CHQ.V^KfiLADÖpGED.GQ()nDfilAG vöÖRDlZUID-HOLLInZCCÜW^ EirAMDEn
Gemeenteraad
NciS^ssi
8e Jaargang
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1936
s „Devaluatie
i
■w-ii
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD .,0;N Z E EILANDEN" 18e JAARGANG
aanvragen en -aanbiedingen van 1-6 regels 80 et.; Boek-aan- N.V. UltgeverSmaatSChapplj «Eilaildeil-IlieilWS
Ir. M.
B. SMITS
Niet-Christelijke Bladen voor
onze kinderen?
Voor onze Jongens en Meisjes
fcgnu tljdeliik 3 |»akken voor 1,5 et.
Voornaamste inhoud
niEuws
t*
Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.Dienst- 1 - --^ UITGAVE VAN -
kondiging 10 cont per regel - Contracten belangrijk lager 1 Gevestigd te Middelharnis - Prins HendriXstr. 122 C. Giro 167930 - Postbox 8 Tel. 17
Abonnements-prijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Versctiijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
I HOOFD DER LAN
TE SOt
DOOR
DBOUWSCHO
TE SOMMELSDIJK
Rede gehouden op de Algem. Vergadering
V. d. Flakkeeschen Boerenbond 23 Juli 1936.
II.
In de loop van de 19e eeuw kwam in
deze verhouding echter een groote veran*
dering. Er waren in Amerika buitengewoon
rijke zilvermSjnen ontdekt, waardoor een
enorme hoeveelheid zilver op de open
markt Werd aangeboden. Weliswaar kwam
er ook een groote hoeveelheid goud èn uit
Amerika èn uit Australië en Zuid-'Afrika,
maar de zilverproductie was toch zeer vele
malen grooter.
't Gevolg hiervan was, dat het zilver ten
opzichte van goud in waarde daalde. Hier*
door was 90 gram zilver niet meer voldoen»'
de om daarmee 6 gram goud te koopen m.a.
w. met 10 zilveren guldens kon men op de
markt van edele metalen niet meer zoovqel
goud koopen als in een gouden tientje zit;
men zou er eerst 12, later 15 en nog meer
guldens voor moeten neerleggen.
Bij betalingen aan 'thuitenland vinden
deze plaats door 't verzenden van goederen
o£ liever, door de rekeningen, kwitanties
of wissels over en weer met elkander te
ruilen. Dat voorkomt het lastige verzenden
van edel metaal. Maar wanneer wij' b.v.
voortdurend minder aan 't biuitenland ver"
koopen dan wij ervan betrekken, dan rcio^'
ten we wel overgaan tot 't verzenden van
echt geld.
Nu trekt het buitenland zich niets ervan
aan Waf wïj op onze munten zetten of wat
in onze muntwet staat. Al beweren wij', dat
10 van onze guldens evenveel waard zlijin
als een gouden tientje, daar geeft men niets
om. In 't buitenland zegt men: 10 guldens
is: 90 gram zilver en een gouden tientje is
6 gram goud en 't laatste is meer waard. Men
kon dus, omdat we zilveren standaard had"
den, goedkoop zilver koopen, dit te Utrecht
tot guldens laten slaan en daarna omwisselen
in gouden tientjes en die meenemen naar 't
buitenland. Een voordeelig zaakje! Maar
dit veroorzaakte een wegstroomen van ons
goud naar 't buitenland.
En zoo kwam een nieuwe muntwet tot
stand, waarbij goud de basis werd van ons
muntstelsel. Biji deze wet werd bepaald,
dat (en dat geldt natuurlijk' alleen voor
het binnenland]) een gulden ééntiende van
de waarde heeft van een gouden tientje, dat
een gouden tientje ruimi 6 gram goud bevat,
en dat guldens alleen mogen worden aan*
gemaakt voor rekening van den Staat. Bo*
vendien behoeft men guldens niet in onbe*
perkte hoeveelheid te ontvangen.
Gouden tientjes kan iedereen laten aan*
munten te Utrecht.
Hiermede had de gulden een heel andere
beteekenis gekregen. De waarde van de
gulden w'as niet meer gelegen in het zilver
dat hdj bezat. De gulden was een metalen
'bon geworden, recht gevende op een tiende
deel van het goud uit een gouden .tientje.
Een gulden vertegenwoordigt dus werkee"
lijk 0.6 gram goud.
Maar deze beteekenis kan de gulden
dus alleen hebiben doordat alleen de Staat
de guldens kan doen slaan en omdat die
garandeert, dat men zoowel in^ binnen* als
buitenland 10 gulden altijd kan inruilen
voor 1 gouden tientje.
Zoodra het aanmunten van zilver vriji zou
zijn of de uitvoer van goud naftr 't buiten*
land verboden, zou in het buitenland een
gulden niet meer waard zijtri dan 90 gram
zilver of ongeveer 40 cent.
Dan zouden we de gouden standaard hebi»
ben losgelaten.
En nu kom ik tot het begrip devaluatie.
In 't kort komt dit nu hierop neer, dat
onze muntwet wordt gewijzigd en dat in
een van de artikelen het getal 6^ gram wordt
veranderd in een kleiner getal blv. in .41/2
gram. Anders behoeft er wettelijk niets te ge*
beuren. Verder worden alle gouden tien*
tjes ingehouden, opgesmolten, wat koper
toegevoegd en opnieuw munten gemaakt
van dezelfde vorm en grootte en eveneens
met hetzelfde opschrift; doch in plaats van
6 graml goud bevatten ze nu 41/2 gram.
En dat is niet te zien. Aan >de guldens
verandert heelemaal niets.
Na de devaluatie behouden we uiterlijk
volkomen dezelfde gouden tientjes; en niet
alleen uiterlijk maar ook innerlijk dezelfde
guldens, ook Wat het zilvergehalte betreft.
Het groote publiek bemerkt hiervan niets.
Dat blijft dezelfde guldens ontvangen en
van de goudentientjes trekt zich dat niets
aan, want die zie je toch zelden en ze
zijn niet populair.
Maar innerlijk' is er veel veranderd. Want
kreeg men tot heden door een gulden recht
op 0.6 gram goud, dan heeft men slechts
recht op 0.45 gram of éénkwart deel minder.
Dit Wat de techniek betreft van de de*
valuatie.
Het procédé Kjkt dus zoo eenvoudig mo»
gelijk, doch de gevolgen hiervan voor heel
het economisch leven zijn geweldig groot.
Waarom wenschen velen nu, dat de re*
geering zal ov"ï;rgaan tot toepassing van
deze devaluatie?
Herhaaldelijk nemen wij in dezen moei*
lijken tijd gevallen waar van zeer solide,
bedachtzame mensChen, die financieel in
moeilijkheden geraken, doordat hun zaken
niet meer voldoende liquide zijn. Zij' bezit*
ten vaste goederen, effecten en handelsar*
tikelen ,maar kunnen hun vrissels niet bé*
talen. Indien zij hun bezittingen te gelde
moeten maken, om hun meest dringende
schuldeischers te voldoen, dan kunnen zij
dit niet, of, indien dit al mogelijk is, dan
moeten zij met een zeer schrale opbrengst
genoegen nemen. Wanneer ziji geld hebben
geleend, 't zij onder hypothecair verband
van hun huis, dan wel op onderpand van
hun effecten, of als bankcrediet, dan komt
het herhaaldelijk voor, dat aflossing van dit
crediet voor hen tot geviolg zou hebben,
dat ziji na liquidatie van bezit en schuld
absoluut niets over zouden houden. Het
zou hun verder onmogelijk zSjn, hun zaken
voort te zetten. Wij' weten, dat van aflos*
sing van schulden ook in veje gevallen geen
sprake is en dat de regeering zelfs wefte»»
Kjke maatregelen treft, om gedwongenaf*
lossing te voorkomen.
Een goede verhouding te scheppen tus*
schen vast bezit en gemakkelijk in contant
om te zetten activa is een groote kunst. Ieder
bedrijf stelt daarbüj zijii eigen eischen en
het zou b.v. tot verkeerde uitkomsten voei*
ren, wanneer men eenzelfde verhouding
zou aanbevelen voor een spaarbank als voor
een levensverzekeringmaatschappiji. Maar er
is bovendien een regel, die wij thans eerst
goed leeren beseffen, en deze is, dat een*
zelfde verhouding voor dezelfde onderne*
ming in verschillende tijdsomstandigheden
niet te handhaven is.
Het zou ons gemakkelijk vallen, tal van
voorbeelden te geven ter illustratie van
deze regel. Wij' zullen met één volstaan.
Wanneer men Woningen vlot verhuren kan,
kunnen bouwers nieuw gestichte huizen
gemakkelijk verkoopen en op hun beurt
de leveranciers van bouwmaterialen op fijd
betalen. De fabriek en de bank, waarmee
de leveranciers moeten afrekenen, ontvan*
gen op tijd hun geld en kunnen verder
gaan: de labriek met het produceeren van
bouwmaterialen, de bank met het 'ver»»
strekken van credieten. Ieder van deze in*
stanties van het samengestelde Credietveri*
keer weet, door jarenlange ondervitiding ge*
leid, in gewone tijden een juiste verhouding
tusschen vast en vlottend bfezit te sdhep*
pen en te onderhouden. Een ondernemer,
die daartoe niet in staat is, gaat er op den
duur tusschen uit. Hij is door gebrek aan
inzicht of door onvoldoende moreele kracht
in dat verkeer onbruikbaar. Maar wtanneer
de niauwe huizen niet meer vlot verhuurd
worden, wat dan? De bouwer blijift met
zïj'n huizen zitten en alle instanties zien uit
naar betalingen, die niet volgen. Alles
loopt in de war.
Kan men de eisch, zulke toestanden te
voorzien, redelijk noemen? Kan men ver*
langen, dat iedereen ook in tijd van voor*
spoed zal handelen, alsof hij' in crisisfijd
verkeerde? Onzes inziens neen, dat kan
men niet eischen. Daarom al niet, omdat een
ondernemer, die niet voldoende kapitaal
bezit, om voortdurend te leven alsof hij in
crisistijd verkeert, tal van goede kwaliteiten
kan bezitten om met de gewone credieten
werkend, een bedrijf tot bloei te brengen.
In de Concurrentie met anderen kan men het
gebi-uiken van crediet in de gewone omvang
niet missen. De maatschappij zou er stellig
geen voordeel van hebben, als iedereen in
normalen tijd leefde, alsof een crisis vopr
de deur stond.
In dit voorbeeld hebbfen wïj duidelijk'
laten uitkomen, dat het liquiditeitsprobleem
twee zijden heeft. Het wordt beïnvloed
door handelingen van den ondernemer zelf,
dus van binnen uit; het Wordt bfeheerscht
door de toestand in de maatschapipiji in het
algemeen, dus van buiten af. Ëfeze beide
groepen van invloeden kan ook de bteste
financier door gebrek aan voldoende be*
trouwbare kennis van het economisch leven
niet steeds in evenwicht houden. Er komen
schokken voor, er zijn ook langdurige tijden
van economische beroering, waarin het zeer
velen onmogelijk bBjkt, dat evenwicht te be*
Waren. Dan tracht men door ingrijpen van
den wetgever ongelukken te voorkomen;
men kondigt b.v. een moratorium af, men
vaardigt een executieverbod uit, of grijpt
013 andere wijze in. Die maatregelen kunnen
op zichzelf nimmer helpen, want het zijn
geen geneesmiddelen, maar verdoovings*
middelen: z5j tasten de kw'aal niét aan, maar
nemen eenigermate het bfesef weg, dat de
toestand niet goed is.
En nu meenen velen, dat door devalu*
atie wel een middel geboden wordt, waar*
door de verhouding van bevroren en liquide
middelen ten gunste van deze laatste Wordt
gewijzigd.
Sommigen meenen, dat men met deva*
luatie alleen reeds zeer ver op weg is naar
een beterei toestand, anderen kennen aan
de devaluatie niet zulk een groote betee*
kenis toe, maar meenen wel, dat het na
haar toepassing gemakkelijker zal vallen
door verdere maatregelen den wagen in
het spoor te brengen dan thans.
(Wordt vervolgd.)
Heeft het lezen van niet*Ohristelijke bla*
den in een gezin, ook invloed op de op*
voeding der kinderen?
Te weinig dikwijls wordt er op gelet,
hoe dat ogenschijnlijk' kleine dingen, toch
somtijds een grote invloed kunnen uitoefe*
nen op de opvoeding van kinderen. Onder
deze ogenschijiilijk kleine dingen behoort
ook met name het lezen van niet*Ghriste*
lijke biaden in een gezin. Sommigen zullen
misschien hierover de schouders wat op*
halen en glimlachen. Maar wie errwt maakt,
in waarheid ernst maakt met de opvoeding
zijner kinderen, zal dit echter niet doen,
doch 'het ter harte nemen en er mede in*
stem'men. Die nauwlettend toeziet op de
gedragingen van zijn kroost, die let op
hun vragen en verlangens, zal telkens be*
merken, dat hij leiding dient te geven op
alle terreinen, waarop het kind zich be*
geeft. En die zal ook dra bemerken, dat er
een zéér nauwlettend toezicht dient te be*
staan op datgene, wat het kind leest. Dat,
in de eerste plaats hieronder valt de boe*
ken, die in huis komen, en die door de kin*
deren, en met name ook door de rijpere
jeugd, worden gelezen, behoeft toch zeker
geen betoog. Te weinig is men er over het
algemeen nog van doordrongen, welk een
verderfelijke invloed er: kan uitgaan van een,
slecht boek, hetzij sle&t pp zedelijk, hetzij
slecht op godsdienstige gebied. Ook in dit
opzicht worden de o iders toegeroepen te
waken over hunne kir'ieren, want hoe me*
nig jongen of meisje IS het verkeerde pad
opgegaan onder invloed van verderfelijke
lectuur, is er verslaafd aan geworden en
heeft moeilijk de kluisters kunnen verbre*
ken, waarin het zich zelf had vastgelegd.
Zou het daarom niet wensdheUjk' zïjn, dat
iedere ouder zich precies op de hoogte
hield. Wat zijn kinderen, ook zij'n reeds,
grote jongens en meisjes, lezen? Voorwaar,
er zou, wel nuttelozer arbeid worden ge*
vonden- van vaders en moeders, die toch
zo'n grote verantwoording dragen, dan deze.
Laat uw kind gerust lezen. Ja moedig ze
daartoe aan. Doch geef ze alleen goede
boeken.
Dit toezicht nu, op datgene, wat de kin*
deren lezen, dient ook te 'bestaan op de dag.
weekbladen en tijdschriften, die in huis
komen. Wie een niet* Christelijk blad leest,
weet van te voren, dat ook zijn kinderen
er naar grijpen zullen. En och, 'heeft het
niet*Ghristelijk blad voor den mens en ook
voor het kind, dat in zonde ontvangen
en in ongerechtigheid geboren is, en van
nature een trek in het 'harte beef^ om te
leven in de sfeer der ijdelheid, soms niet
groter aantrekkelijkheid dan het blad dat
nog gewaagt van God en Zijta deugden
Zijn dienst. Zijn volk. Zijn naam, Zijn zaak,
Zijn instellingen en Zijn rechten? Daarom
is ook dubbele waakzaamheid van node
en de roeping om in deze getrouw te zijn,
mocht dan pok wel Mem 'hebben op de
concienties der mensenkinderen, inzonder*
heid dan toch wel van hen, die het nooit te
wjaarderen voorrecht nog genieten, groot ge*
bracht te jnogen zijn onder de oude beproef*
de Waarheid. Een ieder worde er van door*
drongen, dat het niet*Ghristelijk blad con*
trabande dient te zijti in zijn huis. Men
trachtte het niet te vergoelijken, door de
gevaren te verkleinen of het goed te praten.
Wil ik U daarom ééns op enkele dingen
wijzen
Neem dan de verslagen en foto's van
voetbalwedstrijden, wielrennen enz. De jon*
gens gaan er in leven, en het Maandag*
nummer met al zijn verslagen van op Gods
dag gehouden wedstrijden, wordt als 'het
ware verslonden. En ze zullen U de namen
der winnende elftallen, der kampioen wiel*
renners, of van die der gekroonde boksers,
beter kunnen opnoemen, dan de namen der
apostelen of der richters of der koningen.
Dan zijn daar dikwijls de foto's uit het
'b'adseiroen, die voor zich zelf spreken, de
feuilletons, die meestal liefdesverhalen ver*
melden, met weinig opvoedkundige strek*
king, en om niet verder te gaan de adver*
tenties, die soms in het jeugdig gemoed
vragen opwerpen, die ze niet beantwoorden
kunnen, maar hun gedachten soms brengt
op een terrein, waar betere, leidsman nodig
is.
Daarom nogmaals, men make ernst met
deze zaak. 't Is in het belang van uzelf en
in 't belang van uw kind, en dat behoort
toch onder 'het dierbaarste, wat U op deze
aarde bezit. U kunt er wel te weinig, maar
nooit te veel voor doen. Weest daarom
ook in deze uw roeping getrouw. God
vraagt het van U.
Bes,fe Jongens en Meisjes!
Vinden" jullie dat niet aardig
Op de voorkant van ons blad?
Zulk een eereplaats hebt jullie
In de krant nog nooit gehad!
Of jullie dus ook in tel zijt!
Jullie komt niet achteraan,
Ofschoon velen vaak maar zeggen:
Kinderen zijn gauw voldaan.
En de groote menschen zeggen
Tot elkaar dan: Och, je moet
Voor een kind geen drukte maken,
Want die vinden 't gauw' al goed.
Maar ik heb verlof gekregen
Om zoo nu en dan een keer
Eens te praten aan de voordeur,
Dan zien allen de „meneer."
Nu staat Oome Ko van 't hoekje
In de voordeur van de krant
En hij roept tot al de kind'ren
Van Flakkee en 't Thoolsche land.
Ja, tot ieder die de krant leest
Zijn zijn Woorden nu gericht.
Pietjes, Brampjes, Nellie's, Keesjes,
Oud en jong en neef en nicht!
D'urven jullie niet te schrijven
Aan dien onbekenden man?
Heusch, hij zal jullie geen kwaad doen,
Toe dan, pak de zaak maar an!
Op het einde van Augustus
Worden brieven inge'w'aCht.
Weet jullie niet Wat te schrijven,
'kHeb daar nu iets Pp bedacht:
Vraag beleefd eens aan den meester
Of hij je een handje helpt.
En het zaakje komt in orde:
'kWord met bïieven overstelpt!
En na 'teerste meesterduwtje
Vliegt de brief al bij Oom Ko.
Later zegt Moe„Vraag't aan meester!"
„Neen," zegt Piet, „ik kan 't al zoo!"
OOM KO.
Hét U.L.O. oittdeïwijs.
De examens voor het U.L.O. onderwijs
(Dipl. A) zijn voor het eiland Goeree en
Overfiakkee weder achter den rug en met
gunstig resultaat.
Openb'. U.L.O.:
Geslaagd 10 candidaten
afgewezen 2 id.
Christ. TJ.L.O.:
Geslaagd 13 candidaten
afgewezen O id.
Vooral de Christelijke U.L.O. is dit jaar
bijzonder gelukkig geweest. Niet alleen dat
alle candidaten zijn geslaagd, maar er zijn er
zelfs onder met zeer hooge cijfers. Ver*
schillende achten en negens, ja een paar cans
didaten kwamen zelfs voor bepaalde vakken
met een tien voor den dag.
Al is het dat veel afhangt van de capaciteiten
der leerlingen, toch mag 'hier ook worden
vermeld, dat het personeel der school, en
inzonderheid het hoofd ,zidh zeer veel moei*
te gegeven heeft.
Wij' wenschen hem van harte geluk met
dit succes.
Mocht 'het lyovenal ook bedacht worden,
dat God de Heere hiervan alleen de eere
toekomt. Ook in het onderwSj's onzer jeugd
geldt het.
„'tis Israels God, die krachten geeft."
Ongeregeldheden te Vlisslngen.
Te Vlissingen hebben helaas weder on*
geregeldheden plaats gehad bij het Plaatse*
lijk Crisis Comité en Maatschappelijk Hulp*
betoon.
Vier collectanten
De secretaris van het Crisis*Comité
De directeur van het Maatschappelijk
Hulpbetoon
ziJA in dit geval betrokken.
De beide laatstgenoemden hebben een be*
kentenis afgelegd dat zij fraude hebben ge*
pleegd, van de anderen zal het onderzoek
uitwijzen in hoeverre zij al of niet schuldig
zijn.
De Standaard (A.R.) scht'ijft een 'heel arti*
kei over dit geval en keert zich fel tegen
de N.S.B.
De N.S.B, heeft natuurlijk weer stof te
over om te schrijven, ja moet er zelfs een
speciale vergadering voor belegd hebben.
Wij z'ijn het met de Standaard eens, dat
indien de N.S.B, hier te landte de lakens
uit deelde, geen enkele fraude meer publiek
bekend zou worden.
Een courant zou er niet over mogen
schrijven, noch veel minder zouden tegen*
standers der regeering een vergadering mo*
gen beleggen.
In een fasdstischen staat zou iemand die
daarover durfde te schrijven of te spreken,
als
staaisVijiandig
ma
worden opgepikt en voor bepaalden tijd
opgesloten.
Op deze feiten kunnen wij niet genoeg
wijzen.
Overigens spijt het ons met de strekking
van het artikel niet mee te kunnen gaan.
De Standaard erkent dat de gevallen van
fraudes en onregelmatigheden gepleegd in
Overheidsdiensten zich snel opvolgen, ja
dat zelfs de laatste maand een betreurens*
waardig record sloeg.
Nu gaat de Standaard wel niet vergoelij*
ken, maar toch weer een kant 'heen waar
ons volk wars van is. De zaken zijn in
handen van 'hef gerecht, en nu is de zaak
klaar, afwachten wat 'het resultaat van het
onflerzoek is.
Hier schuilt de haper.
Willen wij dan iemand onverhoord maar
veroordeelen? GanscheHjk niet.
Twee der verdachten jhè'bbeh" zelf reeds
bekend.
Waarom nu niet, in afwachting van hun
verdere strafi officieel medegedeeld dat zij
uit hun ambt
ontslagen, zif».
Het feit van fraude, groot of klein hebben
zij erkend, en daarmede betoond niet voor
een overheids ambt geschikt te zijn.
Het publiek dat nu wel het schandaal op
allerlei wijzen wordt medegedeeld, hoort
van het verdere verloop niets, of is 'het door
den \Teeselijk langen duur weer vergeten.
Het gezag krijgt hierdoor weer een ern*
stigen duw, want neemt b.v. het geval te
Ambt. Hardenberg, welke waarde hecht het
gewoone publiek aan de Rechtspraak.
De rechtbank veroordeelen en de minis*
ter herbenoemen, net alsof er niets hangende
is.
Wij hopen voor de N.S.B, bewaard te
blijven, maar vreezen als de regeering niet
krachtiger en doortastender ingrijpt, zij' haar
eigen graf zal graven.
De regeering: is hierin zelf de schuldige.
STAD AAN 't HARINGVLIET
Verslag van de spoedeisdiende Open*
bare vergadering van den Raad der ge=
iïieenle Stad aan 't Haringvliet op Dons
derdag 30 Juli 1936.
Afwezig met kennisgeving dhr. J. Wagner.
Na opening door den Voorzitter met
gebed, voorlezing notulen vorige vergade*
ring, welke onveranderd worden goedge*
keurd.
In behandeling komt Ingezonden stuk^*
ken.
Rapport van den Keuringsdienst van Was
ren over het 2e kwartaal 1936.
Mededeeling van de gemeenten Oolt^
gensplaat, Oude*Tonge, Nieuwe*Tonge ert
den Bommel, dat uitbreiding van het dage*
lijksch bestuur der gasfabriek, met één lid,
niet nbodig geoordeeld wordt.
Hoofdartikel: „DEVALUATIE."
Korte artikelen: Niet Christelijke Bladen
Voor onze kitideren? Het U.L.O.somder=
wijs Ongeregeldheden te Vlissingen.
Gemeenteraad te Ouddotip en Stid aan 't
Haringvliet.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
Binnenland: Doodelljke ongelukken.
Officieele Crisisbetiditen.
