ChR.WEEKBLADopGEQ.GR0nD5LAG vöSrdI ZUID-HOLLIriZEEUWSCHE EILAHDEn
F'
7e Jaargang
WOENSDAG 27 MAART 1955
No 622
I
N.V. Uitgeversmaatschapt^ij JEilanden-nieuws"
m
De Kieswet wijziging
o Het Communisme q
Q in woord en daad g
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HE8VORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
Voornaamste inhoud
D door D
S B. VAN DER JAGT B
I Advertentie-prQs 20 ceot per regel. Reclames 40 et; Dlenat-
I aanvragen en -aanbledingea vaa 1—6 regels 80 et.; Boek-^aan-
koadlglcg 10 cent per regel' Cootrartea belaagrOk lager
UITGAVE van!
Gevertigd te Middelhaini* - Piin» Hendiikatr. 122 C. Giro 167930 Poétfaox 8 Tel. 17
Knoeierij die niet helpt.
En wjar is het einde?
Knoeien is steeds af te keuren. En zeber
waar het geldt 's Lands wettig betaalmid^
del. Daar moet men geen gewaagde cxpe*
rimenten (proefnemingen) op toe passen.
Vooral niet als riet toegepast wordt als
een truc om zekere gewaande'Voordeelen te
behalen. Is er iets waarop men moet kun»
neri rekenen, dan is het toch zficer de
door aen Staat aangegane verplichtingen.
Wanneer de Staat door iet toepassen van
een truc zich voor een gedeelte aan die
verplichtingen wil onttrekken dan is dat
immoreel te noemen. En toch willen een
aantal menschen, ook in ons land, dien weg
op. Zoo zouden velen de waarde van den
gulden willen doen kelderen tot b.v. op
60 cent en dan den gulden op dat peil
handhaven. Men noemt dit devaluatie. Maar
daaraan kleven groote gevaren. Als men er
mee begint, weet men wtl welken weg
men opgaat, maar men weet niet tot h'oe=»
ver men dien weg zal moeten afleggen. Dat
ziet men dezer dagen in Engeland, waar
het pond Sterling plotseling een groote
daling heeft ondergaan. Een daling in
eenige dagen van circa 5 procent. Het
Pond was reeds gedaald met ongeveer
25 procent. En nu weer een nieuwe da*"
ling met 5 procent. Dat komt neer op een
daling van ongeveer 30 procent. En waar
is het einde?
Het pond Sterling is onderworpen aan
de schommelingen van de beurs met zijn
ups en downs. En wat dat onder meer
meer beteekent?
Dat sedert de loslating van den Gou*
den Standaard alle loonen met circa 30
procent zijn gedaald. En loonsverhoogin.<
gen staan daar niet tegenover. Knoeien
met de munt is het slechtste op ecöno*
misch gebied wat men doen kan. De waarde
van het geld gaaf houden is primaire voor*
waarde voor welvaart. Devaluatie mgge
eenigen tijd' scKijnw'elvaart brengen, op den
duur beteekent het verslechtering, verar*
ming op alle gebied.
Alleen Schrift en Belijdenis,
We lazen in de couranten onderstaand
berichtje
„De Evangelische predikant van Lan*
gensheim in den Harz had in een preek
tegen het nisuws heidendom, den wensch
geuit dat de Wodanseik, die tijdens her
rijks^boerencongres te Goslar is geplant,
door den bliksem zou worden getroften.
De Reichswahrstand, die de zorg voor
den eik op zich heeft genomen, diende
tegen den dominé een aanklacht in en
deze heeft ook inderdaad terechtgestaan.
De eisch .luidde zes weken gevangenis*
straf, het vonnis 200 mark boete."
Het voert ons terug in de gedachten tot
de 8e eeuw.
Te Goslar staat een eik aan Wodan
gewijd.
Een centrum van de Wodansgodsdienst.
De eik van den Wodansdienst valt on*
der de bijlslagen van Bonifacius, den pre*
diker van het Christendom.
De voorspelling van Wodans priester*'
schaar komt niet uit, dat hij die den boom
beschadigde gedood zou worden.
Het Christendom krijgt na deze gebeur*
tenis hier vasten voet.
En nu ruim elf honderd jaar later.
Duitschland heeft de zegenigen van hef
Christendom genoten. Velen hebben ge*
leefd en zijn gestorven in het geloof in
Jezus Christus.
Het Christendom is er tot groote ontwik*
keling gekomen.
Nu keert men weer terug tot het hei*
dendom. Jn het land van Hitler wordt een
predikant beboet, die den dienst van de
heidensche afgoden durft afkeuren. En dat
geschiedt in het land van Hitler. Een
ernstige waarschuwing voor hen, die zich
begoochelen laten door het fasci.sme.
Schrift en Belijdenis dat is het vaandel
dat we volgen moeten. Al het andere zal
geeii dageraad hebben, maar ons terug
doen zinken in den nacht van ongeloof en
heidendom.
Rusland verhoogt de loonen-----op papier.
Zooals bekend is men in Rusland na
de afschaffing van de broodkaarten er
zoo juist toe over gegaan ook de loo*
iien in de bedrijven te verhoogen.
op papier dan altijd. Hoe deze nieuwe
bepaling wordt nageleefd? Daar' over
vertelt ia ond.rstaanden brici een V.P.B,
correspondent eenige belangwekkende
bijzonderheden.
Moskou, Maart 1935. Een van de ergste
misstanden, waaronder de Sovjet*Russische
arbeiders te lijden hebben, een euvel, dat
ook in de Sovjet*pers zelt bijna dagelijks
in kolommen lange artikelen werd gegeeseld,
zonder dat tot nu toe ook maar de geringste
verbetering te bespeuren is, is te late uitbe*
taling van de loonen. Loonachterstanden
Vin 3 a 4 maanden z!j# geen zeldzaam*
beid en onlangs maakte de Sovjet*pers zelfs
melding van een geval, waarin een arbeider
reeds "7 maanden op zijn loon wachtte. Na*
dat door de afschaffing van de brood*
kaarten de prijzen gestegen zijn worden
deze misstanden op het oogenblik al bij*
zonder pijnlijk gevoeld. Weliswaar heeft
men nu een dicreet afgekondigd, waarbij
bepaald is, dat de loonen met 3*10 pCt.
verhoogd moeten worden, maar daar staat
tegenover, dat de broodprijs met ongeveer
3 pCt. is gestegen. Bovendien schijnt men
in de bedrijven met deze loonsverlaging nog
geen haast te maken; zij wordt of in het
geheel niet gegeven of eerst tegen lateren
datum „beloofd."
Om nog even op de achterstanden in loon
terug te komen, de ,,Stalinsky*IJzer* en staal
fabriek" is met de uitbetaling van loon
aan haar arbeiders reeds twee maanden
ten achter; vele arbeiders hebben zelfs al
van September 1934 af geen loon ontvangen.
En bij de Kazansche Machinefabriek en de
Kabaskowsker Metallurgische fabriek is het
al niet anders gesteld. Dat dit geen praatjes
voor de vaak zijn moge blijken uit een
artikel, dat 11 Maart in de Prawda de
meest onverdachte bron dus verscheen,
waarin dit blad op scherpe wijze op ver*
betering van deze toestanden aandrong. Uit
dit artikel viel ook te lezen, dat de arbei*
ders nog steeds hun oude loonen ontvangen.
De leiding van de staalrust „Oost*staal"
bekommert zich b.v. in h^V'jt'êheel niet om
de doorvoering van dé ytoorgeschreveii
loonsvcrhooging.
In de, enkele gevallen,^i^aarfei men de
loonsverhooging op een UBÈtit|h in de toe*
komst liggend heeft bcpaali.f|, is men van de
arbeiders meer werk gaarV; eischen, zoodat
de loonsverhooging illusorj^sëhr is geworden,
b.v. in de autofabrieken t -^ Joroslan en in
de fabriek „Traktordal" te Slmara.^
De methoden van loor.suitbetalingen in
vele bedrijven in de Sovjet^Unie kunnen
trouwens niet anders dar 'met den naam
bedrog worden bestempel! In dezen sa*
menhang zal het interessant' .^ijn eens na te
gaan, met welk een fiicu'bluf de ver*
tegenwoordigers van de U.;jv.S.R. op het in*
teriiationale arbeidsbureau t'^êaiar de Sovjet*
Unie thans lid van is te QieAeVe zidlen ko*
men aandragen. 'i
Dit instituut eischt „dragelijke arbeids*
voorwaarden." Om de door de Sovjèt*pers
zelf geschilderde arbeidsV<:rhoüdingen zoo
te betitelen ware bloedige hoon. Zal het
B.I.T. op de eerstkomende' vergadering aan
Rusland, dat zich „het meest socialistische
land ter wereld noemt" oiivfirbiddelijk zijn
eischen stellen?
DE ZOMERTIJD KOMT.
Van 15 Mei tot 6 Octobier.
-L:
Bij' Kon. Besluit van 12 Maart is be*
paald, dat de zomertijd cjit jaar zal aan*
vangen den' 15den Mei en zal eindigep
den 6den October.
Nederlaag voor Ministér de "Wilde.
Verleden week heeft deT'v^ede Kamer
zich beziggehouden met hét Wetsontwerp
tot wijziging der Kieswet. We hebben daar*
over een uitvoerig artikel .geschreven, waar
uit bleek, dat het in hot fdzaak ging om
de volgende 3 punten:
a. stellen van een waarborgsom.
b. uitsluiting van vrijgestelden.
c. verhooging van het stemmental, noodig
voor zittingneming in de Tweede Ka*
mer, tot 3 maal de kiesdeeler.
Het resultaat van de behandeling in de
Tweede Kamer is geweest, dat de Minister
slechts het eerste punt erdoor gekregen
heeft en op de andere punten de nederlaag
heeft geleden.
Minister de Wilde heeft het niet gemak*
keiijk gehad. Alleen van A.*R. en R.*K.
zijde heeft hij instemming gehad, van de
laatste nog niet eens onverdeeld. De eenige,
die het voorstel krachtig ondersteunde, was
de A.*R. Van den Heuvel.
Het verloop der besprekingen was als
volgt:
Eerste spreker was de heer Arts, de eenige
vertegenwoordiger der R.*K. Volkspartij.
Hij' noemde de wet: ondemocratisch, on*
billijk, onchristelijk, ondoelmatig en on*
grondwetlig. Da heer Ling'beek (Herv. Staats*
partij) was eveneens tegen. Hij maakte o.a.
deze treffende juiste opmerking: „Het is
niet het gemis aan levenskracht der kleine
partijen, dat den Minister met zooveel zor*
gen heeft vervuld, maar het gemis aan Ie»
venskracht der groote partijen; dat heeft
hem ertoe gebracht een poging te doen de
V
Abonnements-prlja 85 cent per 3 maanden bl] vooruitbetaling I
VerschOnt lederen Woeoadag en Zaterdag 2 maal per week I
AfzoaderlQke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar 1
kleine partijtjes in de wieg te smoren."
De heer Westerman (Nat. Herstel) verklaar*
de zich ook tegen; eveneens de heer Boon
namens den VrijhLiJsOond. Allen wezen op
de 6ng ondwct i,.,hud dezer wet.
De Herv. A.*R. afgevaardigde prof. dr.
H. Vissc'her, ofschoon partijgenoot van den
Mi.'i t;r, meende z'ch eveneens met kracht
tegen, het voorstel te moeten verzetten.
Hij betoogde, dat de verwording der par*
tijen niet aan de kleine, maar aan de groote
partijen te wijten is en dat de kleinen er
zitten door de tekoriKomingen der groo*
ten. Deze laatste zullen volgens prof. V.
en wij zijn dit geheel met hem eens
alleen door beginseltrouw de kleinen de
wind uit de zeilen kunnen nemen. Hij
meende ook, dat dit wetsontwerp in strijd
is met art. 8 van het A.*R. beginselprogram.
Verdere tegenstanders bleken ook de hee*
ren Joekes, die namens de Vrijz. Demo
craten sprak, De Geer voor de Chr. Histo*
rischen. De Visser, (Communist), Zandt
voor dè Sfaatk. Geref partij. Vervoorn voor
de- Plattelanders en Drees voor de S.D.A.P.
Hieruit blijkt, dat vrijwel alle partijen
een 'afwijzende houding aannamen tegen*
over de eisch der 3 zetels. Alleen de A.sR.
(behalve prof. Visscher) en een aantal
Roomschen was ervoor 1
Xl'oor den socialist Vliegen en den Katho*
liek Bongaeiis werd voorgesteld het land
(in 4 kiesdistricten te verdeelen en te eischen,
dat in 1 kieskring de volle kieisdeeler moest
worden gehaald. Bij dit stelsel zouden de
Roomschen 6 en de socialijSitien 3 zetels zijn
vooruitgegaan. In hun eigen fractie kon*
d§n deze heeren echter niet alle leden
voor dit deiikbeeld warm maken.
De heer Bongaerts stelde ook nog een
amendement voor om ten hoogste 14 par*
tijen in hef parlement toe te laten. Hij
heeft dit echter later ingetrokken.
De verdediging van Minister de Wilde
was wel tiitvoerig en ook welsprekend,
doch niet overtuigend. Hij wist trouwens
zelf reeds, dat hij het pleit voerde voor
een verloren zaak.
Hetresultaat dsr Taeraadslagingen; w^as
tenslotte, dat:
Ie. Het stellen van een waarborgsom van
f 250 per kieskring (dus totaal f4500)
gehandhaafd bleef. Men krijgt die
terug, als men 75 »b van den kiesdee*
Ier haalt.
2e. De vrijgestelden der vakvereenigingen
bhjven verkiesbaar.
3e. De stemplicht, welke de socialisten
hadden voorgesteld af te schaffen,
blijft. Alle Roomschen, Chr. Histo*
rischen, liberalen en vrijz. democra*
ten stemden ervóór.
4e. Voortaan moet een partij minstens
éénmaal de kiesdeeler halen om toe*
gelaten te worden (vroeger 90 »'o).
Men ziet dus, dat Minister de Wilde's
poging om de macht der groote partijen
nog te vergrooten en de kleine kunstma*
tig weg te werken, is mislukt. We mogen
hiervoor dankbaar zijn want de toeleg
was om de machtsposilie van het Neo*Calvi*
nisme, die stee4s wankeler wordt, door
deze wet nieuwe steun te geven. Prof. Vis»
sdher zeide terecht, dat hij het een bezwaar
achtte „wanneer de wttgever van zijn macht
gebruik maakt om de stem van het Gerefor»
meerde volk, al klinkt die niet altijid aange^
naam in de ooren, te onderdrukken."
HYPOTHEEK.COMMISSIE.
In verband met het feit, dat belang*
hebbenden zich herhaaldelijk tot het be*
komen van inlichtingen wenden tot ver»
keerde adressen, wordt er hierbij nog eens
de aandacht op gevestigd, dat het Secreta*
riaat van de Hypotheekcommissie, welke
den Minister van Economische Zaken ad*
viseert inzake de bekende executiegeschib
len, wordt waargenomen door het Land*
bouw*Crisis*Bureau van het Departement
van Economische Zaken, Lange Voorhout 1,
's*Gravenhage.
Belanghebbenden kunnen aldaar inlich*
lingen bekomen bïj Mr. G. H. van Herwaar*
den ,werkzaam op gemeld bureau, die met
het Secretariaat is belast.
GEZOUTEN SPE;K.
De Nederlandsche Veehouderijfcentrale
maakt bekend, dat gedurende het tijdvaik
van 8 t.m. 15 April de inneming van ge*
zouten rugspek zal geschieden tegen de*
zelfde voorwaarden én prijzen als die,
welke zullen gelden in de week van 1
t.m. 6 April.
Dei heer Diemer bedankt als lid van den
Rotterdamschen Raad.
De heer H. Diemer, A.R. directeur hoofd*
redacteur van de „Rotterdammer" en lid
van den Rotterdamschen Raad, voor de
A.R. Partij, heeft aan de Centrale A.R.
Kiesvereeniging bericht, dat hij geen nieuwe
candidatuur meer zal aanvaarden.
De BïeuWe Kicswai van Min'.ster de Wilde
gekelderd.
Toestanden in Rusland.
Jaarvergadering van de S.B.Z. t:e den Bomi
mei.
Moord te den Haag.
Sir John Simon en Eden te Berlijn.
Gemengd NieuwS.
aaaDDDaaDDaaaDDQaaaaaaaaaaaa
n
D Q
paDaaaDDDDaDDDDaDaaDaaDaDDaci
II.
Zoo naderde de Russische grens. Wij re*
den door een- groote eerepoort, van onder
tot boven versierd met roode vlaggen, waar*
in het embleem hamer en sikkel en aan
beide zijden van den trein, een rij soldaten
met geweer in aanslag.
Wij stonden voor de ramen in de gang
één en ander te bezien, toen wij eensklaps
hoorden zeggen: „Kijk, alles is hier heel an*
ders als daar in Polen, het gras hier is zelfs
veel groener dan daar." Oh, heilige' Ironie!
Een weinig verder passeerden wij eenige
loodsen, waarop weer soldaten stonden, even
eens met geweer in aanslag. Onze Russisch*
Duitsche dame vertelde ons, dat dit gedaan
werd om te voorkomen dat zich iemand
binnen smokkelde.
Te Nichorello aangekomen stond een heele
schaar van menschen gereed om ons te hel*
pen. Een vertegenwoordiger van Intourist
zorgde er voor, dat onze bagage uit den
trein werd gehaald en in de visitatiekamer
gebracht werd. De visitatie was heel spoedig
afgeloopen. Alle contractanten kregen van
Intourist een klein bedrag in Russisch geld,
voor de eerste uitgaven in trein enz.; alles
en een ieder was even vriendelijk en voor*
komend.
Nadat de bagage was gecontroleerd en wij
gïld hadden ontvangen, werden wij aan
verschillende tafels geleid, waar de eerste
biographie werd afgenornen. Daarmede ge*
reed, hadden wij de gelegenheid eens rond
te zien in de visitatiezaal.
Het geheel gaf een zeer gunstigen indruk:
gebouw, grond enz. kortom alles was even
zindelijk. Boven tegen den zolder aan den
muur kon men in 4 talen het „proletariérs
aller landen vereenigt U" lezen. In de ver*
schillende hoeken vaii het gebouw stonden
manquetten over de productie van Rus*
land, voorheen en thans, benevens teekeuin*
gen en kaarten van wat er in Rusland
werd geproduceerd. Ook zagen wij een
groote plaat van den Dnjeprstuwdam.
Onze bagage werd in den gereedstaanden
trein gebracht, waarbij ons door den ver*
tegenwoordiger van Intourist gezegd werd,
dat wij hiervoor niet mochten betalen.
Naar Moskou.
■Was de indruk van de visitatiezaal, zoo*
als wij reeds zeiden, gunstig, de t-rein was
een groote tegenstelling hiermede. Wagons
en coupe's verkeerden in een zeer vervuil*
den toestand. Over de kussens lagen klee*
den, die vroeger misschien wit geweest wa*
ren, doch nu meer vergeleken konden wor*
den met een gebruikte' ïfulenzak; ramen
waardoor men niet kon zien van het vuil;
onverv/armde coupe's. Na onderzoek bleek,
dat de ketel, welke voor in den wagon
stond, niet was aangestoken, waaraan, na
gedaan protest, uitvoering werd gegeven.
Onze collega's, welke in een anderen wagon
waren ondergebracht, kwamen even overloo*
pen en vonden dat onze afdeeling nog een
paleis was bij hun coupé vergeleken. Wij
hoorden mompelen: „Als het hier al zóó
is, hoc zal het dan in Siberië zijn?"
De man van het mooie gras maakte plan*
nen om terug te gaan.
Het begon warm te worden in onze
coupé; waaraan wij wel behoefte hadden,
daar er buiten reeds een koude van 3
graden heerschte. Doch met deze warmte
werd onze toestand minder aangenaam, daar
wij de coupé moesten ruimen vanwege het
ongedierte, hetwelk zich door de warmte be*
gon te vertoonen.
Eerst zetten wij onze bagage in de gang,
waarna wij gezamenlijk naar de restauratie*
wagen verhuisden, waar wij zouden trachten
iets te eten of te drinken te krijgen. De
dame uit Moskou deed hier dienst als al«
geraeene tolk en zoo zaten wij al spoedig
achter een kop koffie een stuk brood en
een gebakken ei.
De andeten namen bier ot wodka. Het
bier was byna ondrinkbaar, 't zwarte brood
lieten wij eveneens s^an. Mevrouw Davis
had wit brood bij zich, waarvan wij' allen
ook wat kregen.
Toen wij betalen moesten sloeg de schrik
ons om het hart; koffie, zwart brood en
één ei voor R. 3.50; een halve flesch bier
R. 2.75, een glas wodka f 3.50. Er werden
dan ook gedurende den nacht, hoewel wij
dezen geheel in de restauratiewagen door*
brachten, geen verdere verteeringen gemaakt.
Half gebroken kwamen wij te ruim 7 uur
in den morgen te Moskou aan. Onze mooie
grasvriend kwam ons nog even zeggen, dat
hij niet verder ging: hij zou wel zorgen
dat hij terug kwam. Ook mevr. Davis
wilde terug en als ik geld gehad had,
zou ik ook zeer zeker niet verder zijn ge*
gaan. Ik bepraatte mevr. Davis door te zeg*
gen dat zij nu spoedig bij haar man zoü
zijn en hij haar, als zij het niet kon vol*
houden, wel terug zou zenden. Voor mij*
zelf zou ik gebruik maken van de clausule
in het contract, om na 3 proet*maanden te*
rug te kunnen gaan.
Aan den trein stond weer een vertegen*
woordiger van Intourist, welke voor onze
bagage zorgdroeg en ons in de wachtkamer
overdroeg aan de vertegenwoordigers der
verschillende trustes. Daar ik, behalve mevr.
Davis, de eenige was voor Astrachan, waren
wij heel vlug klaar. Voor de 2e maal werd
een biographie opgesteld en spoedig daarna
zaten wij in een auto, welke ons naar
Glabriba zou brengen. Onze bagage werd
door de auto bij Intourist gebracht, waar
wij in den avond een biljet zouden bekomen
voor Astrachan.
In Glabriba werden wij aan de zorgen
van een Duitsch*sprekcnde dame toever*
trouwd, waarvan wij te hooren kregen, dat
op 't kantoor geen geld wa;, (een chronische
ziekte in Rusland) maar zij zou trachten
in den loop van den dag een gedeelte voor
ons te bezorgen. (Mevr. Davis moest 150, ik
400 Roebel ontvangen.)
Om den tijd door te brengen zouden wij
de ^tad gaan bezien en tevens zorgen voor
een bewijs waarop wij levensmiddelen kon*
den verkrijgen voor de reis Moskou*Astra*
chan.
Het kantoor van Glabriba lag in het
centrum van de stad, vlak tegenover het
postkantoor dat, van den buitenkant be*
zien, een indrukwekkend mooi gebouw was
en dat in de onmiddellijke nabijheid van
het Kremlin lag.
De straten waren alle zeer vuil, kleine
trottoirs vol met voetgangers, omdat men
op de straat vrijwel niet loopen kon.
Daarentegen was het verkeer van wagens
en automobielen heel gering. Men kon even*
wel geen minuut loopen zonder aangespro*
ken te worden door bedelaars. Waar maar
eenigszins gelegenheid was om te zitten,
zaten jonge en oudere vrouwen met kinde*
ren aan de borst, (dat laatste was zeker
om meer medelijden óp te wekken) even*
eens te bedelen om geld ot brood.
Glabriba is Visscherij*centrale.
(Wordt vervolgd)