CmWECKBlADÖpGED.GD0nDiSLAGvöÖRDlZUID-H0llÊnZEEUW3C^
n
8e Jaar^ané
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1935
No 689
N.V. Uitéeversmaatschappij „Eilanden-nieuws"
EERSTE BLAD
STICHTELIJKE
OVERDENKING
Uit het Kijk venster
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Maar ook in bijzonderen zin heb
ben Gods barmhartigheden geen
einde Dat geldt voor Gods weder
geboren volk. Barmhaitig is de
Heere en zeer weldadigschoon
zwaar getergd, lankmoedig en wel
dadig de Heere is groot van goe
dertierenheid. Hoe hebben wij het
dit jaar, na ontvangen genade, voor
den Heere afgemaakt? Hebben wij,
die genade kennen, onzen adeldom
beleefd? Gelukkig dat Gods barm
hartigheden geen einde hebben.
Ook in uw druk, mijn lezer, heeft
die barmhartigheid geen einde. Dat
ge het leeren moogt, wat zooveel
oefening des geloofs vraagteerst
ik moet lijden, ea ge draagt
het met gelatenheid dan ik wil
lijden, en ge zijt eenswilknd met
den Heere. Maar eindelijk, o,
eeuwig voorrecht: ik mag lijden,
want het lijden des tegenwoordigen
tijds valt niet te Waardeeren tegen
dat uitnemend heerlijk gewicht der
heerlijkheid Door lijden gehei
ligd door lijden opgevoed, opge
leid voor den hemelZalig,
die tot de enkelingen behooren,
om dit te verstaanGods
barmhartigheden geen einde Neen
tot in eeuwigheid niet voor de Je-
remia's. Voor 's Heeren lievelingen.
In Christus Jezus zijn alle Gods
deugden, die wij zoo snood heb
ben geschonden, opgeluisterd. En
nu berust Gods barmhartigheid op
Zijn eeiiwige rechtvaardigheid. De
Borgstelling van Christus staat al
toos tusschen den uitverkoren zon
daar en den Vader
Op dankdag, kind van God, hebt
ge u te verwonderen met Jeremia:
Gods barmhartigheden hebben geen
einde
,Zij zijn alle morgen nieuw."
Evenals de zon alle morgen opgaat
en nieuw licht verspreidt, zoo ook
met Gods goedertierenheden dit
jaar. Dat zonlicht verdrijft den
nacht uit Jeremfa's gezicht. Zoo
ook voor elk gunstelin)}, die oog
krijgt voor Gods weldaden
Geen klachten meer uit het klaag-
boek, maar een heerlijk lied van
blijmoedigheid. Dan somt de pro
feet geen klnchten meer op, maar
Hij zegt: Wel Heere, wat zijt Gij
toch goed voor mij en mijn volkl
En dat, terwijl stad en tempel ver
woest is en het volk als balling
henenzwerft
Zoo ook zult gij heden moeten
zeggen Wel jHe«*re, ondanks de
crisis en den druk ter tijden, on
danks mijn zware omstandigheden
enz. enz wat zijt Gij toch goed
voor mij geweest I Eiken morgen
waren uwe goedertierenheden nieuw]
Geen uur verdiend, en zooveel ja
ren genoten.
.Uw trouw is groot*.
Trouw, het wordt bij menschen
niet gevonden. Bij God echter wel.
Hij heeft eenmaal het natuurver
bond met de regenboog bevestigd.
God houdt Zijn woord. God is ge
trouw, hij laat de zon telkens weer
schijnen en regent over rechtvaar
digen en onrecht vaardigen. Daaruit
leven alle menschen. Uit de trouw
Gods, des Verbondsgods. Maar in
zonderheid Gods kinderen. Zij lee
ren Gods liefde kernen, bij het be
gin van hun weg. Gods genade, op
het verdere van hun weg, als zij I
hun schuld en zonde meer zien
Maar Gods troaw leeren ze in de
oefening kennen. Wij het telkens
voor God verzondigenen Hij niet
veranderen Dat is Gods trouw
Hij geeft ons de zaligheid en Hij
bewaart ons bij de zaligheid en
voor de erfenis
O, Goddelijk wonder Uw
trouw is groot Ja, groot als
God zelf
O, stoffe des dankensl
,Dit zal ik mij ter harte nemen,
daarom zal ik hopen."
Wat we tot nu toe gehoord heb
ben, dat is hef, wat de profeet als
een gouden kleinood in het heilig
dom zijns harten zal bewaren I In-
plaats van bittere klacht in-
plaafs van den demon der mur
mureering laten spreken, zal hij
deze dingen fer harte nemen. Daar
om zal hij op Hem hopen.
Hopen 1
Hoop, het kind der verdrukking 1
Hoop, de levende werkzaamheid
des harten naar de toekomst, die
tegenlacht. Niets verdiend en zoo
veel genoten hef baart de
stof voor altijd tot hopen. Daarom
zal ik op Hem hopen.
Wedergeboren tot eene levende
hope. Dat is een hoop. die niet
stilligt in het hart. Neen, levende
hoop dringt naar ontkluistering.
Ontkluistering van het lichaam der
zonde. Van het Mesech der ellen
de
Lezers, dankdag biedt u stof tot
loven, tot zingen, tot hopen. Kent
gij dat? Heeft Gods Geest het u
geleerd Lijdt gij verdrukking en
wat doet gij Klaagt gij Klaagt
ge met de wereld mee in dat on
zalig koor der Godsonteering O,
doe het niet langer. Lees eens rus
tig dit schriftgedeelte
Niet vernield Het had ge
moeten
Geen einde gemaakt aan de barm
hartigheden
Eiken morgen een God die zorgt.
Eiken dag de trouw des verbonds.
Gods kind zingt en weent en
hoopt en verwacht en - houdt
dankdag dankt God in alles
hier in de strijdende kerk en straks
eeuwig in de triumfeerende.
Wentel dien last van U af door
intijds Abdijsiroop te nemen.
Thans slechts 75 et. per flacon!
Voornaamste inbond
Advertentie prijs 20 cent per regel. Reclames 40 et.Dienst-
aanvragen en -aanbiedingen van 1 6 regels 80 et Boek-aan-
k Ddiging 10 c«nt per regel Contracten belangrijk lag
UITGAVE VAN
Gevestigd te Middelhamis - Prins Hendrikstr. 122 C. Giro 167930 Postbox 8 Tel. 17
Abünnements prijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling.
Verschijnt iederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
Dit zal ik mij ter harte nemen,
daarom zal ik hopen: het zijn de goe*
dertierenheden des Heeren, dat Wij niet
vernield zijn, dat Zijne barmhartigheden
geen einde hebben; zij zijn alle morgen
nieuw; uw trouw is groot.
(Klaagl. 3 21«^23.)
(VERVOLG)
A'hem
Ds. den B.
Beginselloos.
Wie heeft niet gehoord van Nathan Sös"
derblom de bekende Luthersche aartsbis*
schop van Upsala in Zweden.
De man, bekend om zijn streven voor den
Wereldbond van kerken, maar vooral bekend
door de wereldconferentie van kerken in
1925 te Stockholm gehouden. Veel is deze
man geprezen als hoogverlicKt, als uiterst
verdraagzaam. Van die verdraagzaamheid
kan men niet te hoog denken.
Immers hij was bet die Koningin Astrid
als Zweedsche prinses eerst in de Luther<=
sche godsdienst en later in 'de Roomscbe
godsdienst onderwees.
Wat een slapheid van beginsel. Wat ver
afstaand van een Luther, die sprak: „Hier
sta ik, ik kan niet anders, God helpe mij
Amen". Deze Luthersche aartsbisschop kon
wel anders. Eerst Zijn hooge leerling in het
Protestantisme onderwijzen en later in de
Roomsche godsdienst.
Hoe is het mogelijk? Wie zou zich voor
zulk een dubbelzinnig werk geven.
Eerst onderwijzen in het beginsel dat de
Roomsche mis een vervloekte afgoderij is,
om later haar de goddelijkheid van de mis
in te prenten.
En zulke menschen noemen zich Pro<»
testanten. Schromen niet om als leider
van de in conferentie saamgekomen kerken
op te treden. Geheel gespeend van wierkelijk
beginsel. Vandaag onderwijzende in het
„neen" van het Protestantisme morgen zij'n
leerling het ,ija" voorhoudend van Rome
met z ijh vervloeking van het Protestantisme.
Zoo iemand praat uit de ziel van zijn
leerling alle diepte, elke lij'n, alle beslist*
held, ja alle vastigheid weg.
Zulken sieren zich nog met den naam
van Protestanten. -^
Rome belacht en veracht zulke Protestant
ten.
De Novembennaand. Beide:dag,
Dankdag, Verbodsdag De; Over=
heid e^ de Kefk Plagen van
VBoegef en, yan nu De Verbods»
dag roept <nn «lenheid der Kerk.
De Novembermaahd, eigenlijk de derde
herfstmaand, vertoont een wintersöh karak*
ter. De zon komt l^ter op en gaat vroeger
onder dan in de voorgaande herfstmaanden
en de natuur slaapt ia, Ontbladerde boomen,
kale akkers en dageii lange windstilte schijf*
nen ons te wenken ïiaar rust en stilte; on^
op te roepen tot beainning, tot herinnering,
Ook komen nu regendagen, en stormwind
den, die den mensch steeds meer .nopen
in zijn huis besöhuttiiig te zoeken. November
is ook de maand der Dankdagen, der over''
peinzing van genoten weldaden. Oorspron»
keiijk had de Kerk behoefte een dag te
wijden aan de overdenking van de weldaad
Gods, in overvloedigen oogst ons betoond,,
gelijk men ook in hét voorjaar een Bidda^
hield, om 's Heeren 'zegen over gewas en
vee af te smeken. Onder den druk dep
tijden verkregen die Bede* en die Dankdag
meer het karakter van een Verbodsdag^
een dag der afzondering, op, welke on^
volk zich voor des Heeren Aangezicht stelde
om bijstand in nood af te bidden en zich(
te vernederen ondei. 's Heeren Hand. Dei
verbodsdag onder het Oude Testament was
dan ook een verzameldag, een heilige (dat
is afgezondetjde) dag. De Prinsen van
Oranje, later de Staten Generaal of de
Provinciale Staten schreven weleer tin ons
land vast* en bededagen uit. Er was een
zegenrijke samenwerking tusschen Overheid
en Kerk. Op zulke bededagen of verbods;
dagen stond algemeen den arbeid stil en
verkeerde het volk niet zonder merkbaren
zegen onder de Prediking des WoordS,
De belangen van land en volk, van leger
en vloot namen in predikatie en gebed
een ruime plaats in. Dit algemeen en open*
baar karakter is oi.Atreeks 1795 door dei
Fransche Overheersching en revolutie aan
deze bid* en bededagen ontnomen; sedert
dien zijn zij aan het beleid der „kerken" over
gelaten. Oorspronkelijk was de tweede
Woensdag in Maart Biddag; de eerste Woens
dag in November de Dankdag. De Magi*
straat vaardigde dan een gedrukten Biddag
brief uit, waarin de voorbede der predi*
kanten gevraagd werd voor nader, aangege*
ven nooden. Alle arbeid, alle vermakelijk*
heid was dien dag verboden. De historie
bericht ons, dat op zulke dagen de Kerken
overvuld waren; ook bleven velen tusschen
de kerkdiensten nog in de kerk, ze waren
dan den ganschen dag in het Huis des
Heeren. Waar konden zij ook beter zijn?
En zij hebben er ongetwijfeld gezongen
uit Ps. 84: Mijn hert verlangt met allen,
seer, en sucht naar Uwen tempel. Heer.
Of uit dienzelfden Psalm: Die den vro*
men in geenen noot, verlaten zal tot in den
dood.
In Zeeland en Overijsel heeft de offi*
cieele Bid* en Dankdag zich nog het langst
gehandhaafd.
De kerken van kleinere formatie houden
nog het meest aan den Bid* en Dankdag
vast; de Gemeente komt dan 3 maal ter
kerk. Toch doet het aan de eenheid schade,
dat niet allen ter kerk komen, omdat velen
hun arbeid moeten verrichten, en voorts
is er in elke burgerlijke en kerkelijke ge*
meente een anderen Woensdag aangewezen.
Het algemeen karakter gaat alzoo verloren.
Het algeheel verval in de kerk, de op*
komst der industrie en de groei der steden
deed allengs het verband met 'bet platteland
en zijn oogst verliezen, terwijl bovendien
de Overheid zich aan deze geheiligde dagen
ging afzijdig houden. In onze gemodernis
seerde maatschappij schijnt geen tijd meer
te zijn (ook geen lust) om een werkdag
den Heere te wijjden en zoo zien wij' da
bededagen worden, tot wat zij nu zijn:
dagen van samenkomst van degenen die er
nog behoefte aan hebben en er tijd voor
kunnen vrijmaken.
Eenige kerken bepalen zich maar tot een
biduur, bestaande in een avond*predicatie.
Ook hier is weer het bewijs, dat de stelling:
de Overheid is gescheiden van de Kerk,
niets dan schade voor ons volksleven heeft
teweeggebracht. En zoo benauwend kan der
tijden nood niet zijn, of de Regeering blijft
onaai^'doenlijk waar het betreft zich gemeen*
schappelijk voor God te verootmoedigen.
Ook is de Kerk in hare kraCht gebroken,
en kan zich hieruit niet opheffen en zijn
de booze dagen in vervulling gegaan, welke
de godvruchtige leeraars uit vroeger eeuw
over Nederland hebben zien dreigen.
Wie de oude Biddagspredicatiën leest,
wordt getroffen door hunnen diepgang.
„Wij loven en wij danken U" voert er
niet de hoofdtoon in. Wél een aanwijzen
van 's lands hoofdzonden en een getuigen
er tegen.
Wie er een juist beeld van wil hebben
leze de biddagspredicatiën van den bekenden
Mr. Justus Vermeer, Ouderling der Her*
vormde Kerk in Utrecht. In een preek over
Zefanja 2 vers 1 en 2, wijst hij er o.a. op,
dat men met „uitmergelende kosten" te strij*
den had, daarin, dat zich een paalworm
openbaarde, waardoor palen en gebindten,
inplaats van 15 of 16 jaren te staan, in 3
maanden vermolmd waren.
Dat zulks enorme verliezen mede bracht,
laat zich denken. Maar hij moet ook kla*
gen, dat er geen gezicht of oor voo.r is,
men had geen verstand o£ opmerking. En
over den oorlog van zijn dagen vraagt hij,
waar de heliden gebleven zijn, 'die 'het
zwaard in de hand en de nooden des volks
op het ihart voor God droegen, mannen,
die baden en vochten. En: „dit zeg ik, is
een zwart merk, als Gods volk hier is alsof
zij doppen op hunne oogen hadden en als
zij juichen over de gaven in Gods Kerk
en die weinige, die over het wijken Gods
zuchten, verachten."
Genoeg hiervan, de vergelijking met on*
zen tijd dringt zich vanzelf op. Ook nu
vliedt de welvaart weg. Ook nu zonderlinge
gevaren. Zoo bijvoorbeeld de verschijning
van de Wolhandkrab, die de netten der
visicherc3 stuk bijt. Nadat eerst hier en daar
een beestje gezien is, worden zij nu al met
marlden vol opgehaald. Een beest, dat hon=
derdduizenden eieren per jaar legt! Hoe zal
men den strijd er tegen aanbinden? Wat
zal het gevolg er van nog zijn?
Een tweede schrik is de Bisamrat. Een
rat van groote afmeting, die dijken en
dammen doorgraaft. Enkele exemplaren zijn
reeds hier en daar waargenomen. Deze dier*
soort is een groot gevaar voor de veiligheid
onzer groote polders. Of men er een strijd
tegen kan aanbinden en of die met succes
gevoerd zou worden zal nog moeten blijken.
Alles bijeen reden om onze bede* en 'dank*
dagen meer dan tot nu toe te gaan waar*
nemen. Ook roept zulk een dag der afzon**
dering om eenheid onder allen die 's Hee*
ren Naam belijden. Vaak heeft 'het er veel
vaij, dat het gescheiden kerkelijk leven een
hoogs.t eenvoudige zaak is. Men loopt er
maar al te gemakkelijk overheen. Het moet
den aandachügen kerkganger wel opvallen,
hoe uiterst sober men is, als 't er om gaat
de reden van het apart kerkelijk leven te
motiveeren en hoe povertjes de bijgebrachte
redenen zijn. Voor 't gericht van 's Heeren
Woord moet veel als zondige eigenliefde
worden aangemerkt. Indien in de prediking
niet of niet voldoende de eenheid van
alle ware Christgeloovigen wordt aange*
drongen, slijt bij de hoorders het besef
van den treurvollen toestand der kerk in
Nederland volslagen uit en kan het opgroei*
end geslacht de kerken niet anders meer zien
dan als zooveel vereenigingen van gelijk*
gezinde menschen. Zeker, tegen afwijking
van de zuivere leer moet de strijd aange*
bonden. Maar men vergroote toch de schei*
dingen niet door allerlei persoonlijke, dies
onschriftuurlijke, opvattingen en voorkeur.
Laat mij er over ophouden; wie vermag
hier de stokken Lieflijkheid en Saambinders
tot een te maken?
WAARNEMER,
Een belangrijk werksobject, waarin 50.000
gulden werfcloon, afgewezen.
Én voor de 'Werkloozen én voor de ge«
meente Middelhamis een ontzettende slag.
Bijina twee jaar werk afgestemd.
Inderdaad wat we hier in 't kort zullen
meedeelen, noemen we én voor de arbei*
ders én voor de gemeente een ontzettende
slag.
De lezer vindt elders in dit Blad een ge*
heel of gedeeltelijk verslag van de vergade*
ring der stemgerechtigde Ingelanden „Het
Waterschap de Oude Polders" loozende
olp de haven van Middelhamis Woensdag
j.l. gehouden.
Op deze door eenige Ingelanden aange*
vraagde vergadering werd n.l. als eenig op
de agenda voorkomend punt behandeld een
voorstel van den heer Jac. Jop'pe es. tot
uitvoering van werken overeenkomstig het
pkn van het Rijksbureau van ontwatering.
Ingelanden hebben vooruit in druk toe*
gestuurd gekregen 2 rapporten, uitgebracht
door genoemd Rijksbureau. Volgens deze
rapporten worden de kosten voor de hierin
verwerkte noodzakelijke ontwatering van
de Oude Polders geraamd op f 101.000 wat
de grondeigenaren rond f 2.40 per H.A.
per jaar kost.
Om van de plannen der afwatering hier
iets te noemen, werd o.m. voorgesteld, voor
het gedeelte trambïug*gemaal een gewapend
betonnen k oker te maken. Waarvan de in*
wendige breedte plm. 3 M. zou moeten zijn ea
de hoogte 1 Meter. Meerdere water*
gangen zouden moeten gegraven, andere
uitgediept en verbreed. Dan zou een opper*
vlakte grond moeten -worden aangekocht,
welke berekend is xip ronU 4 H.A. In totaal
■Wilt Ge verlichting in den kortst mogelij-
ken lijd? Wilt Ge dat benauwde gevoel, dat
overmatige fluimen doen ophouden, pleeg
dan geen verzuim door te wachten en Uw
hoest te laten ontaarden in een of andere
gevreesde kwaal. Nog zijn Uw organen ge
zond, laat ze niet ziek worden door hel met
ziektekiemen beladen slijm. 'Weer op na
tuurlijke wijze de ziekleaanval af. Zorg dat
die laaie slijm die U het ademen bemoeilijkt,
wordt verwijderd. Neem Abdijsiroop, die
slopl den hoest, maakt Uw ademhalings
organen gezond, geeft Uw borst de weer
stand die deze noodig heeft en zal U
weer vrij, ruim en diep doen ademhalen.
moet 52500 M3 grond Worden verzet, en
waar dit werk in werkverschaffing kan wor*
den uitgevoerd, zou hier vermoedelijk 50.000
gulden kunnen worden verloond.
Nu is dit punt niet voor de eerste keer
ter tafel gebracht. Omstreeks Mei werd dit
plan met slechts enkele stemmen meerderheid
verworpen (137123). Twee tegenstemmers
beschikten toen over 96 stemmen waardoor
J de eigenlijke wensch der Ingelanden niet
tot zijn recht kwam.
Thans Weer ter ta'^el gebracht werd het
voorstel opnieuw én door den heer Joppe
én door den adviseur van het Rijksbureau
voor ontwatering, de heer Breeman te den
Haag (breedvoerig toegelicht. Dit geschiedde
door den deskundige op een manier, die
alle lof verdiend, en waaAïj de tegenwer*
pingel', van sommigen als sneeuw voor de
zon verdwenen.
Over het groote voordeel van een goede
goede ontwatering voor de landerijen zul*
len wijl niet spreken, maar wel betreuren
wij het, dat zulk een werkobject, werd ver*
Worpen.
Door langdurigheid der besprekingen ver*
liep de vergadering, zoodat toen het op stem*
men aankwam het voorstel met 203 voor
en 220 tegen werd verworpen.
Hoe onprettig het verloop der vergadering
ook was, wij betreuren zeer, dat vier Inge*
landen die gezamehjk 35 vóórstemmen zou*
den uitbrengen, ontijdig de vergadering ver*
lieten. Waren deze even gebleven, met glans
had het voorstel er door gegaan.
Het is onze stellige meening, dat ook in
deze vergadering de 'wensch der Ingelanden
niet tot zijn recht is gekomen.
Er hing in de vergadering een fcfeer
welke niet prettig aandeed; in den grond
der zaak is de meerderheid der Ingelanden
vóó? de uitvoering.
Waar dit werk kan worden uitgevoerd in
Werkverschaffing met 90 pCt. Overheids*
subsidie pp de loonen, drukken wij' den
wensch uit, dat nogmaals de koe bij de
horens wordt gevat, en een voorstel bij het
Bestuur wordt ingediend, ondersteund met
de noodige stemmen, om dit groote werk<<
plan uit te voeren.
Door krachtige samenwerking zullen én
de Polder én tal van werkloozen er mede
gebaat zijn.
Uit het Kijfcvenster: De nationale Danfcdag.
Driestar over beginselloiOshèid,
Neoscalvin, literatuur over Flafekee VI,
Een belangrijk werksobject van meer dan
50.000 gulden aam werkloon, in Polderver»
gadering afgestemd.
Binnenland: Hoe de Duce van Italië Oiver
Holland en de sancties denkt.
BuitenlandOpmarsch der Italianen in Abes»
sinië weder tot staan gekomen.
Gevechtsoefeningen te Ouddorip en Her«
kingen.
Stavenisse: Lezing edonomisdhe voorlich»
iingsdienst. Gemeenteraadsverslag.
Gemengd Nieuws.
«j