CHDWEEKEUADÖpGED.GROriD&IAG vöÖRDlZUID-HOLLÊnZCClJ^^ EIIATIDEn
F
1:
J^J. Nipius Middelharnis
ZOO
ONZE
Gemeenteraad van Sommelsdijk
■iiiNAARi
WAATJ
Heerencostuums spotgoedkoop I
7e Jaargang
WOENSDAG 3 OCTOBER 1934
No. 572
PASSEN
JASSEN.
Kinder-Lumberpakjes f 1.-, f 1.25, f 1.50 enz»
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
aanvragen en-ainbiedlngeti via 1-6 regels 80 et.; Boek-aan-1 N.V. liltgeVerSmaatSChapplj «bÜaiiaen-nieUWS
Een principieel debat - Moet de brug op Zondag open of dicht
Benoeming van een nieuwe Brugwachter.
KADE
TELEFOON 88
De winkel voor Overflakkee en Goedereede
Atelier voor prima MaatwerkZiet onze Etalage's
Doe Uw voordeel met
onze garantie voor
kwaliteit, behoud van
coupe en goeden
pasvorm. U kunt kie
zen uit een enorme
verscheidenheid in
tinten en dessins on
verschillig welk be
drag, hoe laag ook,
U wenscht te
X besteden
f 7.50—f 9.75—f 10.50—11.50 enz.
De betere kwaliteiten ook voor zeer verlaagde prijzen.
f 1450, f 15.-, f 15.75, f 17.50 tot f 30.-
Voornaamste inhoud
niEuws
Advertentie-prOs 20 cent pef regel. Reclames 40 et; Dienst- 1 xTTT fT»x UITGAVE VAN
kondlglng 10 cent per regel' - Contracten belangrQk lager Gevestigd te Midadhain» - Piin. Hendiikstt. 122 C. - Giro 167930 - Pottbos 8 - Tel. 17
jerj
V.
Abonnements-prljs 85 cent per 3 maanden bi] vooruitbetaling
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 galden per jaar
Ontillijkheden diie blijven.
In deze tijden, dat de belastingen een
hoogtepunt hebben bereikt en dat men naar
bezuiniging "gaat omzien blijven tal van
onbillijkheden bestaan.
Daar zijn ten eersten de hooge tractemeriten
van velen.
Daarbij komen nog de zeer hooge pensj*
oenen van nog meerderen.
En ten derden het samengaan van die
beiden in één hand.
Zoodat tienduizenden nog vloeien uit de
Openbare kassen in de handen van een
enkeling.
IJaar i s nog het onttrekken van vele mil»
lioenen aan het bedrijfsleven en het votee»
ren van vele millioenen van het Staatsgeld
om het op te hoopen tot honderden millioe»'
nen.
We leven in een tijd, dat het er om gaat
om te zijn of niet te zijn."
Dan spaart men niet, zeker niet den ver*
derfelijken vorm van heden, voor de toe*
komst, maar besteedt men elke gulden om
het hoofd boven water te houden. Om alle
leden van het gezin het noodzakelijke te kun*
nen verschaffen. Zoo doet men in elk gezin
waar men verantwoordelijkheidsbesef bezit.
Zoo behoort ook de Staat te doen.
Het behoefte*élement dient meer tot zijn
recht te komen.
Maar dan moet ook de onbillijke stroom
via de Onderwijswet naar de kloosters op*
houden. Een overdaad en gulheid, die men
in het buitenland, ja zelfs in overwegende
Roomsche landen niet kent.
Dergelijke onbillijkheden moesten worden
opgeruimd. Dan was er hope, dat de ge*
meenschapszin om zware offers tot herstel
te dragen ook beter tot zijn recht zou ko*
men. 'i.
Dergelijke onbillijkheden blijven nog na*
dat een drietal jaren een tekort gaven
van meer dan f 200 millioen en het loo*
pende jaar zeker meer dan f 30 millioen
te kort zal komen.
On1>iUijklieden die komen.
Volgens de Troonrede is er geen mogelijk*
heid meer om met nieuwe belastingen de
begrooting sluitend te maken.
Daarom wordt meer over bezuiniging ge*
siproken.
Toch ontkomen velen in bet komende jaar
niet aan nieuwe belastingen.
Daar is allereerst de Kerk.
Deze zal in 1935 mede worden getrof*
fen. Door de belasting op de goederen
in de doode hand.
De Kerken zullen daardoor een drie milli*
oen gulden moeten opbrengen.
En ook het bedrijfsleven zal nog zwaarder
worden belast.
Met name de bedrij fsautohöuders zullen
meer moeten gaan betalen.
Een bedrag van ongeveer zeven millioen.
Dat beteekent voor dat bedrijf en voor
de aanverwante bedrijven heel wat. En di
Kerken <en de bedrijfsautohouders zullen
dus in 1935 een tiental millioen gulden moe*
ten 'bijdragen.
Een groote som. Vooral in dezen tijd.
Dat de belastingen dus niet uitgebreid
zullen worden geldt voor hen niet. Het
komt ons voor, dat dit onbillijkheden zijii
die zwaar zullen drukken. Speciaal ook vooi
de Kerken. Maar ook voor zooveel men*
schen wien het gelukt met een vrachtauto
een sober stuk brood te verdienen.
De gezagscrisis en de A.R. Partij.
Van het Uitgeversbureau Van Lonkhuij*
zen te Zeist ontvingen we een kleine bro*
chure, inhoudende een rede van den heer
Jansen, raadslid aldaar, over bet onderwerp.,
hierboven genoemd. Men weet, dat de ker*
kelijke verhoudingen in Zeist als op zoovele
plaatsen van die aard werden, dat er een
crisis ontstond in de A.R. partij. Van Her*
vormde zijde werden enkele vergaderingen
belegd, o.a. op 3 September j.l., waar de
toestand besproken werd. Op deze laatste
bijeenkomst hield de heer Jansen de rede,
die we thans in 't kort willen bespreken.
Hij begon met te constateeren „dat er on*
tevredenheid is in A.R. kringen. Niet in een
bepaalde plaats of in een bepaalde streek,
maar in het geheele land. Die ontevreden*
heid kruipt voor. Zij uit zich niet op ver*
gaderingen In de pers wordt er door de
zorg der A.R. bladen weinig van bemerkt.
Niettemin neemt zij toe en heeft zij kringen
bereikt, die tot dusver een bolwerk der
A.R. partij geacht werden. Die ontevreilen*
heid heerscht vooral onder de Hervormde
A.R. Het is sinds lang bekend, hoe moei*
lijk zij te winnen waren voor de Kiesver*
eenigingen. Waren ze eenmaal lid, ter ver*
gadering kwamen ze weinig. Verschenen ze
hier en daar, dan gevoelden ze zich niet
thuis. Het past niet bij elkaar, zoo gevoelde
men."
Schr. gaat dan verder en meent, dat de
verhoudingen de laatste jaren nog ver*
scherpt zijn, doordat velen eraan gaan twij*
felen of de A.R. partij principieel wel op
de goede weg is. En mede daardoor gaat
men van elkaar vervreemden. Men verstaat
elkander niet goed meer. Schr. wijt dit
vooral aan verschil van visie op het kerke*
lijk vraagstuk. „Als leden der Geref. Kerken
wenden zij zich hoe langer hoe verder
van de Ned. Herv. Kerk af. Al wordt
de tegenstelling ware Kerk valscbe kerk
publiek niet meer aangedurfd, practisch
wordt zij (gehandhaafd over de geheele li*
nie."
Toch ligt het verscbil nog dieper volgens
schr. Het gaat om de vraag, of de Overs
held rechtstreeks invloed heeft te oefenen
op de geestelijke ontwikkeling des volks.
Hij meent, dat de A.R. politiek op dit punt
heeft gefaald, wat hij uitvoerig aantoont. De
verminking van art. 36 keurt hij af en,
zegt hij, „wat de heeren geloofden in de
Kerk, gelooven zij natuurlijk ook in de
politiek." Scherp protesteert hij tegen de
bandelooze vrijheid, waarin de A.R. leiders
het volk opvoeden. Als voorbeeld berinnesl
hij aan de wet*Donner tegen de smalende
godslastering, waarin hij niet de daad tegen
God, maar het krenken van menschelijke ge*
voelens strafbaar werd gesteld. Tevergeefs
kwam prof. Visscher hiertegen op. „Maar hij
begon wat oud te worden, werd er gefluis*
terd." I
Zoo beginnen de principiëele moeÜjkheden
zich af te teekenen. Tot dusver zegt spr.
„was de A.*R. partij nog de onze. Maar
kerkisme viert bij haar hoogtij. Het wijst
op een kerk, die de Schriftuurlijke opvatting
van de verhouding tusschen overheid en
godsdienst inruilt voor denkbeelden uit
de Fransche revolutie. Het verlichte neo*
calvinisme kan op dit punt het licht der
H.Schrift niet verdragen. En het eenvoudige
volk gevoelt als bij ingeving, -dat er iets
ontbreekt. Het kan dat niet onder woorden
brengen, maar bet mist wat en daarom
trekt het zich terug. Het hart is er uitl"
Spr. wilde niet lang stilstaan bij onaan*
gename ervaringen van persoonlijken aard,
die velen in de A.*R. partij beleefden.
„Wie aan politiek doet leert overgevoelig*
heid wel af. Maar zeker is het, dat wij
zoo niet kunnen voortgaan. Telkens op*
nieuw blijkt, dat wij uit elkander groeien.
Daarom wil spr. tot één groote landelijke,
beweging vereenigen, die onverkort de^ge*
dachten aanvaarden, welke aan art. 36 der
Ned. GeloofsbeÜjdenis ten grondslag lig*
gen".
De eerste stoot daartoe werd gegeven
3 Sept. door de Herv. A.R. van Zeist.
Een plaatselijke vereeniging werd opgericht
en commissie benoemd, die nader contact
zal zoeken met geestverwanten in den lande.
Een motie werd aangenomen, die onlangs
ook door ons blad is gepubliceerd, waarin
het streven der Zeister heeren werd samen*
gevat. De heer Jansen meent, dat dit niet
alken door Hervormden, maar ook door
Geref. en Chr. Geref. zal worden gesteund,
omdat ook in de laatste 'kringen er velen
zïjln, die gevoelen, dat de A.R.*'politiek
alle rdggegraat mist.
Het ligt nu in de bedoehng van genoemd
comité, in October een landeHjke vergade*
ring te houden, waar de mogehjkheid onder
de oogen zal worden gezien in de voorge*
stelde richting door te werken. I>e zuiver
kjerldelijfeHervormde actie van den heer
Noteboom zal binnenkort eveneens op bree*
der plan worden voortgezet, zoodat binnen
niet al te lange tijd wel zal blijken, hoe de
politieke gebeurtenissen ,die de A.R. partij
zullen beroeren, verder zich zullen ontwikt
kelen.
Vergadering van den Raad! der ge»
meente Sommelsdijk, oip Vrijdag 28
Sept. 1934', des namiddags half vier
uur (n.t.)
Afwezig met kennisgeving wegens ziekte,
de heer Korteweg. Ook was afwezig de
heer Blok.
De Voorzitter Burgemeester L. J. den
Hollander opent de vergadering met gebed,
waarna de notulen worden gelezen, die on*
veranderd worden goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
Goedkeuring van eenige raadsbesluiten,
o.m. uitgifte van grond aan den heer Mac*
kloet; het aangaan van een geldleeningwij*
ziging begrooting enz.
De kas was opgenomen en in orde be*
vonden.
Verzoek van het Bestuur Middelb. Onder*
wijs H.B.S., en Gymnasium op Gereï.
Grondslag te Rotterdam, om een jaarl.
subsidie van f 60.als vast bedrag.
Motief hiervoor is, dat de leerling
C. V. Driel op een dier scholen weer voor
een jaar is ingeschreven.
B. en W. stellen voor afwijzend te be*
schikken, wat wordt aangenomen.
De heer LE COMTE vraagt of het niei
verplicht is, waarop de Voorzitter ontken*
nend antwoord.
Van den heer de Korte, die zich onder*
teekend als Secr. van den Modernen Land*
arbeidersbond is een schrijven binnengeko*
men, behelzende het verzoek om bij de uit*
keering van steun ten Ie rekening te hou*
den dat de contributie doktersverpleging kan
worden betaald; ten 2e in de dringende be*
hoefte van goedkoopere margarine te vooi
zien; ten derde groote gezinnen een toe*
slag te geven van f 1.per week. Dit
schrijven was zeer „zielkundig" gesteld,
en breed -van inhoud, zeker om op de
psyche der vroede vaderen in te werken,
Het werd desondanks voor kennisgeving
aangenomen.
Komt een voorstel in behandeling om
aan weerszijden van den Langeweg een
klinkerbestrating aan te leggen, tot aan de
woning van den heer Mijs, Zulks is ook
voorwaarde van de Polder, voor afvoer van
water.
De heer JOPPE vraagt of dit met de
bestaande bocht goed uitkomt.
De heer LE COMTE: Wat voor belang
heeft Sommelsdijk er bij? Door het dempen
der slooten (grond MiddeUiariüs) is die
toestand daar ontstaan, en als gevolg van
die behandeling, draait Sommelsdijk voor
de kosten op.
De VOORZ. 't Is de bedoeling cm het
samen te doen.
De heer JOPPE: Hoe hoog zijn de
kosten?
De VOORZ.: We hebben nog geen he*
grooting.
De heer v. ES: Middelharnis he^t al*
tijd een gedeelte van het fietspad onder*
houden, en dat willen ze nu op Sommels*
dijk schuiven!
De heer BUTH: Het werd begrind door
Middelharnis.
Weth. DIJKERS: Vroeger ging het ge*
zamenlijk, later heeft SommeWijk het be»
heer overgenomen. Middelharnis betaalde
daarvoor een vast bedrag. Dit liep van de
Zondagsschool tot de tram. Toen is Som»
melsdijk heengegaan en heeft klinkerbestra*
ting gelegd. Verderop van Mijs tot de tram
is geheel voor Middelharnis' rekening.
De heer v. ES heeft bezwaren en zegt
dat Sommelsdijk er niets mee uitstaande
heeft. Het was en is in onderhoud bij de
gemeente Middelharnis. Beter is het de weg
boven aan den Langeweg op te knappen.
Daar stik je van 't stof.
De VOORZ.: Middelharnis heeft een
mooi trottoir gemaakt en meende dat Som*
melsdijk voor verdere verbetering behoefte
gevoelde.
■Pe heer KNAPE: Als de vos zijn
passie preekt, boer pas op je kippen! Later
laten ze ons dan de andere helft ook be*
talen, als we dit aannemen.
De heer LE COMTE: Daar bij Kastelein
zullen de menschen ook 3 M. van hun
voor*erven moeten missen. Beter is dat dit
wordt bestraat en samen betaald.
Weth. DIJKERS betoogt, dat het voor*
stel billijk is, om het goed op te knappen.
Voorwaarde is, dat Middelharnis het eind
naar de Tram zelf doet.
De heer v. ES wil het toch aanhouden
om het eerst eens te bekijken.
De VOORZ.: Laten we dan in beginsel
besluiten mede te werken en een kosten*
berekening vragen. Is die niet te hoog gaat
de Raad er mee accoord.
Dit wordt besloten.
De SECRETARIS: Is 't nu aangeno*
men?
Weth. MIJS: Laat B. en W. dat nu
verder maar opknappen! Je moet alles zoo
precies niet vragen, secretaris.
De SECRETARIS: En dan net als in
Middelharnis, straks niet eens weten, wat er
besloten is
De VOORZ.: Geen schimpscheuten op
Middelharnis, hoor! (Vroolijkheid).
Eenige pensioens grondslagen worden vast
gesteld.
3. Een wijziging gemeentebegrooting '34
wordt aangebracht en goedgevonden.
4. Verzoek om grond in erfpacht dooi
den heer J. Ie Comte raadslid, ten Oosten
van V. Heemst, ter breedte van IOV2 M. en
de bestaande diepte, voor een te bouwen
woon* en pakhuis. 2
B. en W. stellen voor dit toe te staan
n.l. 378 vierk. M., waarvan 314 a 10 cent
en 64 a 8 cent, op voorwaarde dat de
grond bebouwd is 1 Jan. 1936.
De heer KNAPE vraagt aanhouding om
er iets in de besloten zitting van te zeggen.
Aldus getveurd.
5. Aankoop woning en grond ter ver*
breeding West*Krakeelstraat.
Voorgesteld wordt de woning van M. v.
Driel te koopen voor f400 en de grond
van Hanson, waarop nog een aanbouw
staat, voor f 300.— De grond moet ,nadat
de koop is gedaan, 1 maand nadien worden
opgeleverd. Voorwaarde is dat een voetpad
wordt gelaten waarvoor de eigenaar f 1.
per jaar betaald. Later zal vaii het totale
benoodigde bedrag een geldleening worden
gedaan. B. en W. hebben het vraagstuk van
alle kanten bekeken en willen daar een
muur doortrekken om een behoorlijke lijn te
krijgen. De kosten daarvoor zijn geraamd
op f 320.— Om het bij Mackloet ook te
doen, heeft deze er wel wat voor over, en
wil hij het gratis doen, mits de gemeente
de steen betaald. Kosten van de steen voor
dat muurtje zijn f 35.
Hiertoe wordt besloten.
6. Nieuwe overeenkomst met de N.V.
Emgo, betreffende de straatverlichting. Dit
komt hierop neer dat van deze post een
verminderd l>edrag komt van f 548.72 pel
jaar waarbij dan nog is bepaald, dat alle
lantaarns branden. De duur van deze nieuwe
overeenkomst is 20 jaar. In het belang der
gemeente acht B. en W. overweging tot aan*
neming noodig.
I>e heer v. ES: Overwegen dat kan al*
tijd, maar aannemen, dan gooien we ons
recht weg, dan verbinden we ons voor 20
jaar aan een abnormaal hooge straatver*
lichting.
De VOORZ.: 't Is nu toch f 548.72 min*
der! De Emgo kan toch maar niet iedei
oogenblik een contract verbreken, ook niet
t.o. der andere gemeenten.
De heer v. ES: Van het oude conti;act
zijn reeds 4 jaar verstreken, dus daar zitten
we niet zoo lang aan vast als aan het con»
tract van 20 jaar. Gaan we hierop in, dan
verkoopen we de gemeente voor 2500
gulden.
De VOORZ.: Er moet wat vertrouwen
zijn. Hebt U de overtuiging, dat binnen die
20 jaar het licht goedkooper wordt? En
als dat zoo is, laat de Emgo zich wel vin*
den.
De heer v. ES heeft die overtuiging niet.
Daar sta ik blind voor, zegt spr.
De VOORZ.'t Is voor beide gemeenten
een stuk verbeterd. Bovendien branden dan
alle lantaarns.
De heer v. ES: 162 lantaarns! Ze zijn
gezaaid! Als de gemeente wil kan hij op
deze post er met f3500 afkomen, en dan
alle lantaarns houden, terwijl nu f3800.
moet betaald, met gebluschte lantaarns. Het
voorstel dat ik deed om voor de gebluschte
lantaarns niet te betalen is niet aangenomen.
OnbilKjkiieden die blijven en pabillljfeheïd^
die komen.
D« gazagscrisis en de A.R. psa&j. V
Gemeentetaad te Sommelsdijk, Oud Vosse»
meer, Tholen.
Onze Prinses wordt waarscMjtnlijik b'ruids»
meisje in Engeland.
Eenige doodeUjke ongelulck'en.
Boerderij afgebrand.