelendat zulk een protectie
het handelsverkeer tusschen de gemeenten
onderling zou 'btelemmeren; dat er wellidht
beperking van het venten noodig is, maar
'dat het algemeen 'belang geschaad wordt
als men; ook winkeliers daarin btetrekt,
immers, hun Wordt de vrijheid van uitoefe*
ning van hun bedr'ijf benomen; dat er dus
door deze verordening meer belangen wor*
den geschaad dan ter regeUng van het
ventersvraagstuk noodig is. Op die gronden
rs het Raadsbesluit vernietigd voor zoover
de elders gevestigde Winkeliers 'betreft,' als
zijinde dit strij^dig met het algemeen belang.
Men kan tegen de motiveering m.i. niets
in het midden 'brengen. Het gaat inderdaad
te ver dat m^en gevestigde 'bonafide winke*i
liers zou beletten in dorpen in de omge*"
ving cliënten te zoeken, aan Wie men op
geregelde tij'den, zeg eens per week, w'aren(
levert. Bleef ideze verordening van krachi
dan kon niemand waren van elders be*
trekken zonder die, spontaan, als uit op*
welling des harten, te hebben besteld. Dp,
verkooper zou dus den koop niet mogen
hebben „uitgelokt". Een ieder gevoelt dat
men hier in de praktijk voor allerlei
moeilijkheden zou komen staan, moeilijk'*
heden die ook hun grond zouden kunnen
vinden in de houding van de plaatselijke
winkeliers, te wier 'behoeven de verorde*i
ning moet dienen.
Er is nu eenmaal in het maatschappelijk
verkeer zekere vrijjheid noodig. Nog altijd
is de handel het meest gediend met vrijheid'.
Juist onze Regeerings'bemoeiïng in dezen
crisistijd 'bew'ijst maar al te zeer, hoe scha*
delijk overheids inmenging werkt. Als men
de vreemde kooplieden wil belemmeren,,,
dan moeten 'bonafide zakenmensdhen niet
met venters op één lij'n worden gesteld.
Dat zulk een verordening eens gemaakt
wordt en later vernietigd, is niet zoo erg.
De gemeenteraden meenen zidh aldus van
hun verant\vo ordelijkheid te moeten kWiJa
ten, dat is hun recht. Het verloop van de
zaak is voor andere raden weer leerzaam, het
vermeerdert de kennis op administratief
rechterlijk gebied.
Niet onvermeld bl'ijve, dat de hiervoor
genoemde gemeente met een andere veror*
dening volledig succes heeft gehad. Xle
voetbalvereeniging, idie een kostelijk stuk
bouwland tot voetbalveld had gedegradeerdy
meende óók op Zondag naar hartelust
te kunnen voetballen en wedstrijden houden.i
Nadat eerst het houden van wedstrijden
op Zondag veAoden Was en daarna, het
geheele terrein was afgesloten. Zóó, dat het
spelen van den weg af niet zichtbaar «a&.
heeft de club het hoo^jd in den schoot ge*
legd en is de landelijke rust, op den dag
des' Heeren zoo bSjzonder profijtelijk,' aldaar
weergekeerd. De vrees van velen, dat, als
men aldus optreedt, revolutie moet uit*
bteken, is ook hier volkomen beschaamd.
Gelukkig maar. Des neen, dan is het zwaard
der overheid er óók, om revoluties den
kop in te drukken.
WAARNEMER.
1887-1937.
De Firma HoUenkamp te Rotterdam welke
heden Vrijdag 19 Maart haar halve eeuw*
feest viert, en waarover wij; in ons vorig
nummer reeds een en ander mededeelden,
geeft haar clientèle bij deze gelegenheid
een zeer mooie attractie.
Ieder die tot 3 April, onverschillig op
welke afdeeling, een bedrag van j
vijftien gulden of meer
besteedt, ontvangt één
prachtig armbandhorloge
met peau* de suede band cadeau.
(Men geheve in de derde regel onder
Jubileum dus te lezen, een bedrag van min*
stens f 15.of meer). Zie verder de adver»
ten tie.
ONTWIKKELINGSDAG.
van de Vereen, van Oud=LeieriIingieiii CeireSi
Excelsior en Flakkeesdh Bejang
te Sotnmelsidijk..
Donderdag 18 Maart 1937
Deze tweede ontw'ikkeüngsmiddag in 1937
werd geopend door den Voorzitter de heer
H. V. 'Ct. Velde, welke de talrijke aanwezigen
Welkom heette, niet het minst De. Ir. M.
Dijt uit Haarlem', welke zou spreken over:
,JDe crisismaafajegelen ini veirbanid met de
toekomst van het landbouwbedrijfi in
Nederland"
Spr kan niet nalaten te zeggen, dat het
hem verwondert, dat van de zijde van Land*
en Tuinbouwers tegenkanting was inzake
het i lan*Deterding, waar toch de belangen
NIEMEIJERis SFERTABAK VAN 5T0T15 a R HALF ONJ
parallel loopen, ware het toch 'beter, onge*
acht van welk 'beginsel, de handen ineen te
slaan. i
Spr. zet dan uiteen wat er zoqal op het
programma staat voor dezen middag en geeft
het \^oord aan
Dr. Ir. M. Dij^ uit iHaariIiem.
Dr. Dijt begint met te zeggen, dat het
niet in de bedoeling ligt om de crisis'*maatre*
geién afzonderlijk te bezien, dat zou saai,
vervelend en langdurig zijn. Spr. wil de
crisis algeheel 'meer nationaal en internati*
onaal bekijken. Tot een goed overzicht van
deze crisis, beziet spr. crisissen in de loop
der eeuwen. Na iets gezegd te hebben van de
ups and downs der eerste eeuwen komt sp.r
tot de 17de eeuw, toen de Engelsdhe eco*
noom Malthus meende, dat de bevolking der
wereld doordat er te veel menschen kwa*
men, den hongerdood zou moeten sterven.
Een bewijs, dat God het beter weet dan de
menschen is uit de geschiedenis gebleken.
Nu zijn er sindsdien vier m'aal zooveel men*
sdhea, maar de aarde is zooveel vrudhtbaar»*
der, dat 'het welstandspeil zes maal zooveel
is omhoog gegaan. De geheele productie'^mo*
gelijfcheid is 25 maal vergroot. De bewering
van Malthus is hiermede gelogenstraft.
Nu gaat men eigenlijk hetzelfde zeggen
van de koeien en varkens, ze mogen niet
meer kalven en biggen, er zijn er te veel.
Eerst waren er te veel menschen en te weinig
goederen en nu iijn er weer te veel goederen
Dwaas is de meening, dat de aarde te veel
aan goederen oplevert. Hoe meer goedenen,
Ihoe hooger het levenspeil kan zijn. Dat is
sprekers axioma. Hij heeft nu eenmaal ge*
loof 'in de productie.
In 'de samenleving (klemtoon op het
woordje „samen") is er nauw verband tus*
schen producent en consument. Ook tus*
schen schuldenaar en schuldeischers. De
Overheid staat daarboven. Spr.'s principe
is, wijl'de Overheid daarboven staat, dat die
ook niet mag gelasten de goederen van den
consument te ■^«rnietigen. De ctisis is dan
ook volgens spr. geheel verkeerd behandeld.
Er had een uitgang moeten gezocht, om
het overschot der goederen wel aan den
man te brengen. Dr. Colij(.ij heeft bij de
opening der Oslo*conferentie tereciht ge*
zegd, dat aan de eene kant goederen wor*
den vernietigd, en aan de andere kant ge*
btek wordt geleden.
Spr. beziet het welstand peil der laatste
150 jaar en concludeert, dat in 1820 een
arbeider op het peil stond van één maal
de oederen an thansgv tegen in 1930 6 maal
dezelfde goederen. Ongetw'ij(;eld een ver*
hooging van het welstandspeil, terwijil
de bevolking is toegenomen.
UIT HET KIJKVENSTER: Het vent»
vraagstuk-
Driestar: Gruwelijke d,in,gen.
Dr. Dïj't spreefct ie Sommelsdijk over, de
crisis ^maatregelen.
Binnenland: Nederland zendt een gedeel
te der vloot naar de Spaanische wateiren.
Buitenland: Sir Ausfen GhamfaerJaiJOi over»
leden De toestanid in Spanje.
Gemeenteraad te Den Bommel ep Dólt»
gensplaai.
Slot Kantongeredht en PolitieMfeje» ie Rot»
terdam.
Verslagen: Ouder^avond Ch». School te Stel»
lendam.
Gemengd» en PUafael;ijlfc Nieiuws.
