„E il an den" nieuws"
De Buit van Carthago.
BINNENLAND
Vervolgverhaal
2e Blad ZATERDAG 19 SEPT. 1936 No. 772
Van onze Adverteerders.
CHR.WEEKBLAD op GER. GRONDSLAG voor de ZUIDHOLL. en ZEEUWSCHE EILANDEN
Uitgave ^an de N.V..Eilan<len-iiieuws'', Geveatigcl te Midde1harni>. Tel. 17 Giro 167930 Poatbua 8
De enorme druktei in den Haag
Handige marsel in plaatsen. Dei mib
lioenensnota Optimisme van Minis=
ter Oud De uitwijzingskwestje
Mr. Aalber&e. president Tweede Kamer
Dhr, van Zwanenbèrg neemt ontslag
De f 2.59 extra steun.
De Haag verkeerde deze en vorige week
in een roes. Eerst Koninginnendag, toen
daarop wat als een steen uit de lucht
viel de vorstelijke verloving, nu Dins*
dag de Prinsjesdag, -waarover wij reeds een
en ander schreven, de glorieuze rijtoer door
den Haag, kortom, een opeenvolging van
gebeurtenissen, die het kalmst stroomende
Oranje<^loed aan het gisten en aan het
koken heeft getracht. Want het is in
den Haag, z'ooals men dat wel eens noemt
„raak" geweest. In 1933, bij het 35»jarig
regeerings^jubileum onzer Koningin was de
drukte enorm, maar thans kan er wel sprake
zijn van een record.
Men schat het aantal menschen dat op
Prinsjesdag in den Haag ter been was,
op circa een millioen!
Geen kleinigheid! Natuurlijk waren er
velen onder, die een verre reis hadden ge*
maakt en nota hena heelemaal niets
van het schouwspel hebben gezien!
We vernamen van een vrouwtje uit Z.*
Vlaanderen, die met haar 2 zoontjes van
14 en 16 jaar ook eens kWam kijken, maar
aldra haar kroost in de drukte kwijtraakte
en z!oo werd gedrongen en geduwd, dat
ze tenslotte bïf den geneeskundigen dienst
terecht k\vam.
Sommigen wtten uit een dergelijke massa*
meeting weer een aardig duitje te slaan.
Was er b.v. een man met een oude ladder
die daarop plaatsen verhuurde. Vier kon*
den er een plaats op in nemen: twee van
f 3.en 2 van f 2.50, maakt samen 11.
Grif werden ze verkocht en betaald,
maar niet zoo dra kWjgt de politie de ladder
in 'toog, of hïj rijdt er heen;' de ladder
moet weg! Weg daarmee de mooie plaats
en de betaalde penningen. Weg is intus*
sdhen ook de verhuurder, met de blanke
guldens op z^k'I
Zoo ging het met vele verhuurde tafels
en kisten, die ia het ontzettende volksge*
drang gevaar zouden kunnen opleveren.
De Haagsche 'politie was echter tegen
den geweldigen menschenstroom niet be*
stand. Wie kon er ook oip z'oo grooten
toeloiqp van volk rekenen?
Het moet intusschen voor onze Koningin
en Prinses een verbljdend teeken zijto.,
dat zooveel aanhanktlijkheid aan het Oranje*
iiuis is bewezen. De Heere betoont nog,
dat Hij geen voleinding maakt.
In den toom, gedenkt Hij des ontfermens.
Jammer is maar, dat er nu schier geen
einde schijnt te komen, aan al de feeste*
lijkheden die men organiseert.
Duizenden en nog eens duizenden gul*
dens Worden in onie dorlpen en steden
daarvoor gevoteerd. De ware Oranje^ziti
wordt ons inziens daardoor verdoezeld.
Onder het mom van een Oranjeofeest kan
men zich nu eens echt uitleven. Hier en
daar zijn de bewijtzen daar reeds van, wat
zeer te betreuren is.
De millioenensiiata.
De traditie getrouw' wordt elk jaar na
het uitspreken van de Troonrede door
H.M. de Koningin de millioenen*nota be*
kend gemaakt. De minister van Financiën
laamt het nadeelig saldo op< 47 Vs millioen
gulden, bïj' handhaving van den bestaan*
den belastingdruk. De Minister stelt iich
voor, dit tekort op de volgende w'ij'ze te
dekken
Besparingen dekkingsplan 1936 f27.800.000
Herberekeniiig van pensioenen f 3.300.000
Verlenging extra opcenten op
enkele belastingen en rechten f 11.800.000
Invioerrechten op textielproducten f 1.250.000
Totaal
f 44.150.000
Blijft te dekken 31/2 millioen gulden.
Dit bedrag zal kunnen worden gevonden
uit de meerdere opbrengst die nog worden
verwacht van bij de Staten Generaal aan*
hangige wetsontwerpen tot wij'zigirig van
enkele belastingwetten. Bovendien is bij den
Minister nog in overweging een ontwerp
van wet tot het treffen van voorzieningen
met betrekking tot de belasting van naam*
looze vennootschappen, op een zoodanige
wijze dat de belangrijkste bezwaren, aan*
gevoerd tegen het ontwerp van wet hou*
dende voorzieningen betreffende de hef*
fing van belastingen van besloten vennoot*
schaippen en vereenigingen en haar aandeel*
houders of leden zullen worden onder*
vangen.
Zoodoende is dus de begrooting sluitend
gemaakt, zonder invoering van nieuwe be*
lastingen. De belasting zal in groote lijn
genomen, dezelfde blijven.
Thans een keet|piint nabij
Bedriegen de voorteekenen ons niet, aldus
minister Oud in zijn 'beschouwingen betret*
fende den toestand op 's*Riijks' financiën,
dan is thans een keerpunt nabïj. Met name
schijnt de catastroiphale daling in de op*
brengst der middelen tot staan te zijn
gekomen. Verwacht mag worden, dat op
het stuk van de inkomsten een zekere
stabiliteit is bereikt.
Daarmede is wel het onmiddellSjfe gevaar
voor onze Staatsfinanciën afgewend, doch
afdoende verbetering Zal eerst dan kunnen
worden bereikt, wanneer de inkomsten
zich zullen gaan bewegen in stijgende lijn.
Dit laatste zal eerst echter aan het geval
zïjn, wa,nneer zich door ruimeren afzet
onzer producten in binnen* en buitenland
een verbetering in onze volkshuisvesting zal
gaan voltrekken. De minister gelooft verder
dat er symptonen waar te nemen zlijii van
verbetering al overtreft het aanbod de vraag,
ook ten Opzichte der tewerkstelling werk*
lopzen.
Onze credietwa,ardigheid is ongeschokt ge*
bleven en de regeering meent den ingesla*
gen weg te moeten bKjven volgen.
Op het laatste zullen we hier geen com*
mentaar geven, genoeg zliji, dat wijl het
daarmede heel niet eens zSjb. Een sterk
doorgevoerde bezuiniging van Regeerings*
wege, lïjkt ons een betere politiek dan al
maar belasting verhoogen, wat men tot
heden gedaan heeft en Wat men dan nota
blene aanpassen noemt!
Die uitwijzingsklwestie.
Men schrijft uit BerUjn:
H.M.'s Gezant te Berlijn, Graaf van Lim*
burg Stirum, had een onderhoud met Staats*
secretaris Dr. Diijckhoff van het „Ausw'arti*
ge Amt", waarin opnieuw over de uitwiij'*
z'ingskwtstie werd gesproken. Dit onder*
houd had bljkbaar een goed verlaop. In
ieder geval gaf het Duitsdhe Ministerie van
Buitenlandsche Zaken direct na afloop der
bespreking met onzten Gezant het Hoofd*
missariaat van Politie alhier last, den
termijn van het uitwijrigingsjjlatn met 7
dagen dus tot Zaterdag 26 dezfer, te ver*
lengen.
H.M.'s Gezant zal zich heden Donderdag met
den middagtrein naar Den Haag begeven,
waar Vdjidag voormiddag een onderhoud
tusschen den Minister van Buitenlandsche
Zaken en den Gezant over de uitwijzing zal
plaats vinden. In Nederlandsche kringen te
BerHjn neemt men aan, dat dit onderhoud
beslissend voor de verdere ontwikkehng
van het conflict zal wtezen.
Er is door „Hollandia" op aangedrongen
dat H.M. de Koningin in verband met
de verloving van Prinses JuHana met Prins
Bernhard den vier uitgewezen Duitscbers
uit Limburg gratie zal verleenen, waardoor
automatisch het uitwïjrfngsbesluit der
Dnitsche Regeering zou worden ingetrok*
ken. Vergissen Wij ons niet, dan zal in het
onderhoud tussdhen Minister en Gezant
Iook deze mog^jkheid onder de oogen
worden gezien.
De sprookjesachtige Gouden Koets waarin H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses Ju*
liana zijn gezeten, verlaat 't Koninklijk Paleis aan het Noordeinde, pp vi^eg naar de
Ridderzaal.
Dlir. van Zwanenberg neemt ontslag.
Wijfdt zich voortaan alléén aan eigen bedrijf.
Naar wij vernemen heeft de heer S.
van Zwanenberg, commercieel adviseur van
het college van regeeringscommissarissen, den
Minister van Landbouw en Visscherdj- ver*
zocht hem binnen korten tijd van zijn
functie te ontheffen. De heer. van Zwa*
nenberg heeft dit verzoek ingediend om zidh
weer geheel aan de belangen van djn
eigen bedrijf te kunnen geven. De Minis*
ter heeft het verzoek ingewilligd, onder
betuiging van zïjn groote waardeering voor
den door den heer Van Zwanenberg ver*
richten arbeid.
Het 'presidium der Tweede Kamer.
Mr. Aalberse beinoenid.
Blij Koninklijk Besluit van heden is tot
Voorzitter van de Tweede Kamer der Sta*
ten*Genexaal voor het tijdvak der tegen*
woordige zitting benoemd: Mr. F. J. Aal*
berse, minister van staat, lid van die Kamer.
Nieuwe regeling voOr de inlijving van
dienstplidhtingen.
Pas eenigen tijld na de inlijWng
wordt beslist, wie tot onderofficier
zullen Wötlden opgeleid.
De minister van defensie heeft bepaald,
dat voor sommige groepen van dienst»
plichtigen de tijd van inlijving, te begin*
nen met de lichting 1937, verandering zal
ondergaan. Het nieuWe plan van opkomst
zal binnen enkele dagen verschijnen. Een
van de belangrijkste afwijkingen van de
regeling, wfelke de laatste jaren heeft ge*
golden, is deze, dat voortaan voor de meeste
legeror.derdeelen eerst eenige weken na de
■.nliji\-ing zal worden besjist, welke dienst*
pl'.chtigen voer onderofficier zullen wir*
den olpgele'.d.
Alleen voor de dienstplichtigen, die voor
onderoff'cier*administrateur, en voor de
voorgeoefenden, die tot onderofficier wor*
deni opgeleid, blijft de oude regeling ge*
handhaafd in dien zin, dat zij reeds vóór
de inlijving voor de opleiding worden aan*
gewezen en afzonderlijke tijdstippen van
opkomst behouden. In het bijzonder ver*
dient het de aandacht, dat er ook eenige
wijziging is gekomen in de groepen, die
reeds vóór het jaar van de lichting worden
ingelijfd. Tot deze groepen behoort ook
de eerste ploeg van de lichting 1937 voor
infanterie en wielrijders, die 5 October 1936
zal opkomen, tegelijk met de tweede ploeg
van de lichting 1936.
De minister heeft ter kennis van de
burgemeester gebracht, dat In de_ indee*
lingslijst omtrent eiken persoon de duur
van. de eerste oefening zal Worden ver*
meld, dat Wanneer de dienstplichtige niet
in opleiding wlordt genomen tot onderofficier
de duur van de eerste oefening 51/2 mnd.
is; Wordt hij wel in opleiding genomen tot
onderofficier, dan duurt de eerste oefe*
ning 12 maanden. Degenen, die tot on*
derofficier worden opgeleid, worden in den
regel gekozen uit hen, die meer dan lager
onderwijs hebben genoten en die ook in
andere opzichten voor deze opleiding ge*
schikt worden geacht. Van dezen hebben
in het algemeen den voorrang zij', die
zich voor deze opleiding opgeven.
Koninklijke Verloofden in de
hoofdstad.
Donderdag heeft het Verloofde Paar, met
onze Koningin en de familie van Prins
Bernhard een bezoek gebracht aan de Hoofd
stad des Rijks, Amsterdam. Het was ook
daar een overweldigende drukte, die uit*
groeide tot een Waarlijk grooljsche mani*
festatie van verknochtheid aan Oranje.
Overdracht van Bewind in Indië.
Jhr. mr. Tjarda v. Starkenborgh
Stachouwer aanvaardt zijn ambt.
Dinsdagmorgen heeft jhr. mr. B. C. de
Jonge de landvoogdij over Nederl. Indië
in den Volksraad overgedragen aan zijn
opvolger, jhr. mr. A. W. L. Tjarda v. Star*
kenborgh Stachouwer. Hierbij zijn door bei*
de landvoogden redevoeringen gehouden. De
nieuwe landvoogd zeide aan het slot van
zijn rede, „dat hij de vrijheid van meening
beschouwt als een kostbaar bezit maar er*
kende tevens, dat onderscheid moest wor*
den gemaakt tusschen het toelaatbare en
het ontoelaatbare en dat hij eveneens met
gestrengheid zal optreden tegen hen, die
voor de gemeenschap schadelijk zijii.
NIEUWE VINDING.
Onder de naam Marox wordt een nieuwe
vinding in den handel gebracht, die juist
in deze tijden van pas komt, door Hand.
Ondern. Maro te Vlaardingen. Met Marox
kan een ieder zelf thuis Chemisch reinigen
en ontvlekken, zonder te wasschen. Ge*
noemd (product is in 'poedervorm dus zicht*
bare grondstoffen, en geheel Nederlandsch
Fabrikaat. Wilde men voorheen zelf iets
reinigen of ontvlekken werden daar vaak
gevaarlijlje ^(benzine) of bijtende hulpmidde*
len voor gebruikt, met Marox heeft men
geen risico, is onbrandbaar, reukloos en
betrouwbaar bij' kostbaarste stukken en teer*
stel weefsels.
Het Chem. Techn. Laboratorium verklaart:
„Bijl Chemisch onderzoek Ls gebleken dat
Marox geen bijtende of schadelijke bestand*
deelen bevat, welke voor weefsels nadeelig
zouden kunnen zijn. De stoffen worden
bij het reinigen en ontvlekken met Marox
niet aangetast".
Een verbruiker, van Marox schrij'ft: „Ik
kan niet nalaten U mijn comlpliment te
maken over de buitengewone werking van
het Chemische reinigingsmiddel Marox. Een
trico japon sdheen totaal bedorven door het
afgeven van roode leeren ceintuur, die
daarop gedragen werd. Men rade mijt Marox
aan, doch ik moet eerlijk bekennen dat ik
daar geen verwachting van had, omreden
dat ik' genoemde japon reeds in een in*
richting gegeven had om te wassChen en
te' ontvelekken, doch vlekken niet verwij'*
derd konden worden. Mijn wantrouwen
bleek echter ongegrond, daar vlekken met
eenvoudige Marox behandeling totaal ver*
dwenen zSjn, zonder de stof of kleuren
aan te tasten. Marox is een w:aar succes,
door z'ijn zekere afdoende werking en be*
trouwbaarheid, en onmisbaar in elk huis"
houden". (Origineel ter inz'age).
Wij' twijfelen er niet aan, of Marox zal
ook onze lezers goede diensten bewijzen.
(Men zie de advertentie.)
DOOR GRIS VANELLUS
(Copyright bij Drukkerij Edecea te Hoorin,
waar het in boekvorm verkrijgbaar is.)
HOOFDSTUK 1.
Een Amsterdamsdhe fcwajongen.
't Was vlot gegaan het vertelsel tot
aan het zinsdeel: en op' z'n teenen
slooip de roover naar dien donkeren hoek
achter de trap
Steven's stem klonk gedenDpt en min
of meer heesch tusschen de schemerige
wanden; mogelijk wel omdat 'tpverigens zoo
stil was in de kamer, waaruit het daglicht
zich langzaam terugtrok'.
Toch kon de zon nog niet onder zïjn,
want de deftig staande klok achter in het
vertrek had juist zeven nijdig afgebeten
slagen uit haar kast gehamerd, bijl elk
een aanloopje nemend van dof ketting*
geraas. En 'twas al in Mei; de boomen
op de Prinsengracht, waar de smalle vensters
op. uitZageli, stonden vol in 't blad. Hier*
pan Was 'tidan ook voornamelijk te wij*
ten, dat er van den nog klaren avondheiriel
zSoo'n Ipoover glimp je door de kleine ruitjes
(drong; al deed dat dan Z'n best het daar*
binnen nog wat te verhelderen; waarte*
gen de Zware zolderb'alken, stram in 't
gelid, en de gedekte tinten van het degelijk
meubilair gereserveerd schenen te doen,
bij' wijze van protest
In 't spaarzame raamlicht zaten twee ge*
stalten in lichteBjk gebogen houding, 't
Waren Steven's mopder en Z'n oudste zus;
beiden nog bezig met verstelwerk, lijs"
beth heette het meisje, dat er tenger uitZag
en nauwlijks Zeventien kon zijn. Ze droeg
'nwit kanten mutsje oip het lidhtblonde haar
en Was ook overigens gekleed zooals in "t
begin der achttiende eeuW' eenvoudige jon*
ge maagden dat Ipleegden te zSjii, dat wil
zeggen: net als moeder. Zooals de twee
daar zaten, als silhouetten uitkomend tegen
het bleeke schijnsel der raamvakken. Zag
je dan ook niet dadelijk het verschil in
leeftijd. Twee Zwijgende, eendere figuren
leken het, geplaatst ter weerszijden van de
massieve tafel en verdiept in hun arbeid
alsof ze voor niets anders aandacht hadden.
Dat leek echter maar zoo. Als niet die
stem achter in het vertrek er geweest was.
Zou je ook gemeend hebben, dat zidh daar
verder niemand bevond; zoo donker sdieen
vanaf het raam de hoek waaruit het geluid
kwam, haast in éénZelfden dreun door, nu
en dan fluisterend en 'n enkelen keer op*
levend in korte, heftige zinnetjes.
Op den vloer, met z'n rug tegen de don*
kere eiken kast, zat Steven, de handen ge*
vouwen om z'n opgetrokken knieën; vóór
hem zat de Vijfjarige Lotte met open mond*
je en ver'baasde, soms verschrikte, oogen
te luisteren naar het verhaal van „groote
broer".
„Maar jongen!wil je wel eens op*
houden?!
't Was opeens de stem van moeder, te*
geljk met 'n angstschreeuw' van Lotte.
„Wat ziJTi dat voor verhalen!.... Als
je vader 't hoorde
Lijs was opgestaan, had haar naaiwerk
olp zijl gelegd en deed 'npaar stap'pen naar
ztisje, die op handen en voeten naar haar
toe kwam kruipen. Ze beurde het kleine
ding van den grond op en kalmeerde het
met sussende woordjes
„Zoet maarniet schreien! Die
stoute Tef weet 'r niks van. Lotti moet
naar 'bed. Lotti heeft slaap".
„Nee, niet naar bed!" riep de kleine
angstig en Ze krojjkelde in L'ij'sbeth's ar*
men om zich los te wringen en bescherming
te zoeken bij moeder.
„Niet naar bed, moeLotti is
bang
Ze had met haar voetjes den vloer weer
bereikt en hing binnen vier tellen aan moe*
der's schoot.
„Zie je nou wel, kwajongen!dat
is jouw' schuld. Nou krijgen we last met
zns. Maar je vader zal 't weten
Moeder's stem klonk weliswaar bestraf*
fend, maar had, door iets vermoeids en 'n
zekere toegeeflijkheid in den toon, niet de
uitwerking die in zoo'n geval gewenscht
mocht heeten.
De bengel zat met bet onverschilligste ge*
zicht van de wereld voor zich uit te kij*
ken, terw'ijl Lijs met saamgetrokken wenk*
brauwen te weifelen stond, op het punt
den misdadiger o'p haar manier de les te
lezen.. Maar ze hield zidh in. Ze wist wel
dat moeder nog zijn partij aou kiezen,
als zij er zich mee bemoeide. Als ze alleen
met hem geweest was, zou ie d'r van ge*
lust hebbenZe ging weer zitten en
nam zwijgend haar naaiwerk O'p.
Het haalde echter niet veel meer uit;
't werd te donker. Moeder had het hare
al op zij gelegd en zat met Lotte op;
schoot naar biuiten te kijken, waar zoo
nu en dan nog wel iemand voorbij' kWm,
maar voor 't overige niet veel te zien was.
Even was 't nu rustig, want niemand
zei 'nw'oord. Alleen de afgemeten tik van
den langen slinger in de klokkekast ging
stapvoets door de kamer.
Steven tuurde over zïjn handen naar
het met verguldsel omlij'ste ovale venstertje,
Waarachter het ding zich bewoog. Maar
hij 'kon 'het nu niet zien, geheimzinnig
Was dat. En dan die bïj'geluidjes van het
versleten raderwerk, met den nu en dan
doorschietende ketting, die het z'w'are,' ver*
koperde gewicht moest houden, dat met
schokjes z'n gang naar omlaag tradhtte te
bekorten
„We zullen licht maken," zei moeder;
„dan gaat zus naar bed en we k'unnen
nog wat uitvoeren."
„Moet Stef niet eerst?" kVam' Lijs, meer
stellig dan vragend. „Vader heeft toch uit*
drukkeljk gezegd dat hij, vóórdat de lamlp
aangaat, naar bed moe't Gisteravond
is daar ook al niet van gekomen".
Moeders gezicht werd strak. „Ik wou. Lijs,
dat jij' er je niet mee bemoeide," zei ae,
nu op 'ntoon van geZag; „ik heb je dat al
meer gezegd. Heb je je catechismus al
geleerd, Stef?" i
„Natuurlijk niet", prevelde Lijs. Ze wilde
nog meer zeggen, maar hield zidh in en
keek het raam uit.
„Dan zou ik daar nu maar - eens mee
beginnenals de lamlp aan is. En dan
naar bed, voordat je vader thuis komt."
,;Diat kan laat worden," besloot Lijs met
Zooiets als 'n zucht; en ze stond op om
licht te maken.
Dus, Steven had straf.
Om daar\'Oor in de termen te vallen hoef
je nog niet 'n onverbeterlijken deugniet te
zïjn, en om er aan te ontkomen geen er*
kende brave Hendrik de omstandigheden
kunnen o zoo mee* of tegenwerken.
Maar, de strat was in dit geval eerlijk
verdiendOok niets ongewoons; vooral
niet voor 'n knaap van Stef's leeftijd.
(Wordt vervolgd.)
