CmWEEK&LADopGED.GQ0rtD5IAG vSÖRDËZUID-H EiLAHDEn
J.SBACH
tl N.V.
7e Jaargang
WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1934
No. 562
Uitgeversmaatschappij «Eilanden-nieuws
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE HERVORMDE EN GEREFORMEERDE PERSONEN
SIBAREH KWALITEIT
'i-
Dit kojnt ook duidelifk uit in het ver*
schil aan manschappen,; 'welke Nederland
onder de wapenen hou4t.
Oe saneering dcir Visschtrij.
J^aafregelen op grond der
Landbouw-Crisiswet.
De Kerkhiitorie Tan de Her*
vormde Gemeente van
Bruiniase vanaf het
3 jaar 1576.
Ontvdkkelen,
Afdrukken,
Vcrtfrooten,
ledere dag.
Fotohandel JAC. ROTSMA
Telefoon 69 *- Middelharnis
De verhouding van den boer
tot arbeider.
Voornaamste inhoud
Advertentlc^prQi 20 cent per legel. RecUnies 40 et; DlCBst
aanvragen en -aanbiedingen van 1—6 regels 80 et; Boek-aan
kondiging 10 cent per regel' Contracten belangrük lager
'I' I Geveatigd te
t>
UITGAVE VAN
Middelhkin» Prin* Hendiiksti. 122'C. Giro 167930 Pottbos 8 Tel. 17
Abonnements-prlie 85 cent per 3 maanden bij vooruitbetaling
Ver8clii]nt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderli]ke lummers 5 eent. Buitenland 8 galden per jaar
H.M. KONINGIN WILHELMINA
31 Augustus 1880 31 Augustus 1934
Vrijdag a.s. wordt onze Koningin 54
jaar.
Talloos velen zullen op dezen dag haar
gedenken.
De Heere mocht zijn volk bewerken,
dat ze haar mochten gedenken voor den
Troon der Genade.
En dat 's Heeren volk door den Geest
der genade en der gebeden geleid, plei=
tende op Zijn goedertierenheid en om der
wille van het Verbond met onze Vade»
ren opgericht de nooden van haar en haar
Huis mocht gedenken.
Immers de Heere is de God die gaat
over dood en leven. Die het leven der
vorsten afsnijdt als druiftrossen. Het voor*
bijgegane jaar heeft dat bij vernieuwing bea
wKtenl.
Een moeder op hoogen leeftijd en een
echtgenoot en «/.ader nog in de kracht
van zijn leven werden weggenomen.
Deze dag, de dag van de geboorteherden*
king van onze geliefde Koningin staat in
het teeken van rouw en droefheid.
De dood kwam in het voorbijgegane jaar
tot tweemaal toe de paleizen van ons
vorstenhuis beklimmen. Twee van de ko<'
njnklijke familie werden weggenomen, twee
mochten Wijven nog.
De moeder met haar dochter.
En op dezen dag viert de moeder haar
geboortefeest.
Elke rechtgeaarde Nederlander denkt aan
beide vrouwen, die dit jaar zoo z^vaar
werden beproefd. j
Door de smartelijke verliezen is het of
de vorstelijke personen, dichter nog gekoi^
JBê,>i__?ife JS_on^-._fe?laïlSS telling,; -rf ze
grooter p laats nog innemen in ons hart.
Die moeder en haar dochter is de hoop
en de verwachting van het Nederlandsche
volk, inzoiiderheid van dat volk, dat leven
wil bij het Getuigenis des Heeren. Die moe»
der en haar dochter spreken tot ons van
Gods bemoeienissen nog met ons. Ze her»'
imieren aan de daden Gods in het voor*
leden.
Groote en wonderlijke daden, de plan»
ting-, beschutting en bewaring .van Zijn
Kerki
De stichting en bewaring van de Kerk
der Reformatie. De ontplooiing van het
gezegende werk der Hervorming, waarvoor
God Oranje dienstbaar gesteld heeft.
Tot op dezen huldigen dag mag nog een
Oranjevorst den troon bezetten.
Opmerkelijk nog en een bewijs dat God
nog bemoeienissen met ons land houdt. In
de hevige beroering der volkerenzee is haar
troon nog staande mogen blijven.
Te midden van de oordeelen Gods mag
ons land zich nog verheugen in het be*
zit van de dochter der Oranjes.
De geest 'van verharding en on verschil*
ligheid is over ons volk gekomen.
Dat geeft weinig hoop voor de toekomst.
Rome dringt meer en meer naar voren.
Het volk vervreemdt gestadig van het
Woord Gods en van de Belijdenis der Va*
deren.
Tot planting en bevestiging van die Belij*
denis heeft God Oranje gebruikt.
Afglijding van die Belijdenis door het
volk doet de trist God*Oranje*NederIand
breken.
De Heere moge onze Koningin en de
Prinses op dezen dag goed en nabij zyn.
Haar schenken wat noodig is voor het
leven, maar bovenal Haar deelachtig maken
datgene wat gaat over dood en graf.
- Zijn Genade verheerlijken aan onzte ge*
liefde Oranjetelgen en haar sparen nog
tot heil van land en volk en haar nog
gebruiken tot voortplanting van Zijn Ko*
ninkryk.
D« leugen moei geëerd.
„Volk en Vaderland," is het officieele or*
gaan van de fascisten, d.w.z. van de Mus*
jert^groep.
Nog altijd vertoont het fascisme in Ne*
derland het beeld van de staalkaart. Er is
nog groote verscheidenheid. Tal van groe*
pen dienen zich nog aan als de echte
fascisten en ze beconcurreeren elkaar hef*
tig.
Een bewijs, dat men nog maar zpö
wat voor fascist speelt, want zoo ergens
dan is er toch bij het fascisme geen plaats
voor zooveel groepen. -
Dat is de tegenstrijdigheid zelve. Dat is
vierkant in strijd met het princiep van den
totalen staat en dat druischt geheel in
tegen het begrip van den sterken Leiden."
Die Leider," hij is er blijkbaar nog niet
en zoolang is het fascisme in Nederland
slechts een spelletje, een naaperij van het
buitenland.
Evenwel „Volk en Vaderland" is het
meest bekende orgaan van de fascisten en
in dit blad is een toelichting gegeven
op de beginselen van de N.S.B. In dat
blad is ook de verhouding tegenover -de
religie behandeld.
Er wordt van gezegd: „ledere gezindheid
moet volledig en onvoorwaardelijk erkend
en geëerbiedigd worden."
De nationaaUsocialistische staat, die de
vrijheid van religie erkent en beschermt,
zal echter van de kerkgenootschappen en
hun leden de grootst mogelijke verdraag*
zaamheid verlangen. Want ons doel is de
algeheele volksgemeenschap, de eenheid van
den geest der natie en deze bereiken we
niet, indien we elkanders religie, ook al
lacjbten we die vooi' ons ieli een dwaling
niet Waardeeren als religiei."
Een paar opmerkingen.
't Lijkt verbazend veel naar dat oude
liberale lecept van een godsdienst boven
verdeeldheid.»
Maar als ge goed leest dan vaidt ge nog
meer.
De overheid verlangt de grootst mogelijke
verdraagzaamheid.
De fasc|^tis%he overheid wil, dat we zelfs
de dwaling als religie zullen waardeeren,
d.i. de leugen zal geëerd moeten worden
alsof ze waarheid is.
Als men de dwaEng niet als religie eerst
maar als leugen bestrijdt, komt men in den
fascistischen Staat met den rechter in aan*
raken.
De dwaling moet als religie worden ge='
ëerd deihalve de leugen worden geëerd,
alsof het waarheid is.
Het Woord Gods roept er wee over
uit.
Wee degenen, die het kwade goed hee*
ten, en het goede kwaad Jes. 5 20a
Zoo is het fascisme.
De leugen moet geëerd als ..religie.
Wat jammerlijk beginsel.
Tegen alle rede zelfs in.
Wat wordt Godj. Woord immer bewaar*
heid.
Ze hebben Mij verlaten, wat wijsheid
zouden ze hebben."
JOif-^Bsie uitgaven,
Zoo nu en dan wordt in sommige bladen,
de meening verkondigd, dat de uitgaven
voor onze defensie veel en veel te hoog
Waar niet is, verliest zelfs de Keizer
zijn recht, en zoo kan het ook zijn met
de uitgaven voor onze verdediging, dat
zelfs de meest minimale eischen nog te
zjwaar iijn in crisis tijd.
Zoo wordt het echter niet voorgesteld.
De indruk wordt gewekt als of wij in
vergelijking met andere landen te groot*
sdieepsleven.
Bij de behandeling der defensie begrooting
voor 1934 heeft minister Deckers enkele
cijfers gegeven:
Begrooting 1919
Begrooting 1922
Begrooting 1925
Begrooting 1928
Begrooting 1932
Begrooting 1934
f 249.261.349
f 130.679.746
f 105.440.374
f 98.900.650
f 96.492.309
f 88.050.483
A. L VERBRUGGE
Mididbank
welke duidelijk aantoonen, dat op het de*
partement van defensie, sterk Wordt be*
zulnigd, al zal er hier en daar heusch nog
wel Wat te verhelpen vallen.
Ter Ontwapeningsconferentie 1929—1930
werden de volgende cijfers verstrekt. Zonder
pensioenen bedroegen de uitgaven voor
land en luchtmacht per hoofd van de
bjevolkling
Frankrijk f 19.04
Zwitserland f 13.40
België f 11.47
Denemarken f 9.70
Nederland f 6.ï'2
Soldaten
Generaals
Kolonels
Luit.*Koloiiels
Majoors
Kapiteins
Luitenants
Adj. Onderoff.
Scrg. Majoors
Sjerganten en fouriers
België Nederland
45007 24679
63 15
115 27
141 86
326 114
1851 475
1699 733
1883 548
1492 933
5536 2517
Al staan ook wij op het standpunt dat op*
drijving der lasten, zooveel mogelijk moet
worden tegengegaan, toch verdedigen wij
aan de andere zijde, het instandhouden van
lege; en vloot, op zoodaiiige wijze, dat aan
de minimale eischen woïdt beantwoord.
Eerst als op efk gebie^ het aller, alkr
uiterste is gedaan, en de lasten dan nog te
zNvaar zijn om te dragen' en door het volk
niet kunnen worden opgebtacht, zou et
sprake kunnen zijn, beneden het minimum
te gaan, doch dan zou het nog zeer de
vraag zijn, of defensie dan het eerst wel
hiervoor in aanmerking ztou komen.
In de verantwoordelijke weg, blijft zorg
voor leger en vloot, eisch ook voor een
christelijke regeering. i
Naar men ons mededeelt zijn nieuwe
maatregelen met betrekktng tot de vissche*
rij op grond van de Landbouw*Crisisw'et
1933 in voorbereiding.
Deze maatrcffelcn '"j te onderscheiden
in die, welke onmiddellijk zullen worden
overwogen, b.v. maatregelen ten opzichte
van den uitvoer van fijne visch naar Frank*
rijk, en die, welke slechts geleidelijk ten
uitvoer zullen kunnen worden, gebracht,
onder meer een meer regelmatige aanvoer,
verruiming, van den afzet en vermindering
van de productiekosten, door samenwerking,
en verbetering pp bedrijfsorganisatorisch ge*
bied.
Het ligt in de bedoeling als eerste stap
over te gaan tot het organiseeren van de
belanghebbenden, ten einde ter bereiking
van het hierboven gestelde doel, verschil*
lende maatregelen te kunnen voorbereiden
en uit te voeren.
D« opslag van hacinig.
Zooals reeds eenigen tijd geleden werd
medegedeeld, zal een crediet van f 750.000
ter beschikking worden gesteld voor den
opslag van haring, teneinde te voorkomen,
dat de door de Nederlandsche haringdrijf*
netvisschers aangevoerde haring door tijde*
lijk te groote aanvoeren ongewenscht in
prijs zal dalen.
Omtrent de uitvoering van deze crediet*
verleening is een regeling in voorbereiding.
D« oestercultuut.
I>e handel in consumptie* en zaai*oesfers
zat'slechts worden toegestaan aan die kwee*
kers en handelaren, welke zich als georga*
niseerde bij de in te stellen Crisisorganisafie
aansluiten. De uitvoer van consumptie* en
zaaioesters wordt slechts toegestaan aan ge*
organiseerden, die in het bezit Zijn van een
daartoe door of namens den Minister af*
gegeven vergunning. Deze vergunning zal
slechts worden afgegeven, indien ten genoe*
ge van genoemde Crisisorganisatie wordt
aangetoond, dat de uitvoer plaats vindt te*
gen een prijs, welke gelijk is aan of hooger
dan de door den Minister vast te stellen
minimumprijs.
De mosselviss<^erij.
De uitoefening van alle takken van mos*
selcultuur, de visscherij op mosselen, voor
welk doel ook, en van mosselzaad, bene*
vens de handel in mosselen en mosselzaad
zal worden voorbehouden aan georganiseer*
den bij een door den Ministère aan te
wijzen Crisisorganisatie, mits zij in bezit
zijn van een daartoe strekkende vergun*
ning, afgegeven door of namens den Minis*
ter, aan welke vergunning voorwaarden kun*
nen worden verbonden.
De uitvoer van mosselen wordt slechts
toegestaan aan georganiseerden, indien ten
genoege van die Crisisorganisatie wordt
aangetoond, dat de mosselen worden geëx*
porteerd voor een prijs gelijk aan of hooger
dan den door den Minister vast te stellen
en minimumprqs.
Bovendien zal te zijner i^ overwogen
worden welke maatregelen ten aanzien van
productiebeperking genomen moeten worden.
De garnalen«vïs$chenj
De exporteurs van gepelde en ongepelde
garnalen en pellerijen zullen zich als ge*
organiseerden moeten aansluiten bij een
door den Minister aan te wijzen Crisisorga*
nJsatie.
De uitvoer van gepelde en ongepelde
garnalen wordt gebonden aan een vergun»
ning.
Een dergelijke vergunning wordt uitslui*
tend uitgereikt aan georganiseerden, wan»
neer deze ten genoege van die Crisisorga*
liisatie aantoonen, dat de garnalen worden
geleverd tegen prijzen, welke gelijk zijn aan
of hooger dan door den Minister vast te
stellen minimumprijzen; bovendien zal deze
vergunning niet worden afg^even dan
nadat de georganiseerde ten genoege van
de Crisisorganisatie heeft aangetoond, dat
aan de gamalenvissdiers een prijs is betaald,
gelijk aan of hooger dan een door den
Minister te heipalen minimumprü's.
Alleen georganiseerde pellerijen zullen ge*
pelde garnalen voor de binnenlandsche con*
sumptie mogen afleveren; een vergunning
daartoe wordt slechts afgegeven, indien zij
ten genoege van de Crisisorganisatie hebben
aangetoond, dat de gepelde garnalen wor*
den geleverd tegen een pr^s gelijk aan of
hooger dan een vastgestelden siinimumprijs.
V. PIETER MAARTENSE DE SAVERE
was ouderling te Zierikzee en werd in 1619
aangesteld als leeraar bij de Kruisgemeente
in Vlaanderen. In 1624 te Zonneraaire tot
predikant beroepen en van daar 22 Sept.
1630 naar Brvunisse, werd hij den 26 Janu*
ari 1631 hier bevestigi- d&Ci.' -iju .a^iganger
Ds. Van Heyst met 2 Tim. II 15 en d^ed
zijne intrede met Koloss. IV 3, Hij is
in 1637 te dezer plaatse overleden^ en yfcl
tussdhen 26 Juli en 4 October.
Van zijne kinderen vindt men te Bruinipse
vermeld Sara Pieterse de Saver, die 17 Aug.
1436 belijdenis deed, benevens Jann^e en
Adriana de Saver. De eerste huwde te Brui*
nisse als jd. van ZierikZee, 14 Juni 1650
met Stoffel WUlcmsen jm. van Bruinisse;
de tweede begaf zich aldaar 25 Mei 1638
als jd. van Zieritjzee in den echt met
Cornells Jacobse Vloeihil (Fiobil) en de
derde verbond zich, mede van Zierikzee ge*
boortig, op 31 Dec. 1641 met Adriaan Sl<
monsz., de Grave jm. van Oosterland.
VI. PETRUS GRIBIUS
geboren in de Paltz in 1603, werd in Januari
1633 beroepen tot predikant by de En»
gelsche kerk te 's Hertogenbosch voor het
Engelsch garnizoen aldaar. Van deze plaats
den 28 Maart 1638 te Bruinisse beroepen,
werd hij 4 Juli hier bevestigd door Ds.
podefridus Cz. Udemans, pred. te Zierik*
zee, met 1 Tim. IV 1516, intrede doende
met Rom. XV 28—29.
Den 6 Aug. 1642 verroepen tot predi»
kant bij de Engelsche gemeente te Middel*
burg, als opvolger van den overleden pre»
dikant Johannes Draek, werd hij 23 Nov.
1642 aldaar bevestigd en van die gemeente
den 25 Sept. 1652 weder ontslagen, als
zijnde den 18 Aug. bevorens beroepen tot
Hoogduitsch predikant te Amsterdam, waar
hij 10 Nov. 1652 door zijn ambtgenoot al*
daar. Ds. Otto Badius bevestigd werd en
den 22 Maart 1666 op 63*jangcn leeftijd
overleden is. Te Middelburg staande, werd
hij ter leen gegeven aan de kerken van
Brazilië, tot rederes van eenige vervallen
zaken aldaar, waarheen hij vertrok op het
einde van 1642 en in 1648 terugkeerde.
Hij is twee malen gehuwd geweest, n.l.
eerst te Zierikzee 21 Juni 1633 met Sucanna
Tetelinck Willemsd-, jd. van Haamstede en
vervolgens mede te Zierikzee 3 Sept. 1637
met Maria Brandijn jd. van Scherpenisse,
wier zuster Digna de vrouw was van Ds.
Hubierius Leijdecker te Noordgouwe. Uit het
tweede huwel^k won hij te Bruinisse twee
kinderen, Anna, gedoopt 21 November 1638
en Johan, gedoopt 14 Juli 1641. Te Mid*
delburg werd 25 October 1651 geboren Pe«
trus Gribius, later zeer beroemd predikant te
Middelie 1677, Grootebroek 1679, Harder*
wijk 1680 en Delft tóSl—1734, waar hy
als emeritus 30 Oct. 1739, even 88 jaar
oud, overleden is; alsmede een zoon Dr.
Johan Gribius, die te Amsterdam een ver*
maard geneesheer geweest is, mitsgaders eene
dochter, die de vrouw werd van Ds. Lam<
{yertus Zegers, laatst predikant te Amster»
dam, waar hy 8 October 1727 overleden
is.
(Wordt Vervolgd)
Uitaluitcnd prima ▼«kknndi|e «f werking
Een «goder Bchi op de Thoolsdhe toest«n4
insake het looneonfUct.
Men schrijft ons uit het eiland Tholen:
Naar aanleiding van hetgeen U in Uw
blad V an Zaterdag 1 18 Aug. j.l. optum uit
het „N. V .d. Dag" betreffende het „Land»
Ixtuwconflkt op het eiland Tholen" «y
het toy vergund daarby enkele opmerkingen
te maken.
Hoewel schrijver dezes geen plaats in*
neemt in het landbouwbedrijf en er ook
maatschappelyk niet afhankelyk van is,
meent hij toch wel iets te weten van de
verhoudingen tuss.chen boer en arbeider
op genoemd eiland, waarvan hij een be*
woner is.
Wal hét'scHioven''variTief",,W.'v.d;D.'' fa»
treft, het komt hem voor, dat de schrijver
daarvan eenz^dig is voorgelicht, wat be*
treft de verhoudingen van werkg^ers ea
werknemers. „Patriarchale verhoudingen"
vindt men (helaas) op het eiland Tholen
niet. De menschen zyn daar even egoïstisdt
als elders en hebben tengevolge daarvan
meest „eigenbelang," op 'toog. Zeker zul»
len daarop uitzondearingen gevonden Wor»
den, maar de zoo juiste gedachte, dat het
belang van den boer, het belang is van den
landarbeider en omgekeerd het belang van
den eerste, het belang is van den laatste,
wordt jammer gen^g door wieinigen in
praktijk gebracht, 't Is op 't eiland Tholen
ook zoover gekomen, dai het materialisme
den toon aangeeft. Wel is bij de overgroot»
meerderheid der bewoners het besef aanwe»
zig, dat Gods Woord de regel moet zyn,
waarnaar men heeft te leven, doch in de
beleving ziet men daar weinig van. Indien
dit wel te bewerken viel, dan zouden de
toestanden anders zyn en zouden boer en
arbeider elkander beter verstaan en naar hun
gemeenschappelijk doel ki aangename samen»
werking kunnen streven. Dan iou naasten»
lie£de, met als gevolg meevoelen en m||e>
leven met elkander, een sfeer scheppen,
waarin én boer én arbeider konden leven,
zonder zich te ergeren aan elkaar.
Nu moet men bespeuren, dat dit niet
het geval is. Ook op genoemd eiland moet
een wederkeeren tot Hem, Die ons aller
adem in Zijn hand heeft, komen, zullen
de toestanden anders worden. Thans is er
bij velen verbittering en misnoegen in 't
hart, omdater geen geld genoeg bin»
ncnkomt. De eene mensch geeft de andere
de schuld daarvan. De arbeider wil, dat
de boer hem aan 't werk houdt tegen
een flink loon en de boer wenscht 200
De verjaarldag van H. M. de Koningin.
D« leugen moet geëerde
Defensie uitgavett.
De saneering der Vissdiertj.
D« Kerkhtstorie der Herv. Gemeente van
Bruinisse HL
De veriioiiding van boer tot arbdder.
Een ingezonden stuk over de toekomstige
brug te Zijpe.
Een gruwelijke moord te Rotterdam.
Een reeks onyalitkken.
