Ingezonden Stukken
(.-
Waar bevinden w^
ons ergens op
Flakkee
Afschaffing ander systeem of
verbetering der Crisis
maatregelen.
gerooid waren, ook niet vrij waren. Spr.
heeft er zelf geen ervaring van. Mej. Wel*
lensieh schreef er over dart later rooien
beter was, maar dan loopt de aardappel gs"
vaar voor andere ziekten.
De heer DE LEEUW te Oude Tonge
stelt de vraag, of het niet gaat er de scho*
ten af te trekken bij eerstelingen en dat
de andere dan beter waren. Dhr. Smits be*
twijfelt dat. Als ze weer uitloopen, zijn
het weer onderzeeërs zegt spr.
De heer v. KEMPEN vraagt ot er ver^^
schil is in koud»geleide ot warm^'geleide.
Dhr. SMITS: Dat kan van invloed zijn.
De temperatuur voldoende laag houden in
de loods en later door voorverwarming vol*
doende schoten wekken, loopt kans, dat de
aanleg tot oniderreeër*vormig ontwikkelt.
Koud leggen zou dan gunstiger zijn. Maar,
als het in Nov. en Dec. toch al 7 graiden
was in de bewaarplaats, geeft het er niet
meer aan.
De heer v. KEMPEN vraagt ot het
verschil maakt met of zonder schot gelegd.
Dhr. SMITS: Zonder schot komen later
aan de groei, daarvan is de oogst ook
later. Door uit te poten tniet schot is vroe*
ger oogsten mogelijk. Hier staat de aanleg
tot onderzeeërvorming buiten. Dat hangt
af vani het weer, voor het oogsten ,^der
poters.
De heer DE LEEUW: Bij bet delven
kqmt het voor, dat er aan een stfuik, soms
maar ééne knol een onderzeeër vormt. Dan
moesten er meer in een kistje voorkomen.
Dhr. SMITS: Bij het delven kan men
dat niet zien, ot het ©en onderzeeër is, aan
b,v. geen van de 20 knollen van een struik.
Spi. was dit voorjaar bïj dhr. Jopipe
op een perceel eigenheimers in de Weistplaat.
Dit was buitengewoon erg met de onder*
zeeërs, zoodat er maar één op de dertig bo*
ven kwam. Hieruit concludeert spr. dat de
poters van de geheele struik zijn besmet.
Dhr. V. VLIET: Als zwak poo'tgoed
wordt gezet, komen daar volgend jaar ook
onderzeeërs van?
Dhr. SMTIS: Neen, het is niet besmette*
lijk. Het volgend gewas kan er geen nadeel
van hebben.
Dhr. V. VLIET vraagt of bij het doorsnij*
den der poters, de poters niet te droog wor<*
den, waardoor he't ontstaat.
Dhr. SMIT meent van niet. De poters die
de sporen vertoonen, gooit men er uit, die
snijdt men dus niet door. Uitdrogen is nitet
zoo erg als het lijkt.
Dhr. FASE vraagt of het van invloed
is, de poters buiten te laten staan.
Dhr. SMITS: Dan loopt men gevaar van
bladluis. Dat is niet aan .te btevelen; Zet
men ze dan in de bewaarplaats vormen de
luizen zich op de oogjes en zuigen de
kiemen uit. i
Dhr. V. LOON; Er is weinig schot in
de bewaarplaats momenteel. We zouden
nu de bewaarplaatsen dicht willen doen.
Is dat schadelijk voor de vorming van on*
deizeeërs.
Dhr. SMIT: Als de deuren dicht gaan,
behoeft de temperatuur niet hoog te worden.
Als men dat voorkomt door ventilatie, is
er geen bezwaar. Wordt de temperatuur
hooger, gelooft spr. het wel, hoewel er
dienaangaande nog geen proeven zijn genoi»
men.
Daarna dankt de Voorz. den spreker na*
mens de aanwezigen en de 3 organisaties
voor de belangrijke besprekingen; over de
opderzeeërvng bij de aardappelen. Spr.
hoopt dat de aanwezigen met het gehoorde
hun voordeel zullen doen.
Deze ontwikkelingsmiddag is een succes
voor de vereenigingen van oud*leerlingen.
Al die dingen, ook de tentoonstelling van
het vorig jaar, hebben getoond wat er
met organisatie en samenwerking is te be*
reiken.
Om circa 7 uur sprak de heer H. ten
Cate Hoedemaker over:
„Mijn zwerftocht in een auto=woon;=
Wvi^er door de Uni; van ZuidsAtrika."
Deze spreker heeft 18 maanden door Zuid*
Afrika gezworven en lichtte zijn zeer inte*
ressante lezing toe, met lichtbeelden.
Hier in Holland had hij ,^ijn boerderij
•verkocht en in 1926 als eenige Hollanders
met 8 Engelschen een inspectie tocht door
ide Unie gemaakt. Naderhand had hij een
plaats gekocht in Potgietersrust, vanwaar
hij' naderhand moest vertrekken, om gezond*
heidsredenen van zijn vrouw.
Van toen at is zijn zwerftocht begonnen
door het Wijduitgestrekte land voor de
Unie, om dit te vinden, waar de geschikste
mogelijkheid was om emplooij te vinden.
Een auto werd zoo ingericht dat deze de
meest mogelijke comfort bracht voor hem
en 4iii gezin, om de r^a ra vaan tocht te be*
ginnen. Verduidelijkt l, n i aanschouwelijke
voorbeelden, werden ons de verschillende
takken van bedrijf getoond, de landbouw,
de zuivel, de ooftteelt, de veeteelt, koeien,
schapen, kipipen, ganzen, struisvogels enz.
Uit de lezing bleek ons, dat de crisis
er ook dermate de gevolgen laat voelen,
dat er voor de landbou wende bevolking
slechts een pover bestaan te vinden is, met
uitzondering van diegenen, die door en door
met de cultuur zijn bekend, en zich aan de
verandering der tijdsomstandigheden aanf
passen. Een belangrijk punt, waar de spr.
eenigen tijd bij stilstond, is' wel de onvol;
leidfee liever gezegd ;heeliemaal geen
voorlichtingsdienst die men heeft, wanneer
men zich in dit land, waar toch voorener=>
gieke jonge boeren een toekomist ligt, wdl
vestigen. De zwerftocht, ilie spr. in het ons
aanverwante heeft gemaakt, wasl daaï een
der oorzaken van. Wanneer er serieuze land
bfouwers zijn, die echter in Z. Afrika hun
geluk willen beproeven, twijfelen, wij niet
of de heer ten Cate Hoedemaker, zal de*
zen gaarne met raad en daad bijstaan. De
beste gelegenheden voor ien Nederl. land*
bouwer bevinden zich i <,'s de kust.
Het zijn daar meest Engelschen, men
vindt er weinig Hollanders De streek is er
gezond; het ©enigste moeilijke is, dat men
er nitt zoo gemakkelijk een plaats verwiertt.
De lezing werd met ve;I animo beluisterd.
De avond werd besloten met eenige films.
De ontwikkelingsdag (nag wederom zeer
geslaagd heetten.
Buiten verantwoordelijkheids der Redactie.
Geachte Redactie,
Mogen we even gebruik maken van uw
veel gelezen blad omi de aandacht op iets
te vestigen, dat ongetwijfeld in de toekomst
zijn nut kan hebben.
We hebben onlangs in uw blad gelezen,
dat er in den Bommel een bazar gehouden
is voor „Het Groene Kruis."
Deze bazar is geslaagd in elk opzicht.
Veel bezoekers zijn er geweest en veel
geld is voor het goede doel geofferd.
Vooral de Zaterdagavond is wel het hoog*
tepunt van bezoek en belangstelling geweest.
Toen omstreeks 11 uur de bazar gesloten
en de verloting geëindigd was en iedereen
naar zijn rijwiel, motor ot auto stapte om
zich daarmee huiswaarts te begeven, wachtte
menigeen een onaangename verrassing. Wat
was n.l. het geval?
Eenige kwajongens, misschien in Oss in
de leer geweest, hadden 'savonds de gelegeni*
heid schoon gevonden, hu,n hartstocht op
misdadigersgebicd eens bot te vieren. Van
eenige fietsen hadden ze de koplampen
gestolen, van andere de dynamo's en ach*
terlichtjes. Van auto's waren verniela ot
gestolen: parkeerlampen, achterlichten, stop*
lichten en richtingaanwijzers.
Deze voertuigen stonden alle op* ot in de
onmiddellijke nabijheid van het schoolplein
in het licht van straatlantaarns.
We vragen ons nu af, was er geeni ge*
jneenteveldwachter, die zoo iets had kun*
nen voorkomen of één der vandalen had
kunnen pakken óf zat het a.s. jubileum den
diender in het hoofd?
We hopen dat er intusschen pogingen
in het werk gesteld zijn, de verniefers
te pakken te krijgen, opdat dergelijk van*
dalisme in de toekomst niet meer voor zal
koimen.
Eenige gedupeerden.
Naschrift. Wij lezen in het ingezonden
stuk niet, ot de gedupeerden hun geval
bij de politie hebben, aangegeven. Dat be*
hoort toch in de eerste plaats te gebeuren.
In de hveede plaats gaat het o.i. niet aan,
op deze manier den politie op verzaking
van haar pUcht te wijzen. Dan behoort
men bij het Hoofid der politie, bij den
Burgemeester te zijn.
In een kleine plaats als den Bommel is
maar één gemeenteveldwachter, van wie men
niet kan verwachten, dat deze als auto* en
fietseiibewaarder wordt aangesteld. Eeni ge*
meente*veldwachter heeft algemeen toezicht,
wat meebrengt, dat hij niet op vele plaatsen
tegelijk kan zijn.
MELISSANT
Ouderavond der Christelijke School te
Melissant, Donderdag 30 Jan. ].l.
De Voorz. van het. Schoolbestuur, de
Weled. heer P. D. Sieling, opent om 7 uur
de ouderavond als volgt:
Geachte Vergadering,
Een welkomstwoord willen we in de eerste
iplaats richten tot den WelEd. Heer Brands*
ma. Inspecteur der Scholen in dit district,
die de reis hierheen heeft willen maken om
vanavond in ons midden te zïjto.
Het is eigenlijk een verzuim van den Se*
cretaris geweest, om bij- het uitnoodigen van
den heer Bramdsma, tegelijk te verzoeken
o£ hij dezen avond een woord tot ons wilde
richten maarde heer Brandsma kan
altijld spreken, kan het zelfs idet laten te
spireken, ook al heeft hij er niet op gere*
kend, dus kunnen vfij er op rekenen, dat
hij ons een oogenblik zal bezig houden.
Ook' «Cl en narteïijk welkom aan Ds. de
Valk, Ds. Bouw en andere sprekers, die
hun medewerking wilden verkenen en ten*
slotte aan allen, die in zoo'n groote getale
zijt opgekomen. Mocht deze avond slagen
tot heil van ons en van onze kinderen.
De Voorz. laat dan zingen Ps. '119 1,
gaat voor in gebed en leest Nehemia 9 6
—20, waarna hiji in verband met dit hoofd*
stuk de volgende rede houdt:
Zoo Wijl ook nu weer uit dit schriftge*
deelte hooren is getrouwheid een deugd.
David zegt in een iijner psalmen: „De
getrouwen zlijln zeer weinig geworden onder
de menschenkinderen." Wij' kunnen ook wel
zeggen; wat is er veel gebrek aan getrouw*
heid. Getrouwheid is eerïijke, onverander*
lïjke oprechtheid. Met schaamte over onze
tekortkomingen hebben w'ij' te staan, geleer*
den of ongeleerden, heer of knecht, onder*
wijeend personeel en bestuur, naar ge*
trouwheid en met Gods hulp naar vermo*
gen te doen, wat onze hand vindt om te
te doen.
God wil er Zijta zegen aan verbinden:
Wel gijl goede en getrouwe dienstknecht,
over weinig zïjt gij getrouw geweest, over
veel zal Ik u ietten.
Getrouwheid is een Goddelijke eigenschaip,
niemand heeft die van zich zelf. De ooif=
sprong is alleen in God. De gedachte dat
God is genadig, weldadig en getrouw
is vol troost, ziijn wij ontrouw, hij' blijft
getrouw.
Hoe noodig is het getrouw te zïjn in de
opvoeding onzer kinderen, missen wiji de
krachten er toe, Jezus Christus, de getrouwe
getuige, kan ons die krachten schenken.
Dat wijl dus opgewekt, in getrouwheid
en oprechtheid tot eer voor Zijine heerlijk*
heid mochten leven en bezig zij!n in de
opvoeding onzer kinderen. Zijn leven is
ons een lichtend voorbeeld.
Hierna krijgt
het woord.
Inispecieur Brandsma
Spr. dankt in de eerste plaats voor de
uitnoodiging. De heer Sieling heeft wel de
schuld op den Secretaris probeeren te ,schui*
ven, maar de secretaris is een correcte se*
cretaris, een ijverige secretaris, ik ben vol
lof over zoo'n secretaris. Twee maanden
geleden ontving ik de uitnoodiging reeds,
'k mocht zelfs de datum voor deze avond
vaststellen.
Maar de heer Sieling wil met geweld dat
ik spreken zal, nu ik zal spreken, k' beloof
hem, bijl zal er plezier van hebben. En nu
sta ik hier, op het programma staan twee
dominee's om vanavond te spieken, 'kheb
alle respect voor dominee's, 'k ga Zondags
altijd tweemaal naar de kerk, maar
dominee's hooren in de kerk, onderwijzers
in de school. De middelmoot van een ouder*
avond moet eigenlijk uit iets anders bestaan,
zijl die meer nauwer bij de school betrokken
zijn, zouden we moeten hooren. Een ou*
deravond dient tot versterking van den
band tusschen ouders en school.
Mijnheer Sieling dwingt me te spreken,
hliji heeft gezegd, dat het vanzelf spreekt,
dat ik het woord zal voeren.
'k Ben vroeger lid geweest van de Prov.
Staten, we hadden toen eens een diner,
heel deftig, 'k ben er nog trotsch op als
ik er aan denk; tegenwoordig is een broodje
met kaas al een echt diner.
Denk U in, dat toen al die 42 deftige
heeren aan het speechen waren gegaan, dan
hadden wa nog aan tafel gezeten.
Veronderstel dat allen hier zich gedwon*
gen zouden gevoelen een woord te spreken,
ik geloof niet dat ik tot het bittere einde
hier zou blijven. We kunnen dus consta*
teeren dat de Voorz. absoluut in de war
is, maar ik moet spreken en zal dus spreken.
We hebben verblijd en met aandacht de
rede van den V^oorz. over getrouwheid be*
luisterd in aansluiting van het heerlijke
voorgelezen hoofdstuk.
Dat we getrouw moeten zijn en bezig in
de opvoeding onzer kinderen. Bidden en
werken.
De Christelijke School moet zijn de school
waar gebeden wordt. Het is een groot ge*
b'rek in dezen tijd van oppervlakkigheid
dat er zoo weinig gebeden wordt. Met dit
bidden, versta ik niet dat lippen bewegen,
maar een waarachtig gemeenschap' zoeken
met den eenigen God. Het is zoo moeilijk
ons gebed heilig te houden, zondigen wij
niet dikwijls, ook in onze gebeden. En
hébben wij ook niet dikwijls de neiging als
een Farizeeër ons beter te achten als
die arme tollenaar, de wereld zondig te
achten en ons zelf brave menschen? Maar
hoe meer we ons zelf leeren kennen en
schuldenaar voor God worden, des te moei*
lïjker wordt onze taak, dan kunnen we
het zelf niet, dan gaan we elk oogenblik
failliet en dan wordt ons gebed een waar*
ach tig vragen om hulp, om naar behooren
die taak te vervullen.
Wanneer we in een donkere, ongebruikte
kelder een lucifer aansteken, dan denken
we dat het er nogal behoorlijk uitziet, niaar
wanneer in diezelfde kelder een electrische J
lamp wordt ontstoken, dan zien we pas hoe
vies en vuil het er uitziet.
Zoo ook wanneer God door Zijn Geest
ons laat zien hoe en wat wij er van terecht
brengen, dan leeren wij waarachtig bidden.
Heeft de onderwijzer een moeilijke taak?
Velen meenen van niet, vajn 9 tot 12 en
van 2 tot 4, het zalwel losloopen, maar
probeer het zelf eens, tracht Uw kinderen
eens wat btj te brengen, hoe gauw geeft ge
die poging op.
De onderwijzers moeten de kinderen lee*
ren, maar tevens met Gods hulp de kinderen
tot Hem brengen. Niet dat we meenen onze
kinderen in den hemel te kunnen brengen.
Maar het is een middel.
De ouders moeten ook bidden, dat het
woord van den onderwïjizer ingang hebbe.
Er zijn zooveel ouders die de boel vertroe*
bfelen, die op afbrekende wijke over de on*
derv/ijizers spreken. Dan zijn de ouders
eigenlijk geestelijke giftmengers. Het dranki»
je, het middel, wordt dan vervalscht.
De oviders kunnen tegenwoordig geen tijd
meer vinden voor de geestelijke belangen
van hun kinderen, het laat de meesten
Siberisch koud. Maar de opvoeding kan
alleen goed zijn als we bidden en werken.
Waarom nemen we er niet wat tijd voor
om onze kinderen wat uit Gods Woord
te vertellen, eenvoudig te vertellen, we
moeten er ons niet afmaken met een groot
hoofdstuk voor te dreunen, velen denken:
hoe langer, hoe beter. Waarom niet wat
kleinere stukken en vraagt en praat dan
eens met Uw kinderen. Leer ze eerbied,
laat en zorgt er voor dat ze luisteren.
Spr. vertelt eenige geschiedenissen uit
Gods Woord en toont aan hoe ze wel en
hoe ze niet verhaald moeten worden.
We mogen niet lijdelijk zijn in de op*
voeding onzer kinderen. Onze pogingen
wil de God der genade, barmhartigheid of
wrake ten goe'de of ten kWade gebruiken.
Want Gods Woord keert nooit ledig weer.
Niet alleen de ouders en het personeel,
maar ook het bestuur moet bidden en
werken.
In onze Christelijke scholen moet Chris*
tus, de Koning en Zaligmaker, in 'het
midden staan. Het onderwijs in welk vak
ook, biedt de schoonste gelegenheid het
zaad uit te strooien.
Bid voor Uw kinderen, bid voor het
personeel, bid ook voor Uw bestuur.
De Voorz. ztgt spr .hartelijk dank. Het
bleek toch goed gezien om den Inspecteur
te verzoeken; ook bleek juist onz'e opvat*
ting, hij spreekt toch wanneer hij hier is.
Het is maar goed niet van tevoren gevraagd
te hebben om te spreken, nu heeft dhr.
Brandsma gesproken, juist zooals w/ij' het
graag hebben willen, als een vriend heeft
hijl op onze fouten gewezen.
Wat de dominee's betreft kan ik den
Inspecteur verzekeren, zij zijn niet hier
gekomen om te preeken maar te spreken
en ook het hoofd der school zal zich doen
hooren.
Zie de advertentie van de
fotoprijsvraag van de fir
ma Vis van Heemst N.V.
in de .Adertventiebode*.
Wegens plaatsgebrek moesten we de rede
van de andere sprekers laten overstaan. We
hopen deze in het e.v. nummer weler te
Sfevien.
Over dit onderwerp hield het Tweede
Kamerlid
De Weled. heer v. d. Heuvel
voor de afd. Chf. Boeren en Tuindersbond
in Hotel Spee te Sommelsdijk, j.l. Vrijdag
een rede. r
Spreker begint met op te merken, dat de
crisis op alle terrein van het leven, zijn inl*
vloed laat gelden, getuige de groote werk*
loosheid. Voor wat de landbouw betreft
is het treffen van afdoende maatregelen
moeilijk, omdat we met zooveel andere
factoren te maken hebben. Zes jaar hebben
we nu crisis*maatregelen die al heel waf
vragen hebben doen rijzen. Wat is er na
zes jaar dokteren van de patiënt geworden?
Een steeds verder gaande verzwakking. De
reserves worden steeds meei* uitgeput; het
wordt als met een langdurige patiënt, zich
hoe langer meer aanpassen. Ook in de agra*
rische bedrijven. Toch zijn de crisis«maatre*
gelen onvoldoende gebleken, om onze boe*
ren en tuinders het hoofd boven water te
houden, al doet de regeering wat ze kan.
Een rechtvaardige aanpassing tusschen de
verschillende groepen, zou tot een beter
resultaat moeten lijden.
Nu worden er door het bekende insti*
tuut Landbouw en Maatschappij' drie in*
dex*cijters voorgehouden; n.l. 70, 140 en
175. Deze cijfers loopen over de basis*jaren
19101913, dus voor den oorlog; het dj*
fer 70, opbrengst landbouwproducten over
dien tijd, 140, "kosten levensonderhoud en
175 inkomsten andere groepen.
Zonder twijfel zit er in deze cijfers iets
dat er op w^ijst, dat onze groep leett beneden
andere bevolkingsgroepen. Het is echter
sterk overdreven dat andere groepen het de
helft beter hebben.
Spr. illustreert dat met voorbeelden. Nie*
mand gelooft dat dan ook. Het tweede is,
als men deze cijfers de boeren voorhoudt,
dat er dan nog o' zoo veel mogelijkheden
zi'ouiden zijn, de boerenstand op te voeren.
Naar spr.'s meening is dat niet zoo.
In dezen tijd komen er 3 gedachten naar
voren. In de eerste plaats zegt men het
woedt hoe langer hoe slechter, laten we
de crisismaatregelen afschaffen. Del tweede
zegt neen, we moeten, een stelsel krijgen
van invoerrecht aan den grens en een derde
wil niet afschaften maar verbetering zoeken
in het bestaande systeem.
Van wat het eerste betreft, acht spr. het
fout den toestand terug te verlangen als
voor 6 jaar en de crisis*maatregelen weg
.te doen. Men vergeet, dat men daarmee het
wfelvaartpeil van dien tijd niet terugkrijgt.
De wereld*graanprijs is van dien aard,
dat zonder steun geen graan zou kunnen
yerbouwd, suikerbieten idem, melk a 2 et.
p. L. zou ook; geen bestaan leveren. Tei^*
zijdestelling der crisis*maatregelen gaat dus
niet. Anders zou het zijn, als over heel de
wereld de droeve gang was gemaakt naar
een lager niveaux zonder crisismaatregelen.
Het herstel ware dan gewis vlugger geko»
men. Helaas zijn nu tariefmuren gebouwd
de vrije wereldhandel bestaat niet meer.
In alle landen kweekt men achter die mu*
ren eigen producten, het surplus wordt
alleen gedistribueerd.
Een ander systeem van hooge heffingen
acht spr. ook uit den booze;. Wel acht
spr. de verregaande ambtehjke bemoeiing
een (Steen des aanstoots. Al was de uitkomist
nog iets minder zou spr. 100 pet. voor*
stander zijn, dit uit den weg te ruimenj
Maar dit stelsel moeten,we in het juiste
licht bezien. Wie zich op een reddingsplank
bevindt, werpt deze niet zoo gauw weg, als
er niet iets anders is, dat zijn behoud waar*
borgt. Ongetwijfeld is er met decrisis*maat*
regelen veel bereikt. In elk ander land zijil
de toestanden ongunstiger dan hier. De bei*
de systemen moet men objectief bezien
voor de tuinbouw b.v. heeft zoo'n heffing
(invoerrecht) weinig nut. We moeten ons
dus bepalen tot de akkerbouw en veehou*
derij'j Wat de granen betreft is het mogehjk,
althans voor 60 pet. Een invoerrecht op aard
appelen is weer van geen beteekenis. Spr.
geeft ook voorbeelden van rogge en haver.
Gerst zou weer gemakkelijker gaan, maar
de prijs daarvoor vormt de grondslag voor
de bierbrouwerijen.
Wordt het bierverbruik minder ontvangt
men weer minder accijns. Een wetsvoorstel
hierop is daarom ingetrokken.
Voor tarwe is prijsgarantie secuurder dan
wanneer men dit door invoerrechten zou
krijgen. Bij besfudeering van andere landen,
waar de invoerrechten hoog waren bleek,
dat de prijs der tarwe op bepaalde tijdien
laagj was omidat arme boeren te veel op de
markt wierpen. Later herstelde zich dat weer!.
Voor de akkerbouw zou er een mogelijk*
heid te scheppen zijn, hoewel dit nog geen
verbetering iou brengen. Voor de veehoudes
ri| is dat anders. Van de 2 millioen H.A.
biouwgrond is 60 pet. weide, waarbij' 70
pet. der boeren is betrokken. Spr. heeft
in het „Platteland" een becijfering gegeven
wat de invoerrechten op alle voedergranen
Z|ou opbrengen. Het komt hierop neer, dat
het voor de boerenstand minstens 15 millioen
gulden slechter zou worden. Willekeurig
kan men consumptieartikelen ook niet ver*
hoogen: per eenheid mag men er meer
aan verdienen, maar ons Nederl. volk staat
aan de grens, wat het consumptie*vermogen
betreft; wat biij iedere verhooging ongetwij*
felid zal afnemen. Voor het landbouw*
crisisfonds zou het 13 millioen gulden min*
der beteekenen als dat doorging.
Spr. geeft dan een breedvoerige toelich*
ting, dat het met de controlé*maatregelen
ook nog niet zooveel minder zou zijn. Bo*
vendien moet men dan maar niet raak*pro*
duceeren; men moet toch de controle op de
uitvoer in de hand houden.
Er is wel ee,n stelsel denkbaar, dat de
ajckerbouw loonender en de veehouderij
belangrijk meer verlies heeft. Maar het her*
krijgen van de vrijheid voor den akkerbouw,
zou dan gaan over de lijken der veehou*
de;;s. Dien kant moet het niet op.
Waar komt het opaan met de crisismaat*
regelen en de landbouw*poIitiek Om er
meer uit te halen. De tarweinvoer geheel
bdlasten met b.v. f 6.beteekent den con*
sument zwaarder belasten. Als er uit het
Nederl. volk maar meer te halen viel.
3. Verbetering van het bestaande sy*
steem. In de eerste plaats zou een verhoo*
ging van de broodprijs het verbruik niet
schaden. In de 2e plaats acht spr. gewenscht
een verhoogde heffing op de margarine. Spr.
gelooft dat de margarinefabrieken te veel
verdienen t.o. der andere groepen.
Ten aanzien van de uitvoering zou ook
veel kunnen verbeteren. Spr. vindt dat de
Overheid zich verlaagt do.or zich met var*
kens en andere dieren te bemoeien. De be*
drijven m.oesten een en ander zelt regelen,
het was b.v. voldoende als de regeering
de mengpercentages aangaf enz. Wel zou
moeten opgepast, dat de grooten de kleint*
jes niet verdrukken.
Aanpassing is noodig. Een volkomen vrij
economisch leven krijgen we niet meer te*
rug. Elk land heeft z'n autarkisch stelsel.
Spr. is bang dat het op den duur- naar
staats*absolutisme drijft.
Al is het dat we verbeterde crisis*maatre*
ge^en krijgen zijn we er nog n,iet, dan' zal
ef nog geen welvaart zijn.
Spr. vindt dat de lasten op de landk^
bouwbedrijven te zwaar drukken. Spr. be*
doelt niet de loonen, maar b.v. de water*
schapslasten, de wegenbelasting, enz.
De steunuitkeering aan de kleine boeren,
van f 25.—, f 40.— en f 50.— ineens
vindt spr. ook verkeerd. Daarmee is men
niet geholpen, het heeft bovendien iets
weg van een bedeeling. Radicaal tout is,
dat visch en turf (gelach) ook in het land*
bouwcrisisfonds zijn opgenomen.
Het rente*vraagstuk en de pachten druk*
ken ook te zWaar. Een van de redenen dat
de tarweprijs is verlaagd zijn de opgedreven
-pachten., Gebrek aan grond kan er toe dwin*
gen, maar te veel van het gesteunde geld;
gaat naar de grond*eigenaars. Met bet ren*
Vebedrag komt dat nog sterker ujt. De
rente is nog even hoog als vroeger. Het
aanhangige wetsvoorstel over landbouwhy*
potheken, moge daarin verandering brengen.
Hoeden we ons' voor de illusie dat we
Welvaart krijgen in een totaal verarmde
wereld als deze, Lieden die dat beweren,
zijn kortzichtig ,of dom. In vrijzinnigen
kring vertrouwde men op de afgoden, de
volkswil, de rede, de wetenschap. Vergrui*
zeld en verbrijzeld ligt die afgod neer. Duif
zenden en tienduizenden weten geen vuti
ling te zoeken voor die ontstane leegte.
Opmerkelijk is, dat Prof. Schermerhorn te
Assen op een congres zei, dat voor de gees*
teMjke verliezen weer een evenwicht zou
moeten gevonden en! v. d. Leij sprak, dat
de geestelijke spankracht was gebroken! Men
zal pogen een agrarisch Dagblald te stichten,
'dat alle andere bladen vervangt. Het is een
cultuurbeweging, die om de boerenziel strijdt
een beweging die zich uit in een soort reli*
gie. De congresdag noemde men de „Dag
der Dagen" en alS de heer Smit spreekt,
zegt men; de Meester roept! Het Dultsch*
nationale bloed spreekt, en; vindt breeden
voedingsbodem. De dienst van God is ver*
laten, men zoekt de geestelijke leegte te
vullen.
Hoe is het in eigen kring? Wordt het
als jn de 30*er jaren, toen in een dorp een
hofstee werd verkocht voor f 60.waar*
voor iemand slechts f59.— had en 'in
het heele dorp geen gulden wist bij te
krijgen? Daarop is gevolgd de machtige
IgeesteBjke beweging: het reveil Zal het nu
ook 'loo gaan?
Of als er in de 80i*er jaren, foeni jttii
Groningen landarbeiders van den honger
stierven? De reactie op de moeiten van dien
tijd was 'de oprichting van Chr. Scholen,
Patrimonium, chr. bonden, zelfs eèn chr.
Universiteit.
Helaas is er een ander voorbeeld van
Vóór 150 jarejn. Toen liep men uit de crisis
in de armen der revolutie en danste men om
den vrijheidsboom, sprak men van: Geen
God, geen meester.
Laten we hopen, dat nu de moeiten van
d,en tijd aan ons gezegend worden. Vallen
er izware slagen, in diepe gehoorzaamheid is
alleen redding.
Er wordt in ons land gelukkig grootere