CHQWEEKBLADopGED.GD0nD5LA6 vöÖR^ZUID-HOLLiriZEEUWiCriE EILAHDCn
F
k
Oproer in Amsterdam^
da's ergerr
7e Jaargang
WOENSDAG 11 JULI 1934
No. 548
N.V. Uitgeversmaatschappij »Ëilanden-nieuws
Het Anti Semitisme
„En m'n DUBBEL STER
kletsnat
MET MEDEWERKING VAN VOORAANSTAANDE H E RVO R M D E EN GERE FÖ RM E ERDE PERSONEN
mat- I
UB- I
V.
H
Verzet van communisfische elementen tegen de politie.
6 dooden en vele gewonden. De politie door
krachtig optreden den toestand meester.
Voornaamste inhoud
Advertentie-pri]8 20 cent pet regel. RecUmes 40 et; Dienst
aanvragen en -«anbledingea v»b 1—6 regels 80 et.; Boet
kondiging 10 cent per regel' Contricten belangjf|k Uge
UITGAVE VAN
Gevegligd te Middelharnit Prin. Hendriksti. 122'i. Giro 167930 Pottboz 8 Tel, 17
V
Abonnements-prljs 85 cent per 3 maanden bl] vooruitbetaling
Verschijnt lederen Woensdag en Zaterdag 2 maal per week
Afzonderlijke nummers 5 cent. Buitenland 8 galden per jaar
'Als de Joden overal worden vervolgd,
dan vinden ze in ons land een gastvrije
schuilplaats. Door hun ui(:banning uit
Spanje en Portugal hebben in latere jaren
velen hun toevlucht in ons land gezocht
en gevonden. De vreeselijke groot^nquisi*'
teur Torquemada is de oorzaak van hun
uitdrijving. 2
Als de bekende Jood Isaac Abrabanel een
groote som biedt aan Ferdinand en Isabella
om de verbanning af te koopen, is het
deze geweldenaar die tusschenbeide treedt
en met de woorden: „Judas verkocht zijn
Heer voor 30 zilverlingen, en wilt gij hem
opnieuw voor 30000 goudstukken verkoo;»
pen?" bewerkt dat de Joden uit Spanje
worden verdreven.
Als de Nederlanden zich aanvankelijk
van Rome en Spanje hehben vrijgevochten
zullen de Joden een poging wagen om
zich i n de Republiek te vestigen. Wat zullen
ze in spanning hebben verkeerd. Als ze ook
hier weer werden verdreven, waar zullen
ze dan heen moeten trekken. Vandaar dat
ie heimelijk zich in Amsterdam vestigen
en er hun samenkomsten houden, 't Wordt
■opgemerkt door den Schout van Amsteri»
dam. Hij overvalt in het jaar 1596 de samen>=
komst omdat hij meent dat het een verboden
samenkomst van Roomschen is. Maar hij
vindt een samenkomst van Joden, die bezig
jijn met het vieren van den Grooten Ver"
zoendag. Na dien tijd krijgen de. Joden
vrijheid van openbare samenkomsten Ze
bouwen de PoHugeesche synode. Eenige
jaren later vestigen zich in ons land vele
Joden uit Duitschland en uit Polen, die
de Duitsche synagoge stichtten. Dat ze dank*
baar waren vrij en ongehinderd in de Re*
publiek te mogen verkeeren en dat ze
vooral groote vereerders van het Oranje*
huis waren moge blijken uit de handelingen
van een hunner, die aan stadhouder Willem
in een millioen gulden overhandigde om
den tocht naar Engeland te financieren met
de-woDideii: „Lukt de onderneming, dan.
krijg ik het terug, indien niet, welnu dan
ben ik het kwijt.
Een andere rijke Jood toont de dank*
baarheid der Joden. Als zijn testament wordt
geopend, blijkt het, dat hij aan de Staten
Generaal heeft vermaakt een half millioen
en om den oorlog te voeren IV2 millioen,
verder aan alle Christenkerken te Amster*
dam en 's Gravenhage de som van f 10.000
Aan alle Christelijke weeshuizen in beide
genoemde plaatsen f 25.000 met nog f 20.000
aan de Zuiderkerk te Amsterdam waar hij
vlak bij woonde.
Gedurende den ganschen tijd van de
Republiek hebben de Joden hier vrij en
ongestoord mogen wonen en als straks
de Fransche revolutie ook in de Republiek
zegeviert ontvangen ze ook volledige burger*
rechten. In den bloeitijd van het Calvinis*
me ontvingen de Joden hier een vrijheid,
die ze nergens anders in dien tijd hebben
genoten. En de Joden hebben dan ook
alle redenen om het Calvinisme te zegenen,
daar zij aan de Hervorming te danken heb*
ben dat ze ongehinderd in ons land konöen
verblijvep. Helaas is er bij de Joden ook
een sterk verval van den godsdienst dei
vaderen. Een verval in dien zin, dat vele
Joden zich afgewend hebben van den
godsdienst en in het geheel niet meer aan
godsdienst doen maar vrijgeesten zijn ge*
worden van de ergste soort. Bedenkelijk
is het dat velen de rijen van de revolu*
tionaire partijen versterken en dat ze zoo*
wel onder socialisten en communisten een
belangrijke rol spelen. Heeft niet Amsterdam
den tijd gekend, dat drie socialistische wet*
houders onder de Joden behoorden. On*
rechtvaardig zou het zijn de rol door deze
afvalligen onder de revolutionairen ge*
speeld af te wentelen op het Jodendom
en dit er aansprakelijk voor te stellen. Maar
toch is er een bedenkelijke zijde aan dat de
van den godsdienst afvallige Joden zich
nog laten voorstaan op hun Jood zyn.
Dat is een verheerlijking van het ras en
in dat opzicht gaan zij aan het zelfde
euvel mank dat zij aan het nationaal*soci*
alisme ten kwade duiden." Doordat niet meer
het Jood zijn wordt bepaald door uit*
sluitend godsdienstige factoren maar uit*
sluitend door het ras, werken de Joden
niet weinig mede aan de toespitsing van
de rassengeschillen.
Wie van God en Zijn Woord niets
meer wil weten, wie aan de voorvaderhjke
gewoonten niet meer de minste waarde
toekent, wie aan alle Joodsche zeden en
ceremoniën den rug heeft toegekeerd, wie
volslagen atheïst is geworden, wordt toch
nog door de Joden als Jood erkend. Dat
is een verheerlijking, een in toepassing
brengen van het beginsel der rasversehillen,
dat over zoo menig Jood ellende en leed
bracht en nog brengt. Dat geeft aanleiding
tot verscherping van de tegenstellingen op
het gebied der rassen. Dat sterke Joodsche
ras bewustzijn roept sluimerende gevoelens
van anderer p as*bewust*rijn op, met de
daaraan verbonden gevaren dat die rassen
met elkaar in botsing komen. Vooral in
tijden, dat het nationaal bewustz'gn sterk
en levendig is.
Een Christen gelooft niet aan de uit*
nemendheid van het eene ras boven het
andere. Stammen we niet allen van Adam
af? Zijn we naar Paulus' woord, gesproken
op den Areopagus niet van éénen bloede
Hanjielingen 17 26. Zich verheffen omdat
men tot zeker ras behoort past een Chris*
ten niet. Alle verschillen verdwijnen in
het Koninkrijk Gods. De apostel Paulus
heeft de eenheid gepredikt als hij schrijft
Gal. 5 .-26: „Daarin is noch Jood, noch
Griek engij allen zijt één in Chris*
tus". Door het geloof in Jezus Cllristus
zijn alle geloovigen behoorende tot het
ééne, het ware Israël Gods.
Antisemitisme het wordt onder ware
Christenen niet gevonden, die belijden van
het volk der Joden dat ze zijn „Beminden,
om der vaderen wil", en die wenschen het
gebod des Heeren om de naasten, dus ook
de Joden liet te hebben, te volbrengen.
Iemand die ernst maakt met z!gn Chris*
ten te zijn is immuun' is onvatbaar VQor
hét anti*semiiisme. Christen te zijn en te*
gelijk anti*semiet te willen zyn is een vol*
slagen tegenstrijdigheid.
(Wordt vervolgd.)
Eindelijk verboden.
Het is te Amsterdam en op verschillende
andere plaatsen in ons land erg onrustig ge*
weest in de laatste dagen.
Met ((Ugang van 1 Juli j.l. heeft de
een groot gedeelte verlaagd.
Dat dit de werkloozen tot ontevredenheid
Regeering de steunnormen herzien, en; voor
zou stemmen was te voorzien, maar 's
lands financiën geboden het, alsmede het
sterk verlaagde loonpeil.
Deze veilaging is voor de steuntrekkenden
heel erg, en juist daarom rust op de regee*
ring zulk een groote verantwoordelijkheid.
De steun verlagen en de noodzakelijke Ie*
vensbehoeften belasten, wordt een dubbele
last. Wanneer de regeering tot zulke voor
de betrokkenen harde maatregelen overgaat,
moet zij in haar consiëntie overtuigd zijn,
dat zij alle mogelijke soberheid betracht.
Dat dit nog niet zoo is, stemmen wy
toe, maar mag daarom nooit reden geven
tot 'verzetpleging en het verstoren van
de openbare orde.
In Amsterdam is het al heel erg toegegaan,
en hebben de onlusten tot op heden aan
z'es menschen het leven gekost.
Het waren in hoofdzaak de communisten
die hier de leiding hadden. Het communis*
tische blad „de Tribune" heeft zich niet
onbetuigd gelaten en vooral het Woensdag*
nummer van vorige week, moet de kroon
hébben gespannen in het ophitsen tot ver*
zet.
Het Eerste Kamerlid de Savornin Lohman
en het Tweede Kamerlid Mr. Westerman
hebben de regeering vragen gesteld, deze
opruiende taal te verbinden, de laatste vroeg
zelfs de Comm. Partij Holland te ontbinden.
Zaterdagavond heeft de Overheid ingegre*
pen en is de oplaag der Tribune, die in
een nog groot aantal exemplaren verspreid
zou worden, in beslag genomen. De persen
zijn gedemonteerd, zoodat de machines on*
bruikbaar zijn.
De onruststokers zaten echter niet ver*
legen, en wilden het blad in een verkleind
formaat toch uitgeven bij een andere druk*
kerij, doch ook dit werd bijtijds verhinderd.
Wij juichen dit besluit van harte toe.
Te lang reeds heeft de regeering toege*
laten dat haar gezag werd ondermijnd en
het vergif der revolutie dag in dag uit werd
verspreid onder de daarvoor zeer vatbaiie
elementen.
Daarom schrijven wij: „Eindelijk verbo*
den."
Al betuigen w(j dus opentlijk' onze sym*
pathie, toch doet het ons ook leed.
Wat een godslasterlijke taal heeft de
Tribune niet menigmaal uitgebracht, zoo
ergerlijk dat van welke religie ook, iedereen
er zich aan stootte.
Wel is toen, door het Anti Godslaste*
ringwetjc," dat wel speciaal voor de Tri*
bune is gemaakt, hieraan wat paal en perk
gesteld, de godsdienstige gevoelens der bur*
gers werden te veel gekwetst.
Verboden werd de Tribune ioen niet.
Den Heere Jezus Christus op de meest
ergerlijke wijze in Zijn koningschap te hoo*
nen, was geen reden zoo'n blad te verbieden,
wel nu, nu het ophitsen tegen het wettig
gezag te ver gaat.
Welk een lankmoedigheid Gods, dat de
revolutie weder bezworen schijnt en de
rust weder keert, want rechtvaardig zou het
geweest iija' als de Heere, waar Zyn
Eere niet gehandhaafd^werd, ons aan het
geweld had overgegeveii.
Een dure les, och dat z6 mocht worden
verstaan.': l
De doodstraf ingevoerd?
Dat de Overheid te .Amsterdam krachtig
optreedt en zich het -wettig gezag niet uit
handen laat nemen doQ* het gepeupel, valt
te prijzen.
Zij heeft daartoe van Gods wege het
zwaardin handen gekregen, en het is een
voorrecht voor een voll^ als het in overeen*
stemming met bet Wbord Gods, wettig
wordt gebruikt. f
Hier echter doet zichitoch weer een pijn*
lijke tegenstrijdigheid vopr. j
Zes menschen hebben, door'deze onlusten
het leven moeten lateii, enwie weet of
nog' niet meerdere ernstig gewonden zullen
volgen.
Al keuren wij dus bet optreden goed,
al betreuren wij de dooden die gevallen
zijn, toch vragen wij: ,-,Regeering hoe heb*
ben wij het nu?"
Als iemand in koelen bloede een andei
van het leven beroofd,, dan wordt al het
mogelijke gedaan, om |de straf zoo licht
mogelijk te doen zijn]; ja als het kan,
nog vrij te spreken.
Wordt er opgewezenj^dat God de Heere
eischt, dat de doodslager* zal gedood wordien,
dan, ja dan moet eerst.-*,. Ach -wij zullen
maar niet ophalen wat eerst moet, maar
wel zeggen wat voor jiet laatst gehouden
wordt, dat is, de erkekning dat de Heere
God. is, en dat Zijn 'geopenbaarden wil,
het richtsnoer is, ook voor ons staatkundig
leven.
Op een laaghartige wijze iemand dooden
is geen reden tot doodstraf, maar nu soms
geheel onschuldig, zich jop straat vertoonen,
als het verboden is, kan men met den
dood moeten bekoopeii.
Een ouden man dse- uit de herberg
kwam, werd door een. kogel getroffenen
was terstond dood.
Dat ook hier een f^^jmerken en weder*
keeren moge zijn, eer het land onder
de roede Gods, aan zijn bloedschulden
een welgevallen zal hebben.
Duitschland en andere landen, zy ons
tot een voorbeeld.
Veiling moeiLijMiéden.
Ovei de veiling wordt thans druk gepraat,
Het vrij verkoopen van vroege aardappelen
is tot 1 Augustus as., verboden, want alle
aardappelen moeten over de veiling loopen.
Dit is een regeeringsmaatregel, welke
vroegtijdig aan de aardappeltelers is bekend
gemaakt, en zij hebben zelf mogen kiezen,
over welke veiling zij hun producten wen*
schen aan te bieden.
Dat jdit voor de commissionairs niet
aangenaam is, laat zich verstaan, want gelijk
in zoovele takken van bedrijf, is hier van
een omwenteling sprake. Het veilingwezen
en d ommissionnairsschap staan nu niet be*
paald op goeden voet. Toch gelooven wij,
dat ook bij de landbouw producten de vei*
ling het op den duur winnen zal, en daarom
is het zaak, dat de commissionairs, zich
#an deze gewijzigde omstandigheden trachten
aan te passen om op die manier hun
broodje te behouden.
Wat doet er nu echter op?
Het beschot der vroege aardappelen valt
tegen, vanwege de droogte.
Daardoor is de soort „Eigenheimer" welke
niet voor 1 Augustus mocht worden ver*
kocht, thans ook vrij gegeven, er wordt
te Middelharnis een vrij groot kwantum
aangevoerd.
Het gevolg, het aanbod is grooter dan
de vraag, vandaar dat de prijzen daten
tot het minimum van 4 cent per Kilo, ja
zelfs .partijen zijn blijven staan, omdat
er geen koopers waren.
Is door deze maatregel het aanbod voor
Middelharnis momenteel veel te groot?
„Ja" zegt de een, doch „neen" een ander.
„De commissionairs koopen nu met opzet
niet, en daarom blijven de partijen staan,
het is uit anthipathie tegen de veiling, en
nu willen ze de boel laten vast loopen".
Wy zouden deze beschuldiging niet gaarne
bevestigen, maar willen er wel op wijaen
dat hieruit blijkt, dat twee stroomingen te*
genover elkander staan, waarvan momenteel
de verbouwers de dupe zijn.
Wat of ook de oorzaak moge z\jn, als
de veiling te Middelharnis de aangeboden
partijen niet kan plaatsen dient spoedig
een uitweg te worden gezocht, vooral daar
op andere plaatsen, de prijzen hooger zijn.
O.i. zou het geen kwaad kunnen, wan*
neer van hef veilingbesfuur zelve, eene dui*
dehjke uiteenzetting werd gegeven, daar
dit zeer verhelderend zou werken, en vele
verkeerde meeningen zou wegnemen.
Er is sedert Vrijdag Keel wat gebeurd
in ons land. Ernstige onlusten hebben plaats
gegrepen in meerdere steden van ons larid,
inzonderheid te Amsterdam. Reden is, de
verlaging van de steun voor de werkloozen,
welke 1 Juli inging, wat in breeden kring
zulk een hevige ontevredenheid heeft ge=<
wekt.
Ia ons overzicht van Vrijdagavond hébben
we reeds van een en ander melding ge*
maakt, en, ofschoon toen de politie de
relletjes onder de knie had, was het kwaad
nog niet bezworen.
Zaterdag is
hei verzet weer uitgebroken
in de Indische buurt, en later ook in het
Spaandammerkwartier, waar agenten en mi*
litairen tegen de onruststokers moesten op»
treden en van de vuurwapenen gebruik
maken. In vele straten werd het plaveisel
opgebroken en bekogelde men de politie
met steenen. Inzonderheid de straatlantaarn(s
moesten het ontgelden, om in het duister
van den nacht, des te beter geweld te kun*
nen plegen. De politie was echter op
alles voorbereid. Het bureau in de Spaan*
dammerbuurt kreeg versterking van een extra
detachement militaire politie.
Doiodelijke sdioten.
In de Bataviastraat werd laat in den
avond vanuit het publiek op de politie
geschoten. Een salvo volgde terug, mei
gevolg dat een kleermaker, die zich iy
zijn woning bevond, doodelijlc werd g^'
troffen. Het lijk werd niet vervoerd. Een
ander werd in de kin gewond. De onrust*
stokers vluchtten naar alle kanten weg.
In de Limburg*Stierumstraat werd in
groote zaken ruiten ingegooid. Plundering
kon de politie voorkomen.
Aan den overkant van het Y werd op
de militaire politie geschoten, die schoten
teruglosten. Ook daar vielen gewonden.
Een geheime zander
Een radio*amateur te Breda ving een
bericht op, beginnende met: „Hier Rood
Amsterdam". De politie is hiervan in ken*
nis gesteld, doch men heeft de z'wakke
zender nog niet gevonden.
Nieuw verzet.
Zondagmorgen deden zich symptonen voor
van nieuw verzet. Doch de hoofdstad was
gewapend. Honderden manschappen, solda*
ten, marechaussee, militaire politie, huzaren,
grenadiers en jagers, burgerwachten, poli*
tie*corpsen en een gansche uitrusting vaiv
oorlogsmateriaal was over de stad verdeeld.
En dat was noodig.
Moordaanslag
Op de Kattenburggtacht, de«d zich een
incident voor, doordat uit een auto op
een patrouilleerende marinier werd gescho*
ten. Gelukkig werd hij niet geraakt.
Zes dooden en tal van gewonden.
De ongeregeldheden hebben tot nu toe
aan ztó personen hei leven gekost, ona
geveer zevenentwintig rijn in het zie«
kenhuis opgenomen. Van enkele hunt
ner is de toestand nog ernstig.
Tal van patiënten zijn bovendienj iq
de gasthuizen behandeld zonder dat zij
opgenomen behoefden te worden. Het
aantal arrestaties is vrij aanzienlijk;
hei meerendeel der gearresteerden zal
ter bèsdiikking van de justitie worden
gesteld.
Aan het van Hoogendotlpsplein heeft
-het gepeupel getradii een winkel van
„De Unie" leeg te plunderen. De politie
en militairen grepen in, waarbij) een
schietpartij ontstond, welke tot gevolg
had, dat een der beUianiels door een
sdiot in het hoofd werd getroffen. De
Geneeskundige Dienst heeft hem naar
het Binnen Gasthuis vervoerd. Er zij»
verschillende arrestaties verricht. Voorts
is er nog een man naar het O.L. Vroiv^
Wengasthuis vervoerd die in de Balistraat
door een schot in de knie werd getro£>
fen.
Barricades.
Tal van straten zijn opgebroken. In nau*
We stegen en straten waren barricades op*
gericht, die intusschen zijn geslecht. Tegen
2 uur 's nachts is de rust weergekeerd.
Verietplegers.
De politie is er met auto's op uitge'
trokken, om de verzetplegers op te sporen
Zij is daarin wonderwel gelukt. Tal van
belhamels zijn gearresteerd.
„De TRIBUNE" in beslag genomen,
en verboden.
Zaterdagmiddag is de officier van Jus*
titie, vergezeld van politie*maaschappen het
Het Anti^Semitisme V.
Het oproer te Amsterdam en in ander*
deelen van ons land.
Veilingmoeilijkhéden.
Ingezonden stukken over raadsbeslissingen
ie Sommelsdijk en te Nieuwe Tonge.
Gemeenteraad van Bruinisse.
De begrafenis van Z.K.H. Prins Hendrik
bepaald op Woen^da^.
