CniUi/EEKfiLi^5pGED.GD0nD5IA6 vöÖRÖlZUID-HOLLInZEEUWiCtlE EILAHDtn
en Wintervoeten
KLOOSTERBALSEN
EERSTE BLAD
STICHTELIJKE
OVERDENKING
8e Jaargang
ZATERDAG 25 JANUARI 1936
No. 706
N.V. Uitgeversmaatschappij „Eilanden-niewws**
Uit het Kijkvenster
Lezing Chr. Militaire
Tehuizen.
aan
WAARIN SEDERT 1 NOVEMBER 1935 OPGENOMEN HET BLAD „ONZE EILANDEN" - 18e JAARGANG
m
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Voor een wees onÜermiDg.
I.
Als de profeet Hosea geroepen
wordt van 's Heeren wege de ba
zuin te blazen is het in geestelijk
opzicht treurig met hef volk Isra
ël gesteld-
Immers de godslasterlijke taal
klinkt luideGod doet geen goed
en God doet geen kwaad en het is
of de Heete die spottaalniet hoort
Ongekende bloei is er in het
land, want onder de regeering van
Koning Jerobeam II is het alsof Sa-
lomo's lijden terug komen. De Hee-
re komt echter op zijn tijd, om Zijn
Goddelijk oordeel te volvoeren en
te doen zien, dat Hij den schuldi
ge geenzins onschuldig houden zal,
en het zal doen hooren Meent gij,
dat 11^ ben als gij, Ik zal u staffen
en het u ordentelijk voor oogen
stellen.
Calvijn zegtals in een hoop kaf,
waar het vuur in ontstoken zal wor
den nog enkele korrels graan zijn,
zoo zullen die enkele korrels nog
bewaard blijven, als de orkanen
des oordeels zullen losbarsten.
Aan hen zal de Heere het doen
ondervinden:In den toorn gedenkt
Hg des ontfermens".
Deze enkelingen, tegenover de
massa, die uitgeworpen zal worden,
krijgen des Heeren Woord zaUg-
makcnd te vernemen«Bekeer u o
Israël! naar den Heere uwen God
toe*.
Er kan dus bekeering zijn, maar
niet naar den Heere toe, uiterlijk
verandering, zonder innerlijke ver
nieuwing.
Hoe ver kan dit gaan. de dwaze
maagden staan ten voorbeeld en
Loth's huisvrouw als baken, waar
schuwend ons achtergelaten, opdat
zclfbeproeving, door Geestes be
arbeiding, geschonken moge wor
den beproef u nauw, ja zeer nauw.
Als zulks door den H. Geest ge
leerd wordt, wat zijn dan de woor
den waard: „want gij zijt gevallen
om uwe ongerechtigheid."
Nu zijn daar twee ongelijke par
tijen
Aan de eene zijde het Heilige,
Rechtvaardige, Majestueuze. Goed
doende, Wezen en daar lig! de op-
roerling, de wetsverkrachfer, de
van God afgevallene het is onmo
gelijk weer in gemeenschap te kun
nen komen-
Maar eeuwig wonder des ont
fermens. In eeuwigheidsgedachte
lag daar het besluit en in den tijd
zou 't geopenbaard worden dat
waar engelen begecrig waren in te
zien zulks aan verloren schepsels
zou verklaard' worden, bij persoon-
ke ondervinding, door de zalige,
vrijmachtige bediening des H. Gees
tes.
Zoo leerde het Adam, en loo
leeren het niet alle Adamsklnderen
maar die het, naar het Woord des
Heeren, van den Vader gehoord en
geleerd hebben,
Heilige bewondering door het
licht des Geestes, worde het om
des Heilands dankzegging te mo
gen aanbidden,Ik dank U^ Vader,
Heere des hemels en der aarde,
dat Gij deze dingen voor de wijzen
en verstandigen hebt verborgen en
hebt ze den kinderkens geopen
baard, ja Vader alzoo is geweest
het welbehagen voor U."
Want tot deze schuldigen, in
«Ich zelf verlorenen, hun dood- en
doemvonnis onderteekf-ndtn zou
de Heere zeggen: „Neemt deze
woorden met u.' In dit stuk dus,
der waarachtige bekeering, zou de
Heere ze Zelf woorden geven. O,
dat gegeven gebed, wat krijgt de
ware Sioniet er ervaring van als
de Heere spreekt en zoo laag af
daalt en het hun bevindelijk hoo
ren doetDoet uwen mond w^d
open, en als ze dan zoowel bij den
aan- als voortgang uit het Genade
verbond bedeeld, zeggen mogen
och Heere, een biddelooze bidder,
en een dankelooze erkenner uiten
van zichzelf gansch onbekwaam,
zooals de discipelen het leerden
«Heere t leer ons bidden.'
Als de Heere den mensch zalig
makend bearbeidt, wordt dit voor
werp van Gods eeuwige liefde ge
reformeerd en leest hij die harte
lijke droefheid naar God dat hoog
ste Wezen.
Wat zullen velen schipbreuk ly-
den, die het wagen met verstande
lijke kennis, met gemoedsbewegin
gen, met consiëntieovertuigingen,
die door een beter schepsel te wor
den het met Mozes zullen wagen,
zonder Jozua kennis, om de doods-
vallei te doorwaden.
Zaligmakend werk is hef om hef
Wezen Gods te doen en zoo wor
den deze woorden, volgens Gods
Woord in hun binnenste gelegd:
,geef het goede."
Dit houdt zooveel in, deze vraag
is zooveel omvattend, ze houdt
ten slotte niets minder in dan her
stel, 't geen dat verloren is, en naar
mate de Heere ontdekt, de oogen
voor de noodzakelijkheid van dit
bezit opent, wordt zoo dikwerf de
onmogelijkheid om er ooit toe te
geraken grooter en groofer.
Zalige bediening des H. Geestes.
Onmogelijk en toch noodzakelijk,
ea hier ziet ge de schepping Gods
dèt kleven aan den troon des Ünt-
fermers, dat aanhouden, omdat de
Heere vasthoudt, dat smeeken
„och mocht ik, in die heilige ge
bouwen, die vrije gunst, die eeuwig
Hem bewoog", dan krijgt dat volk
Goddelijke logica«Immers zal een
wees bij U ontfermd worden."
Genade is immer vernederend,
in de diepte brengend, hef schep
sel uit zichzelf uitzettend. Bij den
aanvang .en Ik zal maken, dat zij
een walging aan zichzelf zullen
hebben" en dit bij verdere
ontdekking zooveel dieper geleerd.
Zoo leert de Heere hen wat het is
.weezen" te zijn.
Rrifln inflilSn79 noodlg heelt
D|iO}|| INIiUDIlLili om spoedig te her
stellen, zijn een paar Mijnhardi's Poeders
Per stuk 8 et.doos 45 et. Bij Uw Drogist
Uit den Raad van Middei
harnis.
ÓüddÓrp.
ELKEN WINTER LEED HIJ
Dank zij den KLOOSTERBALSEN
komt bij daar voor goed van af.
„Geen goud zoo goed"
Voornaamste inhoud t
Advettentie-ptijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.; Dienst-
aanvragen en -aanbiedingen van 1 6 regels 80 et.; Boek-aan-
kondiging 10 ctnt per regel Contracten belangrijk lager
Immers zal een wees' bij U ontfermd
worden. Hosea 14 4 1 dl.
UITGAVP VAN
Gevestigd te Middeiharnis - Prins Hendrikstr. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17
Abonnementsprijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
Ds. V. Br.
(Wondt vervolgd)
LI I i I j
De braniden ten platielanidie Kan
het niet anders? De ;fandlooper dp
de preekstoel De doleantie De
zaag in de Kerk Poesiat en Kater
Uit het diensthuis uitgeleid.
Het wil er Mj den Waarnemer nog maar
niet in, dat er zoo menig boerentehuizing
moet afbranden, omdat er door de brandt
weer weinig oif niets tot redding kon ge^»
daan Worden. Over de oorzaken hiervan
schrijf ik nu niet; dat moeten de dorps=<
bestuurders maar eens nauwkeurig overs'
denken. Mij gaat het over het gevaar voor
menschenlevens, de groote kapitaalvernieti*
ging en ook het verscihrikkelijk lot van het
weerlooze vee.
Op één avond vond ik in de courant
een drietal branden vermeld, waartiiij in
het vuur omkwamen: 7 paarden, 11 koeien,
1 schaap, 12 varkens, 2 geiten en veel|pluim='
vee. Het is bekend, dat de boer aan zijn
vee gehecht is, er mag op gerekend worden,
dat hij geen kans gezien heeft de beesten
los te laten. Met dat al blijft het te be<=
jammeren, dat het edele vee, dat ons op
velerlei wijze nuttig is, een z'oo vreeseKjken
dood moet sterven. Daar mocht in Hen
lande toch wel meer aan worden gedacht.
Of zou de lust, om een middel uit te
vinden om zeer snel vee los te maken, ge^»
temperd worden door de gedachte dat
het „maar" vee is en „toch verzekerd?"
Dan zou de schaduwzijde van het verzen
keren wel zeer sterk naar voren komen. De
gemeenteraden mogen dan naar verbeteriiis=
gen uitzien om den vadsigen mensdh uit
dezen schuilhoek der onbarmhartigheid te
verdrijven.
Verschillende bladen melden met smaak
een opmerking van Ds. N. de Jong over
een zandlooper, dien hij opj een preek=
stoel aantrof. En daar weet hij nu heusch
het 36e artikel der Geloofsbel. bij te halen.
Immers, vroeger is er een tijd geweest,
dat de preek op straffe van boete, maar
zekeren tijd duren mocht; vandaar op
sommige kansels de zandlooper. En dominé
vindt die „praktijk der vaderen"' dan maar
niets aanbevelenswaardig. Dus als de men;»
schen zoo roepen om art. 36, mogen zij wel
oppassen, want de Kerk werd weleer erg
overheerscht door den Staat.
Ik zeg daar dit van. Als men den plicht
van de Overheid vast wil stellen om art. 36
te volvoeren, moet men niet beginnen te
verwijzen naar een vroegere periode waarin
de overheid de Kerk niet beschermde, maar
tyranniseerde. Neen; bet gaat er om
of dominé het over het beginsel eens is, ja
of neen. De uitwerking komt dan vanzelf
nader aan de orde. Maar ik geloof, dat
dominé N. de Jong van art. 36 nzets moet
hebben
Overigens, ik zou op dien ouderwetschen
preekstoel wel eens een trouwe Godsgezant
willen hooren preeken over land en kerk.
'k Denk dat hij in 't vuur van zijn spreken
den zandlooper wel eens in de handen zou
nemen en aan de hoorders toonen. Want
als dat voorwerp spreken kon over de ver^i
nedering die de kerk al is aangedaan
Met dat al is het toch verkeerd, om ter#
wi.le van machtsmisbruik van de zijde der
overheid, den band tusschen Kerk en Staat
maar door te snijden. Dat is tegen Gods
Woord, 't Is een barmliartigheid, die de
Kerk van haar eereplaats berooft. De Kerk'
des Heeren gaat door vele verdrukkingen;
wij mogen die niet verzwaren, doch zeker
nog minder de Kerk vrijheid opdringen
welke haar buiten den invloedssfeer van
de Overheid stelt. En ga al de oude theo;»
logen maar na, niet een die er voor pleit
Kerk en Staat te scheiden. Zelfs Groen v.
Prinsterer hield vast arn vereeniging' van
Kerk en Staat. Men zie daarover zijn werk
Ongeloof en Revolutie.
Deze dingen komen Jtraks weer in den
breede ter sprake. Waü: op 13 en 14 Fe^
bruari a.s. zal de Doleantie van 1886 her*
dacht worden in enkele groote bijeenkom»'
sten in Amsterdam. Verschillende sprekers
zullen de Doleantie in haar beteekenis
voor de kerk in Nederland belichten. Dat
zal me daar oude herinneringen oproepen!
Poesiat en Kater, gij mannen, die de zaag
droegt om de consistoriedeur te foroeeren!
Gij, Knijper, die de amechtige groep leidde
en aanvuurde! Gij Fabius, die Uw rechts^^
geleerde kennis in de schaal wierpt, om bet
recht der plaatselijke Kerk voor den rechter
te bepleiten, gesteund door den slagvaar^^
digen de Savornin Lohman! Doleeren, dat
issmart hebben, bezwaard zijn.
De Hervormde Kerk schorste en zette
de ontevredenen af, zij gingen „in dolean»'
tie,' in de klacht!
De doleantie van 1886 greep plaats, alsof
er geen Hendrik dq Cock' van 1834 was;
geweest, geen afgescheiden Kerk bestona.
Dat heeft de vereeniging van 1892 nooit
kunnen goed maken. Doleerend zijn, dat
was in vroeger jaren een aanduiding, die in
de ooien der oudjes van de ricnting^de
Cock niet zoo'n goeden klank had. Het
volkje, dat een bevindelijke prediking be^»
geerde, heeft aanvankelijk bij' de doleerenden
nog wel gekerkt. Maar later ging het niet
meer. Dat, waar ze op zaten te wachten,
hoorden zij uit des predikers mond niet. En
vandaar vaak de teleurstelling na den Kerk*
gang, die zich nog al eens in deze woor*
den uitte: hij was weer zoo doleerend.
Met dat al: zij vochten om de vrijheid
der gemeente om alleen den Koning der
Kerk te gehoorzamen en niet de Hervorm*
de Synode met haar reglementenbundel, 't Is
een machtige strijdgeweest, verloreni voor
den burgerlijken rechter, maar zedelijk was
hij gerechtvaardigd; zij het ook, dat een
nieuwe scheur gescheurd wefd.
Dat doleeren en het uitzagen van een
deurpaneel heeft de Gereformeerden lang
aan twee scheldnamen blootgesteld. Tot
verleden jaar nu was beleediging een klacht*
delict. Dat wil zeggen, vervolging voor den
recfatev vond plaats, als de beleedigde een
klacht indiende. En dat deden de doleeren*
den in hun doleantie, niet. Thans is zulk
een aanklacht niet noodig: ambtshalve kan
iemand ,die anderen beleedigt, worden ver*
volgd. Maar, om tot 1886 terug te keeren,
nadat zij het paneel hadden uitgezaagd,
diende de zaak voor den rechter. En alzoo
was het, dat de doleerenden „uit het dienst*
huis uitgeleid werden." De groote Knijper
ging voorop. Ja, daar moet ik D.V. nog
eens een regeltje aan spehdeeren.
WAARNEMER.
Hedenmorgen kwam de Raad van Middel*
harnis, voor het eerst in dit jaar, in open*
bare zitting bijeen.
De agenda bevatte niet minder dan 17
punten, die echter in snel tempo wer*
der afgewerkt, daar het meest benoemin*
gen gold.
De gebruikelijke Nieuwjaarsrede bij den
aanvang van de eerste zitting in het jaar
werd door den Voorzitter gehouden, zoo*
als men elders in ons Blad kan lezen.
Een optimistische toon kon in die rede
niet worden beluisterd, al is er en dat
zijn we met den Voorzitter eens veel
reden tot dankbaarheid.
Ontstellend toch is de mededeeling, dat
in 1935 niet minder dan 21000 gulden voor
bedeeling door het Burgerl. Armbestuur
moest worden gevoteerd; begrijpelijk brengt
dit voor een goed finantiëeeli beheer voor
het college van B. en W. groote moeilijkhe*
den met zich mee, en lijden onze gemeen*
tenaren onder den zwaren druk' der belas*
tingen.
We hadden gedacht dat de Voorzitter
nog even een terugblik zöu hébben gewijd
aan het mooie werkobject dat in het eind
van het jaar teloor is gegaan, n.l. de veibé*
tering der waterwerken van de Polders,
loozende op de haven van Middeiharnis.
Onze lezers zullen zich herinneren, dat
op de laatste poldervergadering een; werk*
object, waarin voor 50 a 60.000 gulden
werkloon zat, is afgestemd. Dit toch, dunkt
ons, had voor de werkverschaffing; dit jaar
een uitkomst geweest, daar dei verzekering
door Ged. Staten was gegeven, dat op de loo*
nen in werkverschaffing 90 "/o zou worden
vergoed.
Ons dunkt, dat de Burgemeester, toen als
Ingeland op die vergadering tegenwoordig,
in deze raadszitting een schoone gelegenheid
had gehad, hierop nog eens bijzonder te
wijzen.
Misschien dat het een aansporing had ge*
weest, om alsnog te trachten, opnieuw dit
punt bij het Bestuur der Polders aanhangig
te maken.
De afwikkeling der agenda bracht niet
veei' nieuws.
Eigenaardig viel de stemming uit, inzake
de verkiezing van een lid voor het iBe*
stuur der Drinkwaterleiding. Bij loting Werd
de heer Doornbos gekozen, die, zooals men
weet een der ergste tegenstanders was, van
verplichte aansluiting. De benoemde is naar
wiji meenen, zelf niet eens aangesloten bij de
Waterleiding, zoodat hij feitelijk dis een
opppsitie*man, in het Bestuur zitting neemt.
Toch 'kan het zij'n nut nebben voor het
algemeen belang, dat de heer Doornbos
deze functie aanvaardde. De gevoeligheden
die er "liggen, tegen een kleine groep van
niet*aangeslotenen, kunnen door hem in*
zonder, nader worden belicht.
De vergadering verliep overigens bijzon*
der vlot; om 9 uur begonnen, was de open*
bare zitting reeds te half elf beëindigd.
i - I i Ml i i
1 I I j
Sprekef ide Weled. Heier D. Visser,
Inleider: de WelEeirw. Heer Ds. Hovius.
Donderdagavond j.l. had een bijeenkomst
plaats in de Oude School te Ouddorp, waar
een uiteenzetting werd gegeven over het doel
en streven der Chr. Mil. Tehuizen in Ne*
derland, door den heer D. Visser, Vader in
het Mil. Tehuis te Breda.
Ds. Hovius
opende de goed bezette samenkomst met het
zingen van Psalm 1 vs. 1, ging voor in ge*
(bed en las daarna Jozua, 7, waarin de ge»
schiedenis van Achan wordt geteekend.
ZEerw. sprak een kort openingswoord,
terugwijzende op den gezongen Psalm, waar*
in het een groot voorrecht wordt genoemd,
„niet te wandelen in der boozen raad of te
zitten in het gestoelte der spotters." Dit toch
inzonderheid is geen gevaar, waaraan de
jonge man bloot staat, als hjjl, geroepen
„Door mijn beroep moest ik den ge-
geheelen dag op straat loopen en daar
door gingen de plekken altijd open en
begonnen te zweren. Van alles pro
beerde ik, maar baai vond ik niet, tot
dat ik mei Kloosterbalsem begon. El-
ken ochtend en avond deed ik die op
de plekken. Ze genazen binnen een
week prachtig en voor goed. Nu smeer
ik als 't koud wordt van te voren mijn
handen en voeten eiken ochtend met
Kloosterbalsem in en heb sedert dien
geen last meer van winterhanden en
-voeten gehad."
jUKKI^P'C oriqineel ter inzaqh
Onovertroffen bg brand- en sn^wonden
Ook ongeëvenaard als wrütmiddel by
Rheumatiek, spit en p^niyke spierei»
Schroefdoos 35 et. Potten: 62J^ et, en 1.04
in militairen dienst, het ouderlijk huis ver*
laat, om onder vreemdeni in, een vreemde
stad te verkeeren. KorteUjk wees ZEerw. op
het groote nut van dei chr. mil. tehuizen,
waar de jongens een „tehuis"' vinden en
onder de beademing van het Woord Gods
mogen verkeeren. Zelf officier geweest zijn*
de vertelt hi; van zijn ervaring€n hoe
bijl vrijmoedigheid mocht ontvangen om tus*
schen lieden van allerlei levensbeschouwing,
vloekers en zwetsers soms,, vooi] de Naam
en zaak des Heeren uit te komen. Uit erva*
ring weet spr., dat die; militaire tehuizen!,
de toevluchtsoorden zijn voor onze jongens,
waar onder elkaar rangt eni stand wegvalt
en zij onder gezellig en nuttig bijeen zijn
bewaard worden, voor de zielverwoestende
gevaren, der groote garnizoens*plaatsen. De
mihtair is niet alleen, om te strijden en pal
te staan tegen vijandelijke machten, die
ons land zouden kunnen binnendringen, maar
ook, om te strijden, tegen de geestelijke boos
heden in de lucht.
Met £en opwekkend woord aan de ouders
om hun jongens' het in te prenten als
zij in dienst gaan, deze tehuizen te bezoe*
ken en een aansporing tot de jonge recruten
om er heen te gaan,,, geeft spr. het woord
aan
Vader Visser
De heer Visser schetst allereerst de droeve
geschiedenis van Achan. Achan's oogen za*
gen niet naar boven,, de wisselkleederen en
het 'Zilver w|aren voor hem verleidelijk.
Had hij een verbond gesloten met zijne
oogen, had hij zich niet vergrepen aan het
zien* en zinlijke, de ban zou niet in het Ie*
ger geweest zijn Achan zou het niet met
de idood te bekoopen hebben gehad. „Wendt
mijne oog van de ijdelheden af" zei David
spr. brengt dit woord over op de jonge
militairen die de garnizoenplaatsen betrek*
ken. j
Vóór alles is dan welj noodig het ver*
gezellend gebed der ouders een krach*
tig gebed der rechtvaardigen vermagl veel.
Spr. heeft dat bij eigen( ervaring. Vroeger
was hij zeeman, en, in een vreeselijke storm
op den Oceaan, zei een Duitsche matroos:
„wir kommen nicht mehr heim!",j waarop
spr. antwoordde: „Ja, we komen wel thuis!,
iwetend, dat zijn vader voor hem bad.
Maar hoe gaat het vaak, zei spr., moeder
zorgt dat er in de kist die hun jongen mee*
UIT HET KIJKVENSTER: De zandloo^
per op d«n Preekstoel,, de zaag in de Kerk.
De Muziek onder Israël V (2e Blad.)
Lezing Chr. Militaire Tehuizen Ie Ouddorp.
Verslagien: Geitenfokvereen. Ouddorp
Jaarvergadering B.V.L. Nieuwe Tonge
De FORDïFrlm Jaarvergadering Herv,
J.V. te Ooltgensplaat.
Raadsverslagen van Middeiharnis en Si.
Maartensdijk,
Een belangrijke statistiek over de. uitvoer
van Uien. De vlas» en aardappelteeli 1936.
Binnenland: Persen van „Zwart Front" ver*
zegeld.
Buitenland: Rond de baar van Koning Ge»
orge V. Het kabinet Laval afgetreden.
