CHQJk\^KeMADSpGED.GQ0ni]l5IAG vöÖRnZUID-HOainZEEUWiCHE EILAMDEn
J.S.BACIt
Keizer Haile Selassie uit
Abessinië gevlucht.
8e Jaar$;aiijg
WOENSDAG 6 MEI 1936
No: 734
N.V. Uitgeversmaatschappij „Eilanden-nieuws"
Muziek
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 O P G E N O M E;N HET BLAD .,0;N Z E EILANDEN" - 18e JAARGANG
De Schoolstrijd te
Waddinxveen.
SIGAREN KWAUTElt
Bandieten plunderen Addis Abeba. De hoofdstad een chaos.
De Italianen hebben den oorlog definitief gewonnen-
IK BEN DORA
AjD/fcs en
Bekend déó^óée üt aUe/xd/ze^
De Volkenbond,
niEUws
Advertentie-prijs 20 cent per regel. Reclames 40 cf.; Dienst-
aanvragen en -aanbiedingen van 1 6 regels 80 et.; Boek-aan-
kondiging 10 c«nt per regel Contracten belangrijk lager
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelharnis - Prins Hendri'istr. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Te). 17
Abonnements-prijs 85 cent per 3 maandtn bij vooruitbetaling.
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
De periode in de ontwikkeling van ons
Christelijk schoolwezen, welke valt na 1920,
draagt in vele opzichten een zeer bijzon^
der karakter. Bij nauwkeurige ■waarneming
valt het op, dat dit tijdperk zich kenmerkt
door een emancipatie der Hervormden op
schoolgebied, eenerzijds ten opzichte van
het Openbaar Onderwijs, anderzijlds tegen*
over bestaande Christelijke scholen, die een
kerkelijk Gereformeerd of zoogenaamd ge«
mengd karakter hebben. In menig geval zijn
beide factoren in het geding en betrekt de
nieu'we Hervormde School haar kinderen
zoowel van de Openbare als van een reeds
bestaande Chr. School. Dit brengt bij de
stichting dan als vanzelf mee, dat er ge*
streden moet worden op twee fronten, aan
de eene kant tegen de linkerzijde en aan
de anderj zijde tegen een rechtsche groep,
die kerkelijk meest Gereformeerd is en po»
litiefc Anti^Revolutionaiir.
De schoclstidhtingen te Jaarsveld, Grams*
bergen, Stcllendam en op andere plaatsen
zijn er de bewijzen van, dat men de be*
wust' ording en vrijmaking der belijidende
Hervormden uit liberale en gereformeerde
banden met leede oogen aanziet. Men wil
niet inzien, dat de ontwikkelingsgang der
Hervormd Gereformeerde beweging zoo lang*
zamerhand op een punt gekomen is, dat
zijl èn op politiek èn op schoolgebied haar
rechten doet gelden. Dat de linkerzijide hier*
tegen opponeert, is begrijpelijk, daar elke
opbloei in Jprincipiëele verdieping der Her*
vormde actie noodwendig, aan de open*
bare school kinderen kost. Men weet in die
kringen wel, dat op de Overheidsschool
nog duizenden Hervot-mde kinderen gaan,
die eigenlijk op een C3ar. School thuisbehoo*
ren en daarom ducht men het meeste gevaar
van de oprichting van een Hervormde
school.
In GereformeerdeTcïingdaiafenégen 3raagt
de antipathie tegen Hervormde scholeneen
ander karakter. Men vreest, en terecht, van
de stichting van specifiek Hervormde Sdho*
len een vermindering van eigen invloed en
macht en daarom bestrijdt men ze in bond
met da linkerzijde meestal zoo lang men
kan. Gaarne Wil men op de bestaand^
„gemengde scholen," die onder Geref. lei*
ding staan, de Hervormde kinderen hebben,
doch om hen een evenredig deel der bestuurs
macht te geven, daarvoor past men.'Het is
hetzelfde verschijinsel als in de A.*R. partij:
dolgraag heeft men de stemmen der Her*
vormden, doch de madht en de baantjes
sleept men zelf in de macht.
Een stuk nu, van deze emancipatiestr'ijd
der Hervormden, welke in meerdere ge*
meenten al'lang uitgestreden is en in andere
nog beginnen moet, wordt thans gestreden
in de Zuid*Hollandsche gemeente Wadldinxs
veen. In deze plaats, welke ongeveer 8000
inwoners telt, wonen een kleine 1000 Gere^
formeerden, dus 12 «/o. Uiteraard heeft de
gemeente, gezien dit (percentage, ook een
Geref. burgemeester! Er zijn 6 scholen, 2
openbare, 1 Roomsche en 3 Christelijke.
Twee van deze laatste gaan uit van de
Vereeniging voor Chr. Nationaal Onderwijs,
terwSjl de derde onder het bestuur staat
van de Chr. U.L.O. vereeniging, die Mj haar
U.L.O. ook een lagere school heeft. Het
aantal leerlingen dezer Lagere afdeeüng be*
draagt plm. 160, Waarvan de ééne helft Her*
vormd en de andere Gereformeerd is. De
fWee „nationale" scholen hebben samen»
ongeveer 400 leerlingen (180 en 230); daar*
van zijn er 300 Hervormd en 100 Gerefor*
meerd.
Hot bestuur der U.L.O. is overwegend in
Geref. handen. Dat der „nationale"'scholen
is halt Hervormd, halt 'Gereformeerd, name*
lijk 4 om 4. Dit heeft men zoo gedaan,
zegt men, om overheersching van de ééne
of de andere kerkelijke groep te voorkomen!
Merkwaardig is, dat de Geref. broeders ech*
ter steeds buitengewoon goed erin slagen,
een zeker soort Hervormden te ontdekken,
die aan de' zelfkant leven van hun eigen
groep en in de gunst der Gereformeerden
meer behagen scheppen dan in de strijd
voor eigen godsdienstig en kerkelijk be*
gins:!. Ook in Waddinxveen verstaan ze die
kunst uitnemend, zoodat van de 4 Her*
vormden in het bestuur er eigenlijk slechts
2 voor 100 o/o Hervormd waren. Op deze
Wijze was de schijii van overheersching ver*
meden, dodi inderdaad hadden de heeren
gemakkeBjk spel. In het Dageüjksch Bestuur
zïj'n 2 leden Geref. (waarbiji de voorzitter)
en 1 Hervormd. Ook het personeel der
scholen is eigenaardig verdeeld. Van de 9
leerkrachten zijn 6 Geref. en 3 Hervormd.
Toch durft men zeggen, dat met de kerke*
kehjke nuanceeringen rekening wordt gehou*
den! Dat het aantal Hervormden zoo.gering
is. Wordt toegeschreven aan het feit, dat zoo
wtinig gesdh&te leerkrachten uit die kerk
te bekomen zijn, een bewering, die voor
Waddinxveen zeker niet opgaat. De ge*
schiktheid zit blijkbaar steeds aan de Geref.
kant!
Zoo ziet men dus, dat een tweetal „ge*
mengde" scholen, staande onder één be*
stuur, met een Hervormde schoolbevolking
van drie kwart, practisch geheel door de
Gereformeerden beheerscht wordt. Gelijk op
zoovele plaatsen weet deze minderheid, ge*
holpen door een aantal halve of kwart
Hervormden, d elakens uit te deelen en wei*
gert zij, naar evenredigheid en billijkheid
de rollen te verdeelen. Zij baseert zich hier*
bij op de historie. Inderdaad moet toegege*
ven worden, dat de Gereformeerden de pio*
niers waren voor de schoolstidhting en reeds
lang geleden de eerste school stichtten. Op
dit historisch' recht beroepen zij zidh nu
voor de handhaving hunner machtspositie.
Maar men vergete niet, dat in de tijd,
toen de Gereformeerden voor Chr. scho*
len ijverden, in de Hervormde Kerk op vele
plaatsen, ook in Waddinxveen, het moder*
nisme heerschte en predikant en volk in
hoofdzaak liberaal waren. Het spreekt van*
zelf ,dat in zulke omstandigheden de Her*
vormden niet voor Chr. onderwijs te vin*
den waren. Eerst toen de gemeente óm
ging en een veertigtal jaren geleden gere*
formeerde predikanten beroelpen werden,
kwam langzamerhand mèt het Geref. beginsel
ook de begeerte naar Chr. Onderwijs bïj de
Hervormden op. Waddinxveen heeft het
voorrecht gehad, gedurende de laatste 40
jaren steeds Gereformeerde predikanten van
onverdacht beginsel te hebben gehad, o.a.
wijlen Ds. B. van der Wal en Ds. de Looze,
die in hun tijd ook reeds pogingen hebben
gedaan tot eigen schoolstichting. Waarvan
echter niets gekomen is..Door hun en ande*
rer invloed is onder de Hervormden steeds
meer de overtuiging doorgedrongen, dat de
plaats hunner kinderen is op de Chr. School,
zoodat thans verreweg de meeste belijdende
Hervormden hun kinderen Chr. onderwlijs
doen geven.
De Gereformeerden mogen dus uit hoof*
de van het kerkelijk scheidingsproces, waar*
door zij apart gingen staan, de mannen van
initiatief djn geweest, daartegenover staat,
dat de uitbreding der Chr. Scholen van de
Hervormden moest komen. En nu vaxT
tvreeën één.' óf de Gereformeerden hielden
hun school alleen voor de eigen 100 kin*
deren en bleven daardoor alleenheerschers,
óf zij zetten ze op een roijale interkerkelijke
basis mpf henzelf op de duur als minder*
heid en derhalve ook met verlies hunner
overheerscherdc madhtspositie. Zij wilden
echter in Waddinxveen en ook in andere
gemeenten noch het één, noch het ander.
Hun beproefde tactiek, Welke ook in het
politieke leven lange jaren zoo rijke vrucht
afgeworpen heeft, schrijft voor, dat men
door zoogenaamd interkerkelijk optreden met
behoud der hoofdleiding, de invloedssfeer
geweldig kan uitbreiden en op deze Wijze
met kinderen (school), stemmen (A.*R.
partij) en geld (V. U.) andere groepen voor
de Gereformeerden kan mobiliseeren. Tien*
tallen van jaren hebben de Hervormden dit
spel iiiet doorzien. Gelukkig gaan thans de
oogen open, ook op het gebied van bet ón*
derwijs en gaat men hier en daar ontdek*
ken, hoe men zich altijd heeft laten exploi*
teeren door de groep, die zich beschouwt
als geestelijk verre superieur boven de an*
deren. Men gaat beseffen, dat de Gerefor*
meerden zidh niet in eigen kring willen op*
sluiten, omdat dan hun macht te klein
is en dat zij ook bij samenwerking^ met
anderen de bakens niet willen verzetten,
als het getij verloopt, omdat hun positie daar
door verzwakt, dodh dat zij' liefst de toe*
stand, zooals die is. Willen bestendigen,
aangezien dez'e ,voor hen het voordeeligst
is. Dit nu is voor de Hervormden te Wad*
dinxveen niet acceptabel. Sj vragen om
hun recht. Om niets meer en om niets
minder.
Reeds lang Waren de sdhooltoestanden niet
bevredigend. De Hervormden Waren onte*
vreden over hun Gibeonieten*positie, doch
zij kwamen niet tot daden. Gelijk op zoovele
plaatsen gebeurde dit bij hen |pas, toen zij
een krachügen leider kregen in den persoon
van Ds. L. Vroeginidewteij', op ons eiland
een goede bekende. Hij was de aangewezen
leidsman in de strijd der Hervormden voor
hun rechten en zoo is thans de gemeente
Waddinxveen sedert een week of zes in
een heftige schoolstrijd gewikkeld, die aller*
wegen in het centrum der belangstelling
staat, waarover in de landelijke pers groote
artikelen verschijnen en die ons zoo belang*
rijk en leerzaam voorkomt, dat wij er in ons
blad eveneens eenige artikelen aan zullen
wijden. De strijd der Hervormden te Wad*
dinxveen is een stukje van de groote
emancipatiestrijd tegen het neo*calvinisme,
welke zij op alle terrein begonnen zojh.
(Wordt vervolgd.)
Verfceejride leer.
Dit jaar bestaat de Universiteit van
Utrecht 300 jaren.
Dit feit zal men herdenken. Feestelijk*
heden zullen daartoe te Utrecht plaatsvin*
den.
De Universiteit van Utrecht heeft in het
verleden groote verdiensten gehad voor ons
Gereformeerd volk.
Mannen als, Voetius en Witzius hebben
daar theologie gedoceerd en een aantal
leeraren helpen vormen die een sieraad
zijn igeweest voor Nederlands Kerk en heb*
ben uitgemunt door godza:ligheid. We noe*
men slechts een Smijtegeld.
Bij een belangrijke herinneringsdatum is
het veel voorkomend dat eere*doctoraten
worden uitgereikt. Dit zal ook namens de
Utrechtsche Aöademie plaats grijpen. Ook
voor de theologie.
Aan een viertal hoogleeraren zal zoo'n
eeredoctoraat worden uitgereikt. Onder hen
zijn leeraren, die allerminst Gereformeerd
zijn. Met name hoofdvertegenwoordigers van
de dialectische school. Prof. Dr. Karl Barth
te Bazel en Prof. Dr. Emil Bruimer te
Zurich. Dat zijn hoogleeraren die geheel
van de Gereformeerde belijdenis afwijken.
Afwijken van de leer der Gereformeerde
oudvaderen, die zoozeer Utrechts*academifi
tot bloei hebben gebracht.
Dat achten we verkeerd. Dat is op een
verkeerde wijze eere geven aan wie het op
grond van Gods Woord niet toekomt. Dat
is in strijd met het Gereformeerde begin*
sel, waaraan Utrechts hoogeschool zijhgroo*
ten bloei te danken had.
Het Gregoriaansche kerkgezang.
VIII.
Dat het Concilie van Trente in staat was
de Katholieke kerkzang v»"^ een wissen on'
dergang te redden en in betere banen te lei*
den, haid men te danken aan de .groote
componist der late middeleeuwen. Pales*
trina.
Giovanni Pierluigi di Palestrina leefde van
1526—1594 en heeft z'n geheele leven door*
gebracht in een sfeer van kerk en geestelijk*
heid. Reeds jong was hij organist in z'n
geboorteplaats en op 25*jarige leeftijd werd
hij' aan de St. Pieter te Rome verbonden
in de functie van zangleeraar, daarna als
kapelmeester. Omdat hij geen geestelijke
was, werd hij later weer ontslagen (1555)
en nam hij de betrekking aan als kapehnees*'
ter van twee andere kerken te Rome.
De missen van deze componist dragen
een zuiver kerkelijk karakter. Geen Wereld*
sche melodieën, doch echt gregoriaansche
wijzen koos hij' als tenor voor zijn werken.
Daarbij was de constructie der stemmen zoo*
danig, dat de tekst duidelijk te volgen was,
terwijl Mj een muzikale hoogte bereikte als
geen musicus vóór hem; waartoe ook in
latere tijden op dit gebied nog nooit meer
een kunstenaar toe in staat is gebleken.
Wat Bach is geweest voor de Protestantsch*
evangelische kerkmuziek, was Palestrina voor
de Katholieke.
Het concilie van Trente stelde een Com*
missie in, gevormd door kardinalen, die het
herstellen der lithurgische zang tot taak had.
Met medewerking van paus Pius IV en
andere hooge geestelijken kwam men tot de
conclusie, na het aanhooren van een der
Palestrina*missen, dat diens muzikale en
üturgische opvattingen voor hun godsdienst*
oefeningen de ideale was. Officieel werden
de werken van deze kunstenaar nu ter in*
voering aanbevolen, en aan hem zelf de titel
van „componist der Pauselijke Kalpel" ver*
leend. Het aaiital missen Welke Palestrina
componeerde bedraagt 93!
Het was dus niet dat er zoo'n geweldig
muzikaal*constructief verschil bestond tus*
schen zijn werken en die van z'n voorgan*
gers, als b.v. Josquin des Prés, maar met
dezelfde middelen en vormen overtrof hij
hen in zuiverheid en kerkelijke sfeer.
Deze Palestrina*s£ijl vond, vanzelfsprekend,
z'n navolgers, o.a. in de Spanjaard da Vit*
toria. Welke persoonlijk met de grootmeester
bevriend was. Deze schreef drie bundels vier*
stemmige missen, en, een zijner beste wer*
ken, een Requiem voor keizerin Maria
(1605). Beide musici vertoonen veel over*
eenkomst, da Vittoria schreef echter een
meer statiger harmonie. i
Bovengenoemd bloeifijdperk kreeg een tra*
ditioneele voortzetting. Wat natuurHjk geen
vooruitgang inhield. De mis heeft echter in
de toonkunst het aanzijn gegeven aan een
geHjk*genaamde muziekvorm die niet meer
direct bedoeld was om in de kerk uitg^voei'd
te Worden. De 19de eeuwsche kunstenaars
bewerkten deze vorm en van hun hand ver*
schenen muziekwerken van geweldgie ex*
pressie en diepte. Zooals b.v. de Hohe*Messe
van J. S. Bach, welke op verlangen van het
hof te Dresden gecomponeerd is. De koren
zijn doorgaans vïjfi<stéinmig en nemen de
voornaamste plaats in; slechts zes aria's en
drie duetten komen er in voor, terwijl red*
tatieven geheel ontbreken. Vooral dit laatste
schakelt kerkelijk gebruik' geheel uit. De
vorm is Katholiek maar het karakter zuivel
Protestantsch. Verdere meesterwerken zijn
het Requien van Mozart, Missa Solemnis
Beethoven, Requiem Berlioz, F moll*mis
en Te deum van Bruckner.
En zoo is hiermede getracht U een in*
zicht te geven in het Gregoriaansche kerkge*
zang en de plaats Welke dit inneemt bij de
R.K. godsdienstoefening. Met onze artikelen
zijn we thans gekomen aan de kern van het
onderwerp n.l. het Protestantsch kerkgezang,
waarmede we a.s. week hopen aan te vangen.
F. A. BERNARD.
Vrijidagnaclit is Hailé Selassie, de Keizer
van Ethiopië per extra trein uit Addis
Abeba glevlucht. Hij was vergezeld van
zijm familie en eenige regeeringspe^sonen,
Veilig is hijl te Djibouti qip Fransch
grondgebied (Ftansfh Somalilan-d) gear»
rjveerd. Het staat nog niet vast waars
been hij zich zal begeven, men vermoedt
jiaar Palestina, waarbij' hij gebruik zou
maken van een BritsCh .oc>rlogssdhip. Van
anideie zijüt meldt men dat hij naar
Londen zou g,aan.
Na zeven maanden strijd loopt hiermede
de Abessijnsche oorlog ten einde. De negus
is gevlucht, de hoofdstad Addis Abeba is
in opstand, de val van de stad kani ieder
oogenbük verwacht worden.
De negus heeft zijn land verlaten, omdat
hij begreep, dat toch alles is verloren. Wel
heeft hij geprobeerd na de nederlaag aan
het Tigre*front en na de val van Dessie
de wegen naar Addis Abeba te versperren,
maar met het gedemoraliseerde, vermoeide
en uitgehongerde leger, wist hij geen tegen*
stand te bieden. Ziende dat alle hoop was
afgesneden, heeft hij' eerst zijh familie
naar Djibouti gezonden en daar zijn eigen
leven op spel kwam te staan is hij met
eenige hoogwaardigheidsbekleeders eveneens
vertrokken. Bij zijn vertrek heeft hij de deu*
ren van zijn paleis geopend en de aan*
wezige consumptie voorraden en munitie
ter beschikking van de bevolking gesteld.
Onmiddellijk hebben ongure elementen het
paleis bestormd ea bezet, als ook de re*
geeringsgebouwen. Later hebben zijl de ge»
bouwen in brand gestoken. De „halve wil*
den" maakten zich meester van de achter*
gelaten geweren en munitie en stichten
een chaos in de stad. De straten zijn bezaaid
met lijken. Alle telefonische verbindingen
zijn verbroken.
De meeste buitenlanders bevonden zich
in veiligheid, maar naar gemeld wordt zijn
toch 25 vreemdelingen het slachtoffer ge*
worden. Tot de gewonden behoort Dr. Mei*
ly, de leider van de Britsche ambulance
die door een, schot in de long werdi ge*
troffen. Een Amerikaansche vrouw, mevr.
Stadin, werd door een verdwaalde kogel ge*
dood. De buitenlanders namen de vlucht
in de diverse, legaties die door geoefende
troepen worden bewaakt. Met bewapende
vrachtauto's spoort men de aChter gebleven
Europeanen op, omj die in veüigheid te
brengen.
De It;aUan(en voor de stad.
De Italianen zijn Zondag tot vlak voor
de stad genaderd. Het leger haast zich de
stad te bezetten, om de weini;ge blanken,
^ie nog te AiÜdfe Abeba, vertoeven te
kunnen redden. Biji Termaker hebben de
colonne's groote moeilijkheden ondervon*
den, gezien zich aldaar een nauwe berg*
pas bevindt, die door een instorting was
vernield. De negus had bovendien ook
alle wegen laten vernielen om den opfnarsch
te stuiten. Deze worden in allerijl gereed
gemaakt, zelfs met hulp van de bevolking.'
VolledigiB onderwerping.
Volgens Italiaansche mededeelingen heeft
en ik weei wai goede ihee en
koffie isDaarom hou ik me bij:
Boerroe Amedis, hoofd van de prov. Wol*
lo, zich met 10.000 man aan de Italianen
onderworpen. Hij verklaarde dat alle stamel
hoofden tusschen Dessie en Addis Abeba
tot onderwerping bereid zijn, daar zij den
oorlog door Italië gewonnen beschouwen.
De Negn^ te Djibouti
Volgens de oorlogscorrespondent van het
Duitsche Nieuwsbureau hield de negus voor
zijn laatste bezoek zich verborgen in een
klooster, enkele kilometers ten zuiden van
Sokota, dus in het door de Italianen bezette
gebied. Italiaansche verkenners hebben de
schuilplaats ontdekt en Italiaansche vlieg*
tuigen begonnen, toen de negus met klei|n
gevolg Addis Abeba, trachtte te bereiken,
de achtervolging. Doordat de Keizer met
het terrein goed bekend was, is hem nietsl
kwaads wedervaren.
In de hoofdstad heeft hij direct minister*
raad gehouden, die zich tegen voortzetting
van den strijd uitspraken. Dit moet de Kei*
zer hebben doen besluiten zïjii land te
verlaten.
Eenige uren vóór het vertrek van den
negus hebben ook de leden der regeering
de stad verlaten, met medeneming der ar*
chieven. De negus zelf is Zondag te 14
uur te Djibouti aangekomen. Verscheidene
autoriteiten wachten de trein af. Een com*
pagnie van Senegaleezen vormde de eere*
wacht. De keizer zag et vermagerd en vet#
moeid uit. De gouverneur van Djibouti
stelde auto's ter beschikking en verleende
gastvrijheid in het paleis. Op het oogen*
blik dat wijl dit schrijven (Dinsdag) moet
de keizerlijke familie met een beschikbaar
gestelde Engelsche torpedoboot naar Adsn
zijn vertrokken.
heeft met dit al wel het grootste fiasco
geslagen. Het mag laf lijken dat Hailé
Selassie, de koning der koningen zijn land
ontvlucht, maar daar zijn meer redenen toe,
dan men zoo oppervlakkig zou zeggen.
Abessinië is een land van innerlijke oneenig*
heid en naast vele vrienden, had de neg^is
vele en machtige vijanden, die hem ten,
val Wilden brengen. Na de groote neder*
lagen tegen de Italianen geleden, schijnen
deze lieden thansj hun kans schoon gezien,
te hebben, en een opstand tegen Hailé Se*
lassie hebben ontketend.
De Volkenbond heeft onder alle om*
standigheden Wel veel vergaderd, maar
weinig [uitgevoerd als tegenmaatregel.
Italië lacht om de afgekondigde Sanc*
ties. Op 11 Mei a.s. moet de Volkenbond
beslissen over een eventueele verscherping
dier sancties! Het is gewoonweg bespotte*
lijk! Met de vlucht van den negus is ook
de volkomen nederlaag van de Volkenbond
geteekend.
Voor Engeland heeft het in bezit nemen
van het Abessinië aan de Italianen ook
heel wat te zeggen. Het ziet zich in' de
toekomst bedreigd, door een machtig kolo*
niaal rijk, aan de Middellandsche Zee.
De megus naar Palestina.
Nader wordt gemeld dat de negus met
zijn gemalin en kinderen zich Maandag heeft
ingescheept op den Britschen kruiser „Enter*
prise" welke naar Haifa is vertrokken. De
Keizer -zal vandaar naar Jeruzalem^ gaan,
waar vele Koptische Christenen wonen die
den Keizer- zeer gunstig gezind zijn.
