CmWEEKBLAD5p6ED.GnoniölA6 vöopDlZUID-HOLLIiiZEClJWiCH EHAHDEn
VELO'Szijn goedkoop
Verlost van hevis
SPIT IN DEN RUG
KLOOSTERBALSEN
EERSTE BLAD
STICHTELIJKE
OVERDENKING
7e Jaargang
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1934
No. 567
Uitgeversmaatschappij «Eilanden-nieuws"
Uit het Kijkvenster"
De oplossing van het
kerkelijk vraagstuk.
Ivorol-tanden
MET MFDEWËRKING VAN V OO R AAN ST AA N D E H E R V O R M D E EN GEREFORMEERDE PERSONEN
Ia,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
„De droefheid der wereld werkt
de dood, maar de droefheid naar
God werkt een onberouwelijke be
keering tot zaligheid," Gelukkig de
gene, welke bedroefd is om der
zonde wil; omdat de zonden ons
gescheiden hebben van den Drie-
ëenigen God: Er is geen andere
weg om de blijdschap der zonde-
vergeving te smaken, dan in een
hartelijke belijdenis van al onze
zonden. Om der zonde wil was
Israël naar Babel gebracht, na van
te voren menigmaal gewaarschuwd
te zijn. Uit genade mochten zewe-
derkeeren naar het land hunner
Vaderen. Zij zullen weer komen tot
Jeruzalemtot het land wat aan
Abraham, Izak en Jacob beloofd
was. Het was hun ook geschonken,
maar om hun ongehoorzaamheid,
waren zij zeventig jaren in balling
schap geweest. En nu is de tijd
der verlossing aangebroken. Zij zul
len komen uit Babel tot Kanaan
met geween. Om hunne
zonden is het land Kanaan ver
woest, Jeruzalem een puinhoop. De
Tempel, zij is niet meer. Is de ver
lossing uit Babel niet een beeld
der geestelijke verlossing van 's
Heeren Volk uit de slavernij van
duivel, zonde en wereld?
Immers ook zij zullen komen
met geween.
Dat Volk dat van eeuwigheid
gekend en bemind is, zal gewisse-
lijk komen. Het zijn toch de gege-
venen des Vaders; de gekochten
des Zoons, welke zullen opgezocht
en gebracht worden tot het He-
melsch Kanaan.
Zij zullen 1 Dit is van eeuwigheid
besloten en niet een zal er vergeten
worden, niemand zal achterblijven.
En vanwaar zullen ze dan komen
Uit de heerschappij der zonde.
Het is de bediening des Heiligen
Geestes, welke uitgaat van den
Vader en den Zoon, en die den
uitverkoren zondaar terugbrengt
tot de zaligheid, welke hij in zijn
Bond- en Stamhoofd Adam verlo
ren had. Wanneer de Geest Gods
den zondaar levend maakt, ziet hij,
wat hij van te voren nooit gezien
heeft.
Hij ziet zich geheel in de macht
der zonde. De kennisneming van
deze vreeselijke toestand gaat ge
paard met geween. Met welk een
hartelijke droefheid wordt de zonde
als zonde dan beweend, en hoe
smartelijk is dan de gewaarwording:
er is geen macht in ons om de
zonde te boven te komen. Ja,
hierin stemt al Gods Volk overeen
minder zonden doen en grooter
zondaar worden. Elke zonde, hoe
klein ook vroeger geacht, thans is
ook de kleinste zonde, een kwaad
bedreven tegen een goeddoend God.
Het is een groot onderscheid
over zonde fe spreken, dan zich-
zelven te hebben leeren kennen
als een slaaf der zonde. Zij zullen
komen uit deze ellendige staat,
maar ook uit de beklemming der
wereld.
Welk een macht oefent ook de
wereld uit op den verslagen zon
daar. Met welk een kracht zoekt
die wereld het verloren terrein
weer te herwinnen. Ze hadden im
mers tot haar gezegd: «Heenuit 1"
Indien de Heere niet ondersteun
de, ze zouden bezwijken onder deze
aanvallen.
Het gebed, de ademtocht der
ziel, het stijgt omhoog om verlos
sing uit deze benauwde omklem
ming.
De Heere betoont aan al Zijn
zuchtend volk, dat Hij hen niet
begeven en verlaten zal. Al is het
waar dat zij onder zulke bestrij
ding, menigmaal denken te be
zwijken. Zoo zwaar kan de strijd
wel zijn, dat zij niet anders zien,
dan dat ze nog een der dagen
zullen omkomen. Doch geen nood.
Hij die het goede werk in hen
begon Hij zal het ook voleindigen
op den dag van Jezus Chistus.
Daarom kwam Hij immers in de
wereld. Hij kwam om de werken
des Duivels te verbreken. Zoo wor
den ze dus ook verlost uit de
macht des Satans.
De Heere Jezus heeft de strijd
met Satan aangebonden, en ook een
volkomen overwinning behaald.
En deze verlossing wordt aan
hun ziel toegepast. Vurige pijlen zal
hij nog op hen afzenden, en zoo
hij kon, gewis hij voerde ze terug
onder zijn macht. Maar waar
's Heeren liefdedienst thans hun een
lust geworden is, en Satans zonde-
dienst een last, zoo is er maareene
begeerte, dat ze mogen komen
uit deze heerschappij van zonde
wereld en Satan, om dan in 's Hee
ren gemeenschap te worden her
steld. Dit zal geschieden. Zij zullen
komen, door het geloof, hetwelk
door de liefde is werkende, met
geween, hunne onwaardigheid be-
igdende, tot dien God, die hen in
Christus Jezus, Zijn Zoon weer zal
aannemen. Welk een blijdschap
smaakt dan 's Heeren Kind, wanneer
de zonden worden vergeven, de
beklemming der wereld wordt weg
genomen en de macht des Satans
wordt verbroken; als dan aan een
gansch verlorene genade bewezen
wordt. Welk een beminnenswaar-
digheid is er dan in den Heere Je
zus Christus. In Hem toch is alles,
wat zij voor tijd en eeuwigheid
noodig hebben. Gods toorn is ge
stild, Gods wet volbracht, Gods
deugden verheerlijkt. Door lijden is
Christus gegaan tot de Heerlijkheid.
Alzoo ook Gods volk. Zij zullen
komen met geween, ja, maar om
dan ook de (blijdschap der zalig
heid te smaken. Hier is het bij
beurten dat er gezongen wordt.
Straks zal er eeuwige blijdschap op
hunne hoofden zijn en droefheid
en zuchting zullen wegvlieden.
En dit «lies om 't eeuwig welbe
hagen.
Hebben wij wel eens geweend
Niet zooals elk mensch wel eens
moet weenen, om de vruchten der
zonde. Maar geweend om ons die
pe ongeluk, om onze onverzoende
staat met God. Zoo niet, o, mocht
gij thans nog bekennen wat tot
uwen vrede is dienende. Eerst droef
heid, daarna blijdschap. Die met
tranen zaait, zal met gejuich maaien.
Al Gods weenend Volk zal eens
het groote voorrecht ervaren,En
God zal alle tranen van hunne
aangezichten afwisschen.
B. (O). K.
DANK ZIJ KLOOSTERBALSEN
„Ziezoo. dat is achter den rug,
van mijn SPIT ben ik fijn afl
„Geen goud zoo goed"
Voornaamste inhoud;
gezond en parelblank
Begin nog heden mei
WASCHMACHINES van af fl. 30.—
WRINGMACHINES van af fl. 9.75
Advertentie-prijs 20 ceot per regel. Reclimes
aauvragen en -iinbledingeB v»b 1—6 regels
kondiging tO cent per regel' - Contricten
.mes 40 et; üleast- I xj \7
Is 80 et.Boete-«an- I INV
LPten beiangrQk lager 1 Geveetigd
UITGAVE VAN
t« Middelharni. - Prin. Hendiiltstr. 122 n. - Gi.o 167930 - Po.tbox 8 - Tel. 17
V
Abonnements-prijs 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per weeh
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 gulden per jaar
BLIJDSCHAP NA DROEFHEID,
Zij zullen komen met geween.
Jeremja 31
9a,
In Groningen. De Rijks Uni»
versiteit. Het examen. De por»
tretten De mannen van Naam
Die dood in ide pot. Een preeks
j bundel van het zoldeitje Ulrum
Ds. H. de Cock wist het ook.
De lezers, weten, dat aan het Kjjkvenster
ver wordt uitgezien, zelfs tol buiten
FiliaWkee. Want ook wat buiten onzei^
eigen kring ligt trekt belangstelling en wat
in 't algemeen heel ons volk aangaat gaat
ook ons aan. Toch deed zich, ondanks dat
verrezien de noodzaak gevoelen eens even
uit den kijktoren te loopen om wat te verJ
poozen en een enkel ding wat nader te be*
zien. Dus trok de Kijkvensterman het
Noorden in en kwam in de stad Groningen
te land. Een schoone groote stad in een
welvarende Provincie. De reis er heen voert
door weiden en heide, door heuvels en
j bosschen, door vruchtbare landouwen en
dorre, zonverbrande Drentsche venen.
Groningen, een stad die zich kenmerkt
door een groot aantal heel fraaie, oude ge^*
bouwen. Maar waar het nieuwe niet minder
schoon is opgetrokken.
Alles spreekt er lU van genoten voor*
spoed, zoowel vaj^^lit als van vorige ge*
slachten. J".
Eén schoon geboufin 1906 gesticht, heeft
de Waarnemer van binnen en van buiten
bekeken, 't Is de Rijksuniversiteit. Het vorig
gebouw is in 1906 afgebrand. Aan het te*
genwoordige zijn géén kosten gespaard.
Reeds van buiten maakt het een overwel*
digenden indruk, rilajjfr van binnen spant de
indeehng en versiering de Kroon. Een fraaie
hal vereenigd de br^ede gangen; een sier*
lijke trap, boven in ;tweeën verdeeld, voert
U naar de vele zalesi'en kamers, "t Is alles
met marmer bekleed-en met dikke loopers
en tapijten versierd. |a, voor de beoefenaars
der wetenschap is hidrjeen vorstelijke school
gesticht. 1200 studer^en bereiden zich hier
voor a rts, advocaat, predikant. Wiskundige,
en Sterrekundige, n'a|uurkundige, enz. Maar,
heel terecht, zijn de,,;Bgenlijke collegezalen
hoogst eenvoudig gehouden. Geen enkele
versiering dekt den .wand; lange tafels met
stoelen en een lessenaar' voor den profes*
sor, dat is al. Buitell' 'het gebouw is het
groote ziekenhuis voor de Artsen, benevens
de Sterrewacht.
Er is een groote, KSóstbaar gemeubileerde
zaal voor plechtigheden.Daar verschijnen
de professoren in Ibga, - voor afgegaan
door den pedel, die etó sierlijke staf draagt,
Met bladgoud en eikenhout is hier alles
afgewerkt, terwijl fraaie schilderingen de
muren versieren. Z\kiM&f vijf kamers dèr
professoren is óók pén' lust voor het oog.
Zal ik U met }(ii^iÊ0lg opsomming ver*
imoeien? Men zegt,*"aat' Groningen de
sdioonste Universitev: van Europa is, en
wie haar gezien ht^ptf.'-Wil het gaarne ge*
looven. Eén zaal, de >enaatskamer, verdient
apart vermelding. De- aanklccding is weer
buitengewoon.
In gebeeldhouwdf, '^.vtgele.|i '.'is de Senaat
achter eén groovt" .lI^-* gezeten. VoOr de
tafel één stoeltje, v(aarop dè'man mag zitten
die examen komt doen. Er is daar op dat
stoeltje natuurlijk al heel wat omgegaan.
Na jaren lange, ingespannen studie onder*
werpt zich de candidaat aan het oordeel van
den Senaat. Dikwijls komt hij met den bül
(zijn diploma) er uit soms ook wordt hij af*
gewezen.
Van achter den rug der Professoren staren
hem een vijftigtal olieverfportret'ten van
vroegere professors, met toga en muts aan.
Van eiken prof. wordt een portret geschil*
derd, en die worden alle, in lijsten van ge*
lijke maat, opgehangen. De concierge toont
U die mannen van naam: trouwens, hunne
namen staan op de schilderijlijst; ik lees
ze ook al: van Oordt, Hofstede de Groot,
Pareaul.
Ha, daar heb ik U! Theologen van groo*
ten naam? Ware Godgeleerden? Immers
neen. Hier is de Waarnemer beland in het
centrum' van de Groninger richting. Hier
is de bakermat van een theologie, die in
de Kerk haar duizenden geveld heeft door*
dat uit de leer der verlossing het levens*
element werd uitgenomen: een christendom
met een Christus, die een goede leer bracht,
maar Wiens zoendood niet noodig was.
God is niet de strenge Rechter, maar de
bjarmharöge 'Vader van alle menschem.
Ja, zoo leeren zij: Jezus is niet de eenige
en natuurlijke Zoon des Vaders, maar had
wel in den Hemel een voorbestaan. Hij
was een voorbeeld voor ons allen.
Genoeg er van, Gij ziet het, zóó is de
Middelaar geen Middelaar meer. \,Dat
Christus daadwerkelijk in Zijnen dood de
schuld voldeed en een eeuwige gerechtig*
heid voor 'Zijn volk verwierf, wordt door
deze groote mannen ontkend.
Wat wetenschap zouden zij dan hebben
als zij de grondzuilen der zaligheid om*
trekken? Wie trotsch op deze professors is,
Waarnemer niet. En opmerkeHjk, deze
ketterij, die gericht was op het verstand der
menschen, kon in Groningen, onider dat
nuchtere volk, het eerst en het best ge*
dijen. En als zaden van onkruid heeft het
heel ons land bezet en de Hervormde Kerk
verwoest. i
Ziedaar, wat baat het het Nederlandsche volk
zulk een sChoone Universiteit te hebben,
als door hare leer zoovelen van de zuivre
waarheid afgevoerd worden? Wat nut heeft
deze schoonheid? Dorre doodsbeenderen
daarbinnen, waar een levende Jezus is uit*
gebannen.
Van Oordt, Hofstede de Groot en Gij
allen. Uw naam is een verrotting onder de*
genen die God vreezen.
Ja le^er, zoo ziet het er in ons land uit.
Een Regeering en een Kerk(hestuur die'
Godloochenaars en dwalenden benoemen om
de jongelingen tot de heilige bediening te
bekwamen. Hoe is alles in verval!
Zoo krijgt laatst Waarnemer een preek*
bundel thuis bezorgd van een juffrouw,
die haar zoldertje zou opruimen. „Zal
meneer wel mooi vinden' 'is de boodschap.
De oude juffrouw vergistte zich wel zeer.
't Waren preeken van 1860 van moderne
predikanten. De wonderen des Heeren werden
er in weg*verklaard en de deugd en de
liefde geprezen. Ja, geen tekst zoo scherp
of zij scheen juist op de hand van deze
dvv'aalleeraars te zijn. Gelukkig, zoo las ik,
een nieifw hcht is opgegaan. De mensch*
heid vindt zichzelf terug. Maar zooals
in Paulu's dagen is het nu (1860) ook, wij
brengen een nieuw EvangeÜe, maar de
ouden blijven tegen ons roepen, „groot is
onze Diana." Ze kunnen van bfen oude
leer niet af, maar wij hopen hen wel met
geduld en liefde te overwinnen, evefials
Paulus."
Dat moet ge nu eens lezen om te ver*
staan waarom een voorgeslacht bij zidke
domino's wegUep. Daar hebben zij den
Heere Jezus weggenomen, en waar Die niet
is, kan pok Maria niet zijn. Man Gods,
dè dood 51 s in de pot. Dus moet ereerst
in die preek weer het zout van een Borg
en, Middelaar gelegd worden, zal een Ie*
vendgemaakte ziel het er bij uithouden.
Waarnemer wa*-. in Groningen niet ver
van Ulrum. Kon er helaas niet komen. Zou
toch gaarne wel eens even de Kerk van
Ds. Hendrik 'de Cock hebben gezien. Ja,
die kende de nieuwlichters. En moest het
aan den Hjve gevoelen hoever hun „Uefde
en M-rdiaagzaamheid" wel strekten.
WAARNEMER.
EEN NIEUW LANDBOU,WPROÖUCT?
De landbouwers die dit opschriftje lezen,
zuUen ongetwijfeld direct denken, er zijn
l;airidbouw*producten genoeg, we hebben
geen nieuwe teelt*artikelen noodig, er.is
sprake van ov e r p r o d u cit ie.
Maar hetgeen we hier naar voren bren*
gen, schijnt ons toch belangrijk genoeg, om
er althans eenige notitie van te nemen.
Sinds jaren heeft men in ons land proe*
ven genomen om mais te kweeken, zooda»
nig, dat ze rijp wordt en voor consumptie
geschikt is.
Men weet, dat de meeste boeren, meestal
vlak bij het erf een stukje mais hebben,
om te gebruiken als groenvoer. Dit voldoet
uitstekend, al wordt het nooit rijp.
Door verschillende kruisingen, (Russische
met Afrikaansche mais) heeft men het thans
zoover gebracht, dat in ons klimaat, deze
vrucht ook rijp kan worden.
Onder Stad aan 't Haringvliet moet zich
een stuk mais bevinden, dat bijna volkomen
is aangerijpt.
Indien deze genomen proef mocht sla*
gen zou dit een kentering beteekenen op
landbouwgebied en wel om verschillende
redenen.
Ten eerste behoeft men, naar men ons
mededeelde, voor het kweeken van mais
geen kunstmest te gebruiken en kan men
op hetzelfde land de mais vele jaren
zaaien. Een enorm voordeel dus.
Ten tweede moet dit gewas een flinke
opbrengst geven, wel zoo, wanneer de mais
zelfs één cent onder de huidige markt wordt
verkocht, toch nog f 40Ü.per gemet wordt
besomd.
De landen die aan Nederland de mais
leveren, (Zuid*Amerika o.m.) zouden hier*
aan geen geringe strop hebben, gezien in
ons vee*teelend*land eenverbaz'ende hoevéél*
heid mais wordt gebruikt.
We zullen dit sensatie*bericht zoo kun*
nen We het wel noemen voorloopig laten
voor wat het is. Het zal, wanneer de^e
vlieger werkelijk opgaat, zoowel in de land*
bouw* als in de handelswereld groot opzien
baren.
«MMiW
XII.
Godsdienstige en kerkehjke kwesties wor*
den in ons land terecht als teere punten
besch'.uwc. Dit blijkt ook uit de geschie*
denis van het grondwetsartikel 172. Hel
kwam in 1815 in de grondwet en is sedert
tot op heden toe onaangeroerd gebleven. Bij
alle grondwetsherzieningen, van 1830, 1848,
1884, 1887, 1917 en 1922 heeft men aan het
hoofdstuk over de godsdienst niet durven
raken, omdat men het als een heet hangijzer
beschouwde en wanorde en kerkelijke ver*
was de verzachting, die ik slaakte,
toen ik na het gebuik van 2 potjes
Kloosterbalsem finaal van mijn spit
*f ivas. Niet staan, niet zitten, niet
liggen te kannen en toch vooruit te
moeten om de boterham te verdienen.
Door de vreeselijke spit, die in mijn
ttuit begon en door mijn geheele rag
trok, was ik hulpeloos als een klein
kind. Vanaf het oogenblik, dat ik den
geneeskrachtigen Kloosterbalsem aan
wendde, begon mijn genezing. En nu
heb ik in geen 8 maanden meer een
aanval gehad." j
AIIREiC S ORIGINEEL TER INZAQB
OnovertroHen bü brand- en sny wonden
Ook ongeëvenaard als wrijfmiddel bQ
Rtaeumatiek, spit en p^nljüke spieren
Overal per pot v. 20 gr. f 0.60 en 50 gr. f 1.—
Bovengenoemde prijs wordt verhoogd met
bijslag voor Omzet*belasting.
wikkehngen vreesde. Wel is er meermalen
op aangedrongen en zijn er voorstellen aan^
hangig geweest, doch steeds weer deinsde
men voor veranderingen terug of ontbrak de
noodige meerderheid.
- TnderdaBd h;uigen- nset töt artikel zeer irt*
gewikkelde historische, juridische en kerk*
reChterUjke problemen samen. Wil men het
wijzigen, dan dient men het over deze
belangrijke kwesties eerst eens te zijn. Zoo
komen de volgende vragen naar voren, die
we één voor éém zullen bespreken.
Ligt de rechtsgrond voor de financiëele
steun aan de Kerken alleen in het grond*
Wetsartikel of berust dit op een moreele
verplichting van de Staat?
Indien de rechtsgrond in de historische
rechten der Kerk Ugt, hoever gaat dan de
verplichting tot uitbetaling, hoeveel subsidie
moet worden gegeven, aan weUcekerken
en aan welk adres: de Synodale Organisatie
of de plaatselijke gemeenten?
Is de verplichting van die aard, dat een
kerk er het recht aan kan ontleenen bij inge*
br^ke bhjven van de Regeering een burger*
lijke rechtsvordering in te stellen?
Is, principieel beschouwd, een financiëele
band tusschen Staat en Kerk wenschelijk
of schadelijk?
We beginnen met de bespreking van de
reidhtsgrond. Daartoe moeten we terug in
de historie om na te gaan, wat de Overheid
UIT HET KIJKVENSTER: De pacht van
de Rijks niUversiteit te Groningen en nog
Wat. V
HBA u»p} PU s pnpojd^no<jpBE( Mnsiu irag
mais.
Een belangrijk artilcel over het oogsten
en bewaren van uien. Welke nieuwe ap=
pels en peren aan te planten?
Een interessant stukje geschiedenis over de
fabricage van Chrysler automobielen.
Bevestiging van Ds. Blaak tot predikant in
de Oud Geïef. Gemeente te St. Philipsland
Een droevig ongeval te Slellendam. Vis'
scher in roeiboot overvaren en jammeirHjik
verdroriken. Lijk in beslag genomen.
Buitenland: De massabetooging der Nat.
Socialisten te Neurenberg.
Binnenland: Schandaal in de Wapenfabri»
cage, Waarbij Nederland zou zijn betrokken.
IGemengd Nieuws.
^e Nederlandsche Tandpasta
Doos20,Tube40en 60d.
«WAT MUNHARDT MAAKT IS GOED"
