Gemeenteraad Den BommeL
PHIUPS'
NIEUWE RADIO
umpliC moeite c:^<
cue
n
Eervol ontslag gemeente-architect - Benoe^injJ on
derwijzer - Een bedrag uitgetrokken voor tractatie
schoolkinderen - Van een brief en revolutionaire
ideêa.
*'"-''^*-^.
10
■'H
14
15
in prij2;en v^na.§ f SP.—
Neemt Uw potlood. Vult curiositeitshalve eens de kolommen
in met „ja" of. „neen"Moeten veel vragen met „neen"
beantwoord worden .''Dan is het hoog tijd, dat U een nieuwen
Philips hoort. Gaat naar Uw handelaar, en laat U een
Philips demonstreeren. U zult dan ontdekken, welk een
veelomvattende hervorming op radio-gebied heeft plaats
gehad, ronder dat U iets van deze totale omwenteling besefte!
Openbare eemeen+eraadsvergad'r'ng
der gemeente Den Bommel, op Dinss
dag 26 Jamt. 1937, des n.m. 3 uur.
Dte voorzitter Burgemeester Donkersloot
opent met gsbed, waarna mededeeling wordt
gedaan, dat de heer Mast met kennisgeving
aiwezig is. Vervolgens heet spr. de heeren
in deze eerste vergadering hartelijk welkom
en biedt den leden persoonfijk, huiselijk en
maafaohappeliijk zijn zegenwenscihen aan.
Spr. wiijdt vervolgens de aandacht aan
de crilieke omstandigheden waarin wüj leven
al Worden gelukkig eenige lichtpunten ge«
constateerd. Spr. hoopt dat die lichtz'ijde
die daagt moge doorbreken, en dat de moei«'
lijkheden die er zijta, mogen worden overge*
geven aan Één die 't al regeert, zonder
Wien niets te bereiken is. Spr. staat ver*
volgens stil bij de groofe gebeurtenis in
ons Oranjehuis, n.l. het "Vorstelijk Huwelijk,
waarvan hiji hoopt, dat het onder Gods ze«
gen moge ziijn gesloten en er een rijk geze*
gend gezin uit moge voorspruiten.
In dit jaar, aldus Spr., zullen verschild
lende beslisiingen van U worden gevraagd.
Spr. drukt den wensdh uit, dat de vergade*
ringen in het teeken van eensgezindheid
mogen staan en bij' alle verschil dat er is, de
ware belangen der gemeente mogen worden
behartigd. Het is niet de gewoonte van spr.
de debatten te smoren, maar zoo ruim
mogelijk gelegenheid te geven, de zaken te
bespreken. Spr. hoopt op dezelfde prettige
samenwerking als altijd, en wenscht dat
de arbeid moge worden gezegend door Hem,
die alles in Zijn hand heeft.
Wethouder JONGELING dankt namens
den Raad voor de gesproken woorden en
de geuitte wenschen, waarbdjl hij' hoopt,
dat ook hem de noodige kracht en opge*
wektheid moge worden geschonken om de
gemeentezaken te leiden.
Daarna worden de notulen gelezen, wel«
ke onveranderd worden vastgesteld.
Ingekomen Stukken
Van Ged. Staten bericht van verdaging
ibeslissing goedk. begrooting 1937,
Idem, goedgekeurd terugontvangen ver<!
ordening regelende eisöhen en bezoldiging
der veldwachters.
Van de gemeente Oude Tonge berj^t
dat tot leden Waterleidingbestuur zijii hevo
benoemd de heeren de Wit en Prince en
van Stad aan 't Haringvliet, dhr. Braber.
Procesverbaal van kasopname der ge«^
meente. In kas f 1877.66.
De kas van het BurgerlijJ? Armbestuur
had bSJ het nazien f 1947.49 ten inhoud.
Boeken en bescheiden in orde.
Schrijlven van dhr. MLosselman, dat hij' zijn
functie als gemeente^ardhitedt neerleg! en
tegen 1 Febr. a,s. ontslag vraagt. Zijn eigen
drukke :Werkzaam!beden laten niet toe, dat
'hiji voldoende opzicht over de gemeente!»
werken, houdt, wat toch zeer noodzakelijfc
is.
1 De VOORZ. deelt mede, dat dit be*
richt Hjl B. en W. ontvangen is als een
donderslag uit helderen hemel. Zij' hebben
dit niet zoo maar geaccepteerd, maar 'hem
ter vergadering geroepen waarbij getracht
is !hem op zijn besluit te laten terugkomen.
Spr. zegt, dat dhr. Mosselman een trouW
en eerlijk architect is, waar men op aan
kan waarom wij hem gaarne zouden willen
laten blijven. Hiertoe was hij echter niet
te bewegen. Wel heeft hij toegezegd, niet
op de datum van 1 Febr. te zullen ver=<
trekken, maar zoo spoedig mogelijk, wan=>
neer een ander zijn plaats zal vervangen.
Nu zit er aan deze zaak nog iets meer
vast. Ged. Staten zagen indertijd gaarne;'
in verband met 'het bouwtoezicht dat er
op dit eiland b.v. een centraal punt was
voor algemeen toezicht, b.v. een ingenieur,
die over alle gemeenten ging. Hiervan heeft
men echter moeten afzien. Ged. Staten heb*
ben echter in 1936 een circulaire gezonden,
om, wanneer er in de gemeente een vaca*
ture bijl 'het bouwtoezicht komt', zSch te
twenden tot de Inspecteur om daarmede
pverleg te plegen.
B. en 'W. heeft hieraan voldaan en een
schrijven gericht om inlichtingen bij' den
Inspecteur. Deze heeft geschreven, dat hij
zich persoonlijk naar den Bommel zal be«
geven en „een poosje in bet stadje zal
vermeien", om deze kwestie nader te be*
zien.
B. en W. stellen voor dhr. Mossielman
op de meest eervolle wijize te ontslaan en
verder het onderhoud met den Inspecteur
Donderdag a.s. af te wachten.
Dhr. HOKKE spijt het dat dhr. Mossel*
man zyn ontslag heeft genomen maar méér
nog zou 'het hem spijten, dat de Raad het
!heft uit handen gaf, bij een nieuwe benoe*
ming.
De VOORZ.: De Raad houdt uiteindelijk
de besissing aan zich.
Dhr. HOKKE: Laat ik dan zeggen, dat
het mij zou spijten, dat er iemand uit een
andere gemeente zou worden benoemd als
er hier bekwame menschen voor zijn.
Die VOORZ.: Als ik dé brieven van
den Inspecteur lees, is 'het zoo, dat hij liever
geen timmerman, metselaar o.i.d. als op*
zichter ziet. Noodi_g is wel een bekwaam
iemand. Als die niet in de gemeente is,
moeten we het gemeentebelang dienen, door
iemand anders te nemen. Bedoeling is eerst
geweest, deze zaak centraal te regelen. D'hn
Mosselman hebben wij met f 300.— betaald.
Het oordeel van B. en W(. is dat dit te
laag was. Als dat nu de aanleidende oorzaak
van het ontslag geweest was, hadden wij
niet geaarzeld hem meer te geven. Maar
hij wou er tusschen uit. We hebben een
goedkoope architect gehad en' zeker is, dat
het; nu wel duurder zal worden.
Dhr. MEIJER gelooft, dat centralisatie
het beste zou wezen.
.D|e VOORZ.: Er is iets voor en iets
tegen. Samenwerking met andere gemeenten
wordt tenslotte wel de w^.
Het eervol ontslag wordt verleend.
Mededeeling van de Gasecntrale, dat de
begrooting 1937 onveranderd is vastgesteld.
2. Verzoek van het Bestuur der Bij'z.
School alhier om toekenning van een voor*
schot op de gemeentelijke vergoeding in*
gevolge art. 101 der Lager Onderwijiswet
1920, voor het dienstjaar 1937.
Die VOORZ. le'est hierover het besluit
voor, waarbij een voorschot wordt verleend
van 800/0 zijnde f 747.84.
Wordt goedgevonden.
3. Benoeming van een onderw'ijzer in
vasten dienst aan de Openbare lagere school
aan den beneden Oostdijk.
De VOORZ. licht toe, dat hiertoe nood*
zaak' is gekomen door de opheffing van
de school aan de Zuidiijde. Sinds 1 Mei
1936 is Abr. v. Beek tijdelij'k geweest, wel'
ke volgens nadere inlichtingen zeer goed
voldoet.
Van het Hoofd der school wordt een
schrijven voorgelezen, waarin de heer van
Beek zeer wordt aanbevolen. Ook den
den heer Inspecteur Brandsma draagt hem
met vrijmoedigheid voor.
Gezien deze gegevens stellen B. en W.
voor, alleen de heer v. Beek op de voor*
dracht te plaatsen.
Dhr. SEGERS vraagt of de heer van
Beek een wachtgelder is, wat de Voorz.
bevestigend beantwoord. Deden we een
oproep; zouden we ook een wachtgelder
moeten nemen, wat nog al veel ellend
met zich brengt zegt spr.
Dhr. MEIJER: Ten eerste is er maar
één candidaat en ten tweede staat de raad
voor een fait accompE. Spr. vraagt of*
dat nu zoo maar gaat. Bovendien is MJ
toch al benoemd in vasten dienst.
De VOORZ.Neen, hij is tijdelijk. Wordt
hlij benoemd dan stelt de raad vast, op
welken datum hij in vasten clienst komt.
Dhr. MEIJER acht het in strijd met
de waardigheid van den Raad, deze ééne
candidaat voetstoots te benoemen.
De VOORZ.: U ziet het verkeerd. De
Raad wordt niet van zijn plaats gedrongen.
B. en W. regelen de zaken, óók vaif het
onderwïjs. Nu komt er een voordracht,
en indien er iets tegen de candidaat is,
dan kan de Raad zich verder uitspreken.
Spr. licht verder toe, dat een Ministeri*
eei schrijven is gekomen, of het mogelijk
is, dat de school in de ZuidzSide" weer
geopend kan worden. Dit haalt spr. aan,
dat B. en W. daarom niet éér konden be*
noemen, gezien de kinderen uit de andere
school, de teldagen in 1936 nog moesten
meemaken. Deze leerkracht kon pas h&-
noemd, als het getal van 81 leerlingen over*
schrecjen bleef. Spr. zegt verder, dat het
een goede kracht is. De Inspecteur schrijft
het e'i het Hoofd ook, en wanneer we
nu andere wachtgelders op de lijst plaat*
sen, is er kans, dat we in erge narigheden
komen.
Weth. JONGELING: De heer Meijer
zegt wel dat we voor een voldongen feit
staan, maar het iS slechts een voorstel. De
Raad kan het afstemmen, maar ze mag
bhj zijn, dat er zulk een goede candidaat is.
Dhr. MEIJER: Het gaat niet tegen de
ipersoon in kwestie, maar met de gang
van zaken ga ik niet accoord.
Dhr. HOUTHUIZEN vraagt over te gaan
tot stemmen, als gezegd wordt dat die
kracht goed is, wil ik dat gaarne overne*
men, al ken ik de 'persoon niet.
Dhr. SEGERS Nu zijn er 86 leerlingen;
veronderstelt dat er volgend jaar 79 zSjn,
hoe dan?
De VOORZ. Risico is er niet aan voor
de gemeente. Zijn de leerlingen er niet, op
de teldagen, dan gaat hij' automatisdh op
wachtgeld.
Bij stemming Wordt met 5 stemmen be*
noemd de candidaat dhr. A. W. v. Beek.
Dhr. Meijer weigert aan de stemming deel
te nemen.
4. Buitengewone aflossing van geldlee*
ningen, aangegaan ten behoeve der gasfa*
briek. De oude leeningen worden bij raads*
besluit ingetrokken. De gemeente Den Bom*
mei leende ruim f 55000.—^, wat nu de
Gascenfrale van alle aangesloten gemeenten
in één kapitaal heeft ondergebracht en a
4. pCt. geconverteerd. De gemeenten zijin
hierdoor van een heele last af.
Spr. deelt nog mede, dat de resultaten
van de verlaagde gasprijs niet zijn uitgeble*
ven.
In 1936 is verstookt 619.294 M3 gas;
in 1935: 473.66 M3;
toename 146.228 M3 of 30,9 pCt.
Wij zijn daarmee verblijd, aldus spr., al
zijn we er nog niet. Er is nog een nadeelig
saldo, waardoor de ingezetenen worden op*
gewekt, dit weg te werken door een nog
grooter gasverbruik.
5. Wijziging wijze van deelname door
deze gemeente in het Borgstellingsfonds voor
het district der Kamer van Koophandel
te Dordt.
Besloten was 20 cent te geven ineens en
opvorderbaar na 3 jaren, maar deze rege*
Üng zou nu zoo worden, dat het eerste jaar
10 cent zou worden gegeven en de vol*
gende 3 jaren telkens 3 cent per inwoner.
B. en W. stellen voor hiertoe te besluiten.
Dit besluit houdt in, dat hef bedrag niet
opvorderbaar is.
Aldus wordt m.a.s. besloten.
6. Benoeming Bestuurslid in de Drink*
waterleiding. In Sept. 1931 is dhr. Hokke
benoemd, waarom hij nu (na 6 jaar) af*
tredend is.
7. Benoeming leden en plaatsvervangende
leden stembureaux.
Tot Voorz. stembureau I wordt herbe*
■**^-:.„
V.'ti^!,;-
^^anrl ^'t U^"- ^^^roussel-scholceling
waardoor bi| verhuizing onmiddellijk zonder verandering
in het toestel kan worden overgeschofeeld op de juiste
spanning
Is de weergave-Icwo//feit in Uw toestel zoodanig, daf
U inderdaad van kristolheldere ontvangst kunt spreken
Is Uw luidspreker voorzien von een permanent-dyna-
mischen magneef?
Bezif Uw toestel een dubbele onfi-foding schakeling?]
'Bezit Uw toestel eenmjziek^^
---------------------- ,.,-estel in overeenstemming
noemd Weth. Jongeling; Mast en Hokke
tot leden; voorz. stembureau II wethouder
W. A. Lokker; leden Houthuizen en Segers.
Plaatsvervanger stembureau I wordt aange*
wezen dhr. Meijer; en voor stembureau II
Secretaris Lemkes.
8. Wijziging gemeentebegrooting 1936.
B. en W. stellen voor '25 cent per kind
uit te trekken voor'' een alsnog te geven
tractatie aan de schoolkinderen, in verband
met het plaats gehad hebbende Vorstelijk
Huwelijk. Het^Oranjecomité zal er 15 cent
aan toevoegen, zoodat de kinderen a 40 et.
kunnen getracteerd. (f 82.wordt hiervoor
voor uitgetrokken).
De VOORZ. dringt 'bdj het Oranjecomité
op spoedige uitdeeling aan.
De af* en overschrijMng wordt goedge*
keurd, eveneens eert voor 'het Burgerlijk
Armbestuur en een wijziging der gemeen*
tebegrooting, dienst 1937.
B. en W. heeft een aanbieding gekregen
voor conversie gemeentelijke geldleeningen.
Er zijn keningen die abnormaal hoog zijn;
er is er een, bij Gemeente*Crediet, die nog
11 jaar loopt a 51/2 pCt.; een van f 1600.
a 6V2 pCt., loopt nog 8 jaar blij dezelfde
instelling; en een f 4125.— ook van 61/2
pCt. Dit is een ongekende koers. Hiertegen
zal weinig te doen zijn, al zullen we 'het
probeeren. In 'het contract staat dat „beide
partijen" het goed moeten vinden te con*
verteeren.
Dan een van f 1575.—) a 5 pCt. (Gem.
Crediet); kan verconverteerd worden a 4
pCt. Voorts is er een leening van f21010.
a 4 drie*fcwart met 1 pCt. boete, en een
van f 3084.—; a 5 pCt, 1 pCt. boete,
die we dus kunnen laten zitten. Dan een
van f 9500.a 5 pCt. geen boete; kan
tegen 4 pCt. geconverteerd en een van
f 10765.kan ook geconverteerd a 4 pCt.
Jaarwiii"st van f 170.90 aan rente, min
f 50.commissie voor afsluiting.
De heer MEIJER vraagt aan B. en W.
wanneer het de bedoeling is de begtooting
1937 gasfabriek in den Raad te behandelen.
De VOORZ.: Die li^t ter visie en wordt
niet in den Raad behandeld. Wel kunnen
inlichtingen gevraagd. De Gascommissie be*
handeld de begrooting en de rekening,:
waaraan 2 leden, afgevaardigden van den
Raad, deelnemen. Dat is de gewone gang
van zaken. Spr. licht dit nader toe.
iRondvraag.
De 'heer MEIJER informeert of er al iets
bekend is van de 'huurverlaging in Tuindorp
De VOORZ.: Dit wordt door B. en W.
overwogen. Het ligt in de bedoeling 'het
op f 2.25 te brengen.
Dan vraagt de 'heer MEIJER een brief
te mogen voorleren, door den Voorz. van
het Burgerlijk Armbestuur gestuurd aan ie*
mand, die hij niet nader wil noemen.
Deze brief 'houdt in dat de Voorz. mee*
deelt, vernomen te hebben, dat bedoeld©
persoon voor S.B.Z. 'heeft bedankt, maar
wanneer 'hij iets zou overkomen het Burgerl.
Armbestuur, de kosten daarvoor niet betaald
De VOORZ. erkent, dat dit zijn brief
is. Hij neemt daarvan niets terug. De man
'had een heele zomer werk en het B.A.
is van oordeel, dat 'hij de 15 tent per week
Wel kan betalen. En 'het DlA,. en spr.
zélf neemt deze brief ge'heel voor zijn
rekening.
De 'heer MEIJER: Is die brief dan niet
in strijd met de armenwet?
De VOORZ.: Geen sprake van.
De 'heer MEIJER: Als die man of zijn
gezin iets zou overkomen, moet die man
dan zoo blijven liggen?
De VOORZ.: Daar spreek ik niet over.
Zijn onwil is gebleken; toen 'hij werk
had betaalde hij niet. Het B.A'. ziet er
sabottage in. Toen die brief uitging, was
'hij in staat om te betalen. Het is heel mak*
keiijk om te zeggen: „Ze laten je toch niet
doodgaan I" Spr. brengt 'hulde aan de werk*
loozen en steuntrekkers, die nog wel be*
talen!
Dhr. MEIJER Dat is verschil van mee*
ning. Die menschen doen misschien hun
kinderen tekort. De grootste economen heb*
ben nooit kunnen begrijpen, hoe een werk*
er van komt. U hebt nu die formule ge*
vonden.
De VOORZ. Ik ben geen groote
econoom, ik gebruik geen vreemde woorden.
Ik beschouu' het als een revolutionair idee
van die man, dat hij U die brief in handen
geeft, ^n op die manier tracht gelijk te
krijgen. Het is een precedent, dat zeer ge*
vaarlijk is. Het Burgerlijk Armbestuur laat
zich niet beïnvloeden daardoor. Het is van
oordeel, dat deze man, die werk had, en
een klein gezin heeft met slechts één
kind, kon betalen.
Dhr. MEIJER De Minister staat subf
sidiê .<{p de S.B.Z. toe. Dat is eigenlijk
de oorzaak van alles. Dat willen de hee*
ren niet. De kuikens willen wijzer zijn
dan de hen. Het brengt de gemeente veel
voordeet als men daartoe besloot.
De VOORZ. Dat is in den Raad met
groote meerderheid afgestemd. Er is btlj
gezegd, steunen, waar noodig is. Het Bur*
gerlijk Armbestuur doet dat ook. 2^e de
rekeningen maar eens na. In dit geval en
ieder geval wordt persoonEjk bezienach*
ten ze het niet noodig. We noemen de naam
niet van den persoon, maar wel, dat hij de
mededeeling er biji deed: „Ze laten je toch
niet doodgaan"
Dhr. HOKKE: Veel menschen willen
leven op kosten van de gemeente. Daar is
deze speculatie ook op. Uw standpunt in
dezen is zuiver.
Dhr. MEIJER: Ik blijf er bij, ik ben het
niet eens.
De VOORZ.: En wij hebben een ander
standpunt. U moet e&ns zien, hoe
verpolitiekt is door met die brief te'
komen! Een standpunt mag U hebben,
maar om geregeld als minderheid de meer*
derheid uw meening te willen opdringeni
begint knap vervelend te worden! Men
wil 'alles afwentelen op Overheidszorg,*
schoolvoeding, kleeding enz. enz. maar het
is de pest voor de maatschapp!]'
Dan sluiting.
OOLTGENSPLAAT
Woensdag 20 Januari hield de Ned.
Heïv. J. V. Pred. 12 la haar 8ste
Jaarveigadering in combina'j; met de
K. V. „Bidt en Werkt' in het veer»
eenigingsgebouw Elihato.
Te ruim 6.30 uur opende de Voorzitter
den Weled. heer A. Klein de vergadei*
ring door te laten zingen Ps. 95 1 en 4 en
las vervolgens Pred. 12, welk gedeelte spr.
nader uiteen zette.
Hierna riep spr. allen een hartelijk wel*
kom toe. Het is een verheugend feit al*
dus, spr. dat zoo velen zijn opgekomen
om te hooren wat de J. V. in het achter
ons liggende jaar heeft verricht en dat het
bïj allen tot groote dankbaarheid mag
stemmen. Inzonderheid werd nog herdacht
den heer P. den Braber, welke altijd op
deze vergadering vertegenwoordigd was en
deze verscheidene keeren heeft geleid, maar
nu verhinderd was aanwezig te zijn, wegens
ziekte. Spr. hoopt, dat de heer Braber spoe»
■dig mag herstellen.
Vervolgens werd door secretaris, pen*
rlngmeester, bi'blotheearis en door den lei*
der der K. V. de verslagen voorgelezen,
waarna door C. v. Gurp een inleiding
Gew. Geschiedenis werd gehouden getiteld
„D«; drie gelooiishelden" Dan. 3, waarop een
uitgebreide bespreking volgde.
Door P. in 't Veld Cr. werd daarna een
