CI1DWEEKBIADÖpGED.GR0nDSrAG vöoöolZUID-HOLLÊriZCEUWSCIIE EIIAHDEn Gemeenteraad 7e Jaarfjang WOENSDAG 9 JANUARI 1935 No 599 N.V. Uitgeversmaatschappij „Eilanden-nieuws Abonneert U! Stellendam Goedereede MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN Oe Onderwijsbcgtoofing in de Tweede Kamer. Nieuwe Visschet^vereeniging te Stellendam Doos 20 et Tube 40 en 60 cl. Voornaamste inhoud; niEuws Advertentle-prQs 20 cent per regel. Reclames 40 et; Dleost- aanvragen en -aanbiedingeB van 1—6 regels 80 et.; Boek-aaa- kondlglne 10 cent per reeel' Contractes belaagrflk laeer UITGAVE VAN. Gevestigd te Midaelharnii - Prin. Henarikrtr. 122 C. -y Gbo 167930 - Po.tbox 8 Tel. 17 Abonnements-prljB 85 cent per 3 maanden bi] vooruitbetaling Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 galden per jaar II De heer VAN HOUTEN (Chr. Dem.) sprak over de opleiding; „De door den Minister gegeven overzichten ten aanzien van de opleiding zijn ontstellend. Reeds loo* pen er 2500 wachtgelders rond. Na 1 Jan. zal dit aantal de 3000 naderen. Er zijn min* stens evenveel werklooze jonge onderwijzers beschikbaar, die de eerste jaren nog niet be^^ noembaar zijn. Dan zijn er op de oplei* dingssoholen rond 9000, waarvan in 1935 nog 2800 hun diploma zullen halen en dat wordt dan een surplus van 10.000 op een corps van ruim 33000 menschen! De regeering is wel moreel verplicht hier* omtrent maatregelen te nemen. Ik geloof, dat het belangrijkste middel is, naast streng doorgevoerde vervroegde ipensionneering, dit aan 1400 menschen een kans zal geven, dat de aanneming op de Kweekscholen 2 a 3 jaar absoluut wordt stopgezet". De heer KETELAAR (Vrijz. Dem.): „Eén der sprekers heeft gezegd: ge moet bij de Concentratie niet vergeten, dat voor een aantal scholen in de steden de nadeelen niet zoo sterk gelden als voor het platteland Ik 'heb dat herhaaldelijk betoogd. Ik heb de scholen uit Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en andere groote steden genoemd en gezegd: welke Regeering, welk stadsbestuur er ook zat, of zij zouden bestaan uit sociaal* democraten of andere personen, zij zouden de scholen moeten opheffen. Als manifestaj tie tegen 'het gemaakte stelsel worden al die honderd en zooveel scholen, welke toch opgeheven zouden zijn, meegeteld. Daaraan is niets te doen, maar het geeft aan de mani* festatie geen grootere beteekenis." De heer ZIJLSTRA (A.R.): „Nu wordt de concentratie in het middel* punt der bezuiniging gesteld, alsof zij 'het één en het, al ware. Zij is echter niet anders dan een" onderdeel der bezuiniging, een on* derdeel, dat misschien een paar millioen kan opbrengen. Ik zie dus niet in, waarom er zooveel drukte over 'hoeft te worden gemaakt. Inzonderheid voor de groote ste* den is de concentratie een groote bezuini* ging geweest, maar zij zijn daarvoor alleen teruggebracht van de te groote weelde, die zij 'hadden gevolgd. Ik kan ook niet inzien, dat wanneer de concentratie niet ware geko* men en men dus niet ware gekomen tot anderhalf of twee millien bezuiniging, het oiniderwijs te gronde zou gaan. Ook al komt de concentratie tot stand, dan zal 'het van ganscher harte meewerken aan de be* vordering van de noodzakelijke bezuiniging bij het onderwijs, ook aan de concentratie, voor zoover die mojelijk is en bezuiniging geeft, maar natuurlijk met 'handhaving van recht en wet en de vrijheid voor het bij* zonder onderwijs." De heer TILANUS (C.H.): „Men 'heeft zich zeer druk gemaakt over de maatregelen, die de Minister genomen heeft ten opzichte van het Openbaar Onder* wijs en men meent dat hij dezelfde maat* regelen had moeten nemen voor het bijz. Onderwijs. Maar men miskent de wettelijke positie van beide takken van onderwijs. Het aantal kleine schooltjes is bij het O.O. veel grooter dan bij 'het B.O. Op 31 Dec. 1933 was de toestand als volgt: leerlingen Openbaar Prot. Ohr. R.Kath. 1-10 12 O O 11—20 58 1 1 21—30 81 4 5 31—40 177 41 21 41—50 177 83 26 51—60 165 105 36 61—70 124 89 40 71—80 158 102 74 81—90 182 114 103 91—100 140 98 98 Deze cijfers toonen duidelijk aan, waar de kleine schooltjes moeten worden ge* zocht. En wat is nu het verschil in positie? Bij 'het O.O. nam de Overheid de maatre» gelen en konden de ouders zich zoolang mogelijk verzetten, gelijk zij bijna overal gedaan 'hebben. Bij het B.O. moeten de ouders zelf, van wie, in vereeniging, de school uitgaat, tot zulk een maatregel be* sluiten. Dat is geen gering verschil. Het besluit tof op'heffing van een school, waar* voor men gebeden en gestreden heeft, waar* voor men uit eigen zak geofferd heeft, is geen gemakkelijke zaak. Die eisch, die men hier aan het B.O. stelt, is niet gering. Ik geloof, dat het volkomen juist is, wat de Min. schreef in Mem. van Antwoord: In vele gevallen beteekende de op'heffing van één of meer openbare scholen niet anders dan de aanpassing van de structuur van 'het 0.0. bij de verschuivingen, die sedert 1920 algemeen 'hebben plaats gehad." De heer SURING (R.K.): „Er is geen enkele Bijz. School opgericht, die niet aan vrij zware wettelijke voorwaar* den voldeed. Voor 'het oprichten van een O. School is geen enkele voorwaarde gesteld Er zijn O. Scholen opgericht, als in Maar*^ tensdijk, waar geen^ enkele leerling voor opgegeven was. Dat het B.O. reeds sterk geconcentreerd is, is gemakkelijk aan te toonen. Bij het O.O. waren op 31 Dec. 1933 wel 1274 scholen met, minder dan 100 11. Het B.O. zou er naar verhouding (omdat het 2 maal zooveel leerlingen heeft, dus kunnen hebben 2548, Er zijn er echter slechts 1091. Bij het O.O. waren 41 scho* len niet meer dan 500 leerlingen. Bij het B.O. konden er dus 82 zijn, doch er waren er 350! Tegen een concentratie*wetsontwerp zou echter van rechtsche zijde niet gestemd wor* den, indien dit voldoet aan de volgende 4 voorwaarden: 1. de vrijheid van onder* wijs blijft onverkort. 2. gelijkheid van be* handeling van O. en B. Onderwijs. 3. de subsidievoorwaarden blijven bij de wet vast* gesteld. 4. schadevergoedingen wegens op* ■heffing worden wettelijk vastgesteld. De heer DUIJMAER VAN TWIST (A.R) pleitte voor de schipperskinderen. „De toestand van 'het onderwijs aan schip* perskinderen was in 1933 zóó, dat van de 12.000 kinderen er 2000 geregeld en 6000 af en toe z.g. ligplaatsonderwijs ontvingen, terwijl de rest, dus 4000 kinderen, van alle onderwijs verstoken was. Ik dring daar* om met klem bij den Minister erop aan, maatregelen te nemen, die kunnen dienen om aan de schipperskinderen de zegeningen van 'het onderwijs deelachtig te doen wor* den." De heer VAN DIS (S.G.P.): „Ik wil erop wijzen, dat bij de cortcentra* tie rekening dient .gehouden met de wette* lijke richting. Een driedeelige indeeling: openbaar. Katholiek en Protestantsch, moet door ons beslist worden afgewezen. Wij namen er met voldoening kennis van, dat ook de Min. zulk een indeeling afwijst. Ook ga de Min. niet te spoedig over tot .op,'heffing .van Openbare Scholen in Roon*? sche streken, waardoor de Prot. kinderen genoopt zouden worden Roomsche Scholen te gaan bezoeken. Dat er ontevredenheid is ontstaan over de concentratie, achten wij zeer wel te verstaan. Sedert 20 Juli 1933 toch zijn reeds 340 O. Scholen opge* heven, waardoor 942 hoofden en onderwij* zers ontslagen zijn. Er is echter nog meer bezuiniging te krijgen, indien men de sala* rissen der kloosterlingen*onderwijzers wilde verlagen. Jaarlijks komen millioenen uit de schatkist via het onderwijs terecht in de kloosters, waarmee de Roomsche propaganda wordt gefinancierd." MINISTER MARCHANT: „Er zijn 340 scholen opgeheven, doch in slechts 92 gevallen zijn beroepen inge* steld. Met al die scholen, die opgeheven zijn in de groote steden, heb ik niets te maken. Bij het O.O. ligt de beslissing over opheffing in handen der Overheid, terwijl bij 'het B.O. het de ouders zelf zijn, die de beslissing hebben te nemen. Vraagt men, in hoevele gevallen de ouders tot de op* 'heffing eener openbare school zouden heb* ben medegewerkt, dan zou 'het getal niet groot zijn geweest. Daarom moet er drang zijn. Deze zal in een niéuwe wettelijke bepa* ling moeten worden gevonden en ik twijfel niet, of wij zullen daaromtrent tot overeen* stemming komen. Bovendien kan van een verstandige concentratie 'het onderwijs nog voordeel hebben". Ziehier de hoofdzaak van de begrootings* debatten. We hebben nu zelf nog eens uitgezocht hoe het proces van scholen en leerlingen verloopen is van 1920 tot 1932, om daaruit onze conclusie te trekken. Hei aantal leerlingen Openbaar 1920 570.000 1932 430.000 Bijzonder 460.000 770.000 Het aantal leerlingen was dus bij het Openbaar Onderwijs met 140.000 leruggeloo» pen, bij het Bijzonder met 310.000 gesiegenl De groei der B. S. was dus meer dan tweemaal zoo groot als 'het verlies der O. S. Hoe ging het nu met de Schojen? Openbaar Bijzonder 1920 3400 2500 1932 3100 4400 Hieruit blijkt, dat bij de achteruitgang der O. S. met 140.000 leerlingen slechts 300 scholen werden opgeheven. Het aantal leers tingen der O. S. was in 1932 35 "/o van het totaal, doch het aantal scholen 420/0. Ver* mindering van het aantal Openbare Scholen was dus, afgezien nog van de bezuiniging, reeds gewenscht als aanpassing aan de ge* weldige teruggang van4iet aantal leerlingen. Op Vrijdag 28 Dec. j.L sprak voor de Stellendamsche visschers de heer Stevenson van Den Helder, bestuur.flid van de Ned. Visscherijcentrale. Hij begon met op te merken, dat in Den Helder een vissoherij* vereeniging „Samenwerking" is opgericht, die zeer nuttig ,werk 'heeft verricht en de me* dewerking heeft der autoriteiten. Spr. vroeg: waar zijn hier de autoriteiten? In Amsters dam werd opgericht de Bond van Ned. Vis* sc|herijvereenigingen. De roestand in Stel* lendam is zoodanig, dat 'het niet langer mag duren. In November is f 7.90 en in De* cjember f 11. per deel verdiend. Spr. hul* digde de mannen, die bij de Regeering hebben gewerkt op verbetering. De oprich* ting van de Visscherijcentrale is een stap in de goede richting, de vruchten ervan zullen echter eerst langzamerhand."gezien worden, Hij dringt erop aan, toe jte treden tot de Bond, waarvan 'hij vooratter is om op deze wijze gezamenlijk acfte te voeren. De heer Bouman wees ér' 'bij de bespre* king op, dat de gegevens, die hij verzameld heeft, wijzen op een nog- lager weekloon dan door den spr. is geripemd. De verga* dering besloot des Zaterdagsayonds nog* maals met schippers en knechts te ver* gaderen teneinde tot definitieve oprichting van een visscherij vereeniging te komen. Alzoo geschiedde. Den volgenden avond kwamen ruim 50 visschers bijeen onder voorzitterschap van den heer Bouman. Be* sloten werd een visschersvereeniging op te richten met de naam „Samenwerking," waar* toe alle schippers en knechts kuiinen be* 'hooren; voorts om aan te sluiten bij de lan* delijke Bond van den heer Stevenson. Over. gegaan werd tot de verkiezing van 7 be* stuursleden. Met algemeens stemmen werd tot voorzitter gekozen de heer A. van Eek, 'hoofd der Hervormde School, die niet ter" vergadering aanwezig was. Verder werden nog met meerderheid van stemmen benoemd de 'heeren Joh. van Dam, P^•■■.ti- Seters e.n B. Blok. De andere 3 bestuursleden konden om des tijds wille niet meer gekozen wor* den. J.l. Zaterdagavond werd wederom verga* derd. De heer Van Eek, die zijn benoe* ming had aangenomen, leidde de vergade* ring, die door ruim 80 personen bezocht •w'erd. Na een bespreking over de veifc houding tot de Federatie werd het bestuur voltallig gemaakt en naast de 3 schippers, welke reeds verkozen waren, nog 3 knechts benoemd. Het aantal leden, dat tot de vereeniging toetrad, steeg tot 112. Besloten werd de contributie te stellen op 5 cent per week. Het is te 'hopen, dat deze nieuwe organi* satie, waarin de geheele visscherij verte* gehwoordigd is, ten gunste van de visschers zal mogen werkzaam zijn en door 'haar actie iets ten goede zal kunnen bereiken. met i Donderdagmiddag kwam de Raad dezer gemeente bijeen onder voorzitterschap van burgemeester Charbon. Afwezig is de heer Vogelaar. De vergadering wordt op de gebTuikelijkt wijte geopend, waarna de notulen van de vorige vergadering gelezen en onveranderd Worden goedgekeurd. Ingekomen is -tiericht van Ged. Staten ,dal de gem. rekening 1933 is vastgesteld. Ingekomen is een verzoek van den Mi^' nister van Binnen). Zaken tot het geven van verlof aan de gemeente*am'btenaren, die dA als lid van de Vrijw. Landstorm wenschen. Heil verzoek wordt ingewilligd. Ingekomen is het verslag van de Emgo Het verslag wordt aangenomen. De begrooting van d-g Drinkwaterleiding voor 1935 wordt goedgekeurd. Aan de orde is de begrooting 1935 van de gemeente. De heer RIEMENS zegt, dat de commis* sie de begrooting heeft goedgekeurd. De heer v. OOSTENBRUGGE betreurt het, dat het handwerkonderwijs vervallen moet. De VOORZ.: De wet laat het niet meet toe. De hee.- v. OOSTENBRUGGE wil nci iets zeggen, maar dan in geheime zitting. De heer HOLLEMAN vraagt of de be:< grooting niet voorgelezen kan worden, Spr. zegt dat ieder landbouwer gesteund Wordt maar kleine menschen met een klein stuk grond Worden gedwongen dat land te gelde te maken en op te eten. Dan wil spr. liagaan of niet iets gedaan kan worden voor de schippers. Erzijnsche< pen, die absoluut niet meer zeewaardig zijn. De honger drijft ze er uit. Spr. zegt dat de nood zeer noog is. De voorzitter Wfeet dat misschien niet zoo! Bij spr. ko^ men briefjes als deze: „heeft u voor mij 50 ets. brood Spr. vraagt dan een kerstj gave voor de werklooze. De VOORZ.: Aan de landbouwsteun kunnen we niets doen en de schippers kun<i nen volgens den Minister niet gesteund worden. We kunnen er weinig aan doen> Aan de werkloozensteun geeft het Rijlc ook al f 8000.— Er wordt aan de wefS» foozen een Kerstgave geschonken, De heer HOLLLEMAN: Ik ben geen S.D. A.t.ër,, maar ik juich het standpunt toe dat na den oorlog werd ingenomen, n.l, de heffing ineens! De VOORZ.: Dat ben ik niet met ueensl De uitgaven van de %egrooting wordtO doori den Voorz. voorgelezen, op vert' zoek van Tde heeren HoUeman en Blokland. D'e begrooting w'ordt vastgesteld. De hees Holleman stemt tegen. Da begrooüng van het Alg. Armbest. Wordt vastgesteld op f 18.125.79 D'e handwerkonderwijzeres wordt op voo:^ stel van B. en W. ontslagen. De heer HOLLEMAN: Kan ze niet ge* handhaafia worden metvrijw. bijdragen De VOORZ.: Dat zou mooi zijn! De heer HOLLEMAN: Ik zal het pro=. beeren. B. en W. stellen voor een straatbelas* ting in te voeren. De heer v. OOSTENBRUGGE zegt, dat de Minister van Binnenlandsche Zaken geen belastihgverhooging Wenscht. Ged. Staten doen het echter wel. De VOORZ.: Dat heeft de Minister van de Rijksbelastingen gezegd. De gemeentie moet er toCh komen. De heer v. OOSTENBRUGGE: Hoeveel brengt ze op? De VOORZ.: Een paar duizend gulden! De heer v. OOSTENBRUGGE: Kunnen we dan de personeele belasting niet ver* lagen De heer HOLLEMANDat moest kunnen! De VOORZ.: Neen, dat kan niet. De heer RIEMENS: Groote mannen als Quarles van Ufford betalen er ook aan. D'al is goed! De belasting wordt go,edgekeurd. Ged. Staten hebben medegedeeld, dat de honden in de Ie klasse f 7. moeien op* brengen. B. en W. stellen voor l 6 voor de Ie klasse en f 2 voor de 2e klasse tehefien. De heer HOLLEMAN: Ik vind het nog veel! De heer v. OOSTENBRUGGE: Is het verschil niet te hoog? De VOORZ.: Losloopende honden bren* gen veel meer last. De heer HOLLLEMAN is tegen het voor stei van B. en W.; de overige «heeren stem* men noodgedwongen voor. Da legeseverordening moet ook herzien (worden. Op voorstel''van B. en W. wordt ze goed gekeurd. De verordening op de schoolgelden wordt gewijzigd. Het maximum wordt gebracht van 1 5000 op f 3000. De verordening op de- begrafenisrechtan wondt onveran'derd goedgekeurd. Bij' de rondvraag vraagt de heer HOLLE* MAN, dat indien bedorven vleesch ^ordt (geleverd, zooais voorgekomen is, of de menschen dan het geld terug krijgen? De VOORZ.: Is het al voorgekomen? De SECR.: Vier blikken in 't geheel De VOORZ.. Dan moeten de menschen met het vleesch komen. Djan kunnen we dat constateeren. Wetiiouder HOEK merkt op, dat hij veel gevoelt vooi het plan van Wethouder Struik liin Melissant betreffende het dors' schen mei: de hand. Daarna voigt sluiting. Maandagmorgen kwam de raad dezer ge* meente bijeen, onder voorzitterschap van but(getneester Charbon. Aanwezig zijin alle leden. Dei notulen worden gelezen en goedge* kleurd. Ir gekomen is verslag over kas en boeken van den gem.ontvanger. In kas was f3474.02 Goedgekeurd zijn enkele raadsbesluiten door Gedep. Staten. Ir.gekomen is een verzoek van Gede'p. Sta* ten om vrijstelling te verkenen voor 't vak lich. oefening aan de openb. school. Hiertoe Wordt besloten tot 1937. Op verzoek van Gedep. Staten w'ordt hei ajm'bjt.*r€'glement aangevuld met een bepa* ling t.a. van het lidmaatschap van de Bijz. Vrijw. Landstorm. Op verzoek van Gedep. Staten wordt het salaris van de wethouders vastgesteld op dezelfde hoogte als tot dusver het geval was, Ook de presentiegelden van de raadsleden worden op hetzelfde bedrag gehandhaafd, Op voorstel van B. en W. en op verzoek van den Minister van Onderwijs, wordt be* sloten de verklaring af te leggen, dat he<: landb'ouwhuishoudonderwïjs in deze ge* meente gehandhaafd behoort te worden. Irgekomen is het bekende adres van de Flakk. Besturenbond. B. en W. stellen voor dit adres voor ken* nisgeving aan te nemen. Aldus wordt be* sloten. Ingekomen is een schrijven van de com* missie tot onderlinge hulpverleening bij brand. B. en W. stellen voor toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling. Ingekomen is de begrooting van de Stich* ting Drinkwaterleiding 1935. Deze wordt goedgekeurd. De verordening op de heffing van be^' smettelijke ziekten wordt goedgekeurd, - Het jaarverslag van de Emgo 1934 wordt goedgekeurd. Dan komt aan de orde de behandeling van de gem.*begrooting 1935. De heer LOKKER zegt, dat de begrooting door de commissie in orde is bevonden. De o'P'Centen op de personeele belasting zijn op 150 opcenten gebracht. De heer RENAUD vraagt bij' de rondr vraag of de toestand op het kerkhof nief. verbeterd 4;an worden. Men zou klompen aan moeten hebben om naar een begrafenis te gaanaldus spr. Weth. LODDER zegt, dat de volgende week! de paden verbeterd zullen worden, Daarna volgt sluiting. OOLTGENSPLAAT Verslag van de Vergaderingvan den Raad der Gemeente Ooltgensplaal op Vrijdag 28 December, des namiddags te half drie uur. Voorzitter Burgemeester Donkersloot, Af* wezig de 'heer L. Hokke. De Voorzitter opende de vergadering met gebed, waarna de raadsleden zich van hun zetel verheffen om een kort woord ter na* gedachtenis aan het verscheiden van den Wethouder Waling aan te hooren. Voorzit* ter zeide zich gedrongen te gevoelen thans een enkel woord te wijden aan den overle* den Wethouder. Bracht dank en hulde voor 'hetgeen de overledene voor de gemeente 'heeft gedaan. 19 jaar hebben de kiezers hem het vertrouwen geschonken hem als af* gevaardigde in den Raad te benoemen. Daar* van is de ontslapene 3 jaar Wethouder gev.eest. Eenvoudig doch rechtschapen heeft hij de belangen der gemeenschap gediend, en wat door hem gedaan is zal in dankbare herinnering voortleven. Ten tweeden male 'heb ik in 1934 droeve klanken moeten doen 'hooren door het ont* vallen van onze medeleden, doch naast deze droefheid is er ook weer reden voor blijd* schap. Vandaag viert onze nestor Wethouder Jacobs zijn 76sten verjaardag. Moge God 'hem sparen en krachten geven nog lang in ons kringetje te blijven, moge 'hij gespaard blijven voor zijn familie, de gemeente en onzen Raad. Daarna werden de notulen gelezen en onveranderd vastgesteld. Ingekomen stukken Van Ged. Staten de goedkeuring over de Gemeentebegrooting dienst 1935. Voor* zitter feliciteerde de Raad met dit succes, want ook de wethouder Jacobs kan zich niet 'heugen dat een begrooting goedgekeurd terug ontvangen is voor dat het jaar een aanvang 'heeft genomen. Op een vraag van het Gemeentebestuur was van 'het Ministerie van Economische Zaken bericht ingekomen dat geen bezwaar gemaakt werd tegen 'het verstrekken van een kolenbon. De Onderwijsbegrooiing in de Tweede Kamer. Een nieuwe Visschersvereeniging te Sfel= lendam. Gemeenteraad te Ooltgensplaat, Stellendam Goedereede en Den Bommel. 5Cjsjarig bestaan van de Christelijke school te Ouddoipi. 1 ^"i !i Een familiesdrama te Goes. Bliksem=inslag zou niet de ramp van de „Uiver" hebben veroorzaakt. Doodelijke Ongelukken.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1935 | | pagina 1