Eilanden^nieuws
ff
BINNENLAND
GETROUW TOT
DEN DOOD.
2e Blad ZATERDAG 21 MAART 1936 No. 722
ff
Buifenlandsch Overzicht
C4R.WEEKBLAD op GER. GRONDSLAG tooi de ZUIDHOLL. en ZEEUWSCHE EILANDEN
Uitsave van de N.V..EiUnden-nieBw*', GeTeatigd te Middelharnis, Tel. 17 Giro 167930 Poatbup 8
Onze neutraliteit Noodige bewapes
ning. Gasbommen en gaskelders.
De Nederl. Ambulance in Abe$sinië
Veiling van landgoederen van wijlen
Prins Hendrik De Nederlandsche
vlag op Nederl. Oorlogsschepen. Va*
ria.
In de duistere Locarno kwestie, bij onzen
grooten Oostelijken buurman, is nog niet
veel licht te bekennen. Men leze wat onze
buitenlandschxoverzichtstJhrijver daarover mee
deelt.
Ons Nederlandje Hgt heel kort bij die ge*
vaarlijke zone, en al is nu niet direct een
oorlog te duchten, heelemaal zonder gevaar
is het niet, getuige dat de Regeerjng onze
jongens, die juist zouden afzwaaien wat lan*
ger onder de wapenen houdt.
Nederland staat bekend om zijn neutra*
liteit, al is het dat we eigcnfijk niet meer
ipa neutraal zijn als in 1914. Toen de
wereldoorlog uitbrak, was er geen Volken*
bond, we hadden niet meegedaan aan de
jSjaarbezettingen en ook niet deelgenomen
aan de sancties.
Van oprechte neutraliteit eigenlijk is dus
thans geen sprake meer. Door het lidmaat*
schap met den Volkenbond wordt er boven*
dien in Geneve ook wel eens een positieve
meening geuit, waardoor de kans bestaat,
dat we daardoor onwillekeurig het ongenoe*
gen van een ander land op ons laden.
We hopen dat het niet zoover komt dat
de ons omringende landen den strijd tegen
elkaar zullen aanbinden. te verschrikke*
lijk om in te denken! maar was dat zoo,
en wij zouden er in betrokken worden, dan
zou het kunnen zijn, dat Nederland zich
nog wel eens beklaagt, dat we zoo „inter*
nationaal" in allerlei belangetjes zitten inge*
wikkeld.
Anderzijds is het zeer te prijzen, dat de
noodige maatregelen worden getroffen voor
een goede landsverdediging. Als we terug*
denken aan 1914 toen van Moltke op het
laatste oogenblik zijn aanvalsplan op België
met opmarsch door Limburg veranderde,
en wel, naar militaire deskundigen zeggen,
omdat de Nederlandsche weermacht volko*
men paraat aan de grens stond opgesteld,
leert men daaruit, dat het toch wel noodig
is, vooral nu, een flinke gewapende macht
op de been te hebben.
Wat de bewapening betreft, komen we bij
veel landen achteraan, vooral wat betreft de
luchtverdediging. En ook aan de luchtbe*
scherming voor -onze bevolking, wordt niet
zoo veel gedaan.
In andere landen, b.v. Engeland, wordt
de luchtbescherming als een volksplicht be*
schouwd. Daar koopt men voor den prijs
van f 1.een compleet gasmasker en wordt
er veel lectuur verspreid met bijzonderhedein
omtrent allerlei gassen en te nemen maatre*
gelen.
Hier in Holland daarentegen heeft een
groote stad als een bijzondere bezienswaar*
digheid één gaskelder, waar men 50 a 100
man kan bergen, terwijl die er eigenlijk
in iedere wijk van de stad een zou moeten
voorkomen alsook schuilplaatsen op het plat*
telarid, wil er van massa*beveiliging sprake
zijn.
Men vat die dingen in Nederland nu een*
maal gemoedelijker op, men denkt zich dit
gevaar r,iet zoo^ in, en dat kom,t ook al,
omdat wij buiten den grooten wereld*oor*
log gebleven zijn.
Toch trof ons een advertentie in de Am*
hen.sche Crt. waarin bouwers woningen aan*
boden met gas*, scherf* en invalvrije kei*
ders, geconstrueerd volgens de militaire gas*
school te Utrecht.
Stedenbouwkundigen houden reeds lang
rekering door de moderne straten breeduit
te bouwen, zoodat eventueele gaswolken
spoediger door den wind uiteengedreven
worden of beter gelegenheid hebben met
distiUeertoestel, met recept van een goede
borrel en daarna plotseling schrijft, dat hetj
clandestiene jeneverstokken verboden isWie
is dan de eigenlijke schuldige? De lezer
oordeele zelf.
de warmtegolven omhoog te zweven en de
straten weer vrij te maken. Ook boomaan*
planting, die het zich concentreeren van
gas in den weg staat, heeft veelvuldig plaats.
Van dien kant bezien, moeten we zeggen,
|dat we wel in een modernen, maar zeer
droeven tijd leven. De dood drukt er als
't ware het stempel op.
Over onze Nederl. Ambulance in Abes*
sinië kv/amen, zooals gemeld, ook niet zulke
prettige berichten. Abessynsche troepen zou*
den een overval hebben gepleegd op de
vooruitgeschoven 'posten onzer ambulance,
v/aarbij Dr. Van Schelven zou zijn gewond.
Het Hoofdbestuur van het Nederl. Roode
Kruis heeft Dr. Winckel telegrafisch om
inlichtingen verzocht, uit welks antwoord
geen volledige verklaring van het gebeurde
valt op te maken. Wel weijd bericht, dat
concentratie in Dessie noodzakelijk was, en
dat er geen reden tot bezorgdheid ten aan*
zien van Dr. v. Schelven bestond.
Naar aanleiding van een bericht be*
treffende de veiling van landgoederen van
wijlen Prins Hendrik in Mecklenburg, ver*
nemen wij^ dat dezt goederen zijn inge*
bracht in een stichting, welke door samen*
werking van verschillende groepen, tot stand
is gekomen, en Ts'felke tot doel heeft da
opleiding van jonge menschen tot land*
bouwkundigen. Ook het Duitsche ^rijk is,
evenals sir Henry Deterding, in bet bestuur
van deze stichting vertegenwoordigd.
Behoudens goedkeuring van enkele of*
ficieele iristanties van het Duitsche rijk,
is de koop definitief gesloten.
OranjesBlanje'BIeu in In4ië?
Het Tweede Kamerlid Schaepman heeft
aan den minister van koloniën, voorzitter
van den raad van ministers de volgende
vragen gesteld
Is het juist, dat aan boord van Hr. Ms.
kruiser Sumatra en ook aan boord van
andere schepen der Koninklijke Marine bïj
de overdracht van het commando over de
vloot te Soerabaja in plaats van de Neder*
latidsche vlag een vlag Oranje*Blanje*Bleu
geheschen was?
Indien de eerste vraag bevestigend wordt
beantwoord, wil de minister dan maatre*
gelen treffen, dat aan boord van Neder*
landsche oorlogschepen geen andere dan
de Nederlandsche vlag geheschen wordt?
Een rare geschiedenis is onze margarine*
kwestie: het vanwege het departement van
Sociale Zaken geredigeerde maandblad „De
huishouding van nu" gaf een recept voor
het maken van margarine! In een later
nfwmmer wees men erop, dat dit recept „ten
oiijechte" was gegeven, daar het vervaardi*
gen van margarine door niet*aangeslotenen
bij de groep van margarine*fabrikanten van
de Zuivelcentrale verboden is. Afgezien van
het feit, of het maken van margarine voor
eigen gebruik, dus niet voor den ver*
koop, werkelijk strafbaar gesteld zou kun*
nen worden, is die heele manier van doen
toch raadselachtig: men geeft een recept,
dat vérstrekkende gevqlgen kan hebben en....
herroept dat als het kwaad geschied
is plotseling weer.... Geen wonder, dat
verschillende huisvrouwen al aan het- mar*
g:arine*maken waren getogen!
Toen hebben (sic.) twee crisis*ambtenaren
proces*verbaal opgemaakt tegen een huis*
vrouw, die erkend heeft margarine gemaakt
te hebben. We zijn hoogelijks benieuwd
hoe de principieele uitspraak van den kan*
tonrechter in dit geval zal luiden.... Dat
inmiddels heel wat huisvrouwen margarine
maakten, kan men wel op de vingers uit*
rekenen. Het is hetzelfde of men van staats*
wege eerst een beschrijving geeft van een
KORTE BERICHTEN.
Boekenweek.
Van 28 Maart tot 4 April zal in ons
land weer de bekende Boekenweek worden
gehouden.
Jfar. Dr. J. Loudon 70 jaar.
Jhr, .Dr. J. Loudon, thans gezant te
Parijs en in de mobilisatiejaren minister
van Buitenlandsche Zaken, werd Woensdag
70 jaar ould. Een comité is gevormd om
dezen gezienen diplomaat en staatsman te
huldigen.
Gedurende de geheele week heeft de Bui*
tenlandsche politiek gestaan in het teeken
van de verbteking van het
LocarnoVerdrag
door Duitschland,
E>e vier Locarno*landen Engeland, Frank*
rijk, Italië en België hebben een^parig vast*
gesteld dat door Duitschland, het vijfde land
dat het verdrag mede heeft onderteekend,
het Locarno*verdrag is verbroken.
Na deze vaststelling hebben zij zich bé*
roepen op den Volkenbbnd.
Overeenkomstig het Volkenbondsrecht
vragen zij nu den Bond, maatregelen tegen
Duitschland te nemen.
Hitler
heeft in verschillende redevoeringen welke
hij nu houdt, in verband met de verkie*
zing op Zondag 29 Maart a.s. op de be*
sprekingen welke gehouden Worden, in het
fiubliek geantwoord.
Het vorige jaar heeft Hitler tegen de ver*
dragen in het btesluit genomen tot weder*
invoering van den dienstplicht. De landen
rondom Duitschland waren allen sterk bb*
waijjend, en uit gevoel van zïjto groote ver*
antwüordelijkheid, durfde hSj niet langer
zijn land weerloos te laten.
Thans wordt Duitschland beschuldigd het
Locarno*verdrag geschonden te hebben, doch
dit is niet zoo.
Frankrijk is evenals België aan de Duit*
sche grens beschermd door een fortengordel
zooals geen enkel land ter wereld, te aan*
schouwen geeft. Verder heeft Frankrijk
een militair verdrag met Engeland, België,
Italië, Polen en Tsjecho*Slowaldje.
Wat heeft het nu gedaan? Het heeft te*
gen het Locarno*veTdrag in, een verdrag
gesloten met Rusland. Volgens dit verdrag
zal niet de Volkenbond.'maar zullen Frank*
rijk en Rusland zelf ufimaken wie blij een
oorlog aanvaller is. Behalve het Fransche
leger, brengen de Fransche bondgenooten
in geval van oorlog 30 millioen soldaten
in het veld.
Waar Frankrijk het verdrag geschonden
heeft .voelt Duitschland onder zulke be*
dreigingen zich verplicht zichzelf te Zijn.
De laatste bepalingen van het verdrag
van Versailles heeft het geschonden. Door
de bezetting van het Rijnland (een gebied
grooter dan Nederland, waar een vijfde
deel van het Duitsche volk Woont) is
Duitschland Weer vrij, het is zelfstandig,
niet meer gebonden aan verdragen die her*
inneren aan een overwonnen land.
Oprecht willen Wij vrede, zeide Hitler,
met ieder land, maarop voet van ge*
lïjkheid.
Wij zijn tot alles bereid, mits de andere
mogendheden dit ook doen.
Daarom hebben wij voor 25 jaar nieuwe
vredesvooTwöarden aangeboden, die onzen
goeden wil bewijzen.
Aangezien de verdediging alsmede de
voorstellen
van Hitler, ongetwijfeld bSj den Volken*
bond ter sprake zullen komen, hebben de
DE AMBASSADEUR VON RIBBENTROP NAAR LONDEN VERTROKKEN.
De Ambassadeur von Ribbentrop is Woensdagmiddag naar London gevlogen, om
daar als vertegenwoordiger van het Duitsche rijk aan de verhandelingen van de vol*
kenbond met betrekking tot de Fransche en Belgische moties deel te nemen. Onze:
foto toont den ambassadeur von Ribbentrop kort voor het vertrek te Berlijn. Links
van hem de secretaris*generaal Dieckhoff.
Locarno*landen deze situatie nauwkeurig be*
studeerd. Na langdurige besprekingen zijn
zij tot het volgende accoord gekomen.
Ie. Er zal een beroep worden gedaan op
het Permanente Hof van Int. Justitie te Den
Haag, dat een oordeel zal moeten vellen
over het Fransch*Russisché pact.
2e. Alleen op Duitsch gebied zal een ge*
demilitariseerde zone Zijn, waar een inter*
nationale troepenmacht politietoezicht zal
oefenen.
3e. Er zal een accoord zijn betreffende
de samenwerking tusschen de generale sta*
ven van Frankrijk en Engeland.
Wat betreft de beschuldiging als zoude
Frankrijk eerst het verdrag geschonden héb*
ben zal het Hof van Internationale Justitie
te Den Haag verzocht worden deze aan*
gelegenheid te onderzoeken en een uit*
sipraak te doen.
Duitschland biedt aan, een neutrale strook
grond, waarin geen troepen mogen gesta*
tionneerd worden en ook geen forten ge*
bouwd, doch met dien verstande, een even
groot stuk op Fransch gebied als op
Duitsch gebied. Hierdoor zouden al de
fortificatiën van Frankrijk waardeloos wor*
den.
De Locarno*landen willen ook een neu*
trale strook, echter alleen op Duitsch grond*
gebied. In deze strook zouden vreemde
soldaten (zooals in de Saar) worden gesta*
tionneerd voor politietoezicht, maar tevens
ook voor controle, ter beveiliging zoowel
voor Frankrijk als Duitschland.
Tot meerdere zekerheid, zou er eennau*
were samenwerking tot stand komen, tus*
schen de generale staven van Frankrijk en
Engeland
Zoo is nu momenteel de stand. Hitler
wil vrede en biedt voorstellen aan, en de
Locarno*landen geven aan op welke wijze
zij aan de eischen tegemoet willen komen.
Op uitdrukkelijk verzoek heeft Duitsch*
land er in toegestemd aan de beraadslagin*
gen van den Volkenbond deel te nemen.
Von Ribbentrop
zal met zijn staf Duitschland vertegenwoor*
digen. Gisteren, Donderdagmorgen heeft hij
zSjn eerste rede gehouden.
Hij was blij het recht van het Duitsche
volk te mogen verdedigen, en Wees er reeds
op, dat het Hof te Den Haag geen oplossing
kan brengen.
Het vraagstuk of het verdrag met Rus*
land in strijd is met het Locarno*verdrag
is voor Duitschland van ipolitieke en niet
van juridische beteekenis.
HieAij moeten wij het nu laten. Met
nauwkeurigheid worden de vraagstukken
onderzocht, en het resultaat voorzichtig
geformuleerd. Doch hoe voorzichtig ook,
toch komt er een oogenblik waardp Duitsch*
land „ja" of „néén" moet zeggen, en daar*
van hangt veel, zoo niet alles af. Dit is
momentee' de ontspanning, men wil over
de kwesties met elkander praten.
Uit
Abessynië
weinig nieuws.
De eene dag berichten dat de Negus
wil onderhandelen, ja zelfs een protecto*
raat aanvaarden, en den anderen dag, dat
hij alleen vrede wil als de laatste Italiaan*
sche soldaat verdwenen is, en Abessynië
voor hét geleden verlies, wordt schadeloos
gesteld.
Dan is het Abessynische leger niet meer
als een handjevol ongeregelde troepen, en
dan weer is het zoo sterk, dat de strijd
jaren duren kan.
Het beste is af te wachten, tot definitieve
berichten nader nieuws 'brengen.
Amerika
wordt dezer dagen zeer geteisterd dooi*
overstroomingen.
De rivieren die van het AUeghanyge'bergte
komen, zijn allen buiten hun oevers getre*
den, en hebben een ongekend hoog peil
bereikt.
Dorpen, zelfs steden staan onder water.
Reeds zijn meer dan
bonidetd' dooiden
gemeld. De schade is zeer aanzienlijk en b'e*
draagt nu reeds al meer dan 10 millioen
dollars. Thans echter kan nog niets met
zekerheid worden vastgesteld, daar van uur
tot uur, voortdurend nieuwe bterichten bin*
nenkomen.
Vliegmachines zijn ter beschikking gesteld,
voor het vervoer van levensmiddelen, teri*
wijl vele doktoren en verpleegsters uit an*
dere deelen van het Rijk vertrokken zijn,
tot verpleging van zieken en gewonden.
Ook is de
fwterkl'ooslieid
er nog zeer groot.
Roosevelt heeft 1500 millioen dollars ge*
vraagd voor uitvoering van groote werken.
Hiermede wil hij 3.800.000 menschen aan
werk helpen, terWijl hij aan de fabrieken
enZ. wil vragen 1.500.000 man te nemen.
Het zijn aantallen en bedragen om van
te duizelen.
TWEE VERHALEN UIT DEN TIJD DER
LOLLARDÏN.
MARGA.
E«n Heldin des galoofs ca der lieidc.
29. i
„Lieve meesteres," antwoordde Richard
op zachten toon, „moge God mij vergeven.
Laf, nietswaardig, dit zijn de woorden, die
voor mij passen. Ik zou, vrees ik, niet even
als Marga de vuurproef kunnen doorstaan,
zonder te wankelen. Liever wil ik daarom
ver weg dan mijn Heere verloochenen. Als
God mij iemand doet ontmoeten, die uit het
Heilige Land terugkeert, zult gij tijding
van mij ontvangen. Ik zelf zal weer gaarne
spoedig terugkomen. Zoodra wij een Heer
scher op den troon hebben, die al rijin
onderdanen vergunt te leven."
„Mijn toestemming kan ik u niet weige*
ren," ^ide mevrouw Lovell treurig, „maar
hoe zal ik zonder u kunnen leven, nadat
gij nu tien jaren ak mijn zoon hier geweest
zijt? Reis echter heen, want u hier houden
en op den btandstaipel zien, zou nog vree*
selijker voor mij zijn!"
Richard had goed gezien. Den volgenden
dag verscheen er een btediende, die Lord
Marnell's wapen droeg en een brief van
den volgenden inhoud 'bracht„Lieve Master
Pynson! Zooeven ontving ik een tijiding, die
ik u heimelijk en in vertrouwen meedeel,
namelijk ,dat gij beschuldigd wordt in ver*
binding te staan met de LoUarden en dat
de abrt Bilson u mede olp de lijst gezet heeft
dergenen, die onder verdenking zïjn! Is
uw leven u lief ,trek dan ztonder dralen
naar verre landen. Nadat ik het Kasteel
Lovell gisteren verlaten had, viel het mij
Iplotseling in, dat Marga mij gezegd heeft,
dat gij gaarne den ridderslag zOudt ont*
vangen. Wenscht gij dit nog, dan zal ik nüj
'Zeer gelukkig rekenen, u idie te geven. Geef
brenger dezes antwoord terug, en als het
uw wensoh is heden avond in de kerk te
Rostock met gebed en vasten te beginnen,
'dan hoolp ik u morgen bij' het aanbreken
van den dag, voor ik naar Londen terug*
keer, te ontmoeten.
„Intusschen verzoek ik u, mij in de gunst
van mijn lieve moeder aan te bevelen, welke
ik evenals mijn kind Gods besten zegen
toewensch.
Uw oprechte vriend,
WALTER MARNELL."
Nadat Richard den brief aan de slotvrouw
voorgelezen had en den Lord had laten
zeggen, dat hij hem den volgenden morgen
in de kerk hoopte 'te ontmoeten, wierp
hij den brief in de vlamtaen.
De ridderslag werd in dien tijd olp' twee*
ërlei wijze gegeven. Een ridder die de baniefr
wilde dragen, ontving den ridderslag eerst
na een roemvolle daad op het slagveld. Om
een meer gewonen ridderslag te ontvangen
was de afstamming uit een aanzienlijke
familie en een nacht onder gebtd en vasten
in een kerk doorgebracht, voldoende. Ri*
chard moest zich dus aan deze ceremonie
onderwerpen om zijn wensch vervuld te
zien.
En zoo geschiedde het. Richard ontving
den ridderslag, dankte Lord Marnell met
warmte en deelde hem mede, dat hij reeds
vóór zijn waarschuwing besloten had het
land te verlaten.
„Gij handelt goed," antwoordde de Lord,
„maar haast u toch, want de sipionnen
slmpen reeds om' Marston rond."
Laat in den avond, na een treurig af*
scheid van zijln meesteres en den kapelaan,
na den slapenden George gekust te hebben,
ondernam Richard Pynson, van nu af Sir
Richard, de moeitevolle, gevaarlijke reis.
iMevrouw' Lovell gaf hem een dienaar
mede, van wien zij wist, dat hij, inciien
het noodig was, zijn leven voor den jon*
gen ridder Zou geven. Toen deze, veertien
dager, later terugkeerde, vertelde hij, dat
Sir Richard behouden aan boord van een
schip gekomen was, .dat naar La Roebelle
voer. De achttienjarige zoon van Master
Carew bbvond zich op hetzelfde vaartuig
en deze had aangeboden 'Sichard als page
te dienen. De verdere bterichten luidden
minder gunstig, want in Marston had hij
vernomen dat Master Carew gevangen ge*
nomen was. De toekomst teekende zich
donker af en velen zouden geroepen wor*
den hun geloof met hun bloed te beze*
gelen. De vervolging had een aanvang ge*
nomen, die vele jaren zou duren.
Een jaar verlieip en noch van Richard,
noch van Lord Marnell was eenige tijding
op het kasteel aangekomen. De kleine Geor*
ge vroeg schier eiken dag, wanneer Richard
terug 'zou komen, van wien hij zooveel
hield. Maar o'p een Zondagavond van het
jaar 1402, toen de slotbewoners het avond,
maal gebruikten, werd hoorngeschal verno*
men en een der knapen, naar de toren ge*
zonden, kwam weldra terug met de tijding:
„Meesteres, een pelgrim smeekt om de
gunst binnengelaten te worden."
„Een pelgrim!" riep mevrouw Lovell uit,
„breng hem spoedig hier. Gezegend is het
huis, dat een pelgrim opneemt en wel*
lich: brengt hij tijding van Richard."
De pelgrim trad binnen, gekleed in een
gewaad van grove wollen stof, het hoofd
met een breedgeranden hoed bedekt. Men
liet hem aan tatel plaats nemen en broeder
Andreas btediende hem met de grootste voor
komenheid, terwijl hij niet ophield mét
vragen. Hij kwam van Damascus, vertelde
hij, waar hij een vriend van dit huis,
Richard Pynson ontmoet had. DeZe had hem
verzocht een klein pakket hier te bezor*
gen. Hij doorzocht zijn zak en overhandigde
mevrouw Lovell een pakje. Het bevatte een
sjaal van groote waarde, keurig bewerkt
en zoo rijk aan kleuren, als men sleChts
in het Oosten vindt. In de vouwen van deze
sjaal bevond zich een brief, die mevrouw
Lovell niet wist te ontcijferen. Nadat zij
haar bediefiden opgedragen had alle zorg
voor 'den pelgrim te hebben, wenkte zij
btoeder Andreas haar naar haar kamer
te volgen, opdat Zij ongestoord het schrij*
ven zou kunnen aanhooren. Het vroeg
van den kapelaan, in het lezen weinig be*
dreven, heel wat inspanning om het schrift
te ontraadselen.
RiChara" schreef: „Mijn lieve meesteres
en zeer waarde mevrouw Lovell. Op on*
derdanigc wijze beveel ik mij in.' uwe
gunst aan en hoop, dat gij deze letteren
in den goeden welstand moogt ontvangen,
waarin ^ik mij bïj' het schrijKren mag ver*
heugen.
„Door de genade van onzen Heere en
God ben ik ongedeerd aangekomen in Da*
maskus, een heerlij'ke stad met de schoon*
ste tuinen en verkoophuizen met alle mo*
gelijke handelsartikelen, van welke ik een
sjaal uitgezocht héb, die mijn goede mees*
teres in de gure herfstmaanden dragen
kan. Wee; zoo goed, lieve meesteres, aan
broeder Andreas te zeggen en omdat hij
waarschijnlijk dezen brief voorleest. Zeg ik
het hemzelf dat ik voor hem ook gaarne
iets gezonden zou hebben, maar ik kon
niets vinden, dat voor hem geschikt was.
Binnenkort hoop ik echter in Jeruzalem te
komen, en daar zal ik alle moeite doen
iets te vinden, dat veel waarde voor hem
zal hebben."
(Woidt vervolgd)