CmWEEKblADÖpGED.GnonDSIAG vöÖRKZUID-HOLLIriZECliWJC^^ EHAHDEn F Gemeenteraad 7e Jaargang WOENSDAG 26 JUNI 1935 No 646 N.V. Uitgeversmaatschappij »Eilanden-nieuws De Raadsverkiezingen g Het Communisme i g in woord en daad MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN G E R E FC R M E ERD E PERSONEN 0eVOÖR2.1 3Cr"Aprir^jrïoopf-^heit^ór met het Rijk at. mm Voornaamsfe inhoud door B. VAN DER JAGT uauQauannuaauaaaaaaaaaDaauQn niEuws Advertentie-prQs 20 cent per regel. Reclames 40 et; IDlenst- aanvragen en -aanbiedlnges vas 1—6 regels 80 et.; Boek-aaa- kondlglBg 10 cent per regel' CoatrarteB belangrQk lager UITGAVE VAN Gevestigd te Middelhnnii - Piin. Hendiikatr. 122 C. Giro 167930 Poitbo» 8 - Tel. 17 ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■^■^^■■■^■■■■■■i^HHHBMBiHHHHI V Abonnemente-prijs 85 cent per 3 maandeD bij vooruitbetaling VerBchI]nt tedereo Woensdag en Zaterdag 2 maal per week AfzonderlQke nummers 5 cent. Buitenland 8 galdea per jaar Mlddellharnis. Als gewoonlyk is de strijd te Middel» harnis hevig geweest. Een lawine van strooii" biljetien werd verspreid, waarvan een deel met een niet zeer hoogstaande inhoud. De strijd der rechtsche groej)en onderling kw'am in de fpamfletlten niet tot uititig. Boven^ dien had de A.R. partij het in eigen Uring zoo moeilijk, dat zij naar buiten 'geen kracht kon ontwikkelen en daarom ooV niet bestreden behoefde te w'orden. Het merkwaardigste resultaat der verkiezing was wel, dat de A.R. partij geheel uit de Raad van Middelharnis verdween. Het was ook w'el te voorzien geweest, dat een splitsing der toch reeds kleine groep fatale gevol* gen voor haar zou hebben. De heer Striiijk, die als „wild" in de Raad blijft, behaalde nog meer stemmen dan de offi=' ciëele A.R. lijst. Hij nam natuurlijk een deel der A.R. stemmen mee, doch kreeg ook veel stemmen uit niet»A.R,.*kringein. Indien de A.R. niet gedeeld waren opge^" trokken, zouden ze toch een zetel hebben verloren. De Hervormden kregen als de massale partij bijna 600 stemmen, een prachtig resultaat. Ze laadden bijna 4 ze^ tels gehaald. Het blijkt, dat de "groep een stabiele eenheid vormt. De S.G.P. ging met 100 o/o vooruit, dank» zïj decandidaturen van den heer Koppelaar, en van den Chr. Geref. heer Mans. Zoo zijn de 5 zetels van de Herv. A.R. en de S.G.P. de tegenwoordige rechterzijde in den Raad. De heer J. van der Meide verloor een 50>stal kiezers terw'ijl de heer C, van der Meide een stemmental kreeg, dat iedereein verbaasde. De liberalen kWamen ojpi 2 ztetels, Van den heer Boeter, die als nieuweling in de Raad komt, hebben we goede vers wachtingen, dat hij' objectief en zakelijk zal optreden. De S.D.A.P. had, dunkt ons, meer verwacht. Eén zetel in een gemeente als Middelharnis zal haar wel te weinig ?ijn. daarbij kwamen nu de moeilijkheden biij de jongste candidaatstelling. De toch al kleine K.V., schier uitsluitend bestaande! uit Gereformeerden, zette den heer 'Struijk no. 2. Die'ze .begrijpende, dat aldus zijn zetel groot gevaar liep, nam hiermee geen genoegen, en besloot zelfstandig op tetreden. Dit was het einde van de A.R. vertegen» woordiging in de Raad. Het schijnt, dat er zelfs ook moeilijkheden zijn in verband met het arbeiderselement, zoodat de leider dier Chr. arbeiders ook reeds bedankte ak lid der K.V. Met dit al is de A.R. partij tot machteloosheid gedogmd, een positie, waaraan zij nog zal moeten wennen! Wel is haar glorie vergaan. En dat alles door een ongelukkige principieele poliüek en het- niet rekening houden met de kerkelijke gevoeligheden. De A.«R. païtij in Middellharnis. Het is opmerkelijk, dat de partijen, die 20 a 30 jaar geleden de eenige groote partijen Waren, de liberalen en de anti» revolutionairen, zoo geweldig zlijn achter» uitgegaan. Was vroeger d'e groote meieiy derheid van de Raad liberaal, thans zijn er nog slecfhts 2 over. En i <^f A.R. partij-is het al heel erg.'"Hefbezette za'al in Hos een snelle iJjfloop als der i algemeene ledenver»' slechts 10 jaar geleden had n de Coop. Boeren^» 11 zetels en thans niet één^ een tragisch verhaal, als werd tevens het 25» van het verloop beschrijvenjt. In zijn openings» Het begon met de oprichf cteur der bank, de Een aantal Geref. Gemeentddijk, een woord van voor dien A.»R. waren, verliet de KiesVer» eeniging. Toen brak in 1927 het conflict uit met de Hervormden. Van de 6 zetels verloor de A.R. partij er 4. aan de nieuwe Herv. partij. In 1931 deed de splitsing in de Geref. Kerk haar invloed Teieds gelden ins de politiek. De stichting der Chr. Geref. Kerk bracht behalve kerkelijke ook politieke verwijdering, hetgeen vooral bij deze verkiezing heeft doorgewerkt. En De posit;e der A.bR. op Flakkee. Het verschijnsel, dat de A.R. partij bij de Statenverkiezing zulk een geweldig verlies leed, is ook weer te constateeren bij deze verkiezingen. Als we Goeree en Nieuwe Tongc uitschakelen, waarvan vre bij het schrijven van dit artikel nog geen cijfers weten, is het zetelaantal der A.R. jjartij op Flakkee gedaald van 31 op 22. Vooral Melissant, Herkingen, Sommelsd'ijk en Mid» delharnis gaven een groot verlies. Van de 111 raadszetels der Flakkeesche gemeenten krijgt de A.R. partij er hoogstens 25, ter* wijl ze vroeger veel meer dan de helft heeft gehad. Zij handhaafde zich het best in Ooltgensplaat, Stad a. 't Haringvliet en Stellendam, plaatsen met.een beduidend aantal Gereformeerden. I> Middelharnis, Herkingen, Oude Tonge.<n Melissant schiet er weinig meer van over. DirkslaftdcnO-'d» dorp nemen een bijzondere positie in, om» dat daar de Hervormden nog altijd voor een groot deel A.R. stemmen. In Dirksland kent men de strijd met de Gereformeerden niet, omdat ze er niet zijn en in OuddorJ> vormen ze een kleine groep. Dat de oude voortrekkers Wa'rnaer en Van der Poel in Dirksland ontbraken, zal wel van invloed zijn geweest. En in Sommelsdijk' is het groot verlies der A.R. ze haalden ter» |nauWernO;od 3 ^^tels zeer zelcer te w'ijten aajn den Geref. lijstaanvoerder de heer Dijkers. Het is een taktische fout in een zoo overwegend Hervormde gemeente een Geref. lijstaanvoerder te stellen. Zijn wet» houdersdhap zal nu vermoedelijk wel spoe* dig tot het verleden behooren. Het i,' trofuwens een ongêïijmdheid, dat in een t 4000, kooper A.'r. htijfe Geref. Koop 11. 1 Mannenzltplaa't in het Herv. kerk no. 58 f 80, ko 1 Mannenzitplaats idem de po» koopster Wed. C. Potappei confors" 1 Vrouweniitiplaats idem jke ver»' kooper P. C. H. van 1 idem no. 27.0 f "56, koo van Zorge ^uu. De Hervormde partijen. Op ons overwegend Hervormd eiland zou het geen bijzonderheid zijn^ indien in elke gemeente een Herv. A.R. kiesvereeniging bestond. Zoover is het eChter nog niet. In Middelharnis en in Stellendam bestaan zij reeds jaren en met resultaat. In de eers^te gemeente klom het stemmental van 514 op 588 en in de laatste van 198 op 306., Hieruit blijkt, dat door krachtige organisatie zeer veel te bereiken Is. In Sommelsdijk was deze te laat ter hand genomen, zoodat de uitslag daar teleurstelde. Misschien heeft men er ook het psychologisch moment voor» bij laten gaan. Gestadige actie zal echter ook hier verbetering brengen. Het zal zaak zijn, deze uit te breiden over andere gemeen» ten, die daarvoor in a.inmerking komen, zooals Ouddorp, Herkingen, Nieuwe Tonge en Ooltgensplaat. Daar het, naar wij verne» men, in de bedoeling hgt de landelijke iactie voor een Herv. A.R. partij dit jaar krachtig voort te zetten en binnenkort op Flakkee fie komen tot een Centraal Bestuur der Herv. Kiesvereenigingen, zaï de komende periode in het teeken staan vati een op» bouwende politieke actie onder de Her» vormden, teneinde dezen van onder de neo» Calvinistische invloeden vandaan te halen en Ie mobiliseeren voor het oude anti»revos lutionaire beginsel van Groen van Prinste» rer. Dit is te meer noodig, daar het feit, dat zeker 80 pet. van het Hervormd Ge» refoi meerde volk politiek ongeorganiseerd is, buitengewoon groote gevaren met zich brengt in deze verwarde tijden, waarin velen het spoor bijster raken en derhalve gestadige principieele voorlichting eisch van de toe< stand is. SOMMELSDIJK. Openbar© raadsvergadering der ge» - meente Sommelsdijk op Vrijdag 21 Juni 1935, des namiddags hall vier. De VOORZ., Burgemeester L. J. den Hollande'- opent de vergadering met gebed, waarna de notulen wordejt geleze» en vast» gesteld. l Mededeeling wordt geaaan, dat de heer H. V. d. Doel (nieuw teteëedigen raadslid) en Weth. Mijs, schriftelijk hebben te ken» nen gegeven, aiet tcgen'.vöördig te kuimênr zijn. Onder de ingekomen stukken is een voor» sfel Vin B. en W. om wegens het verrichten van extra politiediensten in de gemeente, ^ijdens de vacature gemeente»veldwach!ter, aan den Rijksveldwachter vah Es en de nachtwacht de Gans een gratificatie toe te kennen groot f 75.—". Voorts f 20.------aan den gemeentewerkman v. d. L. voor extra werkzaamheden. De heer LE COMTE zegt, dat die men» schen toch reeds hun salaris hebben, en vindt de gratificatie daarom nogal hoog. Hij siielt voor, dat van dhr. van Es en de Gans op f 25.te brengen en van de L. op f 10.—. De VOORZ. licht toe, dat die mensohen hun gewone diensten ook nog moesten doen en zoodoende dubbel, bezet waren. Spr! meent dat ze daarvoor toch dienen ge» honoreerd te worden, dat is althans de gewoonte. De heer BLOK: De gemeente had toch het voordeel geen salaris uit te betalen ge» durende dien tijd, zoodat spr. billijkheids» halve met het voorstel van B. en W. kan -meegaan. De heer ROETMAN komt met een tus» schenvoorstel van f 50. Na eenige bespreking wordt het voorstel Ie Comte (f 25.—) verworpen. Weth. DIJKERS bepleit, dat de menschen het werkelijk verdiend hebben, waarna het voorsfjel van B. en W. in stemming komt en f 75.wordt aangenomen, met de stem van den heer Ie Comte tegen. Wijziging gem. begrootingen 1934 en 1935. De VOORZ. -deelt hierbij mede, dat zij een aanschrijving gehad hebben,, dat een omwerking van het kadaster moet plaats heb» ben. Iemand, die vroeger aan het kadaster is geweest, heeft zich daarvoor aangemeld, die het voor het geheele eiland wil doen. De kosten bedragen 150 gulden. De heer v. ES: Is dat een wachtgelder? De VOORZ.: Hij is gepensionneerd. De heer v. ES zou dan liever iemand nemen, die werkloos is als een gepension» neerde. De VOORZ.: Ten eerste moet het iemand Zijn, die dat werk machtig is. Adressant heeft altijd aan het kadaster gewerkt en is er dus goed mee op de hoog'tje. Ten tweede, als die meneer hier tijdelijk woont en hij kan het voor het geheele eiland doen is het goedkooper. De heer LE COMTE: Om kwesties te vermijden als bij het rioleeringsplan, raadt spr., dat B. en W. niet boven het genoemde bedrag gaan. Anders wordt het straks weer t;300.— of f 500.—. Weth. DIJKERS: Het wordt per K.M. berekend. Wordt z.h.s. aangenomen. 5>, Verhuring benedengedeelfe gemeente» huis. Wordt verhuurd aan de Ruiter voor 5 jaar ad 75 gulden, met een opzeggingster» mijn van 3 maanden. 6. Overeenkomst niet exploitant radio» distributie»inrichting te Middelharnis. Met den heer Blokland is in B. en W. geconfe» reerd, die in principe een overeenkomst wil aangaan tot 30 April '37 uiterlijk f 1.— ^=r aansluiting te zullen betalen. Hierover moet eersï-cva.' ""hiit van den Raad vallen. De heer LE COMTE: u -sprak ook van e.v. verlengingen, 30 April '37 loopt het af en dan moet er toch weer een raadsbesluii! vallen. -^ De heer BLOK vindt het vreemd, dat Blokland nu op eens zoo toeschiet^ïjk is. Spr ,is tegeïL die belasting. Een radio is voor hem geen luxe maar een behoefte. De VOORZ.: De heer Blokland heeft zich accoord verklaard met een bedrag van f 1.per aansluiting. Wordt in.ayaldus besloten. 7. Steunverleening B. De Flakk. Bestuur» dersbond heeft hierover een schrijven aan de gemeente gericht, tot- oprichting crisis» comité. De VOORZ. deelt mede, dat daarvoor reeds een post is uitgetrokken op de begroo» ting alleen moet er nog een raadsbesluit over vallen, wat z.h. stemming geschiedt. 8. Conversie geldleeningen. Geconver» jteerd kunnen worden bedragen van f 24200. f 8.800, f 5200.—, f 5600.—, f 1800—'f 16200.-, f 6525.-, f 6400.-, f 74725., te» gen 41/2 pet. a pari. Hiertoe wordt besloten. Een geldleening groot 1000 gulden wordt aangegaan, voor aansluiting schii5pers»kraan weeghuisje, en verbreeding West»Krakeel» sfraat, tegen 4 en drie»achtste pet, at te los» sen in 20 jaar. 9. Verzoek van de Vereen, ingev. Land» arbeiderswet om voorschot. Gevraagd wordt jflRtw 61 TwS?- f 1074.29 voor het bouwen van een plaats* je. Bestek en teekening wordt overgelegd. B,en W. hebben de stukken bekeken en doorgewerkt en voelen er voor het in te willigen, 'maar vragen wat de Raad er van denkt. De heer BLOK (S.D.A.P.) Er is plaats voor 6 huisjes aan den Langeweg, en er waren geen liefhebbers. Het land is er nu egnmaal en ni^ komt er een die het waagt en aan durft in deze tijd. Me dunkt, dan kan de Raad het ook wel wagen, want het getuigt van initiatief. Trouwens het mag niet geweigerd worden, als aan alle vèrplich» tingen kunnen worden voldaan. De heer. LE COMTE: De tijd kan al niet slechter, ais ze. nu is.. De bouwmaterialen kunnen niet lager worden. Bovendien zit het verlies in de grond en nie^ in hetgeen - op gebouwd wordt. ^_^-_Jfe(ijiïi: 'bpslot^tj. h.èt ..■■■'5or<r''b"* verle'^Tifï' Rondvraag. De heer BLOKIn het begin van het jaar heeft de Bestuurdersbond verzocht, de trans* portarbeiders in een andere klasse in t« deelen voor de steunverleening, n.l. op dat loon, wat ze zoo ongeveer verdienfen, B. en W. heeft toen prae»advies toegezegd. JWe hebben vergadering gehad intusschen maar het prae»aclvies was er niet, en nu is het weer vier maanden later, en nog is er niets. Spr. vindt dat erg onbehoorlijk en vraagt opheldering. De VOORZ.: Het zal U bekend zijn, dat dit inmiddels reeds is toegepast. De heer BLOK: Al zeggen ze allemaal „ja," zeg ik yneen."' De VOORZ.,: Het is op 15 gulden ge* bracht! De heer BLOK: Dat haalt niks, al zet j« ,t op 60 gulden. Dat B. en W. „iets" gft» Eenige beschouwingen over de gemeiente* raadsverkiezingen. Gemeenteraad ie Sommelsdijk en Melissant. Kasjsier, te Wormerveer voorivluchtig. Fl. 350.000 vermist. □DDDDDDDDaDDaDDDDDaDDDDDDDaD D D D 13. Denzelfden dag kreeg ik meubilair en wat ik verder noodig oordeelde werd door mij gekocht én stuurde ik de rekening aan de Directie. Toen alles gereed was ging ik weer naar zee. Het Werk ging goed, de kansen om het vischplan ten uitvoer te brengen, wer» den steeds grooter. 12 October was het plan op 100 pet. vervuld. Op dien dag werd op één der drijvende werkplaatsen vergaderd tn premies toegezegd aan degeen die 't meest zou vangen, waarna het volk een maaltijd werd aangeboden. Het begon regenachtig te worden en door mijn werkzaamheden liep ik veel met natte voeten. Ik sprak Directeur Brews aan en zeide hem te moeten zorgen voor laarzen, daar ik anders een klacht tegen hem zou indienen. Hij beloofde mij laarzen te zullen mede brengen als hij weer terug kwam uit de stad. Om het volbrengen van het plan zoo hoog mogelijk op te voeren, bleef ik op zee t|pt hy weer terug zou komen. 9 Nov. kwam hij terug, echter zonder laarzen. Nog i dienzelfderj, dag ging ik naar den doktier op een der „Salanda's*) en zeide hem dat ik rheumatiek had. Ik 'kreeg een briefje waarop stond dat ik mijzelf warm moest houden. 11 Nov. zag ik Brews voor 'teerst. Deze hield zich steeds zooveel mogelijk uit mijn buurt. Ik zeide hem dat ik naar binnen ging, daar ik rheumatiek had, en een klacht tegen hem zou indienen, wegens het moedwillig veroorzaken van ziekte. Hij raadde mij echter aan naar den dokter van Salanda 3 te gaan. Ik wist echter dat deze een vriend van hem was,'zoodat ik direct op stap ging, voordat hij hem had kunnen be» praten. Zonder mij te onderzoeken kreeg ik een bewijs dat ik „chronische rheuma» tiek" had en moest gaan kuren. Ik was nog op de Salanda, toen Brews aankwam, die naar mijn bevindingen vroeg. Hij keek natuurlijk erg op z'n neus, dat ik er zoo was afgekomen. Daarna ging ik op stap ter controleering van het vischplan op alle schepen en con» stjateerde dat het plan voor 132 pet. was uitgeyoetd. Ik moest mij nog door verschil» lende dokters latenonderzoeken, die mij allen een bewijs' gaven dat ik rheumatiek had, zoodat het nu- definitief was vastgesteld dat ik moest kuren. Terwijl ik in de stad was kreeg ik tevens bericht dat mijn paspoort was aangekomen, hetwelk ik 18 Nov. in handen kreeg. Dit was 25 Aug. uit Den Haag verzonden en geldig voor 3 maanden, zoodat ik niet meer op dezen pas kon reizen en hem direct terug moest zenden voor verlenging.' In het laatst van de- maand kwamen de schepen binnen. Het plan was in totaal vervuld voor 134 pet. Dit was de eerste maal dat zooiets in Trout»front voorkwam. Reporters en totograten waren niet van ons af te slaan. Het dagblad „De Communist" van 22 Dec. '33 schreef er ook vol lof over, terwijl er tevens in een artikeltje van Brews stond: „door het goede werk van den Holland» schen specialist v. d. Jagt hebben wij het plan kunnen vervullen." Met J. had ik afgesproken dit jaar geen cursus te houden, zoodat daar rekening mee gehouden kon worden. ''27 Dec. werd een algemeene vergadering gehouden, waar ik het volgende voorstel aan de Directie van de Coöperatie deed: „Het blijkt dat dezen herfst verscheidene kinderen zijn geboren en xr gedurende den Winter nog meer kinderen het levenslicht zullen aanschouwen. Kan de directie geen regeling treffen dat aan de moeders van deze kinderen goedkoope melk wordt verstrekt en dat deze melk niet wordt gegeven aan directeuren, secretarissen en buitenlanders. Indien die moeders geen geld hebben om die melk te koopen, kan geen regeling worden getroffen om daarvoor een fonds op te richten of eventueel dat bedrag te verhalen op andere producten in de Coöperatie?" Het ;antwoord hierop was dat de directie één en ander ter sprake zou brengen op de vergadering vaö de Coöperatie. Intusschen spraken J. en ik at zooveel mogelijk melk uit de Coöperatie te nemen, zoodal! de menschen deze bij ons tegen inkoopsprijs (meest op crediet) weg zouden kunnen halen. In Febr. kreeg J. bericht dat hij met die praktijken moest eindigen, daar dit be» schouwd zou worden als opruiing tegen den Sowjet (n.b. J. die bekend stond als com» munist!) In het begin van deze artikelen schreef ik reeds over den slechten woningtoestand die in de stad en Trout»front heerschte. Van een der opvarenden kr^eg ik „de Bolsjewiek' van 10 October 1933, waarin o.m. het vol» gende voorkwam „De wind waait door de woningen" „Onlangs werd in het weekblad de Bols= jewiek de slechte toestand van de woningen op de promsels beschreven. Er is sedert dien een geruimen tijd verloopen, maar de organisaties hebben tot op heden de aan» wijzingen van het raikom (B.N.K.'°) nog niet vervuld. Het woningvraa'gstuk is niet verbeterd. De waagmeester Plotowie moet leven in een stal waar geen vensters zijn en de wanden vol reten zitten. Het is even» wel nog slechter met den onderwijzer in het Ykrainegebied, Ulbum, die met zijn familie in den corridor woont van den Directeur van Oemar, Brews. Deze corridor heeft een oppervlakte van 2 M2. en in d» wanden zijn gaten van 20 cM. De bankwerkers wonen niet beter; deze wonen in de bankwerkerij, welke zich in de nabijheid van den ketel bevindt en dit terwijl er voldoende mogelijkheid bestaat om den bankwerkers een betere woning te geven. In de woningen zelf is het zeer vuil. Er is geen ventilatie en zeer weinig verlichting. Er heerscht een zeer onhygiëni* sche toestand. De arbeiders wonen met zoo» velen in kleine hokken, dat voortdurend ziekten heersehen. Couranten kunnen niet gelezen worden, omdat men in de woningen niet rustig kan zitten. Waar blijft op 'toogenblik de R.K.I.? Waar is de partij en de Komsomol»organisa» tie van het promsel. Zien zij deze verhou* ding niet? Is het zoo onmogelijk dat men' den Bureaucraat in het kwadraat. Brews, ver» plicht het levensvraagstuk van den arbeider te verbeteren?" Begin Januari diende ik een klacht in te* gen den Direci^eur van Oemar (Y.M.A.P.) wegens het niet nakomen van het contract en het moedwillig veroorzaken van ziekte. Den elfden Januari werd ik geroepen om voor de Scheepsvaartcommissie te komen. B. K. N. is Rayon Komitee, is gevestigd in een grootere plaats, alle kleinere plaatsen staan hieronder. Zoo iets als politiebureau tiegenover rechtbank. Salanda is drijvende werkplaats.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1935 | | pagina 1