Eilanden-'nieuws
BINNENLAND
GETROUW TOT
DEN DOOD.
yf
2e Blad
ZATERDAG 30 NOV. 1935 No. 691
Buiten landsch Overzicht
vijandige daad.
VERVOLGVERHAAL
CHR.WEEKBLAD op GER. GRONDSLAG voor de ZUIDHOLL. en ZEEUWSCHE EILANDEN
Uitaave van de N.V.,Eilanden-nieuwa*. GeTeitigd te Middelhainia, Tel. 17 Giro 167930 Postbui 8
In de ipolKieke 'wereld heeft de Utrecht»^
sche vergadering der Hervormd^'Gerefor*
meerden, waarvan we Woensdag uitvoerig
verslag gaven, groot opzien gewekt. De
bezwaren der Herv. Ger. tegen de huidige
politiek der A.R. is wel niet van vandaag
of gisteren, maar nu Prof. Visscher op deze
vergadering zelf het woord voerde, komt
het toch een beetje nader en blijkt het wel,
dat het toch inderdaad ernstig is gemeend.
De N.R.Crt. geeft over deze vergadering
de volgende beschouwing:
Prof, Visscher wenscht geen versnip»
petiiig, idoch veeleer grootere eenheid'.
Naar 'wij vernemen zou Prof. H. Vis*
scher het ten zeerste betreuren, als de
j.l. Zaterdag in 't leven geroepen „Chris*
telijksNationale Partij" het aantal par*
tijen, dat hij zelf thans reeds te groot
acht, nog met een zou vermeerderen.
Veeleer zit de bedoeling voor, gelijkelijk
met de Kerstenianen, Lingbeekianen, anti»
revolutionairen en christelijk*historischen
in verbinding te treden, ten einde aldus
tot een grootere eenheid te geraken, waar
bijl dan echter de geestelijke zonen van
de mannen der doleantie niet zoozeer
de eerste viool zouden mogen spelen als
zij dat naar de meening van Prof. Vis*
sober c.s. in de tegenwoordige anti*revol3.
tionaire partij doen. Bij burg«meestersbe*
noemingen, decoraties enz. zou de prae='
domineerende positie van bedoelde groep
in een partij: met ten minste 40 ;pct.
Ned. Hervormde kiezers thans al te merk*
baaij zïjn.
Natuurlijk' is er meer. Maar Prof. Vis*
scher wanhoopt nog niet. IntusscJien
sdüjMt hij' wel voornemens om het Ka*
merlidmaatschap en het lidmaatschaip van
ide anti*revolutionaire paröj neer te leggen,
ten einde geheel zuiver en vrij' te staan.
Of deze afscheidings'in*schijn, die on*
danks het woord „partij" nog niet als
partijvorming in d«n politieken zin van
het woord beschouwd zou moeten w'or*
den, inderdaad de eenheid zal bevorde*
ren? Wij helpen het hopen, maar betWijs-
felen het voorshands ten zeerste. Zou
minister C o 1 ij n ook op deze beweging
gezinspeeld hebben, toen hij kortelings de
evenredige vertegenwoordiging om haal
versnipperende strekking veroordeelde
En Waarop zal het uitloopen? Op een
fusie van minder omvang dan beoogd
wordt? Of zelfs daarop niet?
De toekomst zal het moeten leeren.
Bij de A.R.- Rotterdammer leeft de hoop,
dat de Protestantsch Christelijke groepen
nog eens door denzelfden band zullen wor*
den verbonden. Het Blad vindt, dat het
dien kant heenwijst, en dat Prof. Visscher
daarop doelt. r
Zoo te schrijven' is echter een doekje
voor het bloeden.
Noch van Prof. Visscher, nooh van de on*
tevreden Herv. Ger. is het een idealisme
dat hun drijft maar er zijn terdege oorzaken
voor. Prof. Visscher noemde het een begin*
selkwestie. Ten overvloede is daarop in
ons Blad gewezen. Een eenheid van samen*
werken zal dan ook slechts met die groe*
pen kunnen gezocht en gevonden worden
die vast staam>p Woord en belijde.üs, nader
omlijnd in art. 36 (Ned. Geloofsbel.)
^e Banier" zegt er van:
Wij zien met belangstelling de ontwik*
keling aan van een strijd die Hervormde
vrienden hebben aangevangen en waar*
voor de S.G.P. sinds 1918 in het strijd*
perk' is getreden.
De opzettelijke verlooc'he'ning van het
beginsel van onze Hervormde vaderen door
de antirevolutionairen;
het schamper verwijt dat de groote Re*
formatoren in de kostelijke belijdenis bKjk
zouden geven van den roomschen
zuurdeese m;
hierbij gevoegd Ide smadelijke kaakslag
dien Anti*Revol. en ook Christ. Hist, den
Hervormers toedienden als zij met Rome
gingen heulen.;
als hun ministers, gelijk onlangs geschied*
de, de mis gingen bij'wonen,
heeft tenslotte de oogen geopend van
een deel van dat volk, dat de oude Gere*
formeerde belijdenis nog niet geheel on*
verschillig is.
Wij hopen tegenover de neo*gerefor*
meerden ^at dat volksdeel tot één moge
komen. Daartoe zou voorzichtig beleid, prijs*
geven van het zoeken van eigen eer en in
de allereerste plaats die werking des Gees*
tes onmisbaar zijn, welke bou'wt op het
fundament der Apostelen en Profeten.
Bij deze enkele persstemmen zullen we
het laten. Later hopen we er op terug
tej komen.
Het valt niet te ontkennen, dat in dezen
economisch moeilijken tijd politieke wijzi*
gingen als bovengenoemd, ook verandering
in het regeerbeleid kunnen teweeg bren*
gen. Het verkiezingsjaar 1937 is weer al
dicht bij, vanzelf denkt men daaraan in de
eerste plaats. Ons land moet geregeerd wor*
den en het zit diep in de put. Als men
nagaat dat men op de rijksbegrootingen
van 1931—1935
300 millioen gulden is tekort gekomen
zegt dat nogal wat. Minister Oud heeft uit*
leg gegeven, dat de crisis*uitgaven bovendien
zijn gefinancierd buiten de gewone begroo*
ting om uit het z.g. Leeningsfonds. Had
men dit voor dat doel niet noodig gehad,
dan zou dit fonds eind 1933 nog 140 miU
Hoen in kas hebben gehad.
Met goedvinden van de Kamer heeft de
regeering dat fonds moeten gebruiken voor
aanvulling van de gewone uitgaven, waar*
door nift alleen die reserve eind 1933 was
verdwenen, maar er zelfs een tekort was
van f 56 milHoen.
Bedenkt men daarbij, dat de aflossing van
de staatsschuld beperkt is tot 1 procent,
terwijl normaal de staatsschuld in 40 jaar
behoort afgelost, kan men eenigszins be*
grijpen, hoe penibel het er bij staat.
De toestand in de veehandel
was aanleiding, dat deze week eenige af*
deelingen van den Nederlandschen Bond
van Veehandelaren een bes'preking hadden
te Rotterdam ,die eindigde met het aanne*
men van een motie. Hierin werden aan de
regeering verzoeken gedaan, tot verbetering
van den toestand. Of het helpen zal?
Een o.i belangrijk wetsontwerp is thans
bij de Tweede Kamer ingediend, n.l. het
ontwerp Rijtijdenwet, beoogende het tegen*
gaan van oververmoeidheid van bestuur*
ders van motorrijtuigen. De te
lange arbeidstüj'd voor chauffeurs
heeft al heel wat slachtoffers geëisdit. Meest
al 2ijn dit chauffeurs van vrachtauto's, dit
uren aan uren achtereen aan het stuur
moeten zitten, in slaaip vallen, en zoodoende
verongelukken. Indien jegens ééne categorie
vanarbeiders de vaststelling van een maxi*
mum*duur van hun werk noodzakelijk is,
dan schijnt het wel deze te zijn. OngeÜmi
teerde werktijden van chauffeurs, sAreef
laatst iemand, wil zeggen: den Dood invi»
teeren naast hen plaats te nemen, om in het
eerste oogenblik dat hun aandacht verslapt,
zijn slag te slaan!
Het Hgt in de bedoeling de werktijden
op' 10 uren per dag en 55 uren per week
t« stellen.
Die Wereldtentoonstelling, te Amsterdlam.
Schreven we de vorige week over de
kwestie van de te houden wereldtentoon*
stelling te Amsterdam, daaromtrent schijnt
een misverstand te bestaan. Er moet Wel
degelijk een wereldtentoonstelling worden
gehouden, maar dan een zoogenaamde b*
tentoonstelling. Het houden van wereld*
tentoonstellingen wordt Mj' den Volken*
bond geregeld. Dit, om de concurrentie der
landen onderling te voorkomen. Zoo heeft
men tentoonstellingen a en b. Buitenland*
sche deelnemers aan de groep a, zijn ver*
plicht een eigen paviljoen te bouwen, zoo*
als ook te Brussel is geschiedt. De tweede
groep behoeft dit niet. Tentoonstellingen
a mogen eerst om de zes jaar worden ge*
houden, die van b, om de 2 jaar. Parijs
heeft beslag gelegd op het jaar 1937; de
Amsterdamscfae wereldtentoonstelling kan
dus eerst in 1939 plaats vinden. Deze ten*
toonstelling zal gewijld z'ijn aan siport, ver*
keer, architectuur, land* en tuinbouw en
koloniën.
Koloniën en Defensie.
Naar de „Stand." verneemt, is te ver*
wachten, dat dr. H. Colijn voorshands zoo*
wel het departement van Koloniën als
dat van Defensie zal blijven beheeren. Het
voornaamste motief hiervoor zou liggen
in de noodzakelijkheid om het Marine*
vraagstuk, zoowel wat het materiaal als wat
de personeelsbezetting betreft, tot een goede
oplossing te brengen.
Naar het blad nog verneemt, moet het
niet onwaarschijnlijk worden geacht, dat dr.
Colijn, indien deze dubbele taak hem te
zwaar zou worden, als minister van defensie
zal optreden en een nieuwe functionaris
voor koloniën zal worden benoemd.
Studie Ijsafzetting o'p vliegtuigen.
Het winterseizoen is weer begonnen en de
kans op ijsafzetting op vliegtuigen is weer
grooter dan in de afgeloopen maanden. De
technici van de K.L.M, bestudeeren reeds
geruimen tijld de verschillende afweermidde*
len tegen ij'safzetfing, n.l. in de carburator
en op de schroefas heeft men, reeds betrek*
lijk afdoende maatregelen genomen.
Men gaat thans proeven nemen met
middelen tegen ijsafzetting op de vkugels
en stuurvlakken.
Ossche politie gehuldigd.
Eenige politie*mannen uit Oss zijn Dins*
dagmiddag te 's*Hertogenbosch in het Paleis
van Justitie gehuldigd, voor hun kranig
optreden en het ontmaskeren van de ge*
heimenissen der Ossche bandieten,
Hei raadsel op het Kerkhof te
Midwoud opgelost.
Het mysterie op het Kerkhof te Midwoud
waar tientallen jaren geleden begraven lijken
nog jn gaven staat waren is, naar de
„Voorw." meldt, opgelost. Volgens het B9*
demkundig Instituut te Groningen is de
kerkhofgrond te fijnkorrelig, het was fijn
zeezand met een hoog kalkgehalte. Daar*
door trad „adipocire" op, of z.g. „vetwas",
„lijkenwas," waardoor de lichamen niet tot
ontbinding kwamen.
Men zal nu een ander kerkhof aanleggen.
Verscherping Geldschieferswet.
Toepassing tot t 750.—.
Den Haag, Woensdag.
Naar wij vernemen ligt het in het voor*
nemen der regeering om bij de reeds aan*
gekondigde wijziging van de Geldschieters*
wet het bedrag der leeningen, waarop de
wet van toepassing is, belangrijk te ver*
hoogen.
Thans zijn leeningen beneden de f500
aan de bepalingen der wet onderworpen.
Vooropgesteld zal worden dit bedrag te
stellen op f 750.
Stijging der werkloosheid.
In veertien dagen van 50.8 op 31.5 "/o
Den Haag, Donderdag
De rijksdienst der werkloosheidsverzeke*
ring en Arbeidsbemiddeling deelt mee, dat
in de week van 4 tot 11 November heit
werkloosheidspercentage der tegen werkloos*
heid verzekerde arbeiders 31.5 pet. heeft
bedragen tegen -30.8 pet. in de week van
2126 October en 27.6 in de overeenkom*
stige periode van 1934 en 25.2 pet. in
die van 1933.
Bij 1062 organen der openbare arbeids*
bemiddeling stonden op 9 November 1935
in totaal 407.463 werkzoekenden ingeschre*
ven, onder wie 383.692 mannen. Van deze
werkzoekenden waren er 389.018 werkloos,
onder wie 370.623 mannen.
MARINE-M.-^NOtUVRES VAN ONZR VLOOT. Men ziet hier hoe een torpedo juist
de lanceerbuls verlaat.
Van het Oorlogsterrein.
Van het oorlogsfront is deze week weer
*einig te melden.
De opmarsch der Italianen is niet alleen
tot staan gebracht, maar op sommige pun*
ten hebben de Italianen zelfs
tnoietein, terugtrekken.
Deze .feiten worden door de Abessy*
niërs op het oogenblik als groote overwin*
ningen gepubliceerd, welke mededeelingen
door de bevolking met veel geestdrift wor*
den gelezen.
.De plaatselijke terugtochten zijn uit mili*
tair :oogpunt te verklaren. De Italianen
waren op verschillende plaatsen, met groote
snelheid vooruitgegaan zonder met de Abes*
syniërs slaags te raken.
De Abessyniërs leggen nu een groote
activiteit aan den dag en maken het de
Itaüanen zeer lastig. Daardoor moeten de
Italianen hun linie versterken en dat acht
men thans niet raadzaam. Noodzakelijk is
het hier en daar het front weer wat in te
krin-.pen, om het gevaar te ontkomen, dat
troepen zouden kunnen worden afgesneden
en gedwongen zich aan de Abesssyniërs
over te geven.
Zijn de berichten uit Addis Abeba te
gelooven dan voeren de Abessynen thans
enkele manoevres uit, die zeer bedenkelijk
zijn, want al mogen hier etr^aar de Italia*
nen terugtrekken, ja al maken de Abes*
syniërs zelfs eenige tanks en mitrailleurs
buit, dat wil nog lang niet zeggen dat de
vijand aan het wankelen is. Veeleer wordt
vermoedt, dat de Italianen gaarne met de
Abessynsche jlegers slaags zouden raken,
■want een slag van beteekenis heeft tot hier
toe nog niet plaats gehad.
De nieuwe opeprbevelhebber
Maarschalk Badoglio
wordt een dezer dagen verwacht. Zal deze
verwisseling ook een verwisseling brengen
in de strijdmethoden? Spoedig zal dit wor*
den waargenomen, en wanneer de Italianen
meer geforceerd oprukken, zal het blijken
of de Abessyniërs ze het hoofd kunnen
bieden, ja dan neen. Zou het eerste plaats
hebben, al zou het gepaard gaan met zware
verliezen, dan is het nog niet te zeggen
wat er gebeuren gaat, want de tijd gaat
dringen en de bewapening der negers,'
vooral als het maanden aanloopt wordt
steeds beter.
De Negus
is weer behouden teruggekeerd. Juist enkele
uren nadat hij uit Harrar vertrokken was,
verschenen twee Italiaanscbe vliegmachines.
De berichten zijn natuurlijk weer zeer
tegenstrijdig Sommige gewagen dat hij bij*
zonder tevreden was over het moreel der
troepen en de gevoerde besprekingen met
de stamhoofden; andere berichten daarente*
gen melden, dat hij zeer somber gestemd
was, speciaal met het oog op de zeer drin*
gende
voeidselschaatschtei
Hierover zullen wij maar niet veel schrij*
ven, want de kranten willen ons doen ge»
looven, dat de Abessyniërs nu reeds groote
honger hebben, en de Italianen niet vech*
ten omdat het slechts de kwestie van tijd
zou zijn. Binnenkort zouden zij door de
honger gedwongen worden sterven of
overgeven.
Ernstiger is het bericht dat Italië het
landbouwverlof van
100.000 soldatein
heeft ingetrokken.
De Volkenbonds commissie heeft ook
olie en benzine betrokken onder de goe*
deren welke niet mogen worden uitgevoerd.
De i Amerikaansche regeering heeft tot
de oliehandelaren het verzoek gericht geen
olie te leveren aan lïalië, en de toezegging
is gedaan, dat niet, of althans niet meer
geleverd zal Worden, dan vorige jaren.
In het begin dezer week zag het er
somber uit. De meeningen liepen uiteen,
en er werd zelfs gesproken dat als aan
Italië geen olie en benzine meer geleverd
zou worden, Italië dit op zou vatten als een
Benzine schaarschte zou werkelijk zoo
ernstig zijn voor de Italianen, dat het succes
van den oorlog er van zou afhangen.
Gelet op deze gespannen toestand, is het
verlof, dat aan 100.000 soldaten zou worden
verleend, weer ingetrokken.
Griekenland.
Koning George II
is met de kruiser „Helli" op Maandag 25
November j.l. te Phaliron aangekomen in^
gezelschap van zijn zoon, prins Paul.
De Koning werd door den minister*presi*
dent generaal Kondylis ontvangen, bene*
vens zeer veel hooge waardigheids be*
kleeders.
De Koning was zichtbaar bewogen. Per
auto te Athene aangekomen begaf hij zich
eerst naar de hoogmis in de Metropolis*
Kathedraal. Daarna ging het naar het graf
van den onbekenden soldaat, waar een mi*
nuut plechtige stilte werd geboden, ter na*
IWEE VERHALEN LIT DEN TIJD DER
LOLLARDEN.
MARGA.
£«n Heldin des geloofs en der liefde.
13.
De priores zweeg en zeide na een lange
pauze ernstig; „Wanneer uw ouders zoo wijs
geweest waren, u van uw jeugd af in diq
bescherming van een klooster te plaatsen,
zouden zulke verzoekingen nooit tot u ge*
komen zijn."
„Noemt gij het verlangen, om zich door
Jezus Christus te laten onderwijzen, ver*
zoekingen?" riep Marga uit. „Bovendien,"
ging zij voort, toen de priores zweeg, „ben
ik zeker, dat er in een klooster evenzeer
verzoekingen zijn als in de wereld. Ze zijn
van anderen aard, maar dit is ook alles."
„Gij spreekt zeer ondoordacht, lieve zus*
ter," antwoordde de priores op beleedigden
toon. „Welke verzoekingen zouden, bid ik
u, tot ons kunnen komep, waar de regel
van onze orde e n de afzondering van uiter*
lijk verkeer ons tegen de ijdelheden der we*
reld beschutten?"
Marga zag onwillekeurig naar den gouden
ketting, dien de non droeg, naar de vele
ringen en de rijk met kostbare steenen be*
zette haken van haar gordel, maar zeide:
alleen: „Ik denk, dat het booze hart, dat
elk van ons in zich draagt, niet verande*
ren zal door de bescherming van een kloos*
ter. En met een boos hart in ons, door
aanvallen des satans rondom omgeven, kan
alles ons tot verzoeking worden, voor mij
tenminste,' voegde zij er aan toe.
De priores voelde zich al meer beleedigd.
„Het booze hart," hernam zij, „wordt be»
dwongen door onze kastijdingen, straffen,
gebeden en andere heilige verrichtingen."
„Ach," riep Marga levendig uit, „wilt gij
met zulke middelen uw hart bedwingen?
Ik verzeker u, dat ik daarvoor veel meier
noodig heb voor mijn zondig hart."
„Wat wilt gij daarmede zeggen, lieve zus*
ter?" vroeg de priores.
„Het bloed van het geslachte Lam en
de genade van Jezus Christus, den Verre*
zene, dat, en niets minder dan dat ver*
mag het booze hart in ons te bedwingen."
„O zeker,, antwoordde zij op kouden
toon, „dat weet ieder."
„Waarom zeidet gy het dan niet?" vroeg
Marga.
De priores stond op. „Ik hoop," zeide
zij, om een einde te mafcejn aan een ge*
sprek d^t haar onaangenaam geworden was,
„dat gij uw dwaling zult inzien, eer het
te laat is."
„En ik hoop," antwoordde Marga, „dat
God mij in het ware geloof bevestigen,
zal."
Amenl" zeide de priores en stapte in haar
draagkoets.
Dienzelfden avond ontving Marga bevel
van Lord Mamell, om met haar boek in de
salon te komen, waar hij met abt Bilson
haar opwachtte. Zij nam het boek van de
tafel, waarop haar man het neergeworpen
had, het te verbergen was nu onnoodig
geworden, kuste den slapenden George en
begaf zich naar de ontvangkamer.
Lord Mamell stond in het volgende oogen
blik als een beeld voor de bevende Marga,
met de armen gekruist tegen den pijler
van den grooten schoorsteen geleund. Abt
Bilson zat met neergeslagen monnikskap
in een zetel. Hij was een man van ongeveer
zestig jaren, zwaarlijvig en kaalhoofdiger,
dan de tonsuur pleegt te maken. Om zyn
lippen speelde bestendig een half vriendelijk,
half sluwe gUmlach en het voortdurend
knippen en gluren der oogen ontnam zijn
bhk alle openhartigheid. 'Toch had hij in
zijn wezen iets innemeinds, lag er in den
toon zijner stem iets overtuigends. Men kon
van hem in waarheid zeggen: „Zijn woorden
zijn zachter dan olie, maar ze zijn blóote
zwaarden gelijk."
„Lady Mamell," zeide de Baron, zijn
gemalin aan den abt voorstellende.
Zonder op te staan, groette de abt haar
met het woord: „Vrede zij met u, mgn
dochter."
„Waar is het boek?" vraagd Lord Mar*
nell op strengen toon, maar toch minder
opgewonden dan des morgens.
Marga gaf het hem.
„Neem hei en zie het in, eerwaarde va*
der," zeide hij, het den priester gevende.
„Een zeer bekwame hand heeft deze Iet*
ters gemaakt," zeide de abt, nadat hij in
het boek gebladerd had, maar overigens
kalm en bedaard. Toen sloeg hij het titelblad
op en las: „Evangelium naar Johannes."
„Naar het schijnt, een overzetting van Wie*
leff," voegde hij er aan toe, „r.ector te Lut*
terworth en voor eenige jaren gestorven. En
onze goede broeder Andreas Roeus heeft
liet piet schadelijk geacht, dit boek in uw be*
zit te laten, mijn dochter?"
„Volstrekt niet.," antwoordde Marga.
„Werkelijk niet? Maar uw vader?" on*
derzocht de abt verder.
„Mijn vader was er in het eerst verbol*
gen over, maar toen de kapelaan ei niets
tegen inbracht, had hij er ook vrede meie."
„En uw moeder, mijn dochter, wat zeide
die er van?"
„Mijn moeder heeft zich over zulke dingen
nooit bekommerd," antwoordde Marga, „zij
kan niet lezen en geeft weinig om boeken."
„Dat begrijp ik eveneens," antwoordde de
abt, altijd op denzelfden zachten toon.
Lord Mamell ging gedurende dit ver*
hoor met \groote stappen in de kamer op
en neer, alsof de onveranderlijke gelaten*
heid van den geestelijke hem ongeduldig
maakte.
„Het boek, dat gy afgeschreven hebt.
zal u wel door een vriend geleend zijn?"
vroeg de abt.
„Dat kan ik u niet zeggen, eerwaarde
vader," antwoordde Marga met vaste stem.
De abt scheen verrast.
.„Heeft soms onze goede broeder Andreas
het u geleend?" vroeg hij op ietwat scherper
toon.
„Neen, de kapelaan niet!"
„Dan misschien een bloedverwant van u?"
onderzocht de abt verder. „Uw neet Ralph
Marston of Master Pynson, de page van uw
waardigen vader?"
Toen Richards naam genoemd werd, kleur»
de Marga sterk en haar hart klopte geweldig.
Vanwaar kende de priester toch de namen
harer vrienden? Had hij er Lord Mamell
naar gevraagd? Marga huiverde; zij gevoelde
zich in de macht van een man van de ge»
vaarlijkste soort, die haar op sluwe wijze
geheimen trachtte te ontlokken, om die
later als-vergiftigde pijlen op haar te richten.
Den abt was het kleuren der Lady niet
ontgaan, maar hij nam er voor het oogenblik
geen notitie van» en zeide schijnbaar arge
loos: Welnu! wij staan er niet op te weten,
wie u het boek gaf, maar ik moet u wel
mededeekn, mijn lieve dochter, dat dit boek
verschrikkelijke dwaalleeringen bevat. Gij
zijt te jong en onervaren, mijn kimd, en
moet in allen ootmoed en onderworpenheid
de leeringen der kerkvaders aannemen,"
(Wordt vervolgd)
