CHQWEEKBLADopGEDGQOnDSLAG vöÖRDiZUID-HOLtiriZEEUWJCliE EILAHDEn
7e Jaargang
WOENSDAG 22 MEI 1935
No 637
N.V. Uitgeversmaatschappij i,Eilanden-nieuws**
Het Communisme
in woord en daad
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
Hoe verdeelt men de zetels
bij de Raadsverkiezingen
Voornaamste inhoudt
doorB. VAN DER JAGT
Advertentle-prQs 20 cent per regel. Reclames 40 et; Dlenst-
azDvragen en -aanbiedingen van 1—6 regels 80 et.; Boek-aao-
kondlglDg 10 ceat per regel' Contrarten belasgrOk lager
UITGAVE VAN
Gevestisd te Middelhatnii Piin* Henaiikiti. 122 C. Güo 167930 Poatbox 8 Tel. 17
Abonnements-prijs 85 cent per 3 maanden bl] vooruitbetaling
VerschOnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
Op Dinsdag j.l. werden in alle gemeenten
in ons land de candidatenlijsten ingeleverd
voor de verkiezing van de leden der ge=
meenteraden en nu zal in de loop van de
maand Juni overal de verkiezing plaatö
hebben. We 'hebben zoo het vermoeden,
dat er door de diverse politieke groepen
en personen al aardig gecijferd is om aan
de hand van globaal geschatte cijfers de
mogelijke resultaten te berekenen en zoo
zullen er ook velen zijn, die bij het verne«
men der uitslagen gaarne zelf een vlugge
berekening zouden willen maken om ten
spoedigste op de hoogte te zijn van de
verdeeling der zetels over de partijen. Wij
willen diegenen onder onze lezers, die zich
hiervoor interesseeren, doch niet voldoende
op de hoogte zijn met de bepalingen der
Kieswet, gaarne van voorlichting dienen en
geven dus hieronder een beknopt, doch be*
vattelijk overzicht van de wijze, waarop vol*
gens de wet de beschikbare raadszetels wor*
den verdeeld.
Wij nemen daarbij als uitgangspunt ge*
meenten met minder dan 20.000 inwoners,
omdat voor de grootere plaatsen, die een
Raad hebben van meer dan 19 leden, een
eenigszins andere regeling geldt, daar deze
gemeenten in kieskringen worden verdeeld.
Op het platteland hebben we daarmee niet
te maken, zoodat we deze berekeningen
buiten beschouwing laten. Voor alle ge*
meenten, welker raden bestaan uit 7, 11, 13,
15 of 17 leden (van 9 zijn er niet), geldt
derhalve, wat we in 'het vervolg opmerken.
In elke gemeente staat op de kiezerslijst
een aantal kiezers naar gelang van de groot*
te der gemeente, mannen en vrouwen boven
25 jaar (vóór ot op 15 Mei moet men deze
leeftijd bereikt hebbben), aan wie de wet het
kiesrecht toekent. Stelt men dit aantal in
een zekere gemeente op 2500, dan moeten
daarvan uiteraard voor de berekening van
het aantal geldige stemmen wórden afgetrok*
ken degenen, die niet opkomen en de
bIanco*slemmen, benevens die, welke van
onwaarde zijn. Alzoo schieten er dan b.v.
2200 geldige stemmen over.
In zulk een gemeente zal het aantal
raadszetels 11 bedragen. Door het aantal
geldige stemmen te deelen door het aantal
raadszetels, verkrijgt men de kiesdeeler, in
dit geval dus 200.
Deze kiesdeeler moet bepaald worden om
de eerste verdeeling der zetels te verkrij*
gen Deze eerste verdeeling geschiedt aldus,
dat he-' aantal stemmen van iedere lijst
v/ordt gedeeld door de kiesdeeler. De uit*
komst dier dcclingen geeft het aantal rretils
nan, dat aan elke partij wordt toegekend.
B.v.
Lijst 1. 210 st. 200 is 1 rest 10
Lijst 2. 620 St. 200 is 3 rest 20
Lijst 3. 300 St. 200 is 1 rest 100
Lijst 4. 560 st. 200 is 2 rest 160 nog 1
Lijst 5. 160 st. 200 is O rest 160 nog 1
Lijst 6. 350 st. 200 is 1 rest 150 nog 1
schotten. Dit is de tweede verdeeling. Hier*
moet men echter in 'het oog houden, dajt
aan deze verdeeling niet mogen meedoen de
lijsten, die minder dan 75 o/o van de kies»
deieler hebben.
Men dient dus steeds uit het aantal geldi*
ge stemmen niet alleen de kiesdeeler, doch
ook 75 «4) ervan te berekenen. In ons voor*
beeld is dat 150. De lijsten, die minder dan
150 stemmen hadden gehad, bleven buiten
beschouwing bij de tweede verdeeling. Daar
echter alle 6 lijsten meer dan 150 stemmen
haalden, deelen alle mee bij deze verdee*
ling. De zetels worden toegewezen in volg*
orde van de overschotcijfers, dus lijst 4, 5 en
6 krijgen nog een zetel erbij.
We geven nu een voorbeeld, dat er een
lijst is, die' geen 75 «'o van de kiesdeeler
haalt.We nemen een gemeente met 784
geldige stemmen en een raad van 7 leden.
De kiesdeeler is dus 112 en 75 o/o ervan 84.
Lijst 1. 320 st. 112 is 2 rest 96 nog 1
Lijst 2. 140 st. 112 is 1 rest 28 nog 1
Lijst 3. 250 st. 112 is 2 rest 26
Lijst 4. 76 st. 112 is O rest 76
2200 st.
8 zetels
Bij deze eerste verdeeling zijn dus nog
slechts 8 van de 11 zetels toegewezen. De
andere 3 worden nu volgens een andere
regel verdeeld, n.l. naar de grootste overs
784 St.
5 zetels
Lijst 4 komt bij de tweede verdeeling niet
in aanmerking, omdat het stemmental bene*
den 84 blijft. De 2 nog te verdeeien zetels
komen derhalve aan lijst 1_ en 2, die de
grootste overschotten hebben. Lijst 2 heett
dan met 140 stemmen 2 zetels en lijst 3
met 250 stemmen ook 2.
Op de hierboven aangegeven wijze ver*
loopt in de meeste gevallen de bereke*
ning. Een enkele maal komt het voor, dat
men ook de derde verdeeling moet toepas*
sen, n.l. die der grootste gemiddelden. Dit
heeft slechts plaats in die gemeenten, waar
een groot aantal lijsten wordt ingediend,
die beneden de kiesdeeler blijven. Niet al*
leen, dat dan de eerste verdeeling niet vol*
doende is, ook de tweede zal dan nog zetels
overlaten, voor welker aanwijzing een an*
dere maatstaf noodig is. We geven ook hier*
van een voorbeeld. De kiesdeeler is 100,
75 0/0 i/ 75.
1. 64 st. is O z. over 64 dus O
2. 105 st. is 1 z. over 5 nog 1 dus 2
3. 62 st. is O z. over 62 dus O
4. 95 st. is O z. over 95 nog 1 dus 1
5. 230 St., is 2 z. over 30 nog 1 dus 3
6. 71 st. is O z. over 71 dus O
7. 73 st is O z. over 73 dus O
700 st'.
3 z.
3 z.
In dit voorbeeld ziet men het beeld van
een in vele, kleine groepen verdeelde ge*
meente. Theoretisch kan het dienen om aan
te toonen, hoe de derde toewijzing plaats
heeft, practisch zal zoo iets wel niet veel
voorkomen.
Bij de eerste vérdeeling volle kiesdeeler
worden slechts 3 zetels toegewezen. Bij
de tweede grootste overschotten ko*
men de lijsten, die minder dan 75 stemmen
hebben, niet in aanmerking, dus doen slechts
3 lijsten, no. 2, 4 en 5 mee. Deze krijgen
elk nog een zetel, doch nu zijn er in 't ge*
heel nog maar 6 verdeeld, De vraag is nu:
Wie krijgt de zevende zetel?
Om dit te berekenen, gaat men elke lijst
1 zetel meer geven dan ze reeds heeft ge*
kregen en- dan gaat men het gemiddelde
aantal stemmen per toegekende plaats bere*
kenen. Dus:
Lijst 1.
64
1 is 764
Lijst 2.
105
3 is 35
Lijst 3.
62
1 is
Lijst 4.
95
2 is 471/2
Lijst 5.
230
4 is 571/0
Lijst 6.
71
1 is 71
Lijst 7.
73
1 is 73
Het resultaat is nu, dat lijst 7 het grootste
gemiddelde van alle lijsten Jieeft en derhalve
de zevende zetel krijgt. -
Men ziet dus, dat bij dé (ièrde verdeeling,
die echter in de practijk weinig yoorkomt,
de lijsten met minder dan 75 0/0 Van de
kiesdeeler wel in aanmerking komen.
We weten nu, hoe de zetels onder'de par*
tijen verdeeld worden. Ons rest nu nog te
behandelen de verdeeling der zetels ondei
de candidaten van één lijst. We nemen als
voorbeeld een lijst, waarop 360 steramen
zijn uitgebracht, waarvoor^ zij 3 zetels krijgt
Men berekent dan eerst de lijstkiesdeeler,
d.i. het totaal aantal steiiimen der lijst..ge*
deeld door het aantal toegewezen zetels,
dus 120.
A 320 sttmmi.n is 120i5>Ius 200'
B 10 stemmen plus 200 is 210 over 90
C 10 stemmen plus 9^ is 100 plus 20 is
120
D 10 stemmen
E 10 stemmen
360 stemmen
A heeft de volle lijst kiesdeeler en is di*
reet gekozen. Hij heeft izelfs 200 stemmen
over, die naar B gaan. Deze heeft er nu
210, ook de volle lijstkiesdeeler, enis dus
eveneens gekozen. Hij heeft er 90 over,
die naar C. gaan. Deze {leeft er nu 100,
doch de stemmen van D èn E gaan naar
boven, zoodat C ook 120 sïemmen heett en
ook gekozen is. Zoo zijn de 3 candidaten
aangewezen.
Deze berekening was de eenvoudigste, om*
dat er bijna geen voorkeurstemmen zijn
uitgebracht. Geschiedt dit wel, dan wordt
het anders. Voorop moet gesteld, dat jsen
candidaat, die zelf de ^olle lijistkiesdeeler
haalt, direct gekozen is, óh'geacht zijn plaats
op de lijst. Zijn er dan nog zetels te ver*
deelen, dan komen eerst in aanemring de
candidaten, die meer dan 50 o/o van de lijst*
kiesdeeler hebben gehaald, in ons voor=
beeld dus meer dan 60 stemmen.
A.
14Q stemmen
B.
50 stemmen
C.
80 stemmen
D.
30 stemmen
E.
30 stemmen
F.
30 stemmen
360 stemmen
De eerste, wien een zetel wordt toegewe*
zen, is A, die meer dan 120 stemmen heeft.
De tweede is niet B, doch C, die 80 voor*
keurstemmen heeft, meer dan de 'halve lijst;
kiesdeeler. En de derde is B., omdat hij in
rangorde op A .volgt.
De plaats, die een candidaat op de lijst
inneemt, is van zeer groote beteekenis. Men
zie het volgende voorbeeld:
A. O stpmmen
B. 20 stemmen
C. 30 sf(emmen
D. 50 stemmen
E. 60 stemmen
160 sttm.m.tn.
Er zijn op deze lijst 160 stemmen uitge*
bracht, waai voor 1 zetel wordt verkregen.
De lijstkiesdeeler is dus 160 en de helft 80.
Niemand is op voorkeurstem en gekozen,
zoodatf de ééne zetel wordt toegewezen
aan A, die O stemmen had.Hij krijgt die
ze(/ïl, omdat hij bovenaan de lijst staat.
Natuurlijk komt zoo iets nooit voor, want
iemand, die boven aan een lijst gecandi*
deerd wordt, komt niet met O stemmen
boven. We geven het voorbeeld echter als
theoretische mogelijkheid.
We geven nu tenslotte nog een voor*
beeld, hoe het bij de a.s. gemeenteraads*
verkiezingen in Middelharnis zou kunnen
loopen. Naar men weet, nemen daar 8
groepen aan de sfiemming deel. De 11
zetels schijn'.^n zeer begeerlijk te zijn! De
namen der lijsten geven we niet. Dit is
van minder belang, want het gaat om de
berekening.
Lijst'l 500 st. 180 is 2 z. plus 140 nog 1
Lijst 2 250 st. .180 is 1 z. plus 70 nog 1
Lijst 3 140 st. 180 is O z. plus 140 ook 1
Lijst 4 120 st. 180 is O z. plus 120
Lijst 5 430 st. 180 is 2 z. plus 70 nog 1
Lijst 6 220 st. 180 is 1 z. plus 40
Lijst 7 120 st. 180 is O z. plus 120
Lijst; 8 200 st. 180 is 1 z. plus 20
1980 st.
7 z.
Bij de eerste verdeeling door de kies*
deeler 180 worden 7 zetels toegewezen,
zoodat er nog 4 te verdeeien blijven. We
dienen echter eerst 75 0/0 van de kiesdeeler
te bepalen 135. Wie daar beneden blijft,
deelt niet mee.
De Hjsten 4 eii 7 komen dus niet in aan*
paerking.
De 4 grootste overschotten 'hebben lijst 1,
3, 2 en 5, die derhalve nog een zetel krij*
gen. De zetek zijn nu als volgt verdeeld:
Lijst- 1
Lijst 2
Lijst 3
Lijst) 4
Lijst 5
Lijst 6
Lijst 7
Lijst 8
3 zetels
2 zetels
1 zetel
0 zetels
3 zetels
1 zetel
0 zetels
1 zetel
Indien de stemmencijfers gelijk zijn, be*
slist het lot.
En hiermede eindigen wij; onze lezers
kunnen nu zelf aan het cijferen trekken.
Profaan.
Was het nog maar spotten m.tt het heili*
ge, wat wij hieronder overnemen, het zou
erg, maar toch nog niet zoo veel betee*
kenend en beangstigend zijn als nu.
Vorige week troffen wij in de Pers,
onderstaand stukje aan, wat wij raden eens
met aandacht te lezen.
Te Stuttgart is een „Germaansche Bij*
bel" gepubliceerd, die door de „Reichs*
wart," het officieel orgaan van de natio*
naai socialistische DuitsChe Geloofsbewe*
ging, het „Evangelie der Germanen"
wordt genoemd.
Deze „Bijbel" bevat ook een ,,Ger*
tekst van de Apostolische Geloofsbelij*
denis op den voet volgt en als volgt
luidt:
„Ik geloof in den mensch, den mach*
tigsten heer van alle dingen en krachten
op aarde. Ik geloot in den Germaan,
God's geliefden anderen zoon, de heer
van zichzelf, die ontvangen is onder een
Noordelijken hemel, geboren tusschen
Alpen en zee, geleden heeft onder Pa*
pisten en Mammonisten, gelasterd is,
geslagen en in ellende gedompeld, ver*
oordeeld door duivels van iedere soort
tot de hel, na tien-tallen jaren van
wanhoop en verarming steeds weer op*
gestaan is uit den staats* en nationalen
dood, opgestegen naar de geestelijke
wereld van Eckehardt, Bach en Goethe,
gezeten met zijn broeder uit Nazareth
ter rechterhand van deri Eeuwige, van*
waar hij op de wijze van den Verlosser
van tijd tot tijd zal nederdalen om de
levend begravenen en de dooden op té
wekken.
Ik geloof in den goeden geest der
menschheid, en de heilige kerk der toe*
korcst, de gemeenschap van elk ernstig,
zuiver en onbaatzuchtig willen, de ge*
lijkmaking van alle vergeving, wederop*
standing van de volkomen verschijning
en een eeuwig leven, zoowel in het ver*
leden als in het hiernamaals."
Spreekt hier uit dit stukje, niet een vreese*
lijke Anti*Christelijke geest?
Dei verdeeling van de zetels bij de raads»
verkiezingen.
Profaan!
Genieenferaad Poorlvliet.
In de gcmeent;eraad van Bruinisse pleit
men voor het behoud >^an de tram op het
eiland.
Het grootste vliegtuig ter wereld de Maxim
Gorki neergestort. 48 personen omgekomen.
□DDDDDDaDDDDDDaDaDQaaDaDaDDD
□aDDDDDaaaaaDDaDDaaDaaaDaDDa
9.
De werkkleeding, welke door het kantoor ver*
strekt wordt ,is zeer slecht en het werk*
goed moet 'bijiia altijd nog nat van den
vorigen dag weer worden aangetrokken.
De voedselvoorziening is eveneens slecht.
Brood wordt aangevoerd door z.g.n. pal
jompke's; welke soms in 4 of 5 dagen
geen 'brood medebrengen. Daarom wordt
voor eenige dagen tegelijk brood genomen,
wat echter even snel weeir verorberd is,
zoodat wij minstens 5 dagen per maand
zonder zitten en zoodoende onze maaltij*
den hoofdzakelijk hestaan uit visdh.
Bij de vloot aangekomen, die uit 23
motorschepen bestond, maakten w'ij alspoe*
dig kennis met de Directie. Hoe men het
volk verdeelt zal blijken uit het volgende.
De Directeur een gewezen leger*officie'v
Weet totaal niets van visscheriji of sdhepen
af; de onder«directeur sedert één maand in
Trout*ftont, ex*Directeur van een sigaret*
tenfabriek, evenmin. Ze waren beide z.g.n.
blij dat ik daar kwam om onderricht te
geven. Ze gaven dan ook den tolk instruc»
tie om alles, wat ik betreffende de vis*
scherij vertelde, op te sdhrijVen en aan
hen te overhandigen. Ik zeide de Directie,
dat ik deze drie weken (daar men ijs ver*
wachtte) geen instructies zou geven, alleen
moest ik het geheel eens inspecteeren. Daar
ik geen goede slaapgelegenheid,had, moest
ik bij hen op de boot slapen, zij zouden
mij eiken dag halen. Denzelfden dag werd ik
voorgesteld aan iemand van de afd. rationa*
lisatie (bezuiniging), n.b'. bezuinigen op
iets waar niets in orde was. Deze man
was ook al blij, dat ik bïj hem kwam*
Hij zeide dat hij nl. van beroep onderwij*
zer was, dus zoodoende totaal niets van
een schip of vissoherij afwist, maar door
de partij aangewezen was om op de schepen
verbeteringen aan te brengen. Voor een en
ander vroeg hij mijn medewerking, welke ik
hem natuurlijk verzekerde. Het was 'hier
dus zoo gelegen, dat de menschen, die
niet aan de partij hoorden, de anderen
moesten onderrichten. Een en ander be*
merkte ik al toen ik slechts een paar dagen
bij de schepen was; telkens werd mij ge*
vraagd naar dit ot dat schip te gaan, wajt
dan bijna altijd partijlieden waren. Wij
hebben dit gedurende den tijd dat wij in
Rusland waren, telkens en telkens weer on*
dervonden.
Er was mij gezegd, dat ik 's nachts op de
boot van de Directie zou doorbrengen. Deze
boot was echter spoedig verdwenen, zoo*
dat ik dus den nacht op de visschersschepen
moest doorbrengen, met als bed een „tou*
loup."')
Al spoedig begon het te vriezen, en wel
zóó hard, dat wij in ruim 1 dag vast in 't ijs
zaten. Direct werd om sleepbooten geseind,
waarmede wij en een 20*tal andere schepen
naar de binnenhaven gesleept werden. Op*
vallend was dat de geheele zee in bijna
2 dagen dicht lag, terwijl op de rivier totaal
geen ijs aanwezig was. Bij aankomst te
Trout*front was nog niets in gereedheid
gebracht voor een verblijf en moest ik den
eersten dag mijn intrek nemen in een huis,
waar reeds eenige anderen hun intrek ge*
nomen hadden. Daar er slechts 1 tafel in
het vertrek was, en deze reeds bezet was
door 3 mannen, kon ik op mijn knieën
liggende, mijn protestbrief aan de Directie
schrijven. Een hunner vroeg aan mijn tolk
wie ik was. Toen dat gezegd was, zeide
hij mij dat ik maar mede moest gaan naar
het kantoor. Daar aangekomen, veroorzaakte
een en ander een groote opschudding. Er
werd beloofd, dat direct naar een goede
woning zou worden uitgezien; een paar
stoelen zouden gelijk gebracht worden. Bij
navraag bleken deze drie te zijn van de
R.K.I."') uit Moskou.
Beloften werden gedaan, maar, zoodra
de R.K.I. vertrokken was, werd niets ge*
daan, zoodat ik maar besloot bij een boeren*
familie mijn intrek te nemen.
Omdat mij was opgedragen een rapport
uit te brengen van mijn bevindingen op de
schepen, moest hieraan hard worden ge*
werkt, daar op 't kantoor geen schrijfmachine
aanwezig was.
In het begin van December kwamen de
overige schepen, voorzoover deze niet in
zee op het droge zaten, de haven binnen
en kwam successievelijk ook de bemanning
aan van de schepen, die nog op zee in
het ijs zaten, 't Behoeft niet gezegd te wor*
den, hoe deze menschen geleden hebben, van
koude en ontbering, als men nagaat, dat
sommigen 70 en meer K.M. moesten loopen
om op het promsel te komen.
Hei leven van den arbeider.
Op een gehouden vergadering werd mij
gevraagd de leiding van een cursus op mij
te nemen, waar onderricht gegeven moest
worden in wiskunde, navigatie en techniek
van de visscherij.
Omdat die lessen 's avonds gegeven moes*
ten worden zou daarvoor speciaal betaald
worden. Ook vriend J. kreeg een opdracht
voor een cursus voor opleiding als mo*
torist. Beiden namen wij dit voorstel aan,
hetgeen echter onzen geheelen avond in be*
slag zou nemen, daar deze cursussen ge*
houden moesten worden van 4 tot 9 uur
n.m., met een uur pauze om te eten.
Iniusschen zaten wij geheel geïsoleerd,
het ijs was te zwak voor paard en slee en
te sterk voor de scheepvaart, dus moesiten
wij wachten tot het ijs zoo sterk was, zeide
ons een Kirgies, dat wij wel naar de stad
konden, dan over het land, en zoo nu en
dan een rivier moesten oversteken, wat wij
besloten te doen.
„Hoe lang zal de reis duren? vroegen
wij den man. Hiji zei, dat de reis ongeveer
3 dagen duurde en dat we dus voor dien
fjjd voedsel mee moesten nemen. Den vol*
genden morgen stonden paard en wagen
al vroeg voor de deur, en gingen wij via
Schulpan naar Astrac'han. De weg liep door
onafzienbare vlakten met riet, dat gedu*
rende den winter als brandstof gebruikt
werd.
Al spoedig moesten wij een rivier over*
steken. Het ijs was van dien aard dat
paard en wagen niet tegelijk over konden.
De koetsier ging dus met den wagen voor*
op, terwijl wij met het paard volgden.
Aan den overkant gekomen moesten wij
door uitgestrekte steppen de reis vervol*
gen.
In den namiddag kwamen wij bij de
2e rivier. De koetjsier stelde voor om hier
eerst thee te drinken, waar wij van harte
mee instemden. Wij gingen op een huis af,
waar de koeipier een en ander besprak.
Touloup is een groote jas van schapen*
vacht.
R.K.I. is Arbeiders* en boeren*inspectie.
.■3 LaSsassÖ
Promsel is visscherijplaats.
(Wordt vervolgd)