CmWCEKBLi^ÖpGED.GR0riDSIA6 vöÖRDiZUID-HOLLiriZEEUWJCHE EILATIDEn AKKERTJES Wèg die Migraine! 8e Jaarjlang WOENSDAG 29 JULI 1936 No- 757 N.V. Uitgeversmaatschappij „Eilanden-nieuws'* „Devaluatie Flakkeesche Boerenbond WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" 18e JAARGANG Ir. M. B. SMITS MMM^AM MfttfWMMW Crisispublicatie. Voornaamste inhoud niEuws Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst- aanvrageu en -aanbiedingen van 1 6 regels 80 et.; Boek-aan- kondiging 10 cent per regel Contracten belangrijk lager UITGAVE VAN Gevestigd te Middelharnis - Prins Hendri'tstr. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17 Abonnements-prijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling. Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week. Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar iia DOOR HOOFD DER LANDBOUWSC -^ TE SOMMELSDUK Rede gehouden op de Algem. Vergadering V. d. Flakkecschen Boerenbond 23 Juli 1936. Over devaluatie te spreken op een open»^ bare vergadering is geen gemakkelijke taak. Immers, dit 'woord alleen reeds is in staat sterke gevoelens vóór en tegen op te roepen, daar het eenerrijds door een groote groep van onze medemenschen, ioowel in ons land als daar buiten wordt beschouwd als de tooverspreuk, die de welvaart doet w'e^» derkeeren en anderzïjids door wellicht even zoo velen met afschuw wordt vernomen en wordt beschouwd als een onzedelijk middel om te ontglippen aan aangegane verplicht» fingen. Ik wenscli hier, mijnheer de voorzitter, dit onderwerp besprekende me niet vooraf op een van deze standpunten vast te zetten, maar te onderzoeken, wat men onder deva= luatie heeft te verstaan en welke gevolgen devaluatie zooal hebben kan voor ons eco>» nomisch en sociaal leven. Ik wil trachten daarbij zoo eenvoudig mogeBjk te zijn, met beide b«enen op den beganen grond te bij* ven en alle onderdeden van dit gecomplii» ceerde vraagstuk zoo kritisch mogelijk te bezien. Het woord devaluatie beteekent letterlijk: de waarde van iets wegnemen. Dat iets is dan het geld. Evenwtl men bedoelt het niet zoo erg als men hieruit zou kunnen opma=< ken, want het is geenszins de bedoeling het geld geheel en al zijn waarde te ontnemen. In elk geval blijkt uit het woord wel, dat de kwestie verband houdt met de waarde van het geld en dat men die wenscht te verm.inderen. Dat klinkt wel wat eigenaardig, de waarde te verminderen van het geld. Datmen de waarde van een of ander product kan ver' minderen is gemakkelijker te begrijpen. Maar dat men ook het geld in waarde kan doen dalen ligt minder voor de hand. Ik zal daarom een oogenbük moeten blij=' ven stil staan biij de beteekenis van het geld als betalingsmiddel. Reeds in zeer oude tijden werden zilver en goud gebtuikt voor betaling van goeden' ren en diensten; zilver het meest, omdat dit het meest voorhanden was. Goud was toen buitengewoon schaars, veel meer dan thans, hoewel het ook thans nog een zeld* zaam product is. Door die zeldzaamheid heeft goud ook zijn groote waarde en daar* om zlijn platina en diamant b.v. nog kost* baarder, omdat ze zeldzamer zijn. Evijnwel vond de betaling in oude tijden niet plaats met zilveren of gouden munten van bepaald constant gewicht en gehalte, maar met' min of meer willekeurige metaal* stukjes, die noch in gewidht noch in gehalte volkomen te vertrouwen waren. Vandaar dan ook, dat men* Hij betalin* gen, die stukjes niet eenvoudig telde, zooals wij dat doen met onze guldens, maar dat men ze woog. Gen. 23 16. En Abraham luisterde naar Efron en Abraham Woog Efron het geld, waarvan hij gesproken had voor de ooren der zonen Heth's, vier honderd sikkelen zllvers, onder den koopman gangbaar. Jesaja 55 2. Waarom wteegt gij'lieden geld uit voor hetgeen dat geen btood is? Onze gulden weegt 10 gram en heeft een gehalte van 75 »/o zilver. Watineer men dus een paard koopt voor f 300, zou men ook kunnen zeggenhij weegt 2 éénkvvart kg. zilver af voor dat paard. Wij behoeven dat zilver niet meer af te wegen, omdat het gewicht en het gehalte van den gulden nauwkeurig zijn vastgesteld, maar feitelijk, in principe, doen wijl toch hetzelfde, wat Abraham deed na den aan» koop van de spelonk van Machpela. In dien tijd bestond er een vaste verhou* ding tusschen de waarde van goud en zilver. Het goud was veel meer waard dan het zil* ver, evenals thans. We weten nietprecies hoe die verhouding was, maar wel weten we, dat het zilver toen vergeleken bij thans een grootere waarde had.Men kon dus b.v. voor een kg. goud evenveel koopen als voor 10 kg. zilver of, wat ap hetzelfcle neerkomt, men kon 10 kg. zilver inruilen vooj: 1 kg. goud en omgekeerd. Zeer lang is deze verhouding ongeveer dezelfde gebleven. Langzamerhand kwam de gewoonte om munten van vast gewicht en gehalte te gaan gebTuikèn en deze gewoonte werd alge* meen, toen het Romeinsche wereldrijk door keizers werd btestuurd. Nog thans vindt men soms van die Romeinsche munten. Toen nu in de middeleeuwen ons land bestond uit een aantal kleine rijkjes onder graven en hertogen, lieten ook deze munten slaan met vast gewicht en gehalte. Het ge' beufde echter wel, evenals thans, dat de staatskas slecht voorzien was en dan namen de vorsten soms hun toevlucht tot het snoeien der gouden munten d.w.z. dat ze langs den rand een laagje lieten wegsnijden of Vijlen. De besnoeide munten gaven ze uit als volwaardige en van het vijlsel lieten ze nieuwe maken. Het kwam dus hierop neer, dat men onder den ouden naam van goudgulden of ducaat of gouden rijder een stukje metaal kreeg met minder grammen goud. Eerst had dit geen invloed, maar wanneer het op groote schaal gebeurde stegen de prij'zen, werd het leven dus duurder. Dat is te begrijlpen. lm* mers, wanneer men b.v. een last tarwe ver* kocht voor de ongesnoeide munt, kreeg men b.v. 10 goudstukken van 5 gram of 50 gram goud. Om nu van de besnoeide mun* ten ook 50 gram goud te krijgen moest men nu 15 goudstukken ontvangen. De prijs steeg dus van 10 ducaten op 15 ducaten. En zoo ging het met alle goederen. Deze prijsstiij* ging maakte echter niemand rijker en de arbeidende klasse armer, want de loonen stegen niet zoo snel. Vandaar dat het snoeien der munt dikwijls aanleiding gaf tot oproer onder de arbeidende stand. In het begin der 16e eeuw vond er een geweldige omkeer plaats in de economische verhoudingen, die voor een goed deel 't ge* volg was van de ontdekking van Amerika een Vijftig jaren te voren. De Spanjaarden maakten in Mexico en Peru enorme hoeveelheden goud en zilver buit en brachten die over naar hun land, vanwaar uit het zich verspreidde over Eu* ropa, allereerst over de Nederlanden als belangrijkste handelsland. Het gevolg was dus, dat de' hoeveelheid goud in ons land toenam en aangezien men toen nog geen Nederlandsche Bank had, die dit goud opsloeg in haar kelders, kwam dit goud en zilver in circulatie. Pracitisoh ieder kreeg dus meer goud en zilver; deze metalen werden dus minder zeldzaam en daardoor daalde de waarde ervan. Men riioes': dus voortaan een grootere hoeveel* heia goud of zilver neerleggen voor eenzelf* de zaak; d.w.z. de prijzen stegen. Die prij's van een last rogge bedroeg van 1480 tot - 1515 gemiddeld 10 a 15 goudgulden, maar van 1530 tot 1560 gemiddeld 25 a 30. Ditzelfde verschijnsel herhaalt zich tel* kens in de historie: vergrooting van de hoe* veelheid ruilmiddel in circulatie, gaat ge* paard met verhooging der prijzen. Wanneer die hoeveelheid zeer sterk toeneemt b.v.. doordat onbegrensd papieren geld wordt uitgegeven, zonder dat hiertegenover de zekerheid bestaat, dat het kan worden in* gewisseld tegen edel metaal, dan daalt de waarde van dat geld tot bijba niets en stij* gen de prijzen van gewone dingen tot in milliarden. De ondervinding hiervan ligt ons allen nog frisch in 't geheugen, toen men speculeerde met Duitsche marken of Rus* sische roebels. Maar dergelijke versdhij'nse* len heeft men ook gehad in Frankrijk, Bel* gië en Italië, en een 70 jaar geleden in Amerika met de dollar. Ik wil hiermee natuurBjk niet zeggen, dat de prij'zen alleen maar stijgen door waarde* vermindering van het geld of dat ze alleen maar dalen door waardetoename daarvan. Immers ook het aanbod der goederen kan die invloed uitoefenen. Gering aanbod van graan voert tot hooge prij'zen en groot aan* bod tot lage. Een algemeen groot aanbod van alle mogelijke goederen voert tot lage prijzen over de geheele linie. De toestand van thans n.I. algemeen lage prijzen kan dus zoowel veroorzaakt Worden door groot aanbod van goederen als door schaarsdhte van goud. Evenwel gaat dit laab" ste altijd gepaard met een hoogen rentevoet en omdat de rentevoet thans eer laag dan hoog is, weten we, dat de oorzaak geiocht moet worden in het groote aanbod van goederen. Ik zeide reeds, dat gedurende zeer lan* gen tijd de verhouding der waarde van goud en zilver vrijwel dezelfde is gebleven. Toen men nu in 't begin der 19e ^eeuw onder Koning Willem I overging tot de regeling van ons muntwezen, ging men door de ervaring dan ook uit van iCen vaste waardeverhouding van goud en zilver. 90 gram zilver had dezelfde waarde als ruim 6 gram goud. Omdat in 10 guldens onge* veer 90 gram zilver zit, gaf men het Gouden Tientje ruim 6 gram goud. Het Gouden Tientje was dus 10 gulden Waard. De een* beid van ons muntstelsel Was de zilveren gulden. D.w.z. dat men alle schulden aan den staat kon betalen met zilveren guldens, onverschillig tot wtlk bedrag en dit gold eveneens voor betalingen aan particulieren. Maar men kon ook betalen met gouden tienguldenstukken. We hadden toen dus een dubbelen munt* standaard: de gouden* en zilveren standaard, maar de munteenheid was van zilver. Dit leverde voor betalingen in het buitenland geen moeilijkheden op, omdat de waarde* verhouding van zilver en goud ongeveer 15 1 was. (Wordt vervolgd.) Publieke schandalen. De laatste tijden hebben zich weer eenige gevallen voorgedaan vali menschen, die op vertrouwensposten gestejd van hun positie een schromelijk misbruik hebben gemaakt. Corruptie, wanbeheer en geknoei kwamen daarbij te voorschijn. We willen alleen maar opnoemen eenige ergeilijke zedendelicten bij hoogstaande ambtenarenin den Haag, eenige gevallen bij politie*autoriteiten en wat wanbeheer aangaat de affaire v an de Zeeuwsch. Vlaamsche tram! Dat zulke dingen voerkomen is ergerlijk en -neemt het vertrouwjsn in, de Övefheid en in de Overbeidsper^onen weg. Vooral in deze moeilijke dagen doen zulke zaken ontzaglijk veel schade. Het volk redeneert zoo en dat zal ook wel waar zijn, dat er meer dieven ronc^s» loopen dan er in de gevangenis zitten. En dan brengt men er zoo licht bij te pas„Groote (n) stelen en kleine (n) ste* len maar groote(n) stelen het meest." Dat heeft een ontzettende demoraliseeren* de invloed op het volk. Als het vertrouwen geschokt wordt in de onbaatzuchtigheid der Overheidspersonen dan heeft dit funeste gevolgen. Zonder vertrouwen is geen enkele maatschappij denk* baar. Ook geen enkel maatscbappelijk stel* sel ontkomt aan het misbruik maken op ver* trouwensposten van Overheidspersonen. Dat komt voort uit het hart van den mensch. Het gaat dan ook niet aan om uit het voorkomen van dergelijke schandalen pro* paganda te putten voor zekere partijen zoo* als de communisten en fascisten. Onder communistisch en fascistisdh bewind heeft men ook zijn schandalen. Een ding dient de Overheid wel tebedenken. Het volk eiscfat dat ingegrepen wordt. En snel en afdoende. Daar is die geste van de Zeeuwsch Vlaamsche tram. Daar is geen sprake van diefstal, maar toch di.'nen die historisch gegroeide verhoudingen onverwijld op* geruimd te worden. M,.it opruiming; uit de baarJtjéS van allen die 'èr vaii geprofiteerd hebben. Zulke mensehen wie ze ook zijn en hoe ze ook beeten verdienen geen ver* trouwen meer. Tenslotte is de belastingbe* taler teveel het slachtoffer. De Overheid ruime dergelijke toestanden op. Snel, energiek en afdoende. Zonder aan* zien des persoons. EEN JUIST VOORSTEL. In de Provinciale Staten van Utredlit deed de heer van de Vate een juist voorstel. Bij een door het Rïjk voorgeschreven algemeene korting van vïjif procent deed hijl het voorstel: Korting van tien procent van salarissen boven f 3000 en de lagere salarissen vriji laten. Ter motiveering van het voorstel sprak hïjl o.m.: „Ik acht het noodig, ja zelfs dringend noodig, dat de salarissen worden verminderd. En vooral de hoogere, veel meer dan hier door den minister wOrdt voorgesteld. In tegenstelling met de sala* rissen der onderwijzers en anderen, zïjb de salarissen der provinciale ambtenaren niet gekort. Het is rechtvaardig en billijk als ook de ambtenaren een veer moeten laten. Wie moet de ambtenaren betalen? Bij de arme boeren behoeft men niet meer om belasting te komen, ook niet bij den steeds armer wordenden middenstand." Inderdaad zoo is het. De hooge en aller* hoogste salarissen moesten flink worden aangepakt. De hooge loonen het meest, de lagere loonen minder korten. Dat moest de stelregel zijn waarnaar werd gehandeld. Doch dat doet men niet. Het is alles uni* form, dezelfde korting. Zoowel van de allerhoogste als van de allerlaagste loonen. De allerhoogste het meest, hooge loonen minder, de lage loonen het minst en .de allerlaagste loonen viüj' laten. Daarom zit er in het voorstel van den heer van de Vate een juiste gedachte. Verlaging van het grensgetal f 3000 tot f 2000 of if 1500 ware nog beter geweest. Dat is tenslotte een geval van uitwerking, maar het voor* stel op zich zelf ging uit van een juiste gedachte. Sledhts een tweetal stemmen, die van den heer van de Vate en van zijn partij ge* noot van Bochove mocht het voorstel ver* werven. Nog ziet men niet in hoe diep de achteruitgang is. Men zal het missdhien inzien als het te laat is. VEILING=TOESTANDEN TE MIDDELHARNIS. Vorige week hebben wij een enkele maal de veiling bezocht op 'het uur, dat aard* appelen zouden worden geveild. Men ziet daar de Veiling*directeur aan een tafel met zijn klerken, vóór hem de te veilen aardappels in monsterkisten en daar om heen misschien 100 a 150 koopers, boeren en belangstellenden. De heer v. Heest de Directeur deelt de voorwaarden mede, de minimumprijs (2V3 et.), waaronder niet mag verkocht, het vei* lingfust dat de voorrang heeft voor koopiers* fust enz., en bijaldien aan de voorschriften, die hij stipt naleeft, en wensdht te zien nageleefd, niet wordt voldaan, volgt directe stopzetting. Het gaat b.v. niet, om de monsters in veilingskisten niet te mijnen om deze door te laten draaien om alleen die in koopersfust af te ^laan. Eér dat het zoovel is, is de veiling al afgeloopen. Vóór men dan ook veilt, wordt door de kooplieden Met den Directeur een waar debat ge* voerd, waarvan de eindconclusie is, dat de „veilingdirecteur niets anders doet, dan( de voorschriften handhaven." Nu is het verleden week bij bijna iedere veiling gebeurd dat „gestaakt" moest worden. De koopers beweerden tegen den prij's van 21/3 cent niet te kunnen koopen. Wat toch is het geval? Er is in Brabant en ook in andere streken niet die controle die hier op het eiland is, zoodat de teeltheffing wordt ontdoken en zoodoende aardappels van el* ders goedkooper worden aangevoerd. Flak* kee is de dupe van dit geknoei, want bij handhaving van den minimumprijs en de teeltheffing, kan men daar niet tegen con* curreeren. Het is deze weken meer dan eens gebeurd, dat de atslager maar even aan het woord kwam en omdat niet werd gemijnd op den minimumprijs, direct stopzetting volgde. Ontevreden gaan de koopers dan heen. En voor de boeren, én koopers én ook voor de Veilingdirecteur is het een oftpret* tige zaak. De voorschriften moeten evenwel gehandhaafd. Het is te hopen, dat bij 'het afrukken van dit artikeltje er dermate verandering zal zijn gekomen, dat de handel een vlot verloop heeft. (Vervolg en Slot.) Dhr. V. HEEST, Veilingdirecteur, doet eenige mededeelingen. Hij heeft heden een vergadering bijgewoond te Rotterdam, en moest daar tot de conclusie komen, dat, als het zoo doorgaat de veiling van aar* dapipelen hier, absoluut vastloopt. Er waren 4 commissionairs van Flakkee aanwezig, die de minimumprijs van 21/3 cent wilden losla* 'ien. 11/2 cent minimum, werd voldoende geacht. Spr. heeft als vertegenwoordiger der telers gezegd, dat deze daarmede wel niet tevreden zouden zijn. Dian deelt spr. mede dat de maat van drielingen 3040 is; 40—60 voor de gewone en daarboven bon* ken. Zij die nog aardappelen in kisten op het land hebben staan, worden geraden deze te her*sorteeren. Bovendien doet spr. de mededeeling van dhr. de Bonte over de rooivergunning, Welke reeds in ons Blad is gepubliceerd. Hierover wordt een oogenblik gediscus* sieerd en dan ontstaat stilte in de vergade* ring, alsof er een druk op valt. Het is moeilijk. DeVOORZ. geeft de heeren in overwe* ging: verkoopt niet meer in de roest, laat alles via de veiling gaan. Voorheen is hef* fing ontdoken, werd maar raak verkocht, en is een chaos ontstaan. In West*Brabanit wordt beneden de minimum*prijs ver* kocht en dat is voor ons funest. De koo«> pers koopen nu hier niet. Na 1 Aug. hebben we een directe inzinking te wachten. Dhr. V. HEEST concludeert dat het veilen feitelijk stop staat. Hij verzoekt de telers hem van 2729 Aug. niet met te veel aan* voer te belasten. Dhr. A. A. MIJS zegt dat de handel ten* slotte ook niet met verlies werken kan. Nu zeggen ze bij de Groenten* en Fruit* Centr. wel „het loopt bbst", ja, als die de heffing maar binnen krijgen! De heer v. HEEST: Flakkee is de dupe van de andere streken. Hem is echter toe* gezegd, dat strenge maatregelen zullen wor* den genomen, nog vóór 1 Augustus. Ge= vraagd is, omdat dit s y s t ee m niet bevalt, voor 1937 alvast andere middelen te beramen. De heer A. A. MIJS wijst op, de f 30.— die per H.A. moet betaald en extra nog de teeltheffing. Hij rekent voor dat de ge* middelde opbrengst f 1.40 per mud bedraagt, te weinig om te telen. De heer JOPPE S'dijk vindt 20 et. per K.G. teeltheffing voldoende. Hierop zou moeten worden aangedrongen, dan zou er ook niet zoo geknoeid worden. De VOORZ. beaamt dat, maar wijst er op, dat dit ten goede moet komen voor steun aan de tuinbouw. Na 1 Aug. is een prijs*inzinking te wachten. De heer M. M. v. d. Baan te Melissant acht 'het geraden vroeg de denaturatie*toe* slag te weten, dat kan nog een stimulans vormen. i Als de dag voor U verloren lijkt, als alles U hindert: licht, reuk en geluid, dan werken als 'n wonder Volgens recept mn Apotheker Dumont De VOORZ. wijst in dit verband op de mogelijke verkoop in 't groot voor veevoe* der (aardappelvlokkenmeel.) Een en ander heeft de volle aandacht van het Bestuur, die immers zij' zijn alle zelf belanghebbende doen zullen wat ze kunnen, om een en ander in de ge* wenschte richting te leiden. De heer BOTH te Dirksland deelt mede dat er ter plaatse een musschengilde bestaat, die. 1 et. per doode musdh' en 1/2 et. per eitje geven. Hij meent echter dat de mus* schen pok veel uit andere gemeenten wor* den aangevoerd en nu wekt hij op' dat an* dere vereenigingen ook een musschengilde vormen. Anders baat het voor de plaats zelf niets. Spr. merkt tenminstei te Dirks* land niets van een vermindering' van dit gedierte. De heer DE LINDT, Oude Tonge zag liever maar dat er meer machtigingen wer* den verstrekt om musschen te sdhieten. De VOORZ. antwoordt dat het laatste bezwaarlijk is, wegens de Vuurwapenwet. Wat de vraag van dhr. Both betreft is het een feit dat er verbazend veel musschen zijn!, die schade aan 'het gewas berokkenen en ook een toename van veel houtduiven. An* dere vereenigingen dwingen een musschen* gilde te stichten gaat niet, wel kan er op warden aangedrongen. Voorts wijst hij' op de prachtige Vangkooien, die de Ned. Hei* deimij in den handel brengt. De heer DE BONTE Dirksland oppert zijn bezwaren, dat boerenwagens en wiel* sleden van 3 lichten moeten voorzien zijn en of dit niet op de een di andere; manier kan ondervangen. De VOORZ. zegt dat dit inderdaad lastig is en in een plagerij schijnt te ontaarden. Spr. belooft er de volle aandacht aan te besteden. De heer DE BONTE zou, dan wel eens iemand uit den Haag willen; laten komen, om te zien of de lichten door een boe* renknecht kunnen worden aangestoken bij nat weer en mét natte lucifers. Vroolijk* beid.) De VOORZ.: Dat zal wel niet gaan. Hij doet verder de mededeeling, betreffende' de aankoop van kunstmeststoffen, via het Centraal Bureau. Meer en meer doet zich het gelukkig verschijnsel voor, dat men kunstmest wil van onze Vaderlandscbe In* dustrie. en de Flakk. Boerenbond wil bij dit Bureau aansluiting zoeken om zoodoende de bestellingen via den Bond uit te voeren. Dit voorkomt, dat leden die lid zijn van een Coöp. boerenorganisatie, zich daar niet als lid 'behoeven te laten afvoeren. Spr. geeft het in overweging en 'hoopt er t.z.t. op terug te komen. Daarna volgt de rede van Ir. Smits, die We, zooals reeds gezegd, in zijn geheel zullen afdrukken. Het eerste artikel vindt men op de Voorpagina. 's*Gravenhage, 24 Juli 1936. Inlevering spek te Oss. De Nederlandsche Veehouderijcentrale brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat met ingang van 1 Augustus a.s. de inle* vering van spek te Oss niet meer moet ge* schieden bij de N.V. H. Hartog's Fabric* ken, doch van dien datum af tot nadere aankondiging bij de N.V. Zwanenberg's Fa* brieken aldaar. jiDevaluatie" dioo* Ir. M. B. Smits te Soms melsdijk. Driestarren: Publieke schandalen Een juist voorstel. Flakkeesche Boerenbond (Slot) Veilingtoestanden te Middelharnis. Gcmeente,raad Oolfgensplaat. I Zeeland: Installatie Burgemeester St. Maar= tensdijk, Vervolg Verslag Stav^nisse, PL Nieuws. Gemengd Nieuws.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1936 | | pagina 1