Eilanden^nieuws C^V^NSA SIETSKE SIGAREN^ iaMl.itBT .2e Blad ZATERD^G 23 MAART 1935 No. 621 Binneolandsch Overzicht Buifenlandsch Overzicht geheel Nederland Rookt Valcona Sigaren Voor Goeree en Overflakkee Fa. h. L VERBRUeBE Niddelharnis. Sigarenfabriek VALCONA Aalst (Eindhoven) VERVOLGVERHAAL J. A. VISSCHER C MR. WEEKBLAD op CER. GRONDSLAG voor de ZUID-HOLL. en ZEEUWSCHE EILANDEN Uitgave van de N.V..EUandeii-iiieaw>**, Geveatisd te Middelharnta, Tel. 17 Giro 167930 Postliu» 8 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Z------------ Conflicten en stakingen. Liquidatie van de Nederl. Lloyd, alle schepen naar Rusland verkocht Vestigingseischen voor den detailhandel Aanvulling Kieswet Vervroegd pensioen voor Ooderwijzets De motor van Wardee nier. 't Is toch eigenlijk een rare wereld. Aan de eene kant een geklaag van je welste: geen werk, geen werk! aan de andere kant legt men er bij groepen het bijltje bij neer. De stakingen en de conflicten in ons land zijn weer niet van de lucht af. De sigaren?industrie komt met 10^—15 pro* cent l,oonsverlaging«voorsteUen. Als dat doorgaat zouden er van de 17.000 sigarenma^^ kers, leden van de verschillende Tabakss^ bewerkersbonden 13000, op straat komen. Heden Donderdag zouden de partijen een conferentie in den Haag hebben; telegram fisch zijn zij daartoe opgeroepen door den Rijksbemiddeiaar Prof. Aalberse. Dit is reeds de tweede onderhandeling; de eerste keer is niets bereikt. Vreemd toch, dat gestaak. Men stelt zich algemeen tegen de mechanisatie in de siga» ren^industrie, geen machines, maar handen werk, en terwijl men daarover kijft, legt men het werk neer, omdat men wat aan het loon tornt. Heeft een arbeider dan geen rechten? zal men mogelijk vragen? Moet maar genoe^* gen worden genomen, met wat de patroon in handen stopt? Dat zijn vragen, die zeer zeker op zijn plaats zijn, maar die niet inhouden, dat, zoodra van loonsverk* ging wordt gerept, men het werk maar moet neergooien. Dat is een schande voor onze Nederlandsche arbeiders. En inzonderheid voor Christenarbeiders. Overleg kan noo* dig zijn; wij stellen ons echter ten allen tijde tegen staken, het mag dan van een Christelijke of Moderne vakbond uitgaan. Alle bedrijven zucl^ten onder de lasten: met moeite en groote zorgen worden vele zaken staande gehouden. Het behoeft geenss» zins verwondering dat ook de arbeids«Ioo* nen naar omlaag gaan. Wij gunnen de arbeiders van harte een flink loon, maar het moet toch ook kunnen. We krijgen zoo de indruk, dat door de Vakorganisaties daarmede niet het minst rekening wordt gehouden. Al is het dat in de kleine en groote bedrijven duizenden gul« dens wordt verloren doet er niet toe de loonstandaard moet ioo lang mogelijk gehandhaafd. Men wil zich nu eenmaal niet op een lager niveau instellen, al zal dit tenslotte toch moeten. In het bouwbedrijf heerscht ook groote onrust. In Rotterdam gingen 135 bouwvak'' arbeiders in staking, omdat verschillende patroons van het contractueel bepaalde wat afknabbelden. In Emmen, Apeldoorn en andere plaatsen is het al even zoo, hoewel men daar een conflict heeft kunnen afwen* den. Toch zullen in beide plaatsen de pa* troonsbbnden voorstellen doen tot klasse* verlaging, daar de loonen te hoog worden geacht. In het Confectie*bedrijt van de firma Hertzberger te Rotterdam, is ook een con* fUct aanhangig, de bond wenscht verbetering der arbeids^voorwaarden. Wordt er met de firma Hertzberger vóór heden Vrijdag geen overeenkomst getroffen, dan zullen ook daar 400 arbeiders en arbeidsters het werk neer* leggen. Zoo-, zouden we nog enkele bedrijven kunnen noemen; bij de firma Jansen en Tilanus is een dreigende staking bijgelegd waar niettemin het personeel 10 procent op het loon zal worden gekort. We zien het als harde noodzaak voor die bedrijven, dat zij zich lager moeten instellen; we zien het als teekenen des tijds omdat het nu eenmaal niet anders kan. En wat is het daarbij indroevig, dat Christen*arbeiders, die een „Christelijke vakbond hebben, het revolutiewapen, gebrui* ken en de stakings*methode toepassen! De hand Gods drukt Inderdaad zwaar op geheel ons Volk, maar wat wordt het nog weinig doorvoeld! Als er wat van gevoeld werd, wat zou het dan heel anders zijn! We zullen van dit punt afstappen en iets anders bezien, waar ook^wiEer een aantal menschen werkloos -j^pai- «jwotden. Als de berichten waarheid befeïten, gaat de* Nederlandsche Lloyd liquideeren. Haar geheele vloot zeven groote stoom* schepen zullen naar Rusland worden ver* kocht, de Dijkwater, Galgewater, Leeghwa* ter. Minnewater, Molenwater. Oudewater en Zwartewater. De Stoomvaart Mij. Nederlandsche Lloyd werd in 1930 gesticht, toen de bekende Rot* terdamsche reederij SoUeveld, v. d. Meer, en T. .H Hattum's Stoomv, Mij. wegens enor* me verliezen moest liquideeren. Door de Nederlandsche Lloyd, een doch* termaatschappij van de N.V. Scheepvaart* en Steenkolen Mij. alhier, werden toen ze* ven schepen van Solleveld gekocht. Af 'en toe hebben de schepen reizen ge* maakt voor graan van Zuid*Amerika en hout van Rusland, doch 'twas zeer moei=' lijk geregeld vracht te vinden, zoodat ze dikwijls werden opgelegd. Ia de laatste maanden hebben een drie* tal schepen nog een reis naar Zuid*Amerika •gedaan, doch momenteel liggen alle sche* pen weer in de Rotterdamsche haven. De schepen hebben alle een bruto ton* nage van ongeveer .3700 ton en werden in de jaren 1919 tot 1921 gebouiid. In totaal vermindert de tonnage van de Rotterdamsche vloot door deze verkoop met 25.681 br. reg. ton. 250 menschen die er toch nog geregeld werk op vonden worden, daarom werkloos. Om meerdere redenen kunnen we dit betreuren; ten 1ste omdat weer een aantal werkkrachten aan de kant gaan en het geen mooi teeken is voor onze groote vaart, maar ook is het jammer, dat het juist Rusland is, die zooveel Hollandsche schepen koopt. We hebben het op die handel met de Sovjet niet zoo -erg begrepen. In de verkiezingsredevoeringen spelen de communisten het nu al uit, dat de haven* kapitalisten hier te lande geen werk heb* ben voor hun schepen en zij ze maar wat graag aan de Sovjet*Unie verkoopen. En in dat paradijs voor den arbeider, Rusland, is werk genoeg! De Regeering gaat zoo zachtjes aan over* al de hand in steken. Waarin zijn we eigen* •lijk- nog' "vrij, in ons vrije Nederland. Een voor*ontwerp eener wettelijke regeling is thans gereed betreffende het stellen van vestigings^eischen voor den detailhandel. het ambacht en de kleine nijverheid. Dat wil dus zeggen, dat men straks zich niet zoo maar zonder meer als kruidenier, bak* ker, manufacturier of wat ook mag vestigen in een gemeente. De wet zal dat bepalen. De minister van Economische Zaken heeft advies verzocht van den EconomischenHaad en de Middenstandsbond. Wijziging Kieswet. Uit dc) Tweede Kamer. Deze week zijn zware debatten gevoerd in de Tweede Kamer, over het ontwerp*de Wilde betreffende wijziging en aanvulling der kieswet. Bij de meerderheid der kamer vond de bepaling van 3 maal den kiesdee* Ier geen instemming. In een krachtige rede heeft Ds. Zandt (S.G.P.) zich tegen dit wetsvoorstel verklaard. De Kamer werd Woensdagmiddag te 7 uur verdaagd. Nog twee woordvoerders zullen hun beschou* wingen houden, waarna de Minister aan het woord komt. Uit de Eerste Kamer. Vervroesd pensioen voor ondet«ij> Naar minister Matchant Woensdagmid* dag in de Eerste Kamer heeftmedegedeeld zal een voorstel tot vervroegde pensionee* ring van onderwijzers worden opgenomen ia een spoedig ih. te dienen wetsontwerp. De minister doelde hier blijkbaar op het algemeene bezuinigingsplan der regeering. 'Over dit bezuinigingsplan' leze men „Uit het Kijkvenster" (voorpagina). VERSCHILLENDE BERICHTEN. De begrooting van Suriname De begrooting van Suriname voor 1936 is bij Koloniale Saten inget'iend. Ondanks het achterwege blijven van al^e niet*noodzakee lijke uitgaven is "ook voor 1936 een bij* drage van f 2.6 millioca van Nederland noodig. Post voor Euro.'Wsche bestemming gaat voortaan ^er vliegmachine. Met ingang van den j.s. zómerdienst op het Europeescfie luchtnet, zal de verzen* ding van brieven en briefkaarten met Europeesche bestemmiu^' steeds per luchtpost geschieden indien hierdoor be* spoediging in de overe'" komst kan worden verkregen. Het luchtrei?'"^ daarvoor vervalt. Men moet op het adrts ook het land van bestemming vermelden eü de naam van provincie, canton of t.epartement. Prinsen Juliana. verrichtte Maandagmidd»;; de officieele ope* ning van het in 1934 "onder architectuur van den Larenschen architect A. P. van den Brink gebouwde tweede paviljoen van het door de Vereeniging u*- behartiging vat» de belangen der Neder andsche lijders aan been* en gewrichtstubèi oilose gestichte sa* natorium Julianaoord te Laren. Zinkfabriek te Budel wordtstilgelegd. In de eenige hier tü l^de gevestigde zinkfabriek is een ong.;kgpiSi||slapte inge* treden. Op 1 April a.s. aii#H der hallen, waarin vier zinkovens <iTOMi worden stil* gelegd. Door dezen maatregel, welke ook zijn weerslag zal vinden in atelier en drooggebouw, zullen 170 a 200 arbeiders werkloos worden. Deze arbeiders zijn groo* ten deels afkomstig uit Budel, terwijl een ander deel uit Weert, Maarheeze, en Soe* rendonk, alsmede uit de Belgische grens* gemeente «Hamont kofflt. De motor van Wardenier. Naar berichten de. ronj/. doen, zal de heer Wardenier zijn brandbioflooie motor te Utrecht demonstieeren. Als het dan maar niet gaat zooals de laats c keer te Wolv^ga, tóén de eigenaar van he* café waar de motor was opgesteld, na Je de:i.>nstratie de motor als (joiiJ 'bciiiciu ti>V liïir. Wairiiemti zijri schulden, o.a. telefoonkosten e.a. had be* taald. Wardeniers' geheim is al te geheim* zinnig! Verkrijgbaar by: A. L. VERBRUGGE MIDDELHARNIS »1 ri^i' Eurojpa's politieke foiestand. Groote beroering heeft het bfesluit van Duitschland gebradht. Waarbij het den algemeenen dienstplicht invoert, en een leger gaat vormen van twaalf legercoTipsen, 'bestaande uit 36 divi= sies, totale sterkte plusminus 500.000 man. Wij willen om het besluit een wtinig duidelijk te maken, een en ander nader toe* lichten. Het verdrag van Versailles is voor Duitschland een smadeHjken ne* derlaag geweest. Het zoo mi itairistische Duitsdhland moest zijn leger afsdiaffen, zijii kanonnen uit» leveren of vernietigen, schepen uitleveren enz. Bepaalde gebieden aan de Fransdhe grens moesten geheel ontruimd worden van vestingwerken. Veel, mogelijk alles, is Duitschland toen nagekomen. Het kon niet anders. Na eerst eenige zeer moeilijke jaren te hebbien doorgemaakt, vooral op politiek en financieel gebied, hersteld de toestand zich een weinig en begon de politieke strijd eerst goed. I Het Nationaal*Socialismei brak meer en meer baan en nam van jaar tot jaar toe. Frankrijk was voor deze 'beVveging uitermate be* jVneesd,- mede door Hitlers boek: „Mein Kampf." Dit moet gezegd, dat in de gewapende Nat. Soc. troepen, de echte Daütsdhe mili* tair weer naar voren kwam. Het verdrag van Versailles spreekt ook Van vermindering der wapens voor de over* winnende landen, echter, op de volgende wijlze. Duifsdiland bezit aan de Fraüsdhe grens geen forten, Frankrijk een fortengordel die prima en prima ia orde moet djn, geheel gebouwd volgens de ervaringen opgedaan in den wereldoorlog. Duitschland mag een ipolitieleger bezit' ten van 60.000, Frankrijk heeft 'een effectief leger, behoorlijk uitgerust van 250.000 man, In den Volfcembond vlotte het met Duitsdhland niet, vooral niet na de eerste overwinningen van Hitler. Atgedaciit van andere aangelegenheden, was de ongelijke verhouding, die militaóe ver> nedering, een doom in het oog der Nat Socialisten. Onze lezers kunnen zich nog goed her* inneren, Duitschlands uittreden uit den Vol* kenbond. Duitschland eisdhte redhtsgeKjk&ieid. M.a. w. Duitschland geen leger, heel best, maar dan Frankrijk, Engeland en Italië ook niet. f Frankrijk, Engeland en Italië wel een leger, dan Duitschland ook, in evenredig' beid van zïjn bevolking. Die verneldering op militair gebied moesi uit het verdrag. Hitler heeft om zijn macht te toonen, toen een volksstemming gehouden, of het volk rijn besluit goedkeurde' of niet. Met overweldigende meerderheid zeide het volk: „ja." Iedereen schrok, want men voelde dat muisje zOu best .een staartje hebben. De politiek van Engeland is geweest, toenadering betoonen tot Duitschland om* dat Engeland wel begreep, dat als Hitler zijn rechten niet kreeg, hij deze zou nemen. Dit laatste is gebeurd. Duitschland breid» de iijn luchtvloot zoodanig uit, dat de overige mogendheden, de sdhrik naar het hart vloog. Op allerlei gebSed werd rustife doorge* werkt. Frankrijlc sloeg dit met zorg en wantrouwten gade, hetgeen uit de redevoeringen en kamerde* batten vaak duidelijk bleek. Engeland zag het ook, maar zodit meer en meer toenadering om tot besprekingen te geraken. Italië dat sterk Sjverde voor den vrede, rustte tevens een leger uit, dat er wezen mag en popelt, om eens van zich te laten hooren. Nog pas heeft Mussolini waar' sdiuwend gezegd, dat waar er nu troepen naar Abessinië gaan, niemand zich he» vreesd behoeft te maken. Mocht het noodig aijn, Italië heeft voor Europa nog acht milÜoen soldaten over. Zoo verliepen maand na maand, en Frankrijks zorg nam toe. De Saar, men zag het aankomen, zou ook wel Duitsch worden. Er gingen steimnen op inplaats van een éénjarigen, een tweejarigen dienstplicht in te voeren. Eerst Barthou en daarna Laval reis* den stad en land af, om Frankrijks invloed te verstevigen. In het begin van dit jaar is tusschen Frankrijk en Engeland een overeenkomst gesloten, tot welke overeenkomst Duitsch* land ook verzocht wtrd toe te treden, Duitschland zou dan gedeeltelijk zSyIn zïn krijgen. Maar o wee! Men had verwacht dat Hitler blij zou -iijn, doch deze was er lang niet mede in» genomen. Hij* 2ou eerst eens de overeen' komst laten onderzoeken, o£ er voldoende rekening met zijn wenschen van rechtsgelijk béid ,gehouden Was. Een. en ander heeft er toe geleid, dat twee Engelsche, ministers Sir John Simon en Mr. Eden eens mët Hitkr zouden gaan praten. Engeland laat echter plotseling van zidhi hooren en geeft een WMbbek uit. Waarin het uiteenïet, dat het ge^ drongen door de vrees voor Duitschland djn leger en vloot moest versterken Dit Was bedoeld om de besprekingen wtat te vergemakkelijken, n.l. eenigen druk' op Duitschland uit te oefenen. Hitler is tegenwoordig geweest bij ïiet overnemen van het Saargebded, vat een koude en gelast een enkele dag daarna het Engelsdie bezoek af. Tevens wordt over d« overeenkomst niet erg duidelijk gecorrespondeerd, wat Min. Baldwin noopte, Duitschland om opheldering te vragen. Nu de Führer Hitl^ heeft opheldering gegeven. De, Volkenbond, noch de overwinnende landen wilden den eisch tot rechtsgelijk* heid inwilligen* en nu heeft de Duitsche Ministerraad in strijd met het verdrag van Versailles, redhtsgelijldieild gmamea. Duitsdiland krijgt nu: a. Een leger van 500,000 man vredes* Sterkte. Houdt het de S.A. troepen ook in stand dan '600.000 man. DOOR Oetntorfteerde NidettaBdictae nltgtve, Ccpyrlfht L* Rivlère i Voorbone Zwolle 18 Sietske was ontroerd door deze daad van liefde. Daar begon reeds de verhooring van haar gebed. Ze was bemoedigd en liep zoo luchtig naa..- huis, bijna vroolijk. Och alles zou mis* schien nog wel goed komen. Thuis ging het ook werkelijk wat beter en al was vader erg stil, moeder was net zoo rap als vroeger en zoo zaten ze dan in het kamertje een poos in 't donker kof* fie met elkaar te drinken en troostten el* kaar. Terwijl ze, daar zoo zaten, hoorden zij plotseling de harmonica van Teije, daar bui* ten op den weg. Ze keken door de ruiten en zagen hem staan aan den overkant van den weg achter een boom, waar hij stond te spelen. Ditmaal herkenden zij de wijs heel goed, wat met Teije zijn muziek een wonder was, doch nou deed Teije zijn best ook als nooit te voren. Hoor maar! Het was psalm 42: „'t Hijgend hert der jacht ontkomen." Of dat nou zoo toepasselijk was, kon men nu juist niet zeggen, maar 'twas de eenige psalm, dien Teije kon spelen en Sietske en haar moeder wisten wel dat in dien psalm ook de woorden voorkwamen: „Maar de Heer zal uitkomst geven." En zij waren dankbaar voor deze daad van Teije. Men ging naar buiten om hem te roepen voor een kopje vol koffie, maar toen stapte Teije weg met groote stappen en zwaaide met sSjn armen en riep „Goeje." 10. TEIJE AAN 'T WERK. Teije Knop had het 'ér'Stet bij laten zitten. Regelrecht was hij naar aj|&dorJ> gestapt, zoo door zijn plannen ingiöomén, dat h ij nieinand groette op den weg en ze dachten dat hij boos was. „Jonge, wat heeft Teije het druk!" hadden ze gezegd, toen ze hem tegenkwamen. Maar hij stapte maar door op zijn greoote Maar hij stapte maar door op zijn groote klompen en met zijn zware passen, terwijl bij iederen tred zijn lichaam wat doorzakte en weer opveerde. Toen begaf hij zich naar het huis van den dominé en trok zoo hard aan de bel alsof er brand was, wel drie of vier keer achter elkaar. Het was een onweer van klankgeluid, door de heele pastorie heen, zoodat domi* né, die op de studeerkamer aan zijn preek was begonnen, opschrok, evengoed als me* vrouw, die in de keuken was en de meid, die boven op zolder wat zocht, en de tuin* man, die achter in de moestuin bezig was. Zeker een belletje, dacht mevrouw, en ze riep naar boven: „Laat maar. 't Zijn jon* gens!" Maar daar begon het nog eens, nog veel harder dan de eerste keer. De dienstbode kwam au met een vaart naar beneden. Mevrouw keek vanuit de keu* kendeur en dominé luisterde door een kier, wat dat wel wezen zou. En daar stond Teije met zijn groote lijf en klotste den gang binnen. „Is meneer ook thuis?" vroeg hij en trok. een grijns van gewichtigheid. „Ik moet hem spreken, dadelijk, want dat moet in orde. Vijf en twintig gulden moeten ze hebben. D'r is geen beter mensch dan Sietske. Dat is dwars door alles heen zoo goed als die is. Ik heb van mijn armoede een rijksdaal* der gegeven, maar nou mot ik dominé heb* ben De dienstbode glimlachteeens en keek naar mevrouw, die achter in den gang stond, half in de keukendeur. „Mijnheer zit aan zijn preek, Teije," zei mevrouw. „Preek?" riep Teije. „Wat preek? Ik mot hem spreken. Want dat geld motten de menschen hebben. En die Siets. Dat ken de juffer nooit begrijpen, zoo goed als die voor een ander is. Het zou me begrooten van dien ouden man." En Teije raasde maar door en gisticulee* rend met zijn armen, wees hij met zijn zijn groote wijsvinger bij. Daar kwam dominé aan en toen bestonden demeia en mevrouw niet meer voor Teije. „Jij bent bg mij een goeie kerel!" riep Teije, uit tegen dominé. „Jij hebt een bult goeie punten! Ook een man voor een an* der. Maar zou het je nou niet begrooten! Het meneer het dan niet gehoord schreeuwde hij ongeduldig, omdat hij er zoo'n werk mee had om 'tuit te leggen" Jannes van Aukje vanzelfs, die het hem verdaanen hij deed alsof hij zichzelf een strop omlegde en zich daarna ophing.... Maar nou is tie weer bijgekomen, en Sietske- is een beste faam. Beter bin d'r niet. Ner* gens." Dominé begreep er wel wat van, doch de aanleiding van dit bezoek was hem toch nog niet zoo erg duidelijk. Hij had het ook wel vernomen, wat er gebeurd was en was vast van plan geweest er zoo spoedig moge* lijk heen te gaan. Het speet hem genoeg, dat hij het dien dag nog niet had kunnen doen, maar voor Zondag moest hij ook weer klaar wezen.' Hij onderbrak Teije in zijn woorden' stroom, die aldoor precies door zijn gevoe* lens en opwellingen heenklotste als een bergstroom over de rotsblokken, waarvan de dominé, die op den wal stond, alleen de spatters kreeg en vroieg hem toen, wat er gebeurd was en wat hg nu wenschte. Eindelijk begreep hij het en zag Teije aan met iets hartelijks in zijn blik. Hy stak hem de hand toe en zei: „Vanavond komt het nog in orde, Teije! En jij bent een brave kerel! Een sigaartje, Teije?" En dominé bood hem zijn koker aan, waaruit leije een sigaar nam, die hij in zijn tabaksdoos bij de andere reeds half genoten en nog toekomstige heerlijkheden opbergde. Toen hoefde Teije gelukkig niks meer te zeggen en hij deed het ook niet Woorden verspillen, dat deed hij nooit. Hij' tikte aan zijn pet, zei „Goeje!" en probeeerde zelfs de deur open te krijgen, waar dominé hem aan hielp, klotste naar buiten en verdween de straat uit. Mevrouw en de dienstbode stonden ach* ter in den gang te lachen. „Wa* is dat toch een zonderling man," zei Inevrouw, maar toen dominé het had uitge* legd en zei: „Toch aardig! Wat zit er een goed hart in dien man." Toen nam dominé zijn fiets en reed naar Sietkes ouders om de opdracht van Teije te veivulleii. Toen hij binnen kwam, zat vader aardaps pelen te schillen bij den haard. Hij zat diep voorover gebogen en steunde met de armen op de knieën, terwijl hij loom de aardappels liet draaien tusschen zijn vingers en ze in den emmer plonsie. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1935 | | pagina 3