CriDWCEKBLADÖpGED.GR0ni]l51A6 vöÖQDlZUID-H0LLEnZECUW3CHE EHAHDEn
F
t
Rechtzaken
Hoe hef kraakt
in de AH. Partij
7e Jaargang
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1934
No. 570
N.V. Uitgeversmaatschappij „Eilanden-nieuws
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
De Kerkhistorie van de Her
vormde Gemeente van
Bruinisse vanaf het
jaar 1576.
J'
Vragen van het Tweede
Kamerlid Lou de Visser
UITVOER VAN UlEN
SUIKER ONDERZOEK
DRAISftlA-vAN-VALKEnBURG'S-'
Brieven uit het fhoolsche
land.
in het Thoolsche volk, behalve dat by
Komt het tot eenafschtiding
Voornaamste inhoud:
niEuws
Adverteatle-prQs 20 cent per regel. Reclames 40 et; Ulenst-
tanvrigen en -Mnbledlngen v»b 1—6 regels 80 et.; Boek-«»n-
kondlglng 10 ceat per regel' Coatrirten belangrijk lager
UITGAVE VAN
Gevertigd te Middelharni. - Piin. Hendiikslr. 122 C. Giro 167930 Pottbox 8 Tel. 17
Abonnements-prijs 85 ceat per 3 maanden bij vooruitbetaling
VerschQot lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
Bezuiniging.
Als de uitgaven grooter zijn dan de in^*
komsten, dan moet er van tweeën één ge»
beuren of beiden.
De inkomsten moeten worden vermeer»
derd, of de uitgaven moeten worden ver=>
minderd, of zoowel het een als het ander
moet gebeuren.
Dat zijn eenvoudige waarheden. Die ook
in het maatschappelijke en zakelijke leven
dagelijks hun toepassing vinden.
Tenminste zoo men schuldenmaken of
t^illïsement wjil voorkomen.
Niet anders is het in de huishouding
van Gemeente, Provincie en Staat. Ook
daar moet men evenwicht maken tusschen
uitgaven en inkomsten. Zoo ook bij onzen
Staat. En daar heeft men beide middelen
al zoowat toegepast. We schrijven zoowat.
De inkomsten heeft men getracht te ver*
hoogen, door nieuwe belastingen. Maar dat
heeft niet veel opgebracht. De maandsta*
tem spreken duidelijke taal. Groote uit«
breiding van het getal van belastjlngen, maar
de opbrengsten vallen geducht tegen. De
omzetbelasting is daarvan een sprekend be«
wijs. Ook met beZuinigjing is men reeds
bezig geweest. Maar en daarom schrei'
ven we zoowat in onvoldoende mate. Ja
de Troonrede schreef ons, dat bezuiniging
noodig is. Maar helaas wordt ook gemeld
van maatregelen die daartoe in voorbereSu"
ding zijn. Zeker eenige verlaging, maar
buiten verhouding tot het verlangde niveau
vond plaats. We kunnen den indruk niet
van ons afzetten dat men maar wat over
bezuiniging spreekt. Men spreekt over
daling van het levenspeil, maar neemt geen
maatregelen, om naar dat peil heen te stu*
ren. Tenminste niet van Regeerjlngszïj'dlev
Toenemende lasten op de bedrijven, zijn
toch oorzaak dat het verlaagde niveau niet
wordt bereikt.
En de hooge salarissen. Men vermindert
ze niet genoeg. Dan gaat men niet verge'
lijken met voorjaar 1914, maar met 1920,
met een tijd van hoog«conjuctuur. Een
bewijs daarvan zagen we in de Staten van
Utredit. In 19i4 verdienden de Gedeputeerd
den daar f 3000
Thans i 5000 per jaar. Men praatte wat
over bezuiniging. Met als gevolg, een com*
missie en 5 pCt. er af.
Het Statenlid van der Vate een oud
lliolenaar bepleitte in een krachtige
rede verder gaande verlaging en deed een
voorstel met tenminste f 1000 te verlagen.
Men zou zoo zeggen, daar zouden allen
toch voor zijn. Mis behalve v. -d.
Vate en zijn partijgenoot Hoogendijk slechts
een tweetal andere voorstemmers, dus slechtjs
4 stemmen.
En toch praat men over bezuiniging.
Juist, men praat er over.
De Cknnmunisten in de kamer.
Bij de opening van de Kamers der Staten
Generaal deed zich een incident voor, dat
teekenend genoemd kan worden voor dezen
tijd.
Een drietal communisten waren al vroeg
in de Ridderzaal aanwezig. Gelukkig, dat
men ze in de gaten hield. Eenige recher»
dheurs en boden bevonden zich in de
oinmiddellijke nabijheid van hen.
Hare Majesteit de Koningin had het uit:»
spreken der Troonrede beëindigd. Ouderge;»
gewoonte werd het geroep „Leve de Ko«
ningin" aangeheven, dat door de overgroote
meerderheid der Kamerleden werd overge*
nomen. In dat oogenblik roerden zich
ook de Communisten.
Wat' ze riepen, daarover bestaat verschil
van meening, de eene zegt „Weg met de
hongerrcgeering", of „Weg met de hongjer"
Maar op hetzelfde oogenblik werden de
Communisten beet gegrepen en uit het Ka»
mergebouw verwijderd. Beweerd wordt, dat
ze eenige klappen hebben opgeloojpen. Eeni=<
gen tijd werden ze vastgehouden in het be*
kende torentje van Binnenlandsdie Zaken
op het Binnenhof. Later werden Ze op
het politie^bureau aan een verhoor onder*
worpen, maar na een paar uur werden zt
weer vrijgelaten. En daar blijft het bij. Pro*
cesverbaal kan niet worden opgemaakt, want
Kamerleden zijn onsdhendbaar voor wat
ze in de vergadering zeggen. Ook de Com*
munisten.
Zoo ziet men waartoe men komt met
de neosCalvinistische Overheidsleer. Het la*
ten groeien en bloeien, wat groöien en
bloeien kan, begint vruchten te dragen. De
verwerping van het Reciht des Heeren draagt
bittere vruchten. Tot schade en ondergang
van Land en Volk. De verwerping van
Gods Woord en Wet als norm ook voor
de Overheid, zooals het helaas als neo*CaI*
vir.istische, als Antirevolutionaiire wijsheid
is verkondigd zal ons verder ten verderVe
voeren tenzij de Heere het moge verhoeden
en Hij Land en Volk terugbrenge onder
de heerschappij van Zijn Woord en Wet.
De Socialisten bij de Kameropening.
DeSocialisten hebben voor een groot
deel de opening van de Kamers bijgewoond
dit jaar. Een twintigtal leden van de
Eerste en Tweede Kamer van de Staten^»
Generaal waren bij deze plechtigheid aan*
wezig.
Vroeger hielden ze zich daarvan verre,
Zoo gewichtig was voor hen deze aangele*
genheid, dat een tweetal hunner congressen
zich met deze kwestie heeft beziggehouden.
Met als gevolg dat de socialistische Kamer*
leden vrijheid van handelen werd gelaten.
Evenwel ze verschenen er niet.
Behoudens een enkele uitzondering, zooals
Schaper, de tweede voorzitter van de Ka*
mer.
Dit jaar waren ze in meerderheid present.
En nu wordt dat vanzelf in hun organen
voor de „zclfbewusten" verdedigd." Het ge=i
schiedt om de democratie hoog te houden.
De opening van de Kamer door de Ko*
ningin is een democratische plicht. En daar*
om dienen de .socialisten er bij te zijn, zoo
redeneert men nu. Maar dan dat geroep van
,.,Leve de Koningin."
Ook niet erg, daaraan behoeft men niet
mee te doen, dat kan men laten voor het*
geen het is en voor verantwoording van
hen, die het doen.
Alles duidelijk en begrijpelijk genoeg.
Ja maar, vroeger dan. Toen gold toch
precies hetzelfde.
Vanvi'aar dan die ommeke?r. Mogelijk
een gevolg van de omstandigheden?
Men voegt zich naar de gang van het
werk. Al te veel socialist zijn kan wat ge*
vaarlijk zijn. In ieder geval niet al te bevor*
derlijk voor de baantjes en betrekkingen.
En daarom beter maar wat tam te zijn.
X. JACOBUS DE GRAAF.
was eerst predikant bij de Kruisgemeente
te Keulen en vervolgens van 16721676
te Nieuwe Tonge. Den 12 April 1676 van
daar herwaarts beroepen, werd hij 21 en
22 Juni d.a..v. ontslagen van Nieuwe Ton*
ge en de Classis van Vooorne en Putten
en deed 12 Juli 1676 alhier intree met 2
Kor. IV 5, na bevestigd te zijn door Ds.
Balduinus Kousemaker, pred. te Oosterland,
met 2 Tim. IV 2a. Verroepen naar
IJselstein den 12 Juni 1679, vertrok hij in
't begin van 1680 derwaarts. Te Rotterdam
beroepen 9 Dec. 1689, werd hij in Jan. 1690
aldaar bevestigd en overleed er den 3 Juli
1699.
Hij was te Bruinisse, als jm. van 's Gra*
venhage, 2 Juni, 1678 gehuwd met Johanna
Colijn, jd. van 's Gravenhage en wonende
aldaar.
XI. VINCENT BOLLE,
gedoopt 22 April 1640, geboren te Zie*
rikzee uit Samuel Bolle en Jacontina de
Witte, werd als proponent bij de Classis
van Schouwen en Duiveland den 4 Febr.
1666 te St. Filipsland beroepen, bij ap*
probatie der Classis van Tolen en Bergen
op Zoom van 16 dito, en 9 Maart bij die
Classis peremptoir geëxamineerd, na een
voorstel gedaan te hebben over Matth. XVI
18. Den 4,April d.a.v. te St. Filipsland
bevestigt door zijn voorganger Ds. Anöionj*
us Gaerdeman, toen predikant te Stavenisse,
stond hij daar tot Dec. 1671, wanneer hij
naar Serooskerke in Schouwen vertrok, na*
dat de Classis van Tolen ca. op 3 Nov.
bevorens zijn ontslag had toegestaan..
Den 2 Febr. 1681 van daar naar Brui*
nisse beroepen, werd hij in Mei van dat
jaar hier bevestigd en was er ongeveer adit
jaren in dienst. Bij zSjn beroep naar Brou*
wershaven 20 Jan. 1688, werd hem zijn
ontslag te Bruinisse den 20 April d.a.v. aU
leen op drie voorwaarden verleend, n.l. dat
Ie., hier een beroep gedaan, 2e. aangenomen
en 3e. door de Classis Zou geapprobeerd
zijn, welke voorwaarden ook bij eenigen
zijner voorgangers gesteld waren geweest.
De keuze viel nu eerst op Ds. Nicolaas
Rips, pred. te Wolfaartsdijk; maar deze, den
10 Mei 1688 beroepen, bedankte.
Toen beriep men 20 Mei Isaac de Mey^
Iplroponent bij de Classis van Leiden en
Neder Rijnland, welk beroep op 16 Juni
d.a.v. door de Classis van Schouwen en
Duiveland werd geïmprobeerd met 15 te*
gen 13 stemmen, tot rust en vrede der kerk,
zooals Werd voorgegeven. Het hielp niet,
dat Ds. De Mey drie attestatiën inleverde:
de Classis begeerde hem niet, als zijnde
„een driftig Coccejaan." IJaarop wendde
zich de Heer van BruinSsse eerst tot de
Staten van Zeeland en vervolgens tot de
Gecommitteerde Raden, niet het gevolg, dat
de Classis 16 Febr. 1689 het beroep appro*
beerde en 2 Maart het prementoir examen
volgen kon.
Ds. Bolle, alzoo naar Brouwershaven kun*
nende vertrekken, werd daar 6 Febr. 1689
bevestigd en overleed er ïft Augustus 1690
Twee malen is hij gehuwd geweest, Ie.
te Zierikzee 21 April 1667 met Dianla
Ockers jd. van daar en 2e. met Cotnelia
Pluympot. Uit dit tweede, 'huwelijk werden
te Bruinisse geboren: Maria, ged. 31 Mei
1682 en Jacoba ged. 5 Febïi- 1687.
XII. ISAACUS D^ MEY.
werd, na de bovengemelde moeilijkheden
olver zijn beroep, eerst 20 Maart 1689
tot predikant alhier bevestigd door zijn
voorganger Ds. V. Bolle te Brouwershaven
met Spreuken Xï 30 en deed zijne intrede
met Handel .XX 24. Den 23 Dec.
1691 naar Brouwershaven lieroepen, stond
men te Bruinisse op 17 Maart 1692 zijn
ontslag ioe. Den 29 Juni d.^.v. te Brouwers*
haven bevestigd zijnde, overleed hij aldaar
28 Juni 1702. A
t r
Over verwijdering der comtnunisten uit de
RiddersfaaL
Het communistisch Tweede Kamerlid, dhr.
L. de Visser heeft den minister van Kolo*
niën, voorzitter van den raad van ministers
de vraag gesteld of de regeering bereid is
mede te deelen in wiens 'opdracht, of op
wiens last of bevel, de ^eweldadige ver*
wijdering en arrestatie, gepaard gaande met
mishandeling van de leden der Staten*Gene*
raal Roestam Effendi, Schalker en De Vis*
ser tijdens de vereenigde zitting der Staten,
Generaal op Dinsdag 18 September 1934
is geschied. -;:,
Voorts vraagt"'3e^%êêr de Visser of de re*
geering de genoemde arrestatie en verwij*
dering niet in strijd acht met het bepaalde
art. 98 van de Grondwet, en' tevens of
de regeering niet van oordeel is, dat de per*
sootai of personen, die de verwïjïdeping
hebben uitgevoerd of doen uitvoeren, zich
schuldig hebben gemaakt aan overtreding
der artikelen 121 en 122 van het wetboek
van strafrecht.
Ten slotte vraagt de heer De Visser welke
maatregelen de regeering hieromtrent denkt
te nemen of te doen nemen.
(Art. 98 van de Grondwet bepaalt, dat
leden van de Staten<Generaal niet geredi*
telijk vervolgbaar Ajn voor hetgeen zij in
de vergadering hebben gezegd. Art. 121 van
het Wetboek van Strafrecht bepaalt o.m., dat
iemand, die door geweld of bedreiging met
geweld een lid uit de vergadering van de
Staten*Generaal verwijdert met gevangenis*
straf van ten hoogste twaalf jaren wordt
bedreigd, terw'ijl in artikel 122 een gevan*
genisstrat van ten hoogste drie jaar is ge»
steld op het door geweld of bedreiging
met geweld beletten van een lid der Staten*
Generaal de vergadering bij te wonen of
daarin vrij en onbelemmerd zlijn plicht
te vervullen. Red.)
FLAKKEE
In de week van 17 t.m. 22 September
werden van dit Eiland verzonden 17016
balen Uien. Hiervan werden over de haven
van MiddeUiarnis per zeeboot verscheept
per zeeboot „Hendrika" 3200, per „Expresi"
2550, per „Neeltje" 3400 en per „Expres"
2500 balen uien,
Voor het Bureau voor Suikeronderzoek
werden 17 September alhier van zes per*
ceelen Suikerbieten, monsters getrokken met
het icnderstaande resultaat
Perceel 1
Perceel 2
Perceel 3
Perceel 4
Perceel 5
Perceel 6
18.1 o/o gehalte
18,5.0/0. gehalte
15,3.0/0 gehalte
19,70/0 gehalte
17,5.0/0 gehalte
18.2 "/o. gehalte
RECHTBANK TE ROTTERDAM.
Strafzitting.
De rechtbank heeft in de zaak van C.
G., 64 jaar, arbeider te Melissant, gedeti*
neerd, die terechtgestaan heeft terzake van
het plegen van ontucht met iemand bene*
den 16 jaar, een onderzoek gelast naar de
mogelijkheid om verdachte in een werkin*
richting op te nemen.
Van Ko van den Rand „aan zijn Oom
die in de stad woont en voor hei laatst
op het eiland geweest is bij de door<
braak van Siriea in 1895.
46
Waarde Oom,
Neen maar Oom, dat moet toch wel een
misverstand zijn,, U schijft over werkstaking
op het eiland Tholen.
En u kunt zich dat niet voorstellen,
maar Oom van een werkstaking of dat
een werkstaking dreigde daar wist ik niets
van. Ik woon wel maar aan de Rand,
maar heuscfa dan zou ik er toch wel iets
!Va;n gemierkt hebben. En alles is iijn
gewone gang gegaan. Van eenig conflict heb
ik niets gehoord of gelezfen. Alles is even
druk in de weer geweest om den kostelijken
oogst binnen te halen. En U schrijft dat
de kranten er veel over schreven. Ik haast
me om u terug te schrijven en u te melden,
dat er mij niets van bekend is.
Nu weet ik het beter Oom. 'kHeb er
vanmorgen mijn vriend Arjaan van Smer*
diek naar gevraagd. Die begon heel eigen*
aiardig te glimlachen toen ik het hem
vroeg en hij bromde: Een weifetaking
op papier, een poging om den boerenstand
en de arbeiders nog verder naar de haaien
te helpen." Ja anders niet.
Een werkstaking in de hoofden van een
paar man, anders niet." 'k Begreep er nu
heelemaal niets meer van.
Arjaan ging verder en zei: „Een toeleg
is bet geweest om ons eiland geheel kapot
te maken.
Van werkelijke lust tot staken is niet de
minste sprake geweest. Dat doet ons Thool*
sche volk niet. Daarvoor iijn ze te nuch*
ter. Maar de organisaties, die hebben de zaak
op touw gezet, neen nog niet eens de orga*
nisaties als zoodanig, maar enkele bestuur*
ders en mogelijk ook wat hoofdbestuurders;.
In elk geval was het een socialistisch Zaak*
je. Die zijn begonnen, die zijn over de
ioonen begonnen en toen de boeren maar
niet dadelijk aan hun eischen voldeden
zijn ze aan het schrijven en wrijven ge*
trokken aan den Minister van Sociale Zaken
En dan kan je werkelijk, zooals je Oom
je geschreven heeft in de kranten lezen van
dreigende werkstaking enz. op het eiland
Hholen. Deze heeft den boeren' de uit*
spraak van een arbiter (sdheidsrechter) op*
gedrongen. De minister had de macht.
Gehoor'zamen of intrekking van alle land*
bouwsteun.
Dat is er van "de staking op Tholen
waarnaar je oom informeerde. Een zaakje
der socialisten, of aan hen gelijkgezinden.
Van een wil om te staken bij het Thoolsche
volk was geen sprake. En wat hebben de
origanisaties bereikt. Den arbeider nog ver*
der den put ingewerkt. Wat er nog van een
goede verstandhouding tusschen boer en
arbeider over was finaal kapot gemaakt.
De arbeiders zijn er tenslotte het slacht*
offer van. De boer neemt alleen het hoogst*
noodig getal arbeiders. Alle menschlievend*
heid, alle betere gevoelens legt hij het zwij*
gen op. Gevolg meerder werkloosheid
straks, van een houden van arbeiders ook
in moeilijke tijden uit menscheÜjke over*
Wiegingen is geen sprake.
Maar daar hebben de bestuurders van
de organisatie geen erg in. Ze moeten agi*
teeren. Of ze daardoor de zaak in den
grond wérken en totaal bederven, daar
geven ze zich geen rekenschap van.
En de Regeering steunt dat heilloos
streven der organisaties. Op allerlei wijze.
Werkt in de hand, dat er van een indirecte
organisatiedwang gesproken moet worden.
Later zal ze het zich beklagen.
De heele beweging van de staking was
een opruiingszaakje
De rooie leiding zat er achter.
Groote artikelen in de socialistische pers.
Volk en Voorwaarts.
Kolommen vol met opruiende berichten.
J Berichten die geen weeromslag vonden
VOOf 1
missdhien een paar dozijn bestuurders.
Opruiing en ophitsing._ Anders niet.
Oom 'k eindig hier. Het voornaamste weet
ge er nu van.
i Gegroet:
Je neef KO VAN DE RAND.
Men schrijft aan het Handelsblad:
De afscheiding van de groep „Her*
vormde kiezers" uit de a.r. kiesveree^
niging te Huizen, waardoor de a.r.
raadsfractie van 6 op 2 zetels terug*
viel is een symptoon van meenings*
verschil in a.r. gelederen gebleken. In
verscheidene gemeenten zijn groepen!
Herv. kiezÈrsvan orthodoxe richting,
in wier midden ontevredenheid
heerscht over het beleid der A.R.
Partij en speciaal over de benoemin*
gen der laatste jaren, waarbij vol*
gens hen voor het overgroote deel
leden der Geref. Kerken zijn voorge*
trokken.
De geschillen zijn niet plaatselijk'
gebleven. Uit allerlei gedeelten van
ons land hebben groepen ontevreden
Hervormden voeling met elkaar ge*
kregen en in dezte beweging spreekt
tnen thans over de conferenties te
Zeist. Er worden namelijk voorbe*
reidingen getroffen, om 'n algemeen*
vergadering te houden te Utredht,
teneinde de organisatie van de or*
thodox Hervormden in eens landelijk
te doen slagen, op ongeveer denzelf*
den voet als dit geschiedde met den
Bond van Herv. Mannenvereenigia»
gen, waarvan prof. dr. H. Visscher de
geestelijke vader en thans nog bonds*
voorzitter is. Beoogde deze bond miet
reeds duizenden leden in den lande de
locale kerkelijke belangen te dienen,
der te stichten Hervormd Anti*Rev.
Partij beoogt reeds haar politieke be*
langen bij de a.s. Kamerverkiezingen
te doen gelden en zal eigen Candida*
ten stellen van Herv. huize.
In de tweede helft dezer maand is
de vergadering te Utrecht te wachten.
Op deze vergadering zal voor de Hju*
zergroep, die thans plm. 1200 kiezers
omvat, aanwezig zijn de uitgever van
het „Geref. Weekblad", welk periodiek^
zooal niet het orgaan der beweging
wordende, toch haar kolommen vooi
dt Herv. Anti*Rev. Partij ial open*
stellen.
Omtrent de leiding van de nieuwe
partij doet het gerucht de ronde, dat
daarin prof. Hugo Visscher en prof.
Stverijn een belangrijke plaats ziullen
ir.Tiemen.
Bezuiniging op de Rijkisb'^rQotins.
Pe Communisten in de Kamer.
Brieven uit het Thoolsche land. (De werk*
staking.)
Zal hei in de Antisrevolutionaire partij tot
'e.tn breuk konten?
BDie Biipenhare School in den Oostdijk 1
Oct. a.s. opgeheven. (Zie onder Goedereede.)
Slot van de raadszitting te St. Fhilipsland
Ontzettende mijnramï» in Engeland'. 260
dooden.
Te (Alkmaar aïjn twee meisjes onder een
vallenden muur gedood.
